Të kuptojmë mediat e reja
Pse “mediat e reja”? A ndryshon gjë nëse i quajmë media dixhitale apo media online?
Media dixhitale: Të gjitha informacionet dhe të dhënat që qarkullojnë në këto media janë të koduara në numra (0 dhe1)
Interpretimi i një kodi dixhital është i pavarur nga ajo që përfaqëson
Ndërkohë sistemi i kodimit të informacionit në mediat analoge është e lidhur me objekte fizike.
Imazhi, zëri dhe teksti në median analoge lidhen me material si vinil, letra apo filmi.
Ndotja e mjedisit dhe ndikimi i saj në biodiversitet Darla Evangjeli
Njohja mbi llojet e ndotjes të mjedisit
Njohja e ligjeve të konferencave ndërkombëtare për mbrojtjen e mjedisit.
Pasojat e ndotjes në biodiversitet
Masat mbrojtëse për mjedisin dhe ruajtjen e llojeve nga autoritetet vëndase dhe nga ministria e mjedisit .
C’eshte mjedisi? Mjedisi është burimi kryesor i jetës në Tokë dhe për këtë arsye duhet ruajtur dhe përdorur me kujdes. Mjedisi sot përdoret në mënyrë të pabarabartë në vende të ndryshme të botës dhe kërcënohet nga faktorë të shumtë. Mbrojtja e tij është një domosdoshmëri jo vetëm për brezat e sotëm, por edhe për brezat e ardhshëm. Mjedisi apo ambienti, është tërësia e rrethanave përreth një organizmi ose shume organizmave, kombinimin I kushteve atmosferike me jeten e gjallesave, zhvillimin, dhe mbijetesën e organizmave. Mjedisi mund te perkufizohet edhe si teresia e elementeve biotike dhe abiotike ne Toke. Lidhja e njeriut me natyren Lidhjet e njeriut me natyren jane mijeravjecare, dhe se fundi roli i mjedisit ne jeten e individit eshte me teper i karakerit ekonomiko-social, se sa i karakterit fizik qe ka qene shekuj me pare. Mjedisi dhe burimet natyrore jane aspekte shume te rendesishme per paqen, pasi kur burimet natyrore behen te pamjaftueshme atehere ne luftojme per to.Dhe kjo lloj lufte per te kompensuar pamjaftueshmerine ekonomiko-sociale te mjedisit ka dy rruge: grabitjen me force te pasurive natyrore te te tjereve dhe shtimin ne menyre te natyrshme te tyre, ne ato raste kur eshte e mundur nje gje e tille. Shtimi i gjelberimit nepermjet mbjelljeve te reja dhe ruajtja e gjendjes natyrore te vendeve turistike jane nje aspekt i shtimit ne menyre te natyrshme te pasurive natyrore dhe permiresimit te klimes mjedisore ne pergjithesi. Por, edhe lufta per te grabitur pasurite e te tjereve mund te konsiderohet nje veprim jo dhe aq cnjerezor sa shkaterrimi dhe shperfillja brutale e avantazheve mjedisore qe te ka falur natyra. Por ne kohet e sotshme njerzit nuk dine ta mirembajne mjedisin.Njeriu duhet te jetoje ne mjedis te paster e jo te ndotur nga mbeturinat.Ne mjedis ajri eshte kryesor dhe nese ai eshte i ndotur nuk e kemi shendetin e mire.
Ndotja e mjedisit dhe ndikimi i saj në biodiversitet Darla Evangjeli
Njohja mbi llojet e ndotjes të mjedisit
Njohja e ligjeve të konferencave ndërkombëtare për mbrojtjen e mjedisit.
Pasojat e ndotjes në biodiversitet
Masat mbrojtëse për mjedisin dhe ruajtjen e llojeve nga autoritetet vëndase dhe nga ministria e mjedisit .
