Tử Long, profile picture
Uploaded byTử Long
PPT, PDF69,004 views

Chương 3 những vấn đề cơ bản về pháp luật2

Tài liệu trình bày về nguồn gốc, bản chất, chức năng và vai trò của pháp luật, nhấn mạnh rằng pháp luật ra đời cùng với nhà nước và có thể được hình thành từ các tập quán và văn bản pháp luật. Bản chất của pháp luật thể hiện ý chí của giai cấp thống trị và luật pháp có tính bắt buộc chung nhằm điều chỉnh quan hệ xã hội. Ngoài ra, tài liệu cũng đề cập đến các kiểu và hình thức pháp luật khác nhau, cùng với cấu trúc của quy phạm pháp luật.

Embed presentation

Downloaded 942 times
1 / 120
2 / 120
3 / 120
4 / 120
5 / 120
6 / 120
7 / 120
8 / 120
Most read
9 / 120
Most read
10 / 120
11 / 120
12 / 120
13 / 120
14 / 120
15 / 120
16 / 120
17 / 120
18 / 120
19 / 120
20 / 120
21 / 120
22 / 120
23 / 120
24 / 120
25 / 120
26 / 120
27 / 120
28 / 120
29 / 120
30 / 120
31 / 120
32 / 120
33 / 120
34 / 120
35 / 120
36 / 120
37 / 120
38 / 120
39 / 120
40 / 120
41 / 120
42 / 120
43 / 120
44 / 120
45 / 120
46 / 120
47 / 120
48 / 120
49 / 120
50 / 120
51 / 120
52 / 120
53 / 120
54 / 120
55 / 120
Most read
56 / 120
57 / 120
58 / 120
59 / 120
60 / 120
61 / 120
62 / 120
63 / 120
64 / 120
65 / 120
66 / 120
67 / 120
68 / 120
69 / 120
70 / 120
71 / 120
72 / 120
73 / 120
74 / 120
75 / 120
76 / 120
77 / 120
78 / 120
79 / 120
80 / 120
81 / 120
82 / 120
83 / 120
84 / 120
85 / 120
86 / 120
87 / 120
88 / 120
89 / 120
90 / 120
91 / 120
92 / 120
93 / 120
94 / 120
95 / 120
96 / 120
97 / 120
98 / 120
99 / 120
100 / 120
101 / 120
102 / 120
103 / 120
104 / 120
105 / 120
106 / 120
107 / 120
108 / 120
109 / 120
110 / 120
111 / 120
112 / 120
113 / 120
114 / 120
115 / 120
116 / 120
117 / 120
118 / 120
119 / 120
120 / 120
CHƯƠNG III NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA PHÁP LUẬT
I – NGUỒN GỐC, BẢN CHẤT, CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA PHÁP LUẬT 1. Nguồn gốc pháp luật  Pháp luật được hình thành như thế nào? Quan điểm Quan điểm Quan điểm Quan điểm phi Mác – xít phi Mác – xít Mác – xit Mác – xit về nguồn gốc về nguồn gốc về nguồn gốc pháp luật về nguồn gốc pháp luật pháp luật pháp luật
1. Nguồn gốc pháp luật Quan điểm phi Mác – xit về nguồn gốc pháp luật Thuyết Thuyết Thuyết Thần Quyền Pháp luật học tự nhiên linh cảm PL do PL là PL là linh Quyền tự cảm của con Thượng đế nhiên của người về cách sáng tạo con người xử sự đúng sinh ra đắn mà có
1. Nguồn gốc pháp luật - Quan điểm Mác – Lênin: + PL ra đời cùng với sự ra đời của NN. + Về phương diện khách quan, NN và PL ra đời cùng một nguồn gốc. + Về phương diện chủ quan, PL do NN đề ra và trở thành một phương tiện của NN để bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị.
1. Nguồn gốc pháp luật Quan điểm CN Mác – Lênin về nguồn gốc pháp luật Nhà nước Pháp luật Tư hữu và giai cấp Xã hội
1. Nguồn gốc pháp luật Quan điểm CN Mác – Lênin về nguồn gốc pháp luật Con đường hình thành pháp luật Thừa nhận tập quán pháp Nhà nước Thừa nhận tiền lệ pháp Pháp luật Ban hành VBPL mới Ban hành VBPL mới
2. Khái niệm pháp luật 2.1. Định nghĩa do NN ban hành hoặc thừa nhận và Là bảo đảm thực hiện Pháp hệ thống các thể hiện ý chí của Luật giai cấp thống trị quy tắc xử sự nhằm điều chỉnh chung các quan hệ xã hội
2. Khái niệm pháp luật 2.2. Đặc điểm Tính bắt buộc chung (tính quy phạm phổ biến) Các thuộc tính của Tính xác định chặt chẽ pháp luật về mặt hình thức Tính được bảo đảm thực hiện bởi nhà nước
3. Bản chất của pháp luật Bản chất của pháp luật Tính giai cấp Tính xã hội Thể Điều Thể hiện Bảo vệ Điều Thể Bảo vệ, hiện chỉnh ý chí lợi ích chỉnh hiện củng cố ý chí QHXH của các của mọi hành vi tính lợi ích, của phù hợp giai cấp thành của mọi công địa vị giai cấp với khác viên chủ thể bằng, của thống lợi ích trong trong trong khách gctt trị gctt xã hội xã hội xã hội quan
4. Chức năng của pháp luật 4.1. Định nghĩa Chức năng của pháp luật là những phương diện, những mặt tác động chủ yếu của pháp luật, phản ánh bản chất giai cấp và giá trị xã hội của pháp luật.
4. Chức năng của pháp luật 4.2. Phân loại Cho phép Chức năng điều chỉnh Bắt buộc Cấm đoán Chức năng bảo vệ Chức năng giáo dục
5. Vai trò của pháp luật - Pháp luật là cơ sở để thiết lập, củng cố và tăng cường quyền lực nhà nước; - Pháp luật là phương tiện để nhà nước quản lý kinh tế, xã hội; - Pháp luật góp phần tạo dựng những quan hệ mới; - Pháp luật tạo ra môi trường ổn định cho việc thiết lập các mối quan hệ bang giao giữa các quốc gia...
6. Các mối liên hệ của pháp luật Nhà nước Các quy Chính phạm Pháp luật xã trị hội khác Kinh tế
III – CÁC KIỂU VÀ HÌNH THỨC PHÁP LUẬT 1. Kiểu pháp luật 2. Hình thức pháp luật
1. Kiểu pháp luật 1.1. Định nghĩa Kiểu pháp luật là tổng thể những dấu hiệu, đặc điểm cơ bản của pháp luật, thể hiện bản chất giai cấp và những điều kiện tồn tại và phát triển của pháp luật trong một hình thái kinh tế xã hội.
1.2. Các kiểu pháp luật NN XHCN Pháp luật XHCN NN Tư sản Pháp luật Tư sản NN Phong kiến Pháp luật Phong kiến NN Chủ nô Pháp luật Chủ nô
1.2. Các kiểu pháp luật Cơ sở KT: Chế độ sở hữu tuyệt đối của sở KT: Chế độ sở hữu tuyệt đối của giai cấpđối với TLSX và nô lệ nô lệ g/c chủ nô chủ nô đối với TLSX và B/C:chất: Pháp luật thể hiện ý chí Bản Pháp luật thể hiện ý chí Pháp luật của giai cấp chủ nô nô của giai cấp chủ Chủ nô Đặc điểm:vệ quyền tư hữuhữu của chủ nô Đ2: Bảo Bảo vệ quyền tư của chủ nô Ghi nhậnnhận sự thống giagia trưởng Ghi sự thống trị trị trưởng Hình Hình phạtman, tàntàn bạo, hà khắc phạt dã dã man, bạo, hà khắc
1.2. Các kiểu pháp luật Cơ sở KT: Chế độ sở hữu tư nhân sở KT: Chế độ sở hữu tư nhân đối với TLSX, đất đất đai. đối với TLSX, đai. Bản chất: Phápthể hiệnhiện ý chí của Bản chất: PL luật thể ý chí của Pháp luật g/c địa chủ phong kiến giai cấp địa chủ phong kiến Phong kiến Phong kiến Đ2: điểm:vệ chế độ sở hữuhữu đấtđất đai Đặc Bảo Bảo vệ chế độ sở về về đai Bảo vệ chế độ bóc bóc địađịa tô Bảo vệ chế độ lột lột tô MangMang tính đặc quyền của vuachúa tính đặc quyền của vua chúa Hình phạt dã man, tàn bạo, hà khắc Hình phạt dã man, tàn bạo, hà khắc
1.2. Các kiểu pháp luật Cơ sở KT: Chế độ SH tư nhân đối với TLSX và bóc lột m Bản chất: PL thể hiện ý chí của Pháp luật giai cấp tư sản Tư sản Đ2: Bảo vệ chế độ tư hữu và bóc lột m Tự do, dân chủ mang tính hình thức Phạm vi điều chỉnh rộng Kỹ thuật lập pháp phát triển cao
1.2. Các kiểu pháp luật Cơ sở KT: Chế độ công hữu về TLSX Pháp luật Bản chất: PL thể hiện ý chí XHCN của xã hội Đ2: Bảo vệ chế độ công hữu về TLSX PL phản ánh ý chí của toàn dân PL nhằm xây dựng xã hội bình đẳng
2. Hình thức pháp luật 2.1. Định nghĩa Hình thức của pháp luật là khái niệm dùng để chỉ ranh giới (giới hạn) tồn tại của PL trong hệ thống các QPXH, là hình thức biểu hiện của PL, đồng thời đó cũng chính là phương thức tồn tại, dạng tồn tại thực tế của PL.
2.1. Định nghĩa Pháp luật 2 Quy phạm đạo đức Quy phạm tập quán 1 3 Quy phạm xã hội Quy phạm (tín điều) QP của các tổ 5 4 chức chính trị - tôn giáo xã hội
2. Hình thức pháp luật  Hình thức bên trong  Hình thức bên ngoài (hình thức cấu trúc): (nguồn của pháp luật): Là những cái biểu hiện Là những bộ phận cấu bên ngoài của pháp luật, thành bên trong của hệ biểu hiện dạng tồn tại thống pháp luật trong thực tế của pháp luật.
2. Hình thức pháp luật 2.2. Hình thức bên trong (Cấu trúc của pháp luật)  Nguyên tắc chung của pháp luật  Quy phạm pháp luật  Chế định luật  Ngành luật  Hệ thống pháp luật
2.2. Hình thức bên trong - Nguyên tắc chung của pháp luật: là những tư tưởng chỉ đạo, cơ sở xuất phát điểm cho việc xây dựng và áp dung pháp luật.  Nguyên tắc chung của PL: + Nguyên tắc bảo đảm tất cả quyền lực thuộc về nhân dân. + Nguyên tắc dân chủ XHCN + Nguyên tắc bảo đảm công bằng xã hội … … ...
2.2. Hình thức bên trong - QPPL: là quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung do Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận và được bảo đảm thực hiện, để điều chỉnh những QHXH theo những định hướng và nhằm đạt được những mục đích nhất định.  QPPL là “tế bào” của hệ thống pháp luật.
2.2. Hình thức bên trong Ví dụ: Điều 80 Hiến pháp 1992 “ Công dân có nghĩa vụ đóng thuế và lao động công ích theo quy định của pháp luật”
2.2. Hình thức bên trong Ví dụ: “ Điều 9. Điều kiện kết hôn Nam nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây: 1. Nam từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên; 2. Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyên, không bên nào được ép buộc, lừa đảo bên nào; không ai được cưỡng ép hoặc cản trở; 3. Việc kết hôn không thuộc các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại Điều 10 của Luật này.” ( Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000)
2.2. Hình thức bên trong - Chế định pháp luật: là tổng hợp các QPPL điều chỉnh một nhóm các quan hệ pháp luật cùng loại, cùng tính chất trong cùng một ngành luật. Ví dụ: + Chế định hợp đồng, chế định tài sản, chế định thừa kế trong luật dân sự Việt Nam. + Chế định thương nhân, chế định hành vi thương mại trong luật thương mại Việt Nam.
2.2. Hình thức bên trong - Ngành luật: là tổng hợp các QPPL điều chỉnh một lĩnh vực quan hệ xã hội bằng những phương pháp điều chỉnh đặc thù riêng. Ví dụ: Ngành luật dân sự Ngành luật thương mại Ngành luật hôn nhân và gia đình
2.2. Hình thức bên trong - Hệ thống pháp luật: là tổng hợp các QPPL có mối quan hệ nội tại, thống nhất với nhau, được phân định thành các chế định luật, các ngành luật và được thể hiện trong các văn bản pháp luật do Nhà nước ban hành theo những trình tự, thủ tục nhất định.  Ví dụ: Hệ thống pháp luật Việt Nam Hệ thống common law, civil law ...
2. Hình thức pháp luật 2.3. Hình thức bên ngoài (Nguồn của pháp luật)
2.3 Hình thức bên ngoài Tập quán pháp Tiền lệ pháp Văn bản QPPL
2.3. Hình thức bên ngoài  Tập quán pháp Là những tập quán lưu truyền trong xã hội, phù hợp với lợi ích của giai cấp thống trị đã được Nhà nước thừa nhận, làm cho chúng trở thành những quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung và được Nhà nước đảm bảo thực hiện.
2.3. Hình thức bên ngoài  Tiền lệ pháp Là các quyết định, cách giải quyết vụ việc của các cơ quan hành chính hoặc xét xử được Nhà nước thừa nhận là khuôn mẫu để giải quyết những vụ việc tương tự.
2.3. Hình thức bên ngoài  Văn bản QPPL: Là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành, chứa đựng những quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung, gồm: văn bản luật và văn bản dưới luật.
III – QUY PHẠM PHÁP LUẬT 1. Khái niệm 2. Cấu trúc của quy phạm pháp luật
III – QUY PHẠM PHÁP LUẬT 1.1 Định nghĩa Quy phạm pháp luật là những quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành và bảo đảm thực hiện để điều chỉnh các quan hệ xã hội theo những định hướng và nhằm đạt được những mục đích nhất định.
