Foi neste primeiro terzo do s.XX, especialmente entre 1916 e 1936, cando se consolidou a narrativa galega contemporánea, grazas á aparición dun espazo político e cultural de carácter galeguista, impulsado polas Irmandades da Fala, e á creación de pequenas editoriais( Céltiga, Lar...) que favoreceron a publicacion de obras en galego.
Os narradores das Irmandades son coetáneos dos compoñentes do Grupo Nós e comparten con eles os mesmos ideais galeguistas pero, en xeral, adicáronse máis á poesía e ao teatro. Entre os autores máis representativos podemos citar a Xosé Lesta Meis (1887-1930), autor de tres obras narrativas: Manecho o da rúa (1926), Estebo (1927) e Abellas de ouro (1928)..Leandro Carré Alvarellos (1885-1967); Xaime Quintanilla (1898-1936) e Armando Cotarelo Valledor (1879-1950).
Literatura galega contemporánea (esquema despregable)Román Landín
Esquema da literatura galega contemporánea incluído no libro "LIngua Galega e Literatura 4º ESO" de Edicións Xerais de Galicia. Edición de 2012. Autoría: Agustín fernández Paz e outros.
Foi neste primeiro terzo do s.XX, especialmente entre 1916 e 1936, cando se consolidou a narrativa galega contemporánea, grazas á aparición dun espazo político e cultural de carácter galeguista, impulsado polas Irmandades da Fala, e á creación de pequenas editoriais( Céltiga, Lar...) que favoreceron a publicacion de obras en galego.
Os narradores das Irmandades son coetáneos dos compoñentes do Grupo Nós e comparten con eles os mesmos ideais galeguistas pero, en xeral, adicáronse máis á poesía e ao teatro. Entre os autores máis representativos podemos citar a Xosé Lesta Meis (1887-1930), autor de tres obras narrativas: Manecho o da rúa (1926), Estebo (1927) e Abellas de ouro (1928)..Leandro Carré Alvarellos (1885-1967); Xaime Quintanilla (1898-1936) e Armando Cotarelo Valledor (1879-1950).
Literatura galega contemporánea (esquema despregable)Román Landín
Esquema da literatura galega contemporánea incluído no libro "LIngua Galega e Literatura 4º ESO" de Edicións Xerais de Galicia. Edición de 2012. Autoría: Agustín fernández Paz e outros.
Esquema da literatura galega contemporáneaRomán Landín
Cadro sinóptico que recolle as etapas e principais acontementos, correntes e autores/as da literatura galega dende o Rexurdimento ata hoxe. Non ten carácter exhaustivo e complementa o temario de literatura do libro de texto de Lingua Galega e Literatura de 4º da ESO de Edicións Xerais de Galicia.
El documento resume la historia del teatro gallego de posguerra. En los años 50 hubo poca actividad teatral debido a la censura franquista, aunque autores como Carballo Calero, Jenaro Marinhas del Valle y Álvaro Cunqueiro escribieron obras importantes. En los 60 surgió un renacimiento con nuevos grupos teatrales y certámenes. La primera Muestra de Teatro de Ribadavia en 1973 impulsó este resurgimiento. Figuras clave de la época fueron Daniel Cortezón, Manuel María, Manuel Lourenzo
Breve presentación sobre poesía lírica galego portuguesa medieval, de temática relixiosa. As cantigas de Santa María. Material de apoio para a clase. 3º ESO.
Presentación sobre o modelo educativo de educación en competencias básicas fronte ao tradicional e síntese do informe Delors. Material para o grupo de traballo en Comptencias básicas.
1. LITERATURA GALEGA II
A narrativa de posguerra (II).Anos 60.
4º ESO
Segundo trimestre
Acto
Presentación do tema e esquema.
2. A narrativa de posguerra (II).Anos 60. Esquema xeral.
Panorama xeral
1.- Escritores consolidados (AC, BA, AF)
2..- Novela realista:
2.1.- Neira Vilas.
3.- NNG
3.1.- Renovación da narrariva.
•
3.1.1.- O grupo.
•
3.1.2.- As influencias-
•
3.1.3.- Características comúns
•
3.1.4.- As innovacións temáticas.
•
3.1.5.- As innovacións técnicas.
3.2.- X.L. Méndez Ferrín
3.3.- Carlos Casares.
3. A narrativa de posguerra (II) .Anos 60. Introdución
1.- Antecedentes
Gr
2.- Cronoloxía
3.- Autores
4.- Logros
4. A narrativa de posguerra (II).Anos 60. Autores
consolidados..
1.- Escritores consolidados.
Eduardo Blanco Amor, Álvaro Cunqueiro, Ánxel Fole..
Son autores que comezan a publicar narrativa nos anos 50 (A Esmorga, 1959,
Merlín e familia,1955, A lus do candil, 1953), aínda que teñen entre 40 e 50 anos
e que conviven con autores máis novos, nacidos arredor dos anos 30.
5. A narrativa de posguerra (II).Anos 60. A novela realista.
2.- Novela realista: Neira Vilas.
2.1.- Datos biográficos.
Familia labrega. Medra no medioi rural que logo recreará nas súas obras.
