ELM 3043 MORAL

1. 4.0 FAKTOR-FAKTORKERUNTUHAN AKHLAK
Saban hari isu-isukeruntuhanakhlakterutamanyayangmembabitkangadisremajahangat
diperkatakan.Secaratidaklangsung,isuini turutmenggambarkanbahawagadisremajakini semakin
agresif,berani,danliar.Banyak kajianakademiktelahdibuatolehmerekayangpakardanterlibat
secara langsungdenganisu-isuremajaini,secaralangsungdantidaklangsungseperti pihak
kementerian,jabatan,agensi,persatuandanNGO,pihakcerdikpandai,orangperseorangandan
lain-lain.Daripadakajianyangtelahdijalankandidapatimasalahremajaini mempunyaihubungan
kaityang luasdenganmasyarakat,keluarga,pengetahuanagama,tahappendidikan,suasanarumah,
pengaruhluar,media,hiburan,jati diri,rakan-rakandanlain-lain.Apabilamasalahkeruntuhan
remajadibincangkan,soalanyangbiasaditanyaialahsiapayangharusdipersalahkandanmengapa
perkaraini berlaku?
4.1 PerasaanInginTahudan InginMencuba
Remajaialahmerekayangberumur18 tahunke bawah.Pada peringkatusiaini,merekamempunyai
perasaaningintahuyang sangattinggi. Justeru,apa-apasahajaperkarabaru yangterjadi di
sekelilingmerekaakanmengundangperasaaningintahudi kalanganmereka,ianyasecaratidak
langsungakanmembuatkanmerekaterdoronguntukmencubadanmelakukanperkaratersebut.
Perasaaningintahudan berani mencubasesuatuyangbaruadalahbaikuntukremaja,namunapa
yang menimbulkanmasalahapabilamerekatiada‘guideline’dari orang-orangyangsepatutnya,
seperti paraibubapa, keluarga,jirandansebagainya.Jadi,perasaaningintahuremajaakan
mendorongmerekamelakukanapayanginginmerekalakukantanpamemikirkanbaikatau
buruknyaperkaratersebut.
4.2 PengaruhRakanSebaya
Kawan-kawanmenjadiorangyangpalingrapat.Kawanyang baikbolehmembimbingkepada
kebaikan,namunjikatersilapmemilihkawan,akanmempengaruhi kepadaperkara-perkarayang
buruk.Selainitu,sikapremajaturutmenyumbangkepadagejalasosial,kadangkalamerekaini
terlalumudahmempercayai oranglain.Umpamanya,jikamerekamerasakanrakan-rakanmereka
lebihrapatdan lebihmemahami,denganmudahmerekaakanmengikutapayangdilakukanoleh
rakan-rakanmereka.Padausiayang masihmentahmerekalupabahawa“kawanjugakadangkala
bolehmakankawan”.
4.3 PengaruhMediaMassa
Mediamassa jugamenjadi penyumbangkepadaberlakunyakeruntuhanakhlakdi kalanganremaja
pada hari ini.Tidaksemuayangdipaparkandi mediamassaitu memberikankesanyangburuk.
Namun,ada segelintirprogram-programdandrama-dramayangmemaparkanpergaulanbebasdi
kalanganremaja,program-programrealiti televisyen,sertarancangan-rancanganyangbersifat
hiburansemata-matamempengaruhi pararemajadenganperkarayangkurangbaik.Umpamanya
corak pergaulanremajayangjauhdari nilai-nilai ketimuran,caraberpakaianyangkurangsopandan
gaya hidupyangmengikutcarabudaya Barat. Terdapatjugaunsur-unsurlucahdanmengghairahkan
yang bolehdidapati denganmudahdi pasaransamaada dalambentukbercetak,CD,ataulain-lain.
Tambahanpula,di zamanduniatanpa batasanini segalainformasi bolehdidapati denganmudah

2. hanyadenganmelayari internet.Tidakdinafikaninternetini adakebaikannyatetapi tidakkurang
jugabanyak keburukannya.Aktiviti penggunaannyatanpapemantauanboleh mengundangpadah.
