Recommended
Recommended
More Related Content
Similar to LPH odpowiedzialność kontraktowa(1).pptx
Similar to LPH odpowiedzialność kontraktowa(1).pptx (20)
LPH odpowiedzialność kontraktowa(1).pptx
- 1. Odpowiedzialność Kontraktowa kara umowna Dorota Wieczorkowska Zakład Prawa Gospodarczego i Handlowego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego
- 2. Pojęcie odpowiedzialności kontraktowej • Art.. 471 i nn. KC: odpowiedzialność odszkodowawcza dłużnika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. • Skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych – 491- 496 KC • Skutki niewykonania zobowiązań z poszczególnych typów umów – Np.. umowa sprzedaży, umowa o dzieło etc.
- 3. Zasada realnego wykonania zobowiązania Roszczenie o wykonanie zobowiązania Roszczenie o naprawienie szkody
- 4. Zakres odpowiedzialności dłużnika • Regulacja podstawowa – art. 472 KC – Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności. • Możliwość modyfikacji umownych – art. 473 KC – Dłużnik może przez umowę przyjąć odpowiedzialność za niewykonanie lub za nienależyte wykonanie zobowiązania z powodu oznaczonych okoliczności, za które na mocy ustawy odpowiedzialności nie ponosi. – Nieważne jest zastrzeżenie, iż dłużnik nie będzie odpowiedzialny za szkodę, którą może wyrządzić wierzycielowi umyślnie.
- 5. Należyta staranność w stosunkach handlowych • Art.. 355 KC: należyta staranność to staranność ogólnie wymagana w stosunkach danego rodzaju • Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności. • Zachowanie staranne to zachowanie zgodne z przyjętymi w społeczeństwie regułami postępowania.
- 6. ocena staranności 1. Skonstruowanie abstrakcyjnego miernika przeciętnej staranności dla danego typu stosunków handlowych; 1. Przeciętne kwalifikacje, 2. Przeciętne doświadczenie, 3. Przedmiot działalności, 2. Porównanie zachowania (świadczenia) z przyjętym miernikiem staranności. UWAGA! – W konkretnej sytuacji zasadne może być przyjęcie podwyższonego miernika staranności.
- 7. Odpowiedzialność za osoby trzecie • Art. 474 KC • Dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania: – osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, – osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Odpowiedzialność za te osoby opiera się na zasadzie ryzyka (a nie winy w wyborze lub winy w nadzorze).
- 8. Przesłanki odpowiedzialności kontraktowej Niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązanie (zdarzenie, z którym ustawa wiąże obowiązek naprawienia szkody) Powstanie szkody Adekwatny związek przyczynowy 361 KC
- 9. Niewykonanie i nienależyte wykonanie zobowiązania • Niewykonanie: – Odmowa wykonania – Utrata przedmiotu świadczenia • Nienależyte wykonanie: – Niewłaściwa jakość, – Niewłaściwe opakowanie, – Niewłaściwy czas świadczenia, – Niewłaściwe miejsce świadczenia, – Niewłaściwy sposób świadczenia – Inne …
- 11. Zwłoka dłużnika • Dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Nie dotyczy to wypadku, gdy opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. • W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać, niezależnie od wykonania zobowiązania, naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. • Jednakże gdy wskutek zwłoki dłużnika świadczenie utraciło dla wierzyciela całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie, wierzyciel może świadczenia nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.
- 12. Odpowiedzialność dłużnika a rodzaj rzeczy • Jeżeli przedmiotem świadczenia jest rzecz oznaczona co do tożsamości, dłużnik będący w zwłoce odpowiedzialny jest za utratę lub uszkodzenie przedmiotu świadczenia, chyba że utrata lub uszkodzenie nastąpiłoby także wtedy, gdyby świadczenie zostało spełnione w czasie właściwym. • Jeżeli przedmiotem świadczenia jest określona ilość rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, wierzyciel może w razie zwłoki dłużnika nabyć na jego koszt taką samą ilość rzeczy tego samego gatunku albo żądać od dłużnika zapłaty ich wartości, zachowując w obu wypadkach roszczenie o naprawienie szkody wynikłej ze zwłoki.
