1. BiÕn lß g¹ch thµnh xëng xuÊt khÈu
"Trë bé"
C¸ch ®©y hai n¨m, trong chuyÕn tham quan lß gèm nung cña doanh nh©n
NguyÔn TÊn NghÜa ë thÞ x· VÜnh Long, chuyªn lµm "®å rãt", - ®óc khu«n b»ng
th¹ch cao råi rãt nguyªn liÖu vµo - «ng B¶y bÞ mª hoÆc khi nghe chØ sau ba
n¨m ra nghÒ thµnh ®¹t, vÞ chñ nh©n nµy ®· cÊt ®îc ng«i biÖt thù kho¶ng 5,5 tØ
®ång. Sau khi häc hái mét sè kinh nghiÖm vµ nghe tham vÊn kü cµng, «ng B¶y
l¹i "kh¨n gãi" ®i häc hái thªm nghÒ gèm sø ë L¸i Thiªu (B×nh D¬ng) ®Ó cñng cè
thªm hiÓu biÕt vÒ lÜnh vùc míi mÎ nµy vµ t×m ph¬ng ¸n kh¶ thi nhÊt.
Sau khi quyÕt ®Þnh chän híng ph¸t triÓn gèm nung theo m« h×nh VÜnh Long -
v× gèm sø vèn lµ thÕ m¹nh khã c¹nh tranh cña L¸i Thiªu, l¹i kh«ng ®îc giíi ch¬i
mü thuËt chuéng b»ng gèm nung - «ng B¶y trë qua VÜnh Long nghiªn cøu kü
h¬n m« h×nh "lß nóm". Lß nµy trßn nh nãn l¸, t¬ng tù nh lß nung g¹ch hiÖn cã
nªn ®ì tèn kÐm trong ®Çu t chuyÓn ®æi ph¬ng thøc s¶n xuÊt. §ång thêi «ng
"chiªu mé" ®îc s¸u thî trÎ cña VÜnh Long, cã kinh nghiÖm vµ thµnh thôc trong
nghÒ vÒ hîp t¸c víi m×nh, gåm Dòng, chuyªn lµm khu«n th¹ch cao; VÜnh, Chung
vµ TÌo, chuyªn n¾n khu«n ®Êt; vµ Hµ, thî n÷ duy nhÊt, chuyªn "su«n bãng" hµng
méc tríc khi ®a vµo lß nung. Nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho sè thî trÎ nµy yªn t©m lµm
viÖc, «ng B¶y tr¶ l¬ng c¬ b¶n cho mçi ngêi mét triÖu ®ång/th¸ng, vµ bao lu«n ¨n
nghØ t¹i gia ®×nh.
Gi÷a lóc c«ng viÖc ®ang tiÕn triÓn th× mét ngêi con, vèn lµ trî thñ ®¾c lùc cña «ng,
®ét ngét qua ®êi v× tai n¹n khiÕn mäi viÖc gÇn nh bÞ ngng trÖ do thiÕu ngêi tæ chøc
thùc hiÖn. Th¸ng 10-2000, «ng B¶y b¾t tay trë l¹i dù ¸n vµ s¶n xuÊt thö vµo cuèi n¨m.
Trong thêi gian nµy «ng vÉn duy tr× nghÒ nung g¹ch ngãi ®Ó gi÷ thî vµ lÊy ng¾n nu«i
dµi. KÕt qu¶, c¸c mÆt hµng ra lß ®Òu ®¹t gi¸ trÞ sö dông, nhng ®é tinh x¶o cha thÓ
c¹nh tranh víi c¸c "®¹i gia".
Nghiªm kh¾c rót kinh nghiÖm, «ng nhËn thÊy ngoµi kiÓu d¸ng h¬i th«, cßn do lß
g¹ch cã h×nh ch÷ nhËt nªn ®é chÝn cña s©n phÈm kh«ng ®Òu nh nh÷ng lß
nung h×nh trßn cña gèm VÜnh Long. Kh«ng n¶n chÝ, «ng B¶y vµ cËu con trai
tiÕp tôc nghiªn cøu kh¾c phôc ®Ó nhiÖt ®é trong lß ph©n bè ®Òu.
Anh D¬ng Minh Sang -con «ng B¶y - phô tr¸ch kü thuËt, nhí l¹i: "Nh×n bÒ ngoµi
tëng ®¬n gi¶n, ®i s©u míi thÊy nghÒ gèm cã nhiÒu yªu cÇu rÊt kh¾t khe. Tëng
"lß nµo còng lµ lß", mÎ ®Çu tay chóng t«i mÊt c¶ tuÇn lÔ vÉn kh«ng ®¹t kÕt qu¶
nh mong muèn. VÒ sau ph¶i tËp trung c¶i tiÕn vØ ®èt míi c¶i thiÖn t×nh thÕ.
Giê th× mÎ nµo ch¾c có mÎ ®ã? Nhê c¶i tiÕn thµnh c«ng mét sè gi¶i ph¸p kü
thuËt, c¬ së ®· kh«ng tèn thªm mÊy chôc triÖu ®ång x©y lß míi nh dù kiÕn".
Vµ thµnh c«ng ®· ®Õn khi vµo gi÷a th¸ng 3-2001 nh÷ng mÎ gèm mang th¬ng
hiÖu B«ng Sen chÝnh thøc ra m¾t c«ng chóng víi yªu cÇu kü thuËt vµ mü thuËt
kh«ng thua kÐm c¸c ®ång nghiÖp ®µn anh; trong sù ngì ngµng cña bao ngêi.