1.1. Định nghĩa Khoản 1 – Điều 100 Bộ luật Hình sự 1999 “1. Người nào đối xử tàn ác, thường xuyên ức hiếp, ngược đãi hoặc làm nhục người lệ thuộc mình làm người đó tự sát thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.”
1.1. Định nghĩa Quy phạm pháp luật 2 Quy phạm đạo đức Quy phạm tập quán 1 3 Quy phạm xã hội Quy phạm QP của các tổ (tín điều) chức chính trị - 5 4 tôn giáo xã hội
1. Khái niệm 1.2. Đặc điểm 1 2 3 QPPL là QPPL do Nhà QPPL có quy tắc nước ban tính xác định xử sự hành chặt chẽ mang tính và bảo đảm về mặt bắt buộc thực hiện hình thức chung
Phân biệt QPPL với QPXH QPPL QPXH Chủ thể ban NN ban hành hoặc thừa Các tổ chức xã hội hành nhận Ý chí Thể hiện ý chí của Nhà Thể hiện ý chí của các nước thành viên Tính chất Mang tính bắt buộc Mang tính tự nguyện chung Cơ chế thực Được bảo đảm bằng Thực hiện trên cơ sở hiện sức mạnh cưỡng chế tự nguyện của nhà nước
2. Cấu trúc của QPPL Giả định QPPL Quy định Chế tài
2. Cấu trúc của QPPL 2.1. Giả định Đây là bộ phận của QP quy định địa điểm, thời gian, chủ thể, các hoàn cảnh, tình huống có thể xảy ra trong thực tế mà nếu tồn tại chúng thì phải hành động theo quy tắc mà QP đặt ra. => Trả lời cho câu hỏi: Ai, khi nào, điều kiện hoàn cảnh nào?
2. Cấu trúc của QPPL 2.1. Giả định Ví dụ: “ Công dân có quyền tự do kinh doanh theo quy định của pháp luật”. (Điều 57 Hiến pháp 1992) “ Công dân có nghĩa vụ đóng thuế và lao động công ích theo quy định của pháp luật”. (Điều 80 Hiến pháp 1992) Giả định: “Công dân”
2. Cấu trúc của QPPL 2.1. Giả định Ví dụ: “ Điều 102. Tội không cứu giúp người đang trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng 1. Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”. ( Bộ luật Hình sự năm 1999)  Giả định: Người nào ... người đó chết
2. Cấu trúc của QPPL 2.2. Quy định Quy định là bộ phận trung tâm của QPPL nêu lên những quy tắc xử sự thể hiện ý chí nhà nước mà mọi chủ thể phải thi hành khi xuất hiện những điều kiện mà phần giả định đã đặt ra. => Trả lời cho câu hỏi: Phải làm gì? Được làm gì? Không được làm gì? Làm như thế nào?
2. Cấu trúc của QPPL 2.2. Quy định Ví dụ: “ Công dân có quyền tự do kinh doanh theo quy định của pháp luật”. (Điều 57 Hiến pháp 1992)  Phần quy định: có quyền …pháp luật. “ Công dân có nghĩa vụ đóng thuế và lao động công ích theo quy định của pháp luật”. (Điều 80 Hiến pháp 1992)  Phần quy định: có nghĩa vụ ... pháp luật.
2. Cấu trúc của QPPL 2.2. Quy định Ví dụ: “ Điều 241. Xác lập quyền sở hữu đối với vật do người khác đánh rơi, bỏ quên 1. Người nhặt được vật do người khác đánh rơi hoặc bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại vật cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc công an cơ sở gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại ”. ( Bộ luật Dân sự năm 2005)
2. Cấu trúc của QPPL 2.3. Chế tài Chế tài là bộ phận của QPPL chỉ ra những biện pháp tác động mà nhà nước sẽ áp dụng đối với chủ thể không thực hiện hoặc thực hiện không đúng mệnh lệnh của nhà nước đã nêu trong phần quy định của QPPL. => Trả lời cho câu hỏi: Hậu quả sẽ như thế nào nếu vi phạm?
2. Cấu trúc của QPPL 2.3. Chế tài vd: “ Điều 102. Tội không cứu giúp người đang trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng 1. Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”. ( Bộ luật Hình sự năm 1999)  Chế tài: thì bị phạt ... hai năm.
2. Cấu trúc của QPPL 2.3. Chế tài Ví dụ: “ Điều 146. Tội cưỡng ép kết hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ Người nào cưỡng ép người khác kết hôn trái với sự tự nguyện của họ, cản trở người khác kết hôn hoặc duy trì quan hệ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ bằng cách hành hạ, ngược đãi, uy hiếp tinh thần, yêu sách của cải hoặc bằng thủ đoạn khác đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm”. ( Bộ luật Hình sự năm 1999)
2. Cấu trúc của QPPL  Ví dụ: Điều 93. Tội giết người 1. Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình: a. Giết nhiều người; b. Giết phụ nữ mà biết là có thai; c. Giết trẻ em; d. Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân; … ( Điều 93 Bộ luật Hình sự năm 1999)
IV – QUAN HỆ PHÁP LUẬT 1. Khái niệm QHPL 2. Cấu trúc QHPL 3. Sự kiện pháp lý
IV – QUAN HỆ PHÁP LUẬT 1. Khái niệm 1.1. Định nghĩa Quan hệ pháp luật là hình thức pháp lý của quan hệ xã hội. Hình thức pháp lý này xuất hiện trên cơ sở sự điều chỉnh của QPPL đối với các quan hệ xã hội tương ứng làm phát sinh các quyền và nghĩa vụ pháp lý của các bên tham gia quan hệ đó.
1. Khái niệm 1.1. Định nghĩa Ví dụ: Điều 14. Tổ chức đăng ký kết hôn Khi tổ chức đăng ký kết hôn phải có mặt hai bên nam, nữ kết hôn. Đại diện cơ quan đăng ký kết hôn yêu cầu hai bên cho biết ý muốn tự nguyện kết hôn, nếu hai bên đồng ý kết hôn thì đại diện cơ quan đăng ký kết hôn trao Giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên. ( Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000)
1. Khái niệm 1.2. Đặc điểm 1 QHPL Click to add mang tính ý chí là quan hệ Title 2 QHPLClick totính xác định cụ thể mang add Title QHPL chứa đựng quyền và nghĩa vụ 3 pháp lý củato add Title Click các chủ thể QHPL được bảo đảm thực hiện bởi sức 4 Click to add Title mạnh cưỡng chế của nhà nước
1. Khái niệm 1.3. Phân loại  Căn cứ vào nội dung của QHPL: QHPL gồm có: - QHPL dân sự - QHPL hình sự - QHPL thương mại - QHPL hành chính ……
1. Khái niệm 1.3. Phân loại  Căn cứ vào tính chất nghĩa vụ được trao cho các bên tham gia: QHPL gồm có: - QHPL phức tạp: Mỗi bên chủ thể có cả quyền và nghĩa vụ. - QHPL đơn giản: Một bên thuần túy có quyền, một bên có nghĩa vụ.
2. Cấu trúc của QHPL QUAN HỆ PHÁP LUẬT Chủ thể Nội dung Khách thể
2. Cấu trúc của QHPL 2.1. Chủ thể của QHPL Chủ thể của QHPL là những bên tham gia vào quan hệ pháp luật, trên cơ sở những quyền và nghĩa vụ pháp lý do pháp luật quy định.
2. Cấu trúc của QHPL 2.1. Chủ thể của QHPL Cá nhân Cá nhân Cá nhân Cá nhân Chủ thể QHPL Tổ chức Tổ chức
2. Cấu trúc của QHPL 2.1. Chủ thể của QHPL - Để có thể trở thành chủ thể của QHPL, cá nhân và tổ chức phải có điều kiện gì?
2. Cấu trúc của QHPL 2.1. Chủ thể của QHPL Năng lực pháp luật Năng lực pháp luật Năng lực chủ thể QHPL Năng lực hành vi Năng lực hành vi
IV – QUAN HỆ PHÁP LUẬT 2.2. Khách thể của quan hệ pháp luật Là tất cả những gì mà các bên mong muốn đạt được khi tham gia vào quan hệ pháp luật đó . Những giá trị vật chất, tinh thần mà các tổ chức, cá nhân mong muốn đạt được nhằm thoả mãn các lợi ích, nhu cầu của mình khi tham gia vào các QHXH. - Khách thể chính là động lực thúc đẩy các chủ thể tham gia QHPL.  Ví dụ: - Lợi ích vật chất: tài sản - Lợi ích tinh thần: sức khoẻ, danh dự, tính mạng, ...
IV – QUAN HỆ PHÁP LUẬT 2.3. Nội dung của quan hệ pháp luật Là tổng thể những quyền chủ thể và nghĩa vụ pháp lý của các bên chủ thể tham gia. Nội dung của quan hệ pháp luật được xem xét trên hai khía cạnh: Quyền chủ thể và nghĩa vụ pháp lý của chủ thể.
2. Cấu trúc của QHPL 2.3. Nội dung của QHPL  Quyền chủ thể Quyền chủ thể là khả năng xử sự của chủ thể theo cách thức nhất định được pháp luật cho phép và được bảo vệ bằng sự cưỡng chế của nhà nước.  Ví dụ: Công dân có quyền khiếu nại, tố cáo
2. Cấu trúc của QHPL 2.3. Nội dung của QHPL  Quyền chủ thể  Đặc điểm: - Quyền của chủ thể là khả năng được hành động trong khuôn khổ do quy phạm pháp luật xác định trước. - Quyền của chủ thể là khả năng của chủ thể yêu cầu chủ thể bên kia thực hiện nghĩa vụ của họ hoặc chấm dứt các hành động cản trở việc thực hiện quyền của mình.
2.3. Nội dung của QHPL  Quyền chủ thể  Đặc điểm: - Quyền chủ thể là khả năng của chủ thể yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình bằng cách áp dụng các biện pháp cưỡng chế cần thiết.
2. Cấu trúc của QHPL 2.3. Nội dung của QHPL  Nghĩa vụ pháp lý - Nghĩa vụ pháp lý của chủ thể là cách xử sự mà pháp luật bắt buộc chủ thể phải tiến hành nhằm đáp ứng việc thực hiện quyền của chủ thể khác.  Ví dụ: Công dân có nghĩa vụ nộp thuế theo quy định.
2.3. Nội dung của QHPL  Nghĩa vụ pháp lý  Đặc điểm: - Nghĩa vụ pháp lý là sự bắt buộc phải có xử sự phù hợp do QPPL xác định trước. - Nghĩa vụ pháp lý của chủ thể này là nhằm đáp ứng quyền của chủ thể khác cùng tham gia mối QHPL đó. - Trong trường hợp chủ thể xử sự không đúng với quy định của pháp luật, nghĩa vụ sẽ được Nhà nước đảm bảo thực hiện bằng sự cưỡng chế.
IV – QUAN HỆ PHÁP LUẬT 3. Sự kiện pháp lý
IV – QUAN HỆ PHÁP LUẬT 3. Sự kiện pháp lý 3.1 Định nghĩa: Sự kiện pháp lý là những sự kiện thực tế mà sự xuất hiện hay mất đi của nó gắn liền với sự hình thành, thay đổi, chấm dứt quan hệ pháp luật. * Điều kiện để trở thành sự kiện pháp lý: + Là sự kiện thực tế + Gắn liền với sự phát sinh, thay đổi hay chấm dứt các quan hệ pháp luật.
3. Sự kiện pháp lý 3.2. Phân loại c ủa hí c à oý Sự biến Sự biến c ứ v HPL C ăn ể Q pháp lý pháp lý th c hủ Sự kiện Sự kiện pháp lý pháp lý Hành vi Hành vi pháp lý pháp lý
3. Sự kiện pháp lý 3.2. Phân loại  Sự biến pháp lý Sự biến pháp lý là những sự kiện tự nhiên, xảy ra không phụ thuộc vào ý chí chủ quan của con người, như thiên tai, chiến tranh, dịch bệnh, sinh, tử, tình trạng sức khỏe, ... mà trong những trường hợp nhất định pháp luật gắn sự tồn tại của chúng với sự phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt QHPL.
3. Sự kiện pháp lý 3.2. Phân loại  Hành vi pháp lý Hành vi pháp lý là những sự kiện xảy ra theo ý chí của con người, là hình thức biểu hiện ý chí của chủ thể pháp luật, mà trong những trường hợp nhất định, pháp luật gắn sự tồn tại của nó với sự phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt các QHPL.
3. Sự kiện pháp lý 3.2. Phân loại  Hành vi pháp lý hiện Là cách xử sự chủ Là cách xử sự chủ Biểu Hành động động của con người động của con người Hành vi Không Là cách xử sự thụ Là cách xử sự thụ hành động động của con người động của con người
3. Sự kiện pháp lý 3.2. Phân loại  Hành vi pháp lý Hành vi Thực hiện hợp pháp pháp luật Hành vi Hành vi Vi phạm bất hợp pháp pháp luật
IV. QUAN HỆ PHÁP LUẬT Quy phạm Chủ thể Pháp luật QHPL Quan hệ Khách thể Quan hệ QHPL xã hội pháp luật Sự kiện Nội dung QHPL: pháp lý - Quyền chủ thể - Nghĩa vụ pháp lý
V – THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VÀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT 1. Thực hiện pháp luật 1.1. Định nghĩa Thực hiện pháp luật là một quá trình hoạt động có mục đích, làm cho những quy định của pháp luật đi vào đời sống, trở thành những hành vi thực tế hợp pháp của các chủ thể.
1. Thực hiện pháp luật 1.1. Định nghĩa  Điều kiện của thực hiện pháp luật: - Là hành vi hợp pháp - Là hoạt động có mục đích - Do chủ thể pháp luật thực hiện - Mục đích nhằm hiện thực hóa các quy định của pháp luật.
1. Thực hiện pháp luật 1.2. Đặc điểm - THPL là quá trình hoạt động có mục đích của các chủ thể pháp luật. - THPL là một phương pháp nhằm thực hiện chức năng của pháp luật - THPL là quá trình hiện thực hóa các quy định của pháp luật. - THPL là hành vi hợp pháp của các chủ thể, biểu hiện dưới dạng hành động hoặc không hành động.
