SlideShare a Scribd company logo
1 of 13
Лекц № 2

                                   MAC болон IP хаяг

Сүлжээнд 2 төрлийнхаяглахсхемийгашигладаг.ЭдгээрньМАСболон IP хаяглалтюм.

МАСхаяг

    Энэньсүлжээнийинтерфейсийнкартдээрхфизикхаягбөгөөд ISO
загварынсувгийнтүвшиндхаяглагддагучраасМАС (MAC-Meduim Access Control)
буюуорчиндхандахыгудирдаххаяггэжнэрлэсэн.МАСхаягнь 6 ширхэг 8
биттооноостогтсонформаттайбуюу 64 битийнурттайбайдаг.Эдгээрийгихэвчлэн 16Т-ынТС-
дбичдэг.Жишээнь 0A.37.4F.BC.20.7E г.м.
МАСхаягийгтухайнсүлжээнийбүтээгдэхүүнийгүйлдвэрлэгчээсолгожөгдөгтулхэрэглэгчөөрчл
өхболомжгүй.Энэньхүнанхтөрөхдөөавсаннэрээрээбүхамьдралдаанэрлэгддэгтэйижилюм.МА
Схаягньэнгийншугаманбүтэцтэй.

IP хаяг

    Энэнь IP (Internet Protocol) протоколдашиглагддаглогикхаягбөгөөд ISO
загварынсүлжээнийтүвшиндхарьяалагддаг.Форматнь 4 ширхэг 8 битийнтоохэлбэртэйбайхба
10Т-ынТС-дбичигддэг. Жишээнь 202.103.56.7 г.м. IP
хаягньМАСхаягийгбодволшаталсанхэлбэрийнилүүнарийнбүтэцтэйбатүүнийгОлонУлсынСү
лжээнийМэдээллийнТөвөөс (InterNIC-International Network Information Center)
олгодог.Хэрэглэгчээрөөрчлөгдөхболомжтой.Энэхаягньөөрчлөгдөхболомжтойгоороохүнийш
уудангийнхаягэсвэлтелефонутасныхаягтайижил.IP хаягсүлжээболонхостынгэсэн 2
хэсгээстогтдог.Сүлжээнийхэсэгбуюухаягньтухайнтөхөөрөмжийнхолбоотойбайгаасүлжээний
хаягийгзаадагболхостынхаягньугсүлжээндэхтөхөөрөмжийнөөрийнхаягийгзаадаг.Үүгээрээул
с, хот,
локалдугаарыгагуулсантелефонутасныдугаартайижилгэсэнүг.Энэбүтэцньсүлжээгтүүндэхтөх
өөрөмжүүдийнзориулалтаарньилүүуянхатан,
логикхэлбэрээрзохионбайгуулахболомжолгодог.InterNIC-ссүлжээгнийт 5
ангидхуваадагболовчэдгээрээсзөвхөн 3
ангийгньнийтийнхэрэгцээндарилжаанызориулалтаарашигладаг.Бусдыгньмалтикастболонтур
шилтынзориулалтаарнөөцөлдөг.InterNIC ньА, В, Сгэсэн 3 ангийн IP
хаягийгарилжаанызориулалтаарнийтэдолгодог.ҮүндАангийнхаягийгглобал,
Вньдундхэмжээний, Сньлокалсүлжээнийтөхөөрөмжиндолгодог.

Аангийн IP хаяг:    C.X.X.X буюу         0-127.x.x.x

Вангийн IP хаяг:    С.С.Х.Хбуюу 128-191.0-255.х.х
Сангийн IP хаяг:    С.С.С.Хбуюу 192-223.1-255.1-255.х

Сүлжээнийангибүрөөрийнхостынтоотойбайна.Аангийнсүлжээндмаксимумдаа 16,777,214
хост, Вангийнсүлжээнд 65,534 хост, Сангийнсүлжээнд 254 хостбайжболно.

IP хаягдахьхостынхаягийнбитүүдньбүгд 0
байвалэнэхаягсүлжээнийхаягболдог.РуутерэнэхаягийгашигланИнтернетэдөгөгдлийгдамжуу
лдаг.Хэрэвхостынхаягийнбитүүдньбүгд 1 буюу 255 байвалөргөндамжуулалтад
(broadcasting) ашигладаг.Жишээлбэл: 176.10.0.0 хаягсүлжээнийхаяг, 176.10.255.255
болөргөндамжуулалтбуюусүлжээндэхьбүхтөхөөрөмжидмэдээлэлийгилгээхболно.
Иймдсүлжээнийболонөргөндамжуулалтынхаягийгямар 1
төхөөрөмжиндолгохгүйгээрнөөцөлдөгбайна.

1. Физиктүвшин

OSI
загварынфизиктүвшинальхэдийнхэрэглээндорсонолонулсынаппаратурынстандартыгхэрэглэ
дэгтулзөрөлдөөнбагатай.Үнэнхэрэгтэээнэтүвшнийганцханбодитбэрхшээлнь ISO
шинээрболовсруулсанаппаратурынстандартыгхэрхэнтусгахгэжбайгааявдалюм.Мэдээлэлдам
жуулахаргуудуламхурдихтэйболж,
алдаахянахнэмэлтфункцтэйшинэинтерфейсүүдгарчиржбайна,
үүнтэйуялдандараахасуудалгарчирнэ.Энэнь OSI
загвартшинэстандартуудыгнэмэхүүэсвэлфизиктүвшингөөрчлөхгүйүлдээхүү?гэсэнасуултюм.

  Физиктүвшиндхэрэглэххолбогчийн (коннектор) маштодорхойжагсаалтбайдаг.Жишээнь:
RS-232C интерфейсын 25 контакттайхолбогч, өргөнзурвасын V.35 CCITT модемын 34
контакттайхолбогчг.м. Үүнээсгадна RS-232C, RS-449, RS-410, V35 CCITT
г.мстандартуудынцахилгаанытодорхойломжийгагуулсанбайдаг.

  ФизиктүвшинихэнхПК,
заримхямдлокалсүлжээндхэрэглэгддэгасинхронсериалдамжуулалт, мөнзариммейнфрейм,
миникомпьютертхэрэглэгддэгсинхрондамжуулалтаархангадаг.

  ISO болон IEEE-
ндэдхороонуудолонжилийнтуршхоорондоонягтхолбоотойажиллажирсэнтулэдгээрийнстанда
ртуудфизиктүвшиндямарчзөрчилдөөнгүйашиглагддаг.Жишээнь OSI-
нфизиктүвшиндсүлжээнийчухалбүрэлдэхүүнболох
10мбит/схурдтайнэгсувгийндамжуулалтадзориулсанкоаксиалькабелийнтөрөлтодорхойлогдд
ог.Тэгвэл IEEE 802.3 стандартыннарийнкоаксалькабелийн 10Мбит/схурдтай cheapernet
сүлжээ, мөн IEEE802.3 стандартынсүлжмэлхоскабелийннэгсувгийн
10мбит/схурдтайдамжуулалт OSI загварынфизиктүвшиндорно.
OSI
загварынфизиктүвшиндхоѐртынцифрийгхолбоонышугамаардамжуулахынтулдашигладагкод
члолынсхем/дамжуулахтехникбагтдаг.Ethernet
болонбусадолонлокальсүлжээндманчестерийнкод/аргыгашигладаг.

  Ингээдфизиктүвшиндтөрөлбүрийнлокалсүлжээндашиглагддагдамжуулахфизикорчин,
дамжуулалтынтөрөл,
кодлохаргабуюудамжуулахтехник,




дамжуулаххурдбагтдагбайна.Эдгээрээсгадна 2 төхөөрөмжийнхоорондфизикхолболттогтоох,
сигналыгхувиргах,
эдгээртөхөөрөмжийнажиллагаагсинхрончлохзэрэгфункцбагтдаг.Жишээнь 2
төхөөрөмжийнтактынгенераторхарилцанижилажиллахѐстойбаэсрэгтохиолдолддамжуулсанм
эдээлэлхувирчуншигдахгүй.



Физиктүвшнийсүлжээхоорондынтөхөөрөмж

   Репитерньдамжуулахорчноордамжуулагдажбайгаасигналийгхүлээнавааданхныхэлбэртнь
сэргээгээдцаашньдамжуулдагөсгүүрхэлбэрийнтөхөөрөмжюм.Хоѐрпорттойбайдагбөгөөдсүл
жээнийсегментүүдийгхоорондньхолбодог.Тодруулбалнэгижилпротокол, орчиндхандахарга,
дамжуулахтехникбүхийтодорхой 1
архитектуртайсүлжээнийсегментүүдийгхоорондньхолбодог.Репитерийндутагдалтайталньсүл
жээнийтраффикийгшүүжтусгаарлахчадваргүй.Репитерийнөргөтгөсөннэгхэлбэрньхабюм.Ялг
ааньхаболонпорттойбайдаг.

2. Сувгийнтүвшин

  Сувгийнтүвшингтомүйлдвэрийнагуулах, ачихбуулгахцехтэйхарьцуулжболно.
Сувгийнтүвшнийүүрэгньсүлжээнийтүвшнээсиржбайгаамэдээллийнбагцыгхүлээнавчдамжуу
лахад (буулгахад) бэлтгэнзохиххэмжээнийбагцадхуваана. (хайрцаглана)
OSIзагварынтүвшнээрмэдээлэлдээшдамжихявцадсувгийнтүвшинфизиктүвшнээсиржбайга
амэдээллийгбитүүдийнбагцхэлбэрийгхүлээнавчболовсруулахѐстой.
Энэтүвшиндамжигдажбуйблокхаанаэхэлжхаанадуусчбайгаагтодорхойлохоосгаднадамжуула
лтыналдаагилрүүлэхүүрэгтэй. Алдааилэрвэлсувгийнтүвшиналдагдсан, гажсан,
орлосонөгөгдлүүдийгсэргээхэдшаардлагатайүйлдлийгхийнэ.

