1. အတိတ် နိမိတ် တ ဘာင် စနည်း ဘ ဝါ
ဟသာဝတီ-ဦးဘရင်

2. ebook is created by www.ShanYoma.Org
အတိတ် နိမိတ် တ ဘာင် စနည်း ဘ ဝါ
ဟသာဝတီ-ဦးဘရင်
(ဇမ္ဗူဒိပ်-နိမိတ်ထွန်း)ဟူ သာ စကားနှင့်အညီ က န်ပ်တိ ့ြမန်မာြပည် ကီးသည်ကား ဇမ္ဗူဒီပါ လက်
ယာ တာင်က န်းတွင် အပါအ၀င်ြဖစ် သာ တိင်းြပည်တစ်ြပည်ြဖစ်သြဖင့် အဆိပါ ရှးသူ ဟာင်းပညာရှိတိ ့
စကားအတိင်း နိမိတ်နှင့်တကွ အတိတ်-တ ဘာင်-စနည်း-ဘ ဝါတိ ့ကိ ဝဖန်၍ အကျိုးအြပစ် ပးတတ်
သည်ဟူ၍ ယူဆ က ပ၏။
ထိတွင် (နိမိတ်)ဟူ သာစကားမှာ နိမိတ္တ ဟူ သာပါဠိဘာသာမှ ြမန်မာလိ နိမိတ်ြဖစ်လာြခင်းပင်
ြဖစ်သည်။ နိမိတ္တ ၏အနက်မှာ ြဖစ်လတ္တ ့ သာအနာဂတ်အ ရး၏အ ကာင်းကိ တင် ကိုြပနှင့်ြခင်းပင် ြဖစ် ပ
၏။
(အတိတ်)ဟူ သာစကားမှာလည်း အတီတ-ဟူ သာ ပါဠိဘာသာမှ ပျက်လာ သာစကား ြဖစ်၏။
အနက်မှာ ြဖစ် ပီး သာအ ကာင်းကိ ယူဆ၍ နာင်မည်သိ ့ ြဖစ်မည်ကိ ဟာ ြပာနိင်သည့်အရာပင် ြဖစ် လ
သည်။
(တ ဘာင်)ဟူ သာစကားမှာလည်း ပါဠိပျက်ပင်ြဖစ်၍ တဘာသ-ဟူ၍ ဆိလိ ပ၏။ (တ)သဒ္ဒါကား
ထိ-ဟူ သာညန် ကားြခင်း နိဒဿနပဒ်ပင် ြဖစ်၍ (ဘာသ)သဒ္ဒါမှာ ြပာဆိရွတ်ဖတ်ြခင်းပင် ြဖစ်ရကား
တ ဘာင်၏ အနက်မှာ ထိသိ ့ သာ နာင်အခါ၌ မည်သိ ့မည်ပ ြဖစ်မည်ကိ ြပာဆိနှင့် ကြခင်းပင် ြဖစ် လ
တာ့၏။
(စနည်း)ဟူ သာစကားမှာလည်း ြမန်မာစကားနှင့်ပါဠိပျက် တွဲထား သာ မိဿက စကားပင်ြဖစ်
ရကား (စ)ဟူသည် ပစပင်ြဖစ်၍ (နည်း)မှာ နယဟူ သာပါဠိ၏မည်သိ ့မည်ပ ြဖစ်မည်၊ လိက်နာရမည်တိ ့ကိ
ြပြခင်းပင်ြဖစ် လရကား ြဖစ်မည့်အကျိုးကိ (စ)ယူရန်ြပုြခင်းပင် ြဖစ် ပ၏။
အ နာ်ရထာမင်း နိမိတ်ယူပ
ထိတွင် နိမိတ်ကိ ယူပ ယူနည်းတိ ့မှာ အမျိုးမျိုးပင် ြဖစ်၍ အနည်းငယ်မ ြပရမည်ဆိ သာ် အ နာ်ရ
ထာမင်း စာသည် ကိးခရိင်ဆည်ကိ ဆည်၍ ပီး သာအခါ နြပည် တာ် ပဂသိ ့ြပန်ခါနီး၌ ကွန်း ထာက်ချ န
သာ တဲ တာ် အာက်မှ ဖားြမည်သကိ ကား ကသြဖင့် ဟူးရားြဖူ ဟူးရာညိုတိ ့အား အ ကာင်းကိ မး လ
၏။ ထိအခါ အသကိ နားလည် သာ ဟူးရားြဖူ ဟူးရားညိုတိ ့က (ဖားဖိ သသြဖင့် ဖားမ လင် ကာင်ကိ စီး၍
ငိြခင်းြဖစ် ကာင်း)ကိ သ တာ်ဦးတင် လ၏။ အမိန် ့ တာ်အရ ြမကိ တူး၍ ကည့် စ လရာ ဟာတိင်းပင်
