Please leave your email address, Full Name, School and School Address in the comment box if you like to have a copy of this presentation. ESP 7 Modyul 7 kalayaan
Please leave your email address, Full Name, School and School Address in the comment box if you like to have a copy of this presentation. ESP 7 Modyul 7 kalayaan
EsP 7 Modyul 9: Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud
Mga Uri ng Pagpapahalaga
1. Ganap na Pagpapahalagang Moral
2. Pagpapahalagang Kultural na Panggawi
EsP 7 Modyul 9: Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud
Mga Uri ng Pagpapahalaga
1. Ganap na Pagpapahalagang Moral
2. Pagpapahalagang Kultural na Panggawi
Talento
- Ito ay mga kagalingan o espesyal na kakayahan o katangiang taglay ng isang tao na maaring biyaya ng Panginoon. Sabi nga nila walang taong ipinanganak na walang kayang gawin at walang taglay na talento, lahat ng tao ay nagtataglay nito. Tayo lang din ang makakatuklas at kailangang makapagpaunlad nito.
Kakayahan
- Ito naman ay ang kapasidad o abilidad ng isang tao, ibig sabihin ito ay ang mga bagay na kaya niyang gawin dahil eksperto at sapat ang kanyang kaalaman dito.
Siyam na Uri ng Talento
Visual/Spatial
Ang taong may talinong visual/spatial ay mabilis matututo sa pamamagitan ng paningin at pag-aayos ng mga ideya. Nakagagawa siya nang mahusay na paglalarawan ng mga ideya na kailangan din niyang makita ang paglalarawan upang maunawaan ito. May kakayahan siya na makita sa kaniyang isip ang mga bagay upang makalikha ng isang produkto o makalutas ng suliranin.
- Ang larangan na angkop sa talinong ito ay sining, arkitektura at inhinyera.
Bodily /Kinesthetic
Ang taong may ganitong talino ay natututo sa pamamagitan ng mga kongkretong karanasan o interaksiyon sa kapaligiran. Mas natututo siya sa
pamamagitan ng paggamit ng kaniyang katawan, tulad halimbawa sa pagsasayaw o paglalaro. Ang larangang karaniwang kaniyang tinatahak ay ang pagsasayaw, isports,
pagiging musikero, pag-aartista, pagiging doctor (lalo na sa pag-oopera), konstruksyon, pagpupulis at pagsusundalo.
2. Isangnapakahalagangteoryaangbinuoni Dr. Howard Gardner noong 1983, angteoryang Multiple Intelligences. Ayonsateoryangito, angmasangkopnatanong ay – “Anoangiyongtalino?” at hindi, “Gaano ka katalino?” Ayonkay Gardner, bagama’tlahatngtao ay may angkinglikasnakakayahan, iba’tibaangtalino o talento. Angmgaito ay angmgasumusunod:
3. Visual/Spatial Angtaong may talinongito ay mabilisnatututosapamamagitanngpaningin at pag-aayosngmgaideya. Nakagagawasiyangmahusaynapaglalarawanngmgaideya at kailangan din niyangmakitaangpaglalarawannitoupangmaunawaanito. Siya’y may kakayahannamakitasakanyangisipangmgabagayupangmakalikhangisangprodukto o makalutasngsuliranin. May kaugnayan din angtalinongitosakakayahansamatematika. Angmgalarangannaangkopsatalinongito ay sining, arkitektura, at inhinyera.
4. Verbal/Linguistic Itoangtalinosabinibigkas o isinusulatna salita. Kadalasanangmgataong may taglaynatalinongito ay mahusaysapagbasa, pagsulat, pagkukwento, at pagmememoryangmgasalita at mgapetsa. Masmadalisiyangmatuto kung nagbabasa, nagsusulat, nakikinigsapagtuturo o nakikipagdebate. Mahusaysiyasapagpapaliwanag, pagtuturo, pagtatalumpati o pagganyaksapamamagitanngpananalita. Madali para sakanyaangmatutongibangwika. Angmgalarangannanababagaysatalinongito ay pagsulat, abugasya, journalism, polítika, pagtula at pagtuturo.
