1. การบริหารงานบุคคล
มนุษย์ คือ ทรัพยากรที่มีค่าที่สุดขององค์การ องค์การประสบ
ความสาเร็จหรือล้มเหลว ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลักคือบุคคลในองค์การ
ถึงแม้จะมีเครื่องมือเครื่องจักรที่ทันสมัยอย่างไรก็ตาม ถ้าบุคคลใน
องค์การขาดความรู้ความสามารถก็ไม่อาจใช้ประโยชน์จากเครื่องมือที่
ทันสมัยนั้นได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ ดังนั้นจึงมีความจาเป็นอย่างยิ่งที่
จะต้องให้ความสาคัญต่อการบริหารงานบุคคล ซึ่งเป็นกระบวนการที่
เริ่มตั้งแต่การวางแผนกาลังคน จนกระทั่งถึงการพ้นสภาพจากการเป็น
พนักงานขององค์การในที่สุด

2. ความหมายของการบริหารงานบุคคล
เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่า ปัจจัยพื้นฐานของการประกอบธุรกิจ5M’s
คือ คน วัตถุดิบ เครื่องจักร เงินทุน และการบริหาร จะเห็นได้ว่าคนเป็น
องค์ประกอบประเภทหนึ่งที่ทุกองค์การต้องให้ความสาคัญ องค์การใดมีคนที่ดี
คุณภาพย่อมจะนาพาให้องค์การนั้นไปสู่ความสาเร็จตามวัตถุประสงค์ได้อย่างมี
ประสิทธิภาพ มีผู้ให้ความหมายของการบริหารงานบุคคลไว้หลายแนวทางพอ
สรุปได้ดังนี้ การบริหารงานบุคคล หมายถึง การจัดหาบุคคลที่มีคุณสมบัติ
เหมาะสมเข้าทางานในตาแหน่งต่าง ๆเพื่อให้ได้ประสิทธิผลสูงสุด แต่ทั้งนี้ต้อง
คานึงถึงความสุขและความพึงพอใจของบุคลากรในหน่วยงานด้วย

3. ความสาคัญของการบริหารงานบุคคล
• บุคคลในองค์การ เปรียบเสมือนชิ้นส่วนสาคัญในการขับเคลื่อนองค์การเพื่อไปสู่
จุดหมายปลายทางที่กาหนดไว้ ดังนั้นจึงควรศึกษาความสาคัญของการบริหารงาน
บุคคลซึ่งแยกเป็นประเด็นสาคัญๆได้ดังนี้
• -ช่วยเสริมสร้างขวัญและกาลังใจไม่ว่าจะเป็นด้านความสะดวกสบาย
-ช่วยให้องค์การมีความมั่นคงและมั่งคั่งเมื่อพนักงานมีความมุ่งมั่นในการทางาน
ย่อมส่งผลให้องค์การมีความเจริญเติบโตและเข้มแข็งผลผลิตเป็นที่ยอมรับของ
ตลาดและมีศักยภาพในการแข่งขันสูง
-ช่วยให้เกิดความมั่นคงแก่สังคม สังคมประกอบขึ้นจากกลุ่มบุคคลเล็กๆ มา
รวมกันถ้าแต่ละกลุ่มมีความมั่นคงย่อมส่งผลให้สังคมเกิดความมั่นคงเช่นกัน
-ช่วยให้เกิดความมั่นคงแก่ประเทศชาติ ถ้าบุคลากรของทุกองค์การเป็นผู้มี
ความสามารถ

4. หน้าที่การบริหารงานบุคคล Personal Functional
• การบริหารงานบุคคล คือ กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับบุคลากรภายใน
องค์การเริ่มตั้งแต่การวางแผนกาลังคน การพัฒนาประสิทธิภาพในการ
ทางาน โดยมีการสร้างแรงจูงใจด้านต่างๆ เพื่อให้องค์การบรรลุ
วัตถุประสงค์ที่กาหนดไว้ซึ่งอาจพิจารณาขอบเขตของงานด้านบริหารงาน
บุคคลได้แก่
• การวางแผนกาลังคน Personnel Planning
• การสรรหาและการคัดเลือก Finding and Selectiong
• การจัดบุคคลเข้าทางาน Recruitment
• การปฐมนิเทศ Orientation
• การพัฒนาและฝึกอบรม Training and Development
• การเลื่อนชั้นและการโยกย้ายTransfer and Promotion
• การสร้างแรงจูงใจ Motivation