ဖားဖိ သသြဖင့် ဖားမက လင် ကာင်ကိ ပိး၍ ငိ နသည်ကိ တွ ့ြမင်ရ လ တာ့သတည်း။
ထိအခါ အ နာ်ရထာမင်း စာက (ဤသိ ့ ြဖစ်ရြခင်းမှာ မည်သိ ့ြဖစ်မည့်နိမိတ် ပနည်း)ဟ မး တာ်
မူြပန်ရာ (ထိနိမိတ်မှာ အြခားမဟတ်၊ အရှင်မင်းြမတ်သည် ဘဝ ဟာင်းက ကာင်းမကန် ပီြဖစ် သာ ကာင့်
နြပည် တာ် ပဂသိ ့ မဝင်မီ နတ်ရွာစမည့်အ ကာင်း နိမိတ်ြဖစ်ပါသည်)ဟ လ ာက် လရာ လ ာက်တိင်းပင်
အ နာ်ရထာမင်း စာ နတ်ရွာစရ လ တာ့၏။

3. ebook is created by www.ShanYoma.Org
ထိ ့ြပင်လည်း ( ပါက်ပင်ကိင်းညိတ်၊ ဗျိုင်းနိမိတ် ကာင့်၊ ဖိလ်ဟိတ်ခတ်ကာ၊ စပ်၍ရှာ သာ်၊ သတ္တ ဝါ
ဘဇဂ၊ ချင်းမူလဟ)ဆိ သာ ဆီးပနီဆရာ တာ်ဘရား ကီး သီကးရာ၌လည်း ပါက်ပင်ကိင်းလပ်ြခင်းမှာ ဗျိုင်း
နား သာ ကာင့် ြဖစ်၍ အကျိုးအ ကာင်းကိ ဆက်စပ်ရှာ ဖွသည်ရှိ သာ် မသတ္တ ဝါပင်ြဖစ် ကာင်းဟ
အနက်ရရှိ လရာမှာ နိမိတ်သည် အ ကာင်းပင် ြဖစ် လသည်။
ထိ ့ြပင် ဘရား ဟာကျမ်းဂန်များ၌ သိ ကားမင်း နရာ ပ ုကမ္ဗလာ ကျာက်ဖျာ တင်းမာြခင်းနိမိတ်၊
ြမတ်စွာဘရား ြဖစ်မည့်အခါ၌ မဟာမာယာ၏အိပ်မက်နိမိတ်၊ သား တာ်ဇာလီနှင့်ကဏှာဇိန်တိ ့အား ဇူဇကာ
ပ ား အလှူခလာမည်ကိ မယ် တာ်မဒ္ဒီ ဒဝီမက်နှင့် သာ အိပ်မက်နိမိတ်၊ လူတိ ့၌ တစ်ခခြဖစ်မည်ကိ ြပနှင့်
သာ ကာင်း သာနိမိတ် မ ကာင်း သာနိမိတ်ဟူ၍ များစွာပင် ရှိ လ သးသည်။
က နာင်မင်းသား ကီး
အရှင်မင်းတန်းမင်းတရား ကီး၏ညီ တာ်ြဖစ် သာ က နာင်အိမ် ရှ ့မင်း ဦး ကာက်သည် လတ် တာ်
သိ ့ လာရာ ချာင်းအကူးတွင် ဖာင် တာ်က တ်ကျသြဖင့် နိမိတ်မ ကာင်း၍ ထွက် တာ်မမူရန် ပညာရှိများက
လ ာက် သာ်လည်း နာယူ တာ်မမူသြဖင့် ြမင်ကွန်းစားတိ ့၏လပ် ကြခင်းကိ ခရသည်မှာလည်း နိမိတ်ြပ
ကာင်း ထင်ရှား ပ၏။
အ လာင်းမင်းတရား ကီး
အ လာင်းမင်းတရား ကီးသည် တလိင်းတိ ့ကိ လပ် က သာအခါ ရှ ့ တာ်တွင် ထန်းပင်လဲလာ
သည်ကိ ပညာရှိတိ ့က နိမိတ်ဖတ် ကသည်။ ထန်း-မှာ စ နန၊ တလိင်းလည်း စ နနြဖစ်၍ ထန်း-တည်းဟူ
သာ စ နနသည် အရှင်ဘရား ြခ တာ်ရင်းသိ ့ ဝပ်စင်းဦးခိက်သည့်အလိမှာ တလိင်းတည်းဟူ သာ စ နန
များအား အလိြပည့်မည့်နိမိတ် ြဖစ် ကာင်းနှင့် လ ာက် လရာ လ ာက်တိင်းပင် အာင်ြမင် လ တာ့၏။
