Download luận án tiến sĩ với đề tài: Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chuyên môn kỹ thuật trong lĩnh vực dò tìm xử lý bom mìn vật nổ sau chiến tranh ở Việt Nam

1. i
L I TÁC GI
Trư c h t, tôi xin trân tr ng c m ơn các Giáo sư, gi ng viên Trư ng ð i h c
Kinh t Qu c dân Hà N i ñã t ch c gi ng d y, truy n ñ t cho tôi r t nhi u ki n th c
quý báu giúp tôi nâng cao trình ñ , hoàn thành t t các chương trình h c t p, b o v
chuyên ñ , tham gia nghiên c u, sinh ho t khoa h c. ð ng th i t o ñi u ki n cho tôi
có ñ kh năng ñ nghiên c u và hoàn thành b n lu n án này.
Tôi xin chân thành c m ơn Ban Giám hi u, Vi n ðào t o sau ñ i h c, Khoa
Kinh t và Qu n lý Ngu n nhân l c- Trư ng ð i h c Kinh t Qu c dân Hà N i, các
giáo sư, gi ng viên, cán b ñã t o m i ñi u ki n v cơ s v t ch t h c t p và giúp ñ ,
ch d n, ñ ng viên khuy n khích tôi hoàn thành lu n án.
Nhân d p này, tôi cũng xin bày t s bi t ơn sâu s c ñ i v i Phó Giáo sư- Ti n
s Bùi Anh Tu n- Phó Hi u trư ng- Trư ng ð i h c Kinh t Qu c dân và Phó Giáo
sư- Ti n s Lê Minh Thông- V trư ng V ðào t o B i dư ng Cán b - Ban T ch c
Trung ương ð ng là ngư i ñã mang h t trách nhi m và ki n th c c a mình ñ tr c
ti p hư ng d n, giúp ñ tôi trong su t quá trình làm lu n án t khi xây d ng ñ
cương, b n th o ñ n khi hoàn thành. Tôi xin c m ơn Lãnh ñ o B Tư l nh Công binh,
C c Cán b và các cơ quan B Qu c phòng ñã t o ñi u ki n giúp ñ tôi hoàn thành
b n lu n án. Tôi cũng xin c m ơn các th y cô giáo, b n ñ ng nghi p ñã ch d n, góp
ý ki n ñ hoàn thi n b n ñ cương cũng như lu n án c a tôi. Tôi xin g i l i c m ơn
ñ n t t c h c viên l p Nghiên c u sinh khoá 27- ð i h c Kinh t Qu c dân ñã luôn
luôn giúp ñ , ñ ng viên, góp ý ki n cho tôi ñ hoàn thành lu n án cũng như hoàn
thành khóa h c.
ðây là công trình ñ u tiên nghiên c u v m t v n ñ l n c a qu c gia, trong
th i gian nghiên c u, tôi ñã c g ng t p trung, tích h p nhi u cơ s lý lu n, th c ti n
và kinh nghi m c a b n thân, tuy nhiên không th tránh kh i nh ng khi m khuy t. Do
v y tôi mong nh n ñư c nh ng ý ki n ñóng góp quý báu c a các th y cô giáo và các
b n ñ c ñ lu n án ñư c hoàn thi n, th c s có giá tr v m t lý lu n và th c ti n, ñ
s m có th ti p t c ng d ng xây d ng ñ án tri n khai th c ti n.
Hà N i ngày 05 tháng 11 năm 2009
Tác gi

2. ii
Nguy n Tr ng C nh
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a
riêng tôi. Các s li u, k t lu n nêu trong lu n án là trung
th c, có ngu n g c rõ ràng. Nh ng k t lu n khoa h c c a
Lu n án chưa t ng ñư c ai công b .
Tác gi lu n án

3. iii
M C L C
L I TÁC GI ............................................................................................................................i
L I CAM ðOAN ....................................................................................................................ii
NH NG CH VI T T T VÀ KÝ HI U..............................................................................iv
DANH M C B NG BI U......................................................................................................v
DANH M C SƠ ð ...............................................................................................................vi
DANH M C BI U ð ........................................................................................................vii
DANH M C CÁC H P .......................................................................................................viii
M ð U ...................................................................................................................................i
CHƯƠNG 1 CƠ S LÝ LU N V ðÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C
CHUYÊN MÔN K THU T NGÀNH DÒ TÌM X LÝ BOM MÌN V T N .................12
1.1- M t s khái ni m ..................................................................................................12
1.2- M t s mô hình lý thuy t và cách ti p c n v ñào t o và phát tri n.....................30
1.3- N i dung t ch c qu n lý ñào t o và phát tri n ngu n nhân l c chuyên môn k
thu t theo ngành ...........................................................................................................40
1.4- Các nhân t tác ñ ng ñ n ñào t o và phát tri n ngu n nhân l c chuyên môn k
thu t c a ngành.............................................................................................................56
1.5- Kinh nghi m t ch c qu n lý ñào t o và phát tri n ngu n nhân l c chuyên môn
k thu t cho ngành dò tìm x lý bom mìn v t n c a m t s qu c gia .......................59
CHƯƠNG 2 TH C TR NG ðÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C
CHUYÊN MÔN K THU T C A NGÀNH DÒ TÌM X LÝ BOM MÌN V T N VI T
NAM GIAI ðO N 2000-2008...............................................................................................69
2.1 Ngành dò tìm x lý bom mìn v t n vi t nam và ngu n nhân l c c a ngành ....69
2.2-Th c tr ng ñào t o và phát tri n ngu n nhân l c chuyên môn k thu t ngành dò
tìm x lý bom mìn v t n vi t nam giai ño n 2000-2008............................................96
CHƯƠNG 3 QUAN ðI M VÀ GI I PHÁP ðÀO T O VÀ PHÁT TRI N NGU N
NHÂN L C CHUYÊN MÔN K THU T CHO NGÀNH ...............................................146
DÒ TÌM X LÝ BOM MÌN V T N VI T NAM GIAI ðO N 2010- 2020 ..................146
3.1- Phương hư ng phát tri n c a ngành dò tìm x lý bom mìn v t n và nhu c u
ngu n nhân l c chuyên môn k thu t trong b i c nh h i nh p qu c t ................146
3.2- Nh ng quan ñi m cơ b n v ñào t o và phát tri n ngu n nhân l c chuyên môn k
thu t cho ngành dò tìm x lý bom mìn v t n vi t nam .........................................153
3.3- Các gi i pháp v t ch c qu n lý ñào t o và phát tri n ngu n nhân l c chuyên
môn k thu t cho ngành .............................................................................................157
K T LU N ..........................................................................................................................208
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH ðà CÔNG B ............................................................210
DANH M C TÀI LI U THAM KH O..............................................................................211
PH L C .............................................................................................................................217