1.Thực hiện pháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật Sử dụng PL Áp dụng PL THPL Tuân thủ PL Thi hành PL
1. Thực hiện pháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Tuân thủ pháp luật Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong các chủ thể pháp luật kiềm chế không tiến hành những hành vi mà pháp luật cấm.  Đây là cách xử sự thụ động, tương ứng với các quy phạm pháp luật cấm đoán.  Trong trường hợp chủ thể không thực hiện hoặc thực hiện không đúng sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý do pháp luật quy định.
1. Thực hiện pháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Tuân thủ pháp luật Điều 207. Tội đua xe trái phép (BLHS1999): 1. Người nào đua trái phép xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của người khác hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm.  Tuân thủ pháp luật có nghĩa là các chủ thể kiềm chế không thực hiện hành vi đua xe trái phép.
1. Thực hiện pháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Thi hành pháp luật Thi hành pháp luật là một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó chủ thể pháp luật thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình bằng một hành vi nhất định.
1. Thực hiện pháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Thi hành pháp luật  Đây là xử sự mang tính bắt buộc của chủ thể pháp luật Thi hành pháp luật tương ứng với QPPL bắt buộc. Trong trường hợp chủ thể PL không thực hiện hoặc thực hiện không đúng sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý do PL quy định.
1. Thực hiện pháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật Thi hành pháp luật  Ví dụ: Điều 32. Người đi bộ 1. Người đi bộ phải đi trên hè phố, lề đường; trường hợp đường không có hè phố, lề đường thì người đi bộ phải đi sát mép đường. ( Luật giao thông đường bộ năm 2008)
1. Thực hiện pháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật Sử dụng pháp luật Sử dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong đó các chủ thể thực hiện quyền chủ thể của mình, tức là thực hiện những điều mà pháp luật cho phép.  Đây là xử sự mang tính chủ động của chủ thể PL.  Sử dụng pháp luật tương ứng với các QPPL cho phép (trao quyền).  Trong trường hợp chủ thể không thực hiện cũng không bị pháp luật áp dụng trách nhiệm pháp lý.
1. Thực hiện pháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Sử dụng pháp luật Ví dụ: Điều 631. Quyền thừa kế của cá nhân Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. ( Bộ luật Dân sự năm 2005)
1. Thực hiện pháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Áp dụng pháp luật (Nghiên cứu ở phần sau)
2. Áp dụng pháp luật 2.1. Định nghĩa Áp dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó Nhà nước thông qua các cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc nhà chức trách tổ chức cho các chủ thể pháp luật thực hiện những quy định của pháp luật hoặc tự mình căn cứ vào những quy định của pháp luật để tạo ra các quyết định làm phát sinh, thay đổi, đình chỉ hoặc chấm dứt những quan hệ pháp luật cụ thể.
2. Áp dụng pháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật  Khi cần áp dụng các biện pháp cưỡng chế Nhà nước hoặc chế tài Pháp luật với chủ thể có hành vi VPPL.  Khi quyền và nghĩa vụ pháp lý của các chủ thể không mặc nhiên phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt nếu thiếu sự can thiệp của Nhà nước.
2. Áp dụng pháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật  Khi xảy ra tranh chấp về quyền và nghĩa vụ pháp lý giữa các bên trong QHPL mà họ không thể tự giải quyết.  Trong một số QHPL mà NN thấy cần thiết phải tham gia để kiểm tra, giám sát các bên tham gia quan hệ đó hoăc xác nhận sự tồn tại hay không tồn tại của một số sự việc sự kiện thực tế.
2. Áp dụng pháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật Ví dụ 1: Điều 12. Xử phạt người đi bộ vi phạm quy tắc giao thông đường bộ 1. Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 40.000 đồng đến 60.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây: a) Không đi đúng phần đường quy định; b) Không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của đèn tín hiệu, biển báo hiệu, vạch kẻ đường; ( Nghị định số 34/2010/NĐ-CP)
2. Áp dung pháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật Ví dụ 2: Điều 11. Đăng ký kết hôn 1. Việc kết hôn phải được đăng ký và do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo nghi thức quy định tại Điều 14 của Luật này. ( Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000)  Như vậy, sau khi được cơ quan NN có thẩm quyền đăng ký kết hôn, quan hệ hôn nhân giữa nam và nữ bắt đầu hình thành.
2. Áp dụng pháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật Ví dụ :  Việc công chứng, chứng thực di chúc tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền  Quyết định của tòa án tuyên bố một người bị mất tích, chết theo quy định của pháp luật.
2. Áp dụng pháp luật 2.3. Đặc điểm ADPL là hoạt động mang tính tổ 1 1 chức, thể hiện quyền lực NN ADPL là hoạt động mang tính hình 2 thức, thủ tục chặt chẽ do PL quy định ADPL là hoạt động điều chỉnh cá 3 biệt, cụ thể đối với QHPL xác định ADPL là hoạt động đòi hỏi tính sáng 4 tạo
2. Áp dụng pháp luật 2.4. Các giai đoạn áp dụng pháp luật Bước 1: Phân tích những tình tiết đã tạo ra cấu thành thực tế của vụ việc được xem xét. Bước 2: lựa chọn QPPL để giải quyết vụ việc và làm sáng tỏ nội dung tư tưởng của nó. Bước 3: ra văn bản áp dụng pháp luật Bước 4: tổ chức thực hiện văn bản áp dụng pháp luật
Câu hỏi Câu 1: Phân biệt năng lực pháp luật và năng lực hành vi của các cá nhân. Câu 2: Nêu những điểm khác nhau cơ bản giữa hai hình thức thi hành pháp luật và áp dụng pháp luật. Cho ví dụ minh họa về hai hình thức thực hiện pháp luật này.
VI – VI PHẠM PHÁP LUẬT VÀ TRÁCH NHIỆM PHÁP LÝ 1. Vi phạm pháp luật 1.1. Định nghĩa Vi phạm pháp luật là hành vi (hành động hay không hành động) trái pháp luật và có lỗi do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện làm xâm hại đến các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.
1. Vi phạm pháp luật 1.1. Định nghĩa Vi phạm pháp luật Vi phạm khác Quy phạm QPPL QP xã hội khác điều chỉnh Tác động Xâm hại đến các QHXH Không được PL bảo vệ Tính chất Trái pháp luật Không Mức độ Nghiêm trọng, phá vỡ trật Ít nghiêm trọng hành vi tự xã hội Hậu quả Chịu trách nhiệm pháp lý Không
1. Vi phạm pháp luật 1.1. Định nghĩa Ví dụ: Tình huống : Lái xe taxi vượt đèn đỏ và khi bị CSGT tuýt còi đã đâm thẳng và hất CSGT lên nóc xe?
1. Vi phạm pháp luật 1.2. Các dấu hiệu của vi phạm pháp luật 1 1 Là hành vi xác định của chủ thể pháp luật 1 2 Tính trái pháp luật của hành vi 3 Phải có lỗi của chủ thể thực hiện hành vi
1. Vi phạm pháp luật 1.2. Các dấu hiệu vi phạm pháp luật Lỗi là trạng thái tâm lý bên trong của người thực hiện hành vi vi phạm, phản Phải ánh thái độ của người đó đối với hành vi có vi phạm và hậu quả của hành vi đó. lỗi của chủ Lý trí là khả năng thể Căn nhận thức của chủ thể cứ khi thực hiện hành vi thực hiện xác định Ý chí là khả năng điều hành lỗi khiển hành vi của chủ vi thể khi thực hiện hành vi
1. Vi phạm pháp luật 1.3. Phân loại vi phạm pháp luật 1 Vi phạm pháp luật hình sự Vi 2 Vi phạm pháp luật dân sự phạm pháp 3 Vi phạm pháp luật hành chính luật 4 Vi phạm kỷ luật nhà nước
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành vi phạm pháp luật Mặt khách quan Khác Chủ h thể Cấu thành thể VPPL Mặt chủ quan
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành vi phạm pháp luật Mặt khách quan của VPPL Mặt khách quan của VPPL là những biểu hiện ra bên ngoài của VPPL có thể nhận thức được. Mặt khách quan Hành vi trái pháp của Nhận luật thức VPPL Hậu quả nguy hiểm cho thức thông xã hội của hành vi qua Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành vi phạm pháp luật Mặt chủ quan của VPPL Mặt chủ quan của VPPL là biểu hiện của hoạt động tâm Mặt lý bên trong của chủ thể chủ quan Nhận Lỗi của thức VPPL thức Động cơ thông qua Mục đích
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi Lỗi cố ý Lỗi vô ý Lỗi Lỗi Lỗi Lỗi cố cố vô ý vô ý ý ý vì do trực gián quá cẩu tiếp tiếp tự tin thả
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi cố ý trực tiếp: chủ thể nhận thức được hậu quả nguy hiểm của hành vi mà mình thực hiện và mong muốn hậu quả cho hậu quả đó xảy ra. VD: A dùng dao đâm liên tiếp vào tim B cho đến chết...
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi cố ý gián tiếp: chủ thể nhận thức được hậu quả nguy hiểm của hành vi mà mình thực hiện, tuy không mong muốn nhưng có thái độ để mặc cho hậu quả xảy ra. VD: A và B có mâu thuẫn và A vớ con dao đâm bừa làm B chết...
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi vô ý do cẩu thả: chủ thể không ý thức trước được hậu quả trong hành vi, mặc dù chủ thể có thể biết hoặc buộc phải biết. VD: Do ngại vác gỗ từ trên đồi xuống nên đã lăn từ trên đồi xuống làm chết người...
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi vô ý vì quá tự tin: chủ thể nhận thức được hậu quả nguy hiểm của hành vi nhưng tin tưởng rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn chặn được. VD: Mắc lưới điện quanh ruộng chống chuột nhưng dẫn đến hậu quả chết người...
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành vi phạm pháp luật Chủ thể VPPL Chủ thể VPPL là tổ chức hoặc cá nhân có năng lực Chủ trách nhiệm pháp lý thể vi Năng lực trách phạm nhiệm pháp lý Bao pháp gồm luật Nhân thân
1. Vi phạm pháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Khách thể VPPL - Khách thể của VPPL là những quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ bị hành vi trái pháp luật của chủ thể xâm hại.
2. Trách nhiệm pháp lý 2.1. Định nghĩa Trách nhiệm pháp lý là hậu quả bất lợi mà chủ thể vi phạm pháp luật phải gánh chịu. Ví dụ: bồi thường thiệt hại, phạt vi phạm hành chính, ...  Phản ánh quan hệ giữa Nhà nước với chủ thể vi phạm pháp luật.
2. Trách nhiệm pháp lý 2.2. Đặc điểm  Cơ sở thực tế của truy cứu trách nhiệm pháp lý là hành vi vi phạm pháp luật của chủ thể.  Trách nhiệm pháp lý chứa đựng sự lên án của Nhà nước đối với hành vi vi phạm pháp luật.  Trách nhiệm pháp lý chỉ xuất hiện khi có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
2. Trách nhiệm pháp lý 2.3. Các loại trách nhiệm pháp lý VPPL hình sự VPPL hình sự Trách nhiệm hình sự Trách nhiệm hình sự Các Các loại loại VPPL dân sự VPPL dân sự Trách nhiệm dân sự Trách nhiệm dân sự trách trách nhiệm nhiệm pháp pháp VPPL hành chính VPPL hành chính Trách nhiệm hành chính Trách nhiệm hành chính lý lý VP kỷ luật NN VP kỷ luật NN Trách nhiệm kỷ luật Trách nhiệm kỷ luật
Lương Thanh Bình Bộ môn Luật – Học viện Ngân hàng

