14. GENETIK
Genetik ialah satu cabang biologi yang mengkaji:
(a)
fenomena keturunan dan variasi.
(b)
hukum-hukum yang menghubungkan persamaan dan perbezaan
antara individu yang mempunyai pertalian persaudaraan.
Pewarisan ciri atau trait daripada generasi induk ke anaknya dikenali
sebagai keturunan.
Dalam tahun 1902, Walter Sutton dan Theodor Boveri membuktikan
maklumat keturunan terkandung di dalam kromosom.
Kromosom terdapat di dalam nukleus sel.
Kromosom terdiri daripada protein dan asid deoksiribonukleik (DNA)
yang berpilin dan berlingkar seperti Rajah 1.0.
17. PENDAHULUAN
Sains genetik mengkaji hukum dan proses
berkenaan pewarisan ciri-ciri oleh tumbuhan dan
haiwan.
Bidang ini cuba menerangkan persoalan mengenai:
Apakah sifat kimia dan fizikal genetik yg diturunkan
kpd sesuatu organisma.
Bagaimanakah bahan genetik diturunkan kpd sesuatu
organisma?
Bagaimanakah bahan genetik bertindak dlm
organisma?
20. GEN
Setiap kromosom membawa beribu-ribu unit
pewarisan organisma yang dipanggil GEN..
Setiap gen menentukan pewarisan ciri
tertentu.
Sesuatu ciri mungkin ditentukan oleh lebih
drpd satu gen.
Cthnya ketebalan tempurung kelapa sawit
dikawal oleh satu gen major manakala ciri spt
kuantiti lateks, ketinggian pokok padi dan
daya pengeluaran hasil tanaman ditentukan
oleh lebih drpd satu gen.
27. VARIETI
sekumpulan tumbuhan yang mempunyai sifat tertentu
yang membezakannya drpd kumpulan tumbuhan lain
dalam spesies yang sama.
Varieti baru yang mampu memperbaiki ciri sesuatu
tanaman di hasilkan melalui proses kacukan, pemilihan
dan ujian baka. Proses ini mengambil masa yang
panjang.
Cthnya, pelbagai jenis padi yang dihasilkan spt MR84,
MR185, MR167 dan MR211. ( MR = MARDI Rice)
30. KLON…getah
( Klon-klon Pilmor (Pil D65 dan Pil D84), Prang Besar
(PB25 dan PB86) dan klon-klon RRIM 703 dan RRIM
803 merupakan cth klon getah yang berjaya).
Kacukan antara spesies juga telah dilakukan kpd pokok
getah.
Klon-klon getah berasal drpd 22 pokok yg dibawa masuk
oleh Sir Henry Wickham pada tahun 1922.
Oleh kerana tabung gen sgt kecil, RRIM membawa
masuk 9 spesies Hevea dr Amerika Selatan sebagai
sumber gen baru utk program pembiakbakaan.
31. KLON…kelapa sawit
Kelapa sawit yang
diusahakan secara
komersial di
negara ini
mempunyai tiga
bentuk genatik yg
berdasarkan
ketebalan
tempurung.
Varieti ini dikenali
sebagai tenera,
dura dan pisifera.
32. Ciri-ciri varieti DURA, PISIFERA dan
TENERA
VARIETI
CIRI-CIRI
Dura
Mempunyai tempurung tebal dengan gelang
sabut
Pisifera
Tidak mempunyai tempurung
Tenera
• Kacukan antara Dura dengan Pisifera
Mempunyai tempurung dengan sederhana
tebal
Terdapat gelang sabut dengan mesokarp
Ditanam secara komersial
33. Sifat kelapa sawit jenis Dura, Pisifera
dan Tenera
SIFAT BUAH
DURA
PISIFERA
TENERA
Tebal
tempurung
Gelang sabut
Mengelilingi
biji
2.0 – 8.0mm
Tiada
0.5 – 0.3mm
Tiada
Ada
Ada
Tebal
mesokarp
2.0 – 6.0mm 5.0 – 10.0mm
Saiz isirong
Besar
Kecil
3.0 –
10.00mm
Sederhana
37. CEPAT MENGELUARKAN HASIL
-
tanaman yang cepat matang memerlukan tempoh masa singkat
utk mengeluarkan hasil.