4. iv
NH NG CH VI T T T VÀ KÝ HI U
BGDðT
BKH&ðT
BLðTB&XH
Bomicen
BTLCB
BQP
BMVN
CB
CMKT
CNH- HðH
CNVQP
CS
DTXL
ðHKTQD
ðHLðXH
ðT
ðT&PT
HVKTQS
LHTCHNVN
NCS
NNL
NV
NVCMKT
TCHKT
TTCNXLBM
TTðT
TSQCB
TTCKTCB
VBMAC
VPCP
QNCN
XD
B Giáo d c ðào t o
B K ho ch và ð u tư
B Lao ñ ng Thương binh và Xã h i
Trung tâm Công ngh x lý bom mìn
B Tư l nh Công binh
B Qu c phòng
Bom mìn v t n
Cán b
Chuyên môn k thu t
Công nghi p hóa- Hi n ñ i hóa
Công nhân viên qu c phòng
Chính sách
Dò tìm x lý
ð i h c Kinh t Qu c dân
ð i h c Lao ñ ng Xã h i
ðào t o
ðào t o và phát tri n
H c vi n K thu t Quân s
Liên hi p các T ch c H u ngh Vi t Nam Nghiên c u
sinh
Ngu n nhân l c
Nhân viên
Nhân viên chuyên môn k thu t
Toàn c u hóa kinh t
Trung tâm Công ngh x lý bom mìn
Trung tâm ñào t o
Trư ng Sĩ quan Công binh.
Trư ng Trung c p k thu t Công binh
Trung tâm Hành ñ ng kh c ph c bom mìn Vi t Nam
Văn phòng Chính ph
Quân nhân chuyên nghi p
Xây d ng

5. v
DANH M C B NG BI U
B ng 1.1: So sánh m c tiêu ñào t o...................................................................................26
B ng 1.2: So sánh gi a ñào t o và phát tri n....................................................................27
B ng 2.1: Cơ s v t ch t k thu t c a m t s ñơn v tiêu bi u ngành DTXL BMVN
Vi t Nam tính ñ n 31-12-2008...........................................................................................77
B ng 2.2: K t qu dò tìm và x lý BMVN t năm 2000-2008......................................78
B ng 2.3: S lư ng và cơ c u NNL chuyên môn k thu t .............................................81
B ng 2.4 Cơ c u NNL CMKT theo ñ tu i.....................................................................83
B ng 2.5: Cơ c u NNL CMKT theo ch c danh công vi c .............................................84
B ng 2.6: T l cán b , nhân viên CMKT so v i t ng s NNL CMKT.......................85
B ng 2.7: NNL chuyên môn k thu t có m t ñ n 31/12/2008.......................................86
B ng 2.8: Cơ c u trình ñ chuyên môn ñư c ðT theo nhóm NNL CMKT .................87
B ng 2.9: Cơ c u chung c a NNL CMKT theo b ng c p, trình ñ ñư c ñào t o .......88
B ng 2.10: Th ng kê s năm kinh nghi m công tác c a NNL CMKT.........................89
B ng 2.11: Th ng kê năng l c ñào t o c a 2 cơ s ðT t năm 2000 ñ n 2008 cho
NNL CMKT c a ngành (tính c ñào t o cho ngoài ngành)..........................................109
B ng 2.12: Th ng kê m t s chương trình ñào t o ch y u.........................................116
B ng 2.13: Th ng kê quy mô ñào t o NNL CMKT trong DTXL BMVN .................128
B ng 3.1: Nhu c u NNL CMKT cho ngành giai ño n t 2010 ñ n năm 2020..........151
B ng 3.2: B n mô t công vi c c a chuyên gia x lý bom ñ n c a ngành.................178
B ng 3.3: Chương trình ñào t o Nhân viên x lý bom mìn.........................................183
B ng 3.4: T ng h p ý ki n ñánh giá v m c ñ quan tr ng c a ki n th c, k năng ñ i
v i cán b qu n lý, cán b CMKT và nhân viên CMKT..............................................188

6. vi
DANH M C SƠ ð
Sơ ñ 1.1: Mô hình phân lo i ngu n nhân l c..................................................................17
Sơ ñ 1.2: Cơ s c a ðT&PT NNL CMKT trong t ch c.............................................29
Sơ ñ 1.3: Trình t th c hi n chương trình ðT&PT NNL .............................................30
Sơ ñ 1.4: N i dung công tác ðT&PT NNL CMKT.......................................................31
Sơ ñ 1.5: Quá trình th c hi n công tác ðT&PT NNL CMKT.....................................33
Sơ ñ 1.6: Ph m vi ñánh giá quá trình ñào t o.................................................................34
Sơ ñ 1.7: Cách ti p c n v ðT&PT ngu n nhân l c .....................................................36
Sơ ñ 1.8: Các bư c ñánh gía chương trình ñào t o........................................................38
Sơ ñ 1.9 : Các c p ñ t ch c qu n lý ðT&PT NNL CMKT ......................................43
Sơ ñ 1.10 : Các nhân t nh hư ng ñ n quan ñi m ch trương ...................................47
Sơ ñ 1.11: Sơ ñ t ch c qu n lý chung ðT&PT NNL CMKT...................................48
Sơ ñ 1.12: Mô hình hoá s tương tác n i t i c a quá trình ðT&PT............................57
Sơ ñ 2.1: Mô hình t ch c qu n lý DTXL BMVN Vi t Nam tháng 12-2008 ........75
Sơ ñ 2.2: T ch c ñào t o NNL c a ngành DTXL BMVN Vi t Nam......................105
Sơ ñ 2.3: Quy trình ki m tra ch t lư ng ðT&PT NNL CMKT hi n t i c a ngành........118
Sơ ñ 3.1: ð xu t mô hình qu n lý ðT&PT NNL CMKT c a ngành.......................166
Sơ ñ 3.2: Cơ c u t ch c Trung tâm ñào t o ...............................................................168
Sơ ñ 3.3: N i dung t ch c qu n lý ðT&PT NNL CMKT ........................................174
Sơ ñ 3.4: Chương trình b i dư ng ki n th c cho NNL CMKT.................................184
Sơ ñ 3.5: Mô hình xác ñ nh chương trình ðTPT NNL CMKT..................................191
Sơ ñ 3.6: T ng h p m t s phương th c h p tác ñào t o trong nư c.......................203