ထိ ့ နာက် အ လာင်းမင်းတရား ကီးသည် ယိးဒယားြပည်သိ ့ ချီတက်လပ် က တာ်မူ နစဉ် နြပည်
တာ်၌ (မျက်ရည်ကိ သတ်လိ ့ နာက်ဆတ်ြပန်)ဟူ၍ နြပည် တာ် ရတနာသိဃတွင် သားသည်မိခင်တိ ့က
သီဆိ၍ က လး ချာ့ လ တာ့ရာ အ လာင်းဘရားမှာ နတ်ရွာစသြဖင့် အ လာင်း တာ်ကိသာ သား တာ် ကီး
တိ ့ယူ ဆာင် နာက်ဆတ်၍ ြပန်လာရ တာ့သည်မှာလည်း နိမိတ်များပင် ြဖစ် ပ၏။ ထိ ့ြပင်လည်း ( နမင်း
ရယ်ညို၊ ရဘိ ဘယ် ခတ်မှ ရာက်ပါ့မယ် လး)ဟူ သာ အ လာင်းမင်းတရား ယိးဒယားသိ ့ချီစဉ် နြပည်
တာ်၌ သီဆိနှင့် က သာ သီချင်းနိမိတ်များ။ (လပျဉ်သားနှင့်၊ ဆာက်ထားနန်း တာ်၊ စမ ပျာ် ပီ)ဟူ၍
ယိးဒယားအချီတွင် စိန္တ ကျာ် သူစပ်ဆိ သာ နိမိတ်ရတများမှာလည်း နိမိတ်မှာ အ ကာင်းြဖစ် ကာင်း
ထင်ရှားလှ ပ တာ့၏။
ဤအရာတွင် အဂလိပ်လူမျိုးတိ ့မှာမူကား ထာင်ထား သာ လှကား အာက်တွင် သူဝင်လ ိုးက
နိမိတ် မ ကာင်း။ ထမင်းစားရာတွင် စားပွဲ ပ သိ ့ ဆားကျသွားက နိမိတ်မ ကာင်းသြဖင့် ဘယ်ဘက်
ပခး ပ မှ ဆားကိ နာက်ြပန်ပစ်ရြခင်း၊ မဂလာ ဆာင်ရာတွင် ပွဲမထတ်မီ သတိ ့သားနှင့်သတိ ့သမီး တွ ့လ င်
နိမိတ်မ ကာင်းြခင်း ဟူ၍ အယူရှိ က လသည်။
(အတိတ်)ဟူ သာစကားမှာမူကား ပစ္စုပ္ပန်မျက် မှာက်၌ ြဖစ်မည်ကိြဖစ် စ၊ နာင်အနာဂတ်၌ ြဖစ်
မည်ကိ ြဖစ် စ၊ ြဖစ်ခဲ့ထင်ရှားခဲ့ဖူး သာ ယခင်အ ကာင်းကိ ဆာင်၍ (သည်လိရှိလိ ့ သည်လိြဖစ်တတ်
သည်)ဟ ြပာြပြခင်းမျိုးကိ(အတိတ်)ဟ ခ ဆိရ ပ၏။

4. ebook is created by www.ShanYoma.Org
ဥပမာ-အ လာင်းမင်းတရား ကီး ြဖစ် ပ မည့်အခါ၌ ရှးယခင်က စာ ပသင် ကား ကရာတွင် (စာ-
အစ၊ န မာ-က)ဟူ သာစကားအတိင်း န မာ တဿကစ၍ သင် သာ်လည်း ထိအခါ၌ အစဉ်အလာကိဖျက်၍
( အာင် ဇယျတ သဗ္ဗမဂလ)ဟ ြပင်၍ သင် ကား ကရာ ပညာရှိတိ ့က ထိအတိတ်မှာ ( အာင် ဇယျ-အမည်ရှိ
သာသူ ကာင်းစားမည့်အ ကာင်းပင် ြဖစ်သည်)ဟ အဓိပ္ပါယ် ကာက်ယူ က လရာ ကာက်ယူသည့်အတိင်း
မှန်ကန်ခဲ့သည်။
(တ ဘာင်)မှာမူကား ပစ္စုပ္ပန်မှ န၍ အနာဂတ်အ ရးကိ ကိုတင် ြပာဆိနှင့်ြခင်းပင် ြဖစ်ရာ ဥပမာ-
သီ ပါမင်း ထီးနန်းဆက်ခရမည်ကိ အရူးမမိချမ်းက ( ရမိးရွာလိ ့ မယ်မ အး၊ ငွမိးရွာလိ ့ မယ်မ အး၊ ပထမ
