H ιστορία του μηχανισμού των αντικυθήρων

2.  Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων
 (γνωστός και ως αστρολάβος ή υπολογιστής των
Αντικυθήρων), είναι το αρχαιότερο σωζόμενο μηχάνημα με
γρανάζια, και μάλιστα πολύ πολύπλοκο.Δημιουργήθηκε το ΄β
μισό του 2ου αι. πΧ. και είναι φτιαγμένος από μπρούντζο και
είχε ξύλινο πλαίσιο. Περιλαμβάνει οδοντωτούς τροχούς,
κλίμακες,άξονες και δείκτες.Οι επιγραφές στην επιφάνεια του
Μηχανισμού σχετίζονται με αστρονομικούς και
ημερολογιακούς υπολογισμούς , ενώ οι επιγραφές στις
μεταλλικές πλάκες που τον προστάτευαν αφορούν στις
οδηγίες χρήσεις του οργάνου.Είναι ο αρχαιότερος
πολυσύνθετος αστρονομικός φορητός υπολογιστής , με τον
οποίο προσδιορίζονταν οι θέσεις του Ήλιου , της Σελήνης και
των πέντε γνωστών κατά την αρχαιότητα πλανητών,του Ερμή,
της Αφροδίτη,του Άρη,του Δία και του Κρόνο.
Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ
ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ

3. Πώς λειτουργεί
 Η μηχανή λειτουργούσε ως εξής: εισήγαγε
κάποιος μία μελλοντική χρονολογία και η
μηχανή του έδειχνε τις θέσεις της σελήνης
και του ηλίου σε εκείνη τη συγκεκριμένη
χρονολογία, όπως επίσης και τη φάση
της σελήνης. Ωστόσο πολλά
αστρονομικά προβλήματα μπορούσαν
να λυθούν με έναν αστρολάβο

4. ΑΠ0 ΤΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ
 Ο αστρολάβος αποτελείται από έναν δίσκο, που το
εξωτερικό του πλαίσιο υποδιαιρείται σε μοίρες, και σε
έναν κανόνα (γωνιόμετρο) που μπορεί να
περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του. Πάνω στον
δίσκο υπάρχει μια χαραγμένη ακτίνα που καταλήγει στα
αντιδιαμετρικά σημεία του 0 των μετρήσεων. Για να
μετρήσουν την γωνία μεταξύ δυο αστεριών,
τοποθετούσαν με σκόπευση το ένα πάνω στον κανόνα
και έστρεφαν τον δίσκο με την ακτίνα ώσπου να
συναντήσει το άλλο αστέρι, η γωνία ήταν αυτή που
εμφανιζόταν μεταξύ του κανόνα και της ακτίνας.

5. Το Ναυάγιο
Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων χρονολογείται περίπου στο 60-
50πΧ.,εποχή που το θαλάσσιο εμπόριο και οι μεταφορές έργων τέχνης
από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ιταλία είχαν κορυφωθεί,ενώ το
φορτίο του χρονολογείται από τον 4ο έως και τον 1ο αι. πΧ.Το πλοίο ήταν
φορτηγό, εκτιμώμενης χωρητικότητας 300 τόνων και κατευθυνόταν
προς της Ρωμαϊκές αγορές για πώληση ή διακόσμηση των δημόσιων
κτιρίων της αιώνιας πόλης και πρωτεύουσας της τότε υπερδύναμης.
Μαρμάρινα και χάλκινα αγάλματα όπως του Εφήβου και του
Φιλοσόφου, πολυτελή γυάλινα σκεύη,χρυσά κοσμήματα ,πλήθος
κεραμικών αγγείων και χάλκινες κλίνες συνιστούσαν τον κύριο όγκο του
φορτίου του .Μαζί με αυτά, ο πολύτιμος <<Μηχανισμός των
Αντικυθήρων > > εξακολουθεί έως σήμερα να εμπλουτίζει τις γνώσεις
μας για την αρχαία ελληνική τεχνολογία και αστρονομία .Τα αντικείμενα
που ανασύρθηκαν από το ναυάγιο μαρτυρούν τις αισθητικές
προτιμήσεις των παραγγελιοδοτών ή υποψηφίων αγοραστών , αλλά
πρωτίστως αντικατοπτρίζουν το νέο φαινόμενο της εμπορίας έργων
τέχνης ,της πρώτης στην ιστορία του Δυτικού Πολιτισμού. Επίσης
καθιστούν το Ναυάγιο των Αντικυθήρων ως το πλουσιότερο που έχει
βρεθεί στον ελλαδικό χώρο.

