SlideShare a Scribd company logo
KRW maatregelen in de landbouw
Welke aanpassingen van de bedrijfsvoering bieden perspectief?




                         2012
                     Barend Meerkerk
- Adviseur PPP-Agro Advies (15 adviseurs totaal)
- ruim 700 melkveehouders als klant
- Werkzaam in diverse projecten, met verbinding
  onderzoek/ beleid en praktijk
       Koeien & Kansen/ Praktijknetwerken
       Onderwaterdrainage
       Innovatiedagen
       Natuurcooperatie Krimpenerwaard
       Vlietpolderproject
       Werkgroep Landbouw Nieuwkoopse Plassen N2000

- 2009 beste Adviesbureau in Veehouderij van Nederland
Kringlooplandbouw
• Van Bex/ Bea naar Bep/ KringloopWijzer
• Is nog een hele slag te maken
• Veel ondernemers zien de verbanden (nog) niet
• Gaan markt en overheid dit ontwikkelen?
• Kan regio of waterbeheerder hier iets in betekenen?
• Moeten de samenwerkende partijen in Rijn West
  (waterschappen, provincies en LTO) dit bepleiten bij rijk
  (mestbeleid) en EU (GLB)? Kringloopcertificaat
• Communicatie, demonstratie en praktijknetwerken
  helpen voor snellere introductie
PAUZE
•
Duurzaam graslandbeheer
• Duurzaam graslandbeheer is vooral management
• Onderwaterdrainage kan goed helpen
• Voorkomen van scheuren/ploegen met als gevolg
  mineralisatie van organisch stof en verlies N en P.
• Praktijknetwerken doorzaaien, 90% grasdieet,
  dynamisch weiden, Arendsogen op afstand
• Heeft de veehouder hierbij nog een zetje nodig?
Mais: niet scheuren grasland
• Het gaat het om voorkomen extra
  mineralisatie en N en P uitstoot.
• Stimuleer boeren die nog mais telen in
  kwetsbare gebieden met alternatieve
  teeltwijze (doorzaaien van mais met
  strokenfrees, alleen op percelen met
  onderwaterdrainage) of alternatief voor mais
Ammoniak emissie reductie
        begint bij de voeropname (de bek)



                 Vastlegging



                               Mest en urine
 Voer




                     Melk


Opname           Gebruik        Excretie
Minder mineralen in voer
• Fosfaat landelijk geregeld via convenant
• In nieuwe mestbeleid ook in mestwetgeving
  door evenwichtsbemesting (BEP)
• Stikstof alleen op een afgeleide wijze geregeld
  (via BEX)
• Stikstof heeft ook veel effect op ammoniak
• Extra stimuleren helpt, er is nog veel
  onbekendheid
Onderwaterdrainage
• Belangstelling neemt fors toe
• Praktijkbedrijven afgelopen voorjaar geven
  grotere draagkracht aan
• Effect op efficiëntere kringloop en ook NH3
  emissie
• Schatting minimaal 1 week extra voldoende
  draagkracht in voor en najaar
Vergroten mestopslag
• Een zeer belangrijke maatregel voor
  waterkwaliteit en ammoniakemissie.
• 7 maanden is voldoende
• Zorgt voor efficiënter kunstmestgebruik
• 1 maand extra opslag kost 200 euro per GVE
Precisiebemesting
• Een belangrijke maatregel voor waterkwaliteit
  en ammoniakemissie.
• Is nog te weinig kennis voor ontwikkeld op
  veenweidegronden, men weet te weinig wat
  er wordt geoogst en wordt bemest
• Meer gaan sturen op ruw eiwit
• Is nog veel mee te winnen
• Is wel veel interesse, relatie met kringloop
Duurzaam bodembeheer
• Lijkt op kringloop maar focus met name op
  bodemleven en benutting
• Nog onontgonnen gebied, onbekend (en nog
  onbemind), maar begint te komen
• Nog veel te bereiken en te leren
• Sleutel naar verhogen benutting in de
  kringloop
Erfafspoeling
• Maatregelen deels verplicht in Besluit
  Landbouw (opvolger Lozingenbesluit)
• Stimulering (Subsidie) is nodig om eerder dan
  wettelijk vereiste maatregelen te nemen,
  want het kost geld en levert niets op
• Nieuwe initiatieven zoals bij inkuilen kunnen
  helpen indien dit ook andere verplichtingen
  (wateropvang) kan voorkomen
Maatregelen Kader Richtlijn Water
Maatregelen Kader Richtlijn Water

