Edukasyon sa Pagpapakatao 9

1. MODYUL 2: LIPUNANG
PAMPOLITIKA, PRINSIPYO NG
SUBSIDIARITY AT PRINSIPYO
NG PAGKAKAISA

2. Lipunang Pang-pulitikal
pulitika - tumutukoy sa sistema ng
pamamahala ng estado o bansa na
nagmula sa salitang Greek politiká, isang
derivation ng mga ”polis” na
nagpapahiwatig ng parehong elemento ng
pamahalaan at katulad ng pamayanang
pang-estado sa lahat.

3. Ang lipunang pulitikal
• ay sinasabing isang hanay ng mga aksyon o
pangyayari na nag-aangat ng mga katanungan
sa komunidad o lipunan sa kabuuan.
• binubuo ng mga pinuno at lider ng gobyerno.
• Ang mga indibidwal na ito ay nagbubuo ng mga
panukalang batas, nagmumungkahi ng mga
patakaran at nagtataguyod ng kanilang mga
pananaw sa kung paano mapahusay ang
pagganap ng ekonomiya ng bansa.

4. • Isang pampulitikang sistema ay
tumutukoy sa katanggap-tanggap na mga
pamamaraang pampulitika sa loob ng
isang tiyak na lipunan.
• Sa kasaysayan, ito ay pag-iisip na
mahihinuha mula sa sinaunang panahon
na matagumpay na gumana tulad ng
Republika ni Plato, pulitika ni Aristotle at
ang opus ni Confucius

5. Prinsipyo ng subsidiarity
•ang pakikipagtulungan ng
pamahalaan sa mga mamamayan
para sa ikauunlad nito.
•Nagmula ito sa salitang subsidium (Latin)
na ang kahulugan ay tulong.

6. Prinsipyo ng subsidiarity
• Ito ay ipinakikita na likas sa isang
panlipunang gawain ang pagbibigay-tulong o
suporta sa lahat ng kasapi ng lipunan.
• Ang subsidiarity ay nangangahulugan na ang
mga bagay ay naisasagawa sa antas ng
pamayanan sa tulong ng mga naroroon sa
mas mataas na antas ng lipunan, hangga’t
maaari.

7. prinsipyo ng subsidiarity
•tinatawag na secondary
importance.
•Likas sa mga tao na pangunahing
tuonan ng pansin ang kanilang
mga sarili at pamilya.

8. • Ang tungkulin ng pamahalaan ay
matulungan ang mga mamamayan na
magawa nila ang makapagpapaunlad
sa kanila.
• Ang mga tungkulin naman ng mga
mamamayan ay ang magtulungan.

9. prinsipyo ng solidarity
• tinatawag ding prinsipyo ng pagkakaisa.
• Sa prinsipyo na ito, kung ano ang gusto
ng mga pinamumunuan o mamamayan
ay siyang gagawin ng pinuno at ang
pinamumunuan ay kailangan na
sumusunod sa giya ng kanilang pinuno.

10. prinsipyo ng solidarity
• Ito ay tungkol sa interes kung saan ang
pinakamahalaga ay ang kapakanan ng lahat at
kung ano ang interes ng nakararami ay siyang
papangibabawin.
• Ito rin ay tungkol sa responsibilidad kung saan
ganap na tinutugunan ng bawat indibidwal ang
gampaning nakaatang sa kanya.

11. Panuto: Gamit ang concept map magbigay ng
limang (5) salita na mauugnay sa salita sa loob ng
bilog.

12. Kung pagpapatakbo ng lipunan ang pag-
uusapan,
sino nga ba ang dapat manguna dito?
Ano ba ang inaasahan sa iyo bilang mabuting
mamamayan?
Ano ba ang inaasahan ng taumbayan sa
pamahalaan?

13. PAMILYA
- Pangunahing yunit ng lipunan
- Lipon ng dalawa o higit pa sa dalawang tao
na magkaugnay sa dugo, sa bisa ng
sakramento ng kasal o sa pamamagitan ng
pag-aampon o paninirahan sa isang tirahan.

14. PAARALAN
- Isang organisasyon, institusyon o lugar
kung saan hinuhubog at nililinang ang
kaisipang moral, pisikal at spirituwal ng mga
mag-aaral.

15. LIPUNAN
- Isang pangkat ng mga tao na binibigyan ng
katangian o paglalarawan sa mga huwaran ng mga
pagkakaugnay ng bawat isa na binabahagi ang
naiibang kultura at/o mga institusyon.
- Ang Lipunan din ay isang pangkat ng mga taong
nagtutulungan at nagkakaisa. Mas malawak, isang
ekonomikal, panlipunan at imprastrakturang
industriyal ang lipunan, na binubuo ng iba’t-ibang
uri ng tao.

16. PAMAYANAN/KOMUNIDAD
- Ito ay maaaring isang pangkat ng nag-uugnayang mga tao, na
nabubuhay na magkakalapit, na ang kalapitan ay ayon sa
puwang, oras, o ugnayan.
- Ang pamayanan ay pangkaraniwang tumutukoy sa isang yunit
na panlipunan o pakikipagkapwa na mas malaki kaysa sa isang
tahanan, mag-anak, pamamahay (kabahayan) na may
pinagsasaluhang karaniwang mga pagpapahalaga at may
matibay na samahang panlipunan (kohesyong panlipunan).

17. BANSA
- Bansa (mula sa Sanskrito: ववव
[vanśa]) ay isang pagkakahating
pampulitika ng isang entidad
pang-heograpiya, isang
soberanyang sakop, na mas
karaniwang iniuugnay sa mga
kaisipang estado o nasyon at
pamahalaan

18. PRINSIPYO NG PAGKAKAISA
AT SUBSIDIARITY

19. • Ang prinsipyo ng pagkakaisa ay nagbibigay
diin sa kabutihang panlahat, tungkulin,
kooperasyon, at pagkakapantay-pantay.
• Ito ang mag-aakay sa estado upang
itaguyod ang kabutihang panlahat kahit na
kung minsan ay maisakripisyo ang
kapakinabangan ng ilang indibidwal.

20. • Ang prinsipyo ng subsidiarity ay nagbibigay diin
sa katauhan ng isang indibidwal, karapatan,
privacy, at kalayaan.
• Ito ang mag-aakay sa estado na igalang at
pangalagaan ang mga likas na karapatan ng
bawat indibidwal at ng pamilya na naaayon sa
kabutihang panlahat.

21. ____1. Lipon ng dalawa o higit pa sa
dalawang tao na magkaugnay sa
dugo, sa bisa ng sakramento ng kasal
o sa pamamagitan ng pag-aampon o
paninirahan sa isang tirahan.

22. ____2. Nagbibigay diin sa
katauhan ng isang indibidwal,
karapatan, privacy, at kalayaan.

23. ____3. Isang organisasyon, institusyon o
lugar kung saan hinuhubog at nililinang
ang kaisipang moral, pisikal at spiritual
ng mga mag-aaral.

24. ____4. Isang pagkakahating pampolitika ng
isang entidad pang-heograpiya, isang
soberanyang sakop, na mas karaniwang
kumakabit sa mga kaisipang estado o nasyon
at pamahalaan.

25. ____5. Isang pangkat ng mga tao na
binibigyan ng katangian o paglalarawan sa
mga huwaran ng mga pagkakaugnay ng bawat
isa na binabahagi ang naiibang kultura at/o
mga institusyon.

27. 1.F
2.B
3.A
4.D
5.E