6. Ανακάλυψη
 Ανακαλύφθηκε τυχαία το 1900 από Σύμιους
σφουγγαράδες στις ακτές των Αντικυθήρων.
Πιθανότερες αιτίες της βύθισης του πλοίου είναι
η κακοκαιρία και η εσφαλμένη φόρτωση, ενώ
ως πιθανές αφετηρίες - στάσεις του έχουν
προταθεί μεταξύ άλλων η Πέργαμος, η Έφεσος,
η Δήλος και η Ρόδος, με τις πρώτες να
συγκεντρώνουν περισσότερες πιθανότητες,
αφού από εκεί προέρχονται τα χάλκινα
νομίσματα που βρέθηκαν.

7. Το χρονικό της ανακάλυψης του
Μηχανισμού των Αντικυθήρων

 Τέλος 2ου αιώνα π.Χ..: Κατασκευή του Μηχανισμού, πιθανότατα στη Ρόδο, η οποία
εκείνη την εποχή ήταν κέντρο μεταλλουργίας.
 80 π.Χ. περίπου: Ενα ρωμαϊκό καράβι βυθίζεται ανοιχτά των Αντικυθήρων. Είχε
πιθανότατα αποπλεύσει από τη Ρόδο με κατεύθυνση την Ιταλία.
 Πάσχα του 1900: Σύμιοι σφουγγαράδες εντοπίζουν το ναυάγιο σε βάθος 45-60
μέτρων.
 Χειμώνας του 1901: Ολοκληρώνεται το έργο της ανάσυρσης των θησαυρών του
ναυαγίου. Μεταφορά των ευρημάτων στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Αθηνών.
 1902: Τα εμφανή γρανάζια του παράξενου χάλκινου ευρήματος τραβούν την
προσοχή του Βαλέριου Στάη, αρχαιολόγου του μουσείου, ο οποίος αντιλαμβάνεται
ότι πρόκειται για κάτι αξιοσημείωτο.
 Δεκαετία του '30: Ο ναύαρχος Ιωάννης Θεοφανίδης δημιουργεί το πρώτο μοντέλο
του Μηχανισμού.
Δεκαετία του '50: Η πρώτη σε βάθος μελέτη του Μηχανισμού από τον βρετανό
φυσικό και ιστορικό της επιστήμης Derek J. de Solla Price, τον ειδικό στη μελέτη
επιγραφών έλληνα επιστήμονα Γιώργο Σταμήρη και τον κ. Χαράλαμπο Καράκαλο,
πυρηνικό φυσικό στον «Δημόκριτο» καταδεικνύει ότι πρόκειται για τον πιο
πολύπλοκο μηχανισμό της αρχαιότητας, χωρίς να μπορεί να δοθεί απάντηση ως
προς τη χρησιμότητά του

8. Το χρονικό της ανακάλυψης του
Μηχανισμού των Αντικυθήρων(2)
 Δεκαετία του '50: Η πρώτη σε βάθος μελέτη του Μηχανισμού από τον βρετανό
φυσικό και ιστορικό της επιστήμης Derek J. de Solla Price, τον ειδικό στη
μελέτη επιγραφών έλληνα επιστήμονα Γιώργο Σταμήρη και τον κ. Χαράλαμπο
Καράκαλο, πυρηνικό φυσικό στον «Δημόκριτο» καταδεικνύει ότι πρόκειται για
τον πιο πολύπλοκο μηχανισμό της αρχαιότητας, χωρίς να μπορεί να δοθεί
απάντηση ως προς τη χρησιμότητά του.

Δεύτερο μισό του 20ού αιώνα: Πλήθος ερευνητών ασχολείται με τη μελέτη του
Μηχανισμού. Από τις πιο αξιοσημείωτες μελέτες είναι αυτή του Βρετανού
Michael Wright ο οποίος προχωρεί στη δημιουργία ενός μοντέλου, όπως είχε
κάνει στο παρελθόν και ο Price.

