εικονομαχία β΄ γυμνασίου

1. ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ: ΜΙΑ ΤΡΑΓΩΔΙΑ
ΠΟΥ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΕ ΤΗΝ
ΕΚΚΛΗΣΙΑ
 Απ΄ την αρχή της ιστορίας της
εκκλησίας υπήρχαν κάποιοι που ήταν
αντίθετοι στη χρήση εικόνων
 Αυτοί βρίσκονταν κυρίως στον κύκλο
των αιρετικών (όπως οι νεστοριανοί,
οι μονοφυσίτες, οι παυλικιανοί)

3. ΟΡΙΣΜΟΣ
Με τον όρο Εικονομαχία εννοείται μεγάλη
μεταρρυθμιστική κίνηση που ξέσπασε στο
Βυζαντινό Κράτος τον 8ο και 9ο αι. που από
θρησκευτική εξελίχθηκε και σε πολιτική
διαμάχη για τη λατρεία των εικόνων. Η
Εικονομαχία τελικά δίχασε τους Βυζαντινούς σε
«Εικονομάχους» (επίσης, «Εικονοκλάστες»)
και «Εικονολάτρες» (επίσης, «Εικονόφιλους»
και «Εικονόδουλους»).
Η εικονομαχία άρχισε περί το 726 και τελείωσε
το 843, με αποκατάσταση των εικόνων και
περίλαμπρες τελετές.

4. ΑΙΤΙΑ
 1. Το Ισλάμ και ο Ιουδαϊσμός που ήταν
αντίθετοι στη χρήση εικόνων για το Θεό
2. Οι αυτοκράτορες που κατάγονταν
από τις ανατολικές επαρχίες
3. Η άγνοια και η δεισιδαιμονία πολλών
πιστών (λαθεμένη προσκύνηση των
εικόνων)
4. Πολιτικά και κοινωνικά αίτια
(εξάπλωση και επιρροή των
μοναστηριών και επιθυμία περιορισμού
τους από το κράτος, μεταρρυθμίσεις)

6. Η ΑΡΧΗ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ
Αφορμή στάθηκε ένας ισχυρός
καταστροφικός σεισμός που έγινε το 726
και είχε επίκεντρο τον θαλάσσιο χώρο
μεταξύ Θήρας και Θηρασιάς. Ο σεισμός
ερμηνεύτηκε ως εκδήλωση της θείας οργής
εναντίον της λατρείας των εικόνων. Ο
Λέων διέταξε έναν αξιωματικό του
(σπαθαροκανδιδάτο) να απομακρύνει την
εικόνα του Χριστού, που ήταν αναρτημένη
στη Χαλκή πύλη των ανακτόρων, και να
αναρτήσει στη θέση της τον «τρισόλβιο
τύπο του σταυρού».

7.  Μ’ αυτόν τον τρόπο δοκίμαζε τις διαθέσεις του λαού της
πρωτεύουσας προς την εικονομαχική του πολιτική.
 Προκλήθηκε έκρηξη της λαϊκής οργής και το
εξαγριωμένο πλήθος σκότωσε τον αυτοκρατορικό
απεσταλμένο επί τόπου
 Σοβαρότερη ήταν η αντίδραση που προκλήθηκε στον
ελλαδικό χώρο, εξαιτίας της εικονοκλαστικής συμπεριφοράς
του αυτοκράτορα. Ο τουρμάρχης του θέματος των
Ελλαδικών Αγαλλιανός με το στόλο του Ελλαδικού θέματος
καθώς και των Κυκλάδων εκστράτευσε εναντίον της
Κωνσταντινούπολης. Εκδηλώθηκε έτσι εξ αρχής η
εικονόφιλη διάθεση των ευρωπαϊκών επαρχιών της
αυτοκρατορίας, που διήρκεσε καθ’ όλη τη διάρκεια της
Εικονομαχίας. Tα ελλαδικά πλοία κατέπλευσαν μπροστά
στη Βασιλεύουσα, όπου όμως η χρήση του υγρού πυρός
έδωσε την άνετη νίκη στον αυτοκράτορα. Κάηκαν πολλά
ελλαδικά και κυκλαδικά σκάφη και πολλοί άνδρες τους
πνίγηκαν.