-
tempoh matang yg pendek membolehkan penanaman ulangan
berganda dilakukan.
- Varieti ubi kayu MARDI(MM92) mengambil masa 6 bulan utk
mengeluarkan hasil
- 12 bulan bagi varieti Twig dan Perintis.
- MM92 juga blh ditanam di kawasan tanah biasa atau gambut.
39. Durian Siam, D 129 (Chanee), D130 (Kanyau) dan
D131 (Kato) mempunyai masa matang 125 hari drpd
prkt pengeluaran bunga hingga buah gugur.
TETAPI ....
klon D99 yg diperkenalkan mempunyai tempoh matang
hanya 90 hari sahaja.
40. HASIL YANG TINGGI
Objektif utama pembiakbakaan ialah memperkenalkan
tanaman baru yg berupaya mengeluarkan hasil tinggi. Ini
adalah kerana lebih banyak makanan perlu dikeluarkan utk
memenuhi keperluan makanan penduduk dunia yg
meningkat.
Klon getah RRIM600, RRIM 900, RRIM 2000, PB260
digunakan utk penanaman getah semula di M’sia. Klon-klon
ini mengeluarkan 2500 – 3000kg/ha/tahun.
Klon baru RRIM2000 dijangka blh mengeluarkan hasil
antara 3500 – 4000kg/ha/tahun. Kayu getah pokok klon
baru ini juga sesuai dijadikan perabut.
Benih kopi polihibrid MARDI juga blh mengeluarkan hasil
yang berlipat ganda berbanding dengan pokok asal.
(Liberica – MCL- 34, 43, 44 dan 46 , Robusta – MCR 09, 10, 11
dan 16)
42. HASIL BERKUALITI
Kualiti hasil ditentukan oleh KELAZATAN,
KANDUNGAN GULA, NUTRIEN YG TINGGI serta
WARNA ISI atau BENTUK BUAH SERAGAM.
Buah betik varieti Hawaiian Sunrise Solo mempunyai
saiz buah terlalu kecil walaupun mempunyai rasa yg
sedap.
Program pembiakbakaan terhadap varieti ini
menghasilkan betik Eksotika yang lebih berkualiti krn
mempunyai saiz buah besar dan rasa sedap.
43.
44.
45. HASIL BERKUALITI
Klon keledek Gendut (klon baru oleh MARDI)
mempunyai:kualiti kandungan kanji yg tinggi (23%)
mempunyai sumber beta-karoten tinggi
kaya dengan antosianin(sejenis antioksida
yg sesuai dijadikan makanan kesihatan.
Pelanggan sanggup membayar harga yg lebih
tinggi utk mendapatkan buah-buahan yg lebih
baik. Cthnya D24.
46.
47. RESISTAN TERHADAP PENYAKIT & PEROSAK
• ciri-ciri pada tumbuhan atau haiwan yg mampu
menangkis @ menghalang perkembangan patogen @
serangan perosak.
• Tahap resistan tanaman terhadap serangan penyakit
atau perosak biasanya disebabkan oleh halangan
mekanik drpd bahagian tumbuhan spt duri resin, bulu
atau bahan kimia yg tidak disukai oleh perosak.
• Sifat pokok tomato dan kacang soya yang berbulu
menyebabkan vektor virus spt lelompat daun dan
afid tidak menghampiri tnman tersebut, oleh itu
penggunaan racun makhluk perosak atau racun kimia
dpt dikurangkan.
48.
49. BERNILAI ESTETIKA
Nilai estetik timbul drpd kecenderungan dan
citarasa pembeli mengikut ciri-ciri spt warna,
bentuk atau aroma.
Ciri warna dikaitkan dgn hasil yg cukup
masak atau matang.
Tanaman hiasan mempunyai nilai estetik spt
bunga-bungaan dpt menceriakan sesuatu
kawasan. Bunga keratan spt bunga ros, bunga
kekwa dan teluki biasanya dibeli kerana nilai
estetiknya.
52. BERNILAI ESTETIKA
Bau merupakan satu ciri estetik bagi beras
wangi.
Buah rambutan berwarna merah R161 lebih
digemari berbanding klon R156 (kuning).
