Contaminated mindware how can we protect ourselves against itCoert Visser
Contaminated mindware refers to beliefs that are not grounded in evidence, can be harmful, and spread easily. It spreads when packaged in an appealing narrative, copies aspects of valid ideas, encourages self-replication, and claims evidence is irrelevant. Intelligence alone does not protect against it, as intelligent people can rationalize false beliefs. A direct challenge may strengthen convictions due to a defensive response, so alternative strategies like education and satire may be more effective approaches. The document provides questions to help recognize and protect against contaminated mindware.
Contaminated mindware how can we protect ourselves against itCoert Visser
Contaminated mindware refers to beliefs that are not grounded in evidence, can be harmful, and spread easily. It spreads when packaged in an appealing narrative, copies aspects of valid ideas, encourages self-replication, and claims evidence is irrelevant. Intelligence alone does not protect against it, as intelligent people can rationalize false beliefs. A direct challenge may strengthen convictions due to a defensive response, so alternative strategies like education and satire may be more effective approaches. The document provides questions to help recognize and protect against contaminated mindware.
Algemene presentatie Masterclass: Leiding geven aan innovatie - 15 november 2016Nieuwe wegen ggz en opvang
Bekijk de algemene presentatie van Dorothé van Slooten - themacoördinator Nieuwe wegen ggz en opvang - tijdens de masterclass 'Leiding geven aan innovatie' van dinsdag 15 november 2016
The Workshop Social Networks is one in a series of workshops for Library staff at the University of Groningen Libraries by Guus van den Brekel (digicmb) & Dorine Kieft-Wondergem
Socratisch Café Nederland hanteert gesprekswijzers, ontwikkeld door het Nieuwe Trivium. Met deze gesprekswijzers voer je een goed gesprek op socratische grondslag.
Over mythes en hoaxes: “De andere kant is niet altijd slecht.”Pedro De Bruyckere
Op 20 april gaf ik een webinar in het kader van de conferentie Vakconferentie Wetenschapscommunicatie met als thema "Bias en blinde vlekken in de wetenschapscommunicatie?"
Rosanne Hertzberger is microbioloog en schrijver van ‘Ode aan de E-nummers‘ over technologie in voedsel. Als columnist bij NRC Handelsblad stelde zij onder meer seksisme op de website GeenStijl ter discussie. Zij gaf op de MNX19 een lezing over onze overschatting van de wetenschap en de onderschatting van ons eigen menselijke irrationele perspectief. In de media zien we steeds vaker de zinsnede “Onderzoek laat zien” terugkeren. Als mensen moeten kiezen wat we eten, hoe we sporten, hoe we onze kinderen opvoeden gebruiken ze steeds vaker de wetenschap als ultieme autoriteit. Dat is een goede ontwikkeling, want de wetenschappelijke methode is de beste manier om tot kennis te komen. Tegelijkertijd gaat er achter de schermen veel mis, en onderschatten we onze eigen menselijke neiging tot fantasie.
Algemene presentatie Masterclass: Leiding geven aan innovatie - 15 november 2016Nieuwe wegen ggz en opvang
Bekijk de algemene presentatie van Dorothé van Slooten - themacoördinator Nieuwe wegen ggz en opvang - tijdens de masterclass 'Leiding geven aan innovatie' van dinsdag 15 november 2016
The Workshop Social Networks is one in a series of workshops for Library staff at the University of Groningen Libraries by Guus van den Brekel (digicmb) & Dorine Kieft-Wondergem
Socratisch Café Nederland hanteert gesprekswijzers, ontwikkeld door het Nieuwe Trivium. Met deze gesprekswijzers voer je een goed gesprek op socratische grondslag.
Over mythes en hoaxes: “De andere kant is niet altijd slecht.”Pedro De Bruyckere
Op 20 april gaf ik een webinar in het kader van de conferentie Vakconferentie Wetenschapscommunicatie met als thema "Bias en blinde vlekken in de wetenschapscommunicatie?"
Rosanne Hertzberger is microbioloog en schrijver van ‘Ode aan de E-nummers‘ over technologie in voedsel. Als columnist bij NRC Handelsblad stelde zij onder meer seksisme op de website GeenStijl ter discussie. Zij gaf op de MNX19 een lezing over onze overschatting van de wetenschap en de onderschatting van ons eigen menselijke irrationele perspectief. In de media zien we steeds vaker de zinsnede “Onderzoek laat zien” terugkeren. Als mensen moeten kiezen wat we eten, hoe we sporten, hoe we onze kinderen opvoeden gebruiken ze steeds vaker de wetenschap als ultieme autoriteit. Dat is een goede ontwikkeling, want de wetenschappelijke methode is de beste manier om tot kennis te komen. Tegelijkertijd gaat er achter de schermen veel mis, en onderschatten we onze eigen menselijke neiging tot fantasie.