ြပန်ရှင်လိင်ထွက် နန်းတက်မှ အး)ဟူ၍ သီဆိသည်ကိ အများ ကားသိ က လရာ ပညာရှိများက အရှင်သီ ပါ
မင်း ထီးနန်းရမည်ဟ ဖတ်ဆိသည့်အတိင်း မှန်ခဲ့ လသည်။
ထိအရှင်သီ ပါမင်းလက်ထက် တာ်မှာပင် ထီဖွင့်ပွဲ ကီး ြပုလပ် လရာ ပညာရှိများက (ထ-ဆင်ထူး
နှင့်ဌ-၀မ်းပဲသည် သ ဘာတူ ြပာင်းလွဲတတ် သာသ ဘာ ြဖစ်ရကား ထီ-မှာ ဌီသိ ့ ြပာင်းနိင် သာ ကာင့်
ဥပါဒ်-ဌီ-ဘင်ဟူ သာ ခဏငယ်၃ချက်တွင် ဥပါဒ်-ကား ြဖစ်ြခင်း၊ ဌီ-ကား တည်ြခင်း၊ ဘင်-ကား ပျက်ြခင်း
ြဖစ်၍ အ ကာင်းဆက် နရကား ဌီ-သ ဘာ ယခတည် သာ်လည်း မ ကာမီ ဘင်-သ ဘာ ပျက်စီးြခင်း
နှင့် ကု ကိုက် ကရ တာ့မည်ဟ ဖတ် က လရာ ဖတ်ဆိသည့်အတိင်း မင်းနှင့်တကွ ြမန်မာြပည် ကီးမှာ ဆးရး
၍ က န်လးလး ြဖစ်ရဖူး လသည်။
ပဂက ကျာ်စွာမင်း
ထိ ့အြပင် ကာဇာသက္က ရာဇ်(၆၆ဝ)ြပည့်နှစ်တွင် ပဂြပည်၌ စိးစလျက်ရှိ သာ ကျာ်စွာမင်းကိ အသခ
ယာ၊ ရာဇသ က၊ သီဟသူဟူ သာ ရှမ်းညီ နာင်(၃) ယာက်တိ ့က နန်းမှချ၍ ရဟန်းြပုထား လ၏။ ထိအခါ
ပဂြပည် မင်း စာနစ်က မင်းရိးမင်းစင်ကိသာ နန်းတင်ပါမည့်အ ကာင်းနှင့်တရတ်ြပည် ကီးသိ ့ တစ်ဖက်မှ
လတ်၍ တရတ်ဘရင်ထသိ ့ အ ကာင်း ကားထား လရာ သန်စိန်တိန်စင်၊ ယာ်ဓာတိန်စင်၊ မာ်တာတိန်စင်၊
မာ်ရမိဟ့်တိန်စင် ဟူ သာ စစ်သူ ကီး လး ယာက်တိ ့နှင့်စစ်သည် ြမာက်များစွာတိ ့ ြမန်မာြပည် ြမင်စိင်း မို ့
ရှမ်းမင်းညီ နာင်တိ ့ နရာသိ ့ ရာက်လာ လ၏။
တရတ်တိ ့မှာ စစ်သည်များလှ သာ ကာင့် မင်းညီ နာင်သး ယာက်တိ ့ ဘက် ပိုင်၍ မတိက်ဝ့ရကား
သာသနာပိင်ကိ တိင်ပင် လရာ သာသနာပိင်ကလည်း (ငါ့မှာ ရဟန်းြဖစ်၍ ြပည် ရးရွာမတွင် မပါလိ၊ က မ်း
သမားတိ ့နှင့်တိင်ပင်ကာ အရိပ်အဆင်ကိ ကည့်ရလပ် လ)ဟမိန် ့ တာ်မူသြဖင့် က မ်းသမားတိ ့ကိ ကာ-က စ
လရာ က မ်းသမားတိ ့လည်း ကာ-ကိ (စာနာအမသည် မရှိက စကားမဆိမာ)ဟူ၍ သီဆိသည်ကိ ကားရာ
အမသည် တရားခ ြဖစ် သာ မင်းရိးနန်းကျ ကျာ်စွာ၏ဦး ခါင်းကိ ြဖတ်၍ မင်းရိးမရှိ တာ့ ပီဟ မင်းညီ နာင်
တိ ့က ကျာ်စွာဦး ခါင်းကိ တရတ်စစ်သူ ကီးတိ ့အား ြပသသြဖင့် နာက်ဆး၌ တရတ်-ြမန်မာကိစ္စ ကီး ပီး
