Üç farklı ülkede bulunan KAÇD platformlarının kültürel bağlamda genel durumları ile bu platformların eğitim politikaları ve temelinde yatan sebeplerin incelenmesi amaçlanmıştır. KAÇD platformlarının çıkış noktaları, gelişimleri, neden yaygınlaştıkları ve neyi hedefledikleri belirlenmeye çalışılmıştır.

1. Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerin Asya Ülkeleri
Bağlamında Değerlendirilmesi: Türkiye,
Hindistan ve Japonya Örneği
Murat ARTSIN
Enise ÇINAR

2. Amaç
● Üç farklı ülkede bulunan KAÇD platformlarının kültürel
bağlamda genel durumları ile bu platformların eğitim
politikaları ve temelinde yatan sebeplerin incelenmesi
amaçlanmıştır. KAÇD platformlarının çıkış noktaları,
gelişimleri, neden yaygınlaştıkları ve neyi hedefledikleri
belirlenmeye çalışılmıştır.
1. Türkiye
2. Hindistan
3. Japonya

3. Türkiye, Hindistan ve Japonya
● Yükseköğretimde oldukça fazla eğitim talebine yanıt
vermeye çalışan ülkelerdir.

4. Kitlesel Açık Çevrimiçi Dersler (KAÇD)
● Downes ve Siemens tarafından geliştirilen ilk ders ile
Kitlesel Açık Çevrimiçi Ders (KAÇD) olarak ortaya çıkmıştır
(Cormier ve Siemens, 2010).

5. KAÇD Sağlayıcı Platformlar
● edX KAÇD platformu
● Coursera KAÇD platformu

6. KAÇD Sağlayıcı Platformlar
● Günümüzde KAÇD’lerin %60’ını Amerika Birleşik Devletleri
merkezli sağlayıcılar sunmaktadır (Shah, 2016)
● Avrupa merkezli KAÇD sayısının arttığını belirtirken Asya
hükümetlerinin de KAÇD girişimlerinde aktif rol oynamaya
başladı belirtilmektedir (Aydın, 2017)

7. Türkiye’de KAÇD’ler
● Anadolu Üniversitesi (AKADEMA),
● Atatürk Üniversitesi (Atademix),
● Orta Doğu Teknik Üniversitesi (Bilgeİs)
● Yaşar Üniversitesi (HayatBoyu)

8. Türkiye’de KAÇD’ler
● Türkiye’de sunulan KAÇD’ler ve bu alanda izlenen politikalar,
henüz başlangıç aşamasında olup zayıf bir nitelik
taşımaktadır (Aydın, 2017).
● Türkiye’de sunulan KAÇD’lerin profilleri incelediğinde; 20-25
yaş aralığında bireylerin en çok katılım sağlayanlar olduğu
gözlenmektedir (Artsın, 2018; Erdem-Aydın, 2015).

9. Hindistan’ın Mevcut Durumu
● 70 milyonu aşkın öğrencisiyle dünyadaki en büyük eğitim
sistemidir.
● Öğrenci sayısı açısında dünyada ikinci sırada

10. Hindistan’da KAÇD’ler
● İlk yönelim 2014 yılında başladı (Levin, 2014).
● 6-14 yaş arası çocuklara Ücretsiz ve Zorunlu Eğitim Hakkı
Yasası (Chakravarty & Kaur, 2016)

11. Hindistan’da KAÇD’ler
● Coursera’da 1,5 milyon kayıtlı kullanıcısıyla Hindistan, ikinci
sırada yerini almıştır (Indiatimes, 2019).
● Hindistan’da sunulan KAÇD platformları:
○ Swayam, NPTEL, mooKIT, IITBombayX, IIMBx, agMOOCs’dur

12. Hindistan’da KAÇD’ler
● Swayam:
○ Hindistan Hükümeti tarafından eğitimdeki üç temel politika çerçevesinde
oluşturulmuştur; erişim, eşitlik ve kalite.
○ Swayam’ın amacı dezavantajlı gruplar ve diğer tüm bireyler için nitelikli ve
kaliteli öğrenme kaynakları sağlamaktır.
○ Swayam platformunun kredi transfer gibi bir seçeneğinin bulunması,
öğrencilerin ilgisini çekmekte ve dersleri tamamlama noktasında da etkili
olmaktadır (Chauhan, 2017).

