Bioteknologjia merret me shfrytezimin e organizmave te gjalla,qelizave ose pjesezave qelizore per prodhimin e produkteve te ndryshme si dhe me permiresimin gjenetik te qenieve te gjalla ne sherbim te njeriut.Proceset bioteknologjike ne pergatitjen e ushqimeve jane zbuluar qysh ne lashtesi.Bioteknologjia e sotme zbatohet me sukses ne fusha te ndryshme,sic jane ato te ushqimit,mjekesis dhe mjedisit. Bioteknologjia moderne bazohet ne AND-ne rikombinante dhe teknologjin e hibritizimit por eshte mjeti kryesor qe perdoret per prodhimin e organizmave te ndryshuar gjenetikisht OMGJ-ve. Por krahas kesaj vlen per tu theksuar si dhe lidhja ose marredhenia simbiotike me nje sere shkencash,sic eshte mjeksia . Nje sektor po aq kerkues eshte bioteknologjia bujqesore dhe mjedisore,bioteknologjia bujqesore ka te beje me prodhimine organizmave transgjenik sic jane kafshet dhe bimet transgjenike,si dhe bioteknologjia mjedisore e cila merret me mbrojtjen dhe pastrimin e mjedisit ,nga ku me konkretisht i kasha shqyrtuar ne nje menyre te detajuar edhe me siper.
MIKROGJALLESAT
Mikrogjallesat janë në mikrometra, ato kanë forma dhe madhësi të ndryshme, si p.sh. bakteret te cilat janë: koke, bacile, spirale. Janë mikroorganizma njëqelizorë. Një qelizë bakteriale kryen të gjitha funksionet që e karakterizojnë jetën. Bakteret jetojnë gati kudo në tokë, në ujë, në ajër, në organizmin e shtazorve dhe bimëve. Pra bakteret janë përcjellëse të litosferës, hidrosferës dhe atmosferës dhe numërohen përbërës thelbësor të biosferës.
Mikrogjallesat ushqehen me të njëjtat ushqime me njerëzit, kështu që ato mund t’i shndërrojne ushqimet në dobi të njerëzve ose në dëm të tyre. Mikrogjallesat mund ta shndërrojnë qumeshtin ne kos. Ato ushqehen me sheqerin e qumeshtit dhe e kthejnë në acid te dobët. Ky acid quhet ACID LAKTIK.
Mënyrat e ushqyerjes së mikrogjallesave:
1. AUTOTROPE: janë mikrogjallesat të cilat e sigurojne vetë ushqimin me anë të procesit të fotosintezës.
2. HETOTROPE: janë mikrogjallesat të cilat ushqimin e tyre e marrin te gatshëm.
3. SIMBIOTIKE: janë dy mikrogjallesa të cilat bashkëveprojnë për t’u ushqyer.
4. PARAZITARE: jane mikrogjallesa të cilat ushqehen në kurriz të një organizmi tjetër duke e dëmtuar atë
5. SAPROFITE: jane mikrogjallesa të cilat ushqehen me organizmat e vdekur duke i kthyer ato nga organike në inorganike
CILAT JANË PROBLEMET ?
Ajri, toka, ujërat e lumenjve, liqeneve, deteve e oqeaneve, ujërat nëntokësore dhe gjithçka ku jeton dhe ndikon tek njeriu përbëjnë mjedisin rrethues.Sot zhvillimi i vrullshëm ekonomik i botës e civilizimi i saj, krahas progresit të madh që kanë sjellë, kanë ndërhyrë edhe në dëmtimin, ku më shumë e ku më pak, të mjedisit tonë rrethues.Sot, mjedisi ku zhvillohet aktiviteti i botës së gjallë, është shumë i ndotur me produkte e mbeturina të shumëllojshme, ndër to vendin kryesorë e zënë mbetjet kimike apo siç i njohim ndryshe, kimikatet dhe mbetjet radioaktive.Të gjitha këto dëmtojnë e shkatërrojnë pa dallim bimët, kafshët edhe vetë njeriun.Natyrë me anë të proceseve dekompozuese që shkaktoheshin ose përshpejtoheshin nga dukuri natyrore, si ato atmosferike, tokësore, diellore etj, bëjnë të mundur eliminimin e këtyre mbeturina ndotëse. Sot vihet re gjithmonë e më shumë përdorimi pa kufi i plehrave kimike nga bujku, i cili me teprime të tilla pretendon të rrisi pjellorinë e tokës. Por bima nuk thith të gjithën.Një pjese e mirë që mbetet e paasimiluar, me anë të ujit të reshjeve apo vaditjeve depërton në brendësi të tokës dhe ndot ujërat nëntokësore, ato të burimeve, liqeneve, lumenjve.Plehrat dhe hedhja e tyre vend e pa vend, dëmtojnë rëndë mjedisin rrethues, dëmtojnë rëndë shëndetin e vetë fajtorit i cili është njeriu.
