5. Útgjöld ríkisins til heilbrigðismála á mann
hlutfallsleg þróun frá 2001, á föstu verðlagi ársins 2009
LSH útgjöld
Útgjöld til Landspítala Útgjöld til annarra heilbrigðismála
Heilbrigðisútgjöld hins opinbera án Landspítala
12,00
8,00
4,00
%
0,00
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009*
-4,00
-8,00
Heimild: Þjóðhagsreikningar - Fjármál hins opinbera 2009, bráðabirgðauppgjör (Hagstofan, mars 2010)
* Árið 2009 leiðrétt m.v. tilfærslu fjármuna frá LSH til Sjúkratrygginga vegna S-merktra lyfja
6. Helstu sparnaðaraðgerðir 2010
1. Vörustjórnun; dregið úr kostnaði vegna birgðahalds, vörunúmerum fækkað,
verkferlar einfaldaðir o.fl.
2. Lækkun lyfjakostnaðar vegna útboða, reglugerðarbreytinga og sérstakra aðgerða
3. Endurskoðun birgðahalds vegna lyfjamála
4. Dregið úr kostnaði vegna úrvinnslu rannsókna erlendis
5. Miðlæg prentun; útboð á prentumsjón á LSH
6. Kostnaður vegna verktaka lækkaður
7. Endurskipulagning og bætt innheimta á göngudeildum
8. Launakostnaður stoðsviða lækkaður
9. Rekstrarkostnaður stoðsviða lækkaður
10. Endurskoðun vakta allra starfsstétta um nætur og helgar
11. Önnur útboð
12. Bókasafnsáskriftir að tímaritum minnkaðar og starfsemi endurskipulögð
13. Endurskoðun á mönnun vakta ýmissa starfshópa
14. Tímabundnu átaki í menntun hjúkrunarfræðinga og lækna í bráðafræðum að ljúka
15. Sjúkrahústengdri heimaþjónustu hætt
16. Annað
Samtals 730 milljónir króna með baráttukveðjum frá forstjóra
9. Hag- og
upplýsingadeild Skipulag I&V
Innkaup og
vörustjórnun
Fjármálasvið
Reikningshald
Innkaup og
Fjárreiður og
innheimta
vörustjórnun (21)
Halldór Ó. Sigurðsson
deildarstjóri
Innkaup Vörustýring Birgðastöð
Kristján Valdimarsson Björn K. Magnússon Nanna Ólafsdóttir
verkefnastjóri verkefnastjóri birgðastjóri
Guðrún Hanna Scheving
Helga Helgadóttir Steingrímur Jóhanness.
Björg Aradóttir
Jóhann Marinósson Kristinn Pétursson
Hanna Ósk Rögnvaldsd.
Gunnar Jónsson
Kristín Jónsdóttir
Rúdolf G. Flekkenstein
Pétur J. Jónasson Harpa Pétursdóttir
Jóhann Ólafsson Laufey Aðalsteinsdóttir
Brynja B. Magnúsdóttir
Ingibjörg Viggósdóttir Kanban-konur
Ósk M. S. Guðlaugsdóttir
staðsettar í Árm.1a
Tunguhálsi 2,
Ármúla 1a
550 m2 lager- og
skrifstofuhúsnæði
10. Samþætting verkefna I&V milli deilda LSH
með samstarfs- og upplýsingafundum
Eignasvið Framkvæmda- Framkvæmda- Framkvæmda-
stjóri lækninga stjóri lækninga stjóri lækninga
Þjónustumiðstöð
og vörustjórnun Heilbrigðistækni- Upplýsingatækni- Deild lyfjamála
Innkaup og
vörustjórnun FMS deild deild
(öryggismál og
flutningar)
Skipulag flutninga, Kaup á Samstarf um
Samráðsfundir um
hleðsla á vagna, lækningatækjum og innleiðingu
útboðs, verklag, frávik,
merkingar, dreifing til gerð útboðsgagna apótekskerfis
birgjasamskipti og
deilda og fl.
erlent samstarf
12. Hlutverk
Ber ábyrgð á innkaupum LSH :
– að farið sé eftir lögum um opinber innkaup og að unnið sé í samræmi
við innkaupastefnu ríkisins,
• Vörukaup yfir 6,2 millj.kr. eru útboðsskyld innanlands og þjónustukaup yfir 12,4
millj.kr.
