1. Подобрување на имплементацијата на
програмите спонзорирани од Глобалниот
фонд преку јакнење на улогата на НКМ
Состанок на НКМ
Македонија, Скопје
22 февруари 2012
д-р Валери Черњавскиј ПМ
1

2. Историски преглед
Г-дин Кофи Анан, Генерален секретар на ОН 2000:
Потребен е нов механизам бидејќи не постои друг
модел на спонзорство кој:
– може да ги придвижува ресурсите брзо и ефикасно (т.е.
ниту ОН ниту Светската банка)
– може слободно да се движи нанапред без прекумерна
политика (т.е. билатерални напори)
– ги интегрира како јавните така и приватните напори (т.е.
или донаторите директно ги финансирале НВОи или
тоа го правела директно владата, но изгледало како
двете да не можат да се спојат)
2

3. Принципите на Глобалниот фонд
 Да делува како финансиски инструмент, не
имплеметирачки ентитет.
 Да овозможи и влијае на дополнителни финансиски
ресурси.
 Да поддржува програми кои што произлегуваат од
националните планови и приоритети.
 Да делува на балансиран начин во смисла на различни
региони, болести и интервенции.
 Да следи интегриран и балансиран пристап во
превенцијата и лечењето.
 Да ги евалуира предлозите преку независни процеси на
разгледување.
 Да работи транспарентно и одговорно.
3

4. Десет години поминаа. Време е за промени.
Г-дин Габриел Хармиљо, генерален менаџер
• Сосема сум свесен за предизвиците со кои се соочува
Глобалниот фонд денес – тие се многу сериозни. Исто
така знам дека со заедничко работење можеме да ја
промениме оваа институција.
од писмото на г-дин Харамиљо до министерот за Здравство г-дин Тодоров, 08.02.2012
4

5. Три цели за 2012(1)
За да се осигура овој исход, имам поставено три цели
за време на мојот мандат во Глобалниот фонд:
•1. Јакнење и спонзорство
Со воведување на дисциплина и ефикасност во Секретаријатот,
имав намера да го рефокусирам Глобалниот фонд на менаџирање
на грантовите во поддршка на високовредните и влијателните
интервенции. Треба да донесеме деловни пракси од светска класа
во нашата работа со имплементирање на Консолидарниот
трансформациски план кои се однесува на препораките на
неодамнешниот извештај од панелот на високо ниво.
5

6. Три цели за 2012(2)
• 2. Делување во стратешките одлуки кои
овозможуваат највисока вредност на парите
За да се спроведе стратегијата на Глобалниот фонд за 2012-
2016 ќе работам со Боардовата стратегија,
инвестицискиот и влијателниот комитет за да ги
презентирам во целост предлозите за тешките стратешки
избори/можности кои се потребни за да се достигне
квантен скок во враќањето на нашето портфолио.
6

7. Три цели за 2012(3)
3. Да се осигураат ресурсите кои ни се потребни
Ќе работам со Комитетот за финансии и операционални
перформанси за да се организира ветената можност подоцна
во текот на оваа година во која донаторите можат да ја
зголемат или повторно да ја дадат својата финансиска
поддршка за да се осигураат дека Глобалниот фонд ги има
потребните ресурси за да ја победи битката против
ХИВ/СИДАта, туберкулозата и маларијата. Мојата амбиција е
дека остануваме канал за избор за дарежливи јавни и
индивидуални донации, место каде што донаторите сакаат
да ги инвестираат нивните ресурси бидејќи ние сме
најефикасните и најпрофесионалните менаџери на грантови
кои даваат завидни резултати.
7

8. Рамковиот документ на Глобалниот фонд
• A. Основни принципи за водење на процесите во
земјата
– Фондот ќе ја основа својата работа на програми кои
рефлектираат национална сопственост и ќе го почитуваат
партнерството на земјата – ги водат формулацијата и
имплементирачките процеси.
• B. Координативен механизам на државно ниво
- Фондот ќе работи во координација со државата и партнерскиот
механизам кој треба да вклучи широка претставеност од
владите, НВОта, јавниот сектор, мултиратералните и
билатералните агенции и приватниот сектор. Механизмот треба
да биде на највисоко национално ниво одговорно за
националното мултипартнерско и мултисекторално развојно
планирање.
8

9. НКМ го одсликува Бордот на Глобалниот фонд
Партнерство на акционерите
●НВОи во развиените
• донатори влади граѓанско земји
• приматели општество ● НВОи во земјите
во развој
● Заедници што
живеат со болести
● приватен ● СЗО
сектор ● УНАИДС
• фондации Приватен Технички ● Светска банка
сектор партнери