ြပတ်သွား လ၏။ ထိသိ ့က မ်းသမားတိ ့ ြပာ သာစကားမှာ (မည်သိ ့မည်ပ ြပုလပ်ရမည်)ဟူ သာ အနက်
အဓိပ္ပါယ် ပါရှိသြဖင့် တ ဘာင်စကား ဟူ၍ ခ ဆိရ ပမည်။ ထိ ့ြပင်လည်း တ ဘာင် ကာက်၍ တင် လ ာက်
ြပန်သြဖင့် မှန်ကန်သည်များမှာလည်း မဟာရာဇဝင် တာ်၊ မှန်နန်းရာဇဝင်၊ အယူ တာ်မဂလာ လ ာက်ထး
စသည်တိ ့၌ များစွာပါရှိ ပ၏။
(စနည်း)ဟူသည်ကား အမှတ်တမဲ့ ြပာဆိ သာစကားတိ ့ကိ မှတ်သား၍ အဓိပ္ပါယ်ဖတ် သာနည်း
မျိုးြဖစ် ပ၏။ ဥပမာ- တာင်တွင်းအ ကျာ်ခင် ကီး ပျာ်သည် သက္က ရာဇ် ၁၁၂၄-ခနှစ်တွင် ကျန်းမာ တာ်မမူ
သာအခါ စနည်းနာ စရာ သားသည်မိခင် တစ် ယာက်က က လး ချာ့ နသည်မှာ (သီ ဘာသးဆယ်)

5. ebook is created by www.ShanYoma.Org
ပင်ြဖစ်ရာ ထိစနည်းကိ ခင် ကီး ပျာ်ဖတ်ယူသည်မှာ ( ဘာ-အိအချင်းတိ ့၊ သီ-သီလရှိ သာ၊ ဆယ်-အဂါသား
သည်၊ သး-သညဆိတ်လတ္တ ့၊ ဝါ - သလတ္တ ့)ပင်ြဖစ်၍ ငါ့မှာ ဆးသဉ်း၊ ဓာတ်သဉ်း၊ တင်းသဉ်း၊ နဝင်းသဉ်း
ြဖစ်၍ ကသြခင်း မြပု ကနှင့်။ မချ သရ တာ့မည်ဟ ြပာရင်းဆိရင်းပင် ပျလွန် တာ်မူ လ၏။
ထိ ့အတူ အယူ တာ်မဂလာအမတ် မာင်နိး မမာသည့်အခါ၌လည်း စနည်းနာ စရာ သားသည်မိခင်
တစ် ယာက်က က လး ချာ့သည်မှာ (နိးပါနှင့်ကွယ် သားငယ် ရ သွး။ မိခင်ကိ ဒက္ခ ပးတယ် အိပ်ပါ့
လူ လး)ဟူ၍လည်း ကာင်း၊ ပ ားတစ် ယာက်က တပည့်အား ဗဒင်ပညာကိ သင် ပးရာ၌ (စန်း-ခန်း-
သဉ်း)ကိ သတိထားဟူ သာစကား ြဖစ် ပ၏။ ထိစနည်းနှစ်ရပ်ကိ အယူ တာ်မဂလာ မာင်နိးက အဓိပ္ပါယ်
ဖတ်သည်မှာ ပထမသားသည်မိခင်၏စနည်းကား (နိးပါနှင့်)ဆိသည်မှာ အိပ် တာ့ဟဆိြခင်းပင် ြဖစ်၏။
သ တာ့နှင့် ထပ်တူပင်ြဖစ်၏။ ငါ့နာမည်လည်း မာင်နိးြဖစ်၍ ငါ့ကိပင် ဆိ၏။ နာက်စကားများမှာလည်း
ငါ့အား သရမည့်စကားများသာ ြဖစ် လသည်ဟဖတ်၏။ ဒတိယစနည်းကိ ဖတ်ြပန်သည်မှာ (စန်း-ခန်း-
သဉ်း)သည် စ-ခဏ သည-ပင်ြဖစ်၍ စ-အဂါ သားသည်၊ ခ ဏ ယဝ-ခဏြခင်း၌သာလ င်၊ သည-ဆိတ်လတ္တ ့။
(ဝါ ) သလတ္တ ့-ပင်ြဖစ်သည်ဟ ြပာ ြပာဆိဆိနှင့်ပင် အနိစ္စ ရာက် လ တာ့သတည်း။
စင်စစ်အားြဖင့် စနည်းကား တ ဘာင်နှင့်ခပ်ဆင်ဆင်ပင် ြဖစ် ပ၏။ အကျဉ်းအားြဖင့် စယူရ သာ
နည်း ပတည်း။
(ဘ ဝါ)ဟူရာ၌ ြဖစ်ရန်အ ကာင်းပင် ြဖစ် ပ၏။ ထိဘ ဝါကား ြမ ကီးကိ အစွဲြပု၍ ချာက်ကမ်း