• Öll vöru- og þjónustukaup yfir 16,75 millj.kr. eru útboðsskyld á EES svæðinu
– að starfsmenn fylgi innkaupastefnu og innkaupareglum LSH
– að innkaup séu í samræmi við verklagsreglur
13. Þjónusta
• innkauparáðgjöf og –þjónusta
– undirbúningur fyrir verðfyrirspurnir, útboð og frágang samninga
• Umsjón og ráðgjöf v ORACLE vörukerfis
• Vörumóttaka, dreifing vara
• Kanban-endalagerar
– Uppsetning, rekstur, ráðgjöf
18.03.2011
14. Þjónusta frh
• Upplýsingagjöf
– t.d. um innkaupasamninga LSH og rammasamninga Ríkiskaupa,
innkaupagreiningar
• Verðlagseftirlit
– samningsvara og umsjón með samningakerfi LSH
• tengiliðir við
– Skýrr vegna vörukerfisvandamála, Ríkiskaup vegna útboða og rammasamninga,
birgja m.a. vegna samninga, kvartana og frávika
19. Framkvæmd – stefna I&V frá 2010
Rekstur innan fjárheimilda Öryggi sjúklinga Skilvirkir verkferlar Góður vinnustaður
Staðan í Upplýsingastreymi ófullnægjandi Ófullnægjandi frávikaskráning Nokkra vinnuferla má einfalda Ímynd innkaupa- og vörustjórnunar
Margar sparnaðar- og og eftirfylgni Of margir panta utan Orra, má efla
ársbyrjun Vantar flokkun vöruskrár í óvissa með reikningaskil og Mikið vinnuálag á deildinni
hagræðingarhugmyndir
2010 samræmi við lífsnauðsyn og biðreikninga Góður vinnuandi
Aukin þörf fyrir aðkeypta sérfræðiaðstoð
viðbragðsáætlun LSH (A- Húsnæði birgðastöðvar
v. útboðsmála
flokkur, rauðar vörur) óhentugt
Aukin mannaflaþörf fyrirsjáanleg
Innleiðing rafrænna pantana
Aukin tækifæri í sölu utan LSH
gengur hægt
Áherslur Rekstur í jafnvægi 2010 og 2011 Nýta gagnreynda þekkingu og Burt með bið, tafir og óþarfa. Auka starfsánægju og vinna í samræmi
Betri innkaupaupplýsingar til stjórnenda vísindi til að efla öryggi sjúklinga Höfum þverfaglega sýn á við stefnu og gildi LSH.
2010- Kostnaðargreining Tryggja aðföng, réttar vörur þjónustuna Áhersla á þjónustulund
2011 Minnka útgjöld með útboðum, séu á réttum stað og tíma fyrir Efla samstarf við klínískar Hafa öfluga liðsheild og góðan
verðfyrirspurnum og beinum samningum sjúklinga deildir, birgja og eignasvið starfsanda
Mikilvægi innkaupasamninga Flokkun vöruskrár m.t.t öryggis Bæta afgreiðslu/þjónustu frá Verkefni séu krefjandi og
Endurskoðun vöruskrár sjúklinga birgðastöð áhugaverð fyrir hvern og einn
Aukin tekjuöflun frá ytri viðskiptavinum Öryggisbirgðir tryggðar Veita birgjum aðhald starfsmann
Mikilvægi vöruþekkingar og Hraða innleiðingu rafrænna Aukin tengsl og samskipti við innri
færni starfsmanna innkaupa. og ytri viðskiptavini
Virk gæðahandbók Umsjón með samningakerfi LSH
AÐGERÐIR Aðgengilegri upplýsingar Koma á reglulegri Úttekt á heildarferli innkaupa Heimsækja alla innri viðskiptavini
a) Greina og gera mikilvægustu frávikaskráningu, árlegu frá skilgreindri þörf til 1x ári
innkaupa- upplýsingar aðgengilegar birgjamati og eftirfylgni afhendingar vöru eða þjónustu Efla starfsmenn með þjálfun,
stjórnendum Skilgreina og tryggja Samstarfsverkefni FMS og ES markmiðasetningu og mati a
2010- b) Kynning og fræðsla til stjórnenda um öryggisbirgðir fyrir allar vörur í um ferli vöru frá birgðastöð til frammistöðu
gildi innkaupasamninga samræmi við lífsnauðsyn og innri viðskiptavina Gera úrbætur í samræmi við
2011 c) Senda upplýsingar um nýja viðbragðsáætlun LSH hjá Bæta vörustýringu og niðurstöður viðhorfskannana á
innkaupasamninga á markhópa birgðastöð og birgjum (A- afhendingaöryggi með rýni starfsánægju
d) Fækkun vörunúmera með árlegri flokkur, rauðar vörur) verkferla á birgðastöð Starfsmannaviðtölum lokið 01. 07.