  Компьютерийнсистемүүдийндунднэгэнзэрэгбиебиеэсээүлхамааранажиллаххэдхэдэнмэдэ
элэлдамжууулахсувагбайжболно.
Сувгийнтүвшинэдгээрсувгийнажлыгзохицуулжмэдээллийнгажуудлаассэргийлэхүүрэгтэй.
Сувгийнтүвшинкомпьютертмэдээлэлдамжуулахзохихтүвшнийсувгийгидэвхжүүлнэ. Мөн 2
компьютерткодлох/декодлохижилсхемашигланзэрэгажиллах (синхрончлох)
үйлажиллагаагзохицуулна.

  Өгөгдлийгбагцаарудирдажалдаагхянадагучраассувгийнтүвшнийүйлажиллагаандхүлээжав
санбагцуудыгсудалжстатистикийнбичлэгхийдэг.
Мэдээдамжуулждуусахадсувгийнтүвшинбүхмэдээллийгзөвхүлээнавсанэсэхийгшалгаадсувга
ахаана.

Сувгийнтүвшиндэхалдааныхяналт

Сувгийнтүвшиндэнэфункцийгбиелүүлэхийнтулддавтандамжуулалтынавтоматхүсэлтийнарг
ыг (ARQ-Automatic Repeat Request) хэрэглэдэг.
Сувгийнтүвшиндажиллахпротоколынхэлбэрээсхамаарчалдаагхянахдаадараахь 3
аргынальнэгийгньхэрэглэдэг.

  Зогсолттойбахүлээлттэй ARQ
арганькомпьютерөгөгдлийнбагцыгдамжуулсныдарааалдаагүйхүлээжавсантухайкодыг (ACK-
Acknowledge) хүлээнэ. Хэрэвалдааилэрвэлхүлээнавчбуйстанцхүлээжаваагүйтухайкод (NAK-
Negative Acknowledge) илгээхэддамжуулжбуйстанцдамжуулалтыгдавтана.

  N-дхариулахтасралтгүй ARQаргыгхэрэглэхүедстанцхэдхэдэнбагцыгхүлээнавсны
(хэрэглэжбуйпротоколоосхамаарч) дарааамжилттайболАСК,амжилтгүйболNAK-
галдаагарсанбагцыгзаанявуулна. Хэрэвстанц 7 багцилгээсэнба 4
дэхбагцадалдааилэрсэнболдамжуулжбуйстанцNAK-ынхариуд 4-7
дахьбагцыгдавтандамжуулна.

  Сонгомолдавталттай ARQарганьтүрүүчийнARQаргатайижилюм.
Хүлээнавчбуйстанцхүлээнавсанбагцуудыгдэсдарааллаарньтусгайбуфертбичнэ.
Дарааньтиймбагцалдаатайгэсэнхариуөгнө.
ҮлдсэнбагцуудыгбуфертхадгалангаахүлээнавагчстанцNAKхариуөгнө.
Дамжуулахстанцзөвхөналдаатайбагцыгдахиндамжуулна.
Хүлээнавагчстанцбагцуудыгдахиндэсдараалалдньоруулжмэдээллийгболовсруулна.

Сувгийнтүвшиндажилладагсүлжээхоорондынтөхөөрөмж

       Сүлжээндүүсдэгхэтихтраффикболонзөрчлийгшийдвэрлэхтөхөөрөмжийгбриж (bridge)
гэдэг.Энэтөхөөрөмжньөгөгдлийнбагцдахь MAC хаягийгашигладагучраас OSI
загварынсувгийнтүвшиндхамаарна.2
өөрсүлжээгхоорондньхолбодог.Локалболоналсынбрижгэж 2 ангилагддаг.

Локалбриж

Газарзүйн 1 ижилбайрлалдбайгаа 2
ижилсүлжээгхоорондньхолбодог.Локалбрижньтухайнсүлжээнийбүхтөхөөрөмжүүдийн MAC
хаягийнхүснэгтийгөөртөөүүсгэдэгбахүлээжавсанбагцынхаахүлээнавагчийн MAC
хаягийгугхүснэгтээсхайхбахэрэвхүлээнавагчийнболонилгээгчийн MAC
хаягууднэгсүлжээндбайгааньтодорхойлогдволугбагцыгцаашньдамжуулахгүйтусгаарладаг.Х
аринэдгээрхаягуудньнэгсүлжээнийхбишболугбагцыгцаашнөгөөсүлжээнддамжуулдаг.

    БрижньбагцыгөөрөөрөөдамжуулахүедээальМАСхаягальсүлжээндбайгаагөөрийнхүснэгтэ
ндээбайнгашинэчлэнбичижбайдаг.Ингээдбагцыгдамжуулахаасааөмнөтүүнийгөөртөөхадгалж
байгаадхаягийгньшалгахбахэрэвэнэхаягхүснэгтэдньбайхгүйболтүүнийхаягийгньхүснэгтдээт
эмдэглэжавааднөгөөсүлжээндугбагцыгдамжуулдагбайна.Үүнийгхадгалааддамжуулахаргагэн
э. (store and forward)

    Заримбрижүүнээсарайөөраргаархүснэгтээүүсгэдэг.Эдгээрийгсураглах (learning)
брижгэжнэрлэдэг.Энэтөрлийнбрижийгсүлжээндхолбомогцтухайнсүлжээндөргөндамжуулалт
ынхэлбэрээрбүхтөхөөрөмжүүдийнМАСхаягийгасуужугсүлжээнийтөхөөрөмжүүдийнМАСха
ягийгагуулсанхүснэгтийгүүсгэдэг.

    Харинзөвхөнтодорхойоператороорхүснэгтүүсгэдэгбрижийгстатик (static) брижгэдэг.

    Харинсүлжээнүүдийг 2-
сдээштооныбрижашигланхолбохгэжбайгааболтэдгээрбрижүүдньзөвхөнөөрийншуудхолбогд
сонсүлжээнийтөдийгүйбусадсүлжээнийбүхтөхөөрөмжүүдийнМАСхаягийгмэдэжбайхѐстой.
Мөнолонбрижашигласантохиолдолддурын 2 сүлжээгзөвхөн 1 замаарлхолбодог.Тэгэхгүйбол
1
багцыгхэдхэдэнзамаарзэрэгдамжуулснааралдаагардаг.Багцынбрижээрдамжиндамжуулагдахз
амыгтодорхойлохыгчиглүүлэхгэдэг.Энэньруутерийнчиглүүлэхфункцээсарайөөрюм.Брижаш
игланбагцдамжуулахдээрхбүхаргуудньтунгалагчиглүүлэлтэнд (transparent routing)
тооцогддог.Учирньэнэтохиолдолдбрижөөрөөбагцыгямарзамаардамжуулахаамэддэггүйгээсга
днабагцадөөртньэнэталынмэдээлэлагуулагддаггүй.

   Брижэдашиглагддагөөрнэгтөрлийнчиглүүлэхарганьилгээгчийнчиглүүлэлтюм.Энэтохиол
долдбагцньөөртөөөөрийндамжихсүлжээ,
брижийгзаасанчиглүүлэхмэдээллийгагуулдаг.Багцыганхүүсгэсэнтөхөөрөмжэнэмэдээллийгба
гцаднэмдэгтулилгээгчийнчиглүүлэлтийнаргагэдэг.Энэарганьтунгалагчиглүүлэлтийнаргааси
лүүхурдтайдтооцогддог.

   Локалбрижийнөөрнэгонцлогньугтөхөөрөмжөөрийнхолбогдсонсүлжээндашиглагдажбайг
аапротоколоосүлхамааранажилладаг.

   Дутагдалтайталньрепитертэйижил.

Алсынбриж

Газарзүйнөөрөөрбайрлалдбайгаасүлжээнүүдийгхоорондньхолбодог.Голтөлөвтелефоныэсвэл
хиймэлдагуулынсувагашигланалсынсүлжээнүүдийгхоорондньхолбодог.Үүнд 1
алсынсүлжээндэхбрижбагцыгхолбоонысувагтдамжуулахбаэнэсувгийннөгөөүзүүртбайхбриж
багцыгхүлээнавчөөрийнсүлжээнддамжуулдагбайна.Локалбрижээсялгаатайньзаавалхарилцаа
холбоонысувагашигладагявдалбөгөөдбусадталаарааижилюм.



3. Сүлжээнийтүвшин

  Сүлжээнийтүвшиндсүлжээнийзаммаршруттодорхойлогддог.Нэгкомпьютерийнсистемээс
нөгөөдбагцдамжуулаххүсэлтийг OSI
загварындээдтүвшнийпротоколуудүүсгэхбахаринэнэдамжуулалтыггүйцэтгэхмеханизмыгсүл
жээнийтүвшинбийболгодог.

  Үүнээсгаднасүлжээнийтүвшинньглобальсүлжээндэх CCITT X.25
стандартынүндэсболдог.

  OSI загварынсүлжээнийтүвшинд,
транспорттүвшиндзориулагдсанүйлчилгээнийхэдхэдэнүндсэнхэлбэрбагтдаг.Сүлжээнийтүвш
инньтранспорттүвшиндзасаршгүйалдаагилрүүлэхэдтуслах,
түүнийүйлчилгээнийчанартдэмжлэгүзүүлэх,
мөншаардлагатайгэжүзвэлбагцындамжуулалтыгтасланзогсоохзамаарсүлжээнийхэтачааллаас
хамгаалдаг.

