Aralin-2-Dalawang-Approach-sa-Pagtugon-sa-mga-Hamong-Pangkapaligiran

1. ito ay isang dinamikong proseso na sumasakop
sa pamamahala ng pagpaplano, pag-oorganisa,
pagtukoy ng mga kasapi, pamumuno at pagkontrol.
Kabilang din dito ang iba’t ibang
organisasyon na dapat magtulungan
at magkaisa upang maiwasan, maging
handa, makatugon, at makabangon
ang isang komunidad mula sa epekto
ng sakuna, kalamidad at hazard.
Disaster
Management

2. 1. Hazard
-ito ay tumutukoy sa mga banta na
maaaring dulot ng kalikasan o ng gawa ng tao.
Kung hindi maiiwasan, maaari itong
magdulot ng pinsala sa buhay, ari-arian, at
kalikasan

3. 1.1 Anthropogenic Hazard o
Human-Induced Hazard
– ito ay tumutukoy sa mga hazard
na bunga ng mga gawain ng tao.
Ang maitim na usok
na ibinubuga ng mga pabrika
at mga sasakyan
1.2. Natural Hazard – ito naman ay
tumutukoy sa mga hazard na dulot ng kalikasan.

4. 2. Disaster/Kalamidad
– ito ay tumutukoy sa mga pangyayari na
nagdudulot ng panganib at pinsala sa tao,
kapaligiran, at mga gawaing pang-ekonomiya.
Maaaring ang disaster ay natural gaya ng
bagyo, lindol, at pagputok ng bulkan o gawa
ng tao tulad ng digmaan at polusyon

5. Ilang halimbawa sa mga ito ay…
Lindol
ay isang biglaan at mabilis na pagyanig
o pag-uga ng lupa na dulot ng pagbibiyak at
pagbabago ng mga batong nasa ilalim ng lupa
kapag pinakakawalan nito ang puwersang
naipon sa mahabang panahon.

6. • Ito ay paggalaw ng lupa
dulot ng pagkikiskisan
ng TECTONIC PLATE.
• Karaniwang nagiging
EPICENTER ng lindol
ang mga FAULT LINES,
kung saan
nagsasalubong ang
dalawang
magkasalunggat na
tectonic plates.

7. Bagyo
ay ang namumuong sama ng panahon,
may isang pabilog o spiral na sistema ng
marahas at malakas na hangin at may dalang
mabigat na ulan, karaniwang daan-daang
kilometro o milya sa diyametro ang laki.

8. Kadalasang nabubuo ang BAGYO sa gitna ng
karagatan kung saan nagtatagpo ang mainit at malamig na
hangin. Ang mainit na hangin ay pumapailanlang dahil sa init
ng dagat at habang ito ay umaakyat, nagkakaroon ng Low
Pressure Area (LPA) sa paligid. Dahil sa low pressure na
nabuo sa paligid, naaakit nito ang iba pang malamig sa
hangin sa ibang lugar hanggang sa ang malamig na hangin
ay iinit din at bubuo ng mga ulap.

9. • Ang TYPHOON o BAGYO ay isang ganap na
TROPICAL CYCLONE na nabubuo sa
Karagatang Pasipiko
• 20 hanggang 26 ng bagyo ang pumasok na
PHILIPPINE AREA OF RESPONSIBILITY taon –
taon.
• PHILIPPINE ATMOSPHERIC, GEOPHYSICAL
and ASTRONOMICAL SERVICES
ADMINISTRATION (PAGASA) – naatasang
magbantay at mag-aral tungkol sa mga bagyo.

10. Storm Surge
o dalúyong-bagyo ay ang hindi
pangkaraniwang pagtaas ng
tubig sa dalampasigan habang
papalapit ang bagyo sa
baybayin. Nakaaapekto sa tindi
ng dalúyong-bagyo ang lalim at
oryentasyon ng katubigan na
dinaraanan ng bagyo at ang
tiyempo ng kati (mababa ang
tubig sa dagat).

