2. HPK Hasil Pembelajaran Kursus (HPK)
HPK 1 Mengamalkan cara berinteraksi yang sesuai dalam
pelbagai situasi (A3. CLS 3b)
HPK 2 Menunjukkan kaedah bertutur dalam komunikasi
lisan dengan sebutan dan intonasi yang betul. (A3,
CLS 4)
HPK 3 Menulis pelbagai jenis bentuk penulisan dengan
jelas dan berkesan. (A2, CLS 3b)
7. · PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
· Menerangkan asal usul Bahasa Melayu
Asal – usul Bahasa Melayu:
● Catatan orang Cina – kerajaan Mo-lo-yeu mempersembahkan hasil bumi kepada
raja di China sekitar tahun 644 – 645 Masihi.
● Kerajaan Mo-lo-yeu berpusat di daerah Jambi, Sumatera. Nama kerajaan itu
berasal daripada sebatang sungai yang deras alirannya – sungai Melayu.
● Catatan I-Tsing – menggunakan perkataan Ma-lo-yu bagi 2 buah kerajaan yang
dilawati sekitar 675 Masehi.
● Bahasa Jawa kuno – perkataan Melayu bermaksud berlari atau mengembara.
Orang Indo-Melayu (Austronesia) mengembara dari Yunan
.
(Sumber : http://mcp.anu.edu.au/papers/darwis/bab1.html)
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
8. Sejarah Perkembangan Bahasa Melayu:
● Penutur Bahasa Melayu berasal daripada
kelompok Austronesia yang berasal dari
daerah Yunan di China.
● Bahasa Austronesia – rumpun bahasa
daripada keluarga Bahasa Austris.
● Bahasa Melayu tergolong dalam cabang
nusantara dalam keluarga Austronesia.
● 2 kumpulan :
Melayu Proto (2500 sebelum masihi)
Melayu Deutro (1500 sebelum masihi)
1.0 PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
Bahasa Melayu di kepulauan
Melayu sejak 683 Masihi pada
batu bersurat di :
Kedukan Bukit, Palembang
pada 683 Masihi.
Talang Tuwo, Palembang pada
684 Masihi.
Kota Kapur, Pulau Bangka
pada 686 Masihi.
Karang Brahi, Meringin daerah
Hulu Jambi pada 686 Masihi.
BUKTI KEWUJUDAN BAHASA MELAYU
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
10. ● Lingua Franca : bahasa perantara; bahasa perhubungan antara masyarakat
yang berlainan bahasa di Nusantara.
● Pada zaman kegemilangan Kesultanan Melayu Melaka, Bahasa Melayu
dituturkan oleh semua pedagang dari luar, dan digunakan dalam pelbagai
urusan.
● Bahasa Melayu turut digunakan sebagai:
· Bahasa Perdagangan
· Bahasa Perhubungan
· Bahasa Pentadbiran
· Bahasa Perundangan
· Bahasa Ilmu
· Bahasa Persuratan
1.1.2 Bahasa Melayu sebagai Lingua Franca:
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
11. Tahap Perkembangan Bahasa Melayu
a) Tahap 1: Bahasa Melayu Kuno
● Zaman kegemilangan dari abad ke-7 hingga abad ke-12.
● Zaman kerajaan Sriwijaya.
● Ciri-ciri Bahasa Melayu Kuno
- Sebagai bahasa pentadbiran dan lingua franca.
- Dipengaruhi sistem Bahasa Sanskrit.
bulan – wulan
berlepas – marlapas
saya - sahaya
- Batu-batu bersurat abad ke-7 – Bahasa Melayu kuno huruf Pallava.
- Batu bersurat di Gandasuli, Jawa Tengah – huruf Nagiri.
- Penutur Bahasa Melayu kuno pada zaman itu ialah kawasan
Semenanjung Tanah Melayu, Kepulauan Riau dan Sumatera.
1.1.3 Mengetahui tahap perkembangan Bahasa Melayu
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
12. Tahap Perkembangan Bahasa Melayu
b) Tahap 2: Bahasa Melayu Klasik
● Pada abad ke-13 : pengaruh agama Islam di Asia Tenggara
● Kegemilangan Bahasa Melayu Klasik dibahagi kepada 3 zaman:
• Zaman Kerajaan Melayu Melaka
• Zaman Kerajaan Acheh
• Zaman Kerajaan Johor-Riau
● Tokoh – tokoh penulis zaman tersebut:
• Hamzah Fansuri
• Shamsuddin al-Sumaterani
• Sheikh Nuruddin al-Raniri
• Abdul Rauf Singkel
1.1.3 Mengetahui tahap perkembangan Bahasa Melayu
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
13. ● Ciri –ciri Bahasa Melayu Klasik:
Ayat panjang
Berulang – ulang
Berbelit – belit
Banyak menggunakan ayat pasif
Banyak menggunakan bahasa istana / kosa kata klasik
Menggunakan kata pangkal ayat (sebermula, hatta dan
alkisah)
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
14. Tahap Perkembangan Bahasa Melayu
c) Tahap 3: Bahasa Melayu Moden
● Bermula pada abad ke-19
● Hasil karangan Munsyi Abdullah (Hikayat Abdullah – 1849) dianggap permulaan kepada
Bahasa Melayu Moden.