Betik (tekstur dan warna isi adalah dua aspek
estetik yg ptg utk betik hibrid Titisan 19.
Bentuk buah pisang yg tidak seragam
menyebabkan kesukaran mengeksport.
53. “Tanpa permulaan, anda tidak akan sampai ke mana-mana.
Berdoa dan meminta bukannya perkara yang sama.
Kegagalan adalah permulaan kepada kejayaan”.
55. KERTAS 1
• Menyatakan ciri tumbuhan yang dikehendaki
• Menerangkan ciri-ciri tumbuhan yang
dikehendaki
• Menjelaskan mengikut urutan langkah
menghasilkan varieti baru
• Menerangkan mangikut urutan langkahlangkah menghasilkan varieti baru
• Menghuraikan kaedah membiak varieti baru
• Melakukan tut dan cantuman tunas
• Membandingbeza pembiakan seks dengan
pembiakan aseks
• Membandingbeza tut dengan cantuman
56. KERTAS 2
Menerangkan mangikut urutan langkahlangkah menghasilkan varieti baru
Membandingbeza pembiakan seks dengan
pembiakan aseks
Membandingbeza tut dengan cantuman.
Melakukan tut
Melakukan cantuman tunas
60. Mengenal pasti baka
berpotensi
• Menyediakan populasi tumbuhan berbagai sifat.
• Jenis tumbuhan dikenalpasti – varieti yang sedang
ditanam, tumbuhan dari jenis yang sama dan
tumbuhan liar di tempat asal.
• Jenis tumbuhan yg dikenalpasti:
• Elaeis guineensis dan Elaeis oleifera adalah dua spesies
yg sering digunakan dlm pembiakbakaan kelapa sawit.
• Kacukan kedua-dua spesies ini menghasilkan pokok yg
lebih rendah di samping mengurangkan kos menuai
61.
62. Perbandingan spesies Elaeis
guineensis dan Elaeis oleifera
Ciri-ciri
Elaeis oleifera
Elaeis guineensis
Asal
Selatan Amerika
Afrika
Hasil minyak
Rendah
Tinggi
Kandungan asid
lemak tak tepu
Sangat tinggi
Lebih rendah
Keresistanan
Terhadap penyakit
Ganoderma, layu
Fusarium dan reput
batang dan tunas
Terhadap penyakit
Ganoderma, layu
Fusarium dan reput
batang dan tunas
Susunan anak daun
Dua baris
Empat baris
Batang pokok
Kerap merayap di atas
permukaan tanah sblm
menghasilkan batang
tegak
Biasanya tegak.
63. Melakukan Pemilihan
INDUK
Pokok induk daripada populasi tumbuhan yang
diperkenalkan
Ada sifat varieti asal
Pemilihan dilakukan setelah : – Kesan sifat yang
dikehendaki
Banding prestasi pokok dengan pokok lain
Pemilihan mudah untuk tumbuhan terdebunga
sendiri genetik tulin dan ciri seragam
64. Carta alir pembiakbakaan kopi
melalui program pemilihan
Tahun 1 -2
Tahun 3
Penilaian dan pemilihan
pokok induk
Penjagaan di tapak
semaian
Penilaian hasil, mutu dan
pemilihan anak pokok
Pembiakan pokok induk
terpilih secara aseks
Tahun 4 - 9
Penanaman di kebun
Biji benih kopi untuk
pengesyoran
Pengklonan
pokok induk
dan disimpan
dalam koleksi
65. Melakukan Pemilihan
INDUK..(samb..)
Pemilihan dilakukan setelah:
mengesan sifat yg dikehendaki dlm populasi tumbuhan yg pelbagai
sifat.
Membuat penilaian membandingkan prestasipokok tersebut dgn
pokok yg lain.
pokok induk yg sesuai juga boleh diplih drpd varieti yg telah sedia
terdapat di negara kita.
Varieti ini berupaya untuk menghasilkan varieti baru yg baik apabila
dikacukkan dgn pokok induk yg lain.
Varieti baru mengambil masa yg lama utk dihasilkan, oleh itu amalan
biasa yg dilakukan adalah dengan mempertingkatkan potensi varieti
yg sedia ada.
66. Melakukan Pemilihan
INDUK..(samb..)