  Хэдийгээрхоѐрсүлжээнийхоорондмэдээлэлсолилцожбайхүедфизикхолболтньцагүргэлжөө
рчлөгдөжболохболовчсүлжээнийтүвшинньвиртуаль (голч)
сувгуудаараабуруудараалалтайиржбайгаабагцуудыгзөвдараалалтайцуглуулахажлыггүйцэтгэ
дэг.Энэтүвшинньямарнэгбагцыгнэвтрэнөнгөрөхзамыгтодорхойлдогчиглүүлэх (маршрутын)
хүснэгтийнтусламжтайажилладаг.Ихэнхтохиолдолдмэдээлэлньолонбагцаастогтсонбайхбаэд
гээрньянзбүрийнзамаардамждаг.Иймээссүлжээнийтүвшинньэдгээрбагцуудадзайлшгүйхэрэгт
эйхаргалзахмэдээллийголгодог. (Жишээнь: мэдээлэлдбайхбагцынерөнхийтоо,
тэдгээрийндарааллындугаар)

  Сүлжээгээрөгөгдөлдамжуулахявцадгардагнэгхүндасуудалбайдаг.Энэньхаягийнталбарынб
олонбагцынурт, тэдгээрийнсүлжээгээрдамжихадзөвшөөрөгдөххугацаа, багцалдагдах,
хугацааалдагдсанбагцындубликат (орлох)
багцявуулаххугацаазэрэгньсүлжээбүртөөрбайдаг.Иймучраассүлжээнийтүвшиндбагцуудаднэ
мэгддэгудирдлагынмэдээлэлньбагцыгямарнэгэндүүрэлгүйамжилттайдамжуулагдахболомжо
лгодог.

  Транспортболонсүлжээнийтүвшнүүдньбиебиенээтодорхойхэмжээндтэртусмааөгөгдлийну
рсгалыг (багц) удирдах,
алдаандхяналттавихзэрэгтилүүтүлхүүорлодог.Иймэрхүүорлолтынголшалтгаанньхолболтын
2 хувилбарбайдагторшино.

  Холболтчиглэлийн (connection - orientied)

  Холболтынбусчиглэлийн (connectionless)

Энэхувилбаруудньсүлжээнүүдийнхэрнайдвартайгаасшалтгаалжхэрэглэгддэг.

  Холболтчиглэлийнсүлжээньердийнтелефонсистемшигажилладаг.Холбогдсоныдараамэдээ
ллийгүешаттайгаардамжуулдаг.Ингэхдээхолбогч,
холбогдогчнармэдээлэлбүрийнэцэстнэрхаягаабичихшаардлагагүй, холболтнайдвартай,
мэдээлэлөөрчлөлтгүйдамжуулагдсангэжтооцдог.Иймсүлжээндбагцдаххаягньзөвхөнхолбоото
гтооходлхэрэгболохоосбагцадөөртньямарчхэрэггүй.Иймсүлжээндсүлжээнийтүвшинөгөгдли
йнбагцыгудирдахболоналдаагхянах, мэдээллийнбагцыгцуглуулахүүрэгтэй.

  Холболтынбусчиглэлийнсүлжээнийсүлжээнийтүвшнийфункцболохалдааныхяналт,
өгөгдлийнбагцынудирдлаганьтээврийнтүвшиндявагддаг.
Очиххаягийгбагцбүртзаажөгөхбабагцуудындараалалхадгалагдахньбаталгаагүйбайдаг.
Энэүйлчилгээнийголсанааньхамгийнголүзүүлэлтээдамжуулаххурдадчиглүүлсэнбөгөөдхэрэг
лэгчОSI загварынстандартхэрэгслээрбиш, харинөөрийналдаахянах,
өгөгдлийнбагцыгудирдахпрограммыгашиглаххэрэгтэйболдог.

  Холболтчиглэлийнболончиглэлийнбусэдгээрүйлчилгээнийболомжньсүлжээнийболонтран
спорттүвшиндхоѐуландньбайдагтайхолбоотой.Эцсийнхэрэглэгчзохихстандартынутгыгэдгээ
ртүвшнийудирдахталбартсонгонавчөөртаалагдсанаргыгхэрэглэжболно.Энэзөрөлдөөнийдута
гдалтайталньальальтүвшиндбайдагилүүдэлмэдээлэлбуюуиххэмжээнийнэмэгдэлмэдээллийнб
итюм. Иймформаттаймэдээллийгхолзайддамжуулахадиххугацааорохтулнэмэлтзардалгардаг.

Сүлжээнийтүвшиндажилладагсүлжээхоорондынтөхөөрөмж

  Сүлжээнийтүвшиндажилладагсүлжээхоорондынтөхөөрөмжийгруутер (router)
гэдэг.Руутерньбрижээсхэдхэдэнталаарааялгаатай.

       -   Брижнь OSI загварын 2-ртүвшиндажилладагболруутернь 3-ртүвшиндажилладаг.

       -   Өгөгдөлийндамжуулалтыгудирдахдаабрижнь                                  MAC
           хаягийгашигладагболруутернь IP хаягийгашигладаг.

       -   Брижийгсүлжээнийсегментүүдийг,
           руутерийгсүлжээнүүдийгхоорондньхолбоходашигладаг.
           Руутерньмөнбусадсүлжээнийтехнологиболох       Ethernet,   Token-ring,   FDDI
           сүлжээнийбагцыгдамжуулахчадвартайбайдаг.
Руутерийнтухайнсүлжээндхолбоотойбайгаапортыгугсүлжээнийтөхөөрөмжгэжүздэгбөгөөдру
утерттүүнийбүхпортондхолбоотойбайгаасүлжээнүүдийн IP хаягийнхүснэгтүүсдэг.
Энэхүснэгтийгчиглүүлэххүснэгтгэдэгбаүүгээрбагцыгдамжуулахзамыгтодорхойлдогбайна.Ру
утерийнчиглүүлэххүснэгтньсүлжээ, дэдсүлжээнүүдийнтөхөөрөмжийнIP,
MACхаягуудыгхадгалсанбайдаг.




     DESTINATION NETWORK                               ROUTERPORT

201.100.100.0                          201.100.100.1

201.100.101.0                          201.100.101.1
201.100.120.0                          201.100.120.1

201.100.150.0                          201.100.150.1

 Protocol                Address            MAC Address              Interface

   IP           197.15.22.33           02-60-8c-01-02-03         ethernet 0

   IP           197.15.22.44           00-00-A2-05-09-89         ethernet 0

   IP           197.15.22.4            08-00-02-90-90-90         ethernet 0

   IP           197.15.22.1            08-00-02-89-90-80         ethernet 0

   IP           201.100.101.37         00-80-29-e3-95-92         ethernet 1

   IP           201.100.101.1          00-00-05-01-13-7d         ethernet 1

   IP           201.100.101.141        00-40-33-2b-35-77         ethernet 1

   IP           201.100.101.163        00-40-33-29-43-eb         ethernet 1




Хэрвээнэгсүлжээнээснөгөөсүлжээрүүөгөгдөлдамжуулахыгхүсвэлруутерээрхолбогдохбаруут
ердээрдараахьүйлдэлхийгдэнэ.

        1.
        Фреймээстолгойнхэсгийгсугаланавчилгээгчбахүлээнавагчийнхаягийгтодорхойлоно.

        2. Хүлээнавахсүлжээгтодорхойлно.

        3. Чиглүүлэххүснэгтээсальпортоордамжуулахыгтодорхойлж,
        багцыгхүлээнавагчидилгээнэ.
Чиглүүлэххүснэгтийгхоѐрянзаарүүсгэдэг.

1.Статик

2.Динамик.




Сүлжээнийтүвшнээсбагцандсүлжээнийтолгой (Network header)
гэсэнмэдээлэлнэмэгддэгбаэнэньдотроохүлээнавагчболонилгээгчтөхөөрөмжийнхаягийгагуул
даг.OSI
загварынсүлжээнийтүвшиндбагцлагдсанөгөгдлийгдатаграмгэхбахэрэвтухайнсүлжээнийтүвш




ин IP протоколыгашиглажбайгааболугдатаграмыг IP
датаграмгэнэ.Харинсувгийнболонфизиктүвшинддатаграмньфреймдхувирна.Датаграмньтолг
ой (header) болонөгөгдлийн (data) хэсгээстогтоно.
Толгойхэсэгньдараахьталбаруудаастогтохбастандартбүтэцтэйбайна:




IP толгойнформат

Version - IP протоколынверсийндугаарыгзаана. /4 бит/
IP header length (HLEN) - толгойхэсгийнуртыг 4 байтаарзаана./4 бит/

Type-of-service - үйлчилгээнийтөрөл.
Сүлжээнийхээсбусаддээдтүвшнийпротоколоортодорхойлогдоно.

Total Length - IP датаграмынхэмжээгбайтаарзаана./16 бит/

Identification - Тухайндатаграмыгтодорхойлно./16 бит/

Flags - Датаграмыгхэдхэдэнхэсэгфрагмент (fragmentation) болгоходашиглагдана.Бага 2
битньфрагментийн (fragmentation) мэдээлэлбайна. /3 бит/

Fragment offset - Энэхэсэгньфрагментийгнийлүүлждатаграмыгэвлүүлэхэдашиглагдана./16
бит/

Time to live - Датаграмыгхэдийдтооцохгүйорхихыгзаасантоолуурынутга.

