Analogicznie do wielu urządzeń, jak np. w przypadku sprzętu AGD, urządzenia grzewcze będą sygnowane etykietami energetycznymi. Najwyższe klasy A+, A++, czy też A+++ będą uzyskiwać urządzenia korzystające z energii odnawialnej. Etykiety energetyczne pozwolą w łatwy i wygodny sposób porównać ze sobą różne urządzenia, jak np. kocioł gazowy z pompą ciepła. Do tej pory używano dla pierwszego urządzenia pojęcia sprawności, a dla drugiego współczynnika efektywności COP lub SCOP (SPF). Od lipca 2015 roku urządzenia oferowane na rynku europejskim będą musiały posiadać etykietę, która będzie dostosowana do strefy klimatycznej kraju przeznaczenia (inne uwarunkowania np. we Włoszech, a inne w Szwecji).

1. Etykiety energetyczne dla urządzeń grzewczych
 Porównanie efektywności energetycznej różnych źródeł ciepła
 Etykiety energetyczne dla ułatwienia wyboru urządzenia grzewczego
 Energia pierwotna, końcowa i użytkowa
Wydanie 1/2014
30.04.2014
www.eko-blog.pl www.vaillant.pl

2. 2
Kluczowe dyrektywy dla urządzeń grzewczych
 Dyrektywa 2009/125/EC określana w skrócie ErP (Energy-related
Products) ma na celu zwiększenie wykorzystania Odnawialnych
Źródeł Energii oraz zmniejszenia emisji zanieczyszczeń i poprawę
efektywności energetycznej wszelkich urządzeń związanych
z zużyciem energii. Urządzenia spełniające wymogi będą znakowane
symbolem CE
 Wprowadzone w życie 2 dyrektywy we wspólnocie krajów UE zaczną
obowiązywać od czerwca 2015 roku, mając na celu:
 Dyrektywa 2010/30/EU z kolei przewiduje wprowadzenie
klas efektywności energetycznej dla urządzeń grzewczych
w celu oznakowania energetycznego urządzeń grzewczych.
Ma to m.in. ułatwić ocenę rozwiązania i jego wybór przez
przyszłego użytkownika. Urządzenia grzewcze będą
znakowane klasą A, B, C, D, E…

3. 3
W jakim celu etykieta energetyczna?
 Dostępne na rynku urządzenia grzewcze są przez producentów opisywane
różnego rodzaju parametrami efektywności, najczęściej dla kotłów – sprawnością
(znormalizowaną), a dla pomp ciepła – współczynnikiem efektywności COP
 Te parametry odnoszą się jednak do bezpośredniego zużycia energii przez
urządzenie, bez uwzględnienia np. sprawności wytworzenia energii elektrycznej
w elektrowni czy też elektrociepłowni. A jest to istotne z globalnego punktu
widzenia poszanowania środowiska naturalnego i zasobów paliw.
 Problemem pozostaje porównanie między sobą sprawności różnych urządzeń…
ηN = 92% ηN= 109% (+Solar)ηN = 109%COP = 4,9

4. 4
W jakim celu etykieta energetyczna?
 Etykiety energetyczne obowiązujące jednakowo dla kotłów gazowych,
olejowych, czy też stałopalnych, a także dla pomp ciepła i całych zestawów
pakietowych (np. kocioł + instalacja solarna) pozwolą Klientowi na łatwe
porównanie różnych systemów grzewczych rozwiązań w celu świadomego
wyboru efektywnego energetycznie rozwiązania.
 Możliwe będzie także wybranie
rozwiązania z klasy energetycznej np. A+,
którym może być zarówno pompa ciepła
typu powietrze/woda, jak i zestaw złożony
z gazowego kotła kondensacyjnego
i instalacji solarnej.
 Etykiety energetyczne traktują
efektywność systemu rozwiązania
globalnie odnosząc ją do energii
pierwotnej, której zużycie de facto
wpływa na stan środowiska naturalnego.

5. 5
Które urządzenie jest bardziej sprawne?
 Prostym przykładem obrazującym sens wprowadzenia klas energetycznych,
może być porównanie sprawności pracy kotła elektrycznego oraz kotła gazowego.
Kocioł
elektryczny

Kocioł
gazowy
>
?
 Pozornie kocioł elektryczny
o sprawności często podawanej przez
producenta na poziomie 98% jest
bardziej efektywny od kotła gazowego
niskotemperaturowego (93%). Ale jest
to jedynie sprawność liczona w obrębie
samego urządzenia grzewczego.
 Co prawda energia elektryczna jest przetwarzana w kotle elektrycznym na ciepło
z bardzo wysoką sprawnością (96÷98%), ale już samo wytworzenie energii
elektrycznej w elektrowni lub elektrociepłowni następuje ze sprawnością rzędu
30÷40%, a więc wymaga to znacznego nakładu energii pierwotnej – węgla.
 Dostarczanie gazu ziemnego do budynku odbywa się praktycznie bez strat,
a jego przetworzenie – spalenie bezpośrednio w kotle następuje z wysoką
sprawnością wytworzenia ciepła użytkowego.