10. Главните принципи на НКМ
• Националната сопственост и почитување на формулацијата водена од
државата и процесите на имплементација
• Фокус на создавањето, развојот и проширувањето на партнерствата
помеѓу сите релевантни играчи во државата и низ сите сектори на
општеството вклучувајќи ги владите, граѓанското општество и
билатералните агенции како и приватниот сектор
• Учество на заедниците и луѓето, особено оние кои се засегнати од овие
три болести
• Да се цели кон елиминирање на стигматизацијата и дискриминацијата
против оние кои се инфицирани и засегнати од овие три болести,
особено жените, децата и ранливите групи
• Да се градат, надолнуваат и координираат постоечките регионални и
национални програми во поддршката на националните политики,
приоритети и партнерства
• Транспарентност и одговорност
10

11. Сновните функции на НКМ
• Развивање на апликации за финансирање од страна на
Глобалниот фонд
• Номинација на примарен реципиент(и) за имплементација
на грантовите на Глобалниот фонд
• Надзор на примарните реципиенти и имплементација на
програмата
• Извршување на периодични програмски прегледи и
барања за продолжено финансирање
11

12. Новите упатства на НКМ
Листата на упатства на НКМ е последен пат променета во 2005
март 2009: Одборот бара Секретаријатот да ги прегледа упатствата на НКМ:
• Да се рефлектира најдобрата практика во управувањето со надзорот
• Подобро да се артикулираат главните принципи
• Да се рефлектира промената на политиката на Глобалниот фонд
2009-2011: Процес на консултација за прегледување на искуствата на НКМ и
ажурирање на упатствата
мај 2011: Одборот ги одобри новите упатства на НКМ
Да се појасни улогата, авторитетот и одговорноста на НКМ
Да се зајакнат насоките на НКМ во подобрувањето на управувањето и
функционирањето
Краток преглед на очекувањата на НКМ со употреба на троен пристап кон
побарувањата, стандардите и препораките
12

13. Што не се промени?
• Целта на упатствата на НКМ
• Главните принципи
• Главните функции
• Шесте услови на НКМ
• Членството на НКМ
• Вклучување на повеќе засегнати страни
13

14. Преглед на клучните промени на шесте услови на
НКМ
Услови Мерки за зајакнување и разјаснување на условите
1: Развивање на • Документирани напори за вклучување на клучни групи од поулацијата и најризични
предлог припадници на популацијата за ХИВ/СИДА
2: Номинација на ПР • Документирано справувањето со конфликт на интереси поврзано со процесот на
номинација на ПР
• Подеднакво аплицирање на нови и тековни ПР
• Базирано на јасно дефинирани и објективни критериуми
3: Надзор • Поднесување и следење на план за надзор
• Надзорните активности мора да бидат објаснети во детали
• Вклучување на невладиниот сектор и ЛКЖХИВ во надзорот според спецификациите
4: Членство на • Различно се поврзува со ХИВ, ТБ и маларија (луѓе кои живеат со ХИВ и луѓе кои се
ЛКЖХИВ засегнати од ТБ и маларија
5: Избор на • Специфицира дека барањата се однесуваат на ЛКЖХИВ, но не и на
невладини членови мултилатералните и билатералните партнери
6: Конфликт на • Да се развие и објави политика
интереси • Се однесува на сите членови, исите функции на НКМ (не смо на ПР)
• Членовите периодично изазуваат потенцијален конфликт на интереси
• Применливо за време на грантот
14

15. Надзор на НКМ: Превид на одговорноста
• Клучната надзорна функција на НКМ е да се осигура дека
грантовите се развиени и имплементирани на инклузивен и
транспарентен начин:
 Да им обезбеди стратешки насоки на примарните реципиенти
- Повеќе на „глобален план“ отколку во детали (МАКРО не микро)
- Да им дозволи на примарните реципиенти да имплементираат
 Да се осигура дека политиките и процедурите се исполнети (т.е.
националните стратегии)
 Финансиски контроли
 Проследување на клучните препораки
15

16. Управување наспрема. Програмирање
Мониторинг и евалуација - ПР
Надзор - НКМ • Клучни активности на
• Клучна активност на имплементацијата
управувањето • Рутинско следење на
• Следење на перформансите (т.е. СР)
имплементациските активности • Идентификација каде
и обезбедување поддршка
промените на програмските
•Обезбедување на стратешки интервенции можат да влијаат
насоки, обезбедување на за остварување подобри
адекватни финансиски резултати
контроли и процедури • Повремена проценка на
• Обезбедување на интегритет промените како резултат на
на операциите на грантот програмските интервенции
• Надзорни активности, фокус •Активности на M&E со фокус
на генерален план на деталите
16