More Related Content

PPT
Bai-giang-Phap-luat-dai-cuong.LMS.ppt
byduongngquoc
 
PPT
Chương 2 những vấn đề cơ bản về nhà nước
byTử Long
 
PPT
Chương 5 luật hành chính
byTử Long
 
PPT
Chương 4 luật hiến pháp
byTử Long
 
PPT
Chương 8 luật hình sự
byTử Long
 
PPT
TS. BÙI QUANG XUÂN BÀI GIẢNG LUẬT PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG
byBùi Quang Xuân
 
PDF
SLIDE PLDC 2024. pháp luật đại cương pdf
by2421002200
 
DOC
Giao an phap luat dai cuong
byDaochi Vu
 
Bai-giang-Phap-luat-dai-cuong.LMS.ppt
byduongngquoc
 
Chương 2 những vấn đề cơ bản về nhà nước
byTử Long
 
Chương 5 luật hành chính
byTử Long
 
Chương 4 luật hiến pháp
byTử Long
 
Chương 8 luật hình sự
byTử Long
 
TS. BÙI QUANG XUÂN BÀI GIẢNG LUẬT PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG
byBùi Quang Xuân
 
SLIDE PLDC 2024. pháp luật đại cương pdf
by2421002200
 
Giao an phap luat dai cuong
byDaochi Vu
 

What's hot

DOC
đề Cương ôn tập môn pháp luật đại cương
byNguyễn Hoàng Quân
 
PPT
Hành động tự động hóa_Tâm lý học đại cương
byThanh Thanh
 
PPTX
BÀI GIẢNG LUẬT HIẾN PHÁP - BỘ MÁY NHÀ NƯỚC NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆ...
byMinh Chanh
 
PPT
Logic chuong2
byhieusy
 
PPTX
SV chuong_6_ VAN DE DAN TOC VA TON GIAO.pptx
byNguyenHuy634961
 
PDF
đề Cương triết học mác lê nin
byLe Khac Thien Luan
 
DOCX
Đề tài thảo luận:phân tích 2 thuộc tính của hàng hóa và vận dụng lý luận về 2...
byJenny Hương
 
PPTX
CH 7- GIA DINH.pptx bài giảng chủ nghĩa xã hội
byLinhPhm422908
 
DOCX
Bài mẫu tiểu luận về cặp phạm trù nguyên nhân kết quả, 9 ĐIỂM
byViết Thuê Khóa Luận _ ZALO 0917.193.864 default
 
PPT
Chương 7 luật lao động
byTử Long
 
DOCX
Bài tiểu luận môn Phương pháp luận nghiên cứu khoa học - Học viện công nghệ b...
byHuyen Pham
 
DOCX
TÀI LIỆU HỌC TẬP MÔN LUẬT THƯƠNG MẠI VIỆT NAM - TS. BÙI QUANG XUÂN
byBùi Quang Xuân
 
DOC
Trắc nghiệm và câu hỏi luật hành chính
byBee Bee
 
DOC
Câu hỏi và đáp án kiểm tra môn luật hành chính
byHọc Huỳnh Bá
 
PPT
Cơ sở văn hóa việt nam
byNhi Lùn
 
DOC
Ikidoc.com-Các câu hỏi tự luận môn triết học mác lênin
byvoxeoto68
 
PDF
Luận văn: Xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam, HAY
byDịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
DOC
Ví dụ cấu thành vi phạm pháp luật
bythaithanhthuong
 
DOC
Phap luat dai cuong
bynguoitinhmenyeu
 
PPT
Chương 6 luật dân sự
byTử Long
 
đề Cương ôn tập môn pháp luật đại cương
byNguyễn Hoàng Quân
 
Hành động tự động hóa_Tâm lý học đại cương
byThanh Thanh
 
BÀI GIẢNG LUẬT HIẾN PHÁP - BỘ MÁY NHÀ NƯỚC NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆ...
byMinh Chanh
 
Logic chuong2
byhieusy
 
SV chuong_6_ VAN DE DAN TOC VA TON GIAO.pptx
byNguyenHuy634961
 
đề Cương triết học mác lê nin
byLe Khac Thien Luan
 
Đề tài thảo luận:phân tích 2 thuộc tính của hàng hóa và vận dụng lý luận về 2...
byJenny Hương
 
CH 7- GIA DINH.pptx bài giảng chủ nghĩa xã hội
byLinhPhm422908
 
Bài mẫu tiểu luận về cặp phạm trù nguyên nhân kết quả, 9 ĐIỂM
byViết Thuê Khóa Luận _ ZALO 0917.193.864 default
 
Chương 7 luật lao động
byTử Long
 
Bài tiểu luận môn Phương pháp luận nghiên cứu khoa học - Học viện công nghệ b...
byHuyen Pham
 