úttekt á vöruskrá Gæðahandbók aðgengileg fyrir Aðstoða rannsóknarsvið við að ár hvert
Kostnaðargreining innkaupaferla s.s. starfsmenn innleiða að fullu Orra- Ljúka gerð starfslýsinga fyrir
veltuhraða, pöntunar- og vörustjórnunarkerfið 30.09.10
birgðahaldskostnaðar Innleiða rafrænar pantanir til Auka tengsl við önnur svið
Setja nýja vöruflokka í útboð og birgja, skipuleggja vinnubrögð spítalans og ytri viðskiptavini
verðfyrirspurnir og gera tímaáætlun
Aðgerðir hvers starfsmanns til að stýra innleiðingar
kostnaði í sínu starfi Setja deildinni verklagsreglur
Semja um lögfræðiaðstoð v. útboðsmála um samningsstjórnun
Þjónusta aðrar heilbrigðisstofnanir Skilvirkja ferla fyrir biðreikninga
21. Algengt ferli pantanna fyrir
Kanban-væðingu og vefverslun
Birgðastöð LSH
Deild 1 Birgir 1
Deild 2 Birgir 2
Deild 3 Birgir 3
Deild 4 Birgir 4
695 virkir
notendur
vefverslunar
Deild 70 Birgir n
Pantanir sendar frá deildum til margra birgja, hærri kostnaður,
meira flækjustig og meiri heildarfyrirhöfn
22. Pantanir og endurpöntunartími
fyrir breytingar
10
Sóun
fjár-
muna
Meðal
birgða
Fjöldi M
staða 4
eininga
á lager
P
0
A
P = Pöntunarmark Tími
M = Hagkvæmasta pöntunarmagn
A = Afgreiðslutími Búmannshugsun “að eiga örugglega nóg”
öryggi sjúklinga í fyrirrúmi
23. Kanban-birgðastjórnunarkerfið
Kanban (kan = “sjónar-” og ban = “kort/spjald”)
Þegar vöru vantar er vöruspjaldi (sjónarkortinu) “flaggað”
• Kanban er tengt “lean” eða straumlínustjórnun og just-in-
time birgðastýringu.
• Taiichi Ohno, er eignað þróun á Just-in-time hugmyndinni,
kanban er ein af mörgum leiðum til að reyna að afhenda
rétta vöru á réttum tíma.
• Viðskiptavinirnir Landspítala, sjúklingarnir, toga vöruna í
gegnum ferlið. Starfsmenn deilda flagga spjaldi þegar þörf
myndast.
• Kanban er ein leið til að eyða sóun í birgðahaldi og
pantanaferli
25. Árangur
"Það skiptir í raun ekki máli hvort leitað er í smiðju fræðimanna-,
ráðgjafa- eða til sjálfra fyrirtækjanna sem unnið hafa með
Lean [straumlínustjórnun], allir þessir aðilar eru að gefa upp
sömu tölur:
• Framleiðni tvöfaldast
• Þjónusta (skilatími vöru) verður allt að 99%
• Gegnumstreymistímar og stopptímar minnka 30-75%
• Aukin sala vegna aukins gegnumstreymis 10-50%
• Birgðir minnka allt að 90%, en algengt 25-75%
• Tíðni vörugalla minnkar um 50%
• Vinnuslysum fækkar um 50%
• Kostnaður vegna yfirvinnu, sóunar o.s.frv. minnkar 10-50%."
2005 Pétur Arason hjá ParX
26. Eftirspurnin dregur til sín vöruna á
réttum tíma eða JIT
Birgðastöð LSH
Birgir Framl.
Sjúklingur Umpökkun
hjúkrunarvöru
Birgir Framl.
og ýmissrar
Klínískar deildir annarrar vöru
Samsetning Birgir Framl.
dauðhreinsi-
pakkninga
Birgir Framl.