● Perkembangan Bahasa Melayu Moden melalui:
- Lahirnya Pakatan Belajar Mengajar Pengetahuan Bahasa di Johor pada 1888.
- Penubuhan Pejabat Karang Mengarang (1924) – bertujuan mengeluarkan sebanyak
mungkin buku – buku sekolah Melayu dan bahan bacaan untuk masyarakat Melayu.
- Persaudaraan Sahabat Pena Malaya (1930-an)
- Penubuhan Angkatan Sasterawan 1950 (ASAS ‘50) dan penganjuran Kongres Bahasa
dan Persuratan Melayu (kali pertama diadakan pada 1952)
- Penubuhan Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP) pada tahun 1956
1.1.3 Mengetahui tahap perkembangan Bahasa Melayu
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
15. Ciri-ciri Bahasa Melayu Moden:
● Bahasa Melayu Moden telah mencapai status bahasa kebangsaan.
● Bahasa Melayu dilihat sebagai mekanisma lengkap untuk
mengungkapkan aspek-aspek abstrak,penyataan perasaan dan
emosi,kemurnian berkarya dan kehalusan bahasa dalam penulisan
sastera.
● Bahasa Melayu mudah dilentur mengikut keadaan dan keperluan.
● Bahasa Melayu juga dianggap bersifat sejagat.
● Bahasa Melayu sebagai bahasa yang sangat mudah dipelajari adalah
disebabkan oleh sistem fonologi yang amat mudah.
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
17. Perkara 152 Perlembagaan Malaysia menyatakan bahawa Bahasa Melayu
menjadi Bahasa Kebangsaan
Fungsi dan kedudukan Bahasa Melayu
a) Bahasa Kebangsaan
● Merupakan penghubung komunikasi dalam masyarakat
● Mewujudkan rasa bangga menjadi warganegara Malaysia dan taat setia
kepada Negara.
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
1.2.1 Menyatakan fungsi dan kedudukan Bahasa Melayu sebagai Bahasa
Kebangsaan, Bahasa Rasmi, Bahasa Perpaduan dan Bahasa Ilmu
18. b) Bahasa Rasmi
● Bermaksud bahasa yang digunakan dalam urusan rasmi seperti urusan
pemerintahan dan pentadbiran, sistem pendidikan, kehakiman dan
sebagainya
c) Bahasa Perpaduan
● Bahasa Melayu menjadi lambang penyatuan rakyat berbilang kaum yang
ada di Malaysia, tanpa mengenepikan kebebasan menggunakan bahasa
ibunda masing – masing.
d) Bahasa Ilmu
● Bahasa Melayu digunakan secara meluas dalam urusan hebahan ilmu,
penerbitan bahan ilmiah serta menjadi bahasa pengantar di sekolah dan
institusi pendidikan
● Bahasa Melayu sebagai medium untuk menyampaikan sesuatu perkara
atau penemuan.
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
19. Akta Pendidikan 1996 / Akta 550
▪ Akta Pendidikan 1996 menetapkan BAHASA KEBANGSAAN SEBAGAI
BAHASA PENGANTAR UTAMA di semua institusi pendidikan dalam Sistem
Pendidikan Kebangsaan.
▪ Sekiranya bahasa pengantar di institusi pendidikan adalah selain bahasa
kebangsaan, maka bahasa kebangsaan hendaklah diajarkan sebagai mata
pelajaran wajib di institusi pendidikan itu.
▪ Akta ini memelihara martabat Bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan
dan bahasa ilmu.
· 1.2.2 Mengetahui Dasar Bahasa Kebangsaan
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
20. b) Akta Bahasa Kebangsaan 1967 / Akta 32
▪ Ditubuhkan bagi MENYATUKAN UNDANG – UNDANG BERHUBUNGAN
DENGAN PENGGUNAAN BAHASA KEBANGSAAN.
