Henk Oosterling (Erasmus Universiteit Rotterdam) over een spraakmakend eco-sociaal educatiemodel, samen met onderwijs en private en publieke partners. Een derde van de schoolkinderen in de voormalige havenwijk Rotterdam-Zuid lijdt aan obesitas. De kans- armoede is er groot, de schooluitval eveneens. Filosoof Henk Oosterling startte in basisschool Bloemhof enkele jaren geleden met een project gezond eten in groep. Het initiatief groeide aan tot een programma met judo, samen koken, samen eten en tuinieren. Een integraal ontwikke- lingsprogramma met natuurlessen en ‘ecosofie’ waarin denken en doen worden verenigd. Intussen maakt het deel uit van het vaste curriculum, met spectaculair resultaat.

1. 2007-2015
Scenario’s voor
een eco-sociale transitie

2. December 2012

3. November 2012

5. Maar eerst even ergens bij
stilstaan

6. Gelijkheid
Discours van
de verzorgingsstaat
Natiestaten
Handelsstaat
Discoursomslag 21Discoursomslag 21ee
eeuweeuw
Midden 19e
eeuw

7. Gelijkheid
Discours van
de verzorgingsstaat
Natiestaten
Handelsstaat
Verschillen
Discours van
de vrije markt
Glocale netwerken
Kenniseconomie
Informatiesamenleving
diensten
sector
Discoursomslag 21Discoursomslag 21ee
eeuweeuw
Midden 19e
eeuw Laat 20e
eeuw

8. Gelijkheid
Discours van
de verzorgingsstaat
Natiestaten
Handelsstaat
Verschillen
Discours van
de vrije markt
Glocale netwerken
Kenniseconomie
Informatiesamenleving
diensten
sector
belevenis
leefstijl
Brand
Imago
Logo
Stijl
Discoursomslag 21Discoursomslag 21ee
eeuweeuw
Midden 19e
eeuw Laat 20e
eeuw

9. Gelijkheid
Discours van
de verzorgingsstaat
Natiestaten
Handelsstaat
Verschillen
Discours van
de vrije markt
Glocale netwerken
Kenniseconomie
Informatiesamenleving
diensten
sector
belevenis
leefstijl
Brand
Imago
Logo
Stijl Publiek
Publicity
Publiek domein
mediamedia
Discoursomslag 21Discoursomslag 21ee
eeuweeuw
Midden 19e
eeuw Laat 20e
eeuw

10. RelatiesGelijkheid
Discours van
de verzorgingsstaat
Natiestaten
Handelsstaat
Verschillen
Discours van
de vrije markt
Glocale netwerken
Kenniseconomie
Informatiesamenleving
diensten
sector
belevenis
leefstijl
Brand
Imago
Logo
Stijl Publiek
Publicity
Publiek domein
mediamedia
Inter-esse
de nieuwe belangstelling
In netwerken
Discoursomslag 21Discoursomslag 21ee
eeuweeuw
Midden 19e
eeuw Laat 20e
eeuw
21e
eeuw

11. Blik op de utopie als herhaling
van zetten

12. utopische
ontplooiing

13. Mediale plooiing

14. Van hiërarchie naar netwerken
(in)dividu
individu

15. Individu niet als top of fundament,
maar als knooppunt in netwerken

17. Belangrijker dan wat er IN
mensen gebeurt, is wat er
TUSSEN mensen gebeurt.
I

18. Niet chillen maar skillen!
p r e v e n t i e f
S
K
IL
L
D
R
IL
L
t alent en
compet ent ies
r e p r e s s i e f
p o t e n t i e f
curatief

21. Cultureel kapitaal
Sociaal kapitaal
Menselijk kapitaal
Fysiek kapitaal
Speculatief kapitaal

22. Netwerken als sociaal kapitaalNetwerken als sociaal kapitaal
Bowling AloneBowling Alone (2000)(2000) Robert PutnamRobert Putnam
““VerwijstVerwijst fysiek kapitaalfysiek kapitaal naar fysieke objecten ennaar fysieke objecten en
menselijke kapitaalmenselijke kapitaal naar de eigenschappen vannaar de eigenschappen van
individuen,individuen, sociaal kapitaalsociaal kapitaal verwijst naarverwijst naar
- verbindingen tussen individuenverbindingen tussen individuen
- sociale netwerken ensociale netwerken en
- normen als wederkerigheid en geloofwaardigheid dienormen als wederkerigheid en geloofwaardigheid die
daar uit voortkomendaar uit voortkomen”(19)”(19)

23. Het centrum ligt overal in het
midden

24. • Mensvisie
• het individu als knooppunt in netwerken (vangnet en trampoline)
• Maatschappijvisie:
• Een weefsel van geschaalde netwerken (veerkracht)
• Opschalen en terugploegen
• Strategie:
• Niet top-down of bottom-up, maar integrale aanpak: ontschotting
• VIS Basiswaarden
• Verantwoordelijkheid
• Interesse
• Samenwerking

25. Educatie en zorg
School als knooppunt in netwerken: gezin: buurt, wijk,
markt, stad
Pedagogisch: docent-leerling
Professioneel: meester-gezel