Klon buah-buahan tempatan dihasilkan melalui pemilihan
ke atas tumbuhan yg telah dikumpulkan.
Penilaian dijalankan utk menentukan sifat agronomi yg
baik spt hasil yg tinggi, sifat hasil yg baik dan
kesesuaiannya dgn kawasan penanaman.
Pembiakan aseks dilakukan utk memperbanyakkan
tumbuhan terpilih itu.
Usaha ini telah menghasilkan klon-klon spt klon durian
D24, dan B10 dan B17 utk belimbing.
67. MELAKUKAN PENGACUKAN
Pengacukan dilakukan utk menggabungkan bahan
genetik drpd dua pokok.
Sifat yg yg diperlukan telah dipindahkan drpd pokok induk
yg dipilih.
Hibrid ialah Hasil pengacukan antara pokok induk ini.
Anak pokok yg dihasilkan ini mempunyai kombinasi baru
bahan genetik.
Terdapat teknik yg lebih moden menggunakan bioteknologi
khasnya kejuruteraan genetik utk melakukan pengacukan,
di mana gen tertentu dpt dimasukkan ke dalam kandungan
genetik sesuatu tanaman lalu menghasilkan pokok yg
mempunyai ciri spt yg dikehendaki.
68. Tahun 1984
Tahun 1985
1985 hingga 1986
Titisan 19
(induk betina)
X
Titisan 20
(eksotika induk jantan)
Titisan 19 x Titisan 20
Kajian 1
1986 hingga 1988
Kajian 2
1987 hingga 1990
Pengeluaran bijibenih F1
1991
Pengesyoran Eksotika II
71. MENGUJI GENERASI F1
Pokok F1 (anak pokok generasi pertama) ialah anak
pokok dihasilkan daripada penggabunagn bahan
genetik kedua-dua pokok induk secara kacukan.
Anak pokok generasi F1 yang mempunyai prestasi lebih
baik daripada kedua-dua pokok induknya dan
dijadikan punca biji benih untuk penanaman secara
meluas.
Pokok kelapa sawit jenis Tenera adalah contoh pokok F1
yang dihasilkan melalui pengacukan.
Biji benih pokok ini hasil kacukan debunga daripada
jambak bunga jantan pisifera yang disembur pada
jambak bunga betina Dura.
72. MENGUJI GENERASI F1 (Samb...)
Menguji anak pokok generasi F1 merupakan amalan asas
pembiakbakaan.
Pokok yang baik dipilih daripada populasi tumbuhan yang
dihasilkan.
Pengujian dilakukan berdasarkan sifat tertentu seperti daya
pengeluaran atau resistan terhadap penyakit.
Hasil yang diperolehi daripada anak pokok kemudiannya
dibandingkan dengan anak pokok yang lain.
Anak pokok yang berpotensi dikenal pasti dan digunakan untuk
langkah pembiakbakaan yang seterusnya.
Biji benih generasi F1 digunakan sebagai punca biji benih.
Biji benih dikenal sebagai biji benih kacukan F1.
74. MENGUJI GENERASI F1 (Samb...)
• Biji benih daripada pokok F1 tidak sesuai ditanam
kerana prestasi pokok yang dihasilkan akan merosot.
• Ini adalah kerana bahan genetik pokok asal itu telah
disusun semula dan menghasilkan kombinasi gen
yang berbeza daripada pokok F1.
• Kaedah tradisi untuk pembiakbakaan tanaman
tertumpu kepada penggunaan gen daripada spesies
yang mempunyai hubungan rapat sahaja.
• Varieti dalam spesies yang sama atau spesies liar
adalah terhad. Ini menyebabkan kerja
pembiakbakaan menjadi rumit
75.
76.
77. Pembiakan ialah proses biologi untuk
melahirkan organisma yang baru. Ia
merupakan ciri yang asas bagi kesemua
hidupan yang diketahui; setiap organisma
wujud sebagai hasil pembiakan.
78. PEMBIAKAN
• Pembiakan dilakukan untuk memperbanyakkan
tumbuh-tumbuhan yang dikehendaki.
• Amalan ini merupakan tindakan susulan daripada
program pembiakbakaan selepas sesuatu varieti ini
diperbanyakkan untuk disebarkan kepada pengusaha
pertanian.
