1. Wordcircle
Wspólna przestrzeń robocza nauczyciela i uczniów, udostępniana on-line.
Używanie Wordcircle
Oprogramowania Wordcircle można używać on-line bezpłatnie bezpośrednio w sieci lub też pobrać je i zainstalować na
własnym serwerze.
01 Rejestracja
To pierwszy krok. Wchodząc na stronę www.wordcircle.com klikamy opcję „Register” i wykonujemy prostą procedurę na
następnym ekranie.
02 Logowanie i wylogowanie
Po pierwszej rejestracji do zalogowania się w witrynie używamy adresu email i wybranego podczas rejestracji hasła. Jeśli
wybierzemy w tym etapie opcję „remember me on this computer” będziemy kierowani na swoją prywatną stronę
automatycznie. Nie należy tego robić na komputerach dostępnych publicznie.
Zaraz po zalogowaniu kierowani jesteśmy na stronę „My Courses”, gdzie można dodać do listy utworzonych już (lub
wykorzystywanych) kursów następny.
Celem wylogowania należy kliknąć odpowiednią opcję w menu.
03 Informacje o użytkowniku
Po zalogowaniu się mamy do dyspozycji opcję w menu „User Info”. Wybranie jej pokaże listę wszystkich uczestników
wszystkich kursów użytkownika, pierwszym uczestnikiem zawsze jest autor. Kliknięcie Edit po prawej stronie własnego
nazwiska pozwala zmienić odpowiednie dane; należy jednak pamiętać, że adres email jest używany przy logowaniu.
04 Dodawanie / usuwanie kursów
Po zalogowaniu użytkownik trafia na stronę „My Courses”. Można do niej powrócić w każdym momencie, ponieważ
odpowiedni odnośnik jest stale widoczny w menu.
Nowy kurs do listy kursów użytkownika można dodać na dwa sposoby. Sposób pierwszy – to (A) stworzenie własnego
kursu, sposób drugi – (B) skorzystanie z istniejącego kursu, stworzonego już przez kogoś innego.
Aby stworzyć własny kurs należy mu nadać unikatową nazwę i wpisać w odpowiednie miejsce formularza. Nazwy tej nie
można potem już zmienić! Następnie należy podjąć decyzję czy kurs ma być dostępny publicznie („public”), czy nie
(„private”). Kursy dostępne publicznie są widoczne dla wszystkich użytkowników Wordcircle i mogą być przez nich
dopisywane do listy własnych kursów. Kursy „private” nie są wyliczane na liście ogólnodostępnej.
Po ustaleniu nazwy i dostępności kursu należy kliknąć przycisk “Create My Own Course”. W tym momencie kurs
otrzyma unikatowy numer identyfikacyjny; jeśli kurs jest „private”, należy ten numer zapisać, ponieważ nasi
studenci bez jego znajomości z kursu nie skorzystają.
Aby dodać czyjś kurs do własnej listy musimy znać jego numer identyfikacyjny. Jeśli kurs jest publiczny, ów numer
otrzymamy klikając opcję „Course List” i dokonując odpowiedniego wyboru. Jeśli jest niepubliczny, numer identyfikacyjny
musi nam przekazać nauczyciel-twórca. Gdy już znamy numer, należy wpisać go w odpowiednie miejsce na stronie i
kliknąć przycisk „Add Someone Else’s Course”.

2. Aby usunąć kurs z listy klikamy na opcji „remove” widocznej po jego nazwie. Usunięcie kursu przez jego autora jest
równoznaczne ze skasowaniem go w całości, wraz ze wszystkimi elementami składowymi i dokumentami. Usunięcie kursu
cudzego nie niszczy go, usuwa jedynie z listy użytkownika.