SI TË VEPROJMË PËR TA NDALUAR ? Shumë njerëz ankohen për të ndaluar këtë “rrëmujë“ që është bërë në rruzullin tokësor ,por nuk iu intereson . Një gjë është shumë e qartë. Natyra ndotet shumë lehtë, por pastrohet me shumë vështirësi.Njerëzit duhen të ndërgjegjësohen, duhet të apelojnë për të mbajtur pastër ambientin e tyre. Detyra parësore e tij është mënjanimi i ndotjeve.Kujdesi ndaj mjedisit është obligim njerëzor për të evituar katastrofat ekologjike. Jo vetëm nëShqipëri , por dhe në vende të tjera të botës duhen të vendosen sa më shumë tabela ku të tregojnë : “ Një veprim i gabuar , një rrezik i madh për jetën “. Por shumë t domosdoshme janë edhe koshat ku njerëzit të hedhin mbeturinat sepse ndryshe ato hidhen vënd e pa vënd . Pra , njeriu duhet të jetojë në harmoni me natyrën, duhet të kujdeset për atë, dhe të shfrytëzojë me efikasitet të mirat e saj, përndryshe natyra e ndëshkon atë dhe brezat që do të vijnë.
Bioteknologjia merret me shfrytezimin e organizmave te gjalla,qelizave ose pjesezave qelizore per prodhimin e produkteve te ndryshme si dhe me permiresimin gjenetik te qenieve te gjalla ne sherbim te njeriut.Proceset bioteknologjike ne pergatitjen e ushqimeve jane zbuluar qysh ne lashtesi.Bioteknologjia e sotme zbatohet me sukses ne fusha te ndryshme,sic jane ato te ushqimit,mjekesis dhe mjedisit. Bioteknologjia moderne bazohet ne AND-ne rikombinante dhe teknologjin e hibritizimit por eshte mjeti kryesor qe perdoret per prodhimin e organizmave te ndryshuar gjenetikisht OMGJ-ve. Por krahas kesaj vlen per tu theksuar si dhe lidhja ose marredhenia simbiotike me nje sere shkencash,sic eshte mjeksia . Nje sektor po aq kerkues eshte bioteknologjia bujqesore dhe mjedisore,bioteknologjia bujqesore ka te beje me prodhimine organizmave transgjenik sic jane kafshet dhe bimet transgjenike,si dhe bioteknologjia mjedisore e cila merret me mbrojtjen dhe pastrimin e mjedisit ,nga ku me konkretisht i kasha shqyrtuar ne nje menyre te detajuar edhe me siper.
MIKROGJALLESAT
Mikrogjallesat janë në mikrometra, ato kanë forma dhe madhësi të ndryshme, si p.sh. bakteret te cilat janë: koke, bacile, spirale. Janë mikroorganizma njëqelizorë. Një qelizë bakteriale kryen të gjitha funksionet që e karakterizojnë jetën. Bakteret jetojnë gati kudo në tokë, në ujë, në ajër, në organizmin e shtazorve dhe bimëve. Pra bakteret janë përcjellëse të litosferës, hidrosferës dhe atmosferës dhe numërohen përbërës thelbësor të biosferës.
Mikrogjallesat ushqehen me të njëjtat ushqime me njerëzit, kështu që ato mund t’i shndërrojne ushqimet në dobi të njerëzve ose në dëm të tyre. Mikrogjallesat mund ta shndërrojnë qumeshtin ne kos. Ato ushqehen me sheqerin e qumeshtit dhe e kthejnë në acid te dobët. Ky acid quhet ACID LAKTIK.
Mënyrat e ushqyerjes së mikrogjallesave:
1. AUTOTROPE: janë mikrogjallesat të cilat e sigurojne vetë ushqimin me anë të procesit të fotosintezës.
2. HETOTROPE: janë mikrogjallesat të cilat ushqimin e tyre e marrin te gatshëm.
3. SIMBIOTIKE: janë dy mikrogjallesa të cilat bashkëveprojnë për t’u ushqyer.
4. PARAZITARE: jane mikrogjallesa të cilat ushqehen në kurriz të një organizmi tjetër duke e dëmtuar atë
5. SAPROFITE: jane mikrogjallesa të cilat ushqehen me organizmat e vdekur duke i kthyer ato nga organike në inorganike
CILAT JANË PROBLEMET ?