• Selain itu, terdapat tanaman yang perlu ditanam
semula atau dikekalkan bakanya.
• Teknik pembiakan dijalankan untuk memenuhi
kehendak tersebut.
79. PEMBIAKAN (Samb....)
• Tanaman yang diperlukan untuk pertanian dapat
dibiak melalui cara seks atau aseks.
• Kaedah yang digunakan bergantung kepada
ketersediaan bahan penanaman.
• Pembiakan melalui cara aseks bertujuan untuk
menghasilkan bahan tanaman dengan cara yang
mudah dan cepat matang.
• Genetik tanaman yang dihasilkan melalui cara ini
sama seperti pokok induk.
• Tanaman lebih cepat membesar dan dapat mencapai
pertumbuhan optimum dalam jangka masa yang
lebih pendek.
80.
81. PERBEZAAN ANTARA PEMBIAKAN SEKS DAN
ASEKS
PERKARA
PEMBIAKAN
SEKS
PEMBIAKAN ASEKS
Cara Pembiakan
Bijibenih
Keratan
Tut
Cantuman
Organ penyimpanan
Pembahagian rumpun
Kultur Tisu
Kandungan genetik
Berbeza daripada Sama dengan pokok induk
pokok induk
Tempoh berbunga
atau mengeluarkan
hasil
Lama
Singkat
82. KAEDAH SEKS
• Pembiakan cara seks melibatkan penghasilan biji benih
selepas pendebungaan.
• Selepas itu proses persenyawaan berlaku dalam ovari bunga
untuk menghasilkan biji benih
Biji benih
• Biji benih merupakan ovul matang yang terkandung
didalamnya embrio dan simpanan makanan. Contoh tanaman
yang ditanam melalui biji benih ialah jagung, langsat, sayursayuran dan manggis.
• Walaupun banyak jenis tanaman dibiak melalui cara aseks
seperti cantuman, tetapi biji benih masih diperlukan untuk
menyediakan pokok penanti sebelum membuat cantuman.
• Biji benih disemai seperti biasa dan anak biji benih kemudian
dialihkan ke dalam beg politena hitam untuk dijadikan pokok
penanti.
87. KEBAIKAN PEMBIAKAN MELALUI BIJIBENIH:
Mudah dilakukan.
Kuantiti bijibenih yang banyak.
Melibatkan kos yang paling rendah.
Dipilih apabila kaedah aseks sukar dijalankan atau
tidak ekonomikal.
Cth:
Tanaman hibrid seperti jagung dan
sayur-sayuran dapat ditanam
daripada biji benih F1.
96. KAEDAH ASEKS
•
Pembiakan cara aseks melibatkan
penggunaan bahagian-bahagian tampang
tumbuhan untuk menghasilkan pokok baru.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Keratan
Tut
Cantuman
Organ penyimpanan
Pembahagian rumpun
Kultur tisu
99. 1. KERATAN
Keratan sesuai digunakan untuk
memperbanyakkan jenis tumbuhan.
Cara ini cepat dan mudah dilakukan.
Bahan penanaman yang dihasilkan juga lebih
seragam dan keratan mudah dikendalikan.
Bahagian batang, daun dan akar boleh
dijadikan keratan.
Setiap bahagian tumbuhan yang digunakan
berupaya untuk menghasilkan tumbuhan yang
lengkap
100. Samb...KERATAN
• Kayu hijau atau kayu separa keras yang mempunyai
dua hingga enam buku digunakan untuk keratan
batang.
• Keratan untuk kayu keras biasanya lebih panjang.
• Keratan disediakan dengan membuat potongan
pepenjuru di bawah buku untuyk memastikan
pertumbuhan akar adalah maksimum.
• Keratan batang mempunyai satu atau lebih daripada
dua helaian daun
101. Keratan Kayu Lembut
• bahagian termuda sekali atau masih hijau
• panjang keratan 10-15 cm, 2-3 helai daun
• contoh : Altenanthera sp., Portulaca sp. dan Coleus sp.