TÀI LIỆU HỌC TẬP MÔN LUẬT THƯƠNG MẠI VIỆT NAM - TS. BÙI QUANG XUÂN
byBùi Quang Xuân
 
Trắc nghiệm và câu hỏi luật hành chính
byBee Bee
 
Câu hỏi và đáp án kiểm tra môn luật hành chính
byHọc Huỳnh Bá
 
Cơ sở văn hóa việt nam
byNhi Lùn
 
Ikidoc.com-Các câu hỏi tự luận môn triết học mác lênin
byvoxeoto68
 
Luận văn: Xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam, HAY
byDịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864
 
Ví dụ cấu thành vi phạm pháp luật
bythaithanhthuong
 
Phap luat dai cuong
bynguoitinhmenyeu
 
Chương 6 luật dân sự
byTử Long
 

Similar to Chương 3 những vấn đề cơ bản về pháp luật2

PDF
Cơ Sở Pháp Lý Trong Giáo Dục Và Quản Lý Giáo Dục
bynataliej4
 
PPTX
Pháp luật đại cương
byđạt Giò
 
DOCX
đổI mới tư duy về pháp luật
bynguoitinhmenyeu
 
PPTX
BÀI 1 - NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÁP LUẬT (2022).pptx
byThanhPhm170877
 
DOCX
ÔN TẬP THI TỐT NGHIỆP LÝ LUẬN NHÀ NƯƠ1C & PHÁP LUẬT. TS. BÙI QUANG XUÂN
byBùi Quang Xuân
 
PPTX
nguồn góc thuộc tính vai trò của pháp luật.pptx
bygoldenclub2004
 
DOCX
OTS. BÙI QUANG XUÂN ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP LÝ LUẬN NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT
byBùi Quang Xuân
 
PPTX
Vấn đề cơ bản của pháp luật_Pháp Luật Đại Cương.pptx
byphungvannguyenphcb
 
PPTX
Bài giảng môn pháp luật đại cương ở địa học
byQuyenThu2
 
PPTX
858561755-phap-luật-đại-cương.pptxzkz
bymtupolihcmue2020
 
PPT
Chương I Lý luận về Nhà nước và Pháp luật.ppt
byLinhChi554283
 
PPTX
Plđc vesion special !
byHoàng Đinh
 
PDF
Bài Giảng Nguồn Gốc- Bản Chất- Hình Thức Pháp Luật
bynataliej4
 
PPT
PLDC - Chuong 11111111111111111111111111111.ppt
byThinKLu
 
PPTX
NHỮNG KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PHÁP LUẬT.pptx
bydautaybenho2000
 
PPTX
Chuong 2 triét học chu nghia duy vat bien chung.pptx
by030840240123
 
PPTX
Chuong 2 triet hoc chu nghĩa duy vât .pptx
by030840240123
 
PPTX
Chương 2 triét học chủ nghĩa duy vật biện chứng .pptx
by030840240123
 
PPTX
Chuong 2 chu nghia duy vat bien chung .pptx
by030840240123
 
PDF
Bai1_Nguonggocnhanuocphapluat.pdf Dành cho sinh viên không chuyên ngành luật
bythinhpron12
 
Cơ Sở Pháp Lý Trong Giáo Dục Và Quản Lý Giáo Dục
bynataliej4
 
Pháp luật đại cương
byđạt Giò
 
đổI mới tư duy về pháp luật
bynguoitinhmenyeu
 
BÀI 1 - NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÁP LUẬT (2022).pptx
byThanhPhm170877
 
ÔN TẬP THI TỐT NGHIỆP LÝ LUẬN NHÀ NƯƠ1C & PHÁP LUẬT. TS. BÙI QUANG XUÂN
byBùi Quang Xuân
 
nguồn góc thuộc tính vai trò của pháp luật.pptx
bygoldenclub2004
 
OTS. BÙI QUANG XUÂN ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP LÝ LUẬN NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT
byBùi Quang Xuân
 
Vấn đề cơ bản của pháp luật_Pháp Luật Đại Cương.pptx
byphungvannguyenphcb
 
Bài giảng môn pháp luật đại cương ở địa học
byQuyenThu2
 
858561755-phap-luật-đại-cương.pptxzkz
bymtupolihcmue2020
 
Chương I Lý luận về Nhà nước và Pháp luật.ppt
byLinhChi554283
 
Plđc vesion special !
byHoàng Đinh
 
Bài Giảng Nguồn Gốc- Bản Chất- Hình Thức Pháp Luật
bynataliej4
 
PLDC - Chuong 11111111111111111111111111111.ppt
byThinKLu
 
NHỮNG KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ PHÁP LUẬT.pptx
bydautaybenho2000
 
Chuong 2 triét học chu nghia duy vat bien chung.pptx
by030840240123
 
Chuong 2 triet hoc chu nghĩa duy vât .pptx
by030840240123
 
Chương 2 triét học chủ nghĩa duy vật biện chứng .pptx
by030840240123
 
Chuong 2 chu nghia duy vat bien chung .pptx
by030840240123
 
Bai1_Nguonggocnhanuocphapluat.pdf Dành cho sinh viên không chuyên ngành luật
bythinhpron12
 

