Introductie van Gerrit van der Veen tijdens de Gemeentedagen 2015.

1. Prof. mr. G.A. van der Veen
Advocaat AKD Rotterdam
Bijzonder hoogleraar milieurecht RUG
16 maart 2015
Gemeentedagen 2015
Rotterdam
Incidenteel hoger beroep in de praktijk

2. Agenda
1. Reden voor invoering incidenteel hoger beroep
2. Enige kernpunten
3. Wat kan en wat kan niet?
4. Vier smaken in hoger beroep
5. Drie casusposities met smaken

3. Reden incidenteel hoger beroep
1. Het instellen van hoger beroep bij de bestuursrechter was een vrij risicoloze aangelegenheid,
omdat de insteller er niet slechter van kon worden.
2. De “winnaar” in eerste aanleg kon alleen maar verliezen bij een hoger beroep van een ander.
3. Tegen dat onevenwicht keert zich het incidenteel hoger beroep.
3

4. Enige kernpunten (1/3)
1. Artikel 8:110 lid 1: Indien hoger beroep is ingesteld, kan degene die ook hoger beroep had
kunnen instellen, incidenteel hoger beroep instellen.
2. Instellen binnen zes weken nadat de appelrechter de gronden van het hoger beroep heeft
verzonden.
4

5. Enige kernpunten (2/3)
Twee soorten: incidenteel en voorwaardelijk incidenteel
1. Artikel 8:111: Niet-ontvankelijkheid van het hoger beroep heeft doorgaans geen gevolgen voor
de ontvankelijkheid van het incidenteel hoger beroep.
2. Artikel 8:112: Mogelijkheid van voorwaardelijk incidenteel hoger beroep. Dat wordt alleen
behandeld onder de voorwaarde dat het hoger beroep gegrond is, en vervalt verder als het
hoger beroep niet-ontvankelijk is of wordt ingetrokken.
5

6. Enige kernpunten (3/3)
1. Soms tegen 1 uitspraak = 1 besluit, maar kan ook tegen uitspraak over constellatie van
besluiten.
2. Zie bijvoorbeeld ABRvS 3 december 2014, 201402658/1/A3:
Het incidenteel hoger beroep is gericht tegen de aangevallen uitspraak, die
overeenkomstig artikel 5:39, eerste lid, van de Awb, mede betrekking heeft op het
invorderingsbesluit. Ook aan de overige vereisten van artikel 8:110, eerste lid, van de Awb
is voldaan. Derhalve is het college ontvankelijk in zijn incidenteel hoger beroep.
6

7. Wat kan en wat kan niet (1/2)
1. Wat kan: ageren tegen oordelen van de Rechtbank die niet voldoende gewichtig waren voor
een eigen hoger beroep, zoals
1. bij ontbreken van eigen procesbelang in hoger beroep, omdat Rechtbank wel één of
meer beroepsgronden honoreerde, maar dat materieel niets opleverde;
2. bij terugkomen van berusting, bijvoorbeeld om alsnog te proberen om een
invorderingsbeschikking van een dwangsom te redden: ABRvS 3 december 2014,
201402658/1/A3 en ABRvS 10 december 2014, 201402686/1/A1.
7

8. Wat kan en wat kan niet (2/2)
1. Wat kan niet: het eens zijn met de insteller van het gewone “(“principale”) hoger beroep
(ABRvS 14 januari 2015, 201403254, ABRvS 26 februari 2014, 201307373).
2. Wat kan natuurlijk ook niet: te laat indienen (ABRvS 24 december 2014, 201402074/1/A3):
Het incidenteel hoger beroep is dan ook buiten de in voormelde bepaling gestelde termijn
en dus niet tijdig ingesteld. Gelet hierop zal het incidenteel hoger beroep niet-ontvankelijk
worden verklaard.
8