7. vii
DANH M C BI U ð
Bi u ñ 2.1: Ti n ñ và k ho ch DTXL BMVN Vi t Nam.......................................78
Bi u ñ 2.2: S lư ng và cơ c u NNL CMKT giai ño n 2000-2008............................82
Bi u ñ 2.3: Cơ c u NNL CMKT tr c ti p t i hi n trư ng............................................84
Bi u ñ 2.4: Cơ c u NNL CMKT chuyên gia, cán b qu n lý ......................................85
Bi u ñ 2.5: Cơ c u chung c a NNL CMKT c a ngành ................................................85
Bi u ñ 2.6: Cơ c u NNL CMKT c a ngành ...................................................................86
Bi u ñ 2.7: Cơ c u trình ñ ñào t o NNL CMKT theo 2 nhóm...................................87
Bi u ñ 2.8: Cơ c u NNL CMKT theo trình ñ ñư c ñào t o .......................................88
Bi u ñ 2.9: S năm kinh nghi m công tác c a NNL CMKT tr c ti p th c hi n.......89
Bi u ñ 2.10: Th ng kê lo i hình ñào t o và t ñánh giá c a NNL CMKT.................91
Bi u ñ 2.11: M c ñ ñáp ng công vi c c a NNL CMKT...........................................91
Bi u ñ 2.12: Kho ng cách gi a yêu c u công vi c và kh năng ñáp ng c a cán b , nhân
viên chuyên môn k thu t tr c ti p th c hi n DTXL BMVN t i hi n trư ng....................94
B u ñ 2.13: Năng l c ñào t o c a 2 cơ s ðT t năm 2000 ñ n 2008......................109
Bi u ñ 2.14: ðánh giá ch t lư ng giáo viên .................................................................112
Bi u ñ 2.15: ðánh giá n i dung, chương trình ñào t o ...............................................117
Bi u ñ 2.16: Phân lo i nhu c u ñào t o c a NNL CMKT ..........................................120
Bi u ñ 2.17: ðánh giá ch t lư ng nhân viên CMKT sau ñào t o ..............................125
Bi u ñ 2.18: ðánh giá vi c s d ng nhân viên CMKT sau ñào t o...........................126
Bi u ñ 3.1: M c ñ c n thi t và quan tr ng c a các tiêu chí......................................173
Bi u ñ 3.2: M c ñ quan tr ng c a t ng lo i ki n th c, k năng..............................186
Bi u ñ 3.3: M c ñ quan tr ng c a t ng lo i ki n th c, k năng ñ i v i ...............187
Bi u ñ 3.4: M c ñ quan tr ng c a các lo i ki n th c, k năng ñ i v i ..................187
Bi u ñ 3.5: Nhu c u ưu tiên ñào t o c a nhân viên CMKT c a ngành.....................189
Bi u ñ 3.6: Nhu c u v phương pháp gi ng d y c a h c viên...................................189

8. viii
DANH M C CÁC H P
H p 2.1: Ý ki n tr l i ph ng v n v năng l c, ch t lư ng NNL CMKT ngành.........92
H p 2.2: Ý ki n tr l i ph ng v n v chính sách ðT&PT NNL CMKT c a ngành .102
H p 2.3 : Ý ki n h c viên và lãnh ñ o ñơn v s d ng lao ñ ng v ðT&PT ngu n
nhân l c CMKT ngành DTXL BMVN giai ño n 2000- 2008 .....................................129
H p 3.1: T ng h p ý ki n ph ng v n v ðT&PT NNL CMKT c a ngành ...............152

9. 1
M ð U
1. Tính c p thi t c a ñ tài
Các lo i BMVN sót l i sau chi n tranh Vi t Nam n m r i rác kh p nơi trong
môi trư ng ñ t và nư c ñ l i h u qu n ng n ñ i v i phát tri n kinh t , xã h i, môi
trư ng, dân cư, ñ i s ng và tr t t an ninh xã h i. Theo ñi u tra sơ b c a BQP,
BMVN chi m hơn 20% di n tích toàn qu c nh hư ng tr c ti p ñ n phát tri n kinh
t xã h i. H u h t các khu v c phát tri n kinh t , các công trình tr ng ñi m hi n nay
ñ u là nh ng ñ a ñi m có giá tr v m t quân s , kinh t , văn hoá, xã h i, các ñ u
m i giao thông... b ñánh phá nhi u l n ho c x y ra chi n s ác li t trư c ñây. ð s
d ng ñ t ñai nh ng khu v c này ñ u ph i th c hi n công tác DTXL BMVN. Ti n
ñ gi i phóng m t b ng luôn b nh hư ng vì ph i m t th i gian DTXL BMVN và
Nhà nư c ph i chi phí hàng trăm tri u USD m i năm ñ th c hi n công tác này.
Theo s li u ñi u tra toàn qu c năm 2000 c a Trung tâm Công ngh x lý bom mìn
(TTCNXLBM), v con ngư i, ch tính t khi h t chi n tranh (t c là năm 1964 ñ i
v i mi n B c và t năm 1975 ñ i v i mi n Nam) ñ n tháng 12/2000, ñã có 42.135
ngư i ch t và 62.163 ngư i b thương do bom mìn sót l i. T năm 2001 ñ n nay,
toàn qu c chưa có s li u ñi u tra th ng kê chính xác nhưng theo thông tin chung,
v n x y ra hàng trăm v tai n n n bom mìn m i năm. ða s trong s n n nhân này
là nh ng ngư i trong ñ tu i lao ñ ng và tr em. V xã h i, ngư i dân luôn tìm
cách r i b các vùng b ô nhi m bom mìn n ng, di chuy n t i các vùng khác ñ làm
ăn sinh s ng, gây ra s xáo tr n xã h i. BMVN còn t o ra tâm lý hoang mang,
không yên tâm lao ñ ng, s n xu t và phát tri n kinh t trong t ng ñ a phương. V
môi trư ng, các lo i thu c n cũng như bom ñ n có ch a ch t ñ c hoá h c phân tán
ra môi trư ng, gây ô nhi m cho ñ t, ngu n nư c và nh hư ng lâu dài ñ n s c kho
c ng ñ ng.
Dò tìm x lý (DTXL) BMVN là ngành ngh ñ c thù, có vai trò ñ c bi t quan
tr ng trong vi c gi i quy t h u qu chi n tranh, phát tri n kinh t xã h i và b o ñ m
qu c phòng- an ninh theo ch trương c a ð ng và Nhà nư c. Theo k ho ch ñ u tư
và phát tri n kinh t xã h i c a Vi t Nam, t năm 2010 ñ n năm 2020 m i năm Vi t
Nam c n làm s ch t 100.000 ha ñ n 200.000 ha ñ t b ô nhi m bom mìn ñ ph c v

