Bilişim Teknolojileri Sınıfı

1. Bilişim Teknolojileri Sınıfı Nedir?
BTÖ 418 ÖĞRETMENLİK
UYGULAMASI
2014- 2015 Bahar
www.bto418blog.wordpress.com
Prof. Dr. BuketProf. Dr. Buket
AKKOYUNLUAKKOYUNLU
Arş Gör.Arş Gör.
Esra TELLİEsra TELLİ
Arş Gör.Arş Gör.
NihalNihal
MENZİMENZİ
ÇETİNÇETİN

2. Bilişim Teknolojileri
Sınıfı
Türkiye’de ilköğretim ve ortaöğretim okullarında bilişim
teknolojileri dersi öğretim programının uygulanması sürecinde
yararlanılan temel öğrenme ve öğretme ortamı olarak kullanılan
sınıflara “Bilişim Teknolojileri (BT) Sınıfı” denir.
Bilişim teknolojisi sınıfları bilgisayar laboratuvarı ve bilgisayar
sınıfı olarak da bilinmektedir.
2

3. Bilişim Teknolojileri
Sınıfı
• BT sınıflarında bilişim teknolojisi araçlarıyla her gün eğitim
çalışmaları kapsamında öğrencilere bilgisayar teknolojisi
kullanımı öğretildiği gibi çeşitli dersler için bilgisayar destekli
eğitim uygulamaları ve öğrencilerin ders dışı çalışma etkinlikleri
gerçekleştirilir.
• BT sınıfları öğrenciler, öğretmen, tahta ya da akıllı tahta,
yansıtma araçları, network cihazları, bilgisayar donanımları,
elektrik sistemleri, kablolama sistemleri, masa ve sandalye
oturma düzenleri, kesintisiz güç kaynakları gibi pek çok
bileşenden oluşur.
3

4. Bilişim Teknolojileri Sınıflarının Fiziksel
Özellikleri
BT sınıfları ergonomi açısından incelendiğinde öğrenme ortamlarının
fiziksel özellikleri:
• Boyut ve hacim
• Aydınlatma,
• Renklendirme,
• Gürültü
• Masa ve sandalye
• Bağıl nem ve sıcaklık
• Yerleşim şekilleri olarak belirtilmiştir (Cengizhan, 2004; Tamer
ve Koç , 2010).
Okullarda BT sınıflarının açılmasında ve BT sınıfı sayısının
belirlenmesinde
okul tipleri ve okullardaki öğrenci sayıları belirleyicidir.
4

5. Bilişim Teknolojileri Sınıflarının Fiziksel
Özellikleri
Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda BT sınıfı açılmasında ve BT
sınıflarının büyüklüğüne karar verilmesinde kullanılan ölçütler
aşağıdaki tabloda verilmiştir.
5
Okul Tipi Öğrenci Sayısı Bilgisayar Sayısı BT Sınıfı Sayısı
A 400’den az 10+1 1
B 401-800 15+1 1
C 801-1200 20+1 1
D 1201-1600 15+1 2
E 1601-2000 20+1 2
F 2001-2500 15+1 3
G 2501’den fazla 20+1 3

6. Bilişim Teknolojileri Sınıflarının Fiziksel
Özellikleri
Dirisağlık, Kabakçı, (2007);
– BT sınıflarının fiziksel olarak düzenlenmesi ve verimli
kullanılması oldukça önemlidir.
– Sınıf ortamı kalabalık olmamalı, uyumu kolaylaştırmalı,
öğrencilere serbestçe hareket olanağı sağlamalıdır.
6

7. Bilişim Teknolojileri Sınıflarının Fiziksel
Özellikleri
Yaygın olarak üç yerleşim düzeni kullanılmaktadır. Bunlar;
Klasik Sınıf Düzeni: Geleneksel yerleşimde bilgisayarlar yan yana ve
arka arkaya düz sıra şeklinde sıralanırlar.
7

8. Bilişim Teknolojileri Sınıflarının Fiziksel
Özellikleri
U Düzeni: Öğrenci bilgisayarları duvar kenarlarına yerleştirilir.
Günümüzde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda çoğunlukla BT
sınıf kurulurken U yerleşim düzeninin tercih edildiğini görmekteyiz.
8

9. Bilişim Teknolojileri Sınıflarının Fiziksel
Özellikleri
U düzeni, geleneksel düzen ve küme düzeni dışında daire, proje,
karma yerleşim düzenleri gibi farklı isimlerde yerleşim düzenleri de
oluşturduğu görülmektedir.
9
Yerleşim düzeni oluşturulurken etkileşim, hareket alanı,
yönetilebilirlik, temizlik, güvenlik ve fiziksel alan özellikleri dikkate
alınmalıdır.

