Öğrenme hedefleri:
Entelektüel sermayenin temel kavramlarını anlayabilecek.
Entelektüel sermaye neden bu kadar önemli.
Entelektüel sermayeyi ölçmek için bir yöntem.
Entelektuel Sermayesi (Intellectual Capital - Türkçe)
1. ENTELEKTÜEL SERMAYE VE MADDI
OLMAYAN VARLIKLARIN
DEĞERLENMESI
Ad h it ya Wira Dh arma | 2018801232
Öğretim Üyesi :
PROF.DR. NİLGÜN KUTAY
Finansal ÖPERASYONLAR
2. “ Bir kuruluşun yeri doldurulamaz tek sermayesi, insanlarının bilgi ve
yetenekleridir”
Andrew Carnegie
ENTELEKTÜEL SERMAYE VE MADDI
OLMAYAN VARLIKLARIN
DEĞERLENMESI
1Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
3. Entelektüel sermayenin ne anlama geldiğini anlayın
Entelektüel sermayenin çeşitli bileşenlerini bilir
Entelektüel sermayenin nasıl ölçüleceği kavramlarına aşina
• Entelektüel sermayenin nasıl yönetileceği kavramlarını anlama
Çalışma Hedefleri
2
Çalışma Hedefleri
Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
4. bu ne anlama geliyor ?
3Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
5. göremediğiniz , şirketin uzun vadeli sağlığını en çok etkileyen kısım
Gelecekteki ağacın büyümesi ve
yüksek kaliteli meyve üretmesi
için
…. güçlü, sağlıklı bir kök sistemi ile
beslenmelidir.
4Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
6. Entelektüel Sermaye (ES)
bir kuruluşun tüm maddi olmayan varlıklarını yönetmekle ilgilidir
Markalar
Paydaş İlişkileri
İtibar
Örgüt Kültürü
Bilgi
Yenilik
Deneyim
Değer yaratabilmek için maddi
olmayan duran varlıkların değerini
geliştirme ve artırma yeteneği
Entelektüel kaynaklar
5
Entelektüel Sermaye Değerlenmesi
Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
7. Entelektüel Sermayenin Sınıflandırılması
İ n s a n s e r m ay e s i
Çalışan yetkinliği
İlişki yeteneği ve değeri
O r ga n i z a s y o n e l
S e r m ay e s i
Altyapı
Süreçler ve Yenilikler
Müşteri Sermayesi
Müşteri ile ilişki
Müşteri memnuniyeti
Odak :
Hedef :
Odak :
Hedef :
Odak :
Hedef :
Bireysel yeteneklerin değeri
Çalışanların yeterliliğini artırma
Destekleyici Altyapı
Elverişli ortam sağlayın
Güven, Memnuniyet, Sadakat
İşi tekrarlamak için temel sağlayın
6
Entelektüel Sermaye Değerlenmesi
Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
8. Neden entelektüel sermayeyi ölçmeliyiz?
Entelektüel Sermaye Ölçümünün Avantajları
Maddi olmayan duran varlıkların tanımlanması
Eleştirel bilgi konularının ve bilgi yönetiminin önceliklendirilmesi (knowledge management)
Sosyal ağları anlama ve işbirlikçi etkinlikleri artırma
İnovasyonu Artırın
Performans odaklı kültür
7
Entelektüel Sermayeyi Neden Ölçmelisiniz ?
Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
9. 8
Entelektüel Sermaye Değerleme Yöntemleri
Entelektüel Sermayeyi Ölçme Anahtarları
"Gizli varlıkları" tanımak Stratejik olarak "gizli" potansiyel geliştirmek
Ekonomik Katma Değeri (Economic Value Added)
Piyasa Katma Değeri (Market Value Added)
Piyasa Değeri Yöntemi (Market Capitalization Method)
Tobin Q Oranı (Tobin’s Q Ratio)
Bakiye Skor Kartı (Balance Score Card)
Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
10. Ekonomik Katma Değeri
Vergi Sonrası Net Faaliyet Karı - ( Toplam varlık - Kısa Vadeli Borçlar) * Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti
Vergi Sonrası Net Faaliyet Karı (NOPAT)
Faaliyet geliri (a) 1,870.00
Vergi Oranı (b) 15%
Vergi Sonrası Net Faaliyet Karı (1.870 - (a * b)) 1,589.50
Yatırım Yapılmış Sermaye
Toplam Özkaynak (c) 140.00
Uzun Vadeli Borç (d) 2,500.00
Yatırım Sermayesi (c + d) 2,640.00
Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti 4%
Ekonomik Katma Değeri
NOPAT 1,590.00
Yatırılmış sermaye 2,640.00
Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti 4%
Ekonomik Katma Değeri 1,484.40
9Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
..................................................... (1)
..................................................... (2)
..................................................... (3)
...........................................(1 – (2*3))
11. Örnek:
ABC Şirketi'nin özkaynakları toplam 852.000 TL (sermaye, ilave ödenmiş sermaye ve dağıtılmamış kârlar)
göstermektedir. 100.000 adet ortak hisseye (COMMON SHARES) ve 5.000 adet imtiyazlı hisse senedine sahiptir
(PREFERRED SHARES). Hisse senetleriyle ilgili hisse senetleri için hisse başına 12,50 TL piyasa değeri bulunmaktadır.