Chương 3 những vấn đề cơ bản về pháp luật2

  • 1.
    CHƯƠNG III NHỮNG VẤNĐỀ CƠ BẢN CỦA PHÁP LUẬT
  • 2.
    I – NGUỒNGỐC, BẢN CHẤT, CHỨC NĂNG VÀ VAI TRÒ CỦA PHÁP LUẬT 1. Nguồn gốc pháp luật  Pháp luật được hình thành như thế nào? Quan điểm Quan điểm Quan điểm Quan điểm phi Mác – xít phi Mác – xít Mác – xit Mác – xit về nguồn gốc về nguồn gốc về nguồn gốc pháp luật về nguồn gốc pháp luật pháp luật pháp luật
  • 3.
    1. Nguồn gốcpháp luật Quan điểm phi Mác – xit về nguồn gốc pháp luật Thuyết Thuyết Thuyết Thần Quyền Pháp luật học tự nhiên linh cảm PL do PL là PL là linh Quyền tự cảm của con Thượng đế nhiên của người về cách sáng tạo con người xử sự đúng sinh ra đắn mà có
  • 4.
    1. Nguồn gốc pháp luật - Quan điểm Mác – Lênin: + PL ra đời cùng với sự ra đời của NN. + Về phương diện khách quan, NN và PL ra đời cùng một nguồn gốc. + Về phương diện chủ quan, PL do NN đề ra và trở thành một phương tiện của NN để bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị.
  • 5.
    1. Nguồn gốcpháp luật Quan điểm CN Mác – Lênin về nguồn gốc pháp luật Nhà nước Pháp luật Tư hữu và giai cấp Xã hội
  • 6.
    1. Nguồn gốcpháp luật Quan điểm CN Mác – Lênin về nguồn gốc pháp luật Con đường hình thành pháp luật Thừa nhận tập quán pháp Nhà nước Thừa nhận tiền lệ pháp Pháp luật Ban hành VBPL mới Ban hành VBPL mới
  • 7.
    2. Khái niệmpháp luật 2.1. Định nghĩa do NN ban hành hoặc thừa nhận và Là bảo đảm thực hiện Pháp hệ thống các thể hiện ý chí của Luật giai cấp thống trị quy tắc xử sự nhằm điều chỉnh chung các quan hệ xã hội
  • 8.
    2. Khái niệmpháp luật 2.2. Đặc điểm Tính bắt buộc chung (tính quy phạm phổ biến) Các thuộc tính của Tính xác định chặt chẽ pháp luật về mặt hình thức Tính được bảo đảm thực hiện bởi nhà nước
  • 9.
    3. Bản chấtcủa pháp luật Bản chất của pháp luật Tính giai cấp Tính xã hội Thể Điều Thể hiện Bảo vệ Điều Thể Bảo vệ, hiện chỉnh ý chí lợi ích chỉnh hiện củng cố ý chí QHXH của các của mọi hành vi tính lợi ích, của phù hợp giai cấp thành của mọi công địa vị giai cấp với khác viên chủ thể bằng, của thống lợi ích trong trong trong khách gctt trị gctt xã hội xã hội xã hội quan
  • 10.
    4. Chức năngcủa pháp luật 4.1. Định nghĩa Chức năng của pháp luật là những phương diện, những mặt tác động chủ yếu của pháp luật, phản ánh bản chất giai cấp và giá trị xã hội của pháp luật.
  • 11.
    4. Chức năngcủa pháp luật 4.2. Phân loại Cho phép Chức năng điều chỉnh Bắt buộc Cấm đoán Chức năng bảo vệ Chức năng giáo dục
  • 12.
    5. Vai tròcủa pháp luật - Pháp luật là cơ sở để thiết lập, củng cố và tăng cường quyền lực nhà nước; - Pháp luật là phương tiện để nhà nước quản lý kinh tế, xã hội; - Pháp luật góp phần tạo dựng những quan hệ mới; - Pháp luật tạo ra môi trường ổn định cho việc thiết lập các mối quan hệ bang giao giữa các quốc gia...
  • 13.
    6. Các mốiliên hệ của pháp luật Nhà nước Các quy Chính phạm Pháp luật xã trị hội khác Kinh tế
  • 14.
    III – CÁCKIỂU VÀ HÌNH THỨC PHÁP LUẬT 1. Kiểu pháp luật 2. Hình thức pháp luật
  • 15.
    1. Kiểu phápluật 1.1. Định nghĩa Kiểu pháp luật là tổng thể những dấu hiệu, đặc điểm cơ bản của pháp luật, thể hiện bản chất giai cấp và những điều kiện tồn tại và phát triển của pháp luật trong một hình thái kinh tế xã hội.
  • 16.
    1.2. Các kiểupháp luật NN XHCN Pháp luật XHCN NN Tư sản Pháp luật Tư sản NN Phong kiến Pháp luật Phong kiến NN Chủ nô Pháp luật Chủ nô
  • 17.
    1.2. Các kiểupháp luật Cơ sở KT: Chế độ sở hữu tuyệt đối của sở KT: Chế độ sở hữu tuyệt đối của giai cấpđối với TLSX và nô lệ nô lệ g/c chủ nô chủ nô đối với TLSX và B/C:chất: Pháp luật thể hiện ý chí Bản Pháp luật thể hiện ý chí Pháp luật của giai cấp chủ nô nô của giai cấp chủ Chủ nô Đặc điểm:vệ quyền tư hữuhữu của chủ nô Đ2: Bảo Bảo vệ quyền tư của chủ nô Ghi nhậnnhận sự thống giagia trưởng Ghi sự thống trị trị trưởng Hình Hình phạtman, tàntàn bạo, hà khắc phạt dã dã man, bạo, hà khắc
  • 18.
    1.2. Các kiểupháp luật Cơ sở KT: Chế độ sở hữu tư nhân sở KT: Chế độ sở hữu tư nhân đối với TLSX, đất đất đai. đối với TLSX, đai. Bản chất: Phápthể hiệnhiện ý chí của Bản chất: PL luật thể ý chí của Pháp luật g/c địa chủ phong kiến giai cấp địa chủ phong kiến Phong kiến Phong kiến Đ2: điểm:vệ chế độ sở hữuhữu đấtđất đai Đặc Bảo Bảo vệ chế độ sở về về đai Bảo vệ chế độ bóc bóc địađịa tô Bảo vệ chế độ lột lột tô MangMang tính đặc quyền của vuachúa tính đặc quyền của vua chúa Hình phạt dã man, tàn bạo, hà khắc Hình phạt dã man, tàn bạo, hà khắc
  • 19.
    1.2. Các kiểupháp luật Cơ sở KT: Chế độ SH tư nhân đối với TLSX và bóc lột m Bản chất: PL thể hiện ý chí của Pháp luật giai cấp tư sản Tư sản Đ2: Bảo vệ chế độ tư hữu và bóc lột m Tự do, dân chủ mang tính hình thức Phạm vi điều chỉnh rộng Kỹ thuật lập pháp phát triển cao
  • 20.
    1.2. Các kiểupháp luật Cơ sở KT: Chế độ công hữu về TLSX Pháp luật Bản chất: PL thể hiện ý chí XHCN của xã hội Đ2: Bảo vệ chế độ công hữu về TLSX PL phản ánh ý chí của toàn dân PL nhằm xây dựng xã hội bình đẳng
  • 21.
    2. Hình thứcpháp luật 2.1. Định nghĩa Hình thức của pháp luật là khái niệm dùng để chỉ ranh giới (giới hạn) tồn tại của PL trong hệ thống các QPXH, là hình thức biểu hiện của PL, đồng thời đó cũng chính là phương thức tồn tại, dạng tồn tại thực tế của PL.
  • 22.
    2.1. Định nghĩa Pháp luật 2 Quy phạm đạo đức Quy phạm tập quán 1 3 Quy phạm xã hội Quy phạm (tín điều) QP của các tổ 5 4 chức chính trị - tôn giáo xã hội
  • 23.
    2. Hình thứcpháp luật  Hình thức bên trong  Hình thức bên ngoài (hình thức cấu trúc): (nguồn của pháp luật): Là những cái biểu hiện Là những bộ phận cấu bên ngoài của pháp luật, thành bên trong của hệ biểu hiện dạng tồn tại thống pháp luật trong thực tế của pháp luật.
  • 24.
    2. Hình thứcpháp luật 2.2. Hình thức bên trong (Cấu trúc của pháp luật)  Nguyên tắc chung của pháp luật  Quy phạm pháp luật  Chế định luật  Ngành luật  Hệ thống pháp luật
  • 25.
    2.2. Hình thứcbên trong - Nguyên tắc chung của pháp luật: là những tư tưởng chỉ đạo, cơ sở xuất phát điểm cho việc xây dựng và áp dung pháp luật.  Nguyên tắc chung của PL: + Nguyên tắc bảo đảm tất cả quyền lực thuộc về nhân dân. + Nguyên tắc dân chủ XHCN + Nguyên tắc bảo đảm công bằng xã hội … … ...
  • 26.
    2.2. Hình thứcbên trong - QPPL: là quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung do Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận và được bảo đảm thực hiện, để điều chỉnh những QHXH theo những định hướng và nhằm đạt được những mục đích nhất định.  QPPL là “tế bào” của hệ thống pháp luật.
  • 27.
    2.2. Hình thứcbên trong Ví dụ: Điều 80 Hiến pháp 1992 “ Công dân có nghĩa vụ đóng thuế và lao động công ích theo quy định của pháp luật”
  • 28.
    2.2. Hình thứcbên trong Ví dụ: “ Điều 9. Điều kiện kết hôn Nam nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây: 1. Nam từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên; 2. Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyên, không bên nào được ép buộc, lừa đảo bên nào; không ai được cưỡng ép hoặc cản trở; 3. Việc kết hôn không thuộc các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại Điều 10 của Luật này.” ( Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000)
  • 29.
    2.2. Hình thứcbên trong - Chế định pháp luật: là tổng hợp các QPPL điều chỉnh một nhóm các quan hệ pháp luật cùng loại, cùng tính chất trong cùng một ngành luật. Ví dụ: + Chế định hợp đồng, chế định tài sản, chế định thừa kế trong luật dân sự Việt Nam. + Chế định thương nhân, chế định hành vi thương mại trong luật thương mại Việt Nam.
  • 30.
    2.2. Hình thứcbên trong - Ngành luật: là tổng hợp các QPPL điều chỉnh một lĩnh vực quan hệ xã hội bằng những phương pháp điều chỉnh đặc thù riêng. Ví dụ: Ngành luật dân sự Ngành luật thương mại Ngành luật hôn nhân và gia đình
  • 31.
    2.2. Hình thứcbên trong - Hệ thống pháp luật: là tổng hợp các QPPL có mối quan hệ nội tại, thống nhất với nhau, được phân định thành các chế định luật, các ngành luật và được thể hiện trong các văn bản pháp luật do Nhà nước ban hành theo những trình tự, thủ tục nhất định.  Ví dụ: Hệ thống pháp luật Việt Nam Hệ thống common law, civil law ...
  • 32.
    2. Hình thứcpháp luật 2.3. Hình thức bên ngoài (Nguồn của pháp luật)
  • 33.
    2.3 Hình thứcbên ngoài Tập quán pháp Tiền lệ pháp Văn bản QPPL
  • 34.
    2.3. Hình thứcbên ngoài  Tập quán pháp Là những tập quán lưu truyền trong xã hội, phù hợp với lợi ích của giai cấp thống trị đã được Nhà nước thừa nhận, làm cho chúng trở thành những quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung và được Nhà nước đảm bảo thực hiện.
  • 35.
    2.3. Hình thứcbên ngoài  Tiền lệ pháp Là các quyết định, cách giải quyết vụ việc của các cơ quan hành chính hoặc xét xử được Nhà nước thừa nhận là khuôn mẫu để giải quyết những vụ việc tương tự.
  • 36.
    2.3. Hình thứcbên ngoài  Văn bản QPPL: Là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành, chứa đựng những quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung, gồm: văn bản luật và văn bản dưới luật.
  • 37.
    III – QUYPHẠM PHÁP LUẬT 1. Khái niệm 2. Cấu trúc của quy phạm pháp luật
  • 38.
    III – QUYPHẠM PHÁP LUẬT 1.1 Định nghĩa Quy phạm pháp luật là những quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành và bảo đảm thực hiện để điều chỉnh các quan hệ xã hội theo những định hướng và nhằm đạt được những mục đích nhất định.
  • 39.
    1.1. Định nghĩa Khoản1 – Điều 100 Bộ luật Hình sự 1999 “1. Người nào đối xử tàn ác, thường xuyên ức hiếp, ngược đãi hoặc làm nhục người lệ thuộc mình làm người đó tự sát thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.”
  • 40.
    1.1. Định nghĩa Quy phạm pháp luật 2 Quy phạm đạo đức Quy phạm tập quán 1 3 Quy phạm xã hội Quy phạm QP của các tổ (tín điều) chức chính trị - 5 4 tôn giáo xã hội
  • 41.
    1. Khái niệm 1.2.Đặc điểm 1 2 3 QPPL là QPPL do Nhà QPPL có quy tắc nước ban tính xác định xử sự hành chặt chẽ mang tính và bảo đảm về mặt bắt buộc thực hiện hình thức chung
  • 42.
    Phân biệt QPPLvới QPXH QPPL QPXH Chủ thể ban NN ban hành hoặc thừa Các tổ chức xã hội hành nhận Ý chí Thể hiện ý chí của Nhà Thể hiện ý chí của các nước thành viên Tính chất Mang tính bắt buộc Mang tính tự nguyện chung Cơ chế thực Được bảo đảm bằng Thực hiện trên cơ sở hiện sức mạnh cưỡng chế tự nguyện của nhà nước
  • 43.
    2. Cấu trúccủa QPPL Giả định QPPL Quy định Chế tài
  • 44.
    2. Cấu trúccủa QPPL 2.1. Giả định Đây là bộ phận của QP quy định địa điểm, thời gian, chủ thể, các hoàn cảnh, tình huống có thể xảy ra trong thực tế mà nếu tồn tại chúng thì phải hành động theo quy tắc mà QP đặt ra. => Trả lời cho câu hỏi: Ai, khi nào, điều kiện hoàn cảnh nào?