10. Bilişim Teknolojileri Sınıflarının Fiziksel
Özellikleri
Küme Düzeni: Bilgisayarlar sınıfa istasyonlar şeklinde yerleştirilir
10

11. Bilgisayar Kullanımı ve Ergonomi
Neden "F" Klavye
Klavye Türkçeye uygun olarak hazırlanmıştır. Türkçede en çok
kullanılan harfler, klavyenin ortasına (en güçlü parmakların bastığı
alanlara) dizilmiş, daha az sıklıkla kullanılan harfler kullanım
oranlarına göre kenarlara doğru yayılmıştır. Bu şekilde mümkün
olan en yüksek yazma hızı sağlanmıştır .
11

12. Bilgisayar Kullanımı ve Ergonomi
Ergonomi kelimesi Yunanca’daki; iş
anlamındaki “ergos” ve doğal yasalar
anlamına gelen “nomas” sözcüklerinde
saklıdır. Bu sözcüklerden meydana gelen
“ergonomi” kavramı ilk kez 1949 yılında
Oxford’da işin insana uyumu sorunuyla
ilgilenen uzmanlar ile yapılan toplantıda
kullanılmıştır (Erkan, 1977).
12

13. Bilgisayar Kullanımı ve Ergonomi
Ergonomi insanın yapısal ve fonksiyonel özelliklerine, yetenek ve
kısıtlarına ilişkin bilgiler bütünü olarak tanımlanmaktadır (Milli
Prodüktivite Merkezi [MPM], 2009).
13

14. Bilgisayar Kullanımı ve Ergonomi
Ergonomi, insan ile işin birbirine en uygun biçimde uydurulması
amacı ile insan biyolojisi bilimlerinin teknik bilimlerle birlikte
kullanılmasıdır.
14

15. Ergonominin Eğitim Ortamları İçin Önemi
Bilgisayar kullanımının giderek yaygınlaşması ve devletin de
bilgisayarlı eğitime destek vermesi, bütçe kaynaklarının büyük bir
çoğunluğunu okullara bilgisayar laboratuvarı kurulumuna ayırması
ile birlikte, bilgisayarların öğrenci sağlığına etkileri kavramı da ön
plana çıkmaktadır.
15

16. Ergonominin Eğitim Ortamları İçin Önemi
Bilgisayar kullanırken doğru oturuş şekli nasıl olmalı?
•Masa yüksekliği 65-70 cm olmalıdır.
•Koltuk yüksekliği ayarlanabilir, sırtı bele uygun ve esnek olmalıdır.
•Omuzlar rahat bırakılmış olmalıdır.
•Dik oturulmuş ve sırt desteklenmiş olmalıdır.
•Kollar yatay ya da biraz yukarıda olmalıdır.
•Dirsek ve eller düz bir çizgide olmalıdır.
•Bacakların üst kısmı yatay olmalıdır.
•Dizler 9 ya da 110 derece açıda olmalıdır
16

17. Ergonominin Eğitim Ortamları İçin Önemi
Bilgisayar kullanırken göz sağlığımız için nelere dikkat etmeliyiz?
•Ekrandan 45-75 cm. uzakta oturmalıdır.
• Ekranın üst kenarı ile göz hizasının aynı seviyede olmasına dikkat
edilmelidir.
•Kağıt tutucu kullanıyorsak bunu ekranla aynı hizada tutmalıyız.
•Odanın loş ışıklı, aydınlatma 30-50 mumluk olmalıdır.
•Işık ekrana dik açıyla gelmemelidir.
•Işık yansıma ve parlamaları önlenmelidir.
•15-20 dakikada bir kısa süre gözleri uzağa
odaklayarak göz kaslarının dinlenmesi sağlanmalıdır.
17

18. Bilgisayarların Yerleşimi
• Bina içindeki yerleşim: Yeni üretilen perdeler ve soğutma
sistemleri her ne kadar sınıfları ve bilgisayarları korumaya yeterli
gibi görünse de her zaman Kuzey’e bakan soğuk bir sınıf ideal.
• Sınıf içindeki yerleşim: Uzmanlar, öğrencilerin birbirini
göremediği ve öğretmenin gözlemlemesini kolaylaştıran U düzeni
ve karşılıklı düzen en ideal olanı. Öğrenciler kendi bilgisayarlarını
göremediği için birbirlerinin yaptıkları hakkında yorum ve eleştiri
yapamaz böylece motivasyonlarında eksilme olmuyor.
18