17. Надзор на имплементацијата на грантот
„Превидена одговорност“
• Да се осигури дека активностите и перформансите се
во согласност со планираното
• Да изврши преглед на материјалот за
Што повлекува
Што повлекува репрограмирање извршен од страна на ПР
надзорот?
надзорот?
• Идентификација и решавање на
потешкотиите/предизвиците на грантот
• Мобилизирање на техничка поддршка за ефективна
имплементација на грантот
• Транспарентни и документирани процеси за
Минимални
Минимални програмски надзор
услови кои
услови кои
треба да ги • Вклучување на членови на НКМ и други членови во
треба да ги
исполни НКМ
исполни НКМ надзорот на грантот
• Менаџмент на конфликт на интереси
Добар надзор на НКМ обезбедува успех во имплементацијата
на програмата
17

18. Како да се надгледува?
• Брифинг на ПР и дискусија со НКМ
• Систем за собирање на податоци и
презентација (контролна табла)
• Посета на местата – Кој? Каде? Колку?
• Градење на претходно постоечки структури
секогаш кога е можно (т.е. Националниот Совет
за СИДА)
18

19. 5 клучни прашања за секој грант
• Финансии – Каде се парите?
– Линеарна анализа
• Набавка – Каде се лековите / опремата?
– Време и дистрибуција
• Дали секундарните реципиенти добиваат ресурси и техничка
помош како што е планирано и дали истата се добива навремено
• Дали грантовите се имплементирани како што е договорено?
• Дали договорените перформанси се задоволени?
– Фокус на целите на грантот
19

20. Новонастанати предизвици
• Правен статус на НКМ
• Финансирање на НКМ активности и НКМ секретаријатот
• Улога (и ограничувања) на секретаријатот на НКМ
• Директна одговорност на НКМ за имплементација на грантот
• Интеграција со други национални тела (НКМ врши надзор на
грантовите на ГФ или како дел од други национални тела)?
20

21. Импликации
•Промените во барањата на НКМ веднаш да се применат
•НКМ мора да исполни шест услови за сите новосоздадени
барања
•Рамката на перформансите е развина за да ги следи
функциите на НКМ и да обезбеди помош за НКМ онаму каде
што е потребна
21

22. ГЛОБАЛНИ ФОНДОВИ ВО ПОДРАЧЈЕТО НА
ИСТОЧНА ЕВРОПА И ЦЕНТРАЛНА АЗИЈА
1 ЗЕМЈИ ИМААТ АКТИВНИ ГРАНТОВИ ЗА ХИВ
20 ЗЕМЈИ ИМААТ АКТИВНИ ГРАНТОВИ ЗА ТБ
(од јануари 2012)

23. Глобалниот фонд за контрола на ХИВ и ТБ во
ИЕЦА (од јануари 2012)
• 1.7 милијарди долари - буџетски ресурси за
одобрени програми за ХИВ во ИЕЦА(62% од
целокупното портфолио на ИЕЦА)
• 917 милиони долари веќе се распределени за поддршка на
програми за ХИВ во ИЕЦА
• 920 милиони долари - буџетски ресурси за одобрени
програми за ТБ во ИЕЦА (~35% од целокупното ИЕЦА
портфолио)
• 400 милиони долари веќе се распределени за
поддршка на програми за ТБ во ИЕЦА

24. Поддршка на Глобалниот фонд за контрола на ХИВ
и ТБ во Република Македонија (од јануари 2012)
• 30.5 милиони долари - буџетски ресурси за одобрени
програми за ХИВ и ТБ во Република Македонија
• 20,0 миони долари веќе се распределени за поддршка на
програми за ХИВ и ТБ.
24

25. 2012 – Што ги очекува програмите за ХИВ во ИЕЦА?
Клучни поени за циклусите на Засегнати портфолиата на земјата
грантотовите во 2012
Фаза 2 прегледи – вкупно: 3 Азербејџан Босна и Херцеговина
(ПР: MOH) (ПР: УНДП)
Црна Гора
(ПР:УНДП)
Периодични прегледи (SSFs) – Грузија (ПР: GPIC)
Вкупно: 3
Молдавија (ПР: PCIMU & PAS)
Полугодишни прегледи на RCC – Ерменија (ПР: MOH и Mission East)
Вкупно: 3
Белорусија (ПР: УНДП)
Грантови кои завршуваат во Албанија (ПР:IPH), Србија (Ру. 6
2012 без обнова на грантови – Украина (грантови завршува / Ру. 8
за 2 Ру. 6 кои продолжува)
завршуваат/ Ру. 10
должуваат)

26. Разгледани политиките и процесите за
обновување на грантови
Процес • Разгледани сите обновувања на грантови
• Применливи преодни процеси за јакнење на краткорочен план
Подобност • Земјите од „Г20“ не се повеќе подобни за обновување на грантови
(освен ако оптовареноста со болеста е „екстремна“)
• Фокус на предлогот и побарувачките за двојно финансирање кои
се применливи за сите обновувања на грантови
• Ново „55% - правило за LIC“ - финансирањето за LIC мора да
биде најмалку 55% во секој дадена можност за финансирање
• Грантови засегнати со промената на услоите за финансирање ќе
Преодно
добијат преодно финансирање
финансир
ање • Ако е планирано за 2012
• 1/3 од намалениот износ за финансирање