  • 45.
    2. Cấu trúccủa QPPL 2.1. Giả định Ví dụ: “ Công dân có quyền tự do kinh doanh theo quy định của pháp luật”. (Điều 57 Hiến pháp 1992) “ Công dân có nghĩa vụ đóng thuế và lao động công ích theo quy định của pháp luật”. (Điều 80 Hiến pháp 1992) Giả định: “Công dân”
  • 46.
    2. Cấu trúccủa QPPL 2.1. Giả định Ví dụ: “ Điều 102. Tội không cứu giúp người đang trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng 1. Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”. ( Bộ luật Hình sự năm 1999)  Giả định: Người nào ... người đó chết
  • 47.
    2. Cấu trúccủa QPPL 2.2. Quy định Quy định là bộ phận trung tâm của QPPL nêu lên những quy tắc xử sự thể hiện ý chí nhà nước mà mọi chủ thể phải thi hành khi xuất hiện những điều kiện mà phần giả định đã đặt ra. => Trả lời cho câu hỏi: Phải làm gì? Được làm gì? Không được làm gì? Làm như thế nào?
  • 48.
    2. Cấu trúccủa QPPL 2.2. Quy định Ví dụ: “ Công dân có quyền tự do kinh doanh theo quy định của pháp luật”. (Điều 57 Hiến pháp 1992)  Phần quy định: có quyền …pháp luật. “ Công dân có nghĩa vụ đóng thuế và lao động công ích theo quy định của pháp luật”. (Điều 80 Hiến pháp 1992)  Phần quy định: có nghĩa vụ ... pháp luật.
  • 49.
    2. Cấu trúccủa QPPL 2.2. Quy định Ví dụ: “ Điều 241. Xác lập quyền sở hữu đối với vật do người khác đánh rơi, bỏ quên 1. Người nhặt được vật do người khác đánh rơi hoặc bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại vật cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc công an cơ sở gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại ”. ( Bộ luật Dân sự năm 2005)
  • 50.
    2. Cấu trúccủa QPPL 2.3. Chế tài Chế tài là bộ phận của QPPL chỉ ra những biện pháp tác động mà nhà nước sẽ áp dụng đối với chủ thể không thực hiện hoặc thực hiện không đúng mệnh lệnh của nhà nước đã nêu trong phần quy định của QPPL. => Trả lời cho câu hỏi: Hậu quả sẽ như thế nào nếu vi phạm?
  • 51.
    2. Cấu trúccủa QPPL 2.3. Chế tài vd: “ Điều 102. Tội không cứu giúp người đang trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng 1. Người nào thấy người khác đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu giúp dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”. ( Bộ luật Hình sự năm 1999)  Chế tài: thì bị phạt ... hai năm.
  • 52.
    2. Cấu trúccủa QPPL 2.3. Chế tài Ví dụ: “ Điều 146. Tội cưỡng ép kết hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện, tiến bộ Người nào cưỡng ép người khác kết hôn trái với sự tự nguyện của họ, cản trở người khác kết hôn hoặc duy trì quan hệ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ bằng cách hành hạ, ngược đãi, uy hiếp tinh thần, yêu sách của cải hoặc bằng thủ đoạn khác đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm”. ( Bộ luật Hình sự năm 1999)
  • 53.
    2. Cấu trúccủa QPPL  Ví dụ: Điều 93. Tội giết người 1. Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình: a. Giết nhiều người; b. Giết phụ nữ mà biết là có thai; c. Giết trẻ em; d. Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân; … ( Điều 93 Bộ luật Hình sự năm 1999)
  • 54.
    IV – QUANHỆ PHÁP LUẬT 1. Khái niệm QHPL 2. Cấu trúc QHPL 3. Sự kiện pháp lý
  • 55.
    IV – QUANHỆ PHÁP LUẬT 1. Khái niệm 1.1. Định nghĩa Quan hệ pháp luật là hình thức pháp lý của quan hệ xã hội. Hình thức pháp lý này xuất hiện trên cơ sở sự điều chỉnh của QPPL đối với các quan hệ xã hội tương ứng làm phát sinh các quyền và nghĩa vụ pháp lý của các bên tham gia quan hệ đó.
  • 56.
    1. Khái niệm 1.1.Định nghĩa Ví dụ: Điều 14. Tổ chức đăng ký kết hôn Khi tổ chức đăng ký kết hôn phải có mặt hai bên nam, nữ kết hôn. Đại diện cơ quan đăng ký kết hôn yêu cầu hai bên cho biết ý muốn tự nguyện kết hôn, nếu hai bên đồng ý kết hôn thì đại diện cơ quan đăng ký kết hôn trao Giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên. ( Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000)
  • 57.
    1. Khái niệm 1.2.Đặc điểm 1 QHPL Click to add mang tính ý chí là quan hệ Title 2 QHPLClick totính xác định cụ thể mang add Title QHPL chứa đựng quyền và nghĩa vụ 3 pháp lý củato add Title Click các chủ thể QHPL được bảo đảm thực hiện bởi sức 4 Click to add Title mạnh cưỡng chế của nhà nước
  • 58.
    1. Khái niệm 1.3. Phân loại  Căn cứ vào nội dung của QHPL: QHPL gồm có: - QHPL dân sự - QHPL hình sự - QHPL thương mại - QHPL hành chính ……
  • 59.
    1. Khái niệm 1.3. Phân loại  Căn cứ vào tính chất nghĩa vụ được trao cho các bên tham gia: QHPL gồm có: - QHPL phức tạp: Mỗi bên chủ thể có cả quyền và nghĩa vụ. - QHPL đơn giản: Một bên thuần túy có quyền, một bên có nghĩa vụ.
  • 60.
    2. Cấu trúccủa QHPL QUAN HỆ PHÁP LUẬT Chủ thể Nội dung Khách thể
  • 61.
    2. Cấu trúccủa QHPL 2.1. Chủ thể của QHPL Chủ thể của QHPL là những bên tham gia vào quan hệ pháp luật, trên cơ sở những quyền và nghĩa vụ pháp lý do pháp luật quy định.
  • 62.
    2. Cấu trúccủa QHPL 2.1. Chủ thể của QHPL Cá nhân Cá nhân Cá nhân Cá nhân Chủ thể QHPL Tổ chức Tổ chức
  • 63.
    2. Cấu trúccủa QHPL 2.1. Chủ thể của QHPL - Để có thể trở thành chủ thể của QHPL, cá nhân và tổ chức phải có điều kiện gì?
  • 64.
    2. Cấu trúccủa QHPL 2.1. Chủ thể của QHPL Năng lực pháp luật Năng lực pháp luật Năng lực chủ thể QHPL Năng lực hành vi Năng lực hành vi
  • 65.
    IV – QUANHỆ PHÁP LUẬT 2.2. Khách thể của quan hệ pháp luật Là tất cả những gì mà các bên mong muốn đạt được khi tham gia vào quan hệ pháp luật đó . Những giá trị vật chất, tinh thần mà các tổ chức, cá nhân mong muốn đạt được nhằm thoả mãn các lợi ích, nhu cầu của mình khi tham gia vào các QHXH. - Khách thể chính là động lực thúc đẩy các chủ thể tham gia QHPL.  Ví dụ: - Lợi ích vật chất: tài sản - Lợi ích tinh thần: sức khoẻ, danh dự, tính mạng, ...
  • 66.
    IV – QUANHỆ PHÁP LUẬT 2.3. Nội dung của quan hệ pháp luật Là tổng thể những quyền chủ thể và nghĩa vụ pháp lý của các bên chủ thể tham gia. Nội dung của quan hệ pháp luật được xem xét trên hai khía cạnh: Quyền chủ thể và nghĩa vụ pháp lý của chủ thể.
  • 67.
    2. Cấu trúccủa QHPL 2.3. Nội dung của QHPL  Quyền chủ thể Quyền chủ thể là khả năng xử sự của chủ thể theo cách thức nhất định được pháp luật cho phép và được bảo vệ bằng sự cưỡng chế của nhà nước.  Ví dụ: Công dân có quyền khiếu nại, tố cáo
  • 68.
    2. Cấu trúccủa QHPL 2.3. Nội dung của QHPL  Quyền chủ thể  Đặc điểm: - Quyền của chủ thể là khả năng được hành động trong khuôn khổ do quy phạm pháp luật xác định trước. - Quyền của chủ thể là khả năng của chủ thể yêu cầu chủ thể bên kia thực hiện nghĩa vụ của họ hoặc chấm dứt các hành động cản trở việc thực hiện quyền của mình.
  • 69.
    2.3. Nội dungcủa QHPL  Quyền chủ thể  Đặc điểm: - Quyền chủ thể là khả năng của chủ thể yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình bằng cách áp dụng các biện pháp cưỡng chế cần thiết.
  • 70.
    2. Cấu trúccủa QHPL 2.3. Nội dung của QHPL  Nghĩa vụ pháp lý - Nghĩa vụ pháp lý của chủ thể là cách xử sự mà pháp luật bắt buộc chủ thể phải tiến hành nhằm đáp ứng việc thực hiện quyền của chủ thể khác.  Ví dụ: Công dân có nghĩa vụ nộp thuế theo quy định.
  • 71.
    2.3. Nội dungcủa QHPL  Nghĩa vụ pháp lý  Đặc điểm: - Nghĩa vụ pháp lý là sự bắt buộc phải có xử sự phù hợp do QPPL xác định trước. - Nghĩa vụ pháp lý của chủ thể này là nhằm đáp ứng quyền của chủ thể khác cùng tham gia mối QHPL đó. - Trong trường hợp chủ thể xử sự không đúng với quy định của pháp luật, nghĩa vụ sẽ được Nhà nước đảm bảo thực hiện bằng sự cưỡng chế.
  • 72.
    IV – QUANHỆ PHÁP LUẬT 3. Sự kiện pháp lý
  • 73.
    IV – QUANHỆ PHÁP LUẬT 3. Sự kiện pháp lý 3.1 Định nghĩa: Sự kiện pháp lý là những sự kiện thực tế mà sự xuất hiện hay mất đi của nó gắn liền với sự hình thành, thay đổi, chấm dứt quan hệ pháp luật. * Điều kiện để trở thành sự kiện pháp lý: + Là sự kiện thực tế + Gắn liền với sự phát sinh, thay đổi hay chấm dứt các quan hệ pháp luật.
  • 74.
    3. Sự kiệnpháp lý 3.2. Phân loại c ủa hí c à oý Sự biến Sự biến c ứ v HPL C ăn ể Q pháp lý pháp lý th c hủ Sự kiện Sự kiện pháp lý pháp lý Hành vi Hành vi pháp lý pháp lý
  • 75.
    3. Sự kiệnpháp lý 3.2. Phân loại  Sự biến pháp lý Sự biến pháp lý là những sự kiện tự nhiên, xảy ra không phụ thuộc vào ý chí chủ quan của con người, như thiên tai, chiến tranh, dịch bệnh, sinh, tử, tình trạng sức khỏe, ... mà trong những trường hợp nhất định pháp luật gắn sự tồn tại của chúng với sự phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt QHPL.
  • 76.
    3. Sự kiệnpháp lý 3.2. Phân loại  Hành vi pháp lý Hành vi pháp lý là những sự kiện xảy ra theo ý chí của con người, là hình thức biểu hiện ý chí của chủ thể pháp luật, mà trong những trường hợp nhất định, pháp luật gắn sự tồn tại của nó với sự phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt các QHPL.
  • 77.
    3. Sự kiệnpháp lý 3.2. Phân loại  Hành vi pháp lý hiện Là cách xử sự chủ Là cách xử sự chủ Biểu Hành động động của con người động của con người Hành vi Không Là cách xử sự thụ Là cách xử sự thụ hành động động của con người động của con người
  • 78.
    3. Sự kiệnpháp lý 3.2. Phân loại  Hành vi pháp lý Hành vi Thực hiện hợp pháp pháp luật Hành vi Hành vi Vi phạm bất hợp pháp pháp luật
  • 79.
    IV. QUAN HỆPHÁP LUẬT Quy phạm Chủ thể Pháp luật QHPL Quan hệ Khách thể Quan hệ QHPL xã hội pháp luật Sự kiện Nội dung QHPL: pháp lý - Quyền chủ thể - Nghĩa vụ pháp lý
  • 80.
    V – THỰCHIỆN PHÁP LUẬT VÀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT 1. Thực hiện pháp luật 1.1. Định nghĩa Thực hiện pháp luật là một quá trình hoạt động có mục đích, làm cho những quy định của pháp luật đi vào đời sống, trở thành những hành vi thực tế hợp pháp của các chủ thể.
  • 81.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.1. Định nghĩa  Điều kiện của thực hiện pháp luật: - Là hành vi hợp pháp - Là hoạt động có mục đích - Do chủ thể pháp luật thực hiện - Mục đích nhằm hiện thực hóa các quy định của pháp luật.
  • 82.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.2. Đặc điểm - THPL là quá trình hoạt động có mục đích của các chủ thể pháp luật. - THPL là một phương pháp nhằm thực hiện chức năng của pháp luật - THPL là quá trình hiện thực hóa các quy định của pháp luật. - THPL là hành vi hợp pháp của các chủ thể, biểu hiện dưới dạng hành động hoặc không hành động.
  • 83.
    1.Thực hiện phápluật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật Sử dụng PL Áp dụng PL THPL Tuân thủ PL Thi hành PL