1949, Bos Aires. Relación cos colectivos galeguistas. Alí, funda Mocidades
Galeguistas e a Ed. Follas Novas.
1961, Cuba. Cargos na Admón. Estudos de Filosofía e Letras. Intensa actividade
no mundo cultural.
Dende 1972 viaxa a Galicia con freciencia, eno 1999 regresa para quedar. Segue
co seu traballo literario e cultural.
6. A narrativa de posguerra II.Anos 60. A novela realista (2)
2.- Novela realista: Neira Vilas.
2.1.- Obra.- Narrativa, poesía e ensaio.
Como narrador, escribe novelas e libros de relatos.
•
Dous puntos de vista:
•
a) segundo o espazo das historias: Galicia/América.
•
b) segundo o protagonista: infantil/adulto.
•
Temas:
•
A Galicia rural, fai un retrato da Galicia campesiña de posguerra (miseria,
opresión, pexuízos, dominación política e relixiosa...
•
Protagonista infantil: Memorias dun neno labrego, Cartas a Lelo, Aqueles
anos do Moncho.
•
Protagonista adulto: Xente no rodicio, A muller de ferro, Querido Tomás.
•
A Galicia emigrante: Camiño bretemoso, Historias de emigrantes, Remuíño de
sombras, Tempo novo. A vidas dos emigrantes galegos en América.
7. A narrativa de posguerra (II).Anos 60. A NNG.
3.- NNG
3.1.- Renovación da narrariva.
•
3.1.1.- O grupo.
•
Grupo de escritores que comezan a publicar a fins dos 50 e nos 60, entre 1954,
Nasce unha árbore, de Gonzalo Mourullo e 1971, Adiós María, de Johana
Torres, e que coas súas novidades revitalizan a narrativa. Son Gonzalo
Mourullo, Méndez Ferrín, Carlos Casares, Xohana Torres, María Xosé Queizán.
•
3.1.2.- As influencias-
•
Queren superar os modelos, e inspíranse en autores americanos e europeos que
cambiaron a literatura do XX (Kafka, Joyce, Faulkner, Proust,...)
•
3.1.3.- Características comúns
•
Estudos universitarios
•
As mesmas influencias literarias
•
Monolingües en galego
•
Nacionalismo de esquerdas
8. A narrativa de posguerra (II).Anos 60. A NNG. (2)
3.- NNG
3.1.- Renovación da narrariva.
•
3.1.4.- As innovacións temáticas.
•
Presenza de personaxes anónimos, marxinais, desarraigados, deorientados,
violentos, desequilibrados, sumidos en estados patolóxicos (loucura...)
•
Mundo do subconsciente
•
Expresión do absurdo da existencia.
•
Ambientes urbanos claustrofóbicos e sórdidos.
•
Fuxida da localizacións espacial concreta.
•
3.1.5.- As innovacións técnicas.
•
Alternancia de planos temporais.
•
Pluralidade de voces narrativas.
•
Predominio do monólogo interior ou fluír da conciencia.
9. A narrativa de posguerra (II).Anos 60. Méndez Ferrín.
3.2.- X.L. Méndez Ferrín (Ourense, 1938)
Datos biográficos.-
Filosofía e letras e Filoloxía Románica en Santiago e Madrid.
Combina a actividade literaria, política e sindical coa docencia.
Fundador da UPG, con CelsoEmilio e participou na creación doutras entidades
políticas de ideoloxía nacionalista como Galiza Ceibe, por esta razón pasou polo
cárcere en máis dunha acosión.
Obra.-
Narrativa.- Contos e novelas. As primeiras obras, dentro da NNG, amosan a
influencia da lit. europea e americana
•
3 eixes temáticos
•
temática. fantástica.- materia de Bretaña e lendas artúricas.
•
absurdo da existencia humana, angustia, violencia...
•
Mundo mítico creado por el (Tagen Ata, metáfora de Galicia).
•
Crepúsculo e as formigas*, Pércival e outras historias*, Arrabaldo do norte*,
Retorno a Tagén Ata, Amor de Artur, ...
(*Obras da NNG)
10. A narrativa de posguerra (II).Anos 60. Carlos Casares.
3.3.- Carlos Casares (Ourense, 1941, Vigo, 2002)
Datos biográficos.
En Ourense, relación co grupo de Risco.
Santiago Filosofía e Letras. Contacto co ambiente galeguista.
Profesor en Vigo, mentres dirixía Galaxia.
1995, Presidente d Consello da Cultura Galega.
Obra.-
Narrativa.- Contos e novelas, as 2 primeiras, na NNG, Vento Ferido e Cambio en
tres.
•
Estas 2 e a teceira (Xoguetes pra un tempo prohibdo) de carácter autobiográfico,
sutuadas en tres etapas (infancia, adolescencia, mocidade)
•
O resto ambiantadas no pasado histórico, narracións lúdicas situadfas entre o
séc. X e XX (Os escuros soños de Clío), chegada do cine (Ilustrísima), unha
morte na Guerra Civil (Os mortos daquel verán), os intelectuais galeguistas no
franquismo (Deus sentado nun sillón azul).