BÀI GIẢNG LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH TS BÙI QUANG XUÂN Trong xã hội XHCN, hôn nhân và gia đình đã trở thành mối quan tâm của xã hội. Nhà nước dùng luật pháp điều chỉnh các quan hệ về hôn nhân phát triển theo hướng phù hợp với lợi ích của mọi công dân, Nhà nước sử dụng luật hôn nhân và gia đình như một phương tiện để xây dựng các quan hệ xã hội mới, nền văn hóa mới và con người mới phù hợp với bản chất xã hội.

1. LUẬT HÔN NHÂN
VÀ GIA ĐÌNHTS. BÙI QUANG XUÂN

2. LUẬT HÔN
NHÂN VÀ GIA
ĐÌNH
Khái niệm hôn nhân và đặc trưng của
hôn nhân xã hội chủ nghĩa
+ Khái niệm hôn nhân, gia đình
+ Đặc trưng của hôn nhân trong giai
đoạn hiện nay
Khái niệm Luật Hôn nhân và gia đình
+ Khái niệm
+ Đối tượng điều chỉnh và phương
pháp điều chỉnh của Luật Hôn nhân
và gia đình

3. NHỮNG KIẾN THỨC
CHUNG VỀ HÔN
NHÂN & GIA ĐÌNH
1. Khái niệm Hôn nhân, gia đình,
đối tượng điều chỉnh và
phương pháp điều chỉnh
2. Các nguyên tắc cơ bản của chế
độ HN & GĐ
3. Đặc điểm của quan hệ pháp
luật Hôn nhân & gia đình
4. Sự kiện pháp lý
5. Nguồn của Luật HN & GĐ

4. HÔN NHÂN
là quan hệ
giữa vợ và
chồng sau
khi kết hôn.

5. ĐƯỜNG KẾT HÔN SỚN
ĐƯỜNG KẾT HÔN
ĐƯỜNG SINH LÝ
ĐƯỜNG SINH LÝ
ĐƯỜNG SINH LÝ
1
1
1
1
1

6. GIAI ĐOẠN
THÚ VỊ
NHẤT CỦA
MỘT
CUỘC
HÔN NHÂN
1. Giai đoạn trăng mật
2. Giai đoạn hiện thực
3. Giai đoạn điều chỉnh
4. Giai đoạn nổi loạn
5. Giai đoạn trốn chạy
6. Giai đoạn phải đối phó
7. Giai đoạn khủng hoảng tuổi
trung niên
8. Giai đoạn hoàn thành

7. THẢO LUẬN: So sánh Đối tượng điều chỉnh và
phương pháp điều chỉnh của Luật
Hôn nhân và gia đình với Luật Dân
sự (phân tích chuẩn bị ở nhà)
Các nhiệm vụ và nguyên tắc cơ bản
của Luật Hôn nhân và gia đình
+ Nhiệm vụ của Luật Hôn nhân và
gia đình
+ Các nguyên tắc cơ bản của Luật
Hôn nhân và gia đình

8. GIA ĐÌNH
Tập hợp những người
gắn bó với nhau do hôn
nhân, quan hệ huyết
thống hoặc quan hệ
nuôi dưỡng,
Làm phát sinh các
quyền và nghĩa vụ giữa
họ với nhau theo quy
định của luật này.

9. GIA ĐÌNH
 Tế bào của xã hội. Gia
đình tốt thì xã hội mới tốt.
 Để đề cao vai trò của gia
đình trong đời sống XH, giữ
gìn và phát huy truyền thống
tốt đẹp của dân tộc VN;
 Để nâng cao trách nhiệm
của công dân nhà nước và xã
hội trong việc XD, củng cố chế
độ hôn nhân và gia đình VN.
1. Khái Niệm

10. “Gia đình là tế bào của xã hội”!

11. Gia đình hạnh phúc là nền tảng vững chắc
cho sự trưởng thành của mỗi cá nhân.

12. THẤU HIỂU VÀ
NHƯỜNG NHỊN
TRONG GIA ĐÌNH
Thấu hiểu và nhường
nhịn trong cuộc sống hôn
nhân – gia đình có lẽ
 Điều tốt đẹp nhất,
 Biến mọi khó khăn trở
thành niềm vui,
 Biến mọi thất bại trở
thành niềm hạnh phúc.

13. 1. Cùng nhau phấn đấu
2. Tôn trọng lẫn nhau
3. Nguyên tắc “3 không” khi giận nhau
4. Thấu hiểu đồng cảm
5. Chú trọng yếu tố phi ngôn ngữ
trong giao tiếp
6. “Viết ra” giúp vợ chồng gắn bó với
nhau hơn
GIA ĐÌNH
HẠNH PHÚC

14. NHỮNG HÌNH THÁI HÔN
NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
TRONG LỊCH SỬ
1.1. Chế độ quần hôn
1.3. Gia đình đối ngẫu
1.4. Gia đình một vợ một chồng.
Cách mạng tình dục của tổ tiên
loài người
Tổ tiên của chúng ta từ bỏ lối sống
quần hôn và chuyển sang chế độ hôn
nhân chung thủy, bởi phụ nữ đánh giá
cao tinh thần trách nhiệm của nam
giới hơn sức mạnh cơ bắp.