27. Wat is vakmanschap in
de 21e
eeuw?

28. Hoe bedoelt u vakmanschap?

29. Bron: Woorden als daden, rvs 2009

32. Vakmanschap
Operationele
focus
trajecten
Tactische samenhang
netwerken
Strategische visie mensbeeld
weefsel maatschappijbeeld
vis basiswaarden
Verbinden
(doorknopen binnen netwerken)
Overbruggen
(opschalen en terugploegen
naar andere netwerken )

33. Strategische visie: vakmanstad/skillcity
Bron: Woorden als daden, rvs 2009

34. Tactische interactievelden: opschalen en terugploegen
Bron: Woorden als daden, rvs 2009

35. Stads
havensWMO
Wijk
Feijenoord
Albeda
Veerkracht
Tactische opschaling
duurzaam
vakmanschap
2025

36. stad
wijk
Fysiek-economisch-sociaal-cultureel
ECO3

37. Integrale gebiedsontwikkeling

38. Duurzame leefbaarheid

40. Verbinden en opschalen

41. BEWONERS
OVERHEID
WELZIJN
ONDERWIJS
BEDRIJVEN
CORPORATIES
beroepspraktijk
gericht onderwijs
skills
soft skills
stages starter
mbo
p
o
v
o
vakschool
wijkschool
school
weekendschool
vakantieschool
MARKT
W
O
h
b
o
Fysiek-econom
isch
INTEG
RAAL
Sociaal-econom
isch
VAKM
ANSCHAP
Sociaal-cultureel
IN
TERCU
LTU
REEL
Cultureel-econom
isch
D
U
U
RZAAM

43. Oleanderstraat

44. Putsebocht

45. OBS Bloemhof

46. Controle school: Montessori basisschool de Mare
Bron: Woorden als daden, rvs 2009

47. ill
VERVELING
PESTEN
WERKLOOSHEID
OVERLAST
GEWELD
OBESITAS
ANGST
INTERESSE
RESPECT
STEUN
WERK
KRACHT
BEWEGING
AMBITIE
will
SkillSkill!

48. EP(i)C traject & S5 focus

50. WHO: “gezondheid is een toestand van
lichamelijk,geestelijk en sociaal welbevinden”

51. Fysiek
Sociaal
Mentaal
ECO3: Fysieke Integriteit

52. Fysieke integriteit
OBS Bloemhof 2008-2013

53. Operationele focus: versterking soft skills
Bron: Woorden als Daden, Henk Oosterling 2009

54. Fysieke
Integriteit Filosofie
Tuinieren en natuurlessen
Judo
4X per week warme, verse, gezonde lunch Koken

55. 1
FYSIEKE
INTEGRITEIT
2008-2011
keuken
judolijn
kooklijn duo kok
1e
fase 2008/9

56. 1
FYSIEKE
INTEGRITEIT
2008-2011
keuken
judolijn
kooklijn
ecolijn
filosofie en ecosofie
judoleraar
leerkracht
leerkracht
dojo
moestuin
duo kok
1e
fase 2008/9
kleinschalige
energie

57. Ouderbetrokkenheid
Opschalen

58. Brede Vakantieschool

59. HBO
2e
jaars HRO Pedagogiek
VMBO Nieuw Zuid MBO Zadkine
MBO Albeda
Erasmus Universiteit
4e
jaars Filosofie
Terugploegen

60. MBO Zadkine MBO Albeda
Doorlopende Stagetrajecten

61. Interactieveld 2
Actief burgerschap

62. 10-14 jaar

65. Integrale aanpak sportcultuur
Bewegen, sporten, beleven (BSB)

66. Integrale aanpak sportcultuur
Bewegen: actieve leefstijl
(vanaf voor- en vroegschoolse educatie – VVE)
Sporten: sportieve schoolcarriere
(primair tot wetenschappelijk onderwijs)
• Kruipen
• Lopen
• Fietsen
• ‘Klas beweegt’
• Lichamelijke opvoeding
 Schoolsportvereniging
 Sportverenigingen
 Breedtesport
 Topsport
Beleven: fitness economie
- Experience
- Games (Wii)
- Fitness
- Health
- Wellness
CLINIC/KVD (kennismaken, verdiepen, doorstromen)

68. Kijk op Zuid
Van Zettenfabriek dec. 2007
Ruimte voor jongeren

69. Kijk op Zuid
Motorstraatgebied sept. 2008
Neo-mobiliteit

72. Interactieveld 3
Duurzaam vakmanschap

73. 15-19 jaar

74. Doorlopende leerlijnen

75. BEDRIJFSLEVENBEDRIJFSLEVEN
HBOHBO
vak
school
vak
school
vakwerfvakwerf
vakantieschoolvakantieschool
mbovmbovmbobasisschool
0-
groep
0 2,5 4 10 12 14 16 18
vakhuisvakhuis
weekendschoolweekendschool
Associate
degree
wijkschoolwijkschool
Mbo
punt
Peuter
college
Peuter
college
Doorlopende en aansluitende
leerlijnen

76. Aanpak WMO

77. Van rollator naar relatieDe basis van zorg is interesseDe basis van zorg is interesse

79. WHO: “gezondheid is een toestand van
lichamelijk,geestelijk en sociaal welbevinden”