4.4 SikapKeluarga
Dalamhal ini keluargajugaada kalanyamenjadi pendorongbertambahnyakeruntuhanakhlakdi
kalanganremaja.Walaupuntidakberlakukepadasemuakeluarga,tetapi keluargayang
mengamalkansikapterlalumengongkongatau terlalumemberikankebebasankepadapararemaja
bolehmenjadi penyumpangkepadawujudnyamasalahini.Merekamenjadiahli keluargayanghanya
hiduptetapi tidakdipedulikandantidakdiberi inputkerohanian,kesedaran,nilai-nilai muliadan
keagamaanyangcukup.Keluargayangterlalumengongkongialahkeluargayangmengamalkansikap
terlalutertutup.Maksudnya,keluargaituseolah-olahtelahmenetapkansatuundang-undangatau
peraturanyang perludiikuti olehsetiapahli keluargatanpakompromi.Keadaanini boleh
menyebabkanjiwaremajamemberontakdanjikamempunyai peluanguntukkeluardari keadaanitu
merekaakanmelakukanapasahajayang terlintasdi fikiranmerekatanpaberfikirpanjang.
Manakala keluargayangterlalumemberikankebebasanpulabiasanya bersikapterbukayang
keterlaluan.Di dalamkeluargasebegini,tiadasatuperaturanpunatau ketetapankhususyang
diamalkan.Keadaanini jugatidakbaikkeranapararemajaperlukansesuatuyangbolehdijadikan
panduanuntukmenjalani kehidupanmereka.Tanpapanduan,belumtentumerekadapatmelalui
kehidupanini dengansebaikmungkinseterusnyamengakibatkanmerekamudahterjerumuske arah
pelbagai keruntuhanakhlak.
4.5 KurangDidikanAgama
Imandan takwa yangjituituadalah pengikatyangberfungsi bagi menghalangseseorangdaripada
melakukantingkahlakuyangberlakudi luarbatasansyarak.Pendidikanagamamempunyaifungsi
yang sangatpentingsebagai pelindungdiri daripadaterjerumuskepadapelbagaigejalakeruntuhan
akhlak.Ibubapa sewajarnyamemberikandidikanagamayangsepenuhnyakepadaanak-anak
merekasejakmerekamasihkecil.Ini bagi memberikananak-anakmerekapengetahuanyangjelas
tentanghal-hal berkaitanagama,tentanghalal danharam.Bak kata pepatahmelayu,“melentur
buluhbiarlahdari rebungnya..”,maksudnyamendidikanakbiarlahsejakmerekakecil lagi.
4.6 Ekonomi
Ekonomi jugamerupakansalahsatufaktoryang menyumbangkepadakeruntuhanakhlak.Manusia
pada hari ini adalahmanusiayang terlalumengejarkebendaandi dalamaruskepesatanekonomi
sehinggamelupakantanggungjawab-tanggungjawabnyayanglain.Tangungjawabyangdimaksudkan
adalahtanggungjawabkepadaAllah,tanggungjawabkepadakeluarga,tanggungjawabkepadaalam
semestadantanggungjawabkepadadiri sendiri.Disebabkanfaktorinilahterjadinyamasalah
pengabaiankasihsayingkepadaanak,kepadaibubapa,dankepadamasyarakat.Anakyangterabai
akan lebihmudahterjebakkepadapelbagai masalahkeruntuhanakhlaksepertipenyalahgunaan
dadah,minumarak, zina,merompak,berjudi,lumbaharamdanlain-lainlagi.
5.0 KESAN-KESAN KERUNTUHAN AKHLAK

3. Keruntuhanakhlakpadamasakini akanmendatangkanimpakyangsangatbesarkepadamasyarakat.
Akhlakmerupakanperibadidancermindiri bagi seseorangindividu.Sekiranyaindividutersebut
mempunyai akhlakyangburuk,secaraotomatikperibadiindividuitujugaturutterjejas.Individu
yang mempunyai akhlakyangburukbolehmemberi kesankepadadiri sendiri,keluarga,masyarakat
dan negara.
5.1 KesanKepadaIndividu
Akhlakmerupakancermin danperibadi seseorangindividu.Olehitu,akhlaksangatpentingdalam
kehidupanseharianseseorangindividu.Individuyangmempunyai akhlakyangbaikakan dipandang
muliadantinggi,manakalaindividuyangtidakmempunyai akhlakyangbaikakandipandang serong
dan dicemuholehmasyarakatsekeliling.Akhlakyangbaikseharusnyadihiasidengankeimanandan
ketakwaankepadaAllah.Namunbegitu,kebanyakanremaja padahari ini,terutamanyaremaja
muslim,mempunyai akhlakyangbegitumemalukanagama,bangsa dannegara.Banyakkejadian
seperti pembuanganbayi,zina,perjudian,budayahomoseksual,penagihandadahdansebagainya
dilakukanolehremajamuslimpadahari ini yangkebanyakannyaberpaksikandanbertunjangkan
nafsudan amalanyang dipengaruhi olehbudaya-budayaBaratdan asasnyamungkinberpunca
daripadakurangnyapeganganagama dalamdiri mereka.Tidakdapatdinafikanbahawakesan
keruntuhanakhlakakanmemberikankesanyangmendalampadadiri individu.