27. Обновување на грантови:
Клучни точки за разгледување
 Горна граница за продолжени барања за финансирање
- 90% од КТП прилагодени кон сумата за LI и L-LMIC
- 75% од КТП прилагодени кон фаза 2 сума за
преостанатите земји
+ Прилагодувања базирани на перформансите
 Побарувања за двојно финансирање
 Фокус на предлогот

28. Двојно финансирање: главни критериуми
1 Минимална граница:
•Владите на сите земји апликанти мораат да дадат минимален придонес за
националната програма за болеста во земјата
•Минимален придонес*:
– Земји со мал приход: 5%
– Земји со понизок приход: 20%
– Земји со висок приход: 40%
– Земји со висок-среден приход: 60%
Зголемување на придонесите: Да прикажат дека владиниот придонес за
2 националната програма за болеста и целокупните здравствени тошоци се
зголемуваат секоја година
3 Подобрување на податоците за проширување: Обврзани се да дадат
информација за финансирањето на националните програми за болестите на
годишно ниво и да прикажат извор на податоци во нивните извештаи.
• Овие критериуми се однесуваат без разлика дали предлогот е
препорачан од владините или од невладините примарни реципиенти.

29. Како да се пресмета минималната граница?
Владин придонес
Влада + придонес на Глобалниот фонд
• Просечно издвојување на финансии од владата за болеста на
Владин годишно ниво со трошоците за изминатите две години (пр. 2010
придонес и 2011) и за тековната година (пр. Буџет за 2012)
• Владини приходи
• Владини заеми од надворешни приватни кредитори (пр.
кредити од Светската Банка)
• Сретства за олеснување на долгот
• Годишен просек на побарано финансирање и други
Финансирање
постоечки грантови на Глобалниот фонд за првата
од ГФ
консолидирана фаза на имплементација

30. Обновување на грантови:
Фокус на предлогот
• Не треба да исполнат ниту еден
Земји со мал приход критериум
• Земјите со понизок приход мора да се
Земји со понизок приход и фокусираат на најмалку 50% од
Земји со висок приход „популацијата со најголем ризик“ и/или
„интервенциите со највисоко влијание“
• Земјите со висок-среден приход мора да
фокусираат 100% на „најризичната
Земји со висок-среден популација“ и/или „интервенции со највисоко
приход влијание“.
Дефиниција на
следниот слајд

31. Дефиниција на фокусот
• Дефинирано во определен и признаен епидемиолошки
Популација со контекст
највисок ризик
• Имаат значително повисоки ризици, смртност или
морбидитет
• Имаат значително помал пристап или достапност до
релевантните сервиси во споредба со остатокот од
популацијата
• Дефинирано во определен и признаен епидемиолошки
Интервенции со
највисоко контекст
влијание • Се однесува на новонастанатите закани за контрола на
болестите, ги крева бариерите за да го прошири
делувањето во однос на болеста и/или создава услови за
подобрување на достапноста на сервисите.
• И/или овозможува пристап до нови технологии кои
дозволувват најдобар третман;
• Не се адекватно финансирани

32. Обновување на грантови:
Прилагодувања базирани на перформансите
Дополнително финансирање за секој грант е одредено со проценка на перформансите, финансиската ефикасност и
буџетската оправданост за следниот период на имплементација.
Проценка на перформансите Опсег на индикативни инвестиции
A1 Пречекорени очекувања Помеѓу 90-100% од првичната предложена сума за последователниот
A2 Исполнети очекувања период на имплементација*
Помеѓу 60-89% од првичната предложена сума за последователниот период
B1 Адекватност
на имплементација
Помеѓу 30-59%од првичната предложена сума за последователниот период
B2 Неадекватност но покажан потенцијал
на посветеност.
C Неспособност Индивидуално TBD
„Опсегот на индикативни инвестиции“ е единствената „почетна точка“ како препорака за продолжено
финансирање за ПР.

33. Вредност на парите во грантовите
Мора да се обрне внимание на четири клучни
точки за да се процени вредноста на парите:
1. Целосна стратегија
Дали програмата инвестира во правилниот пристап и приоритетниот
контекст? Вредност за
парите
2. Ефикасност
Дали имплементираните интервенции се ефективен начин за да се
достигнат целите на програмата?.
3. Ефективност
Дали се имплементира со најмали трошоци за постигнување на
посакуваните резултати?
4. Дополнително
Дали ГФ финансира дополнително за постоечките активности и ресурси?

34. Ви благодарам
34