Protocol - Хүлээнавагдсанбагцыгальтүвшнийпротоколхүлээжавахыгзаана./16 бит/

Header checksum - IP толгойнхэсэгалдаатайэсэхийгшалгахадашиглагдана. /16 бит/

Source address - илгээгчийн IP хаягийгагуулна./ 32 бит/

Destination address - хүлээнавагчийнIP хаягийгзаана./32 бит/

Options - IP протоколынбусаднэмэлтболомжийгзаана. Жишээньхамгаалалт

Data- Өгөгдлийнхэсэг /максимум 64Кбит/



   Inter NICтөвөөсA, B, Cгэсэн 3
ангийнхаягийгарилжаанызориулалтаарнийтэдашиглуулдгийгөмнөньдурдсан.
Тэгвэлсүлжээнийадминастаторзаримүедсүлжээгхуваахшаардлагагардаг,
ялангуяатомсүлжээгжижигсүлжээнд (сабнет) хуваадаг.Үүнийтулд IP
хаягийгашигладаг.Интернетийнсүлжээнднэгсүлжээньнөгөөсүлжээгээнэгбүхэлсүлжээмэтээро
йлгодогбөгөөдтүүнийнарийвчилсанбүтцийнталаарямарнэгмэдээлэлгүйбайдаг.Ямарчангийнс
үлжээнийхостынхаягийнадилаарсабнетийнхаягийгсүлжээнийадминистратортогтоодог.Бусад
бүх IP хаягийнадилсабнетхаягньцорынганцбайна.Сабнетийнхаягньсүлжээ, сабнет,
хостынгэсэн 3 хэсэгтэй.

   Сабнетийнхаягийгүүсгэхдээхостынталбараастодорхойтооныбитийгзээлдэг.Зээлсэнбитийн
2-ынзэргээрсабнетийнтоотодорхойлогдоно.Жишээнь 4 битзээлвэл 24=16
сабнетэдугсүлжээхуваагданагэсэнүг.Гэхдээзээлэхбитийнтоондхязгаарлалттавигддагбөгөөдэ
нэньхостынхэсэгтхамгийнбагадаа 2битүлдэхѐстойгэжзаадаг.
Сабнетхаягийггадаадсүлжээнийхньхаягаассабнетмаскашигланялгадаг.Сабнетмаскийнүүрэгн
ьхаягийнальхэсэгньсүлжээнд,
альхэсэгньхостынхэсэгташиглагдажбайгаагтодорхойлжөгдөг.ФорматньIP
хаягийнформаттайижил 4
байтынурттайаравтынтообайна.Сабнетмаскийгдараахьаргаарүүсгэнэ.Үүнд:
Сүлжээболондэдсүлжээнүүдийнхэсэгньбүгд 1, хостынхэсэгнь 0 гэсэнбитүүдээстогтоно.
ЖишээньВангийнсүлжээямарчсабнетэдхуваагдаагүйболсабнетмаскнь 255.255.0.0 байна.




      Сабнетбүрдхаяглагдаххостынтоогтодорхойлохдоо IP
хаягийнхостынхэсгээссабнетийнхаягташиглагдаагүйүлдсэнбитийгашиглана.ЖишээньСанги
йнсүлжээнийхостынхаягнаас 5 битийгньсабнетийнхаягташиглагдсанболүлдсэн 3 битийн 2-
ынзэргээс 2-гхасчсабнетбүрд 6 хостбайхньтогтоогдоно.

                        23-2=8-2=6

      2-гхасдагшалтгаанньсабнетбүрийнхамгийнэхнийбагахаягийгсабнетийн,
хамгийнсүүлийнахлаххаягийгөргөндамжуулалтынхаягтзориулжнөөцөлдөг.InterNIС-
сгаргадаг IP
хаягийнхуваарилалтандбусдадолгодоггүйхэсэгмужбайдагбатэдгээрийгхувийнхаягийнмужгэ
нэ.



                              10.0.0.0-10.255.255.255

                              172.16.0.0-172.31.255.255

                              192.168.0.0-192.168.255.255



      ТөхөөрөмжүүдИнтернетийнсүлжээндхолбогдохынтулдзаавалөөрсдийн IP
хаягтайбайхѐстой.ГэтэлсүлжээнийбүхтөхөөрөмжүүдийгИнтернетэдхолбоход IP
хаягхүрэлцэхгүйтохиолдолдтэдгээртхувийнхаягаасолгодогбаиймхаягтайтөхөөрөмжүүд NAT
(Network Address Translation) эсвэл Proxy
серверээрдамжинИнтернетийнсүлжээндхолбогдохболомжтойболдог.ҮүнээсгаднаИнтернети
йнсүлжээндхолбогдохшаардлагагүйболовч IP
протоколшаардлагатайзаримтөхөөрөмжиндмөнхувийн IP хаягийголгодог.

   Төхөөрөмжүүдэд IP хаягийг 2 хэлбэрээролгодог: статикбадинамик.




Статикхаяглалтынүедтөхөөрөмжбүрдтэдгээрийн IP
хаягийгтохируулжөгдөг.Энэтохиолдолдхамгийнчухаланхаарахзүйлнь 2,
түүнээсдээштоонытөхөөрөмжүүдэд 1 ижил IP хаяголгожболохгүй.Windows 9x/NT
үйлдлийнсистемүүд TCP/IP протоколыгиницилизацхийхийнөмнө ARP
хүсэлтийгсүлжээгээрилгээж IP хаягдавхцажбайгааэсэхийгшалгадаг.Хэрэвижил IP
хаягтайтөхөөрөмжсүлжээндбайгааньтогтоогдвол TCP/IP
протоколыгашиглахгүйболгожхаадаг.

Динамикхаяглалтынхувьдтөхөөрөмжүүдзөвхөн       TCP/IP     протоколыгашиглахүедээ   IP
хаягтайболдог.Жишээнькомпьютерунтраалттайбайхадямарнэг                             IP
хаягтүүндолгогдохгүйбахаринасаасанүедтүүнд      IP      олгогддог.Төхөөрөмжүүдэд   IP
хаягийгдинамикаар 3 аргааролгодог: RARP, BOOTP, DHCP

More Related Content

Viewers also liked

Lecture1 kомпьютерт мэдээлэл_дүрслэх
Lecture1 kомпьютерт мэдээлэл_дүрслэхLecture1 kомпьютерт мэдээлэл_дүрслэх
Lecture1 kомпьютерт мэдээлэл_дүрслэхGantur Togtokh
 
Tolvolgoo for students
Tolvolgoo for studentsTolvolgoo for students
Tolvolgoo for studentsGantur Togtokh
 
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанарLecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанарGantur Togtokh
 
Medeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMedeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMr_Endko
 
компьютерт мэдээллийг боловсруулах
компьютерт мэдээллийг боловсруулахкомпьютерт мэдээллийг боловсруулах
компьютерт мэдээллийг боловсруулахMr_Endko
 
Medeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMedeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMr_Endko
 
Medeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMedeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMr_Endko
 
Lecture2 kомпьютерийн ерөнхий бүтэц
Lecture2 kомпьютерийн ерөнхий бүтэцLecture2 kомпьютерийн ерөнхий бүтэц
Lecture2 kомпьютерийн ерөнхий бүтэцGantur Togtokh
 
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанарLecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанарGantur Togtokh
 
Medeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMedeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMr_Endko
 
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанарLecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанарGantur Togtokh
 
Lecture5 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture5 aлгоритм түүний_шинжчанарLecture5 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture5 aлгоритм түүний_шинжчанарGantur Togtokh
 

Viewers also liked (20)

Lecture1 kомпьютерт мэдээлэл_дүрслэх
Lecture1 kомпьютерт мэдээлэл_дүрслэхLecture1 kомпьютерт мэдээлэл_дүрслэх
Lecture1 kомпьютерт мэдээлэл_дүрслэх
 
Tolvolgoo for students
Tolvolgoo for studentsTolvolgoo for students
Tolvolgoo for students
 
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанарLecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
 
Medeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMedeelel damjuulah
Medeelel damjuulah
 
компьютерт мэдээллийг боловсруулах
компьютерт мэдээллийг боловсруулахкомпьютерт мэдээллийг боловсруулах
компьютерт мэдээллийг боловсруулах
 
Medeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMedeelel damjuulah
Medeelel damjuulah
 
Lecture2 4
Lecture2 4Lecture2 4
Lecture2 4
 
Lecture7 8
Lecture7 8Lecture7 8
Lecture7 8
 
Lecture9
Lecture9Lecture9
Lecture9
 
Medeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMedeelel damjuulah
Medeelel damjuulah
 
Lecture2 kомпьютерийн ерөнхий бүтэц
Lecture2 kомпьютерийн ерөнхий бүтэцLecture2 kомпьютерийн ерөнхий бүтэц
Lecture2 kомпьютерийн ерөнхий бүтэц
 
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанарLecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
Lecture4 5 aлгоритм_түүний_шинжчанар
 
Vpi sem8
Vpi sem8Vpi sem8
Vpi sem8
 
Medeelel damjuulah
Medeelel damjuulahMedeelel damjuulah
Medeelel damjuulah
 
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанарLecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture3 aлгоритм түүний_шинжчанар
 
Lecture5 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture5 aлгоритм түүний_шинжчанарLecture5 aлгоритм түүний_шинжчанар
Lecture5 aлгоритм түүний_шинжчанар
 
Lec2
Lec2Lec2
Lec2
 
Lecture 5 os
Lecture 5 osLecture 5 os
Lecture 5 os
 
Lecture 6 is
Lecture 6 isLecture 6 is
Lecture 6 is
 
Lecture 01
Lecture 01Lecture 01
Lecture 01
 

Similar to Lec2

Lekts presentation6
Lekts presentation6Lekts presentation6
Lekts presentation6ganzorigb
 