5. • การจัดการด้านสวัสดิการ Welfare
• การพ้นจากงาน working Leave
• แรงงานสัมพันธ์ Labor Relation
การวางแผนกาลังคน การดาเนินธุรกิจย่อมจะมีบางช่วงเวลาที่ต้องใช้
กาลังคนมาก บางช่วงใช้กาลังคนมากก็สิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย ถ้ากาลังคน
น้อยก็ทาให้งานภายในองค์การเกิดความเสียหายได้เช่นกัน
การวางแผนกาลังงานจะต้องมีการวิเคราะห์งาน เพื่อให้ทราบถึง
การจัดหมวดหมู่ของงานและการประเมินผล การวิเคราะห์งาน Job
Analysis

6. • 1. คาบรรยายลักษณะงาน JOB Descriptionเป็นข้อกาหนดหน้าที่ของ
งานในด้านต่างๆ เพื่อให้ทราบถึงขอบเขตของงานด้านนั้น โดยจะมี
รายละเอียดดังนี้
– หน้าที่รับผิดชอบ
– กิจกรรมที่ต้องทา
– ขอบเขตความรับผิดชอบ
– หน่วยงานที่ต้องติดต่อ
2. คุณสมบัติของพนักงาน Job Specification เป็นการกาหนด
คุณสมบัติของพนักงานที่จะทาหน้าที่ต่าง ๆ ให้สอดคล้องกับงานที่
จะต้องรับผิดชอบเช่น

7. • อายุ
• การศึกษา
• สายตา
• บุคลิกภาพ
• ส่วนสูง
• น้าหนักตัว
• สถานภาพ
คิดดีและมี
เมตตาต่อกันนะ
คะ

8. • 3. การจัดหมวดหมู่ของงาน Job Classification คือ การจัดการเกี่ยวกับ
งานให้เป็นระบบ งานใดมีความสัมพันธ์กับหน่วยงานอื่นๆ ในลักษณะ
ที่มีความคล้ายคลึงกัน ก็สามารถจัดให้อยู่ในหมวดหมู่เดียวกัน
• 4. การประเมินผลงาน Job Evaluation ภายหลังจากการจัดการเกี่ยวกับ
งานในประเด็นต่าง ๆ แล้วจะต้องมีการประเมินผลของงาน เพื่อใช้เป็น
การกาหนดค่าตอบแทนรวมถึงการจัดสวัสดิการด้านต่างๆ ให้เหมาะสม
การสรรหาการคัดเลือก
การสรรหาบุคลากร เพื่อเข้ามาร่วมงานกับองค์การ ผู้รับผิดชอบจะต้องมี
การหาข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับคุณสมบัติของบุคคลที่ต้องการอ่าน จากนั้นจึง
ดาเนินการขั้นตอนต่อไปสามารถแบ่งออกได้2 ประเภทคือ

9. • 2.1 การสรรหาจากภายในองค์การ คือ เมื่อองค์การมีความต้องการ
พนักงานในตาแหน่งผู้บริหารระดับต่างๆ ไม่จาเป็นต้องประกาศรับ
สมัครบุคคลภายนอกเสมอไปทั้งนี้เพราะบุคลากรภายในองค์การบางคน
อาจมีคุณสมบัติที่เหมาะสมอยู่แล้วก็ได้ ซึ่งการสรรหาบุคลากรภายใน
กิจการมีข้อดีในด้านขวัญและกาลังใจ
• 2.2 การสรรหาจากภายนอกกิจการ ตาแหน่งงานบางประเภทมีความ
จาเป็นที่จะต้องหาจากแหล่งภายนอก เพราะมีบุคคลที่มีคุณสมบัติที่
เหมาะสมกว่าภายใน ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ที่องค์การจะได้รับในด้านของ
ความหลากหลายด้านความคิดสร้างสรรค์จากบุคคลภายนอก แหล่ง
กาลังคนภายนอกที่สาคัญได้แก่

10. 2.2.1 สานักจัดหางานของรัฐบาล
หน่วยงานของรัฐบาลจะได้รับเงินสนับสนุนจากภาษีอากร
ให้บริการโดยไม่คิดบริการจากผู้สมัครและนายจ้าง ในกรณีที่
นายจ้างต้องการจะใช้บริการของสานักงานจัดหางานของรัฐบาลแล้ว
นายจ้างจะต้องแจ้งให้สานักจัดหางานทราบถึงคุณสมบัติอย่างต่าของ
ผู้สมัครงานที่นายจ้างต้องการ
2.2.2 สานักจัดหางานของเอกชน
หน้าที่ของสานักงานจัดหางานของเอกชนจะเหมือนกับ
สานักจัดหางานของรัฐบาลแล้ว นายจ้างจะต้องแจ้งให้สานักจัดหา
งานทราบถึงคุณสมบัติอย่างต่าของผู้สมัครงานที่นายจ้างต้องการ