More Related Content

What's hot

Presentatie erfocoaches Overijssel 210121
Presentatie erfocoaches Overijssel 210121Presentatie erfocoaches Overijssel 210121
Presentatie erfocoaches Overijssel 210121
Frank Verhoeven
 
Presentatie stikstof voor dummies
Presentatie stikstof voor dummiesPresentatie stikstof voor dummies
Presentatie stikstof voor dummies
Frank Verhoeven
 
Programma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke Kunen
Programma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke KunenProgramma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke Kunen
Programma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke Kunen
Corline van Es
 
Presentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdag
Presentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdagPresentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdag
Presentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdag
Frank Verhoeven
 
Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21
Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21
Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21
Frank Verhoeven
 
Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018
Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018
Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018
Frank Verhoeven
 
Presentatie VBBM op 20/9/19 in Nijkerk
Presentatie VBBM op 20/9/19 in NijkerkPresentatie VBBM op 20/9/19 in Nijkerk
Presentatie VBBM op 20/9/19 in Nijkerk
Frank Verhoeven
 
Presentatie Nvlv 14 April
Presentatie Nvlv 14 AprilPresentatie Nvlv 14 April
Presentatie Nvlv 14 April
Frank Verhoeven
 
Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland 18 juni...
Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland  18 juni...Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland  18 juni...
Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland 18 juni...
Corline van Es
 
Sheets Gouwe Wiericke 311016
Sheets Gouwe Wiericke 311016Sheets Gouwe Wiericke 311016
Sheets Gouwe Wiericke 311016
Frank Verhoeven
 
Presentatie_Kpi-K_01042021_Verhoeven
Presentatie_Kpi-K_01042021_VerhoevenPresentatie_Kpi-K_01042021_Verhoeven
Presentatie_Kpi-K_01042021_Verhoeven
Bart Housmans
 

What's hot (11)

Presentatie erfocoaches Overijssel 210121
Presentatie erfocoaches Overijssel 210121Presentatie erfocoaches Overijssel 210121
Presentatie erfocoaches Overijssel 210121
 
Presentatie stikstof voor dummies
Presentatie stikstof voor dummiesPresentatie stikstof voor dummies
Presentatie stikstof voor dummies
 
Programma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke Kunen
Programma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke KunenProgramma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke Kunen
Programma Staatsbosbeheer natuurinclusieve landbouw, door Elke Kunen
 
Presentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdag
Presentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdagPresentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdag
Presentatie 3 maart 2020 Agri duurzaamheidsdag
 
Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21
Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21
Presentatie Kernpraktijken Kringloop, duurzaamheid & Rantsoenen melkvee 02 11 21
 
Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018
Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018
Presentatie NVWV t beste bouwplan frank verhoeven 9 maart 2018
 
Presentatie VBBM op 20/9/19 in Nijkerk
Presentatie VBBM op 20/9/19 in NijkerkPresentatie VBBM op 20/9/19 in Nijkerk
Presentatie VBBM op 20/9/19 in Nijkerk
 
Presentatie Nvlv 14 April
Presentatie Nvlv 14 AprilPresentatie Nvlv 14 April
Presentatie Nvlv 14 April
 
Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland 18 juni...
Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland  18 juni...Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland  18 juni...
Land van waarde presentatie inspiratiedag Natuurinclusief Platteland 18 juni...
 
Sheets Gouwe Wiericke 311016
Sheets Gouwe Wiericke 311016Sheets Gouwe Wiericke 311016
Sheets Gouwe Wiericke 311016
 
Presentatie_Kpi-K_01042021_Verhoeven
Presentatie_Kpi-K_01042021_VerhoevenPresentatie_Kpi-K_01042021_Verhoeven
Presentatie_Kpi-K_01042021_Verhoeven
 

Similar to Maatregelen Kader Richtlijn Water

Presentaties Themabijeenkomst CBAV Goed bemesten binnen krappe gebruiksnorme...
Presentaties Themabijeenkomst CBAV  Goed bemesten binnen krappe gebruiksnorme...Presentaties Themabijeenkomst CBAV  Goed bemesten binnen krappe gebruiksnorme...
Presentaties Themabijeenkomst CBAV Goed bemesten binnen krappe gebruiksnorme...
Janjo de Haan
 
melkveehouderij_en_duurzaamheid_in_nederland-wageningen_university_and_resear...
melkveehouderij_en_duurzaamheid_in_nederland-wageningen_university_and_resear...melkveehouderij_en_duurzaamheid_in_nederland-wageningen_university_and_resear...
melkveehouderij_en_duurzaamheid_in_nederland-wageningen_university_and_resear...
LukasBrosens
 