Φθινόπωρο του 2005: Η ομάδα του Προγράμματος για τη μελέτη του
Μηχανισμού των Αντικυθήρων αξιοποιεί καινοτόμους τεχνολογίες για να
συλλέξει δεδομένα τόσο από το εσωτερικό του Μηχανισμού όσο και από τις
επιγραφές που φέρει αυτός.

Νοέμβριος του 2006: Τα αποτελέσματα της μελέτης των παραπάνω δεδομένων
δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Nature». Από αυτά καταδεικνύεται η
χρησιμότητα του Μηχανισμού: επρόκειτο για όργανο πρόβλεψης εκλείψεων.

 Ταυτόχρονα πραγματοποιείται στην Αθήνα συνέδριο για την παρουσίαση των
αποτελεσμάτων και για τη συζήτηση των σημείων που παραμένουν σκοτεινά.

9. Επιστροφή στα Αντικύθηρα
 . Μετά από 38 χρόνια από την τελευταία έρευνα
του διάσημου Γάλλου εξερευνητή Ζακ Υβ
Κουστώ, ξεκίνησαν νέες έρευνες (στις 15
Σεπτεμβρίου 2014) με ονομασία "Επιστροφή στα
Αντικύθηρα" για το ναυάγιο, τον μηχανισμό και
άλλα πολύτιμα αντικείμενα από το ναυάγιο . Οι
ομάδα των επιστημών είναι εξοπλισμένη με την
τελευταία λέξη της τεχνολογίας

10. Επιστροφή στα Αντικύθηρα(2)
 Η ερευνητική ομάδα εντόπισε και ανέλκυσε:
 Ένα χάλκινο συμπαγές δόρυ με σαυρωτήρα, το οποίο
προέρχεται από χάλκινο ή και μαρμάρινο άγαλμα.
 Ένα χάλκινο δακτύλιο, προσαρμοσμένο σε χάλκινο
καρφί, ο οποίος σώζει στο στέλεχός του συσσωμάτωμα,
το οποίο ενδέχεται να περιλαμβάνει ξύλο του ίδιου, του
πλοίου όπου ήταν προσηλωμένος.
 Ανελκύστηκε επίσης δειγματοληπτικά μικρό τμήμα
φύλλου μολύβδου, το οποίο προέρχεται από τη
μολύβδινη επένδυση των υφάλων του αρχαίου σκάφους.
 Ανελκύστηκε επίσης μολύβδινος στύπος άγκυρας του
σκάφους που είχε εντοπιστεί το 2013 και άλλα
επιφανειακά ευρήματα, μεταξύ των οποίων ένας
δακτύλιος και μία χάλκινη απόληξη στηρίγματος κλίνης,
καθώς και μία σχεδόν ακέραιη λάγυνος.

11. Ο Μηχανισμός Σήμερα
 Ο Μηχανισμός αποτελεί ένα θαυμάσιο πόλο
έλξης των παιδιών στη Φιλοσοφία, τις
Επιστήμες, τα Μαθηματικά, την Αστρονομία
και την Τεχνολογία . Ο Μηχανισμός είναι
πολύ πιο προηγμένο από τα αστρονομικά
ρολόγια που εμφανίσθηκαν στην Δυτική
Ευρώπη μετά τον 14ο αιώνα. Σήμερα εκτίθεται
στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην
Αθήνα

12.  Μανώλης Αντωνίου
 Σπύρος Ζαΐμης
 Θωμάς Γούναρης
 Βασίλης Αθανασίου
 Νίκος Εσαμπαλίδης
 Δημήτρης Ασλάνης
 Αγγελική Κοκκινοπούλου
 Κατερίνα Ιωαννίδου
 Μελίνα Θεωδοροπούλου
 Πασχάλης Κεχαγιάς
 Δέσποινα Αγάπογλου
 Χριστίνα Ιακωβίδου
 Θάλεια Δειμερτσόγλου
 Βιδάλη Ιλεάννα
 Στράτος Γραμματάς
 Νίκος Αθανασίου
 Αρβανίτη Έφη
 Αντώνης Καλπακής
 Γεωργία Καζεζίδου
 Αγγελική Δαβαρία
 Παυλίνα Κυριακάκη
Η εργασία έγινε από τους μαθητές του Β΄1
Υπεύθυνη
Καθηγήτρια :
Κ. Μπαρούτα
Άννα