10. 2
cho các d án. Tuy nhiên, năng l c th c t c a toàn ngành DTXL BMVN hi n nay
m i năm ch có th làm s ch kho ng 20.000 ha. ði u này cũng có nghĩa là v i năng
l c hi n t i toàn ngành DTXL BMVN m i ñáp ng ñư c kho ng 20% nhu c u phát
tri n KT-XH c a ñ t nư c. Chính vì v y, nâng cao năng l c c a toàn ngành DTXL
BMVN t i thi u lên g p 5 l n so v i hi n t i là yêu c u c p bách. ð th c hi n nhi m
v này ñòi h i Nhà nư c ph i ñ u tư r t l n v con ngư i, k thu t và tài chính.
Trong ñó, ñ u tư cho con ngư i ñóng vai trò quy t ñ nh.
Ngành DTXL BMVN là ngành kinh t - k thu t ñ c bi t, do B Qu c phòng
qu n lý, có quy trình k thu t nghiêm ng t, thi t b và công ngh hi n ñ i. ðây là
ngành ñ c thù, nguy hi m ñ n tính m ng con ngư i, do ñó ñòi h i ph i có quy trình
ñào t o cơ b n, t p hu n ñ y ñ , ch t ch , nghiêm ng t v CMKT, các quy ñ nh, quy
t c an toàn ñ b o ñ m tuy t ñ i an toàn cho con ngư i trong quá trình th c hi n
công vi c. M t khác, do trang b công ngh trong lĩnh v c này liên t c phát tri n, có
nhi u ch ng lo i m i, hi n ñ i, quy trình công ngh liên t c thay ñ i nên ñòi h i liên
t c ph i ñào t o l i ñ i ngũ cán b CMKT.
Hi n t i ngu n nhân l c nói chung và ngu n nhân l c CMKT DTXL BMVN
còn thi u v s lư ng, cơ c u không ñ ng b , ch t lư ng không cao do không ñư c
ñào t o cơ b n. L c lư ng cán b chuyên gia ñ u ngành trong lĩnh v c DTXL
BMVN hi n nay cũng r t thi u. Do v y vi c ðT&PT NNL cho lĩnh v c này là h t
s c c p thi t.
Trên th c t , ðT&PT ngu n nhân l c CMKT cho ngành DTXL BMVN chưa
ñư c phát tri n ñúng m c, m i ch ñáp ng ñư c yêu c u công vi c trư c m t, chưa
tính ñ n s phát tri n lâu dài c a toàn ngành. Nh ng t n t i có th k ñ n là: (i) Chưa
có k ho ch, chi n lư c ðT&PT ngu n nhân l c cho ngành; (ii) Công tác ñào t o còn
manh mún, thi u t p trung; (iii) Chưa có cơ s ñào t o chuyên trách; (iv) Cơ ch ,
chính sách ñào t o chưa h p lý; (v) Chưa có mô hình t ch c qu n lý ñào t o và
chương trình ñào t o ñư c chu n hoá; (vi) Các ñơn v DTXL BMVN s d ng lao
ñ ng CMKT v dò tìm x lý bom mìn v t n cũng chưa xác ñ nh ñư c nhu c u và k
ho ch ñào t o NNL c a ñơn v .

11. 3
Do ñó vi c tri n khai nghiên c u và ng d ng ñ tài: “ðào t o và phát tri n
ngu n nhân l c chuyên môn k thu t trong lĩnh v c dò tìm x lý bom mìn v t n sau
chi n tranh Vi t Nam” là h t s c c n thi t, ñáp ng yêu c u kh c ph c h u qu
chi n tranh, phát tri n kinh t xã h i trong th i kỳ h i nh p và phát tri n. ð ng th i
ñ tài góp ph n xây d ng ngành DTXL BMVN Vi t Nam ngang t m v i các nư c
trong khu v c và trên th gi i, c ng c và phát tri n Qu c phòng- An ninh- Kinh t
c a ñ t nư c.
2. M c ñích nghiên c u
M c ñích nghiên c u c a ñ tài lu n án là:
- H th ng hoá lý lu n v NNL, NNL CMKT và t ch c qu n lý ðT&PT
ngu n nhân l c CMKT ph m vi ngành.
- Phân tích ñánh giá ngu n nhân l c CMKT và t ch c qu n lý ðT&PT ngu n
nhân l c CMKT c a ngành DTXL BMVN Vi t Nam giai ño n 2000-2008, ñ c bi t
chú ý t i th i ñi m hi n t i.
- Xây d ng và ñ xu t các quan ñi m, gi i pháp t ch c qu n lý ðT&PT
ngu n nhân l c CMKT ngành DTXL BMVN Vi t Nam ñáp ng yêu c u nhi m v
giai ño n 2010- 2020.
3. Câu h i nghiên c u
- Cơ s lý lu n v ðT&PT ngu n nhân l c CMKT ngành DTXL BMVN là gì?
- Th c tr ng ngu n nhân l c CMKT và t ch c qu n lý ðT&PT ngu n nhân
l c CMKT c a ngành DTXL BMVN giai ño n 2000-2008 như th nào? Nh ng ñ c
ñi m nào c a ngành và NNL CMKT c a ngành có nh hư ng ñ n công tác ðT&PT?
- C n có nh ng quan ñi m, gi i pháp gì trong vi c t ch c qu n lý ðT&PT
ngu n nhân l c CMKT ñ ñáp ng yêu c u c a ngành DTXL BMVN Vi t Nam giai
ño n 2010- 2020?
4. ð i tư ng nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u c a ñ tài lu n án là ðT&PT ngu n nhân l c CMKT
c a ngành DTXL BMVN Vi t Nam, ñi sâu vào góc ñ t ch c qu n lý, c th là:
- Nghiên c u v các quan ñi m, chính sách ðT&PT ngu n nhân l c CMKT
c a ngành DTXL BMVN.