11. • 2.2.3 ผู้สมัครงานที่ไม่ได้ถูกเสาะหาโดยธุรกิจ
บุคคลบางคนอาจจะสมัครงานกับธุรกิจ โดยที่ธุรกิจไม่ได้
ทาการเสาะหาดังนั้นถ้าหากว่าธุรกิจต้องการผู้สมัครงาน
ประเภทนี้แล้ว บริษัทจะต้องพยามสร้างชื่อเสียงที่ดีภายใน
สังคม นอกจากนี้บริษัทควรจะมีแผนกบุคคลที่หาได้ง่ายเมื่อ
ผู้สมัครงานประเภทนี้เข้าไปภายในอาคารของบริษัท

12. • 2.2.4 การโฆษณา
• ธุรกิจอาจจะใช้ทั้งหนังสือพิมพ์รายวันและวารสารต่างๆ ด้วยการซื้อเนื้อ
ที่ของหนังสือเหล่านี้ในการโฆษณา
• 2.2.5 สหภาพแรงงาน
• ในกรณีที่นายจ้างต้องการพวกช่างต่างๆ อาจจะเป็นช่างไฟฟ้า ช่างทาสี
และช่างไม้นั้น นายจ้างอาจจะทาการเสาะหาได้จากสหภาพแรงงานของ
อาชีพเหล่านี้
• 2.2.6 สถาบันการศึกษา
ในแต่ละปีบริษัทจะส่งเจ้าหน้าที่ไปยังสถาบันการศึกษาต่าง ๆ เช่น วิทยาลัย
มหาวิทยาลัย และโรงเรียนวิชาชีพ เพื่อทาการสัมภาษณ์นักเรียนหรือนักศึกษา

13. • กาลังจะสาเร็จการศึกษาเพื่อรับเข้าทางานที่บริษัท สถาบันการศึกษา
อาจจะมีศูนย์กลางจัดหางานอยู่ภายในสถาบันแล้ว โดยเป็นตัวเชื่อม
ระหว่างธุรกิจและนักศึกษา
• 2.2.7 การแนะนาโดยพนักงาน
• บริษัทบางแห่งจะสนับสนุนให้พนักงานของบริษัทแนะนาบุคคล
ที่พวกเขาเห็นว่าบริษัทควรจะรับเข้าทางาน การปิดประกาศและ
การประชุมที่จัดโดยผู้จัดการบุคคลมักจะใช้สาหรับความมุ่งหมาย
ดังกล่าวที่อาจจะเกิดขึ้นคือ พนักงานของบริษัทอาจจะแนะนา
บุคคลใดๆ ที่มีคุณสมบัติไม่เหมาะสมที่เป็นเพื่อนของพวกเขาเข้า
ทางานได้

14. • การคัดเลือก
เป็นกระบวนการที่ต่อเนื่องมาจากการสรรหาบุคลากรแบ่งออกเป็น 2
ระบบ ใหญ่ๆ คือ การบริหารบุคคลระบบคุณธรรม Merit system และการ
บริหารบุคคลระบบอุปถัมภ์ Patronage System
ระบบคุณธรรม มี4 ประการคือ
ความเสมอภาค หลักความสามารถ
หลักความมั่นคง
หลักความเป็นกลาง
ทางการเมือง

15. สรุป
• องค์การจะเดินไปสู่ความล้มเหลวหรือความสาเร็จได้นั้น ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบ
สาคัญคือ การบริหารงานบุคคล องค์การใดมีการบริหารงานบุคคลที่ดีย่อมจะเกิด
ประโยชน์สะท้อนกลับให้เกิดความมั่นคงและความสาเร็จซึ่งสรุปความสาคัญของการ
บริหารงานบุคคลได้ดังนี้
-ช่วยส่งเสริมสร้างขวัญและกาลังใจให้พนักงาน
-ช่วยให้เกิดความมั่นคงแก่องค์การ
-ช่วยให้เกิดความมั่นคงแก่สังคม
-ช่วยให้เกิดความมั่นคงแก่ประเทศชาติ เป็นต้น