15. CHẾ ĐỘ QUẦN
HÔN
 Những hậu quả về tâm
lý khi quan hệ tình dục
tập thể, bừa bãi rất khủng
khiếp.
 Nó khiến tỉ lệ trầm
cảm và tự sát ở lứa tuổi
teen gia tăng, kèm theo đó
là những hệ lụy khôn
lường.
Quần hôn" và hậu quả khôn lường

16. LUẬT HÔN NHÂN
VÀ GIA ĐÌNH
 Hệ thống các quy phạm pháp
luật do nhà Nước ban hành hoặc
thừa nhận điều chỉnh các quan hệ
hôn nhân và gia đình bao gồm:
quan hệ nhân thân và quan hệ tài
sản
 Giữa vợ và chồng,
 Cha mẹ và các con,
 Các thành viên khác trong
gia đình
1. Khái Niệm

17. CHẾ ĐỘ HÔN NHÂN
VÀ GIA ĐÌNH
 Quy định của pháp luật về
kết hôn, ly hôn;
1.Quyền và nghĩa vụ giữa vợ
và chồng, giữa cha mẹ và
con, giữa các thành viên
khác trong gia đình;
2.Cấp dưỡng;
3.Xác định cha, mẹ, con;
quan hệ hôn nhân và gia
đình có yếu tố nước ngoài
và những vấn đề khác

18. TẬP QUÁN VỀ HÔN
NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
 Quy tắc xử sự có nội
dung rõ ràng về quyền,
nghĩa vụ của các bên
trong quan hệ hôn nhân
và gia đình,
Được lặp đi, lặp lại
trong một thời gian dài và
được thừa nhận rộng rãi
trong một vùng, miền
hoặc cộng đồng.

19. ĐỐI TƯỢNG
ĐIỀU CHỈNH
1. Quan hệ thân nhân:
đóng vai trò chủ đạo,
có ý nghĩa quyết định
tính chất và nội dung
của các quan hệ tài
sản.
2. Quan hệ tài sản:
không mang tính đền
bù và ngang giá.
Quan hệ
nhân thân
Quan hệ
tài sản

20. YÊU CẦU CÁC
CHỦ THỂ
 Yêu cầu các chủ thể khi thực
hiện quyền và nghĩa vụ phải xuất
phát từ mục đích chung của gia
đình.
 Kết hợp giữa các biện pháp
cưỡng chế với giáo dục, hướng
dẫn các chủ thể tuân thủ pháp
luật hôn nhân và gia đình

21. 5. PHƯƠNG PHÁP
ĐIỀU CHỈNH
Phương pháp điều chỉnh của luật
hôn nhân và gia đình có các đặc
điểm:
 Hệ thống các quy phạm pháp
luật hôn nhân và gia đình quy
định sự gắn bó mật thiết tương
ứng với quyền và nghĩa vụ của
chủ thể, quy định đồng thời
quyền và nghĩa vụ.

22. ĐẶC ĐIỂM
CƠ BẢN
 Hôn nhân là sự kết hợp giữa nam và nữ nhằm xây dựng nên
quan hệ vợ-chồng, trên cơ sở tự nguyện của các bên và sự bình
đẳng được pháp luật thừa nhận.
 Mục đích của kết hôn là tạo ra một gia đình bền vững, lâu dài
và hợp pháp.
 Mối quan hệ trong hôn nhân phải tuân thep các quy định của
pháp luật về hôn nhân và gia đình

23. THỎA
THUẬN
TỰ NGUYỆN
BÌNH ĐẲNG

24. ĐẶC ĐIỂM
Căn cứ
• Hôn nhân
• Huyết thống, nhận con nuôi
Chủ thể
• Luôn là cá nhân
• Quyền và nghĩa vụ mang tính nhân, bền vững và
lâu dài
Quan hệ • Quan hệ tài sản không mang tính đền bù và ngang
giá

25. VAI TRÒ 1.Góp phần xây dựng,
hoàn thiện và bảo vệ chế
độ hôn nhân và gia đình
tiến bộ.
2.Xây dựng chuẩn mực
pháp lý cho cách ứng xử
của các thành viên trong
gia đình.
Luật hôn nhân và gia đình có nhiệm vụ:

26. VAI TRÒ 3. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp
pháp cho các thành viên
trong gia đình.
4. Kế thừa, phát huy truyền
thống đạo dức tốt đẹp của
gia đình Việt Nam nhằm
xây dựng ấm no, hạnh
phúc và bền vững.
Luật hôn nhân và gia đình có nhiệm vụ:

27. 6. CÁC NGUYÊN
TẮC CƠ BẢN 1. Hôn nhân
tự nguyện
tiến bộ, một
vợ một chồng,
vợ chồng bình
đẳng;

28. 6. CÁC NGUYÊN
TẮC CƠ BẢN
2. Hôn nhân giữa các công
dân Việt Nam,
 Thuộc các dân tộc các
tôn giáo khác,
 Giữa những ngừơi theo
tôn giáo với những người
không theo tôn giáo,
 Giữa công dân việt nam
với người nước ngoài
được tôn trọng và được
pháp luật bảo vệ;

29. CÁC NGUYÊN
TẮC CƠ BẢN
3. Vợ chồng có
nghĩa vụ thực
hiện chính
sách dân số và
kế hoạch hóa
gia đình;

30. CÁC NGUYÊN
TẮC CƠ BẢN
4. Cha mẹ có nghĩa vụ
nuôi dạy con trở thành
người có ích cho xã
hội;
Con có nghĩa vụ kính
trọng, chăm sóc, nuôi
dưỡng cha mẹ;
Cháu có nghĩa vụ
chăm sóc, phụng dưỡng
ông bà…

31. NGUYÊN TẮC CƠ
BẢN
5. Nhà nước và xã hội
không thừa nhận sự
phân biệt đối xử giữa
các con, giữa con trai
và con gái, con đẻ và
con nuôi, con trong giá
thú và con ngoài giá
thú.

32. NGUYÊN TẮC CƠ
BẢN
6. Nhà nước, xã hội
và gia đình có trách
nhiệm bảo vệ phụ
nữ, trẻ em, giúp đỡ
các bà mẹ thực hiện
tốt chức năng cao
quý của người mẹ.