▪ Mengandungi antara lain seksyen – seksyen mengenai:
◆ Bahasa kebangsaan digunakan sebagai maksud – maksud rasmi
◆ Menggunakan terjemahan
◆ Penggunaan Bahasa Inggeris boleh dibenarkan dilanjutkan
◆ Penggunaan Bahasa Inggeris boleh dibenarkan dalam Parimen dan
Dewan Undangan
◆ Teks yang sahih bagi Undang- undang
◆ Undang – undang bertulis yang dikanunkan sebelum 1 September 1967
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
22. 1.3 Mengkaitkan Perkembangan Bahasa & Budaya bagi perkara berikut:
1.3.1 Adab Berbahasa
■ Adab membawa maksud tingkah laku serta tutur kata yang halus
(sopan) dan berbudi bahasa
■ Adab ataupun kesantunan bahasa terbahagi kepada dua iaitu
Kesopanan dan Kehalusan dalam menggunakan bahasa ketika
berkomunikasi secara lisan ataupun tulisan.
● Kesopanan – Tingkah laku dan tutur kata yang baik
● Kehalusan – Perkataan lain yang lebih lembut yang
digunakan untuk menggantikan perkataan yang dirasakan
kasar atau mungkin akan menyentuh perasaan
■ Bahasa yang digunakan seharusnya penuh dengan adab tertib,
sopan santun dan mengandungi nilai-nilai hormat yang tinggi
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
23. 1.3.1 Adab Berbahasa
Aspek Adab Berbahasa
■ Kata sapaan
● Menyapa seseorang bagi menunjukkan permulaan
perbualan seperti, Selamat pagi, Salam Sejahtera,
● Panggilan Hormat
● Ganti nama kedua yang sesuai dengan status sosial atau
status akademik seseorang seperti: Dato, Dr, Tuan, Puan,
dan sebagainya
■ Pemilihan perkataan yang bersesuaian
● Pemilihan perkataan yang bersesuaian ketika
berkomunikasi (Contoh: ketika berkomunikasi dengan orang
tua, ibu bapa dsb).
● Cerminan akal budi penutur
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
24. 1.3.2 Penggunaan Bahasa dalam Media Sosial
■ Isu-isu kesalahan penggunaan bahasa di media sosial
● Penggunaan bahasa rojak
● Penggunaan bahasa yang tidak sopan
● Penggunaan tatabahasa yang salah
■ Implikasi
● Kemerosotan kualiti Bahasa Kebangsaan
● Wujudnya salah faham makna
● Bahasa Kebangsaan dipinggirkan
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
25. 1.3.2 Penggunaan Bahasa dalam Media Sosial
Isu: Penggunaan bahasa rojak
■ Bahasa rojak iaitu penggunaan Bahasa Melayu yang
bercampur aduk dengan Bahasa Inggeris
■ Bahasa rojak lebih santai dan tidak begitu formal, sama
seperti penggunaan Bahasa Melayu pasar
■ Contoh: “Ye ke, I thot ada byk, d one alif had dh buruk sbb
asyik pakai jeee…”
■ Penggunaan bahasa rojak akan menyebabkan kecelaruan
maklumat yang disampaikan serta memberi kesan kepada
penggunaan bahasa yang sedang dalam proses belajar
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
26. 1.3.2 Penggunaan Bahasa dalam Media Sosial
Isu: Penggunaan bahasa yang tidak sopanl
■ Berpunca dari pengaruh media massa dan semakin
berleluasa
■ Penggunaan kata sapaan yang kasar atau kurang sopan
telah menjadi kebiasaan dalam kalangan pengguna media
sosial
■ Contoh: “usha”, “giler”, “sekodeng”, rembat”, “poyo”, “beruk”;
“Ajo ragi ckp nipu! Beruk sggh!”
■ Bahasa sedemikian sering digunakan oleh remaja hari ini
dan memang sukar untuk orang lain menterjemahkan
maksudnya dengan tepat, melainkan kelompok mereka
sendiri.
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
27. 1.3 Mengkaitkan Perkembangan Bahasa & Budaya bagi perkara
berikut:
1.3.2 Penggunaan Bahasa dalam Media Sosial
Isu: Penggunaan tatabahasa yang silapl
■ Ayat-ayat yang terbentuk tidak mematuhi hukum tatabahasa
Melayu dan kelihatan janggal
■ Kesalahan ejaan, tanda baca, dan singkatan huruf
■ Contoh: “kdg2 wasey rindu at dye… hurmm… hahhh!! Sohh gilo
nieh!!”