лабораторийн ажил 7
лабораторийн ажил 7лабораторийн ажил 7
лабораторийн ажил 7taivna
 
1 2. 2.5.or.suuts. ict.tuluvluh stand.16.04.03.
1 2. 2.5.or.suuts. ict.tuluvluh stand.16.04.03.1 2. 2.5.or.suuts. ict.tuluvluh stand.16.04.03.
1 2. 2.5.or.suuts. ict.tuluvluh stand.16.04.03.crc.gov.mn crc
 
Random 121207004607-phpapp02
Random 121207004607-phpapp02Random 121207004607-phpapp02
Random 121207004607-phpapp02Mentos Mgl
 
Random 121207004607-phpapp02
Random 121207004607-phpapp02Random 121207004607-phpapp02
Random 121207004607-phpapp02baagii ulzii
 
VPN сүлжээ түүний аюулгүй байдал
VPN сүлжээ түүний аюулгүй байдалVPN сүлжээ түүний аюулгүй байдал
VPN сүлжээ түүний аюулгүй байдалTemka Temuujin
 
Lekts presentation7
Lekts presentation7Lekts presentation7
Lekts presentation7ganzorigb
 
006 харилцаа холбоо ба сүлжээ
006 харилцаа холбоо ба сүлжээ006 харилцаа холбоо ба сүлжээ
006 харилцаа холбоо ба сүлжээBobby Wang
 
лекц 2
лекц   2лекц   2
лекц 2Lucy Mep
 
012 sec arch fw
012 sec arch fw012 sec arch fw
012 sec arch fwBabaa Naya
 

Similar to Lec2 (20)

Lekts presentation6
Lekts presentation6Lekts presentation6
Lekts presentation6
 
Lab-7
Lab-7Lab-7
Lab-7
 
Hardware national odp
Hardware national odpHardware national odp
Hardware national odp
 
Lab7
Lab7Lab7
Lab7
 
Лекц №3
Лекц №3Лекц №3
Лекц №3
 
Lab7
Lab7Lab7
Lab7
 
лабораторийн ажил 7
лабораторийн ажил 7лабораторийн ажил 7
лабораторийн ажил 7
 
1 2. 2.5.or.suuts. ict.tuluvluh stand.16.04.03.
1 2. 2.5.or.suuts. ict.tuluvluh stand.16.04.03.1 2. 2.5.or.suuts. ict.tuluvluh stand.16.04.03.
1 2. 2.5.or.suuts. ict.tuluvluh stand.16.04.03.
 
Seminar_presentation
Seminar_presentationSeminar_presentation
Seminar_presentation
 
дотоод сүлжээ
дотоод сүлжээдотоод сүлжээ
дотоод сүлжээ
 
Random 121207004607-phpapp02
Random 121207004607-phpapp02Random 121207004607-phpapp02
Random 121207004607-phpapp02
 
Random 121207004607-phpapp02
Random 121207004607-phpapp02Random 121207004607-phpapp02
Random 121207004607-phpapp02
 
Mcb02
Mcb02Mcb02
Mcb02
 
VPN сүлжээ түүний аюулгүй байдал
VPN сүлжээ түүний аюулгүй байдалVPN сүлжээ түүний аюулгүй байдал
VPN сүлжээ түүний аюулгүй байдал
 
Lekts presentation7
Lekts presentation7Lekts presentation7
Lekts presentation7
 
006 харилцаа холбоо ба сүлжээ
006 харилцаа холбоо ба сүлжээ006 харилцаа холбоо ба сүлжээ
006 харилцаа холбоо ба сүлжээ
 
Cem2
Cem2Cem2
Cem2
 
лекц 2
лекц   2лекц   2
лекц 2
 
Lecture 1
Lecture 1Lecture 1
Lecture 1
 
012 sec arch fw
012 sec arch fw012 sec arch fw
012 sec arch fw
 

More from Mr_Endko

More from Mr_Endko (6)

Lec3.
Lec3.Lec3.
Lec3.
 
