Pagbasa at Pagsusuri

1. Pagbasa at Pagsusuri ng
Iba’t ibang Teksto tungo sa
Pananaliksik
Kuwarter 3 – MELC 1

2. Pagtukoy sa Paksang Tinalakay sa
Tekstong Binasa

5. Ang paksa ay pangkalahatang tema o
mensahe ng isang akda. Upang matukoy ang
paksa, ang unang kailangang gawin ay makuha
muna ang pangunahing idea ng teksto. Ang
pagbuo ng isang simpleng tanong na, “Tungkol
saan ito?” ay isang estratehiya sa pagkilala ng
paksa. Ipagpatuloy ang pagtatanong sa sarili
habang binabasa ang teksto hanggang sa maging
malinaw ang sagot sa binuong tanong.

6. May mga teksto na ang layunin ay
magbigay ng impormasyon, manghikayat,
magbigay ng payo, magturo at iba pa. Ito ay
ang iba’t ibang uri ng teksto. Mahalagang
matukoy ng mambabasa ang paksa ng iba’t
ibang uri ng teksto upang mabatid ang
layunin ng may-akda sa pagsulat nito. Dito
makikita kung ano ang mensaheng nais
ipabatid ng isang tekstong binasa.

7. Halimbawa:
Laging maaga siyang umuuwi. Madalas may
dala-dala pa siyang pasalubong sa mga bata.
Pagdating ng bahay tumutulong din siya sa pag-
aasikaso sa mga bata at maging sa pagtulong sa
kanila sa paggawa ng takdang-aralin. Ni minsan ay
hindi ko siya nakitang sinasaktan ang mga ito
kahit sila’y nagkakasala. Malumanay lagi ang
kanyang tinig sa pangangaral sa kanila. Tunay
ngang uliran siyang ama

14. TEKSTO
Ang Teksto ay tumatalakay sa mga
babasahin na puno ng mga ideya ng iba’t
ibang tao o ng wikang itinatawid o
pinagpapalitan sa diskurso. Maaring tula,
dula, talambuhay, maikling kwento, sanaysay
at iba pa.

15. Mga Uri ng Teksto

16. IMPORMATIBO
Ito ay tekstong naglalahad ng
mga bagong kaalaman, pangyayari,
bagong paniniwala at mga bagong
impormasyon.

17. HALIMBAWA
• Si Emilio Aguinaldo ang unang pangulo ng republika
ng Pilipinas.
• Isang Pambansang Alagad ng Sining sa Panitikan si
Virgilio S. Almario.
• Tagapangulo rin si Almario, kilala rin bilang Rio Alma,
ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF).

18. DESKRIPTIBO
Tekstong may kinalaman sa pisikal na
katangian ng isang tao, lugar o bagay.
Napapagalaw at napakikislot din nito ang isipan,
guni-guni, imahinasyon at nakatatawag ng
paningin at pansin sa mga mambabasa ang hugis
o anyo ng kabuuan ng isang tao, pook o
pangyayari.

19. HALIMBAWA
• Matamis ang malaking manggang dala ni Julie mula sa
malayong lalawigan ng Cebu.
• Magaling umawit ang batang si Lyca kaya naman siya
ang nanalo sa malaking patimpalak.
• Iginagalang ng mga mag-aaral si Gng. Santos dahil
magiliw itong guro at mataas magbigay ng marka.

20. PERSWEYSIB
Ang tekstong persuweysib ay naglalayong
makapangumbisi o manghikayat sa tagapakinig,
manonood, o mambabasa. Bukod dito, ito rin ay
nagbibigay ng opinyon ng may akda o nagsasalita
upang mahikayat ang madla. Ang tono ng
tekstong ito ay sobhetibo kung saan nakabatay
ang manunulat sa kanyang mga ediya.

21. HALIMBAWA
• Talumpati ng pulitiko
• Patalastas sa radyo, telebisyon o diyaryo

22. NARATIBO
Mga tekstong naglalahad ng maanyong
magkakasunod-sunod na mga pangyayari. Sumasagot
ito sa mga katanungang ano, sino, kalian, saan at
paano.

23. HALIMBAWA

24. ARGUMENTATIBO
Mga tekstong naglalahad ng posisyong umiiral ng
kaugnayan ng mga proposisyon na nangangailangan
ng pagtatalunan o pagpapaliwanagan. Layunin nitong
hikayatin ang iba na sang-ayunan at paniwalaan ang
paninindigan. Ang pangunahing layunin ng isang
argumentative na dokumento ay upang magbigay
ng katibayan. Dapat maipaliwanag ng manunulat
ang kanyang pananaw sa paksa o isyu sa tekstong
ito.

25. HALIMBAWA
• Tesis
• Posisyong Papel
• Papel na Pananaliksik
• Editoryal (nababasa karaniwan sa bahaging editoryal ng mga magasin
at dyaryo)
• Petisyon
• Debate (pakikipagtalo na maaaring nakasulat o binibigkas gaya
ng Balagtasan)

26. Mga halimbawa ng Paksa:
• “Pagpapatupad ng K-12 Program bilang isang Sistema ng
Edukasyon sa Pilipinas” (Paborito at hindi kanais-nais)
• “Pag-apruba ng Divorce Bill sa Pilipinas” (para at laban)
• “Pag-ban sa imigrasyon mula sa Tsina dahil sa Corona Virus”
(Pabor at hindi kanais-nais)
• Salamat sa inyong maiigi

27. PROSIDYURAL
Mga tekstong nagpapakita ng wastong
pagkakasunod-sunod ng hakbang ng malinaw na
hakbang sa pagsasakatuparan ng anumang gawain.

28. HALIMBAWA
•Pagluluto
•Laruan
•DIY Furniture
•Bagong TV
•Appliances