ပါး ပိုပျက်ြခင်း၊ ငလျင်လပ်ြခင်း၊ ြမ ကီး ကွဲအက်ြခင်း၊ ဘရား ပထိး စတီတိ ့ တန်ခိး ရာင်ြခည်ြပြခင်း၊
ဆင်းတ တာ်များ ခ းထွက်ြခင်းစသည်တိ ့ပင် ြဖစ်၏။ ထိဘ ဝါကိပင် ( ဘာမကိတ်)ဟူ၍ ပညာရှိများ
ကာက်ယူ ပီးလ င် (၁) ဘာမကိတ်၊ (၂) ကာင်းကင်ြပင် မည်းနက်၍ နြခင်း၊ နီရဲ၍ နြခင်း၊ တစ်ပိင်း မီ
တစ်ပိင်းမည်း နြခင်းတိ ့မှာ ဒိဗ္ဗကိတ်ဟ၍လည်း ကာင်း၊ (၃) ကာင်းကင်နှင့် ြမ ကီး စပ် ကားခလပ်တွင်
စွန်နှစ် ကာင် သားတစ်လြခင်း၊ ငှက်အချင်းချင်း ထိးခွပ်ြခင်း စသည်တိ ့မှာ (အန္တရချကိတ်)ဟူ၍ ကာက်ယူ
ပ၏။ ထိတွင် တနလာ ဂိုဟ်မှထွက် သာအ မီးမှာ ၁ဝ-လးရှိ၍ ၄င်းကိလည်း (ဒိဗ္ဗကိတ်)တွင် သွင်း လ
သည်။
ထိသိ ့ အတိတ်-နိမိတ်-တ ဘာင်-စနည်း-ဘ ဝါ ဟူ၍ လာလတ္တ ့ သာအနာဂတ်ကာလ၌ ြဖစ်မည့်အ
ကာင်းကိ ကိုတင်၍ ြပနှင့်သိနှင့်ရသည်တိ ့မှာ က န်ပ်တိ ့ အာရှတိက်သားများအဖိ ့ အ ရးအ ကီးဆးပင်
ြဖစ် လ၏။ အမှန်အားြဖင့် ထိသိ ့ြဖစ် ပ လာရြခင်းတိ ့သည်ကား ြပာဆိမည့်သူများ၏နတ်ဖျားတွင် နတ်များ
စီးနင်း၍ ြပာသည်ဟ ပညာရှိများ ကာက်ယူ လရာ များ သာအားြဖင့် (က လး၊ သဘင်သည်၊ အရူး)
တိ ့တွင် ြဖစ်တတ် ကာင်းကိ အယူ တာ်မဂလာ လ ာက်ထးတွင် အမှာရှိ ပ၏။ ထိအ ကာင်းများကိ ဟသာ
ဝတီမင်း၏(အမှား တာ်ပကျမ်း)တွင် များစွာပါ လရာ အနည်းငယ်မ ဖ ြပရလ င် ရတနာပူရ အဝ မို ့ကီး
မပျက်စီးမီက ရဟန်းတစ်ပါးသည် နတွင် (ဝိနသခ ဇတဝိနသ)ဟူ သာအက္ခရာ ထင်လာ ကာင်း အိပ်မက်
ြမင် လရာ ကျာ် အာင်စထားဆရာ တာ်က အနက်သမ္ဗန်သည်မှာ (ခ- ကာင်းကင်သည်၊ ဝိနသ-ပျက် လ ပီ၊
ဇတသတ္တ -သတ္တ ဝါတိ ့သည်၊ ဝိနသ-ပျက်လတ္တ ့)ဟူ၍ ြပန် လသည်။ ြပန်သည့်အတိင်း အဝြပည်ကိ မွန်တလိင်း
တိ ့သိမ်းယူ က လ၏။ ထိသိ ့မသိမ်းမီပင်-
သက်ငယ်တစ်ရာ၊ ဝါးတစ်ရာ၊
အိမ်သာ ဆာက် တာ့ ဝိင်းဝိင်း။
မိ-မ တွ ့လိ ့ဘ-မြမင်၊
ရွာ တာင်ခွင်ကိ ြပာင်း တာ့ စာ စာ။

6. ebook is created by www.ShanYoma.Org
လှ ကီးကားတင်၊ လှည်း ကီးပင်။
လှည်းမှာ သ ဝ၊ လှမှာ ြမစ်စ၊
ပစ် တာင်းကိ လ ့လြပု။
အပျိုြဖူကိ-မွန်ယူလိ ့သွား။
ြမန်မာလိက်ရသည် အူယား ဖားယား။
ခါင်တစ်ကယ် နာက်လှန်၊