C’eshte mjedisi? Mjedisi është burimi kryesor i jetës në Tokë dhe për këtë arsye duhet ruajtur dhe përdorur me kujdes. Mjedisi sot përdoret në mënyrë të pabarabartë në vende të ndryshme të botës dhe kërcënohet nga faktorë të shumtë. Mbrojtja e tij është një domosdoshmëri jo vetëm për brezat e sotëm, por edhe për brezat e ardhshëm. Mjedisi apo ambienti, është tërësia e rrethanave përreth një organizmi ose shume organizmave, kombinimin I kushteve atmosferike me jeten e gjallesave, zhvillimin, dhe mbijetesën e organizmave. Mjedisi mund te perkufizohet edhe si teresia e elementeve biotike dhe abiotike ne Toke. Lidhja e njeriut me natyren Lidhjet e njeriut me natyren jane mijeravjecare, dhe se fundi roli i mjedisit ne jeten e individit eshte me teper i karakerit ekonomiko-social, se sa i karakterit fizik qe ka qene shekuj me pare. Mjedisi dhe burimet natyrore jane aspekte shume te rendesishme per paqen, pasi kur burimet natyrore behen te pamjaftueshme atehere ne luftojme per to.Dhe kjo lloj lufte per te kompensuar pamjaftueshmerine ekonomiko-sociale te mjedisit ka dy rruge: grabitjen me force te pasurive natyrore te te tjereve dhe shtimin ne menyre te natyrshme te tyre, ne ato raste kur eshte e mundur nje gje e tille. Shtimi i gjelberimit nepermjet mbjelljeve te reja dhe ruajtja e gjendjes natyrore te vendeve turistike jane nje aspekt i shtimit ne menyre te natyrshme te pasurive natyrore dhe permiresimit te klimes mjedisore ne pergjithesi. Por, edhe lufta per te grabitur pasurite e te tjereve mund te konsiderohet nje veprim jo dhe aq cnjerezor sa shkaterrimi dhe shperfillja brutale e avantazheve mjedisore qe te ka falur natyra. Por ne kohet e sotshme njerzit nuk dine ta mirembajne mjedisin.Njeriu duhet te jetoje ne mjedis te paster e jo te ndotur nga mbeturinat.Ne mjedis ajri eshte kryesor dhe nese ai eshte i ndotur nuk e kemi shendetin e mire.
Bashkeveprimi me kompjuterat
Interneti,segregimi dhe shkolla
Lidhjet në internet
Teknologjia dixhitale tek proçesi i të mësuarit
Teknologjia dhe demokratizimi i kultures
Muzika përmes teknologjisë dixhitale.
EVOLUIMI I MULTIMEDIAS
Multimedia eshte nje evolucion i teknologjise si dhe nje konvergjence e cila bashkon hardware dhe software.Eshte e quajtur bashkim dixhital
Teknologjia ne mesimdhenie
Qellimet e programeve te reja teknologjike ne mesimdhenie.
Ndryshimet ne raport me sisetmin e vjeter
Organizimi pedagogjik
Organizimi i materialeve
#MesueseAurela
BIZNESI ELEKTRONIK - Dr. Mihane Berisha (Skriptë)fatonbajrami1
Ky material është punuar me qëllim të lehtësimit të punës së studentëve gjatë përgatitjes për provim dhe është pa pagesë.
Ndalohet shitja, ripublikimi nëpër web-faqe apo çdo lloj përdorimi i këtij punimi me qëllim të përfitimit material!
Food and Agriculture Organization of the United Nations
Organizata për Ushqim dhe Bujqësi(Food and Agriculture Organization – FAO) është një ndër agjencitë e specializuara të Organizatës së Kombeve të Bashkuara që është e angazhuar me aktivitete nga fusha e bujqësisë.
FAO vepron si një forum në të cilin të gjitha vendet do të takohen si të barabartë për të negociuar marrëveshje dhe debat politik. FAO është gjithashtu një burim i dijes dhe informacionit, si dhe ndihmon vendet në zhvillim dhe vendet në tranzicion për përmirësimin dhe modernizimin e bujqësisë, pylltarisë dhe peshkimit, duke siguruar "ushqim për të gjithë" dhe "sigurinë ushqimore për të gjithë.”
3. Të kuptojmë mediat e reja
• Pse “mediat e reja”? A ndryshon gjë nëse i quajmë media dixhitale apo
media online?