05 Główny ekran kursu
Po wyborze kursu z listy widoczny jest główny ekran z następującymi elementami: lista najnowszych informacji (News),
interaktywny kalendarz (Calendar), panel dyskusji (Discussions) listę związanych kursem dokumentów (Documents) oraz
panel prac słuchaczy (Projects). Jeśli którykolwiek z tych elementów nie zawiera żadnych treści – znaczy to tyle, że
autor/administrator kursu niczego jeszcze nie wprowadził. Do tworzenia odpowiedniej zawartości służą odnośniki
“modyfikuj” (modify).
Główny ekran kursu zawiera także panel „Overview”, w którym twórca – nauczyciel może umieścić dowolną informację
tekstową – na przykład o celu kursu, wymogach wobec studentów itp.
06 Panel News
Nowe elementy do tego panelu może wprowadzać wyłącznie autor kursu. Są to informacje i bieżące polecenia dla
studentów.
07 Panel kalendarza
Nowe elementy do tego panelu może wprowadzać wyłącznie autor kursu. Są to krótkie informacje dla uczestników,
związane z konkretnymi datami – na przykład o nowym terminie zajęć.
08 Panel dyskusji (Discussions)
Główne tematy dyskusji może formułować wyłącznie autor kursu, jednakże wątki w tych tematach i komentarze może
tworzyć każdy. Po stworzeniu tematu każdy może kliknąć jego nazwę i zobaczyć listę wątków oraz komentarze; lista
wątków jest sortowana w zależności od bieżącej aktywności.
Tylko autor kursu może usunąć temat dyskusji. Usunięcie tematu oznacza likwidację wszystkich jego wątków i komentarzy.
Zwykły użytkownik może usuwać lub zmieniać tylko te elementy dyskusji, które sam utworzył.
Tematy dyskusji mogą być łączone w kategorie (grupy logiczne); funkcja ta jest zastrzeżona wyłącznie dla autora całego
kursu. Należy unikać sytuacji, w której pewne tematy są połączone w grupy – a pozostałe nie; w takim wypadku dobrze jest
stworzyć grupę „inne”.
09 Materiały kursu
Dokumenty i inne materiały mogą być umieszczane/usuwane w odpowiednim panelu wyłącznie przez autora kursu,
natomiast pobierane przez każdego. Obowiązuje tu niestety pewne ograniczenie – do 16 MB łącznie (nie dotyczy to
Wordcircle instalowanego na własnym serwerze.
10 Panel prac słuchaczy (projects)
Jest to miejsce na prace własne słuchaczy, do którego mogą oni przesyłać własne pliki i teksty oraz udostępniać je kolegom
oraz nauczycielowi. Prace studentów mogą być obowiązkowe (mandatory) lub dowolne (voluntary). Główna różnica polega
na tym, że obowiązkowe stają się automatycznie natychmiast po utworzeniu widoczne na listach innych użytkowników,

3. natomiast dowolne muszą być dodawane do tych list ręcznie. Miejsca na prace obowiązkowe mogą być tworzone wyłącznie
przez nauczyciela – twórcę kursu, projekty dowolne może tworzyć każdy. Wszystkie one są widoczne na odpowiedniej
liście w ekranie głównym oraz w panelu specjalnym „Project”.
Prace słuchacza są dostępne w zasadzie tylko dla nauczyciela i niedostępne dla innych słuchaczy, dopóki oni sami nie
zdecydują inaczej. Nauczyciel może w pracach studenckich robić uwagi i dopiski.
Dokeos
Dokeos jest znakomitym pakietem do tworzenia własnych kursów on-line. Program instaluje się na zdalnym serwerze z
dość typowymi wymaganiami obecności Apache, PHP w wersji 4.3.2 lub nowszej oraz bazy MySQL. Instalacja nie
przekracza stopniem trudności instalacji typowego CMS jak Nuke, Nambo czy Joomla. Dokeos może być również
zainstalowany na komputerze stacjonarnym – z tym, że wymienione pakiety muszą być na nim dostępne również (trzeba –
w razie potrzeby – przed instalacją pakietu Dokeos zainstalować na przykład pakiet Krasnal, EasyPHP, XAMP lub
WAMP).