- 13. Wykonanie zastępcze • W razie zwłoki dłużnika w wykonaniu zobowiązania czynienia, wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, żądać upoważnienia przez sąd do wykonania czynności na koszt dłużnika. • Jeżeli świadczenie polega na zaniechaniu, wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, żądać upoważnienia przez sąd do usunięcia na koszt dłużnika wszystkiego, co dłużnik wbrew zobowiązaniu uczynił. • W wypadkach nagłych wierzyciel może, zachowując roszczenie o naprawienie szkody, wykonać bez upoważnienia sądu czynność na koszt dłużnika lub usunąć na jego koszt to, co dłużnik wbrew zobowiązaniu uczynił.
- 14. Odsetki za opóźnienie • Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. • Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. • Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie). • Jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie. • Postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy.
- 15. Kara umowna • Kary umowne są powszechnie stosowane w stosunkach między przedsiębiorcami. • Cel: ułatwienie dochodzenia roszczeń – brak konieczności prowadzenia sporów odszkodowawczych. • 483 KC: Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).
- 16. Kara Umowna a Szkoda • Czy zaistnienie szkody jest niezbędną przesłanką możliwości żądania zapłaty kary umownej?
- 17. Wysokość kary umownej • Określenie konkretnej kwoty – (np. 500.000 zł) • Określenie procentowe w odniesieniu do wartości świadczenia – (np. 10% wynagrodzenia należnego wykonawcy) • Określenie konkretnej stawki za każdy dzień/tydzień/miesiąc zwłoki – (np. 1000 zł za każdy dzień opóźnienia) – (np. 0,5% wynagrodzenia należnego wykonawcy za każdy tydzień opóźnienia)
- 18. Funkcje kary umownej • Funkcja kompensacyjna • Funkcja represyjna • Funkcja prewencyjna
- 19. Kara umowna a odpowiedzialność na zasadach ogólnych • Rozwiązanie modelowe – art. 484 § 1 zd. 2 KC: kara umowna wyłączna – Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły. • Kara umowna zaliczalna – wariant • Kara umowna alternatywna – wariant • Kara umowna kumulatywna – wariant – Wątpliwości, czy ten wariant jest dopuszczalny.
- 20. Miarkowanie kary umownej • W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. • Jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane, dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej; to samo dotyczy wypadku, gdy kara umowna jest rażąco wygórowana. • Nie jest dopuszczalne zmniejszenie kary umownej na podstawie art. 362 lub 5 KC.
- 21. Odsetki za opóźnienie • 481 KC • Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. • W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może nadto żądać naprawienia szkody na zasadach ogólnych.
- 22. Wysokość odsetek za opóźnienie • Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.
- 23. ODSETKI za opóźnienie – transakcje handlowe • transakcja handlowa - umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością; • odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych - odsetki w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i ośmiu punktów procentowych. • Do transakcji handlowych nie stosuje się przepisu art. 481 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny
- 24. Odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych • Art. 5: • Jeżeli strony transakcji handlowej, […] przewidziały w umowie termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel może żądać odsetek ustawowych po upływie 30 dni, liczonych od dnia spełnienia swojego świadczenia i doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub
- 25. Odsetki po terminie wymagalności • W transakcjach handlowych […] wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: • 1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie; • 2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.
- 26. Kazus I • Spółka ABC sp. z o.o. udzieliła spółce XYZ S.A. finansowania w kwocie 3.000.000,00 zł na okres 5 lat na podstawie umowy pożyczki z dnia 01.03.2017 roku. Umowa ta przewidywała obowiązek XYZ S.A. do przedkładania pożyczkodawcy do 30 kwietnia każdego roku obowiązywania umowy sprawozdania finansowego pożyczkobiorcy za poprzedni rok obrotowy (w celu umożliwienia pożyczkodawcy oceny kondycji finansowej pożyczkobiorcy). Ponadto w umowie zastrzeżono, że niewykonanie powyższego obowiązku przez pożyczkobiorcę w terminie będzie
- 27. KAZUS II • Spółka ABC sp. z o.o. udzieliła w dniu 01.01.2019 r. spółce XYZ sp. k. pożyczki w kwocie 1.000.000 zł. Z tytułu udzielenia finansowania spółce ABC należały się odsetki kapitałowe w wysokości 10% w skali roku naliczane codziennie od pozostałej do spłaty kwoty pożyczki przy założeniu, że rok ma 365 dni. Kapitał pożyczki wraz z odsetkami kapitałowymi miał zostać spłacony jednorazowo w dniu 01.06.2019r. W umowie