รองศาสตราจารย์ ดร.ปรัชญนันท์ นิลสุข
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
การจัดการเรียนรู้แบบปฏิสัมพันธ์ด้วยเทคโนโลยีความจริงเสริม
(Augmented Reality : AR)
รองศาสตราจารย์ ดร.ปรัชญนันท์ นิลสุข
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
การอบรม AR
การอบรมเชิงปฏิบัติการ
กองทุนพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อการศึกษา ร่วมกับ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
การอบรมเชิงปฏิบัติการ
“พัฒนาสื่อการเรียนรู้รูปแบบปฏิสัมพันธ์ด้วยเทคโนโลยี AR”
ระหว่างวันที่ 5-9 มีนาคม 2561
ณ สานักคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
ประเด็น
การเรียนรู้แบบจินตวิศวกรรมสาหรับการจัดการเรียนรู้
แบบปฏิสัมพันธ์ด้วยเทคโนโลยีความจริงเสริม (Augmented Reality : AR)
ประเด็นสนทนา
ประเทศไทย 4.0 Digital Thailand
เทคโนโลยีเพื่อพัฒนาความสามารถมนุษย์
(Human Performance Technology : HPT)
การจัดการเรียนรู้แบบปฏิสัมพันธ์ (Interactive)
การเรียนรู้แบบจินตวิศวกรรม (Imagineering)
เทคโนโลยีความจริงเสริม (Augmented Reality : AR)
ห้องเรียนอัจฉริยะ (Smart Classroom)
Thailand 4.0
Industry 4.0
Digital Landscape
Education 4.0
21st Century
TPACK
IQ EQ DQ
Digital Learning Capabilities
Human Performance Technology : HPT
Technology Enhanced Active Classroom : TEAL
Technology Enhanced Active Learning
AR Training
Virtual Learning Environment : VLE
Virtual Learning Environment
Virtual Reality : VR
Virtual Reality : VR
Augmented Reality : AR
Augmented Reality : AR
AR in Education
Simulation
Simulation: Bringing Reality to the Virtual World
Digital Window
Virtual Immersive Teaching & Learning : VITaL
Microsoft Hololens
ตอนที่ 2 รูปแบบฯ
• องค์ประกอบของรูปแบบ
1. ครู
2. นักเรียน
3. สภาพแวดล้อมห้องเรียน
อัจฉริยะ
4. แหล่งทรัพยากรการเรียนรู้
5. เทคโนโลยีเสมือนจริง
6. เนื้อหาสาระ
ตอนที่ 2 รูปแบบฯ
1. คุณลักษณะของครู
•ส่งเสริมให้นักเรียนเกิดแรงจูงใจ
•เป็นผู้อานวยความสะดวก ช่วยกระตุ้น
•เป็นผู้จัดเตรียมแหล่งให้คาปรึกษา
•เป็นผู้มีความรู้ในการใช้สื่อ
•ใช้วิธีการประเมินที่ครอบคลุม
•เป็นผู้คอยสรุป กระตุ้นให้ผู้เรียนอภิปราย
•สรุปแนวทางถูกที่ต้อง
ตอนที่ 2 รูปแบบฯ (ต่อ)
2. คุณลักษณะของนักเรียน
•มีความสามารถในกระบวนการเรียนรู้
•มีความรับผิดชอบในการเรียนรู้
•กล้าซักถาม กล้าแสดงความคิดเห็น
•มีความสามารถในการทางานเป็นกลุ่ม
•มีความสามารถในการสืบค้น
•มีทักษะในการเรียนรู้ด้วยตนเอง
•สามารถสร้างสรรค์ชิ้นงาน
ตอนที่ 2 รูปแบบฯ (ต่อ)
3. คุณลักษณะของสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ห้องเรียนอัจฉริยะ
•ส่งเสริมการทางานเป็นกลุ่ม
• สร้างบรรยากาศการเรียนยืดหยุ่น อิสระ
•สร้างโอกาสสนทนา นาเสนอ และแบ่งปันความคิด
•ส่งเสริมให้นักเรียนมีการสะท้อนความคิด
•เป็นสภาพการเรียนรู้ที่ได้ลงมือปฏิบัติจริง
