Prezentacja towarzysząca warsztatowi "Równość płci i aktywność kobiet w społecznościach lokalnych", który Marta Henzler poprowadziła w czasie pierwszego Ogólnopolskiego Kongresu Bibliotek Publicznych w 2010 roku. Warsztat był okazją do przyjrzenia się nie tym mieszkańcom i mieszkankom, którzy już są w bibliotece – czytają prasę, wypożyczają książki, korzystają z komputera, biorą udział w dyskusjach i spotkaniach, zaglądają pogadać, ale tym, którzy w bibliotece nie byli lub nie bywają.

1. Kim są nieuŜytkownicy bibliotek?
Jak ich przyciągnąć do biblioteki?
Stowarzyszenie CAL
ul. Podwale 13
00-252 Warszawa
22-8287712
Marta Henzler
Ekspertka ds. Edukacji
Stowarzyszenia CAL
martah@cal.org.pl

2. Stowarzyszenie CAL
• Jesteśmy ogólnopolską organizacją pozarządową (działającą od
2000 roku), tworzącą i realizującą programy edukacyjne
wspierające aktywizację i rozwój społeczności lokalnych.
• W naszej pracy zaleŜy nam na animowaniu rozwoju – tchnięciu
ducha w ludzi, instytucje, grupy, środowiska, społeczności lokalne.
• Nie tworzymy nowych struktur, lecz działamy w oparciu o
partnerską współpracę z regionalnymi i lokalnymi instytucjami
samorządowymi i organizacjami pozarządowymi.
Centrum Aktywności Lokalnej
nie jest nową instytucją – jest modelem działania
CAL słuŜy:
• aktywizowaniu społeczności lokalnych
• tworzeniu poczucia toŜsamości z określonym miejscem i grupą ludzi
Motto CALa brzmi: „PomóŜmy ludziom, Ŝeby pomogli sami sobie”

3. Włączanie „nieuŜytkowników”
PO CO?
• Jakie korzyści będzie z tego miała biblioteka?
• Jakie korzyści będą z tego mieli
„nieuŜytkownicy”?
• Jakie korzyści będzie z tego miała społeczność
lokalna?

4. Włączanie „nieuŜytkowników”
KOGO?
• Skąd czerpać informacje nt. nieuŜytkowników
bibliotek?
• Jak do nich dotrzeć?
DIAGNOZA
jako pierwszy krok
http://www.mapa.cal.org.pl

5. NieuŜytkownicy bibliotek jako:
• Klienci
• UŜytkownicy
• Petenci
• Czytelnicy
• Mieszkańcy
• Kobiety/ męŜczyźni
• Odbiorcy
• Twórcy
• Edukatorzy
• Sprawni/ niepełnosprawni
• …
• …

6. NieuŜytkownicy bibliotek jako
POTENCJAŁ
Zasoby, potencjały społeczności lokalnej
dr Robert Chaskin, University of Chicago, USA
• ToŜsamość, identyfikacje
• ZaangaŜowanie, relacje
• Umiejętności rozwiązywania problemów
(siły, źródła wpływu)
• Bezpieczeństwo
(przestrzeń realizacji szans Ŝyciowych)

7. Co jest naszym celem?
Zwiększanie świadomości!
działanie refleksja
AKTYWNOŚĆ
Być aktywnym = bycie ODPOWIEDZIALNYM
Być pasywnym = bycie KONTROLOWANYM
PO CO BYĆ AKTYWNYM?
Być aktywnym dla moŜliwości nieograniczonego
wyraŜania swojej przynaleŜności.

8. Włączanie „nieuŜytkowników”
KTO?
• Rola bibliotekarza/bibliotekarki
• Rola uŜytkowników, czyli „mieszkańców w
bibliotece”

9. Włączanie „nieuŜytkowników”
JAK?
• Motywacje – zaspokajanie potrzeb:
– podstawowych
– średnich – np. stabilna praca, rozsądne
wynagrodzenie
– wyŜszych – potrzeba przynaleŜności do grupy,
statusu społecznego, kontroli ad własnym
Ŝyciem, samorealizacji, dumy, rozwoju
osobistego…

10. Włączanie „nieuŜytkowników”
JAK?
• Motywować – poprzez:
– uwspólnianie celu
– obdarzanie zaufaniem,
powierzanie odpowiedzialności
– budowanie identyfikacji z
wykonywanym działaniem,
realizowanym zadaniem
– dawanie swobody w działaniu,
moŜliwości samokontroli,
odpowiedzialności za efekt
– satysfakcjonowanie

11. Włączanie „nieuŜytkowników”
JAK?
• Strategie mobilizowania ludzi:
– współdziałania!
– konfrontacyjna!
– edukacyjna!

12. Włączanie „nieuŜytkowników”
JAK?
• Narzędzia mobilizowania ludzi, zachęcania:
– Edukacja środowiskowa
– Wolontariat
– Partnerstwo
– Grupy
obywatelskie, samopomocowe