Cem6
Cem6Cem6
Cem6
 
Cem5
Cem5Cem5
Cem5
 
Cem4
Cem4Cem4
Cem4
 
Cem3
Cem3Cem3
Cem3
 
Suljee cem 1
Suljee cem 1Suljee cem 1
Suljee cem 1
 

Lec2

  • 1. Лекц № 2 MAC болон IP хаяг Сүлжээнд 2 төрлийнхаяглахсхемийгашигладаг.ЭдгээрньМАСболон IP хаяглалтюм. МАСхаяг Энэньсүлжээнийинтерфейсийнкартдээрхфизикхаягбөгөөд ISO загварынсувгийнтүвшиндхаяглагддагучраасМАС (MAC-Meduim Access Control) буюуорчиндхандахыгудирдаххаяггэжнэрлэсэн.МАСхаягнь 6 ширхэг 8 биттооноостогтсонформаттайбуюу 64 битийнурттайбайдаг.Эдгээрийгихэвчлэн 16Т-ынТС- дбичдэг.Жишээнь 0A.37.4F.BC.20.7E г.м. МАСхаягийгтухайнсүлжээнийбүтээгдэхүүнийгүйлдвэрлэгчээсолгожөгдөгтулхэрэглэгчөөрчл өхболомжгүй.Энэньхүнанхтөрөхдөөавсаннэрээрээбүхамьдралдаанэрлэгддэгтэйижилюм.МА Схаягньэнгийншугаманбүтэцтэй. IP хаяг Энэнь IP (Internet Protocol) протоколдашиглагддаглогикхаягбөгөөд ISO загварынсүлжээнийтүвшиндхарьяалагддаг.Форматнь 4 ширхэг 8 битийнтоохэлбэртэйбайхба 10Т-ынТС-дбичигддэг. Жишээнь 202.103.56.7 г.м. IP хаягньМАСхаягийгбодволшаталсанхэлбэрийнилүүнарийнбүтэцтэйбатүүнийгОлонУлсынСү лжээнийМэдээллийнТөвөөс (InterNIC-International Network Information Center) олгодог.Хэрэглэгчээрөөрчлөгдөхболомжтой.Энэхаягньөөрчлөгдөхболомжтойгоороохүнийш уудангийнхаягэсвэлтелефонутасныхаягтайижил.IP хаягсүлжээболонхостынгэсэн 2 хэсгээстогтдог.Сүлжээнийхэсэгбуюухаягньтухайнтөхөөрөмжийнхолбоотойбайгаасүлжээний хаягийгзаадагболхостынхаягньугсүлжээндэхтөхөөрөмжийнөөрийнхаягийгзаадаг.Үүгээрээул с, хот, локалдугаарыгагуулсантелефонутасныдугаартайижилгэсэнүг.Энэбүтэцньсүлжээгтүүндэхтөх өөрөмжүүдийнзориулалтаарньилүүуянхатан, логикхэлбэрээрзохионбайгуулахболомжолгодог.InterNIC-ссүлжээгнийт 5 ангидхуваадагболовчэдгээрээсзөвхөн 3 ангийгньнийтийнхэрэгцээндарилжаанызориулалтаарашигладаг.Бусдыгньмалтикастболонтур шилтынзориулалтаарнөөцөлдөг.InterNIC ньА, В, Сгэсэн 3 ангийн IP хаягийгарилжаанызориулалтаарнийтэдолгодог.ҮүндАангийнхаягийгглобал, Вньдундхэмжээний, Сньлокалсүлжээнийтөхөөрөмжиндолгодог. Аангийн IP хаяг: C.X.X.X буюу 0-127.x.x.x Вангийн IP хаяг: С.С.Х.Хбуюу 128-191.0-255.х.х
  • 2. Сангийн IP хаяг: С.С.С.Хбуюу 192-223.1-255.1-255.х Сүлжээнийангибүрөөрийнхостынтоотойбайна.Аангийнсүлжээндмаксимумдаа 16,777,214 хост, Вангийнсүлжээнд 65,534 хост, Сангийнсүлжээнд 254 хостбайжболно. IP хаягдахьхостынхаягийнбитүүдньбүгд 0 байвалэнэхаягсүлжээнийхаягболдог.РуутерэнэхаягийгашигланИнтернетэдөгөгдлийгдамжуу лдаг.Хэрэвхостынхаягийнбитүүдньбүгд 1 буюу 255 байвалөргөндамжуулалтад (broadcasting) ашигладаг.Жишээлбэл: 176.10.0.0 хаягсүлжээнийхаяг, 176.10.255.255 болөргөндамжуулалтбуюусүлжээндэхьбүхтөхөөрөмжидмэдээлэлийгилгээхболно. Иймдсүлжээнийболонөргөндамжуулалтынхаягийгямар 1 төхөөрөмжиндолгохгүйгээрнөөцөлдөгбайна. 1. Физиктүвшин OSI загварынфизиктүвшинальхэдийнхэрэглээндорсонолонулсынаппаратурынстандартыгхэрэглэ дэгтулзөрөлдөөнбагатай.Үнэнхэрэгтэээнэтүвшнийганцханбодитбэрхшээлнь ISO шинээрболовсруулсанаппаратурынстандартыгхэрхэнтусгахгэжбайгааявдалюм.Мэдээлэлдам жуулахаргуудуламхурдихтэйболж, алдаахянахнэмэлтфункцтэйшинэинтерфейсүүдгарчиржбайна, үүнтэйуялдандараахасуудалгарчирнэ.Энэнь OSI загвартшинэстандартуудыгнэмэхүүэсвэлфизиктүвшингөөрчлөхгүйүлдээхүү?гэсэнасуултюм. Физиктүвшиндхэрэглэххолбогчийн (коннектор) маштодорхойжагсаалтбайдаг.Жишээнь: RS-232C интерфейсын 25 контакттайхолбогч, өргөнзурвасын V.35 CCITT модемын 34 контакттайхолбогчг.м. Үүнээсгадна RS-232C, RS-449, RS-410, V35 CCITT г.мстандартуудынцахилгаанытодорхойломжийгагуулсанбайдаг. ФизиктүвшинихэнхПК, заримхямдлокалсүлжээндхэрэглэгддэгасинхронсериалдамжуулалт, мөнзариммейнфрейм, миникомпьютертхэрэглэгддэгсинхрондамжуулалтаархангадаг. ISO болон IEEE- ндэдхороонуудолонжилийнтуршхоорондоонягтхолбоотойажиллажирсэнтулэдгээрийнстанда ртуудфизиктүвшиндямарчзөрчилдөөнгүйашиглагддаг.Жишээнь OSI- нфизиктүвшиндсүлжээнийчухалбүрэлдэхүүнболох 10мбит/схурдтайнэгсувгийндамжуулалтадзориулсанкоаксиалькабелийнтөрөлтодорхойлогдд ог.Тэгвэл IEEE 802.3 стандартыннарийнкоаксалькабелийн 10Мбит/схурдтай cheapernet сүлжээ, мөн IEEE802.3 стандартынсүлжмэлхоскабелийннэгсувгийн 10мбит/схурдтайдамжуулалт OSI загварынфизиктүвшиндорно.
  • 3. OSI загварынфизиктүвшиндхоѐртынцифрийгхолбоонышугамаардамжуулахынтулдашигладагкод члолынсхем/дамжуулахтехникбагтдаг.Ethernet болонбусадолонлокальсүлжээндманчестерийнкод/аргыгашигладаг. Ингээдфизиктүвшиндтөрөлбүрийнлокалсүлжээндашиглагддагдамжуулахфизикорчин, дамжуулалтынтөрөл, кодлохаргабуюудамжуулахтехник, дамжуулаххурдбагтдагбайна.Эдгээрээсгадна 2 төхөөрөмжийнхоорондфизикхолболттогтоох, сигналыгхувиргах, эдгээртөхөөрөмжийнажиллагаагсинхрончлохзэрэгфункцбагтдаг.Жишээнь 2 төхөөрөмжийнтактынгенераторхарилцанижилажиллахѐстойбаэсрэгтохиолдолддамжуулсанм эдээлэлхувирчуншигдахгүй. Физиктүвшнийсүлжээхоорондынтөхөөрөмж Репитерньдамжуулахорчноордамжуулагдажбайгаасигналийгхүлээнавааданхныхэлбэртнь сэргээгээдцаашньдамжуулдагөсгүүрхэлбэрийнтөхөөрөмжюм.Хоѐрпорттойбайдагбөгөөдсүл жээнийсегментүүдийгхоорондньхолбодог.Тодруулбалнэгижилпротокол, орчиндхандахарга, дамжуулахтехникбүхийтодорхой 1 архитектуртайсүлжээнийсегментүүдийгхоорондньхолбодог.Репитерийндутагдалтайталньсүл жээнийтраффикийгшүүжтусгаарлахчадваргүй.Репитерийнөргөтгөсөннэгхэлбэрньхабюм.Ялг ааньхаболонпорттойбайдаг. 2. Сувгийнтүвшин Сувгийнтүвшингтомүйлдвэрийнагуулах, ачихбуулгахцехтэйхарьцуулжболно. Сувгийнтүвшнийүүрэгньсүлжээнийтүвшнээсиржбайгаамэдээллийнбагцыгхүлээнавчдамжуу лахад (буулгахад) бэлтгэнзохиххэмжээнийбагцадхуваана. (хайрцаглана)
  • 4. OSIзагварынтүвшнээрмэдээлэлдээшдамжихявцадсувгийнтүвшинфизиктүвшнээсиржбайга амэдээллийгбитүүдийнбагцхэлбэрийгхүлээнавчболовсруулахѐстой. Энэтүвшиндамжигдажбуйблокхаанаэхэлжхаанадуусчбайгаагтодорхойлохоосгаднадамжуула лтыналдаагилрүүлэхүүрэгтэй. Алдааилэрвэлсувгийнтүвшиналдагдсан, гажсан, орлосонөгөгдлүүдийгсэргээхэдшаардлагатайүйлдлийгхийнэ. Компьютерийнсистемүүдийндунднэгэнзэрэгбиебиеэсээүлхамааранажиллаххэдхэдэнмэдэ элэлдамжууулахсувагбайжболно. Сувгийнтүвшинэдгээрсувгийнажлыгзохицуулжмэдээллийнгажуудлаассэргийлэхүүрэгтэй. Сувгийнтүвшинкомпьютертмэдээлэлдамжуулахзохихтүвшнийсувгийгидэвхжүүлнэ. Мөн 2 компьютерткодлох/декодлохижилсхемашигланзэрэгажиллах (синхрончлох) үйлажиллагаагзохицуулна. Өгөгдлийгбагцаарудирдажалдаагхянадагучраассувгийнтүвшнийүйлажиллагаандхүлээжав санбагцуудыгсудалжстатистикийнбичлэгхийдэг. Мэдээдамжуулждуусахадсувгийнтүвшинбүхмэдээллийгзөвхүлээнавсанэсэхийгшалгаадсувга ахаана. Сувгийнтүвшиндэхалдааныхяналт Сувгийнтүвшиндэнэфункцийгбиелүүлэхийнтулддавтандамжуулалтынавтоматхүсэлтийнарг ыг (ARQ-Automatic Repeat Request) хэрэглэдэг. Сувгийнтүвшиндажиллахпротоколынхэлбэрээсхамаарчалдаагхянахдаадараахь 3 аргынальнэгийгньхэрэглэдэг. Зогсолттойбахүлээлттэй ARQ арганькомпьютерөгөгдлийнбагцыгдамжуулсныдарааалдаагүйхүлээжавсантухайкодыг (ACK- Acknowledge) хүлээнэ. Хэрэвалдааилэрвэлхүлээнавчбуйстанцхүлээжаваагүйтухайкод (NAK- Negative Acknowledge) илгээхэддамжуулжбуйстанцдамжуулалтыгдавтана. N-дхариулахтасралтгүй ARQаргыгхэрэглэхүедстанцхэдхэдэнбагцыгхүлээнавсны (хэрэглэжбуйпротоколоосхамаарч) дарааамжилттайболАСК,амжилтгүйболNAK- галдаагарсанбагцыгзаанявуулна. Хэрэвстанц 7 багцилгээсэнба 4 дэхбагцадалдааилэрсэнболдамжуулжбуйстанцNAK-ынхариуд 4-7 дахьбагцыгдавтандамжуулна. Сонгомолдавталттай ARQарганьтүрүүчийнARQаргатайижилюм. Хүлээнавчбуйстанцхүлээнавсанбагцуудыгдэсдарааллаарньтусгайбуфертбичнэ. Дарааньтиймбагцалдаатайгэсэнхариуөгнө. ҮлдсэнбагцуудыгбуфертхадгалангаахүлээнавагчстанцNAKхариуөгнө.