2. Contaminated mindware (‘besmet gedachtengoed’)
is een verzameling of stelsel van overtuigingen:
1.die niet waar zijn: de overtuigingen zijn niet
gebaseerd op bewijs
2.die schadelijk kunnen zijn zowel voor de persoon
die erin geloven als voor anderen en/of de
maatschappij
3.die zich gemakkelijk verspreiden over een
populatie
Wat is contaminated mindware?
3. 1. als het verpakt is in een aantrekkelijk narratief dat een
of ander voordeel voor de persoon belooft
2. als het meelift op de rug van meer valide ideeën door
oppervlakkige kenmerken daarvan te kopiëren (bijv.
wetenschappelijk ogende grafieken of formules)
3. als het zelf-replicatie-instructies bevat (stuur deze mail
door naar 10 mensen; werf 2 nieuwe deelnemers voor
deze bijeenkomst)
4. als het evaluatie-uitschakelende eigenschappen heeft
(bijvoorbeeld door te stellen dat bewijs niet relevant of
mogelijk is, door geloven zonder bewijs te bestempelen
als een deugd, door aanhangers aan te moedigen om
niet-aanhangers aan te vallen, etc.)
Condities waaronder contaminated
mindware zich gemakkelijk verspreidt:
4. Je zou misschien denken dat intelligentie een goede
bescherming garandeert tegen contaminated mindware
maar dit blijkt niet zo te zijn. Door narratieven complex te
maken, kunnen intelligente mensen er zelfs extra door
aangetrokken worden.
Verder is het zo dat onderzoek heeft laten zien dat
intelligente mensen beter in staat zijn om ‘eilanden van
onware overtuigingen’ of ’webs of falsity’ te bouwen door
hun aanzienlijke intellectuele kracht te gebruiken om hun
onware overtuigingen te rationaliseren en om argumenten
van sceptici te bestrijden.
Intelligentie alleen beschermt niet
tegen contaminated mindware
5. De vraag is of een rechtstreekse aanval op populaire
contaminated mindware zal leiden tot de
ontmaskering ervan of dat het risico bestaat dat het
nog populairder wordt.
Een rechtstreekse aanval zou kunnen leiden tot
meer aandacht en publiciteit voor de contaminated
mindware, waardoor meer mensen er aan worden
blootgesteld.
Hoe kun je contaminated mindware
tegengaan?
6. Recent onderzoek heeft laten zien dat wanneer het
vertrouwen van mensen in vaste foutieve overtuigingen
wordt ondermijnd, zij vaak nog sterkere pleitbezorgers van
deze overtuigingen worden.
Een andere reden waarom rechtstreekse kritiek ineffectief
kan zijn, is omdat contaminated mindware zelfs instructies
kan bevatten om critici aan te vallen.
Directe kritiek kan leiden tot het
versterken van de overtuigingen
Deze defensieve respons kan nog sterker worden wanneer
de contamintated mindware de eerder genoemde
evaluatie-uitschakelende eigenschappen heeft (“Wanneer
mensen zulke dingen zeggen, luister dan niet! Dat is de
Duivel die spreekt!”)
7. Filosoof Daniel Dennett schreef: “Je zult zelden iemand uit een
positie weten te praten door rechtstreeks hun premissen en
conclusies te betwisten. Soms is het behulpzamer om ze kleine
zetjes te geven via beelden, voorbeelden en behulpzame
formuleringen die blijven hangen in hun denkgewoontes.”
Of zou een andere aanpak beter werken?
Bijvoorbeeld de aanpak om mensen te onderwijzen om zelf
contaminated mindware gemakkelijker te leren herkennen en
zichzelf er beter te beschermen?
Of zou satire een goede manier zijn om mensen te helpen door
contaminated mindware heen te prikken?
Alternatieve strategieën
8. 1. Hoe goed zou jij in staat zijn om contaminated
mindware te herkennen als je het zou tegenkomen?
2. Hoe goed zou jij je er tegen kunnen beschermen?
3. Hoe goed zou jij de evaluatie-uitschakelende
eigenschappen van de contaminated mindware
kunnen herkennen?
4. Heb jij jezelf al eens weten te bevrijden van
contaminated mindware waar je al door
‘geïnfecteerd’ was?
5. Hoe lukte je dat?
Vragen: mijn suggestie is om deze vragen
voor jezelf te proberen te beantwoorden:
