1. GAGNE 9 ADIM KURAMI
Sinem Nur Uçan
Dç. Dr Agah Tuğrul Korucu
2. Gagne 1960’lı yıllarda yeni davranışçı akımın
temsilcilerinden biri olarak kabul edilmekle birlikte,
sonraki yıllarda bilgiyi işleme kuramcılarının
öncülerinden biri olmuş, davranışçı yaklaşımın
ilkeleri ile bilgi işlem süreci yaklaşımının ilkelerini
birleştirmiştir.
Gagne öğrenmeyi hem ürün hem de süreç olarak ele
almıştır. Gagne’ye göre öğrenme, gözlenebilir
davranışlardan dolaylı olarak anlaşılır ve öğrenme
beyinde gerçekleşir
3. Modele göre öğretimin düzenlenmesinde sırasıyla şu
adımlar atılmalıdır:
Dikkati çekme
Öğrenciyi dersin hedeflerinden haberdar etme
Ön bilgilerin hatırlatılması
Uyarıcı materyalin sunulması
Öğrenciye yol gösterme(rehberlik etme)
Davranışı ortaya çıkarma
Dönüt-Düzeltme verme
Değerlendirme
Öğrenilenlerin kalıcılığının ve transferinin sağlanması
4. DİKKATİ ÇEKME
Öğrenmenin en iyi şekilde gerçekleşmesi için
öğrencinin dikkatini çekecek materyaller
tasarlanmalıdır.
Öğretmen bu hedef doğrultusunda görsel(resim, film
vb) ve sözel(fıkra vb) unsurlardan yararlanabilir.
5. ÖĞRENCİYİ DERSİN HEDEFLERİNDEN
HABERDAR ETME
Öğretmenin öğretime başlamadan önce öğrencilere
dersin içeriği hakkında genel bir bilgi verilmelidir.
Böylece öğrenci ne öğrenmesi gerektiği hakkında
güdülenmiş olur ve konu dışına çıkmaktan kurtulur.
Derste neyin öğrenilmesi gerektiği hakkında az çok
bilgi edinmiş olur ve ona göre kendini odaklar.
Böylece dersi kavram çatışmasına düşmeden daha
kısa zamanda öğrenir.
6. ÖN BİLGİLERİN HATIRLATILMASI
Öğretilen konuların kısa süreli bellekteki bilgilerin uzun
süreli belleğe anlamlı bir şekilde kodlanabilmesi için
önbilgilerle anlamlandırılması gerekir. Bunun için
öğrenciye bilgi verilmeden önce ön bilgilerin ortaya
çıkarılması sağlanmalıdır. Böylece öğrenci daha kolay
neden sonuç ilişkisi kurabilir.
Öğretmen, öğrencilerin daha önce kazanmış oldukları
bilgileri soru sorarak, açıklama yaptırarak, tartışarak
ortaya çıkarabilir. Bu yöntemle öğrenme daha hızlı ve
kolay gerçekleşir.
7. UYARICI MATERYALİN SUNULMASI
Dersin içeriğini sunarken daha etkili ve daha verimli bir
öğretim sağlamak için stratejilerin kullanılması gerekir.
Öğrenciyi hedefe ulaştıracak materyaller doğru
seçilmelidir.
Bu materyaller öğrenmeyi kolaylaştıracak cinste
olmalıdır.
Öğrenci böylelikle sunulan önbilgilerle karşılaştırır,
anlamlandırır ve uzun süreli belleğe kodlamaya çalışır.
8. ÖĞRENCİYE YOL GÖSTERME
Öğrenciye neyi nerede ne zaman ne şekilde
yapılacağı nasıl kodlama yapılması gerektiği yeni
bilgilerin hangi ön öğrenmelere birleştirileceği
konularında ipuçları verilmelidir.
Öğrenciye ipuçları verilerek öğrencinin bilgiyi
kendisinin bulması sağlanmalıdır. Böylece öğrenme
kalıcı olacaktır.
9. DAVRANIŞI ORTAYA ÇIKARMA
Öğrenciye yeni davranışlar öğretildikten sonra bu
davranışın ne derece kazandıklarının yoklanması
gerekmektedir. Öğrenciye yazılı sözlü sorular
sorarak davranışı test edilmelidir.
10. DÖNÜT- DÜZELTME VERME
Bu aşamada öğrencinin kazanması gereken
davranış ne ise onu yapması beklenir. Öğrenci
gösterdiği davranışın doğruluğu hakkında bilgi almak
ister. Öğrenci gösterdiği davranışın doğru olduğunu
öğrenirse davranışı pekiştirir ve öğrenmeye karşı
güdüsü artar.
Davranışın yanlış olduğunu öğrenirse hatasını
düzeltir ve o davranışı bir daha tekrarlamamaya
özen gösterir.
11. DEĞERLENDİRME
Öğrenmenin sonunda her bir öğrencinin istendik
davranışı ne derecede kazandığının belirlenmesi gerekir.
Öğretimsel olayların verimliliğini değerlendirmek için
beklenen hedeflerin gerçekleşip gerçekleşmediği
sınanmalıdır.
Yapılan değerlendirmeler sonucunda öğrenmenin ne
derece gerçekleştiği gözlenir ve öğrenciler sonuçlar
hakkında bilgi verilerek gerekirse tamamlama eğitimi
yapılır.
12. ÖĞRENİLENLERİN KALICILIĞININ VE
TRANSFERİNİN SAĞLANMASI
Bir konuda uzmanlığı geliştirmek için yeni bilgilerin
başka alanlara da uygulanması gerekir. Öğrenmenin
ilk oluşumundan hemen sonra, öğrenciye öğrenmeyi
güçleştirici nitelikte alıştırma, örneklendirme, proje
vb. ödevler verilmelidir.
Öğrenilen davranışların aralıklı olarak tekrar edilmesi
kalıcılığı büyük oranda etkiler.