Keratan Kayu Sederhana
• bahagian dahan atau ranting yang baru matang
• panjang keratan 10-20 cm, beberapa helai daun
• contoh : Hibiscus sp., Duranta sp. dan Ixora sp
Keratan Kayu Keras
• bahagian batang atau dahan yang telah matang
• semua daun hendaklah dibuang
• contoh : Pterocarpus indicus, Tecomaria capensis dan
Baphia nitida
102. Jenis Keratan Batang
• Keratan Kayu Lembut
• Keratan Kayu Sederhana
Keras
• Keratan Kayu Keras
103.
104. Keratan (Samb.....)
Daun-daun dikerat separuh untuk mengurangkan
kehilangan air melalui transpirasi.
Keratan dirawat dengan hormon pengakar dan
disemai dalam keadaan lembab serta diberi
naungan.
Semburan kabus adalah sesuai untuk memastikan
keadaan di sekeliling keratan sentiasa lembab.
Medium semaian mesrtilah mempunyai kandungan
pasir yang tinggi untuk memudahkan pertumbuhan
akar
105. Keratan (Samb.....)
Kebanyakan pokok besar jarang dibiak melalui
kertan kerana mempunyai sistem akar yang
kurang memcengkam dengan kuat.
Pokok angsana pernah dibiak denagn
menggunakan keratan batang besar.
Cara ini dapat menghasilkan pokok besar
dalam masa yang singkat, tetapi cengkaman
akar tidak kuat menyebabkan mudah tumbang
106.
107.
108. 2. TUT
Juga dikenali sebagai markot.
Tut merupakan satu kaedah mengakar dahan
yang masih melekat pada pokok induk.
Akar adventitius didorong tumbuh daripada
batang itu.
Tut boleh dilakukan kepada pokok hiasan
seperti pokok puding dan pokok buah-buahan
seperti limau, ciku, jambu air dan jambu batu.
109. 2. TUT
• Masalah utama kaedah tut ialah bilangan bahan
tanaman adalah terhad dan tidak sesuai dilakukan
pada dahan tua.
• Bagi pokok limau, bahan penanaman yang dihasilkan
melalui tut mudah diserang oleh penyakit kanker
batang.
• Tut hanya sesuai sekiranya cara lain sukar
dijalankan..
110. - Sediakan satu gumpalan medium yang dilembabkan
dengan air
- satu keping plastik untuk membungkus
- dua utas tali rafia untuk mengikat.
112. Buat dua gelangan pada dahan tersebut menggunakan pisau yang tajam dan
bersih.
Pastikan anda tidak membuat gelangan pada bahagian dahan yang
mempunyai tunas. Buang kulit dahan di antara gelangan tadi. Kikis perlahanlahan permukaan kayu di antara gelangan tadi untuk membuang sisa-sisa kulit
dahan. Biarkan beberapa minit untuk mengeringkan permukaan kayu tadi.
113. Letakkan gumpalan tanah yang lembab pada dahan yang
telah dibuang kulit luarnya dan bungkus tanah tadi
mengelilinginya. Saiz gumpalan tanah bergantung kepada
saiz dahan pokok. Balut plastik pembungkus pada dahan
pokok dan ikat bahagian atas dan bawah gumpalan tanah
tadi dengan tali rafia.
115. Akar akan tumbuh dalam gumpalan
tanah dalam masa 2-3 minggu atau 13 bulan bergantung kepada jenis
pokok dan saiz pokok. Akar boleh
dilihat atau dirasa dengan jari pada
bungkusan plastik. Pastikan akar
sudah banyak dan matang ( warna
keperangan ) sebelum anda
memotong anak pokok dari dahan
pokok induk.
Anak pokok dipindahkan ke dalam polibeg dan letakkan
ditempat teduh selama dua minggu. Buang daun-daun yang
matang dan tua untuk membantu pokok memulakan
pertumbuhan dengan akar yang baru. Pertumbuhan anak
pokok yang baik boleh dilihat dengan penghasilan pucukpucuk yang baru.
116. sapukan hormon penggalak akar
pada bahagian atas
melekapkan medium pada bahagian
yang dikikis & kejapkan medium pada
dahan
117.
118. CANTUMAN
• Cantuman ialah teknik menyatukan bahagianbahagian tumbuhan supaya ia tumbuh sebagai satu
tumbuhan baru.
• Bahagian tumbuhan yang menjadi bahagian atas
cantuman dinamakan tunas baka dan bahagian yang
membentuk bahagian bawah atau akar dinamakan
pokok penanti.