■ Kesalahan tatabahasa ini akan menimbulkan tanggapan negatif
dan salah faham dalam kalangan masyarakat
■ Keadaan ini merupakan unsur perubahan yang dikhuatiri akan
mencemarkan nilai-nilai asli dalam Bahasa Melayu
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
28. 1.3 Mengkaitkan Perkembangan Bahasa & Budaya bagi perkara
berikut:
1.3.2 Penggunaan Bahasa dalam Media Sosial
Implikasi: Kemerosotan kualiti Bahasa Kebangsaan
■ Mutu Bahasa Melayu baku sama ada lisan atau tulisan
merosot
■ Ramai pelajar tidak dapat menguasai Bahasa Melayu
dengan baik
■ Penyalahgunaan bahasa yang menyebabkan cara penulisan
tidak mantap
■ Penggunaan bahasa rojak yang meluas sehingga pelajar
keliru antara bahasa rojak dan bahasa yang betul
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
29. 1.3.2 Penggunaan Bahasa dalam Media Sosial
Implikasi: Wujudnya salah faham makna
■ Salah faham makna ialah kesukaran serta kegagalan
penyampaian dan penerima mesej mentafsirkan makna yang
ingin disampaikan
■ Mengganggu komunikasi antara individu yang terlibat
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
30. 1.3.2 Penggunaan Bahasa dalam Media Sosial
Implikasi: Bahasa Melayu dipinggirkan
■ Soal betul atau salah penggunaan Bahasa Melayu bukan lagi
menjadi pertimbangan utama
■ Hanya mementingkan bahasa yang digunakan boleh
difahami masyarakat
■ Tahap kesedaran tentang penggunaan Bahasa Melayu yang
betul bukanlah suatu agenda yang penting
■ Akibatnya generasi baru akan menganggap perkara
sedemikian tidak perlu dijadikan isu kerana sudah terbiasa
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
31. 1.3.2 Penggunaan Bahasa dalam Media Sosial
Contoh-contoh bahasa rojak:
Istilah baharu Maksud
Pishang Bosan
Makcik Bawang Geng bergosip
Membawang Mengumpat
Kunyit Lelaki lembut dan lelaki yang
sukakan lelaki
Viral Tular
Sis, Bro Kakak, Abang
Lu, Gua Kau, Aku
Payung Belanja
Chat Perbualan dalam talian
Lekeh Sambil lewa
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
32. 1.3.2 Penggunaan Bahasa dalam Media Sosial
Contoh-contoh bahasa rojak:
Istilah baharu Maksud
Chat Perbualan dalam talian
Lekeh Sambil lewa
Koyak Emosi atau sentap
Raklu, pape roger Gerak dulu, ada apa-apa nanti
bagitahu
Ohsem la korang Terbaiklah kamu semua
X Tidak
P, Gi Pergi
Netizen sangat Masyarakat yang suka kritik dan
memberi soalan negatif kepada
seseorang individu
TOPIK 1 - PENGENALAN DAN PERKEMBANGAN BAHASA
33. Kamarul Afendy Hamimi (2015). Bahasa Melayu Komunikasi. Selangor : Oxford Fajar Sdn Bhd.
Mohamed Nadzi Mohamed Sharif, (2016). Bahasa Kebangsaan A. Tanjong Malim Perak:
Emeritus Publication.
Abdullah Hassan, (2009), Tatabahasa Pedagogi untuk Sekolah Menengah. Kuala Lumpur : PTS
Profesional Sdn Bhd.
Adenan Ayob, (2009). Bahasa Kebangsaan. Selangor : Oxford Fajar Sdn Bhd.
Asraf, (2012). Petunjuk Tatabahasa Bahasa Melayu. Petaling Jaya : Sasbadi.
RUJUKAN
34. CADANGAN AKTIVITI
Pelajar (secara berkumpulan) dikehendaki untuk menyediakan satu dialog dengan
menggunakan bahasa Melayu, yang merujuk situasi seperti berikut;
1. Contoh Situasi :
a) Di rumah
b) Semasa kenduri
c) Membeli barang di pasar raya
d) Di sekolah/ kolej
e) Semasa makan/ menonton televisyen
2. Promosi produk perniagaan
3. Memperkenalkan/ menceritakan tempat bersejarah
● Dialog yang dihasilkan berdurasi lima hingga tujuh minit.
● Aktiviti boleh dijalankan secara bersemuka/ penghantaran video.
HELAIAN MAIN PERANAN (20%)
35. SEKIAN, TERIMA KASIH
Disediakan oleh
PN LIU TSE HUI
PN NOURAISYAH BINTI HUSSEN
PN CHAI CHANG YEAH
CIK NURSYAFIQAH BINTI ABD SAMAD
http://kkmasgading.jpkk.edu.my/