ตอนที่ 2 รูปแบบฯ (ต่อ)
4. คุณลักษณะของแหล่งการเรียนรู้
• เป็นแหล่งทรัพยากรการเรียนรู้ที่หลากหลาย
•เหมาะสมกับความแตกต่างระหว่างบุคคล
• สามารถเข้าถึงได้ง่าย สะดวก
• มีระบบส่งเสริมต่อการใช้เทคโนโลยีเสมือน
• นามาประยุกต์ในการรังสรรค์ชิ้นงานที่ต่อเติมความจริง
• มีความง่ายในการทาความเข้าในเนื้อหาของข้อมูล
ตอนที่ 2 รูปแบบฯ (ต่อ)
5. คุณลักษณะของเทคโนโลยี
เสมือนจริง
• มีความยืดหยุ่น
• มีปฏิสัมพันธ์
• เพิ่มประสิทธิภาพการเรียน
• สะดวกใช้ในการเรียนรู้
• สร้างแรงจูงใจในการเรียนรู้
• ส่งเสริมการเรียนรู้แบบร่วมมือ
ตอนที่ 2 รูปแบบฯ (ต่อ)
6. คุณลักษณะของเนื้อหาสาระ
•ส่งเสริมให้กระบวนการคิดสร้างสรรค์
•ท้าทายให้นักเรียนต้องการเรียนรู้เพื่อแสวงหาความรู้
•สามารถนาเนื้อหา หรือทักษะของวิชาต่าง ๆ มาบูรณาการเพื่อให้เกิดการ
เรียนรู้อย่างสมบูรณ์
• สาระในเนื้อหาวิชาที่นาไปสู่ประสบการณ์ที่สามารถประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง
•มีความสอดคล้องกับโครงสร้างหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
กิจกรรมการเรียนรู้แบบปฏิสัมพันธ์ด้วยเทคโนโลยีเสมือนจริงตามแบบจาลองจินตวิศวกรรม
สาหรับห้องเรียนอัจฉริยะ (Interactive Imagineering)
ตอนที่ 2 รูปแบบฯ (ต่อ)
1 ขั้นการเตรียมการ
ก่อนการเรียนการสอน
• ปฐมนิเทศ
• ฝึกปฏิบัติ
• ประเมินความคิด
สร้างสรรค์ก่อนเรียน
2 ขั้นการจัดกิจกรรม
• ขั้นจินตนาการ เพื่อสร้างแรงจูงใจ
• ขั้นออกแบบ อย่างมีส่วนร่วม
• ขั้นพัฒนา ลงมือปฎิบัติ
• ขั้นนาเสนอ อย่างสร้างสรรค์
• ขั้นปรับปรุง สะท้อนความคิด
• ขั้นประเมินผล ตามสภาพจริง
ตอนที่ 2 รูปแบบฯ (ต่อ)
• สภาพแวดล้อมการเรียนรู้
กระบวนการจัดการเรียนการสอนขั้นจินตนาการเป็นขั้นการสร้างแรงจูงใจ
แผนภูมิระดมสมอง/แผนผังความคิด
ครูนาเข้าสู่บทเรียน กระตุ้นและสร้างแรงจูงใจให้กับ
นักเรียนทาให้เกิดความสนใจใฝ่รู้ก่อให้เกิดแรงบัลดาลใจ
 นักเรียนแบ่งกลุ่มโดยเฉลี่ยให้เท่าๆกันตามความสมัครใจ
 สังเกตเหตุการณ์จากสื่อที่ครูกาหนดให้
ครูให้นักเรียนร่วมกันระดมสมองจินตนาการ
ผลงาน
ครูและนักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น
และวิเคราะห์ความเป็นไปได้
กระบวนการจัดการเรียนการสอนขั้นออกแบบอย่างมีส่วนร่วม
สร้างสถานการณ์ตามเนื้อหาและโจทย์ที่กาหนดเชื่อมโยงกับ
บทเรียน จากนั้นกาหนดเกณฑ์การพิจารณาชิ้นงาน
 นักเรียนร่วมกันออกแบบชิ้นงาน
 นาเสนอแบบร่างเพื่อร่วมกันพิจารณาโดยเลือกแบบร่างที่มี
ความสอดคล้องกับเกณฑ์การให้คะแนนตามกาหนด
ครูเตรียมความพร้อมสภาพแวดล้อมการเรียนรู้
คอยส่งเสริมสนับสนุนให้คาปรึกษา อานวยความสะดวก
ในการออกแบบ
นักเรียนสามารถมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างนักเรียน ครู
หรือผู้เชี่ยวชาญผ่านแหล่งทรัพยากรการเรียนรู้ภายในห้องเรียน
อัจฉริยะเพื่อการออกแบบที่สมบูรณ์ให้ได้มากที่สุด
แบบร่างของชิ้นงาน
• กระบวนการจัดการเรียนการสอนขั้นพัฒนาลงมือปฎิบัติ
ชิ้นงานนวัตกรรม
 ครูเชื่อมโยงสถานการณ์และโจทย์ที่กาหนดกับเนื้อหา
บทเรียน และนาเข้าสู่การพัฒนาชิ้นงาน