İmtiyazlı hisse senetleri hisse başına 100 TL'den satılmaktadır. Piyasa katma değeri için hesaplama.
Ortak Payların Piyasa Değeri (COMMON SHARES) = 1.000 * 12.5 = 1.250.000.00
İmtiyazlı Payların Piyasa Değeri(PREFFERED SHARES) = 5.000 * 100 = 500.000.00
Stokların Toplam Piyasa Değeri = 1.250.000.00 + 500.000.00 = 1.750.000.00
= 1.750.000,00 - 852,000,00
= 898.000,00
Piyasa Değeri ne kadar yüksek olursa o kadar iyidir. Yatırımcılar görünüşe göre yatırılan sermayelerinin büyümesini
istiyorlar. Aslında, bir firmanın temel hedeflerinden biri hisse senedi fiyatını artırarak hissedarların servetini maksimize
etmektir.
Piyasa Katma Değeri (Market Value Added)
10Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
Piyasa Katma Değeri = Hisse Senetlerinin Piyasa Değeri - Hisse Senetlerinin Defter Değeri
Market Capitalization
12. Q Oranı
Q Oranı > 1
şirket aşırı
değerlendi
Q Oranı = 1
şirket
oldukça
değerlidir
Q Oranı < 1
şirket
değeri
düşük
Tobin Q Oranı (Tobin’s Q Ratio)
Tobin's Q = Firmanın Toplam Piyasa Değeri
Firmanın Toplam Varlık Değeri
Örnek :
ABC şirketinin 40 milyon TL varlık, 10 milyon hisse senedi ve
mevcut hisse senedi fiyatı 30 TL, Tobin Q oranı ne kadar?
Tobin's Q = (10,000,000.00 * 30)/40,000,000.00
= 7.5
11Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
Equilibrium Model Expects:
Piyasa Değeri = Varlık Değeri
Maddi duran varlık + Maddi
olmayan duran varlık
14. Piyasa değerlerine
göre en büyük 5
küresel şirket
İBM
Exxon Mobil
Procter
GE
3M
İBM
Exxon Mobil
GE
Schlumberg
Chevron
GE
Exxon Mobil
Coca-Cola
Altria
Walmart
GE
Exxon Mobil
Microsoft
Citigroup
Walmart
Apple
Alphabet
Microsoft
Amazon
Facebook
$715 milyar
maddi olm : $122 M
maddi dur : $594 M
$1,5 trilyon
maddi olm : $482 M
maddi dur:$1.02 T
$4,59 trilyon
maddi olm : $3.12 T
maddi dur: $1.47 T
$11,6 trilyon
maddi olm : $9.26 T
maddi dur : $2.32 T
$25.3 trilyon
maddi olm : $21.03 T
maddi duran : $4.00 T
S&P 500 Şirketleri için Maddi Duran Varlık vs Maddi Olmayan Duran Varlık, 1975-2018
13Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
Şekil 1. Şirketin Siralamalarina Göre Maddi Olmayan Duran Varlik Geliştirme
1975 1985 1995 2005 2018
15. Rütbe (Rank) Şirket Sektör
Toplam Maddi Olmayan
Duran Varlık
Kurumsal Değerin Payı
1 Microsoft İnternet & Software $ 904 M 90%
2 Amazon İnternet & Software $ 839 M 93%
3 Apple Technology & İT $ 675 M 77%
4 Alphabet İnternet & Software $ 521 M 65%
5 Facebook İnternet & Software $ 409 M 79%
6 AT&T Telecom $ 371 M 84%
7 Tencent İnternet & Software $ 365 M 88%
8 Johnson & Johnson Pharma $ 361 M 101%
9 Visa Banking $ 348 M 100%
10 Alibaba İnternet & Software $ 344 M 86%
Şekil 2. Maddi Olmayan Değere Göre En Büyük Şirketler
Kaynak : https://www.visualcapitalist.com/intangible-assets-driver-company-value/
14
16. maddi olmayan duran varlık nedir?
tanımlanabilir
parasal olmayan varlık (non monetary asset)
fiziksel madde olmadan
yazılım kodları gibi şeyleri içerir,logo
veya lisanslı, kiralanmış, devredilmiş vb.
sözleşme veya diğer yasal haklardan doğar
Patent
Başlangıç
Maliyeti
Godwill Telif
Hakkı
Marka
Franchise
bir varlık aşağıdaki durumlarda varlık olarak
muhasebeleştirilir:
işletmeye gelecekteki muhtemel ekonomik
fayda akışı maliyet güvenilir bir şekilde
ölçülebilir
15Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
Yaygın Maddi Olmayan Tipler
17. 16
Özet
Özet
Entelektüel Sermaye şu şekilde gruplanır: İnsan eSermaye, Örgütsel Sermaye, Müşteri Sermayesi.
Finansal Tedbirler, yönetim ve hissedarlara maddi olmayan duran varlıkların finansal değerini
sağlar.
Süreç ölçüleri mevcut süreçleri kullanışlılık ve etkinlik açısından kontrol eder
Algısal Önlemler, süreçleri iyileştirmek için çalışanların anlaşılmasına yardımcı olur.
Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR
18. Bu sunumu takip ettiğiniz için çok teşekkür ederim.
17Adhitya Wira DHARMA | 2018.801.232 - Finansal ÖPERASYONLAR