RLI Advies voedselbeleid voor Studiekring landbouweconomie
RLI Advies voedselbeleid voor Studiekring landbouweconomieRLI Advies voedselbeleid voor Studiekring landbouweconomie
RLI Advies voedselbeleid voor Studiekring landbouweconomie
Krijn Poppe
 
VIRO lezing KJ Poppe
VIRO lezing KJ PoppeVIRO lezing KJ Poppe
VIRO lezing KJ Poppe
Krijn Poppe
 
Visie Bosgroep Zuiderkempen Geel Bel
Visie Bosgroep Zuiderkempen Geel BelVisie Bosgroep Zuiderkempen Geel Bel
Visie Bosgroep Zuiderkempen Geel Bel
GeelBel
 
Consumenten als dragers van natuurlijke landbouw
Consumenten als dragers van natuurlijke landbouwConsumenten als dragers van natuurlijke landbouw
Consumenten als dragers van natuurlijke landbouw
akkernaarbos
 
KJ Poppe PvdA waterschapsbestuurders
KJ Poppe PvdA waterschapsbestuurdersKJ Poppe PvdA waterschapsbestuurders
KJ Poppe PvdA waterschapsbestuurders
Krijn Poppe
 
KJP duurzame landbouw Limburg
KJP duurzame landbouw LimburgKJP duurzame landbouw Limburg
KJP duurzame landbouw Limburg
Krijn Poppe
 
Presentatie rhdhv aldert van der kooij
Presentatie rhdhv aldert van der kooijPresentatie rhdhv aldert van der kooij
Presentatie rhdhv aldert van der kooijKennisalliantie
 
KJ Poppe Zuivel NL.pdf
KJ Poppe Zuivel NL.pdfKJ Poppe Zuivel NL.pdf
KJ Poppe Zuivel NL.pdf
Krijn Poppe
 
Waterschappen en Energieakkoord
Waterschappen en EnergieakkoordWaterschappen en Energieakkoord
Waterschappen en Energieakkoord
Klimaatverbond Nederland
 
Presentatie PraktijkNetWerk Optimalisatie Grondgebonden Teelt Waterdag 8 okto...
Presentatie PraktijkNetWerk Optimalisatie Grondgebonden Teelt Waterdag 8 okto...Presentatie PraktijkNetWerk Optimalisatie Grondgebonden Teelt Waterdag 8 okto...
Presentatie PraktijkNetWerk Optimalisatie Grondgebonden Teelt Waterdag 8 okto...René Corsten
 
Presentatie 6 okt 2010 nvlv
Presentatie 6 okt 2010 nvlvPresentatie 6 okt 2010 nvlv
Presentatie 6 okt 2010 nvlvFrank Verhoeven
 
Food+waste+reduction+in+supermarkets
Food+waste+reduction+in+supermarketsFood+waste+reduction+in+supermarkets
Food+waste+reduction+in+supermarkets
NBRLY Nederland
 
Presentatie rliadvies europees landbouwbeleid kjp
Presentatie rliadvies europees landbouwbeleid kjpPresentatie rliadvies europees landbouwbeleid kjp
Presentatie rliadvies europees landbouwbeleid kjp
Krijn Poppe
 
Presentatie rli advies europees landbouwbeleid
Presentatie rli advies europees landbouwbeleid Presentatie rli advies europees landbouwbeleid
Presentatie rli advies europees landbouwbeleid
Krijn Poppe
 
Presentatie 6 april nieuwveen
Presentatie 6 april nieuwveenPresentatie 6 april nieuwveen
Presentatie 6 april nieuwveen
Frank Verhoeven
 
Lezing biologische boeren flevoland 2022
Lezing biologische boeren flevoland 2022Lezing biologische boeren flevoland 2022
Lezing biologische boeren flevoland 2022
Krijn Poppe
 
Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...
Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...
Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...
Corline van Es
 

Similar to Maatregelen Kader Richtlijn Water (19)