19. Bilgisayarların Yerleşimi
• Öğretmen oturduğunda: Bilişim Teknolojisi öğretmenlerinin ve
Teknoloji sınıflarının kullanan öğretmenlerin başlıca
sorunlarından biri. Unutmayalım ki, öğrencileri gözetim altında
tutmak ve otokontrol sağlanmış olsa bile öğrencileri kötü ve
sakıncalı içerikten uzak tutmak gerekiyor.
• Hangi öğrenci nerede: Öğrencilerin her geldikleri derste farklı bir
bilgisayarda oturmak istemesi arızalı ya da geçici süreliğine kapalı
olan bilgisayarları gördüklerinde sınıf içinde telaşla
koşuşturmalarına neden olacaktır. Bu yüzden kesinlikle
öğrencilerin oturacağı bilgisayarlar dönem başlarında belirtilmeli
ve hangi ders olursa olsun bu bilgisayarları kullanmaları telkin
edilmelidir.
19

20. Bilgisayarların Yerleşimi
• Öğretmen ve Öğrenciler için yönergeler:
20
Konumuz her ne kadar kendi
kendisine işleyen, arızasız, virüssüz
bir BT Sınıfı düzeni de olsa önlem
almak gereklidir. Bu önlem
kabloların saklanmasından tutun da
tabelaların uygun yerlere asılmasına
kadar varabilir.

21. Bilgisayarların Yerleşimi
• Öğrencilerin bulunmaması gereken Öğretmen Cihazları ve
Elektrik ile ilgili mekanizmaların etrafına “Lütfen bu alana
girmeyiniz” şeklinde uyarı konulmalıdır. Diğer öğretmenlerle
ortak çalışan bir branş olduğunuzu düşünecek olursak klasör ve
programların zarar görmemesi için öğrencileri öğretmen
masasından uzak tutmak için hem sözle hem de tabela ile
yönergeler hazırlanmalıdır. Bunun dışında her zaman sınıfta
bulunamayacağınız için sistemin açılıp kapatılması ve elektrik
mekanizmasının kullanımı, dikkat edilmesi gereken konularda
RESİMLERLE ve BÜYÜK FONTLARLA mutlaka gerekli uyarıları
yapın.
21

22. Bilgisayarların Yerleşimi
• Almakta üşendiğiniz bir önlem yüzünden her biri 220 volt çeken
aletler ya da regülatör, sıyrılmış bir kablo başınızı ciddi bir
biçimde ağrıtmasın.
• Dönem başında ve sonunda özellikle sınıfların temizliği yapılırken
mutlaka ağ kablolarını Kablo kanalları içerisine, dışarıda kalan
bilgisayar kablolarını ise kablo gericilerle 3-4 kabloyu birleştirerek
masa haznelerindeki kablo kanallarına gizleyin. Ayak
uzatılmasıyla dahi tehlike yaratabilecek bu kablolar
gerektiğinden uzun olduğunda hem temizlik hem de sıyrılma
olması durumunda kazalara mahal verebilir.
22

23. ÖĞRENCİLERE YÖNERGE
Bilişim teknolojileri sınıfı kullanımında nelere dikkat etmeliyiz
•Kendimize ayrılan bilgisayardan başkasını kullanmamalıyız.
•Bilgisayarı Açma-Kapama düğmesine basmadan Başlat
menüsünden kapatmalıyız.
•Çalışmamız bittikten sonra bilgisayarımızı ve monitörünü kapatıp,
sandalyemizi eski konumuna getirmeliyiz.
•Öğretmenin bilgisi dışında Hard disk’e (sabit disk) herhangi bir
program yüklemeye çalışmamalıyız.
•Bilgisayarlara virüs kontrolünden geçmemiş yabancı disket, CD,
USB bellek takmamalıyız
23

24. Kaynaklar
• Tamer, S. L., Koç, M. (2010). Bilgisayar laboratuarlarının fiziksel ergonomik
kriterler açısından değerlendirilmesi: Süleyman Demirel Üniversitesi örneği.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
• Çiğdem POLAT (2007). Her Yönüyle Standart Bir Bilgisayar Laboratuarı
Tasarımı.Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
24

25. 16/03/15 25
BT ÖĞRETMENLERİNİN BT SINIFINDA YAŞADIĞI
SORUNLAR
Temizlik ve Düzen Teknik Aksaklıklar Yönetsel Sorunlar
Temizliğin öğretmene kalması Bilgisayarların eski olması İdarenin ilgisizliği
Düzenli temizlik yapılmaması Yeni işletim sistemlerini desteklememesi BT sınıfının toplantı salonu
olarak kullanılması
Öğrencilerin oturma düzenine
uymaması
Bilgisayarların çabuk bozulması
Sandalyelerin ergonomik
olmaması
Teknik aksaklıklardan dolayı öğrencilerin
konsantrasyonunun bozulması
Sınıfın küçük olması İnternet bağlantısı sorununun olması
Bilgisayarların toplama bu yüzden bakımlarının zor
olması
Tek tip bilgisayarın olmaması
Yetersiz bilgisayar sayısı
MEB'in engelleri yüzünden her web sayfasına
girilememesi
Yeni bilgisayarlar için yazılımların maliyetli olması

26. TEŞEKKÜR EDERİZ
16/03/15 26