Dauðhreinsun LSH
27. Þróun Kanban-væðingar hjá LSH
Samanlagður
Ár fjöldi deilda
2002 2
2003 2
2004 2
2005 3
2006 12
2007 24
2008 47
2009 63
2010 71
28. Áfyllingarhringur á Kanban-lager
1. Tómt hólf
5. Spjald sett á hólfið sem með
varan fer í strikamerkja-
spjaldi
4. Hæfilegur viku-
skammtur 2. Spjaldið sett á slá fyrir
móttekin og það sem þarf að pantað
settur í autt hólf
3. Kanban
starfsmaður
skannar og
flytur spjald slá
fyrir vörur sem
eru í pöntun
30. Kanban- og vefinnkaup
lámarka bindingu fjármagns á endalagerum
Birgða-
minnkun,
sparaðir
fjár-
munir
5
Meðal
Fjöldi birgða
eininga M M M staða 2
á lager
P
0 A A
P = Pöntunarmark Tími
M = Hagkvæmasta pöntunarmagn
A = Afgreiðslutími
Meiri afsláttur með stórinnkaupum og samningum LSH
31. Ferli pantana með vefverslun
og Kanban-pöntunum
Deild 1 Birgir 1
Deild 2 Fjöldi vörunúmera Birgir 2
> 10.000
Deild 3 Birgðastöð LSH Birgir 3
Deild 4 Birgir 4
Árlegur fjöldi pantanna
frá deildum
25.000 - - > 5.000 til birgja (2009)
18.000 (2010)
Deild 70 Birgir n
Færri pantanir og afgreiðslur í miðlægu vöruflæði,
32. Nokkrir kostir innleiðingar Kanban á LSH
• Sparar geymslupláss
• Betra skipulag sparar tíma
• Áfyllingar auðveldari án þess að hætta sé á vöruþurð vegna tvíhólfa kerfis
• Pöntunarkostnaður lækkar verulega
• Minni líkur á vöntun og rýrnun, betri stjórnun lagera
• Fækkun vörunúmera
• Eftirspurn jafnari => birgðastýring auðveldari
• Veltuhraði birgða á endalagerum eykst og birgðahaldskostnaður lækkar.
• Hjúkrunarfólk hefur meiri tíma til að einbeita sér að umönnun sjúklinga.
• Aukin ánægja starfsfólks ...... eða hvað?
33. Umsagnir um Kanban
• “.. Kanban-kerfið er hrein snilld. ... Þetta sparar mér
heilmikla vinnu bæði við að panta og móttaka
reikninga sem ég slepp alveg við í Kanbaninu. Það
sparar pláss þar sem mjög gott er að raða í skápana.
Við erum sem sé mjög ánægðar með þetta kerfi.
Gallana hef ég ekki fundið enn.
• “ég er með 1 starfsmann sem fer yfir lagerinn og
gengur frá og hún eyðir ca 2-3 vinnustundum á viku
við þetta. Áður voru allir að panta og skipta sér af
þannig að birgðir söfnuðust upp”
34. Umsagnir um Kanban
• “Lauslega áætlað höfum við sparað um 4 klst á viku”
• ”ca. 1 klst. per viku hafa sparast”
• “Það sparast um 4 klst á viku hjá okkur”
• “vön að eyða 1 klst í hvert skipti við að fara yfir
lagerinn. Núna tekur það 10 mín”
• “Nú á hver hlutur sinn stað á deildinni og "aldrei"
þarf að leita að neinu
• “ég sé að við eyðum nær engum tíma í pantanir, því
það tekur aðeins örfáar sekúndur að setja spjaldið á
pöntunarslána!”
35. Ferli pantana fyrir Kanban var flókið
Birgðastöð LSH
Deild 1 Birgir 1
Deild 2 Birgir 2
Deild 3 Birgir 3
Deild 4 Birgir 4
Deild 70 Birgir n
37. Dæmi um sparnað að lokinni innleiðingu
Kanban 2010
• 70 deildir spara 2 t. á viku = 6.500 t/ár
• 1 starfsmaður Birgðastöðvar er 15 tíma á viku = 780 t/ár
• metinn sparaður launakostn. 22 mkr. á ári.
• Verðmæti lagers á einni deild lækkaði úr 13 mkr. í 8 mkr.
• Helmings minnkun magns úr 8.000 einingum í 4.000