Presentaties Themabijeenkomst CBAV Goed bemesten binnen krappe gebruiksnorme...
Presentaties Themabijeenkomst CBAV  Goed bemesten binnen krappe gebruiksnorme...Presentaties Themabijeenkomst CBAV  Goed bemesten binnen krappe gebruiksnorme...
Presentaties Themabijeenkomst CBAV Goed bemesten binnen krappe gebruiksnorme...
 
melkveehouderij_en_duurzaamheid_in_nederland-wageningen_university_and_resear...
melkveehouderij_en_duurzaamheid_in_nederland-wageningen_university_and_resear...melkveehouderij_en_duurzaamheid_in_nederland-wageningen_university_and_resear...
melkveehouderij_en_duurzaamheid_in_nederland-wageningen_university_and_resear...
 
RLI Advies voedselbeleid voor Studiekring landbouweconomie
RLI Advies voedselbeleid voor Studiekring landbouweconomieRLI Advies voedselbeleid voor Studiekring landbouweconomie
RLI Advies voedselbeleid voor Studiekring landbouweconomie
 
VIRO lezing KJ Poppe
VIRO lezing KJ PoppeVIRO lezing KJ Poppe
VIRO lezing KJ Poppe
 
Visie Bosgroep Zuiderkempen Geel Bel
Visie Bosgroep Zuiderkempen Geel BelVisie Bosgroep Zuiderkempen Geel Bel
Visie Bosgroep Zuiderkempen Geel Bel
 
Consumenten als dragers van natuurlijke landbouw
Consumenten als dragers van natuurlijke landbouwConsumenten als dragers van natuurlijke landbouw
Consumenten als dragers van natuurlijke landbouw
 
KJ Poppe PvdA waterschapsbestuurders
KJ Poppe PvdA waterschapsbestuurdersKJ Poppe PvdA waterschapsbestuurders
KJ Poppe PvdA waterschapsbestuurders
 
KJP duurzame landbouw Limburg
KJP duurzame landbouw LimburgKJP duurzame landbouw Limburg
KJP duurzame landbouw Limburg
 
Presentatie rhdhv aldert van der kooij
Presentatie rhdhv aldert van der kooijPresentatie rhdhv aldert van der kooij
Presentatie rhdhv aldert van der kooij
 
KJ Poppe Zuivel NL.pdf
KJ Poppe Zuivel NL.pdfKJ Poppe Zuivel NL.pdf
KJ Poppe Zuivel NL.pdf
 
Waterschappen en Energieakkoord
Waterschappen en EnergieakkoordWaterschappen en Energieakkoord
Waterschappen en Energieakkoord
 
Presentatie PraktijkNetWerk Optimalisatie Grondgebonden Teelt Waterdag 8 okto...
Presentatie PraktijkNetWerk Optimalisatie Grondgebonden Teelt Waterdag 8 okto...Presentatie PraktijkNetWerk Optimalisatie Grondgebonden Teelt Waterdag 8 okto...
Presentatie PraktijkNetWerk Optimalisatie Grondgebonden Teelt Waterdag 8 okto...
 
Presentatie 6 okt 2010 nvlv
Presentatie 6 okt 2010 nvlvPresentatie 6 okt 2010 nvlv
Presentatie 6 okt 2010 nvlv
 
Food+waste+reduction+in+supermarkets
Food+waste+reduction+in+supermarketsFood+waste+reduction+in+supermarkets
Food+waste+reduction+in+supermarkets
 
Presentatie rliadvies europees landbouwbeleid kjp
Presentatie rliadvies europees landbouwbeleid kjpPresentatie rliadvies europees landbouwbeleid kjp
Presentatie rliadvies europees landbouwbeleid kjp
 
Presentatie rli advies europees landbouwbeleid
Presentatie rli advies europees landbouwbeleid Presentatie rli advies europees landbouwbeleid
Presentatie rli advies europees landbouwbeleid
 
Presentatie 6 april nieuwveen
Presentatie 6 april nieuwveenPresentatie 6 april nieuwveen
Presentatie 6 april nieuwveen
 
Lezing biologische boeren flevoland 2022
Lezing biologische boeren flevoland 2022Lezing biologische boeren flevoland 2022
Lezing biologische boeren flevoland 2022
 
Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...
Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...
Amstelland, effectief weidevogelbeheer met een verdienmodel door Mark Kuiper ...
 