13. Hindistan’da KAÇD’ler
● NPTEL:
○ 2003 yılında çevrimiçi olarak sunulmaya başlamış, bünyesinde birçok
farklı destekleyici kurumu içerisinde barındıran bir platform olup; inşaat
mühendisliği, bilgisayar mühendisliği, elektrik mühendisliği,
haberleşme mühendisliği ve makine mühendisliği alanlarında 235
derse ev sahipliği yapmaktadır.
○ Günümüzde 600’e yakın derse ev sahipliği yapmaktadır.
○ NPTEL Mart 2014 tarihi ile itibariyle, dersleri tamamlayanlar için Hint
Teknoloji Enstitüsü sertifikası sunmaya başlamıştır.
○ Katılımcıların bu sertifikaları almak istemeleri durumunda giriş sınavı
için ücret ödemeleri gerekmektedir.
○ Örgün eğitime kredi transfer imkanı sağlamaktadır

14. Hindistan’da KAÇD’ler
● agMOOC:
○ Tarım alanına ilgi duyan herkesin katılımcısı olabileceği bir platformdur.
○ Amacı: bireylerin, kurum ve kuruluşların tarım alanındaki bilgi, becerileri edinmelerini ve bu
alanda gelişmelerini sağlamaktır.
○ agMOOC platformundaki derslerin çoğu 6-8 hafta sürmekte ve bunların her biri 10 ile 20
dakikalık kısa video şeklinde verilmektedir.
○ Sertifika almak isteyen bireyler için Teknik Eğitim Geliştirme Merkezi, Kanpur Hint Teknoloji
Enstitüsü ve Öğrenme Topluluğu (COL) öncülüğünde sertifika verilmektedir.

15. Japonya’da KAÇD’ler
● Tokyo Üniversitesi KAÇD’ler (UTokyo) sunan ilk Japon
üniversitesi olmuştur.
● UTokyo, ilk defa Coursera aracılığıyla iki tane kurs içeren
KAÇD’ler sunmuştur
● Günümüzde 185’ten fazla ülkeden 370.000’in üzerinde
katılımcısı olan 7’si Coursera, 7’si edX üzerinden olmak
üzere 17 adet ders sunmaktadır.

16. Japonya’da KAÇD’ler
● Japon Kitlesel Açık Çevrimiçi Ders (J-KAÇD) konsorsiyumu
2013 yılında hayata geçmiştir.
● İş dünyası ve akademi işbirliğine dayanarak Japon ve Asya
değerlerinin genişletilmesi vizyonunu taşımaktadır.
● J-KAÇD konsorsiyumu, çok sayıda yükseköğretim
kurumunu ve özel sektörden öncü kuruluşu içerisinde
barındıran geniş bir yapıya sahiptir.

17. Japonya’da KAÇD’ler
● Eylül 2016 yılı itibari ile 143 adet J-KAÇD sertifikalı ders
verildiği belirtilmektedir.
● Japonya’da bulunan ASAHI gazetesinin J-KAÇD’e
katılmasıyla beraber Japon toplumu tarafından tanınırlığının
arttığı belirtilmektedir.

18. Japonya’da KAÇD’ler
● Gacco:
● J-KAÇD tarafından sertifikalandırılmış Japonya’nın en büyük
KAÇD platformudur.
● 2-4 ay süren çoğu ücretsiz çevrimiçi dersler sunmaktadır.
● Amerika Birleşik Devletleri’ne ait açık kaynaklı bir KAÇD
platformu olan edX’e dayanmaktadır.

19. Japonya’da KAÇD’ler
● Fisdom:
● KAÇD platformu özel bir firma tarafından oluşturulmuş ve
J-KAÇD tarafından sertifikalandırılmış bir KAÇD
platformudur.
● Sertifika dahil herhangi bir işlem için ücret talep etmeyen bir
KAÇD platformudur.
● J-KAÇD platformu tarafından sertifikalandırılmış derslerin
yanı sıra sertifikalandırılmamış dersler de bulunmaktadır

20. Sonuç
● Hindistan, Japonya ve hatta Coursera ve edX gibi KAÇD
sağlayıcılar sertifikasyon giriş sınavı veya sertifikasyon
belgesi için ücretli seçenekler sunmaktadır.
● Türkiye’de sunulan KAÇD’lerde herhangi bir ücretin talep
edilmiyor olması oldukça dikkat çekicidir

21. Sonuç
● Türkiye’de KAÇD’ler 2013 yılından itibaren varlığını
sürdürüyor olsa da henüz Hindistan ve Japonya’daki gibi
gelişen bir yapıya sahip değildir.
● Hindistan’da ve Japonya’da öğrencilerin tamamladıkları
dersleri örgün eğitimdeki derslerde kredi olarak
kullanabilmeleri için oluşturulan enstitü ve konsorsiyumlar
Türkiye’de henüz varlıklarını göstermemektedir.

