hihi

1. Môi trường kinh doanh quốc tế đối với các DN xuất nhập khẩu của Việt Nam sau khi chúng ta chính thức trở thành thành viên chính thức của Tổ chức
Thương mại Thế giới đã và đang thay đổi nhanh chóng.
Cơ hội kinh doanh, cơ hội thị trường rộng mở hơn nhưng bên cạnh đó các tác động của môi trường kinh doanh cũng ngày càng phức tạp hơn như tác động của
cuộc khủng hoảng kinh tế hiện nay, sự biến động mạnh của tỷ giá hối đoái, thị trường chứng khoán, thị trường tiền tệ và sức mua của người tiêu dùng tại các thị
trường xuất khẩu mục tiêu. Tất cả đều tạo ra một sức ép rất lớn đối với các DN Việt Nam nói chung, đặc biệt là các DN xuất nhập khẩu.
Trong bối cảnh đó, để thành công trong kinh doanh xuất nhập khẩu, các DN cần xây dựng cho mình một chiến lược kinh doanh phù hợp để dựa trên cơ sở đó DN
có thể xoay xở trong các tình huống khác nhau. Chính DN là người chủ động xây dựng, triển khai, hiệu chỉnh chiến lược kinh doanh của mình để thích ứng với
môi trường kinh doanh luôn thay đổi, song vai trò định hướng và hỗ trợ của Nhà nước cũng rất quan trọng.
1. Nỗ lực của DN
Xây dựng chiến lược kinh doanh
Có nhiều định nghĩa về chiến lược kinh doanh khác nhau xuất phát từ các góc nhìn khác nhau. Có thể xem chiến lược kinh doanh là khoa học, nghệ thuật xây
dựng đường lối và tổ chức hoạt động, phối hợp một cách tối ưu các nguồn lực của DN, đồng thời hướng DN thích ứng với sự biến động của môi trường nhằm tạo
ra lợi thế cạnh tranh để đạt được những mục tiêu dài hạn DN đã đề ra [3].
Xét theo quan điểm đó, có thể nói, chưa có nhiều DN XNK Việt Nam xây dựng một kế hoạch kinh doanh dài hạn trên cơ sở bám vào triết lý của Cty, năng lực
cạnh tranh cốt lõi của DN mình.
Triết lý Cty thể hiện lòng tin và ý thức về giá trị cũng như các cam kết của DN đối với xã hội và những đối tượng có liên quan. Trong khi đó, tầm nhìn hay sứ mệnh
thể hiện kết quả mà DN sẽ đạt được trong một khoảng thời gian nhất định cũng như quy tắc ứng xử của nhân viên và các nhân tố quyết định sự thành công của
DN còn chiến lược là những quy trình, cách thức để có thể hiểu rõ tầm nhìn của DN và cách thức cơ bản để duy trì ưu thế trong cạnh tranh [2].
Xin giới thiệu triết lý kinh doanh của Cty Panasonic [2]:
• Các mục tiêu quản trị cơ bản
Nhận ra trách nhiệm của chúng ta là những người điều hành một Cty lớn, chúng ta sẽ cống hiến bản thân mình cho sự tiến bộ và phát triển
của xã hội và sự giàu có của mọi người thông qua hoạt động kinh doanh của chúng ta, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống trên toàn thế
giới.
• Tôn chỉ của Cty
Sự tiến bộ và phát triển chỉ có thể được nhận ra thông qua việc cùng nỗ lực và phối hợp với nhau giữa các thành viên trong Cty chúng ta.
Thống nhất trong tư tưởng, chúng ta sẽ cam kết cùng hoàn thành nhiệm vụ của Cty với sự cống hiến, sự chăm chỉ và sự chính trực.
• 7 nguyên tắc
1. Cống hiến cho xã hội
2. Công bằng và trung thực
3. Tinh thần hợp tác và làm việc theo nhóm
4. Nỗ lực không ngừng vì sự đổi mới.
5. Nhã nhặn và khiêm tốn
6. Tính thích nghi
7. Lòng biết ơn
Triết lý kinh doanh luôn chi phối và định hướng cho DN và là nền tảng của sự thành công bền vững của DN.
Tập trung vào khả năng khác biệt hóa:
Hiện nay, để cạnh tranh với các đối thủ khác, các DN xuất NK thường cạnh tranh thông qua giá cả. Tuy nhiên, ngày nay khi chi phí các yếu tố đầu vào giữa các
DN trong cùng một quốc gia, thậm chí giữa các quốc gia (nhất là trong các khu vực tự do mậu dịch hay liên minh kinh tế) không khác nhau nhiều thì việc giảm giá
không thể thực hiện mãi. Các DN cần khai thác tối đa khả năng khác biệt hóa sản phẩm và tập trung vào mảng dịch vụ để có thể gia tăng sự hài lòng của khách
hàng và qua đó gia tăng doanh thu, tăng sự gắn bó của khách hàng, làm nền tảng cho sự phát triển bền vững.