Maatregelen Kader Richtlijn Water

  • 1. KRW maatregelen in de landbouw Welke aanpassingen van de bedrijfsvoering bieden perspectief? 2012 Barend Meerkerk
  • 2. - Adviseur PPP-Agro Advies (15 adviseurs totaal) - ruim 700 melkveehouders als klant - Werkzaam in diverse projecten, met verbinding onderzoek/ beleid en praktijk Koeien & Kansen/ Praktijknetwerken Onderwaterdrainage Innovatiedagen Natuurcooperatie Krimpenerwaard Vlietpolderproject Werkgroep Landbouw Nieuwkoopse Plassen N2000 - 2009 beste Adviesbureau in Veehouderij van Nederland
  • 3.
  • 4.
  • 5.
  • 6. Kringlooplandbouw • Van Bex/ Bea naar Bep/ KringloopWijzer • Is nog een hele slag te maken • Veel ondernemers zien de verbanden (nog) niet • Gaan markt en overheid dit ontwikkelen? • Kan regio of waterbeheerder hier iets in betekenen? • Moeten de samenwerkende partijen in Rijn West (waterschappen, provincies en LTO) dit bepleiten bij rijk (mestbeleid) en EU (GLB)? Kringloopcertificaat • Communicatie, demonstratie en praktijknetwerken helpen voor snellere introductie
  • 8. Duurzaam graslandbeheer • Duurzaam graslandbeheer is vooral management • Onderwaterdrainage kan goed helpen • Voorkomen van scheuren/ploegen met als gevolg mineralisatie van organisch stof en verlies N en P. • Praktijknetwerken doorzaaien, 90% grasdieet, dynamisch weiden, Arendsogen op afstand • Heeft de veehouder hierbij nog een zetje nodig?
  • 9.
  • 10. Mais: niet scheuren grasland • Het gaat het om voorkomen extra mineralisatie en N en P uitstoot. • Stimuleer boeren die nog mais telen in kwetsbare gebieden met alternatieve teeltwijze (doorzaaien van mais met strokenfrees, alleen op percelen met onderwaterdrainage) of alternatief voor mais
  • 11. Ammoniak emissie reductie begint bij de voeropname (de bek) Vastlegging Mest en urine Voer Melk Opname Gebruik Excretie
  • 12. Minder mineralen in voer • Fosfaat landelijk geregeld via convenant • In nieuwe mestbeleid ook in mestwetgeving door evenwichtsbemesting (BEP) • Stikstof alleen op een afgeleide wijze geregeld (via BEX) • Stikstof heeft ook veel effect op ammoniak • Extra stimuleren helpt, er is nog veel onbekendheid
  • 13.
  • 14. Onderwaterdrainage • Belangstelling neemt fors toe • Praktijkbedrijven afgelopen voorjaar geven grotere draagkracht aan • Effect op efficiëntere kringloop en ook NH3 emissie • Schatting minimaal 1 week extra voldoende draagkracht in voor en najaar
  • 15.
  • 16. Vergroten mestopslag • Een zeer belangrijke maatregel voor waterkwaliteit en ammoniakemissie. • 7 maanden is voldoende • Zorgt voor efficiënter kunstmestgebruik • 1 maand extra opslag kost 200 euro per GVE
  • 17.
  • 18. Precisiebemesting • Een belangrijke maatregel voor waterkwaliteit en ammoniakemissie. • Is nog te weinig kennis voor ontwikkeld op veenweidegronden, men weet te weinig wat er wordt geoogst en wordt bemest • Meer gaan sturen op ruw eiwit • Is nog veel mee te winnen • Is wel veel interesse, relatie met kringloop
  • 19.
  • 20. Duurzaam bodembeheer • Lijkt op kringloop maar focus met name op bodemleven en benutting • Nog onontgonnen gebied, onbekend (en nog onbemind), maar begint te komen • Nog veel te bereiken en te leren • Sleutel naar verhogen benutting in de kringloop
  • 21.
  • 22. Erfafspoeling • Maatregelen deels verplicht in Besluit Landbouw (opvolger Lozingenbesluit) • Stimulering (Subsidie) is nodig om eerder dan wettelijk vereiste maatregelen te nemen, want het kost geld en levert niets op • Nieuwe initiatieven zoals bij inkuilen kunnen helpen indien dit ook andere verplichtingen (wateropvang) kan voorkomen