Hot Potatoes
Hot Potatoes to opracowane przez specjalistów z amerykańskiego University of Victoria świetne
bezpłatne w niekomercyjnym użyciu narzędzie do sporządzania różnego rodzaju testów on-line
(generowanych przez program jako interaktywna strona WWW, która można umieścić na serwerze lub
na komputerze stacjonarnym). Użyte narzędzia to HTML i JavaScript, jednakże autor ćwiczenia nie
musi nic wiedzieć ani o jednym, ani o drugim. Tworzenie testu ogranicza się do wprowadzenia tekstu
pytań, odpowiedzi i podpowiedzi.
W skład pakietu wchodzi pięć programów podstawowych i szósty pomocniczy. Są to:
JQuiz, służący do tworzenia testów opartych na jednym z czterech schematów pytanie-odpowiedź (w
tym wielokrotny wybór, pytania TAK-NIE, krótkie odpowiedzi)
JCloze, służący do budowania tekstów do uzupełniania luk. Student może prosić o podpowiedź i
zobaczyć kolejną literę poprawnej odpowiedzi.
JCross, służący do tworzenia krzyżówek, przeznaczonych do rozwiązywania on-line; również ten
program umożliwia studentowi proszenie o podpowiedź i uzyskanie jej.
JMix, służący do tworzenia losowych zestawień słów podanego zdani – zadaniem studenta jest
odtworzenie właściwej kolejności słów.
JMatch, służący do tworzenia quizów bazujących na odpowiednim logicznym doborze słów z dwóch
zestawów
Masher, służący do budowania kompletnych zestawów (w postaci rozbudowanej strony WWW)
różnych ćwiczeń stworzonych przy użyciu poprzednich programów.

4. Wink
Wink to stworzone przez Satashiego Kumara bezpłatne narzędzie (licencja: freeware), do
rejestrowania aktywności ekranowej nauczyciela (wraz z ewentualnym komentarzem dźwiękowym) w
postaci plików wykonywalnych Windows albo plików *.swf (filmów w formacie Flash). Nadaje się
szczególnie do nauczania obsługi programów, czyli do tworzenia multimedialnych wykładów podstaw
informatyki użytkowej, jednakże nic nie stoi na przeszkodzie, by korzystając z Winka zbudować
wykład na dowolny temat, wykorzystując w tym celu obok tego programu na przykład PowerPoint.
Doskonale współpracuje z programem Dokeos.
OfficeZilla
Bardzo rozbudowane wirtualne biuro on-line, z kalendarzem, własną pocztą, forum, chatem, składnicą
plików – doskonale nadaje się zarówno do prowadzenia biura, jak i celów edukacyjnych, zwłaszcza w
połączeniu z HotPotatoes i Wink.
MindPicnic
To doskonały program on-line do opracowywania własnych i korzystania z udostępnionych cudzych
kursów, wykorzystujących metodę tzw. flash-cards, czyli fiszek. Wykorzystuje samoocenę słuchacza,
który odpowiada na kolejne pytania „zrozumiałem – nie zrozumiałem”; w tym drugim wypadku
program powtarza zadanie losowo aż do skutku.
PBWiki
Wiki to system, umożliwiający użytkownikom swobodne zdalne tworzenie on-line witryn
internetowych i umieszczanie w nich dowolnej zawartości, która przez innych użytkowników może
być dowolnie modyfikowana. Jest wiele witryn zbudowanych na tej zasadzie (m. in. słynna Wikipedia
– encyklopedia tworzona przez internautów). PBWiki jest jednym z najlepszych tego typu systemów,
umożliwiającym w wersji bezpłatnej (bo są i płatne, rozbudowane jeszcze bardziej) bardzo wiele
funkcji, co pozwala wykorzystywać go do celów edukacyjnych. Nauczyciel jest tu ograniczony
właściwie tylko własną pomysłowością.
1