  • 84.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Tuân thủ pháp luật Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong các chủ thể pháp luật kiềm chế không tiến hành những hành vi mà pháp luật cấm.  Đây là cách xử sự thụ động, tương ứng với các quy phạm pháp luật cấm đoán.  Trong trường hợp chủ thể không thực hiện hoặc thực hiện không đúng sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý do pháp luật quy định.
  • 85.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Tuân thủ pháp luật Điều 207. Tội đua xe trái phép (BLHS1999): 1. Người nào đua trái phép xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ gây thiệt hại cho sức khoẻ, tài sản của người khác hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm.  Tuân thủ pháp luật có nghĩa là các chủ thể kiềm chế không thực hiện hành vi đua xe trái phép.
  • 86.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Thi hành pháp luật Thi hành pháp luật là một hình thức thực hiện pháp luật, trong đó chủ thể pháp luật thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình bằng một hành vi nhất định.
  • 87.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Thi hành pháp luật  Đây là xử sự mang tính bắt buộc của chủ thể pháp luật Thi hành pháp luật tương ứng với QPPL bắt buộc. Trong trường hợp chủ thể PL không thực hiện hoặc thực hiện không đúng sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý do PL quy định.
  • 88.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật Thi hành pháp luật  Ví dụ: Điều 32. Người đi bộ 1. Người đi bộ phải đi trên hè phố, lề đường; trường hợp đường không có hè phố, lề đường thì người đi bộ phải đi sát mép đường. ( Luật giao thông đường bộ năm 2008)
  • 89.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật Sử dụng pháp luật Sử dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật trong đó các chủ thể thực hiện quyền chủ thể của mình, tức là thực hiện những điều mà pháp luật cho phép.  Đây là xử sự mang tính chủ động của chủ thể PL.  Sử dụng pháp luật tương ứng với các QPPL cho phép (trao quyền).  Trong trường hợp chủ thể không thực hiện cũng không bị pháp luật áp dụng trách nhiệm pháp lý.
  • 90.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Sử dụng pháp luật Ví dụ: Điều 631. Quyền thừa kế của cá nhân Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. ( Bộ luật Dân sự năm 2005)
  • 91.
    1. Thực hiệnpháp luật 1.3. Các hình thức thực hiện pháp luật  Áp dụng pháp luật (Nghiên cứu ở phần sau)
  • 92.
    2. Áp dụngpháp luật 2.1. Định nghĩa Áp dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó Nhà nước thông qua các cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc nhà chức trách tổ chức cho các chủ thể pháp luật thực hiện những quy định của pháp luật hoặc tự mình căn cứ vào những quy định của pháp luật để tạo ra các quyết định làm phát sinh, thay đổi, đình chỉ hoặc chấm dứt những quan hệ pháp luật cụ thể.
  • 93.
    2. Áp dụngpháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật  Khi cần áp dụng các biện pháp cưỡng chế Nhà nước hoặc chế tài Pháp luật với chủ thể có hành vi VPPL.  Khi quyền và nghĩa vụ pháp lý của các chủ thể không mặc nhiên phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt nếu thiếu sự can thiệp của Nhà nước.
  • 94.
    2. Áp dụngpháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật  Khi xảy ra tranh chấp về quyền và nghĩa vụ pháp lý giữa các bên trong QHPL mà họ không thể tự giải quyết.  Trong một số QHPL mà NN thấy cần thiết phải tham gia để kiểm tra, giám sát các bên tham gia quan hệ đó hoăc xác nhận sự tồn tại hay không tồn tại của một số sự việc sự kiện thực tế.
  • 95.
    2. Áp dụngpháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật Ví dụ 1: Điều 12. Xử phạt người đi bộ vi phạm quy tắc giao thông đường bộ 1. Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 40.000 đồng đến 60.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây: a) Không đi đúng phần đường quy định; b) Không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của đèn tín hiệu, biển báo hiệu, vạch kẻ đường; ( Nghị định số 34/2010/NĐ-CP)
  • 96.
    2. Áp dungpháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật Ví dụ 2: Điều 11. Đăng ký kết hôn 1. Việc kết hôn phải được đăng ký và do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo nghi thức quy định tại Điều 14 của Luật này. ( Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000)  Như vậy, sau khi được cơ quan NN có thẩm quyền đăng ký kết hôn, quan hệ hôn nhân giữa nam và nữ bắt đầu hình thành.
  • 97.
    2. Áp dụngpháp luật 2.2. Các trường hợp áp dụng pháp luật Ví dụ :  Việc công chứng, chứng thực di chúc tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền  Quyết định của tòa án tuyên bố một người bị mất tích, chết theo quy định của pháp luật.
  • 98.
    2. Áp dụngpháp luật 2.3. Đặc điểm ADPL là hoạt động mang tính tổ 1 1 chức, thể hiện quyền lực NN ADPL là hoạt động mang tính hình 2 thức, thủ tục chặt chẽ do PL quy định ADPL là hoạt động điều chỉnh cá 3 biệt, cụ thể đối với QHPL xác định ADPL là hoạt động đòi hỏi tính sáng 4 tạo
  • 99.
    2. Áp dụngpháp luật 2.4. Các giai đoạn áp dụng pháp luật Bước 1: Phân tích những tình tiết đã tạo ra cấu thành thực tế của vụ việc được xem xét. Bước 2: lựa chọn QPPL để giải quyết vụ việc và làm sáng tỏ nội dung tư tưởng của nó. Bước 3: ra văn bản áp dụng pháp luật Bước 4: tổ chức thực hiện văn bản áp dụng pháp luật
  • 100.
    Câu hỏi Câu 1:Phân biệt năng lực pháp luật và năng lực hành vi của các cá nhân. Câu 2: Nêu những điểm khác nhau cơ bản giữa hai hình thức thi hành pháp luật và áp dụng pháp luật. Cho ví dụ minh họa về hai hình thức thực hiện pháp luật này.
  • 101.
    VI – VIPHẠM PHÁP LUẬT VÀ TRÁCH NHIỆM PHÁP LÝ 1. Vi phạm pháp luật 1.1. Định nghĩa Vi phạm pháp luật là hành vi (hành động hay không hành động) trái pháp luật và có lỗi do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện làm xâm hại đến các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.
  • 102.
    1. Vi phạmpháp luật 1.1. Định nghĩa Vi phạm pháp luật Vi phạm khác Quy phạm QPPL QP xã hội khác điều chỉnh Tác động Xâm hại đến các QHXH Không được PL bảo vệ Tính chất Trái pháp luật Không Mức độ Nghiêm trọng, phá vỡ trật Ít nghiêm trọng hành vi tự xã hội Hậu quả Chịu trách nhiệm pháp lý Không
  • 103.
    1. Vi phạmpháp luật 1.1. Định nghĩa Ví dụ: Tình huống : Lái xe taxi vượt đèn đỏ và khi bị CSGT tuýt còi đã đâm thẳng và hất CSGT lên nóc xe?
  • 104.
    1. Vi phạmpháp luật 1.2. Các dấu hiệu của vi phạm pháp luật 1 1 Là hành vi xác định của chủ thể pháp luật 1 2 Tính trái pháp luật của hành vi 3 Phải có lỗi của chủ thể thực hiện hành vi
  • 105.
    1. Vi phạmpháp luật 1.2. Các dấu hiệu vi phạm pháp luật Lỗi là trạng thái tâm lý bên trong của người thực hiện hành vi vi phạm, phản Phải ánh thái độ của người đó đối với hành vi có vi phạm và hậu quả của hành vi đó. lỗi của chủ Lý trí là khả năng thể Căn nhận thức của chủ thể cứ khi thực hiện hành vi thực hiện xác định Ý chí là khả năng điều hành lỗi khiển hành vi của chủ vi thể khi thực hiện hành vi
  • 106.
    1. Vi phạmpháp luật 1.3. Phân loại vi phạm pháp luật 1 Vi phạm pháp luật hình sự Vi 2 Vi phạm pháp luật dân sự phạm pháp 3 Vi phạm pháp luật hành chính luật 4 Vi phạm kỷ luật nhà nước
  • 107.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành vi phạm pháp luật Mặt khách quan Khác Chủ h thể Cấu thành thể VPPL Mặt chủ quan
  • 108.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành vi phạm pháp luật Mặt khách quan của VPPL Mặt khách quan của VPPL là những biểu hiện ra bên ngoài của VPPL có thể nhận thức được. Mặt khách quan Hành vi trái pháp của Nhận luật thức VPPL Hậu quả nguy hiểm cho thức thông xã hội của hành vi qua Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả
  • 109.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành vi phạm pháp luật Mặt chủ quan của VPPL Mặt chủ quan của VPPL là biểu hiện của hoạt động tâm Mặt lý bên trong của chủ thể chủ quan Nhận Lỗi của thức VPPL thức Động cơ thông qua Mục đích
  • 110.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi Lỗi cố ý Lỗi vô ý Lỗi Lỗi Lỗi Lỗi cố cố vô ý vô ý ý ý vì do trực gián quá cẩu tiếp tiếp tự tin thả
  • 111.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi cố ý trực tiếp: chủ thể nhận thức được hậu quả nguy hiểm của hành vi mà mình thực hiện và mong muốn hậu quả cho hậu quả đó xảy ra. VD: A dùng dao đâm liên tiếp vào tim B cho đến chết...
  • 112.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi cố ý gián tiếp: chủ thể nhận thức được hậu quả nguy hiểm của hành vi mà mình thực hiện, tuy không mong muốn nhưng có thái độ để mặc cho hậu quả xảy ra. VD: A và B có mâu thuẫn và A vớ con dao đâm bừa làm B chết...
  • 113.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi vô ý do cẩu thả: chủ thể không ý thức trước được hậu quả trong hành vi, mặc dù chủ thể có thể biết hoặc buộc phải biết. VD: Do ngại vác gỗ từ trên đồi xuống nên đã lăn từ trên đồi xuống làm chết người...
  • 114.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Mặt chủ quan của VPPL Lỗi vô ý vì quá tự tin: chủ thể nhận thức được hậu quả nguy hiểm của hành vi nhưng tin tưởng rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn chặn được. VD: Mắc lưới điện quanh ruộng chống chuột nhưng dẫn đến hậu quả chết người...
  • 115.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành vi phạm pháp luật Chủ thể VPPL Chủ thể VPPL là tổ chức hoặc cá nhân có năng lực Chủ trách nhiệm pháp lý thể vi Năng lực trách phạm nhiệm pháp lý Bao pháp gồm luật Nhân thân
  • 116.
    1. Vi phạmpháp luật 1.4. Cấu thành của VPPL  Khách thể VPPL - Khách thể của VPPL là những quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ bị hành vi trái pháp luật của chủ thể xâm hại.
  • 117.
    2. Trách nhiệmpháp lý 2.1. Định nghĩa Trách nhiệm pháp lý là hậu quả bất lợi mà chủ thể vi phạm pháp luật phải gánh chịu. Ví dụ: bồi thường thiệt hại, phạt vi phạm hành chính, ...  Phản ánh quan hệ giữa Nhà nước với chủ thể vi phạm pháp luật.
  • 118.
    2. Trách nhiệmpháp lý 2.2. Đặc điểm  Cơ sở thực tế của truy cứu trách nhiệm pháp lý là hành vi vi phạm pháp luật của chủ thể.  Trách nhiệm pháp lý chứa đựng sự lên án của Nhà nước đối với hành vi vi phạm pháp luật.  Trách nhiệm pháp lý chỉ xuất hiện khi có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
  • 119.
    2. Trách nhiệmpháp lý 2.3. Các loại trách nhiệm pháp lý VPPL hình sự VPPL hình sự Trách nhiệm hình sự Trách nhiệm hình sự Các Các loại loại VPPL dân sự VPPL dân sự Trách nhiệm dân sự Trách nhiệm dân sự trách trách nhiệm nhiệm pháp pháp VPPL hành chính VPPL hành chính Trách nhiệm hành chính Trách nhiệm hành chính lý lý VP kỷ luật NN VP kỷ luật NN Trách nhiệm kỷ luật Trách nhiệm kỷ luật
  • 120.
    Lương Thanh Bình Bộmôn Luật – Học viện Ngân hàng