6. 6
Energia pierwotna i energia końcowa
 Energia pierwotna pochodzi bezpośrednio z paliw lub energii odnawialnej, może
podlegać przemianie na energię końcową dostarczaną do budynku (mierzoną
na liczniku – za którą ponosi się koszty zakupy). Standardowym przykładem może
być energia elektryczna wytwarzana w elektrowni lub elektrociepłowni.
 Gaz ziemny może stanowić dla budynku energię pierwotną, gdy dostarczany
jest do niego bezpośrednio z sieci gazociągowej i spalany w kotle grzewczym.
Węgiel
Ropa
naftowa
Gaz
ziemny
Energia końcowa
Energia końcowa
Energia użytkowa
(en. elektr.)

7. 7
Energia użytkowa, sprawność źródła ciepła…
 Energia użytkowa dostarczana jest do budynku, w celu spełnienia założonych
wymagań komfortu cieplnego. Jest niezależna od rodzaju paliwa, źródła ciepła
i systemu grzewczego. Im bardziej sprawne źródło ciepła i system grzewczy,
tym mniej energii końcowej (np. energii elektrycznej) będzie potrzebnej
do wytworzenia wymaganej ilości energii użytkowej.
Energia końcowa
Energia
użytkowa
(energia elektryczna)
 Od sprawności źródła ciepła (np. pompy ciepła) i systemu grzewczego, zależeć
będzie wykorzystanie energii końcowej i zarazem koszty ogrzewania domu.
Koszty będą ponoszone przez użytkownika za doprowadzoną do budynku
energię końcową (np. energię elektryczną).

8. 8
Wymagania dla klas energetycznych
- w odniesieniu do zużycia energii pierwotnej
Sezonowa efektywność energetyczna ηS
Klasa energetyczna
urządzenia do celów
ogrzewania budynku
dla urządzeń grzewczych oprócz
niskotemperaturowych pomp ciepła
i zastosowań niskotemperaturowych
dla niskotemperaturowych
pomp ciepła i zastosowań
niskotemperaturowych
A+++ ηS  150 ηS  175
A++ 125  ηS < 150 150  ηS < 175
A+ 98  ηS < 125 123  ηS < 150
A 90  ηS < 98 115  ηS < 123
B 82  ηS < 90 107  ηS < 115
C 75  ηS < 82 100  ηS < 107
D 37  ηS < 75 62  ηS < 100
E 34  ηS < 37 59  ηS < 62
F 30  ηS < 34 55  ηS < 59
G ηS < 30 ηS < 55
 Wymagania określają jaką sezonową efektywność energetyczną ηS musi osiągać
urządzenie grzewcze pracujące dla potrzeb ogrzewania budynku i współpracujące
ze standardowym lub niskotemperaturowym systemem grzewczym.

9. 9
Kogeneracja
Pompy ciepła
GAZOWE
Klasy energetyczne w przykładach
A+++
A++
A+
A
B
C
D
Pompy ciepła
POWIETRZE/WODA
Pompy ciepła
SOLANKA/WODA
WODA/WODA
Kotły
kondensacyjne
Kotły
niekondensacyjne
 Przykładowe klasy energetyczne dla urządzeń grzewczych przeznaczonych
do centralnego ogrzewania budynku. Najwyższe klasy (A+ i wyższe) uzyskiwać
mogą samodzielnie pompy ciepła, a także urządzenia kogeneracyjne (skojarzone
wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej). Podwyższenie klasy energetycznej
jest także możliwe przy współpracy urządzenia z instalacją solarną.

10. 10
Kocioł
elektryczny
Porównanie efektywności średniorocznej
dla elektrycznych urządzeń grzewczych
Energia pierwotna zawarta w paliwie
(węgiel, gaz, ropa naftowa, itd.) musi
być zamieniona na użyteczną energię
przesyłaną do odbiorców – energię
elektryczną.
EEL
100%
40%
60%
Dyrektywa UE przyjęła średnią sprawność
wytwarzania energii elektrycznej na poziomie
40% (straty przy produkcji wynoszą 60%,
nie uwzględnia się strat przesyłowych)
Pompa ciepła
solanka/woda

A++
G

11. 11
Etykiety energetyczne – zmiany rynkowe
 Po lipcu 2015 roku urządzenia grzewcze oferowane na rynku europejskim będą
musiały być odznaczane etykietą energetyczną. Jednocześnie kolejne wymagania
wprowadzane w kolejnych latach będą stopniowo dopuszczały do użycia coraz
bardziej efektywne rozwiązania. Przykładowo – z rynku będą musiały być
praktycznie wyeliminowane „zwykłe” kotły gazowe, a standardem staną się kotły
kondensacyjne.
 Wzrośnie ranga rozwiązań korzystających z energii odnawialnej – zarówno
samodzielnych typu pompa ciepła, jak też zestawów pakietowych jak np. kocioł
gazowy + instalacja solarna. Będą one mogły uzyskiwać najwyższe klasy,
przynajmniej na poziomie A+.

12. Chłodzenie
www.eko-blog.pl www.vaillant.pl
Ogrzewanie
Energia odnawialna
Kotły gazowe
Kotły olejowe
Pompy ciepła
Kolektory słoneczne
Systemy wentylacji