5.2 KesanKepadaKeluarga
Keluargamemainkanperananyangpentingkeranadari institusikekeluargaanlahkebahagiandan
keharmoniansesuatumasyarakatitubermula.Keruntuhaninstitusikekeluargaanakan
menyebabkanhilangnyakebahagiandankeharmoniandalamsesuatumasyarakat.Akhlakyangbaik
dan muliadatangnyadaripadasesebuahinstitusi kekeluargaanyangharmoni danbahagia.Benarlah
kata–kata hikmahyangmenyatakanbahawa“rumahituadalah akar segala-galanya…”Olehsebab
itu,keruntuhanakhlakakanmenyebabkandanmemberikankesanyangbesarke atas kebahagian
dan keharmoniansesuatuinstitusi kekeluargaanitu.
Antara kesanyangakan berlakuterhadapinstitusi kekeluargaanialah:
• Keruntuhaninstitusi kekeluargaanakanberlaku.Akhlakyangbaikdatangnyadaripadakeluarga
yang harmoni danbahagia.
• Akibatwujudnyaketidakharmoniandalamkeluarga,mungkinakanmendorongkepadawujudnya
penceraian.
• Masa depananak-anakakan terbiardantidakterpelihara.Anak –anak akanhilangtempat
bergantungdanbermanja.
• Wujudnyamasalah-masalahsosialyanglainseperti budayalepak,ketagihandadah,pelacuran,
perjudian,hubungansesamajenisdanlain-lainlagi.
5.3 KesanKepadaMasyarakat
Keruntuhanakhlakakanmemberikankesanyangamatbesardalammasyarakat.Jatuhbangunnya
sesuatunegara,agama danbangsa dapatdilihatdari segi akhlakdalammasyarakatitusendiri.Tidak
dinafikanakhlakremajapadahari ini sangatmembimbangkan.Budayakuningdanpengaruhbudaya

4. Barat mudah meresapmasukdanmenjadi ikutanpararemajahari ini.Seandainyamasalahini tidak
dibendungdengansegeraolehpihak–pihaktertentuterutamanyapihakkerajaandanjugapihak–
pihakyangberwajib,makatidakhairanlahpadamasaakan datang masyarakatkitaakan hancur dan
akhlakremaja–remajaIslamterutamanyaakanrosakdanbinasa. Olehsebabitu,pihak–pihakatau
anasirluar akan cuba mengambil kesempatan di ataskelemahanbangsakitasendiri.
Namunbegitu,kesanyangpalingketarayangdapatdilihatsekiranyaakhlakremajapadahari ini
tidakdikawal ialah:
• Masyarakat di negaraini akan menjadi porak-peranda,berpecah-belahdantidakbersatu-padu.
• Perasaanburukdanprasangka pasti akan wujuddalammasyarakat.Sifatsalingcuriga-mencurigai
akan bertakhtadi hati masyarakat.
• Wujudnyapergaduhandalam masyarakat.Isu-isuperkaumanakanwujudseandainyapergaduhan
ini melibatkanantaraduakaum.
• Kadarjenayahdi kalanganmasyarakatjuga akanturut meningkatdi manamasalahini akan
menyebabkankadarkeruntuhanakhlakdi kalanganremajasemakinmeningkat.
• Keharmoniandalammasyarakatsukaruntukdiwujudkan.
5.4 KesanKepadaNegara
Tidakdapat dinafikanbahawakeruntuhanakhlakakanmemberikankesanyangsangatbesarkepada
negara.Jatuhdan bangunnyasesebuahnegaradanmasyarakatitubergantungkepadaakhlak
remajaatau generasi padawaktusekarang.Tidakdapatdinafikanlagi,akhlakremajapadawaktuini
beradapada tahap yangmembimbangkan.Semuapihakterutamanyakerajaan,badan-badanNGO,
dan jugamasyarakatitu sendiri harusbergandingbahuuntukmenangani gejalakeruntuhanakhlak
dalammasyarakat.