 ให้นักเรียนนาแบบร่างที่ได้ออกแบบไว้มาาสร้างชิ้นงาน
นักเรียนร่วมกันพัฒนา สร้างสรรค์ชิ้นงาน
 ตรวจสอบความพร้อมของห้องเรียนอัจฉริยะ
 คอยส่งเสริมสนับสนุนให้คาปรึกษา อานวยความสะดวก
ในการพัฒนาชิ้นงาน
นักเรียนสามารถมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างนักเรียน ครู
ในการพัฒนาชิ้นงาน และทดสอบการทางาน
• กระบวนการจัดการเรียนการสอนนาเสนออย่างสร้างสรรค์
ข้อสรุปจากการเสนอแนะ
 ครูนาเข้าสู่ขั้นการนาเสนอชิ้นงาน
 แนะนาขั้นตอนการนาเสนอและเงื่อนไขของ
การนาเสนอ
นักเรียนร่วมกันเพื่อการแบ่งงานและหน้าที่ในการสร้าง
เนื้อหาและเทคนิคสาหรับการนาเสนอ
ครูจัดเตรียมแหล่งทรัพยากรการเรียนรู้ ตรวจสอบ
ความพร้อมของห้องเรียนอัจฉริยะให้พร้อมสาหรับ
การนาเสนอผลงานของนักเรียน
นักเรียนนาเสนอชิ้นงานอย่างสร้างสรรค์
ครูและเพื่อนนักเรียนร่วมกันซักถาม แสดงความคิดเห็น
ให้กับผู้ที่นาเสนอเพื่อนาไปสู่การปรับปรุงพัฒนาชิ้นงาน
• กระบวนการจัดการเรียนการสอนขั้นปรับปรุงสะท้อนความคิด
ชิ้นงานที่สมบูรณ์
ครูเชื่อมโยงสถานการณ์และโจทย์ที่กาหนดกับเนื้อหา
บทเรียน และนาเข้าสู่การปรับปรุงแก้ไขผลงานจาก
การนาเสนอในขั้นต้น
 นักเรียนต้องวางแผนและปรับปรุงแก้ไขผลงาน
 ได้ทบทวนและสะท้อนความคิด นาไปสู่การพัฒนา
ปรับปรุงให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
 ตรวจสอบความพร้อมของห้องเรียนอัจฉริยะ
 คอยส่งเสริมสนับสนุนให้คาปรึกษา อานวยความ
สะดวกในการปรับปรุงชิ้นงาน
ครูและนักเรียนร่วมกันทบทวนและสะท้อนความคิดที่
ได้รับจากการลงมือปฏิบัติสร้างชิ้นงาน และจาก
ข้อเสนอแนะที่ได้รับหลังจากการนาเสนอ เพื่อนามาสู่การ
ปรับปรุงชิ้นงาน
• กระบวนการจัดการเรียนการสอนขั้นประเมินผลตามสภาพจริง
ชิ้นงานสมบูรณ์ที่ผ่านการ
ประเมิน
ครูนาเข้าสู่การประเมินผล และทบทวน ชี้แจง
เกณฑ์ การประเมินชิ้นงานตามที่ได้แจ้งไว้
นักเรียนพิจารณาชิ้นงานของเพื่อนทุกกลุ่มโดย
ใช้เกณฑ์ที่กาหนด
ครูให้นักเรียนนาชิ้นงานมาประเมินตามเกณฑ์
ให้นักเรียนประเมินผลการเรียนรู้และกระบวนการ
ทางานของตนเอง และเพื่อนสมาชิกในกลุ่ม
ครูและนักเรียนร่วมกันประเมินชิ้นงาน และ
สรุปสิ่งที่นักเรียนได้จากการเรียนรู้
บทสรุป
การนาเทคโนโลยีความจริงเสริมหรือ AR มาใช้ในการ
จัดการเรียนการสอน จะก่อให้เกิดปฏิสัมพันธ์ระหว่าง
ผู้เรียนกับสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ ส่งเสริมให้ผู้เรียน
ได้เกิดการเรียนรู้ด้วยตนเอง ได้ใช้เทคโนโลยีแห่งอนาคต
ที่จะต่อเชื่อมไปยังโลกเสมือนจริงอื่น ๆ ตลอดจนการ
เรียนรู้ในสภาพแวดล้อมห้องเรียนอัจฉริยะ จะส่งเสริม
ให้ผู้เรียนมีคุณลักษณะอันพึ่งประสงค์ของประชากรใน
ยุคดิจิทัล เตรียมความพร้อมสู่ประเทศไทย 4.0
คาถาม
คณะทางาน
วิทยากร
รองศาสตราจารย์ ดร.ปรัชญนันท์ นิลสุข
ภาควิชาครุศาสตร์เทคโนโลยี
คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
prachyanun@hotmail.com
http://www.prachyanun.com 081-7037515

การเรียนรู้แบบปฏิสัมพันธ์ด้วยเทคโนโลยีความจริงเสริม (Augmented Reality : AR)