  • 5. Дамжуулахстанцзөвхөналдаатайбагцыгдахиндамжуулна. Хүлээнавагчстанцбагцуудыгдахиндэсдараалалдньоруулжмэдээллийгболовсруулна. Сувгийнтүвшиндажилладагсүлжээхоорондынтөхөөрөмж Сүлжээндүүсдэгхэтихтраффикболонзөрчлийгшийдвэрлэхтөхөөрөмжийгбриж (bridge) гэдэг.Энэтөхөөрөмжньөгөгдлийнбагцдахь MAC хаягийгашигладагучраас OSI загварынсувгийнтүвшиндхамаарна.2 өөрсүлжээгхоорондньхолбодог.Локалболоналсынбрижгэж 2 ангилагддаг. Локалбриж Газарзүйн 1 ижилбайрлалдбайгаа 2 ижилсүлжээгхоорондньхолбодог.Локалбрижньтухайнсүлжээнийбүхтөхөөрөмжүүдийн MAC хаягийнхүснэгтийгөөртөөүүсгэдэгбахүлээжавсанбагцынхаахүлээнавагчийн MAC хаягийгугхүснэгтээсхайхбахэрэвхүлээнавагчийнболонилгээгчийн MAC хаягууднэгсүлжээндбайгааньтодорхойлогдволугбагцыгцаашньдамжуулахгүйтусгаарладаг.Х аринэдгээрхаягуудньнэгсүлжээнийхбишболугбагцыгцаашнөгөөсүлжээнддамжуулдаг. БрижньбагцыгөөрөөрөөдамжуулахүедээальМАСхаягальсүлжээндбайгаагөөрийнхүснэгтэ ндээбайнгашинэчлэнбичижбайдаг.Ингээдбагцыгдамжуулахаасааөмнөтүүнийгөөртөөхадгалж байгаадхаягийгньшалгахбахэрэвэнэхаягхүснэгтэдньбайхгүйболтүүнийхаягийгньхүснэгтдээт эмдэглэжавааднөгөөсүлжээндугбагцыгдамжуулдагбайна.Үүнийгхадгалааддамжуулахаргагэн э. (store and forward) Заримбрижүүнээсарайөөраргаархүснэгтээүүсгэдэг.Эдгээрийгсураглах (learning) брижгэжнэрлэдэг.Энэтөрлийнбрижийгсүлжээндхолбомогцтухайнсүлжээндөргөндамжуулалт ынхэлбэрээрбүхтөхөөрөмжүүдийнМАСхаягийгасуужугсүлжээнийтөхөөрөмжүүдийнМАСха ягийгагуулсанхүснэгтийгүүсгэдэг. Харинзөвхөнтодорхойоператороорхүснэгтүүсгэдэгбрижийгстатик (static) брижгэдэг. Харинсүлжээнүүдийг 2- сдээштооныбрижашигланхолбохгэжбайгааболтэдгээрбрижүүдньзөвхөнөөрийншуудхолбогд сонсүлжээнийтөдийгүйбусадсүлжээнийбүхтөхөөрөмжүүдийнМАСхаягийгмэдэжбайхѐстой. Мөнолонбрижашигласантохиолдолддурын 2 сүлжээгзөвхөн 1 замаарлхолбодог.Тэгэхгүйбол 1 багцыгхэдхэдэнзамаарзэрэгдамжуулснааралдаагардаг.Багцынбрижээрдамжиндамжуулагдахз амыгтодорхойлохыгчиглүүлэхгэдэг.Энэньруутерийнчиглүүлэхфункцээсарайөөрюм.Брижаш игланбагцдамжуулахдээрхбүхаргуудньтунгалагчиглүүлэлтэнд (transparent routing)
  • 6. тооцогддог.Учирньэнэтохиолдолдбрижөөрөөбагцыгямарзамаардамжуулахаамэддэггүйгээсга днабагцадөөртньэнэталынмэдээлэлагуулагддаггүй. Брижэдашиглагддагөөрнэгтөрлийнчиглүүлэхарганьилгээгчийнчиглүүлэлтюм.Энэтохиол долдбагцньөөртөөөөрийндамжихсүлжээ, брижийгзаасанчиглүүлэхмэдээллийгагуулдаг.Багцыганхүүсгэсэнтөхөөрөмжэнэмэдээллийгба гцаднэмдэгтулилгээгчийнчиглүүлэлтийнаргагэдэг.Энэарганьтунгалагчиглүүлэлтийнаргааси лүүхурдтайдтооцогддог. Локалбрижийнөөрнэгонцлогньугтөхөөрөмжөөрийнхолбогдсонсүлжээндашиглагдажбайг аапротоколоосүлхамааранажилладаг. Дутагдалтайталньрепитертэйижил. Алсынбриж Газарзүйнөөрөөрбайрлалдбайгаасүлжээнүүдийгхоорондньхолбодог.Голтөлөвтелефоныэсвэл хиймэлдагуулынсувагашигланалсынсүлжээнүүдийгхоорондньхолбодог.Үүнд 1 алсынсүлжээндэхбрижбагцыгхолбоонысувагтдамжуулахбаэнэсувгийннөгөөүзүүртбайхбриж багцыгхүлээнавчөөрийнсүлжээнддамжуулдагбайна.Локалбрижээсялгаатайньзаавалхарилцаа холбоонысувагашигладагявдалбөгөөдбусадталаарааижилюм. 3. Сүлжээнийтүвшин Сүлжээнийтүвшиндсүлжээнийзаммаршруттодорхойлогддог.Нэгкомпьютерийнсистемээс нөгөөдбагцдамжуулаххүсэлтийг OSI загварындээдтүвшнийпротоколуудүүсгэхбахаринэнэдамжуулалтыггүйцэтгэхмеханизмыгсүл жээнийтүвшинбийболгодог. Үүнээсгаднасүлжээнийтүвшинньглобальсүлжээндэх CCITT X.25 стандартынүндэсболдог. OSI загварынсүлжээнийтүвшинд, транспорттүвшиндзориулагдсанүйлчилгээнийхэдхэдэнүндсэнхэлбэрбагтдаг.Сүлжээнийтүвш инньтранспорттүвшиндзасаршгүйалдаагилрүүлэхэдтуслах, түүнийүйлчилгээнийчанартдэмжлэгүзүүлэх, мөншаардлагатайгэжүзвэлбагцындамжуулалтыгтасланзогсоохзамаарсүлжээнийхэтачааллаас хамгаалдаг. Хэдийгээрхоѐрсүлжээнийхоорондмэдээлэлсолилцожбайхүедфизикхолболтньцагүргэлжөө рчлөгдөжболохболовчсүлжээнийтүвшинньвиртуаль (голч) сувгуудаараабуруудараалалтайиржбайгаабагцуудыгзөвдараалалтайцуглуулахажлыггүйцэтгэ
  • 7. дэг.Энэтүвшинньямарнэгбагцыгнэвтрэнөнгөрөхзамыгтодорхойлдогчиглүүлэх (маршрутын) хүснэгтийнтусламжтайажилладаг.Ихэнхтохиолдолдмэдээлэлньолонбагцаастогтсонбайхбаэд гээрньянзбүрийнзамаардамждаг.Иймээссүлжээнийтүвшинньэдгээрбагцуудадзайлшгүйхэрэгт эйхаргалзахмэдээллийголгодог. (Жишээнь: мэдээлэлдбайхбагцынерөнхийтоо, тэдгээрийндарааллындугаар) Сүлжээгээрөгөгдөлдамжуулахявцадгардагнэгхүндасуудалбайдаг.Энэньхаягийнталбарынб олонбагцынурт, тэдгээрийнсүлжээгээрдамжихадзөвшөөрөгдөххугацаа, багцалдагдах, хугацааалдагдсанбагцындубликат (орлох) багцявуулаххугацаазэрэгньсүлжээбүртөөрбайдаг.Иймучраассүлжээнийтүвшиндбагцуудаднэ мэгддэгудирдлагынмэдээлэлньбагцыгямарнэгэндүүрэлгүйамжилттайдамжуулагдахболомжо лгодог. Транспортболонсүлжээнийтүвшнүүдньбиебиенээтодорхойхэмжээндтэртусмааөгөгдлийну рсгалыг (багц) удирдах, алдаандхяналттавихзэрэгтилүүтүлхүүорлодог.Иймэрхүүорлолтынголшалтгаанньхолболтын 2 хувилбарбайдагторшино. Холболтчиглэлийн (connection - orientied) Холболтынбусчиглэлийн (connectionless) Энэхувилбаруудньсүлжээнүүдийнхэрнайдвартайгаасшалтгаалжхэрэглэгддэг. Холболтчиглэлийнсүлжээньердийнтелефонсистемшигажилладаг.Холбогдсоныдараамэдээ ллийгүешаттайгаардамжуулдаг.Ингэхдээхолбогч, холбогдогчнармэдээлэлбүрийнэцэстнэрхаягаабичихшаардлагагүй, холболтнайдвартай, мэдээлэлөөрчлөлтгүйдамжуулагдсангэжтооцдог.Иймсүлжээндбагцдаххаягньзөвхөнхолбоото гтооходлхэрэгболохоосбагцадөөртньямарчхэрэггүй.Иймсүлжээндсүлжээнийтүвшинөгөгдли йнбагцыгудирдахболоналдаагхянах, мэдээллийнбагцыгцуглуулахүүрэгтэй. Холболтынбусчиглэлийнсүлжээнийсүлжээнийтүвшнийфункцболохалдааныхяналт, өгөгдлийнбагцынудирдлаганьтээврийнтүвшиндявагддаг. Очиххаягийгбагцбүртзаажөгөхбабагцуудындараалалхадгалагдахньбаталгаагүйбайдаг. Энэүйлчилгээнийголсанааньхамгийнголүзүүлэлтээдамжуулаххурдадчиглүүлсэнбөгөөдхэрэг лэгчОSI загварынстандартхэрэгслээрбиш, харинөөрийналдаахянах, өгөгдлийнбагцыгудирдахпрограммыгашиглаххэрэгтэйболдог. Холболтчиглэлийнболончиглэлийнбусэдгээрүйлчилгээнийболомжньсүлжээнийболонтран спорттүвшиндхоѐуландньбайдагтайхолбоотой.Эцсийнхэрэглэгчзохихстандартынутгыгэдгээ ртүвшнийудирдахталбартсонгонавчөөртаалагдсанаргыгхэрэглэжболно.Энэзөрөлдөөнийдута