• Media dixhitale:Të gjitha informacionet dhe të dhënat që qarkullojnë në
këto media janë të koduara në numra (0 dhe1)
• Interpretimi i një kodi dixhital është i pavarur nga ajo që përfaqëson
• Ndërkohë sistemi i kodimit të informacionit në mediat analoge është e lidhur
me objekte fizike.
• Imazhi, zëri dhe teksti në median analoge lidhen me material si vinil, letra
apo filmi.
4. Rezultatet e dixhitalizimit
• Katër razultatet e dixhitalizimit sipas Martin Lister:
• 1-Tekstet mediatike janë të pavarura nga një lloj medium specifik.
• Ne mund të lexojmë libra, në kindle, në internet, të shikojmë televizor dhe filma në telefonat
tanë celularë apo të ngarkojmë fotografi në blog.
• Këto karakteristika çojnë në një proces mjaft të njohur si konvergjenca.
• 2-Informacioni mund të kompresohet dhe hapësira shumë të vogla dhe mund të aksesohet
në distancë
• USB, harddisqe të jashtme dhe paisje të tjera mobile, mund të mbajnë një sasitë shumë të
madhe informacioni
• Cloud ofron mundësi aksesi nga internet, kudo që ndodheni dhe mund të mbajë sasi të
pakufijshme të dhënash dhe infomacion.
5. Rezultatet e dixhitalizimit
• 3- Aksesi në të dhënat dhe informacioni është shumë i shpejt dhe jo
domosdoshmërisht linear
• Mendoni që ju keni futur një listë librash në usb, apo cloud (dropbox).
• Ju mund ta aksesoni informacionin e këtyre librave në një sekonde pa patur nevojë të
shfletoni me radhe fletët e librit.
• 4- Informacioni në hapësirën dixhitale mund të maniplulohet/ndryshohet shumë
më lehtë sesa në median analoge
• Retushimi i fotografisë dixhitale është shumë më i lehtë sesa një ndryshim në një
imazh të fiksuar në një film.
• Termi “dixhital” duket se fokusohet më shumë në aspektet teknologjike të medias.
• Megjithëse teknologjia është mjaft e rëndësishme për median, pyetja që shtohet
është nëse teknologjia është karakteristika përkufizuese e kësaj media.
6. Media online?
Termi “media online” nxjerr në plan të parë konektivitetin (lidhjen). Mënyra
sesi audienca lidhet me median, nëpërmjet kompjuterave, apo telefonave
celularë që kanë qasje në rrjet.
Konektiviteti është një nga atributet e rëndësishëm për mediat e reja
Lidhja e personave në distancë, ishte e mundur edhe para internetit
(telegrafi, telefoni)
Termi “media online” mbulon një dimension të ri të medias së re, por nuk
mund të jetë i vetmi që përkufizon mediat e reja.
7. Media Sociale
• Termi është disi ekskluziv dhe përjashton
forma të veçanta të medias siç është “mobile
media” apo lojrat online, të cilat e kanë
komponentin social.
• Termi “media sociale” përfaqëson zhvendosjen
drejt një marrëdhënie me bashkëpunuese me
median
• Termi media sociale, është sërish shumë i
limituar për të përfshirë të gjithë gamën e
mediave të reja
8. Mediat e reja?
• Termi mund të përfshijë të gjitha llojet e formateve të mediave për aq kohë sa
ata janë në zhvillim
• Termi "media e re" tregon një zhvendosje në logjikën e mediave
• Elementi i ri që tregon për një ndryshim domethënës dhe nxjerr në pah faktin
se mediat e reja janë rezultat i konvergjencës mes logjikës kompjuterike të
kompjuterëve dhe logjikës komunikuese të mediave.
• Qasja e Lev Manovich-it mbi konvergjencën mes logjikës kompjuterike dhe
asaj mediatike, përbën veçantinë e këtyre mediave
• Mediat e reja mbartin dhe logjikën e konektivitetit dhe socializimit
• Përdorimi i termit “ e re” i portretizon mediat e reja si dinamike, innovative dhe
sociale.