Antara kesanyangakan berlakuialah:
• Negaraakan kehilangangenerasi dankepimpinanpadamasahadapan.
• Kerancakanpembangunannegaraakanterbantutdankeadaanekonomi negarajugasukaruntuk
berkembangkeranawujudnyagejalasosialdankeruntuhanakhlakyangtinggi di kalangan
masyarakat.
• Kadarjenayahdalamnegarajuga akan meningkatsejajardenganpeningkatangejalasosial dan
keruntuhanakhlak.
• Perbelanjaankerajaanjugaakanturutmeningkatakibatberlakunyapeningkatankadarjenayah.
• Anasir-anasirluarakanmudahmeresapmasukke dalamnegara seandainyagenerasi padahari ini
tidaktahu menjagaakhlakmereka.
• Sekiranyaakhlakremajapadahari ini terutamanyaakhlakremajaIslam hancurdanrosak,maka
bangsalainakan memandangserongterhadapagamayangkita anuti.

5. 6.0 LANGKAH-LANGKAHMENGATASIKERUNTUHAN AKHLAKMASA KINI
Gejalakeruntuhanakhlakpadamasakini beradapada tahapyang amat membimbangkan.Masalah
ini jikatidakdibendungdengansegeraakanmendatangkankemudaratankepadaindividu,keluarga,
bangsadan negara.Menangani masalahkeruntuhanakhlakmerupakanperkarayangseharusnya
diberi perhatiansecarabersungguh-sungguh.Usahaperludilakukanagarmasyarakatkitakembali
menghayati danmempraktikkanakhlakyangmuliadalamkehidupanseharianmereka.
Kitajanganmudah menudingjari ke arahsesiapadenganmenyalahkanpihak-pihaktertentusahaja
dalammenangani masalahkeruntuhanakhlakyangberlakupadahari ini.Sebaliknya,semuapihak
bertanggungjawabuntukkembali kepadaIslamdanmencari penyelesaiannyakeranasetiaporang
akan dipersoalkanolehAllahdi Akhiratkelaksamaadamerekatelahmenunaikanamanahyang
telahdipertanggungjawabkankepadamerekaataupuntidak.SabdaRasulullahs.a.w bermaksud:
“Setiapdaripadakamuadalahpemimpin,dankamubertanggungjawabterhadapsesiapayang
beradadi bawahpimpinankamu.”
Tanggungjawabuntukmenangani masalahkeruntuhanakhlakiniadalahtanggungjawabsemua
meliputi setiapindividu,keluarga,masyarakatdannegara.Individuyangmukallaf(akil baligh)mesti
berusahauntukmewujudkanakhlakmuliadalamdiri.Ini dapatdihasilkansekiranyadiamemahami
tuntutanberakhlakmuliadalamIslam.
6.1 PerananIndividu
Langkah yangpalingpentingdanpalingutamaialahmendekatkandiri kepadaAllahSWTmelalui
perbanyakkansolat,berzikirdanmembacaAl-Quran.Dengancaraini individuakanmerasarendah
diri dan menimbulkankeinsafandalamdiri individutersebut.Apabilaindividu merasalebihdekat
denganAllahSWT,secara tidaklangsungmerekaakansentiasacubauntukmengelakkandiri
daripadamelakukansebarangkemungkaran.
Individudisarankansupayatidaksegansiluuntukberkongsi masalahdengankeluarga,rakan-rakan
dan pihak kaunseling.Dengancaraini mungkindapatmeringankanmasalahataubebanyang
merekaalami.Individujugabolehmemintadorongandaripadakeluargaatauorang-orangyang
terdekatdenganmereka.
Pergaulandenganmasyarakatsekelilingbolehmeningkatkankeyakinandiri individudi samping
merapatkanlagi hubunganantarasatu sama lain.Iajuga bolehmenimbulkanrasakasihsayangserta
salingmemahami perasaansesamamereka.
Individuperlumenetapkantargetataumembinaazamuntukmencapai kehidupanyanglebih
berkualiti.Azamyangdibinadapatmenguatkansemangatindividuuntukterusmelakukan
perubahanke arah yanglebihbaik.Individujugaperlusentiasayakinbahawaazamyangdibinaitu
akan tercapai dengancemerlangke arahpembentukandiri yanglebihberdisiplin.
Amalancara hidupyangsihat jugadapat menghindari diri daripadaterjebakkepadagejala
keruntuhanakhlak.Lakukanaktivitisihatseperti beriadahbersamakeluargadanrakan-rakan.