  • 8. гдалтайталньальальтүвшиндбайдагилүүдэлмэдээлэлбуюуиххэмжээнийнэмэгдэлмэдээллийнб итюм. Иймформаттаймэдээллийгхолзайддамжуулахадиххугацааорохтулнэмэлтзардалгардаг. Сүлжээнийтүвшиндажилладагсүлжээхоорондынтөхөөрөмж Сүлжээнийтүвшиндажилладагсүлжээхоорондынтөхөөрөмжийгруутер (router) гэдэг.Руутерньбрижээсхэдхэдэнталаарааялгаатай. - Брижнь OSI загварын 2-ртүвшиндажилладагболруутернь 3-ртүвшиндажилладаг. - Өгөгдөлийндамжуулалтыгудирдахдаабрижнь MAC хаягийгашигладагболруутернь IP хаягийгашигладаг. - Брижийгсүлжээнийсегментүүдийг, руутерийгсүлжээнүүдийгхоорондньхолбоходашигладаг. Руутерньмөнбусадсүлжээнийтехнологиболох Ethernet, Token-ring, FDDI сүлжээнийбагцыгдамжуулахчадвартайбайдаг. Руутерийнтухайнсүлжээндхолбоотойбайгаапортыгугсүлжээнийтөхөөрөмжгэжүздэгбөгөөдру утерттүүнийбүхпортондхолбоотойбайгаасүлжээнүүдийн IP хаягийнхүснэгтүүсдэг. Энэхүснэгтийгчиглүүлэххүснэгтгэдэгбаүүгээрбагцыгдамжуулахзамыгтодорхойлдогбайна.Ру утерийнчиглүүлэххүснэгтньсүлжээ, дэдсүлжээнүүдийнтөхөөрөмжийнIP, MACхаягуудыгхадгалсанбайдаг. DESTINATION NETWORK ROUTERPORT 201.100.100.0 201.100.100.1 201.100.101.0 201.100.101.1
  • 9. 201.100.120.0 201.100.120.1 201.100.150.0 201.100.150.1 Protocol Address MAC Address Interface IP 197.15.22.33 02-60-8c-01-02-03 ethernet 0 IP 197.15.22.44 00-00-A2-05-09-89 ethernet 0 IP 197.15.22.4 08-00-02-90-90-90 ethernet 0 IP 197.15.22.1 08-00-02-89-90-80 ethernet 0 IP 201.100.101.37 00-80-29-e3-95-92 ethernet 1 IP 201.100.101.1 00-00-05-01-13-7d ethernet 1 IP 201.100.101.141 00-40-33-2b-35-77 ethernet 1 IP 201.100.101.163 00-40-33-29-43-eb ethernet 1 Хэрвээнэгсүлжээнээснөгөөсүлжээрүүөгөгдөлдамжуулахыгхүсвэлруутерээрхолбогдохбаруут ердээрдараахьүйлдэлхийгдэнэ. 1. Фреймээстолгойнхэсгийгсугаланавчилгээгчбахүлээнавагчийнхаягийгтодорхойлоно. 2. Хүлээнавахсүлжээгтодорхойлно. 3. Чиглүүлэххүснэгтээсальпортоордамжуулахыгтодорхойлж, багцыгхүлээнавагчидилгээнэ.
  • 10. Чиглүүлэххүснэгтийгхоѐрянзаарүүсгэдэг. 1.Статик 2.Динамик. Сүлжээнийтүвшнээсбагцандсүлжээнийтолгой (Network header) гэсэнмэдээлэлнэмэгддэгбаэнэньдотроохүлээнавагчболонилгээгчтөхөөрөмжийнхаягийгагуул даг.OSI загварынсүлжээнийтүвшиндбагцлагдсанөгөгдлийгдатаграмгэхбахэрэвтухайнсүлжээнийтүвш ин IP протоколыгашиглажбайгааболугдатаграмыг IP датаграмгэнэ.Харинсувгийнболонфизиктүвшинддатаграмньфреймдхувирна.Датаграмньтолг ой (header) болонөгөгдлийн (data) хэсгээстогтоно. Толгойхэсэгньдараахьталбаруудаастогтохбастандартбүтэцтэйбайна: IP толгойнформат Version - IP протоколынверсийндугаарыгзаана. /4 бит/
  • 11. IP header length (HLEN) - толгойхэсгийнуртыг 4 байтаарзаана./4 бит/ Type-of-service - үйлчилгээнийтөрөл. Сүлжээнийхээсбусаддээдтүвшнийпротоколоортодорхойлогдоно. Total Length - IP датаграмынхэмжээгбайтаарзаана./16 бит/ Identification - Тухайндатаграмыгтодорхойлно./16 бит/ Flags - Датаграмыгхэдхэдэнхэсэгфрагмент (fragmentation) болгоходашиглагдана.Бага 2 битньфрагментийн (fragmentation) мэдээлэлбайна. /3 бит/ Fragment offset - Энэхэсэгньфрагментийгнийлүүлждатаграмыгэвлүүлэхэдашиглагдана./16 бит/ Time to live - Датаграмыгхэдийдтооцохгүйорхихыгзаасантоолуурынутга. Protocol - Хүлээнавагдсанбагцыгальтүвшнийпротоколхүлээжавахыгзаана./16 бит/ Header checksum - IP толгойнхэсэгалдаатайэсэхийгшалгахадашиглагдана. /16 бит/ Source address - илгээгчийн IP хаягийгагуулна./ 32 бит/ Destination address - хүлээнавагчийнIP хаягийгзаана./32 бит/ Options - IP протоколынбусаднэмэлтболомжийгзаана. Жишээньхамгаалалт Data- Өгөгдлийнхэсэг /максимум 64Кбит/ Inter NICтөвөөсA, B, Cгэсэн 3 ангийнхаягийгарилжаанызориулалтаарнийтэдашиглуулдгийгөмнөньдурдсан. Тэгвэлсүлжээнийадминастаторзаримүедсүлжээгхуваахшаардлагагардаг, ялангуяатомсүлжээгжижигсүлжээнд (сабнет) хуваадаг.Үүнийтулд IP хаягийгашигладаг.Интернетийнсүлжээнднэгсүлжээньнөгөөсүлжээгээнэгбүхэлсүлжээмэтээро йлгодогбөгөөдтүүнийнарийвчилсанбүтцийнталаарямарнэгмэдээлэлгүйбайдаг.Ямарчангийнс үлжээнийхостынхаягийнадилаарсабнетийнхаягийгсүлжээнийадминистратортогтоодог.Бусад бүх IP хаягийнадилсабнетхаягньцорынганцбайна.Сабнетийнхаягньсүлжээ, сабнет, хостынгэсэн 3 хэсэгтэй. Сабнетийнхаягийгүүсгэхдээхостынталбараастодорхойтооныбитийгзээлдэг.Зээлсэнбитийн 2-ынзэргээрсабнетийнтоотодорхойлогдоно.Жишээнь 4 битзээлвэл 24=16 сабнетэдугсүлжээхуваагданагэсэнүг.Гэхдээзээлэхбитийнтоондхязгаарлалттавигддагбөгөөдэ нэньхостынхэсэгтхамгийнбагадаа 2битүлдэхѐстойгэжзаадаг. Сабнетхаягийггадаадсүлжээнийхньхаягаассабнетмаскашигланялгадаг.Сабнетмаскийнүүрэгн
  • 12. ьхаягийнальхэсэгньсүлжээнд, альхэсэгньхостынхэсэгташиглагдажбайгаагтодорхойлжөгдөг.ФорматньIP хаягийнформаттайижил 4 байтынурттайаравтынтообайна.Сабнетмаскийгдараахьаргаарүүсгэнэ.Үүнд: Сүлжээболондэдсүлжээнүүдийнхэсэгньбүгд 1, хостынхэсэгнь 0 гэсэнбитүүдээстогтоно. ЖишээньВангийнсүлжээямарчсабнетэдхуваагдаагүйболсабнетмаскнь 255.255.0.0 байна. Сабнетбүрдхаяглагдаххостынтоогтодорхойлохдоо IP хаягийнхостынхэсгээссабнетийнхаягташиглагдаагүйүлдсэнбитийгашиглана.ЖишээньСанги йнсүлжээнийхостынхаягнаас 5 битийгньсабнетийнхаягташиглагдсанболүлдсэн 3 битийн 2- ынзэргээс 2-гхасчсабнетбүрд 6 хостбайхньтогтоогдоно. 23-2=8-2=6 2-гхасдагшалтгаанньсабнетбүрийнхамгийнэхнийбагахаягийгсабнетийн, хамгийнсүүлийнахлаххаягийгөргөндамжуулалтынхаягтзориулжнөөцөлдөг.InterNIС- сгаргадаг IP хаягийнхуваарилалтандбусдадолгодоггүйхэсэгмужбайдагбатэдгээрийгхувийнхаягийнмужгэ нэ. 10.0.0.0-10.255.255.255 172.16.0.0-172.31.255.255 192.168.0.0-192.168.255.255 ТөхөөрөмжүүдИнтернетийнсүлжээндхолбогдохынтулдзаавалөөрсдийн IP хаягтайбайхѐстой.ГэтэлсүлжээнийбүхтөхөөрөмжүүдийгИнтернетэдхолбоход IP хаягхүрэлцэхгүйтохиолдолдтэдгээртхувийнхаягаасолгодогбаиймхаягтайтөхөөрөмжүүд NAT
  • 13. (Network Address Translation) эсвэл Proxy серверээрдамжинИнтернетийнсүлжээндхолбогдохболомжтойболдог.ҮүнээсгаднаИнтернети йнсүлжээндхолбогдохшаардлагагүйболовч IP протоколшаардлагатайзаримтөхөөрөмжиндмөнхувийн IP хаягийголгодог. Төхөөрөмжүүдэд IP хаягийг 2 хэлбэрээролгодог: статикбадинамик. Статикхаяглалтынүедтөхөөрөмжбүрдтэдгээрийн IP хаягийгтохируулжөгдөг.Энэтохиолдолдхамгийнчухаланхаарахзүйлнь 2, түүнээсдээштоонытөхөөрөмжүүдэд 1 ижил IP хаяголгожболохгүй.Windows 9x/NT үйлдлийнсистемүүд TCP/IP протоколыгиницилизацхийхийнөмнө ARP хүсэлтийгсүлжээгээрилгээж IP хаягдавхцажбайгааэсэхийгшалгадаг.Хэрэвижил IP хаягтайтөхөөрөмжсүлжээндбайгааньтогтоогдвол TCP/IP протоколыгашиглахгүйболгожхаадаг. Динамикхаяглалтынхувьдтөхөөрөмжүүдзөвхөн TCP/IP протоколыгашиглахүедээ IP хаягтайболдог.Жишээнькомпьютерунтраалттайбайхадямарнэг IP хаягтүүндолгогдохгүйбахаринасаасанүедтүүнд IP олгогддог.Төхөөрөмжүүдэд IP хаягийгдинамикаар 3 аргааролгодог: RARP, BOOTP, DHCP