Ajri, toka, ujërat e lumenjve, liqeneve, deteve e oqeaneve, ujërat nëntokësore dhe gjithçka ku jeton dhe ndikon tek njeriu përbëjnë mjedisin rrethues.Sot zhvillimi i vrullshëm ekonomik i botës e civilizimi i saj, krahas progresit të madh që kanë sjellë, kanë ndërhyrë edhe në dëmtimin, ku më shumë e ku më pak, të mjedisit tonë rrethues.Sot, mjedisi ku zhvillohet aktiviteti i botës së gjallë, është shumë i ndotur me produkte e mbeturina të shumëllojshme, ndër to vendin kryesorë e zënë mbetjet kimike apo siç i njohim ndryshe, kimikatet dhe mbetjet radioaktive.Të gjitha këto dëmtojnë e shkatërrojnë pa dallim bimët, kafshët edhe vetë njeriun.Natyrë me anë të proceseve dekompozuese që shkaktoheshin ose përshpejtoheshin nga dukuri natyrore, si ato atmosferike, tokësore, diellore etj, bëjnë të mundur eliminimin e këtyre mbeturina ndotëse. Sot vihet re gjithmonë e më shumë përdorimi pa kufi i plehrave kimike nga bujku, i cili me teprime të tilla pretendon të rrisi pjellorinë e tokës. Por bima nuk thith të gjithën.Një pjese e mirë që mbetet e paasimiluar, me anë të ujit të reshjeve apo vaditjeve depërton në brendësi të tokës dhe ndot ujërat nëntokësore, ato të burimeve, liqeneve, lumenjve.Plehrat dhe hedhja e tyre vend e pa vend, dëmtojnë rëndë mjedisin rrethues, dëmtojnë rëndë shëndetin e vetë fajtorit i cili është njeriu.
SI TË VEPROJMË PËR TA NDALUAR ? Shumë njerëz ankohen për të ndaluar këtë “rrëmujë“ që është bërë në rruzullin tokësor ,por nuk iu intereson . Një gjë është shumë e qartë. Natyra ndotet shumë lehtë, por pastrohet me shumë vështirësi.Njerëzit duhen të ndërgjegjësohen, duhet të apelojnë për të mbajtur pastër ambientin e tyre. Detyra parësore e tij është mënjanimi i ndotjeve.Kujdesi ndaj mjedisit është obligim njerëzor për të evituar katastrofat ekologjike. Jo vetëm nëShqipëri , por dhe në vende të tjera të botës duhen të vendosen sa më shumë tabela ku të tregojnë : “ Një veprim i gabuar , një rrezik i madh për jetën “. Por shumë t domosdoshme janë edhe koshat ku njerëzit të hedhin mbeturinat sepse ndryshe ato hidhen vënd e pa vënd . Pra , njeriu duhet të jetojë në harmoni me natyrën, duhet të kujdeset për atë, dhe të shfrytëzojë me efikasitet të mirat e saj, përndryshe natyra e ndëshkon atë dhe brezat që do të vijnë.
Iliret flisnin nje gjuhe qe dallohej nga popujt e tjere te asaj kohe ne Ballkan. Ajo ishte një gjuhë e veçantë indoevropiane, që kishte lidhje afërie ku më të largët e ku më të afërt me gjuhë të tjera të gadishullit dhe jashtë tij. Janë gjetur elemente të përbashkëta sidomos me trakishten.
Nga ilirishtja e Ballkanit gjer tani nuk është gjetur gjë e shkruar dhe është menduar se nuk ka qenë e shkruar. Gjuhët greke dhe latine që hynë më parë në Iliri si gjuhë kulture, tregtare ose si gjuhë zyrtare administrative, nuk u bënë kurrë gjuhë të të gjithë popullit, i cili vazhdoi të ruajë në jetën e tij të përditshme të folmen e vet.
PROJEKT :SKENDERBEU
Lënda : Letërsi
Qëllimi: Të realizojmë një projekt teorik-praktik që të informojë bashkëmoshataret dhe publikun mbi rëndësinë e Skenderbeut.
Objektivat :
Të realizohet një projekt individual ose në grup dhe të mblidhen informacione për jetën e tij si ushtarak dhe udhëheqës shteti.
Të vlerësojë figurën e Skënderbeut në rrafshin shqiptar dhe atë ndërkombetar.
#MesueseAurela
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I SajErdi Dibra
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Iliret flisnin nje gjuhe qe dallohej nga popujt e tjere te asaj kohe ne Ballkan. Ajo ishte një gjuhë e veçantë indoevropiane, që kishte lidhje afërie ku më të largët e ku më të afërt me gjuhë të tjera të gadishullit dhe jashtë tij. Janë gjetur elemente të përbashkëta sidomos me trakishten.