22. Sonuç
● KAÇD’ler yükseköğretimde öğretim üyelerinin yükünü hafifletmek ve
daha fazla kişiye kaliteli eğitim sunmak amacıyla oluşturulurken,
Türkiye gibi yükseköğretimde var olan talebi karşılamakta zorlanan bir
ülkede KAÇD konsorsiyumun bulunmaması ve akreditasyon gibi
süreçlerin tam olarak var olmaması oldukça düşündürücüdür.

23. Sonuç
● Türkiye’de KAÇD’ler için bir üst kuruluş bulunmuyor olsa da,
Türkiye’de Sakarya Üniversitesi Senatosu tarafından, 2547
Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 44’üncü maddesinin b
fıkrasına (Yükseköğretim Kanunu [YÖK], 1981: madde 44)
dayanarak 15 Ağustos 2016 tarihinde Önceden
Öğrenmelerin Tanınması (ÖÖT) ile tamamlanan KAÇD'lerin
örgün eğitimde kullanılabilmesinin mümkün olduğu
belirtilebilir

24. Sonuç
● İlgili kararda, öğrencilerin kendi kişisel gayretleri ile
edindikleri bilgilerin de tanınabilir olmasının mümkün
olduğu belirtilmektedir

25. Kaynakça
AgMOOCs [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi https://www.agmoocs.in/
Akadema [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi http://akadema.anadolu.edu.tr/
Atademix [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi http://atademix.atauni.edu.tr/
Artsın. M. (2018). Kitlesel Açık Çevrimiçi Derslerde Öğrenenlerin Öz-Yönetimli Öğrenme Becerilerinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Artsın M., & Deligöz T., (2019). Kitlesel açık çevrimiçi derslerde fen, teknoloji, mühendislik ve matematik eğitimine yönelik kavramsal bir değerlendirme. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Education and
Science, 9(2), 216-224. https://doi.org/10.5961/jhes.2019.323
Aydin, C. H. (2017). Current Status of the MOOC Movement in the World and Reaction of the Turkish Higher Education Institutions. Open Praxis, 9(1), 59-78.
Bilgeis [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi https://bilgeis.net/
Chakravarty, R., Kaur, J. (2016). MOOCs in India: Yet to Shine. International Journal of Information Studies & Libraries, 1(1), 14-21.
Chauhan, J. (2017). An overview of Mooc in India. International Journal of Computer Trends and Technology, 49(2), 111-120.
Cormier, D., and Siemens, G. (2010). Through the open door: open courses as research, learning,and engagement. EDUCAUSE Review, 45(4) 30-39.
Coursera - The University of Tokyo [Web sitesi]. (2019). Erişim adresi https://www.coursera.org/utokyo
FICCI [Web sitesi]. (2014). Erişim adresi http://ficci.in/pressrelease-page.asp?nid=1781
Fisdom [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi https://www.fisdom.org/
Gacco [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi https://gacco.org/biz/
Hayat Boyu [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi http://hayatboyu.yasar.edu.tr/
Jmooc [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi https://www.jmooc.jp/en
NPTEL [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi https://nptel.ac.in
Sakarya Üniversitesi (2016). Önceki Öğrenmelerin Tanınması Senato Esasları [Pdf Dosyası]. Erişim adresi
http://www.sakarya.edu.tr/sites/sakarya.edu.tr/file/Sakarya_Universitesi_Onceki_Ogrenmelerin_Taninmasi_Senato_Esaslari.pdf
Swayam [Web sitesi]. (t.y.). Erişim adresi https://swayam.gov.in
The Economic Times (2016). India is Coursera's 2nd biggest revenue earner [Web sitesi]. Erişim adresi,
https://economictimes.indiatimes.com/industry/services/education/india-is-courseras-2nd-biggest-revenue-earner/articleshow/54559438.cms
The University of Tokyo (t.y.). Massive Open Online Courses (MOOCs) [Web sitesi]. Erişim adresi https://www.u-tokyo.ac.jp/en/academics/moocs.html
Yükseköğretim Kanunu (1981), T.C. Resmi Gazete, 17506, 6 Kasım 1981.