• Tunas baka boleh terdiri daripada keratan batang
atau bahagian kecil batang yang mengandungi satu
mata tunas.
• Pokok penanti biasanya terdiri daripada tumbuhan
yang boleh mempunyai sistem akar yang baik.
130. TEKNIK CANTUMAN MATA TUNAS
Pokok penanti
Pokok penanti yang
mempunyai sisipan mata
tunas dibalut dengan filem
polietilena
Mata tunas
Mata tunas disisip kepada
pokok penanti
131. CANTUMAN..(Samb)
• Cara cantuman digunakan dengan meluas ke atas
banyak jenis tanaman.
• Kebanyakan pokok buah-buahan adalah pokok saka
yang mengambil masa lama untuk berbuah sekiranya
dibiak menggunakan biji benih.
• Masalah ini boleh diatasi denagn mencantumkan
mata tunas daripada baka yang terpilih kepada pokok
penanti.
• Cara ini membolehkan tunas membesar dan berbuah
dalam masa yang singkat.
132. CANTUMAN..(Samb)
• Pokok penanti yang dipilih mestilah subur dan sihat.
• Kayu mata tunas mesti mempunyai tunas yang sihat
dan segar.
• Pokok buah-buahan seperti durian, rambutan,
nangka dan duku langsat dibiak melalui cantuman
mata tunas.
• Cantuman tidak akan berjaya jika mata tunas dan
pokok penanti tidak serasi.
• Satu lagi teknik cantuman ialah cantuman baji. Ia
telah diamalkan untuk beberapa jenis tanaman
seperti manggis, ciku dan durian.
133.
134. 4. Organ penyimpanan
• Tumbuhan menggunakan struktur seperti daun, batang dan
akar sebagai organ penyimpanan makanan.
• Contohnya bebawang, stolon, rizom dan umbisi adalah organ
penyimpanan makanan yang diubahsuaikan daripada batang
tumbuhan.
• Tugas utama bahagian-bahagian tumbuhan ini adalah sebagai
struktur penyimpanan makanan.
• Bahagian atas tumbuhan itu akan mati selepas satu musim
pertumbuhan dan tumbuhan itu akan terus hidup sebagai
struktur bawah tanah.
• Ini membolehkan tumbuhan itu hidup semula apabila
keadaan persekitaran sesuai untuk pertumbuhan.
• Tunas baru akan berkembang lalu membentuk tumbuhan
baru apabila keadaan pertumbuhan adalah lebih baik
139. Organ penyimpanan (Samb....)
• Cara membiak dengan menggunakan bahagianbahagian tumbuhan itu adalah terhad kerana tidak
banyak anak pokok boleh dihasilkan apabila struktur
itu untuk dibahagi-bahagikan.
• Bahan penanaman daripada bebawang dan umbisi
dihasilkan secara menceraikan bebawang-bebawang
atau umbisi-umbisi itu
• rizom dan stolon pula ialah secara memotong
struktur itu kepada bahagian lebih kecil.
140. Ciri-ciri organ penyimpanan
JENIS ORGAN
PENYIMPANAN
Stolon
CONTOH
CIRI-CIRI
Rumput Merupakan batang bawah
Bermuda tanah yg tumbuh merayap di
atas permukaan bumi.
Pembiakannya dilakukan
secara mengerat stolon
mengikut panjang yg
diperlukan dan bahagian itu
ditanam dalam alur tanha yg
cetek.
143. Ciri-ciri organ penyimpanan
JENIS ORGAN
PENYIMPANAN
Rizom
CONTOH
Pokok
halia
CIRI-CIRI
Merupakan batang yg tumbuh
merayap di bawah permukaan
tanah. Rizom dipotong pada
bahagian yang mengandungi
sekurang-kurangnya satu
matatunas dan kemudian
ditanam dalam tanah.
146. Ciri-ciri organ penyimpanan
JENIS ORGAN
PENYIMPANAN
Umbisi
CONTOH
CIRI-CIRI
Gladiolus
, keladi,
pokok
pisang
Merupakan bahagian batang
yang bengkak dan menyerupai
bebawang tetapi tidak
mempunyai daun berlendair.