Nga ilirishtja e Ballkanit gjer tani nuk është gjetur gjë e shkruar dhe është menduar se nuk ka qenë e shkruar. Gjuhët greke dhe latine që hynë më parë në Iliri si gjuhë kulture, tregtare ose si gjuhë zyrtare administrative, nuk u bënë kurrë gjuhë të të gjithë popullit, i cili vazhdoi të ruajë në jetën e tij të përditshme të folmen e vet.
PROJEKT :SKENDERBEU
Lënda : Letërsi
Qëllimi: Të realizojmë një projekt teorik-praktik që të informojë bashkëmoshataret dhe publikun mbi rëndësinë e Skenderbeut.
Objektivat :
Të realizohet një projekt individual ose në grup dhe të mblidhen informacione për jetën e tij si ushtarak dhe udhëheqës shteti.
Të vlerësojë figurën e Skënderbeut në rrafshin shqiptar dhe atë ndërkombetar.
#MesueseAurela
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I SajErdi Dibra
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
Biologji - Qeliza,Struktura Dhe Funksioni I Saj
1. Ndërtimi i Qelizës Bakterore
Punuar nga:
Bledi Berisha
Driton Baloku
Blerina Gjoni
Profesor: Metush Disha
2. Hyrje
Qelizat Bakterore përveç që janë të thjeshta ato përmbajn në vete disa
elemente te cilat nuk gjenden te prokariotet (archea) dhe eukariotet. Pasi
që janë të thjeshta atëher leht manipulojmë me to.
4. Muri qelizor
Membrana qelizore përbëhet
prej membranës plazmatike
dhe murit qelizor. Muri qelizor i
baktereve dallon prej
mikroorganizmave tjerë
përshkak të prezencës së
Peptidoglikanit, i cili përbëhet
nga:
1. Acidi N-acetilmuramik
(MVN)
2. N-acetilglukozamini
(NAG)
• I cili ia jep formën e qelizës
bakterore.
6. Disa elemente në qelizën
bakterore
Qeliza
Bakterore
Flagjele
Pilie
dhe
Fimbire
Kapsulat
dhe
Shtresat
Jargore
Endosporet
7. Flagjelet
• Qeliza bakterore flagjelet i shfrytzon për lëvizje si dhe për
kapjen e ushqimit. Përbëhen prej shumë proteinave ndër
to është edhe FLAGJELINA. Permeazat janë proteina që
i transportojnë ushqimin (sheqernat dhe aminoacidet) në
membranën qelizore, kurse energjia dhe burimet e
karbonit deponohen sipas nevojes në granulat
deponuese te citoplazmës që përmbajnë glikogjen,
polihidroksibutirat ose polifosfate.
8. Piliet dhe Fimbriet
• Janë tuba Proteinik, të cilat
ndhodhen përgjatë tërë
membranës së jashtme.
• Bakteret me anë të tyre
bëjnë konjugim seksual si
dhe ngjiten nëpër
sipërfaqet epiteliale të
strehuesit të tyre gjatë
procesit infektiv.
9. Kapsulat dhe Shtresat
Jargëzuse
• Këto janë struktura që e
rrethojnë nga jashtë
membranën qelizore. Nëse janë
qartë të definuara atëherë
quhen kapsula, e nëse jo -
emërtohen si shtresë
jargëzuese apo glikokaliks. Ato
zakonisht përbëhen nga
polisakaridet. Mirëpo, te disa
bacile ato janë të përbëra nga
polipeptidet (acidi
poliglutaminik). Ato nuk kanë rol
qenësor në jetesën e qelizës
dhe brenda të njejtit lloj, disa
shtame mund të prodhojnë
kapsulë, kurse të tjerat jo.
Kapsulat e baktereve patogjene
i pengojnë fagocitet gjatë
gëlltitjes dhe shkatërrimit të
baktereve. Kapsulat shpesh
humbin gjatë kultivimit in vitro.
10. Endosporet
• Janë forma të fjetura të qelizës
bakterore që prodhohen nga
disa lloje bakteresh gjatë
kushteve të pavolitshme
jetësore; forma aktive e rritur e
qelizës quhet formë vegjetative.
Sporet janë rezistente ndaj
shumë kushteve të pavolitshme
(përfshirë temperaturat e larta
dhe tretësit organikë).
Citoplazma e sporeve është e
dehidruar dhe përmban kalcium
dipikolinat (acidi dipikolinik), që
është përgjegjës për
rezistencën e spores ndaj
nxehtësisë. Sporet më së
shpeshti hasen te gjinitë
Bacillus dhe Clostridium.