ဆြဖတ်ကယ်-တိ ့ရဲ ့ စား။
ဘာ် ညာင်ကိင်း သူမများ။
ဆူးပတ်ကိ လ ဟာ် ခ ရိးလား။
ဟူ၍သီချင်းများကိ သီဆိ ကရာတွင် အနာဂတ်အ ရး ပူ ဆွးစိးရိမ်ဖွယ်များနှင့်ြမန်မာကိ မွန်တိ ့က တိက်ခိက်
ညဉ်းဆဲနိင်မည့်အ ကာင်းများသာ ြဖစ် လသည်။ ြဖစ်လည်း ြဖစ် ပ၏။
ထိ ့ြပင်လည်း အဆိပါ ဟသာဝတီမင်းလက်ထက်တွင် ကဗျာလကာစပ်ဆိသီကး ရးသား ကသည်မှာ
လည်း မ နာ်ပျို ့၊ မ နာ်သီချင်း၊ ကမ္မာဘယပျို ့၊ သူဇာြပန်ပျို ့၊ မဏိခက်ပျို ့၊ သမဒ္ဒ ဃာသပျို ့၊ ရွယဉ်ပျို ့၊
ငဆန်ြပန်ပျို ့၊ အူရွပျို ့၊ ပွစိပျို ့၊ န မာလကာသာချင်းခ၊ တးတျာဘွဲ ့ဆိရာ၌လည်း မဂလာရှိ သာ စကားလးက
နည်း ပီးလ င် တိင်းြပည်ပျက်စီးသည်။ မို ့ရွာပျက်စီးသည်။ သ ဘာပျက်သည်။ ဓား-သန်လျက်-ြဖင့်ထိး-ခတ်-
သတ်ြဖတ်သည်။ မိန်းမ- ယာက်ျား-သား-သမီး-ညီအစ်ကိ- မာင်နှမ-အ ပါင်းအ ဖာ်တိ ့ ကွဲြပားပျက်စီးသည်။
တမ်းတပူ ဆွး ငိ ကးရသည်။ ချစ်သူနှင့်ကွဲရသည်။ တိ ့သာများသြဖင့် ရတနာပူရ အဝြပည် ကီး ဆးရးပျက်
စီးရသည်ဟပညာရှိများ ကာက်ယူတိင်း မှန် လ တာ့၏။
ထိ ့ြပင်လည်း (ခါးပါး ထာက်လိ ့ တာင် ြမာက်ကိ မ ာ်၊ ခါင်တကယ် ပ လာခဲ့လှသည်)ဟူ၍လည်း
သီဆိ က ပ၏။ သီဆိသည့်အတိင်းလည်း တလိင်းရန် ပ လာသြဖင့် အဝပျက်စီးရ လ၏။
ဆင်ြဖူရှင်
ထိ ့ြပင် ကာဇာသက္က ရာဇ် ၃၁၆-ခနှစ်တွင် ဟသာဝတီ ဆင်ြဖူရှင်မင်းတရား ကီးသည် အဝစည်
သူ ကျာ်ထင်ကိ တိက်ခိက်မည် က သာအခါ၌ ( ကုတ်ကယ် ကုတ်ကယ်။ ရ ကုတ်ထဲတွင် ပလဲထည့်တ
ပန်းထည့်တ။ ဝန်းရ သးရ ရး၊ မ လးကားရရား။ မာင်မင်း ရဝသား၊ ရဝလာ ရာက်၊ မိး သာက်
ထမင်းစား၊ ဆင်လည်း ဆင်အိ၊ ဗိလ်လည်း ြပုစ၊ အဘသတိထား)ဟ၍ သူငယ်များ ဖွဲ ့နွဲ ့သီဆိ က လ၏။
ထိတွင် ကုတ်ကယ် ကုတ်ကယ်-အရ အဝြပည်သည် ကုတ်နှင့်တူ ကာင်း။ ပလဲထည့်တ ပန်းထည့်တ-မှာ
ထိအဝြပည်တွင် ြမန်မာတလှည့် ရှမ်းတလှည့် စိးစဖူး ကာင်း။ ဝန်းရ သးရ ရး-မှာ ယခအဝတွင် စိးစ
လျက်ရှိ သာ စလင်းစည်သူ ကျာ်ထင်သည် မင်း သးမင်းငယ်မ ြဖစ် ကာင်း။ မ လး-ကားရရားမှာ ထိမင်း
စကားကိ မှူးမတ်စသည်တိ ့ ညီညီညတ်ညတ် လိက်နာြခင်းမရှိပဲ ကိးရိးကားရား ြဖစ် န ကာင်း။ မာင်မင်း