Pisang blh ditanam dengan
menggunakan sulur yang
diambil dari umbisi.
150. 5. PEMBAHAGIAN RUMPUN
•
•
Kaedah pembahagian rumpun dilakukan untuk
membiak tumbuhan yang mempunyai
i. Rizom
ii. Stolon
iii. Ubi-ubi
Melalui kaedah ini, rumpun dikeluarkan dan bahan
tanaman yang sesuai sama ada stolon, rizom atau
bebawang, diasingkan mengikut saiz yang sesuai.
Rizom dan stolon biasa ditanam dalam alur yang
detek sementara bebawang ditanam dalam lubang
yang cetek
151. PEMBAHAGIAN RUMPUN (Samb.....)
- Lebih banyak digunakan untuk pokok hiasan dan
rumput.
- Cth pokok yg blh dibiakkan secara pembahagian
rumpun:
-
Chlorophytum
Sansevieria
Serai
Diefenbachia
Dracaena
Rumput
Orkid Golden Shower
159. 6. KULTUR TISU
• Kultur tisu ialah kaedah membiak tanaman di dalam medium
akar di persekitaran buatan dalam keadaan steril iaitu
keadaan tanpa mikroorganisma.
• Pokok yang terbentuk melalui kultur tisu, disebut klon.
• Tisu yang dikultur kebiasaannya merupakan tisu seragam yang
dinamakan kalus.
• Pembentukan sel-sel baru diaruhkan di dalam medium
tertentu.
• Pembentukan pucuk dan akar diaruh menggunakan medium
yang mengandungi pengawalatur potongan auksin dan
sitokinin.
• Kaedah ini telah digunakan untuk pelbagai tanaman seperti
pisang, orkid dan bunga hiasan.
• Anak-anak benih tanaman boleh dihasilkan dengan banyak
melalui kaedah ini.
160. Kultur Tisu (samb….)
•
Bahagian tumbuhan yg blh digunakan dalam
kultur tisu ialah:
i.
ii.
iii.
iv.
Anter atau debunga
Embrio atau ovul
Protoplas
Tisu meristem
161.
162. KULTUR TISU (Samb....)
• Tisu eksplan diambil dari sel yang aktif seperti sel meristem.
• Tisu eksplan perlu disterilkan dengan merendamkannya dalam
larutan natrium hipoklorit.
• Selepas itu eksplan dicuci dalam air suling yang diseteril.
• Seterusnya, eksplan itu dimasukkan ke dalam bekas yang
mengandungi medium cecair steril.
• Medium cecair steril itu mengandungi air, mineral, vitamin,
gula (untuk membekalkan tenaga semasa respirasi tisu) dan
sedikit auksin biasanya asid indolbutirik.
• Auksin menggalakkan sel-sel eksplan melakukan pembahagian
sel yang dinamakan kalus.
• Medium pepejal steril pula dibentuk dengan memcampurkan
agar-agar. Medium pepejal ini mengandungi air, mineral, gula,
vitamin dan sitokinin.
163. KULTUR TISU (Samb....)
• Berikutnya, kerja memindahkan tisu dilakukan
dengan menggunakan alat khas seperti kotak
beraliran laminar dan bilik yang bebas daripada
pencemaran agen penyakit.
• Kemudian eksplan digoncang dalam bekas pada
kadar tertentu selama beberapa hari untuk
meleraikan sel-sel kalus
• Kepingan-kepingan kalus dikeluarkan dan disusun di
atas mediun pepejal steril di bawah cahaya.
• Setelah pucuk terbentuk, ia dipindahkan ke medium
pepejal baru untuk menggalakkan pembentukan akar
164. KULTUR TISU (Samb....)
• Anak pokok kemudiannya dipindahkan ke pasu
yang mengandungi medium steril dengan
berhati-hati dan diberi penjagaan rapi.
• Setelah besar, tumbuh-tumbuhan itu boleh
dialih ke ladang
• Kultur tisu sesuai untuk orkid untuk mengatasi
peratusan percambahan biji benih orkid yang
rendah.
165.
166.
167.
168. “Tiada hadiah yang lebih berharga daripada nasihat yang baik,
dan nyanyian ibu untuk menidurkan anaknya ketika kecil adalah
suara yang paling merdu di dunia”.