8. ΗΤΑΝ ΑΙΡΕΣΗ Η ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ;
Ναι, γιατί το ζήτημα της
εξεικόνισης ή μη του
προσώπου του Ιησού
Χριστού ανάγεται στην
πραγματικότητα στο
ερώτημα τι ήταν ο Χριστός

10. Α΄ΦΑΣΗ (726-787Μ.Χ.)
Κατά των
εικόνων
 Οι αυτοκράτορες Λέων
ο Γ΄ και Κωνσταντίνος ο
Ε΄
 Οι κάτοικοι των
ανατολικών επαρχιών
 Η Σύνοδος της Ιέρειας
το 754 μΧ.
Υπέρ των
εικόνων
 Οι πατριάρχες
 Ο πάπας της Ρώμης
 Οι κάτοικοι της
Ελλάδος (που
επαναστάτησαν)
 Οι μοναχοί

11.  Νόμισμα με τις μορφές των αυτοκρατόρων Λέοντος Γ
και Κωνσταντίνου Ε΄
Οι δύο πρώτοι Ίσαυροι υπήρξαν σε συνεργασία με
ανώτερους κληρικούς οι πρωτεργάτες του κινήματος της
Εικονομαχίας.

13. ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
Τις
εικονοφιλικές
απόψεις
υπερασπίστηκε
θεωρητικά ένας
απ’ τους
μεγαλύτερους
θεολόγους της
εποχής του, ο
Ιωάννης
Δαμασκηνός

14. Η ΛΗΞΗ ΤΗΣ Α΄ΦΑΣΗΣ
Το 787 μ.Χ. συγκλήθηκε από
την Ειρήνη την Αθηναία η Ζ΄
Οικουμενική Σύνοδο που
αναστήλωσε τις εικόνες και
ακύρωσε τις αποφάσεις της
συνόδου της Ιέρειας

15. Η Β΄ΦΑΣΗ (815-843Μ.Χ)
Κατά των
εικόνων
Ο αυτοκράτορας
Λέοντας Ε΄ ο
Αρμένιος
Ο αυτοκράτορας
Θεόφιλος
Υπέρ των
εικόνων
Θεόδωρος ο
Στουδίτης
Η αυτοκράτειρα
Θεοδώρα που
επανέφερε τις
εικόνες με τη
Σύνοδο του
843μΧ.

17. Η Ζ΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ
787Μ.Χ
Καταδίκασε
την
εικονομαχία
ως αίρεση
Διατύπωσε
όρο- δόγμα
 « Ἡ γάρ τῆς
ε κόνος τιμή ἰπ
ἐ ί τό
πρωτότυπον
διαβαίνει»

18. Είναι η γιορτή που γιορτάζεται την Κυριακή της Ορθοδοξίας,
δηλαδή, την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

19. Γιατί η προσκύνηση των εικόνων
δεν είναι ειδωλολατρία;
Άλλο είναι η λατρεία (κι αυτή
αποδίδεται μόνο στο Θεό)
κι άλλο η τιμητική
προσκύνηση (που αποδίδεται
στις εικόνες, αλλά αναφέρεται
στο πρωτότυπο)

20. ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΙΡΕΣΗ;
Γιατί η άρνηση της απεικόνισης
του Χριστού δείχνει άρνηση του
ότι ο Χριστός είναι ο Θεός που
έγινε άνθρωπος
Επειδή όμως ο Θεός έγινε
πραγματικά άνθρωπος γι’ αυτό
πρέπει να τον απεικονίζουμε όχι
όμως ως άνθρωπο μόνο αλλά ως
Θεάνθρωπο

21. ΟΙ ΕΙΚΟΝΕΣ ΔΙΔΑΣΚΟΥΝ
Θυμίζουν παραστατικά τη ζωή
και το έργο του Χριστού αλλά
και των αγίων
Μας βοηθούν να αναγόμαστε
ευκολότερα προς το Θεό και τους
αγίους (όπως και οι φωτογραφίες
των αγαπημένων προσώπων μας)