Lakukansenamansecara sistematik.Amalanpemakananyangsihatbolehmenjaminfizikal dan
mental yangberkualiti,seterusnyadapatmenghindari diri daripadagejalanegative seperti
penagihandadah,minumarak,seksbebasdansebagainya.

6. 6.2 PerananKeluarga
Ibubapa memainkanperananyangpentingdalammendidikakhlakanak-anak.Anak-anakperlu
dididiksejakmerekakecillagi.Bakkatapepatahmelayu,“melenturrebungbiarlahdaripada
rebungnya…”.Ibubapaperlumenjadi contohyangbaikkepadaanak-anakmereka.Ibubapajuga
perlumemberikananak-anakmerekadidikanagamayangsempurnabagi mengelakkanmereka
terjebakkepadagejala-gejalanegatif seperti pengaruhblackmetal,punk,penyalahgunaandadah,
pembuanganbayi danlain-lainlagi.
Ibubapa berperananuntukmembentukgenerasi mudasekarangsupayamerekatidakterjebak
kepadagejalanegatif yangbolehmendatangkankemudaratanyangseriuskepadamerekadan
institusi kekeluargaan.Ibubapajugaperlumenerapkannilai-nilaimurni danetikauntuk
menguruskanmasadenganbaik.Merekaharusmemberikanperangsangdangalakan yang
berterusankepadaanak-anakuntukberjaya.
Ibubapa yang prihatinakanmenyekatkebebasananak-anakmerekadalampergaulan,dalamerti
kata lainmenetapkanbatas-bataspergaulanuntukanak-anakmereka.Namundemikian,perlu
diselitkantoleransi supaya anak-anaktidakmerasatertekanataudikongkong.Ibubapaperlu
meluangkanbanyakmasauntukanak-anaksupayamerekarasadiambil beratdandisayangi di
sampingdapatmerasai indahnyanikmatberkeluarga.Ibubapaharussentiasaberadadi sisi anak-
anak apabilamerekaberadadalamkesusahandanmenjadi rakanpendengaryangsetiadansentiasa
bersediauntukberkongsimasalahyanganak-anakhadapi.
6.3 PerananMasyarakat
Masyarakat juga mempunyai peranannyayangtersendiri dalammembendungpermasalahanakhlak
di sesebuahnegara.Sewajarnyamasyarakattidakbersikapsambillewadantidakambil peduli
denganmembiarkanpihakyangterlibatterusterumbang-ambingsebaliknyaberusahauntuk
menangani masalahini.Bantuanyangperludihulurkanbukansetakatberbentuk material,tetapi
lebihkepadaspiritual denganmemberisemangatdantunjukajaryangterbaikbagi merekayang
bermasalah.
6.4 Institusi Pendidikan
Sekolahjugamemainkanperananyangtersendiridalammembendungmasalahkeruntuhanakhlak
ini bermuladari peringkatpra-sekolah,sekolahrendah,sekolahmenengah,danpengajiantinggi
sama ada awam ataupunswasta.Tanggungjawabseorangpendidikbukansahajasekadar
menyampaikanilmupelajarantetapi lebihkepadamenyemaikannilai-nilai murni danmendorong
penghayatankepadasemangatIslamdalamerti katayangsebenar.Maka,sebagai langkahpertama,
wajardimulakandengancontohdanteladanyangbaikdi kalanganpara pemimpinmasyarakatdi
negarakita.
7.0 KESIMPULAN
Keruntuhanakhlakmasakini semakinmembimbangkan,terutamanyaapabilaianyabanyakmelanda
muda-mudi yangbakal menjadi pewarisdanharapanbangsapada masahadapan yangboleh
merencatkankecemerlangannegara.Malahan,jikamasalahini tidakditangani dengansegeradan
bijaksanabesertaperancanganyangtelitipastinyaakanmengancamkeselamatannegarakerana

7. elemen-elemenkeruntuhanakhlakini bolehmenjerumuskanseseorangituke lembahkehancuran.
Kecemerlanganyangdilaungkandandigembar-gemburkanketikaini tidakmemberi apa-apamakna
sekiranyaakhlakrakyattidakseiringdenganagendauntukmencemerlangkanbangsadannegara.
Inilahantarayang menjadi isudancabaran pemimpindansemuapihakyangterbesardalam
menentukannegaradanrakyatbenar-benarmencapai kecemerlangan.