Nhiều DN vừa và nhỏ của Nhật Bản đã luôn thành công trong kinh doanh khi họ xác định năng lực cốt lõi của mình và nỗ lực cao độ trong việc tạo ra khác biệt
hóa cho sản phẩm của mình ví dụ như Cty Matsuzaki Matrixtechno chỉ tập trung vào việc sản xuất đầu đổi chỉ thay vì sản xuất cả chiếc máy dệt [1].
Thiết lập liên kết chặt chẽ giữa các DN:
Trong chuỗi giá trị của bất kỳ một sản phẩm nào cũng luôn có sự tham gia của nhiều DN khác nhau với tư cách là nhà cung ứng, người gia công… Để công tác tổ
chức kinh doanh XNK đạt hiệu quả cao, các DN trong cùng một chuỗi cung ứng nên có sự liên kết chặt chẽ, hạn chế cạnh tranh. Có như thế, các DN mới có thể
phát huy lợi thế so sánh, năng lực cạnh tranh cốt lõi của mình và bổ khuyết cho các DN khác trong cùng chuỗi. Liên kết đó còn giúp cho các DN có thể tiết kiệm
thời gian, chi phí trong quản trị logistics.
Quan tâm đến phát triển nguồn nhân lực:
Việc xây dựng và phát triển nguồn nhân lực không chỉ dừng lại ở khâu tuyển chọn, sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng mà còn nên tiến thêm một bậc nữa: tạo ra kênh
trao đổi thông tin thông suốt giữa người lãnh đạo với nhân viên các cấp theo kiểu từ trên xuống (top-down) và các thông tin phản ánh, phản hồi, góp ý từ nhân
viên cấp dưới lên lãnh đạo (bottom-up). Việc lãnh đạo tạo ra một niềm tin mạnh mẽ ở nhân viên và khơi gợi trong họ ý chí vươn lên đóng một vai trò rất quan
trọng.
Có thể dẫn ra đây ví dụ về cách làm ở Cty Matsuzaki Matrixtechno vừa nói ở trên. Mỗi nhân viên được phát một thẻ, có diện tích khoảng trang A4 (có thể để vào
túi áo được), mặt trước ghi triết lý của Cty (gồm triết lý kinh doanh, Phương châm hành động và Tầm nhìn kinh doanh và Khẩu hiệu của năm); mặt sau ghi chỉ tiêu
được giao của nhân viên đó trong năm và trong từng tháng. Mỗi sáng thứ 2 toàn Cty họp để thông tin về kết quả công tác tuần qua, kế hoạch công tác tuần tới.
Một trong những nội dung không thể thiếu là tổng giám đốc Cty sẽ chỉ định bất kỳ một nhân viên nào trình bày một nội dung của triết lý Cty và yêu cầu nhân đó nói
lên suy nghĩ của họ về ý đó cũng như họ sẽ làm gì để đạt được mong muốn mà Cty đã đề ra trong triết lý. Bằng cách đó, DN đã rèn luyện cho họ kỹ năng thuyết
trình trước đám đông, gợi lên trong nhân viên một tình cảm gắn bó và chính họ sẽ triển khai “chương trình hành động” cá nhân theo định hướng chung của DN.
2. Hoạt động liên kết của các hiệp hội ngành nghề

2. Các hiệp hội ngành nghề hay tổ chức phi chính phủ như Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đóng một vai trò rất quan trọng trong việc kết nối DN và
đưa ra các chương trình hỗ trợ như: hỗ trợ DN khởi nghiệp, tư vấn pháp lý, hỗ trợ đào tạo, cung cấp thông tin thị trường…
3. Hỗ trợ của Nhà nước
Trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, các DN không thể thụ động trông chờ vào hỗ trợ của Nhà nước. Tuy nhiên, Nhà nước vẫn sẽ
đóng một vai trò rất quan trọng trong việc tạo ra môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch và thuận lợi cho các DN thông qua các định hướng phát ttriển
ngành nghề, định hướng phát triển xuất NK chi tiết và các chương trình hỗ trợ DN phù hợp với các quy định của WTO.
Việc Việt Nam gia nhập WTO đã mở ra nhiều cơ hội cho các DN xuất NK của Việt Nam nhưng cũng đặt ra những thách thức mới. Trong cuộc cạnh tranh mang
tính toàn cầu, các DN cần vững vàng với một chiến lược kinh doanh sáng suốc được điều hành linh hoạt cùng với sự liên kết với các DN trong cùng chuỗi cung
ứng và những nỗ lực tạo dựng môi trường kinh doanh của Nhà nước, chắc chắn DN Việt Nam sẽ ngày càng vững vàng hơn trong khẳng định vị thế của mình
trước các DN cạnh tranh khác trên toàn cầu.