kolesteatoma, cholesteatoma, mastoidektomi, mastoidectomy

1. KOLESTEATOMA CERRAHİSİ
Dr. Demet Yazıcı

2. Kolesteatoma terimini 1838 yılında tanımlayan Alman anatomi, fizyoloji
ve patoloji profesörü Johannes Peter Müller (1801-1858)

3. • Kolesteatoma = kole + steato + oma (safra asitleri ve yağ içeren
tümöral oluşum)
• Virchow (1855) ve Politzer tümöral (1869) oluşum olduğunu
savunmuş, Gruber, Wendt ve von Troeltsch(1868) timpanik mukoza
hücrelerinin metaplazisi olduğunu söylemiş
• Bezold ve Habermann 1889 da akut veya kronik otit sonrası DKY
epitelinin timpanik kaviteye migrasyonu sonucu oluştuğunu belirtmiş
• «kulak kolesteatoması orta kulak boşluklarında gelişen deridir»

5. KOLESTEATOMA HİSTOLOJİSİ
• Kistik komponent: Sebase / nekrotik materyal ile karışmış keratin
lameller, ölü hücreler, kolesteatomanın beyaz lamellerini oluşturur
• Matrix: proliferasyon gösteren keratinize çok katlı yassı epitel,sürekli
kendini yeniliyor, epidermisin tüm katları var ama kalınlıkları değişiyor,
• Perimatrix: kemiğe yapışık kısım, lamina propria da deniyor,
inflamasyon gösteren subepitelyal bağ (granülasyon) dokusu, kemik
destrüksiyonuna yol açan proteolitik enzimleri salgılıyor

7. • Ektopik bazal germinatif tabakanın sürekli ürettiği desquame epitel ve
stratum korneumdan gelen keratinin temporal kemiğin havalı
boşluklarında ve timpanik kavite ve membranda birikmesi
kolesteatoma olarak tanımlanmış (Bernard Ars)
• Orta kulak kolesteatoması DKY derisinin kulak zarı ve orta kulak
boşluğuna girmesi ve orada gelişmesinin ürünüdür. (Necmettin
Akyıldız)

8. Schematic representation of the paracrine and autocrine
interactions between matrix keratinocytes and perimatrix fibroblasts

9. KOLESTEATOMA SINIFLANDIRILMASI
• YERLEŞİM YERLERİNE GÖRE:
a) DKY kolesteatomları
b) İatrojenik kolesteatomlar (kulak zarı içine yerleşen kolesteatomlar, VT ya da
timpanoplastiye bağlı, onlay timpanoplastide görülebilen, inci «pearl»)
c) Orta kulak kolesteatomları: Konjenital (orta kulak , petröz apeks), Akkiz (primer
(kulak zarı ve Östaki borusu sağlam), sekonder(TM perforasyonuna sekonder))

10. • Gelişim yollarına göre:
a) Anterior epitimpanium kolesteatomaları
b) Posterior epitimpanium kolesteatomaları
c) Posterior mezotimpanium kolesteatomaları

11. Konjenital Kolesteatoma
• Embriyolojik hayatta orta kulak ya da petröz apekste yassı epitel remnantı
kalmasıyla gelişir,
• Levenson konjenital kolesteatoma kriterleri:
A) Kulak zarı sağlam olmalıdır,
B) Kulak akıntısı ve kulak zarı perforasyonu hikayesi olmamalıdır
C) Parasentez ve VT takılması gibi cerrahi müdahale anemnezi olmamalıdır
D) DKY atrezisi bulunmamalıdır
E) Kulak zarı içerisine gelişmiş kolesteatomla birlikte bulunmamalıdır
F) Temporal kemik travması hikayesi olmamalıdır
* AOM hikayesi olabilir

13. MASTOİDEKTOMİ TARİHÇESİ
Early mastoid surgery as performed by a barber surgeon.
Incision to drain abscesses has been practiced since ancient
times. Lucas van Leyden, 1494–1533; The Surgeon, 1524.

14. • Galen (M.Ö. 129–217) enfekte kulaklarda otorenin öneminden
bahsetmiş, kulaktaki abseyi boşalttığını söylemiş ve akıntıyı
durdurmaya çalışan her türlü işlemden vazgeçilmesini önermiş,
• 1560 yılında Ambroise Paré, Fransız kralı 2. François’ya kulak
enfeksiyonu için drenaj önermiş, ancak kralın annesi Catherine de
Medicis buna izin vermemiş ve kral kısa süre sonra kulak
enfeksiyonundan vefat etmiş,
• Pürülan sekresyon için ilk mastoidektomiyi gerçekleştiren Jean Louis
Petit

15. • İlk mastoidektomiyi hangi endikasyonlarda nasıl yapılacağını
tanımlayan 1873 yılındaki makalelerinde Hermann Schwartze and
Adolf Eysel olmuş. Mastoid hücreleri guj-çekiç ile temizlemiş.
• Adam Politzer ve Anton von Troeltsch ile ilk alman KBB dergisini yayın
hayatına geçirmiş.

16. • 1890 yılında Emanual Zaufal, basit mastoidektomiyi geliştirerek radikal
mastoidektomiyi tanımlamış,
• 1893’te Sir William MacEwan, suprameatal «MacEwan» üçgenini tanımlamış,
• 1910’da Gustave Bondy işitmeyi koruma amaçlı modifiye radikal mastoidektomiyi
tanımlamış,
• 1929’da Alexander Fleming penisilini keşfediyor ve antibiyotik sonrası dönem
başlıyor,
• 1940’larda Wullstein, Zeiss ile beraber çalışarak uterin servikal kanser tarama
amaçlı geliştirilen kolposkopi mikroskobunu otolojiye adapte ediyor ve ilk
kemikçik sistem rekonstrüksiyonunu gerçekleştiriyor,
• Jensen posterior timpanotomi ile intakt kanal wall tekniğini geliştiriyor,
• Antibiyotik bulunup, kulak enfeksiyonları azalınca otolojiye ilgi azalıyor, asistanlık
pozisyonları da boş kalınca aslında maksillofasial cerrah olan William House
(nörootolojinin babası) otolojiye transfer oluyor, kohlear implantı tanımlıyor.(1961
de ilk konulan implant hastanın vücudu tarafından rejekte ediliyor, 1969’da ilk
kohlear implant takılıyor,1972’de piyasa sürülüyor. House enstitüsünün kurucusu

18. Kolesteatomanın tedavisi cerrahidir
* Kolesteatoma hayatı tehdit etme potansiyeli olan hastalıklardan
birisidir. Kemik erimesine neden olup, kranyal ve temporal kemik
komplikasyonlarına yol açar. Tedavide ilk amaç hayatı tehdit eden
hastalıktan kurtulmak olmalıdır. İşitme rekonstrüksiyonu ve kavite
obliterasyonu kolesteatomanın tamamen temizlendiğinden emin
olduktan sonra yapılmalıdır.

19. Mastoidektomide reper noktaları
• Henle spine
• Area cribrosa
• Macewan üçgeni
• Timpanosquamöz ve timpanomastoid sütür
• Dural plate
• LSSK
• Sigmoid sinüs
• Digastrik ridge (iyi havalanan kemikte)