12. 4
- Nghiên c u v cơ ch , mô hình t ch c qu n lý ñào t o c a ngành DTXL
BMVN.
- Nghiên c u v chương trình và th c hi n k ho ch ðT&PT ngu n nhân l c
CMKT c a ngành DTXL BMVN.
- Nghiên c u phương pháp huy ñ ng và s d ng các ngu n l c cho ðT&PT
ngu n nhân l c CMKT c a ngành DTXL BMVN.
5. Ph m vi nghiên c u
- ð tài nghiên c u ðT&PT ngu n nhân l c CMKT cho ngành DTXL BMVN
Vi t Nam, t p trung vào t ch c qu n lý v ðT&PT. ð tài không nghiên c u v
ðT&PT lao ñ ng ph thông.
- ð tài nghiên c u th c tr ng ðT&PT ngu n nhân l c CMKT ngành
DTXL BMVN Vi t Nam ñ t trong b i c nh giai ño n 2000-2008 t góc ñ t
ch c qu n lý, gi i pháp t ch c qu n lý ðT&PT ngu n nhân l c CMKT cho ngành
giai ño n 2010- 2020.
- ð xu t các quan ñi m, chính sách t ch c qu n lý ðT&PT ngu n nhân l c
CMKT chung c a ngành, không ñi sâu nghiên c u ðT&PT ngu n nhân l c CMKT
t ng cơ s ñào t o c th .
- Lu n án nghiên c u v ðT&PT ngu n nhân l c CMKT c p ñ m t ngành.
“Ngành” là thu t ng th hi n s phân công lao ñ ng xã h i, ñ phân bi t các lo i
hình công vi c khác nhau. “Lĩnh v c” cũng là thu t ng thư ng ñư c s d ng ñ ch
nh ng ph m trù công vi c khác nhau. Hai thu t ng này hi n ñang ñư c các các nư c
trên th gi i s d ng ñ ng th i trong công tác DTXL BMVN. Trong lu n án hai khái
ni m “ngành” và “lĩnh v c” ñư c s d ng v i cùng ý nghĩa.
6. Phương pháp nghiên c u
- Phương pháp nghiên c u và ngu n s li u:
Lu n án s d ng phương pháp lu n nghiên c u duy v t bi n ch ng c a ch
nghĩa duy v t l ch s ; nghiên c u lý lu n k t h p v i ñi u tra kh o sát, ph ng v n;
phân tích, so sánh, t ng h p. Ti p c n c a ñ tài t góc ñ qu n lý nhà nư c.
S li u s d ng trong nghiên c u bao g m 02 ngu n s li u sơ c p và th c p.
S li u sơ c p là s li u thu ñư c t b ng h i (Questionaires) và ph ng v n

13. 5
(Interview) do tác gi Lu n án th c hi n. S li u th c p ch y u t các báo cáo c a
BQP, BTLCB, BKH&ðT và các k t qu nghiên c u ñã ñư c công b c a m t s tác
gi trong và ngoài nư c.
- ði u tra b ng b ng h i:
Vi c thu th p s li u, thông tin trong nghiên c u ñư c th c hi n qua ñi u tra
b ng b ng h i v i ñ i tư ng ñi u tra là các chuyên gia, cán b qu n lý, nhân viên
CMKT ñang làm vi c trong các cơ quan qu n lý và các ñơn v tr c ti p th c hi n
DTXL BMVN Vi t Nam.
B ng h i (phi u ñi u tra) ñư c thi t k cho 2 nhóm, nhóm 1 là nh ng cán b
và nhân viên CMKT tr c ti p th c hi n công tác DTXL BMVN; Nhóm 2 bao g m
nh ng cán b ho ch ñ nh chính sách, qu n lý, chuyên gia, giáo viên. ð i tư ng ñi u
tra thu c các cơ quan qu n lý, nghiên c u, các h c vi n, nhà trư ng ñơn v có ch c
năng, gi y phép DTXL BMVN, có liên quan trong lĩnh v c rà phá bom mìn như
BQP, BTLCB, TTCNXLBM, H c vi n Qu c phòng, TSQCB, TTCKTCB; Các
Trung ñoàn L ñoàn Công binh, Doanh nghi p...
Phi u ñi u tra cho nhóm 1 g m 25 câu h i chia làm 5 ph n. Ph n 1 t câu h i
s 1 ñ n câu h i s 4 có m c ñích xác ñ nh m t s thông tin cá nhân ñ th ng kê theo
ñ tu i, theo ch c danh công vi c, s năm kinh nghi m công tác và trình ñ cá nhân.
Ph n 2 t câu h i s 5 ñ n câu s 19 v i m c ñích là thu th p thông tin v quá trình
ñào t o và phát tri n c a t ng cá nhân, bao g m các ki n th c, kinh nghi m liên quan
ñ n công vi c; ý ki n nh n xét v chương trình, n i dung ðT&PT NNL CMKT; m c
ñ áp d ng ki n th c vào th c ti n, nh ng thay ñ i sau khi ñư c ñào t o, nh ng ñi u
ki n có ñư c trong và sau ñào t o. Ph n 3 và ph n 4 t câu h i s 20 ñ n câu 21 v i
m c ñích xác ñ nh kho ng cách gi a năng l c c a NNL CMKT v i yêu c u công
vi c. Ph n 5 t câu h i s 22 ñ n câu s 25 nh m m c ñích thu th p các ý ki n ñ
xu t v ðT&PT NNL CMKT c a ngành.
Phi u ñi u tra cho nhóm 2 g m 24 câu h i chia làm 3 ph n. Ph n 1 t câu
h i s 1 ñ n câu h i s 4 có m c ñích xác ñ nh m t s thông tin cá nhân ñ th ng
kê theo ñ tu i, theo ch c danh công vi c, s năm kinh nghi m công tác và trình
ñ cá nhân. Ph n 2 t câu h i s 5 ñ n câu s 20 v i m c ñích là thu th p ý ki n