5. Mathematical/Logical Angtaongmaytalinongito ay mabilisnatututosapamamagitanngpangangatwiran at paglutasngsuliranin o “problemsolving”. Ito ay talinongkaugnaynglohika, paghahalaw at bilang. Gaya nginaasahan, angtalinongito ay may kinalamansakahusayansamatematika, chess, computer programming, at iba pang kaugnaynagawain. Gayunpamanmasmalapitangkaugnayannitosakakayahansasiyentipikongpag-iisip at pagsisiyasat, pagkilalangabstract patterns, at kakayahangmagsagawangmgakomplikadongpagtutuos. Angmgalarangannakaugnaynito ay angpagigingscientist, mathematician, inhinyero, duktor at ekonomista.
6. Bodily/Kinesthetic Angtaongmayganitongtalino ay natututosapamamagitanngmgakonkretongkaranasan o interaksyonsakapaligiran. Mas natutosiyasapamamagitanngpagamitngkanyangkatawan, tuladhalimbawasapagsasayaw o paglalaro. Sakabuuanmahusaysiyasapagbubuo at paggawangmgabagay gaya ngpagkakarpintero. Mataasangtinatawagnamuscle memory ngtaong may ganitongtalino. Angmgalarangangkaraniwangkanyangtinatahak ay angpagsasayaw, sports, pagigingmusikero, pag-aartista, pagigingduktor – lalonasapag-oopera, konstruksyon, pagpupulis, at pagsusundalo.
7. Musical/Rhythmic Angtaongnagtataglayngtalinongito ay natututosapamamagitanngpag-uulit, ritmo, o musika. Hindi lamangitopagkatutosapamamagitanngpandinigkundipag-uulitngisangkaranasan. Natural nanagtatagumpaysalaranganngmusikaangtaong may ganitongtalino.
8. Intrapersonal Angtaong may talinongito ay natututosapamamagitanngdamdamin, halaga, at pananaw. Ito ay talinonakaugnayngkakayahannamagnilay at masalaminangkalooban. Karaniwangangtaong may ganitongtalino ay malihim at mapag-isa o introvert. Mabilisniyangnauunawaan at natutugunanangkanyangnararamdaman at motibasyon. Malalimangpagkilalaniyasakanyangangkingmgakakayahan at kahinaan. Angmgalarangangkaugnaynito ay pilosopiya, sikolohiya, teolohiya, marine biology, abogasya, at pagsulat.
9. Interpersonal Itoangtalinosainteraksyon o pakikipag-ugnayansaibang tao. Ito angkakayahannamakipagtulungan at makiisasaisangpangkat. Angtaong may mataasnainterpersonal intelligence ay kadalasangbukassakanyangpakikipagkapwa o extrovert. Siya ay sensitibo at mabilisnanakatutugonsapagbabagongdamdamin, motibasyon, at disposisyonngkapwa. Mahusaysiyasapakikipag-ugnayan at may kakayahangmailagayangsarilisasitwasyonngiba o may empathy sakapwa. Siya ay epektibobilangpinuno o tagasunod man. Kadalasansiya’ynagigingtagumpaysalaranganngkalakalan, politika, pamamahala, pagtuturo o edukasyon at social work.
10. Naturalist Ito angtalinosapag-uuri, pagpapangkat at pagbabahagdan. Madaliniyangmakilalaangmumuntimangkaibahansakahulugan (definition). Hindi lamangitoangkopsapag-aaralngkalikasankundinglahatnglarangan.
11. Existentialist Ito ay talinosapagkilalasapagkakaugnaynglahatsasansinukob. “Bakitakonaririto?” “Ano ang papel naginagampanankosa mundo?” “Saanang lugar kosaakingpamilya, sapaaralan, salipunan?” Angtalinongito ay naghahanapngpaglalapat at makatotohanangpag-unawangmgabagongkaalamansamundongatingginagalawan.