2. ¤ng Lª Phó Héi (S¸u Héi), BÝ th TØnh ñy An Giang, hay tin còng ®Õn xem, ®éng
viªn tinh thÇn d¸m nghÜ vµ biÕt lµm cña ngêi thî giµ ham cÇu tiÕn nµy.
Nh÷ng s¶n phÈm mang h¬i thë vïng B¶y nói
H«m chóng t«i ®Õn, gÆp lóc lß gèm ®· xuÊt ®Õn mÎ thø ba víi hµng chôc lo¹i
s¶n phÈm b¾t m¾t du kh¸ch trong vµ ngoµi níc, nh c¸c pho tîng PhËt, h×nh vò
n÷, thó vËt, ®éc b×nh, chËu c©y c¶nh vµ ®å dïng th«ng thêng. "Lµm ra s¶n
phÈm ®· khã nhng khã h¬n lµ lµm sao tiªu thô. Ch¾c lµ «ng B¶y ®· tÝnh kü
chuyÖn nµy?", t«i hái. "Thùc ra nghÒ gèm xuÊt khÈu lo nhÊt lµ kü thuËt vµ mü
thuËt chø kh«ng ph¶i ®Çu ra. VÜnh Long cã mÊy chôc lß cßn kh«ng sî Õ, An
Giang míi cã "m×nh ªn" qua, th× lo g×!"' Võa nãi «ng B¶y võa «m khÖ nÖ mét
cÆp chim ng b»ng gèm sø do m×nh vÎ kiÓu, hµo høng kÓ: "HiÖn c¸c kh©u tõ
®óc khu«n, t¹o mÉu vµ ra thµnh phÈm, kÓ c¶ "®å rãt" (®å ®æ khu«n) ®Òu do
thî t¹i chç lµm tÊt. ¥' ®©y cã nh÷ng mÉu lÊy "tø " tõ s¶n phÈm cña nhiÒu n¬i, nh-
ng chØ lµ tham kh¶o chø kh«ng sao chÐp. Bëi t«i quan niÖm gèm An Giang
ph¶i cã phong c¸ch, h¬i thë riªng cña vïng B¶y Nói!".
§Ó chøng minh, «ng B¶y cÇm bøc tîng mét n÷ thÇn cã mµu son ®Æc trng cña
gèm L¸i Thiªu, gi¶i thÝch: §Êt ë trÓn lµm g¹ch hÕt ý, nhng nung gèm cã mµu ®á
au nh s¬n lãt, kh«ng ®îc giíi ch¬i mü thuËt níc ngoµi chuéng b»ng ®å ®Êt pha
phÌn cña vïng nµy, khi ra hµng tr«ng mèc mèc nh cæ vËt thø thiÖt. Kh¸ch hµng
ph¬ng T©y kho¸i "gu" nµy h¬n. Mét doanh nh©n chuyªn mua b¸n gèm mü nghÖ
cña §øc ®· ®Õn xem hµng vµ cã xÐt nh vËy?
Chóng t«i ®Õn xem khu s¶n xuÊt cña c¬ së B«ng Sen, réng gÇn 10.000 m2. N¬i
®©y tõng cung øng h¬n 11 triÖu viªn g¹ch mçi n¨m trong suèt hµng chôc n¨m
qua. Giê vÉn cßn 60 c«ng nh©n tiÕp tôc lµm g¹ch ®Ó lÊy g¹ch nu«i mü nghÖ.
HiÖn nay, viÖc chuyÓn ®æi s¶n xuÊt vµ ®µo t¹o thî ®ang ®îc tiÕn hµnh dÇn
dÇn. Chñ nhµ cho biÕt, sau khi bé m¸y s¶n xuÊt doanh b¾t ®Çu æn ®Þnh sÏ
chuyÓn hoµn toµn sang lµm gèm xuÊt khÈu. ¤ng B¶y chØ mét c« g¸i xinh x¾n
®ang xoay tÝt mét chiÕc chËu cã hoa v¨n b¾t m¾t, giíi thiÖu: "§©y lµ c« H¹nh,
21 tuæi, mét trong nh÷ng thî trÎ cã tay nghÒ kh¸, cßn kia lµ nh÷ng cËu chuyªn
®óc khu«n th¹ch cao, ®Òu tõ n¬i kh¸c quy tô vÒ, c« g¸i cho biÕt quª gèc ë x·
T©n Héi (thÞ x· VÜnh Long). MÆc dï cßn trong thêi gian ®Çu g©y dùng, song c«
®îc chñ tr¶ l¬ng mét triÖu ®ång/th¸ng, bao ¨n vµ chç nghØ. So mÆt b»ng sinh
ho¹t cña ®Þa ph¬ng, thu nhËp cì vËy sèng ®îc. Nh÷ng thî ®Òu cho biÕt hä ®Õn
®©y ngoµi lßng yªu nghÒ, cßn v× muèn gãp phÇn më mang lµng thñ c«ng
truyÒn thèng, t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho d©n lµng.
¤ng B¶y Nªn kh«ng giÊu giÕm ý ®Þnh sÏ thµnh lËp c«ng ty cæ phÇn gèm nung
xuÊt khÈu víi sù tham gia cña nh÷ng b¹n nghÒ vµ bÊt cø ai t©m huyÕt chuyÖn
lµm ¨n. TÊt nhiªn, gi÷a kh¸t väng víi hiÖn thùc thêng cã kho¶ng c¸ch, song theo
giíi chuyªn m«n ®· tõng thµnh danh vµ ph¸t tµi b»ng nghÒ gèm nung xuÊt khÈu,
c¸ch lµm cña «ng B¶y rÊt bµi b¶n. Cã thÓ nãi «ng ®· khëi ®Çu mét sù nghiÖp
míi thµnh c«ng.