1. CHƢƠNG
TỔNG QUAN VỀ
THANH TOÁN
ĐIỆN TỬ
ThS. Nguyễn Trần Hƣng
Khoa TMĐT – Trƣờng Đại học
Thƣơng mại

2. NỘI DUNG CHÍNH
1.1. Sự hình thành và phát triển của
thanh toán điện tử
1.2. Khái niệm và các yếu tố cấu thành
của thanh toán điện tử
1.3. Sự khác biệt giữa thanh toán điện
tử và thanh toán trực tuyến
1.4. Lợi ích và hạn chế của thanh toán
trong TMĐT (Thanh toán trực tuyến)
1.5. Phân loại các hình thức thanh
toán điện tử

3. 1.1. Sự hình thành và phát triển của
thanh toán điện tử
Sự phát triển
của các hình
thái thanh toán
TT bằng hóa tệ
(Commodity
money)
TT bằng Hóa tệ
phi kim
TT bằng tiền
giấy
TT bằng Hóa tệ
kim loại
TT bằng tiền
điện tử
(Electronic
money)

4. Thanh toán
bằng hóa tệ
phi kim
Răng cá voi ở đảo
Fiji
Gỗ đàn hƣơng ở
Hawaii
Lƣỡi câu ở quần đảo
Gilbert
Mai rùa ở đảo
Marianas
Nô lệ ở Châu Phi,
Ailen

5. Hạt tiêu ở Sumatra
Lụa ở Trung Quốc
Bơ ở Na Uy
Gạo ở Philipines
Da ở Pháp và Ý
Rƣợu Rum ở
Australia
Lông vẹt đỏ ở đảo
Santa Cruz
Cừu ở Hy Lạp và
Bơ ở Na Uy
La Mã

6. Thanh toán
bằng hóa
tệ kim loại

7. Thanh toán
bằng tiền
giấy

8. Sự phát triển
của thanh toán
điện tử
Năm 1974
Năm 1994
Năm 1984
Năm 1950

9. 1.2. Khái niệm và các yếu tố cấu thành của
thanh toán điện tử
Hiểu theo nguyên nghĩa của từ Electronic
payment
• Khái niệm
thanh toán
điện tử
Tiếp cận dƣới góc độ tài chính
Tiếp cận dƣới góc độ viễn thông
Tiếp cận dƣới góc độ CNTT

10. Thanh toán điện tử tiếp cận dƣới góc độ
phƣơng tiện sử dụng
Thanh toán điện tử tiếp cận dƣới góc độ
tự động hóa
Thanh toán điện tử tiếp cận dƣới góc độ
trực tuyến

11. Các yếu tố cấu thành của thanh toán điện tử
Các bên tham gia thanh toán điện
tử
Công cụ đƣợc sử dụng trong
thanh toán điện tử
Phƣơng tiện thanh toán điện tử

12. Các bên tham gia thanh toán điện tử
Ngƣời bán hàng
(merchant)
Các tổ chức trung
gian cung cấp dịch
vụ thanh toán điện
tử (PSP)
Các tổ chức phát
hành phƣơng tiện
thanh toán (Visa,
Master Card,
American Express, )
Ngƣời mua
hàng (buyer)
Các ngân hàng (Ngân
hàng của ngƣời mua
và ngƣời bán)

13. Công cụ sử dụng trong thanh toán điện tử

14. Phƣơng tiện thanh toán điện tử

15. 1.3. Sự khác biệt giữa thanh toán điện tử
và thanh toán trực tuyến
• Giống nhau
Về môi trƣờng hoạt
động
Về phƣơng tiện,
công cụ thanh toán

16. • Khác nhau
Về quy mô thanh toán
Thanh
toán
điện tử
Thanh toán
trực tuyến

17. Về xác thực giao dịch
5
Thanh toán
Ngân hàng phát hành
thẻ (khách hàng)
4
Gửi sao kê
yêu cầu
thanh toán
Khách hàng
3
Truyền thông
tin thẻ qua POS
Trung tâm trao đổi dữ
liệu thẻ
2
Xuất
trình
thẻ
vật
lý
1
Thông báo
Ngân hàng của ngƣời
bán (cửa hàng)
6
Cửa hàng, đại lý
chấp nhận thẻ
Quy trình thanh toán điện tử thông thƣờng
7

18. 10
3
Thanh toán
Ngân hàng phát hành
thẻ (khách hàng)
4
7
9
Gửi sao kê
yêu cầu
thanh toán
Truyền thông
tin thẻ
Trung tâm xử lý dữ
liệu thẻ
Chuyển tiền
vào tài
khoản NH
của website
bán hàng
Khách hàng
2
Khai
báo
thông
tin
thẻ
Thông báo
Nhà cung cấp dịch vụ
thanh toán PSP
Ngân hàng của ngƣời
bán
8
5
Website bán
hàng
Thông báo
12-18
Quy trình thanh toán thẻ trực tuyến
1
6

19. Về thời gian thực
Thanh toán trực
tuyến – real time
Thanh toán điện tử
đơn thuần

20. 1.4. Lợi ích và hạn chế của thanh toán trong
TMĐT (Thanh toán trực tuyến)
• Lợi ích
Không bị hạn chế bởi
phạm vi không gian hay
thời gian
Tiết kiệm thời gian và
đơn giản hóa quá trình
thanh toán
Tính an toàn cao, ĐB
khi mua sắm sản
phẩm giá trị lớn
Mất phƣơng tiện
thanh toán nhƣng vẫn
giữ đƣợc tiền trong TK

23. • Hạn chế
Nguy cơ bị tiết lộ các
thông tin tài chính cá
nhân
Khó kiểm soát chi tiêu

25. 1.5. Phân loại các hình thức thanh toán
điện tử
Thanh toán trực tuyến
Phân chia
theo thời
gian thực
Thanh
toán
điện
tử
Thanh toán ngoại tuyến

26. Phân chia theo
bản chất giao
dịch
Thanh toán trong
TMĐT B2C
Thanh toán trong
TMĐT B2B
Thanh
toán điện
tử

27. Phân chia theo
cách thức tiếp
nhận phƣơng tiện
thanh toán
Thanh toán
trên web
Thanh
toán
điện tử
Thanh toán
trên các
phƣơng
tiện điện tử
khác

28. Phân chia theo các phƣơng tiện thanh toán
Thẻ thanh toán
(credit card, debit
card,…)
Vi thanh toán điện tử
(micropayment)
Thanh toán bằng
xuất trình hóa đơn
điện tử
Tiền điện tử, ví điện tử
(electronic cash)
Chuyển khoản điện
tử (electronic fund
transfer)
Séc điện tử
(electronic cheque)

29. Q&A