14. 6
ñánh giá v t ch c qu n lý ðT&PT NNL CMKT c a ngành. Ph n 3 t câu h i s
21 ñ n 24 nh m thu th p các ý ki n ñ hoàn thi n t ch c qu n lý ðT&PT NNL
CMKTc a ngành.
Ph m vi các ñơn v d ki n ñi u tra phân b trên các vùng mi n toàn qu c,
nên quá trình t ch c ñi u tra, phi u ñi u tra ñư c tác gi lu n án g i tr c ti p
ñ n các ñơn v phía b c, phía nam và Tây nguyên khi ñi công tác. H u h t k t
qu ñi u tra ñư c g i tr c ti p ngư c l i khi có cán b các ñơn v này ra BQP
làm vi c, m t s ñư c g i b ng ñư ng bưu ñi n. Phi u ñi u tra ng u nhiên cho
t ng nhóm ñ i tư ng.
K t qu ñi u tra: t ng s phi u phát ra là 850 phi u, bao g m 500 phi u cho
nhóm 1 và 350 phi u cho nhóm 2. S phi u h p l thu v là 439 phi u cho nhóm 1
và 295 phi u cho nhóm 2. X lý k t q a ñi u tra: sau khi làm s ch, k t qu ñi u
tra ñư c x lý b ng ph n m m SPSS và t ng h p k t qu ñư c th hi n ph l c
lu n án.
- Ph ng v n:
Ph ng v n sâu ñư c th c hi n ñ i v i m t s ñ i tư ng là cán b qu n lý
c a B Qu c phòng, B Lao ñ ng Thương binh và Xã h i, B K ho ch và ð u
tư, B Giáo d c và ðào t o, Văn phòng Chính ph , B Tư l nh Công binh, m t s
cơ s ñào t o trong và ngoài quân ñ i. Ph ng v n cũng ñư c th c hi n v i m t s
chuyên gia thu c t ch c qu c t v DTXL BMVN và ñào t o NNL ñang làm vi c
t i Vi t Nam.
Câu h i ph ng v n ñư c chia thành 3 lo i, lo i 1 là m t s cán b lãnh ñ o,
ho ch ñ nh chính sách, chuyên gia, giáo viên, lo i 2 dành cho cán b qu n lý ñào t o,
cán b qu n lý ñơn v , doanh nghi p s d ng NNL CMKT, lo i 3 dành cho ñ i tư ng
cán b , nhân viên CMKT tr c ti p ngoài hi n trư ng.
T ng s ngư i ñư c ph ng v n là 54 ngư i, hư ng d n ph ng v n ñư c thi t
k cho t ng ñ i tư ng (n i dung trong ph l c lu n án).
Th i gian ñi u tra, ph ng v n và x lý s li u, l p báo cáo t ng h p ñư c ti n
hành trong 2 năm 2007 và 2008.

15. 7
7. T ng thu t các công trình nghiên c u liên quan ñ n ñ tài
ðã có m t s công trình nghiên c u, lu n án ti n s , báo cáo khoa h c ñã công
b t i các h i th o có ch ñ liên quan ñ n ñ tài lu n án.
ðánh giá chương trình ñào t o cũng là m t trong nh ng n i dung ñư c ñ
c p t i trong nhi u công trình nghiên c u g n ñây. Trong báo cáo khoa h c
“nghiên c u ñánh giá hi u qu c a ñào t o trong ngành y t Vi t Nam” tác gi Bùi
Anh Tu n ñã kh ng ñ nh quá trình ñào t o Vi t Nam là quá trình thay ñ i nh n
th c, thái ñ và hành vi c a ngư i h c. Quá trình này không ch ph thu c vào n i
dung, t ch c c a quá trình ñào t o mà còn ph thu c vào s d ng ngư i h c sau
ñào t o. Tác gi cũng nh n m nh t i vai trò c a xây d ng và th c hi n k ho ch
ñào t o ph m vi ngành.
K ho ch ñào t o ngu n nhân l c Vi t Nam cũng ñư c s quan tâm
nghiên c u c a m t s tác gi m t s lu n án ti n s , công trình ñã ñư c công
b . Lu n án ti n s v i ñ tài” Quy ho ch, ñào t o và s d ng cán b , công ch c
qu n lý nhà nư c v kinh t c a t nh ð ng Nai” c a NCS Vy Văn Vũ ñã t p trung
vào phân tích ñánh giá v công tác quy ho ch, ñào t o và s d ng cán b , công
ch c qu n lý nhà nư c v kinh t trên ph m vi c a ñ a bàn t nh ð ng Nai. Trong
lu n án này NCS Vy Văn Vũ cũng ñã làm rõ khái ni m ñào t o và s d ng cán b
công ch c, làm rõ các bư c trong quy trình ðT&PT cán b , công ch c. NCS
Nguy n B c Son trong lu n án ti n s “Nâng cao ch t lư ng ñ i ngũ cán b công
ch c qu n lý nhà nư c ñáp ng yêu c u c a CNH-HðH ñ t nư c” ñã ñ c p t i
công tác tuy n d ng, ñào t o ngu n nhân l c cán b công ch c Nhà nư c. Trong
lu n án này, NCS cũng ñã làm rõ ñư c n i dung, yêu c u c a công tác ñào t o cán
b , công ch c nhà nư c. Tác gi cũng ñã trình bày n i dung ñào t o trong ñó nh n
m nh t i vi c ñào t o trang b ki n th c, k năng cho cán b công ch c qu n lý
nhà nư c v qu n lý kinh t và qu n lý hành chính.
Trong lu n án ti n s kinh t ñ tài ”Hoàn thi n mô hình ðT&PT cán b
qu n lý cho các doanh nghi p nhà nư c Vi t Nam” NCS Lê Trung Thành ñã
ñánh giá công tác ñào t o cán b qu n lý cho các doanh nghi p nhà nư c Vi t
Nam trong giai ño n ñ i m i. Lu n án ñi sâu vào phân tích ñánh giá các mô hình

16. 8
ñào t o cán b qu n lý doanh nghi p hi n nay và ñ xu t các gi i pháp hoàn thi n
các mô hình ñào t o này.
Ngu n nhân l c CMKT nói chung và trong quân ñ i nói riêng cũng ñã ñư c
m t s tác gi nghiên c u. NCS Nguy n Minh Th ng trong lu n án ti n s “Phát huy
ngu n l c khoa h c k thu t quân s tr trong xây d ng Quân ñ i nhân dân Vi t
Nam” ñã nghiên c u v ngu n nhân l c khoa h c k thu t tr trong quân ñ i. Tác gi
ñã phân tích, ñánh giá vai trò c a ngu n nhân l c khoa h c k thu t tr , ch ra nh ng
thành công, h n ch và ñưa ra các gi i pháp phát huy ngu n nhân l c khoa h c k
thu t tr trong quân ñ i trên các n i dung như phát tri n, b trí s d ng, ñãi ng ,
nghiên c u khoa h c, t h c t p và rèn luy n.
Cho ñ n nay, các công trình nghiên c u khoa h c trong ngành DTXL
BMVN Vi t Nam ch m i t p trung vào nghiên c u khoa h c, công ngh DTXL
BMVN. V n ñ ðT&PT ngu n nhân l c nói chung c a ngành còn ít ñư c quan
tâm nghiên c u.
ð tài nghiên c u khoa h c c p b (B Qu c phòng) “ði u tra thu th p thông
tin, ñánh giá sơ b m c ñ t n lưu bom mìn, v t n và nh ng thi t h i v con ngư i,
kinh t , xã h i do bom mìn v t n gây ra sau chi n tranh trên ph m vi toàn qu c và ñ
xu t các gi i pháp kh c ph c” năm 2001 trên cơ s nghiên c u, ñánh giá v m c ñ
t n lưu bom, mìn, v t n và nh ng thi t h i v cơ s v t ch t và con ngư i ñã ñưa ra
nhi u gi i pháp liên quan t i công tác ñào t o, hu n luy n l c lư ng lao ñ ng tham
gia vào ngành DTXL BMVN. Các gi i pháp ñ xu t m i d ng l i ñáp ng nhu c u
hi n t i cho công tác DTXL BMVN, ñào t o hu n luy n t p trung cho th c hi n
nhi m v hi n t i, chưa quan tâm t i xây d ng các chính sách dài h n cũng như mô
hình ñào t o t p trung cho ngành.
Trong m t s h i th o qu c t (H i th o t i Australia, 2004, H i th o
Bangkok, 2002) bên c nh công b các công trình nghiên c u v khoa h c công ngh
trong DTXL BMVN, m t s tác gi cũng ñã công b k t qu nghiên c u v ñào t o
trong ngành DTXL BMVN, tuy nhiên các công trình này ch y u ñ c p t i ñào t o
ngu n nhân l c CMKT s d ng các thi t b m i, hi n ñ i trong ngành DTXL BMVN
và ñào t o nâng cao nh n th c cho c ng ñ ng v nguy cơ c a BMVN và bi n pháp

17. 9
phòng ng a ch ng r i ro c a BMVN. ðào t o ngu n nhân l c cho n i b ngành
DTXL BMVN chưa ñư c các tác gi này ñ c p.
Trong lu n văn t t nghi p th c s Kinh t và Qu n lý công (chương trình cao
h c Vi t - B ), tác gi Nguy n Tr ng C nh (2004) ñã ñ c p ñ n v n ñ ðT&PT
ngu n nhân l c cho ngành DTXL BMVN. Trong ñ tài này tác gi ch y u t p trung
vào ñánh giá th c tr ng công tác qu n lý nhà nư c v ñào t o ngu n nhân l c cho
ngành DTXL BMVN, nghiên c u xây d ng các chính sách qu n lý ñào t o ngu n
nhân l c như chính sách và mô hình h p tác ñào t o NNL cho ngành DTXL BMVN
phù h p th c ti n Vi t Nam giai ño n 2005-2010. Chưa ñi sâu nghiên c u v n i
dung công tác t ch c ðT&PT NNL là cho ngành DTXL BMVN cho giai ño n 2010-
2020 và nh ng năm ti p theo.
Tóm l i, ñã có nhi u công trình nghiên c u, lu n án ti n s , lu n văn th c
s v ðT&PT ngu n nhân l c cho các lĩnh v c kinh t qu c dân. Tuy nhiên,
ph n l n các công trình t p trung nghiên c u ñ n ðT&PT cho ñ i tư ng là cán
b , công ch c ho c cán b qu n lý doanh nghi p, chưa có công trình nào nghiên
c u sâu và có h th ng v ðT&PT NNL cho ngành DTXL BMVN sau chi n
tranh Vi t Nam.
Các công trình nghiên c u khoa h c trong ngành DTXL BMVN m i ch t p
trung vào nghiên c u v khoa h c, k thu t và công ngh dò tìm x lý bom mìn, ng
d ng k thu t, công ngh , thi t b m i vào DTXL BMVN. M t s công trình nghiên
c u ñ c p t i ñào t o ñ giáo d c cho c ng ñ ng nh m h n ch tác h i c a bom mìn,
v t n , chưa nghiên c u chuyên sâu v ñào t o cơ b n và phát tri n ngu n nhân l c
cho ngành DTXL BMVN sau chi n tranh.
So v i ñ tài lu n văn th c sĩ th c hi n năm 2004 c a tác gi lu n án, ñ tài
lu n án ti n sĩ này có nh ng khác bi t ch y u và phát tri n cao hơn nh ng n i
dung sau:
(i) ð tài lu n án ñ c p sâu hơn c hai n i dung ñào t o và phát tri n. Lu n
văn th c sĩ ch ñ c p t i vi c nâng cao năng l c ñào t o ngu n nhân l c cho ngành
DTXL BMVN;