9. Tipologjitë e mediave të reja
Njerëzimi përmes mediave, plotësisht të ndërlidhura, do të ndërtojë në
bashkëpunim dhe do të ndajë (share) botën globale. McLuhan
Gjithçka që jemi përcaktohet nga media (Kittler)
Media luan një rol të rëndësishëm në historinë e transformimit njerëzor
Të kuptosh median, do të thotë të kuptosh njerëzimin
Kuptimi i mediave të reja çon në kuptimin e ndryshimeve dhe
transformimeve në proceset shoqërore, normat, idetë dhe praktikat
Dy lente teorike janë të nevojshme për kuptimin e kësaj marrëdhënieje.
• Njëra lente teorike ka lidhje me marrëdhënien mes teknologjisë dhe
shoqërisë
• Tjetra është e përqëndruar në funksionomin e medias së re si medium i
veçantë
10. Teknologjia dhe shoqëria
Ekzistojnë tre përgjigje të mundshme që përcaktojnë se çfarë është në të
vërtetë teknologjia:
Darin Barney, Klasifikimi i teorive: Intrumentalizmi, Substantivizmi dhe
konstruksioni social
11.
12. Teknologjia dhe shoqëria
Intrumentalizmi
• Instrumentalizmi e sheh teknologjinë si neutrale, e cila evoluon nga
teknologjitë e mëparshme, në përgjigje të nevojave tona, për ta bërë jetën
tonë më të lehtë dhe më produktive.
• Sipas kësaj pikëpamje, teknologjia nuk ndikon në shoqëri, por
përkundrazi
përdoret për njerëzit për qëllime të mira ose të këqija që ata vendosin vetë.
• Pra për sa kohë teknologjia është e efficente, ajo është e “mirë”
Një qasje optimiste që e sheh zhvillimin teknologjik si progress
Rezultatet pozitive dhe negative, janë rrjedhojë e përdorimit të duhur ose
të gabuar të teknologjisë nga njerëzit.
13. Teknologjia dhe shoqëria
Substantivizmi
Teknologjia udhëhiqet nga një llogjikë e caktuar dhe ndikon jo vetëm
shoqëritë tona por edhe objektivat dhe qënien tonë.
Teknologjia lëviz në trajektoren e saj dhe njerëzit kanë pak influencë se si do
të ndikohen në këto sisteme politike, kulturore dhe strukturat shoqërore.
Teknologjia është ajo që përcakton se si do të jetë shoqëria jonë.
Teknologjia ka vlerat e veta të cilat mund të jenë të mira ose të këqija të
cilat njerëzit nuk mund t'i kontrollojnë.
Teknologjia do të përcaktojë vetë se si do të përdoret nga njerëzit.
Të përdorësh teknologjinë do të thotë të përdorësh njeriun.
E thënë ndryshe duke përdorur teknologjinë ne prodhojmë një lloj të
caktuar njeriu ose shoqërie.
14. Teoritë e mediave te reja
Teoria e medias: McLuhan
Rëndësia e medias nuk qëndron në përmbajtjen e saj po në vetë formën e
medias
Fjala dhe oratoria ishin mediat e para sipas McLuhan
Njerëzit nuk janë koshientë për efektin e medias ashtu siç nuk janë peshqit për
ujin në të cilin jetojnë
Kur një media e re bëhet e kudogjendur, ne humbim mundësinë për të kuptuar
efektin që ajo ka në jetën tonë
Për McLuhan motorri i historisë njerëzove është evolucioni i medias dhe
teknologjisë
Pyetja më e rëndësishme:A ndikohemi ne të gjithë njësoj nga efektet e medias?
15. Teoritë e rrjetit
Manuel Castells: Teknologjia nuk përcakton shoqërinë dhe as shoqëria nuk
përcakton rrjedhën e ndryshimeve teknologjike.
Shumë faktorë ndërveprojnë dhe produkti final është rezultat i ndërveprimit
Teknologjitë e reja janë të lidhura me format e reja të shoqërisë.
Forma e re e shoqërisë, shpjegohet me konceptin e shoqërisë së rrjetit
Shoqëria e sotme mund të kuptohet si shoqëri e rrjetit e cila nuk bazohet
më te individi apo komuniteti tradicional
Marrëdhëniet në shoqërinë e rrjetit nuk kushtëzohet nga koncepte
gjeografike të hapësirës dhe koncepti i kohës
Jetojmë në një epokë të re të mundësuar nga teknologjia në të cilën
hapësira është hapësira e rrjedhës dhe koha ëshë pa kohë.