ရဝသား-မှာ ဟသာဝတီ ဆင်ြဖူရှင်မင်းတရား ကီး မာင်ြခတက်။ ဝါ -ရှင်ရဲထွတ်မှာ မူလအဝ အဆက်အ
နွယ်ြဖစ် ကာင်း။ ရဝလာ ရာက် မိး သာက်ထမင်းစား-မှာ ခဏြဖင့် လပ် က အာင်ြမင်မည့်အ ကာင်း။

7. ebook is created by www.ShanYoma.Org
ဆင်လည်း ဆင်အိ-မှာ အဝ-၌စိးစလျက်ရှိ သာ စလင်းစည် သူ ကျာ်ထင်မှာ ဗဒ္ဓဟူးသားြဖစ် ကာင်း။ အဘ
သတိထား-မှာ ထိအ ကာင်းတိ ့ကိ ဆင်ြဖူရှင်မင်းတရား ကီး သတိြပုရန်ြဖစ် ကာင်းတိ ့ပင် ြဖစ် လရာ
နှစ်ည သးရက်နှင့်ပင် ဆင်ြဖူရှင်မင်းတရား ကီးက စည်သူ ကျာ်ထင်ကိ နိင် လ တာ့သတည်း။
ညာင်ရမ်းမင်းတရား ကီး
ထိ ့ြပင် ညာင်ရမ်းမင်းတရား ကီးသည် ကာဇာသက္က ရာဇ် ၉၆ဝ-ြပည့်တွင် အဝကိ မသိမ်းယူမီ (လး
တိ လ သာလှ လး။ သူငယ်ချင်းချင်း၊ ယာက်မရင်းတိ ့၊ လှည်း ကာင်းဖဖ၊ စမန်လက် ကာက်၊ ဆင် ပါက်
ငါးစီး၊ ကျိုင်း ကီးငါးရာ အပ်၍လာ။ သဃာရာဇာတူ၊ ပါက်ြဖူ ရချိုး ပိတ်ပဆိးနှင့်၊ ကတိးမပါ န ့သာပါ
သည်။ န ့သာတကွဲ ဆင် တာ်ရဲမှာ ဆပ်၍ ကဲ။ ြပည်ထဲ သာယာ ပ တာ့မည် လးတိ လ၊ လးငယ် လ)ဟူ သာ
သီချင်းကိ သီကး၍ လူ ကီး-လူငယ်-မိန်းမ- ယာက်ျား သီဆိ က လ၏။ သီဆိသည့်အတိင်း မဂလာပါ
သာစကားများြဖစ်၍ ညာင်ရမ်းမင်းတရား ကီးသည် အဝြပည် ကီးကိ တိက်ခိက်သိမ်းယူ အာင်ြမင် တာ်မူ
ပ၏။
ထိ ့ြပင်လည်း သဘင်သည်၊ သီချင်း ရးသူ၊ စသည်တိ ့မှာ ကာင်းြမတ် သာမဂလာနှင့်ယှဉ် သာ
စကားလးများကိသာ သးနန်းဖွဲ ့ဆိ ရးသား က၍ အမဂလာြဖစ် သာ စကားအသးအနန်းများကိ ဖွဲ ့ဆိသီကး
ရွတ်ဖတ် ကသြဖင့် တိင်းြပည်ပျက်စီး ကာင်း၊ လူမျိုးပျက်စီး ကာင်း၊ မဂလာရှိသည်ကိ ဖွဲ ့ဆိသီကး ကသ
ြဖင့် အမျိုးဘာသာ၊ သာသနာ စည်ကားတိးတက် ဖွ ့ဖိုး ကာင်းတိ ့မှာ များစွာပင် ရှိသြဖင့် လွတ်လပ် ရးရရှိ
ပီး သာ က န်ပ်တိ ့ြမန်မာလူမျိုး သီချင်း၊ ကဗျာ၊ ဝါသနာပါသူတိင်းတိ ့မှာ မိမိတိ ့လူမျိုး တိးတက်ရာတိးတက်
ကာင်း အစရှိသည့်မဂလာနှင့်စပ်လျဉ်းသည်တိ ့သာ သီကး ရးသားသင့် ကာင်း ဖ ြပလိက်ရ ပသတည်း။
ဟသာဝတီ-ဦးဘရင်
မှတ်ချက်။ ။အတွဲ(၃)၊ အမှတ်(၁)၊ ၁၉၈၇-ခနှစ်၊ ဖ ဖ ဝါရီလထတ် ဒဂန်မဂ္ဂဇင်း စာမျက်နှာ(၁၂၇-မှ
၁၃၁)ထိ လာ သာ ဆာင်းပါးကိ ြပန်လည်၍ စာစီရိက်ထားြခင်း ြဖစ်ပါသည်။