18. 10
(ii) ð tài lu n án ti n sĩ t p trung nghiên c u ðT&PT ngu n nhân l c CMKT;
Nghiên c u phân lo i NNL CMKT cho ngành ñ phù h p v i quá trình ðT&PT; Nghiên
c u ñánh giá ðT&PT ngu n nhân l c CMKT ph m vi ngành. Lu n văn th c sĩ nghiên
c u v ñào t o ngu n nhân l c nói chung c CMKT và lao ñ ng ph thông;
(iii) M c tiêu nghiên c u c a ñ tài lu n án là ñánh giá toàn di n v t ch c
qu n lý ðT&PT ngu n nhân l c CMKT c a ngành, ñ xu t các gi i pháp t ng th ñ
ðT&PT ngu n nhân l c CMKT c a ngành; Nghiên c u k các ñ c ñi m c a ngành
trong b i c nh h i nh p qu c t ñ có nh ng gi i pháp phù h p. Lu n văn th c sĩ ch
căn c vào nhu c u ñào t o th c ti n và ñưa ra các hình th c ñào t o ñáp ng nhu c u
c a ngành;
(iv) Phương pháp thu th p thông tin s li u nghiên c u chú tr ng t i vi c s
d ng b ng h i k t h p v i ph ng v n sâu. Lu n văn th c sĩ không s d ng b ng h i
ñ thu th p thông tin s li u ph c v cho nghiên c u.
Như v y có th nói r ng lu n án ti n sĩ khác v i lu n văn th c sĩ c v m c
tiêu, n i dung, ph m vi, phương pháp và chi u sâu nghiên c u.
8. D ki n nh ng ñóng góp c a ñ tài
- V m t lý lu n:
Trên cơ s h th ng hoá lý lu n v NNL, NNL CMKT, ðT&PT ngu n nhân
l c CMKT, ñ tài ñã phát tri n lý lu n v ðT&PT ngu n nhân l c CMKT ph m vi
ngành (lĩnh v c); xác ñ nh n i dung và mô hình c a ðT&PT ngu n nhân l c CMKT
ph m vi ngành.
- V th c ti n:
+ Trên cơ s nghiên c u kinh nghi m c a m t s nư c như M , Anh, Thái
Lan v ðT&PT NNL CMKT trong lĩnh v c DTXL BMVN, ñ tài ñã rút ra m t s
bài h c cho Vi t Nam.
+ Phân tích, làm rõ nh ng ñ c ñi m c a ngành DTXL BMVN, ngu n nhân l c
CMKT c a ngành tác ñ ng ñ n ðT&PT NNL CMKT c a ngành.
+ Phân tích, ñánh giá th c tr ng NNL CMKT, ðT&PT ngu n nhân l c CMKT
thu c lĩnh v c DTXL BMVN Vi t Nam giai ño n 2000- 2008, ñưa ra nh ng k t

19. 11
lu n v thành t u, h n ch c a ðT&PT ngu n nhân l c CMKT c a ngành, làm rõ
nguyên nhân c a nh ng h n ch này.
+ ð xu t h th ng quan ñi m, gi i pháp m i có tính ch t ñ t phá v ðT&PT
NNL CMKT cho ngành DTXL BMVN Vi t Nam trong b i c nh h i nh p kinh t
qu c t .
+ Góp ph n xây d ng, hoàn thi n mô hình, h th ng t ch c qu n lý ðT&PT
NNL CMKT c a ngành.
9. K t c u c a Lu n án
G m ph n m ñ u, 3 chương, ki n ngh , k t lu n, tài li u tham kh o, và các
ph l c kèm theo. Tiêu ñ 03 chương như sau:
Chương 1: Cơ s lý lu n v ñào t o và phát tri n ngu n nhân l c chuyên môn
k thu t cho ngành dò tìm x lý bom mìn v t n
Chương 2: Th c tr ng ðT&PT ngu n nhân l c CMKT c a ngành DTXL
BMVN Vi t Nam giai ño n 2000-2008
Chương 3: Quan ñi m và gi i pháp ðT&PT NNL CMKT cho ngành DTXL
BMVN Vi t Nam giai ño n 2010- 2020

20. 12
CHƯƠNG 1
CƠ S LÝ LU N V ðÀO T O VÀ PHÁT TRI N
NGU N NHÂN L C CHUYÊN MÔN K THU T
NGÀNH DÒ TÌM X LÝ BOM MÌN V T N
---------------------
1.1- M T S KHÁI NI M
1.1.1- Ngu n nhân l c và ngu n nhân l c CMKT
a/- Ngu n nhân l c
Theo giáo trình Kinh t ngu n nhân l c (ðHKTQD), ngu n nhân l c là
ngu n l c con ngư i. V i tư cách là m t ngu n l c c a quá trình phát tri n, NNL là
ngu n l c con ngư i có kh năng sáng t o ra c a c i v t ch t và tinh th n cho xã h i
ñư c bi u hi n ra là s lư ng và ch t lư ng nh t ñ nh t i m t th i ñi m nh t ñ nh
[11, tr12].
Nhân l c hay NNL xã h i là nh ng cá nhân có nhân cách, có kh năng lao
ñ ng, s n xu t [19,tr12].
NNL hay ngu n nhân l c t ch c là ngu n l c con ngư i, nhân t con ngư i
trong m t t ch c c th . NNL là toàn b ngư i lao ñ ng làm vi c trong m t t ch c
ho c trong m t ngành [70,tr4].
NNL này do t ch c tuy n d ng, ðT&PT và s d ng ñ th c hi n m c tiêu
c a t ch c. NNL là ngu n tài nguyên nhân s , là tài s n quan tr ng nh t c a t ch c.
Nói t i NNL là nói v s lư ng, cơ c u và ch t lư ng c a NNL. NNL ñư c coi là h p
lý và ñư c ñánh giá cao khi có s lư ng tương ng v i s lư ng công vi c c a t
ch c, có cơ c u v chuyên môn, ngh nghi p phù h p v i cơ c u c a công vi c.
Ngư i lao ñ ng có trình ñ chuyên môn, k năng ngh nghi p, kinh nghi m công tác
ñáp ng ñư c nh ng ñòi h i c a công vi c [58,tr14].
Các ñ nh nghĩa trên cho th y nói ñ n NNL t c là nói ñ n ngu n l c con ngư i
có kh năng lao ñ ng. NNL ñư c xem xét 2 khía c nh s lư ng (bao g m c k t
c u) và ch t lư ng NNL. S lư ng NNL bao g m s lư ng ngư i lao ñ ng làm vi c
cho t ch c, ngành, ñ a phương, qu c gia. S lư ng NNL còn ñư c xem xét cơ c u
c a NNL ñó có phù h p v i cơ c u ngành, ngh c a t ch c, ngành, ñ a phương,

21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 54346
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562