16. Media e re dhe media e “vjetër
Përkufizimi "media e re” u përdor për të përshkruar teknologjitë e
informacionit dhe komunikimit bazuar në kodin dixhital.
“Media e re” nënkupton grupin e teknologjive të mediave që u shfaqën në
dekadat e fundit të shekullit XX
Mediat e reja, nuk i zëvendësojnë mediat e vjetra, por i integrojnë ose i
ndryshojnë ato.
Futja e televizionit nuk shkaktoi zhdukjen e gazetës.
Prezantimi e tabletës nuk çoi në zhdukjen e librit
Të gjitha mediat janë "të reja” për kohën kur ato janë shfaqur për herë të
parë
Në përgjithësi, media e re nuk shfaqet nga askund, përkundrazi ajo evoluon
nga praktikat ekzistuese dhe teknologjitë e mediave tradicionale
17. Mediat e reja janë dixhitale, interaktive,
hipertekstuale, të rrjetëzuara globalisht, dhe virtuale
18. Karakteristikat e medias dixhitale
Mediat dixhitale janë konvergjente, hipertekstuale, të decentralizuara, të
kudondodhura, algoritmike, dhe asimetrike.
Konvergjente: Në median dixhitale, lloje të ndryshme të përmbajtjes (të
shkruara, audio, vizuale, etj.) konvergojnë në një platformë të vetme
teknike
Ky proces nënkupton një konvergjencë kulturore midis prodhuesve dhe
konsumatorëve të përmbajtjes mediatike.
Hipertekstuale: Një hipertekst është një tekst që mbart referenca (linqe) për
tekste të tjera ose forma të tjera të përmbajtjes.
Në internet, hipertekstet janë një tipar themelor që lidh faqet e internetit
me njëra -tjetrën
Të decentralizuara: Masmedia tradicionale është e centralizuar dhe
njëdrejtimshe.
Informacioni transmetohet nga një strukturë qendrore, siç është redaksia e
lajmeve, tek një audiencë e masive
Mediat dixhitale karakterizohen nga një model i shpërndarë.
Burimet për prodhimin dhe shpërndarjen e informacionit janë pjesërisht në
duart e individëve që komunikojnë horizontalisht përmes platformave të
mediave.
19. Karakteristikat e medias dixhitale
Të kudondodhura:Teknologjitë
celulare, smartphonat dhe
tabletat, i japin
një shtrirje gjithëpërfshirëse edhe
të kudondodhur medias dixhitale
Këto paisje dhe teknologji lejojnë
njerëzit të hyjnë dhe të postojnë
informacione në çdo kohë dhe nga
çdo vend
Gjithashtu lejojnë kompanitë të
ndjekin dhe mbikëqyrin sjelljen e
përdoruesit në një shkallë të
paimagjinueshme më parë
Asimetrike: Media dixhitale është shumë e
komodifikuar (komercializuar),
pasi shërbimet më të mëdha zotërohen nga një
pjesë e vogël e
korporatave gjigande.
Fuqia shpërndahet në mënyrë të pabarabartë,
pasi përdoruesit individualë
nuk kanë qasje në informacionin që këto
korporata mbledhin nga
ndërveprimet dhe sjelljet e tyre.
Përdoruesit nuk i njohin algoritmet që
mbështesin funksionimin e mediave
sociale si Instagram,Twitter, Facebook, etj.
Përdoruesit nuk marrin ndonjë përfitim
ekonomik nga pjesëmarrja e tyre në
shërbime të tilla
Algoritmike: Shumica e
përmbajtjes së mediave
dixhitale janë mbështetur
në algoritmat kompjuterike
Këto janë programe që
ndjekin logjikën procedurale
për të gjeneruar
rezultate specifike
Studimi i logjikës dhe
efekteve të algoritmave ka
zbuluar që, si çdo
teknologji njerëzore, ato nuk
janë neutrale