9. Vier smaken in hoger beroep
1. Zelf hoger beroep instellen
1. Grootste regie over hoger beroep
2. Opent mogelijkheid incidenteel hoger beroep
2. Incidenteel hoger beroep instellen
1. Maakt positie vrij afhankelijk van wederpartij
2. Kan ingetrokken worden; ook op basis van “akkoordje” om hoger beroep te laten varen
3. Voorwaardelijk incidenteel hoger beroep instellen
1. Levert volledig afhankelijke positie op
2. Kan wederpartij uitnodigen om eigen hoger beroep in te trekken
4. Alleen verweer voeren
9

10. Drie casusposities met smaken (1/3)
Uw College heeft een bezwaar van X tegen een tot hem gerichte last onder dwangsom niet-
ontvankelijk verklaard, wegens termijnoverschrijding.
De Rechtbank vond de termijnoverschrijding niet verschoonbaar en verklaarde het beroep dus
ongegrond.
X gaat in hoger beroep tegen die ongegrondverklaring.
Welke keuze(s) heeft uw College?
10

11. Drie casusposities met smaken (2/3)
Uw College heeft een bezwaar van X tegen een tot hem gerichte last onder dwangsom niet-
ontvankelijk verklaard, wegens termijnoverschrijding.
De Rechtbank vond de termijnoverschrijding wèl verschoonbaar, maar liet de rechtsgevolgen in
stand omdat het beroep inhoudelijk ongegrond was.
X gaat in hoger beroep tegen de inhoudelijke ongegrondverklaring en instandlating van de
rechtsgevolgen.
Welke keuze(s) heeft uw College?
11

12. Drie casusposities met smaken (3/3)
Uw College heeft een (tijdig ingediend) bezwaar van X tegen een tot hem gerichte last onder
dwangsom geheel ongegrond verklaard.
De Rechtbank vond dat uw College een langere begunstigingstermijn had moeten geven, maar
verklaarde het beroep voor het overige ongegrond.
X gaat in hoger beroep met (onder meer) de stelling dat er geen sprake was van een overtreding.
Welke keuze(s) heeft uw College?
12

13. Afronding
Prof. mr. G.A. van der Veen
Advocaat bestuursrecht/omgevingsrecht
AKD Advocaten en notarissen Rotterdam
Bijzonder hoogleraar milieurecht RUG
AKD advocaten & notarissen
Wilhelminakade 1, 3072 AP Rotterdam
Postbus 4302, 3006 AH Rotterdam
T: +31 88 253 5556, M: +31 6 4767 0777
F: +31 88 253 54 47
E: gvanderveen@akd.nl
W: www.akd.nl

14. GEMEENTEDAG 2015
PARALLELSESSIE RONDE 1 (14.00 uur):
De 3D’s Zaal 44 (verdieping 44)
Omgevingswet Zaal 29.19 (verdieping 29)
Actualiteiten ruimtelijk bestuursrecht Zaal 29.22 (verdieping 29)
Subsidie, staatssteun en inkoop: communicerende vaten? Zaal 13.35 (verdieping 13)
Gebiedsontwikkeling in transitie Zaal 13.38 (verdieping 13)
Privacy en overheid Zaal 1.06 (verdieping 1)
Aanbesteden nu en in de toekomst: onzekerheid
tijdens implementatiefase? Zaal 0.41 (begane grond)

15. GEMEENTEDAG 2015
PARALLELSESSIE RONDE 2 (15.10 uur):
Omgevingswet Zaal 29.19 (verdieping 29)
Actualiteiten ruimtelijk bestuursrecht Zaal 29.22 (verdieping 29)
Subsidie, staatssteun en inkoop: communicerende vaten? Zaal 13.35 (verdieping 13)
Actualiteiten nadeelcompensatie- en planschaderecht Zaal 13.38 (verdieping 13)
Privacy en overheid Zaal 1.06 (verdieping 1)
Sanctierecht anno 2015 voor gemeenten Zaal 0.41 (begane grond)