11.  Tsunami
Isang uri ng sakuna
na nangyayari sa
katubigan.
Ang madalas na
sanhi nito ay mga
lindol, lalo na ang
lindol na nangyayari sa
ilalim ng tubig

12.  Pagsabog ng Bulkan
Ito ay likas na
pangyayari na
maaring maging
sakuna kung ito
magkakaroon ng
malawak at
negatibong epekto
sa mga tao.

13. • Nakakaranas ng mas malakas na lindol sa mga
epicenter kaya itinuturing geohazard ang mga
lugar na malapit sa fault lines.
• Ang pagsabog ng bulkan ay isa ring sanhi ng
paglindol.
• PHILIPPINE INSTITUTE OF VOLCANOLOGY
AND SEISMOLOGY o PHILVOLCS – ang
nagmomonitor sa mga lindol at pagsabog ng
bulkan sa bansa.
• Mayroong sampung (10) sukat ang lakas ng
lindol kung saan INTENSITY 1 ang
pinakamahina at INTENSITY 10 ang
pinakamalakas

14. 3 pangunahing salik upang
sumabog ang bulkan
• BOUYANCY NG MAGMA o pagiging magaan
nito ayon sa kanyang volume kaya ito
umaakyat palabas sa bulkan.
• ANG TINDI NG PRESYON MULA SA MGA
VOLCANIC GASES.
• PAGKAKAIPON NG LAHAT NG ITO SA LOOB
NG MAGMA CHAMBER.

15. • Ang pinakamalubhang
pagsabog ng bulkan sa
kasaysayan ay ang
pagsabog ng Bulkang
Pinatubo sa Zambales
noong 1991 at naging
malawak ang pinsalang
idinulot nito.
• Umabot sa Brunei,
Cambodia, Malaysia,
Singapore at Vietnam
ang abong ibnuga nito.

17. • Ilang araw matapos ang
pagsabog ng Pinatubo ay
tumama naman ang isang
malakas na bagyo. Maraming
bayan sa Pampanga ang
natabunan ng abo dahil sa
pag agos ng lahar.
• LAHAR ay pinaghalong abo
mulasa pagsabog ng bulkan,
bato at putik na rumaragasa
dala ng ulan o bagyo.

18. Pagbaha
ay ang umaapaw at
tumataas na lebel ng
tubig na dulot ng
malakas at walang tigil
na pag-ulan sa
komunidad.

19. Sunog
• Isa sa pinakamadalas na
sakunang nagaganap sa
Pilipinas dulot ng iba’t-
ibang salik.
• Ito ay nagiging sakuna
lamang kung ito ay
makakaapekto sa
maraming tao o malawak
na kapaligiran.

20. 5 madalas pagmulan ng
sunog
• Pangunahing
sanhi ng sunog
ay
OVERLOADING
sa saksakan ng
outlet, at short
circuit.
ELECTRICAL

21. • Nakaligtaang
sinaing o
lutuin.
• Pagtagas ng
gas mula sa
LPG

22. • Hindi dapat itatabi
ang kandila sa mga
bagay na madaling
magliyab at dapat
laging may bantay.
• Itinatapon ang
sigarilyong may sindi

23. 3. Vulnerability
– tumutukoy ang vulnerability sa tao, lugar, at
imprastruktura na may mataas na posibilidad na
maapektuhan ng mga hazard. Ang pagiging vulnerable
ay kadalasang naiimpluwensiyahan ng kalagayang
heograpikal at antas ng kabuhayan. Halimbawa, mas
vulnerable ang mga bahay na gawa sa hindi matibay na
materyales.

24. 4. Risk –ito ay tumutukoy sa inaasahang
pinsala sa tao, ari-arian, at buhay dulot ng
pagtama ng isang kalamidad. Ang vulnerable na
bahagi ng pamayanan ang kadalasang may
mataas na risk dahil wala silang kapasidad na
harapin ang panganib na dulot ng hazard o
kalamidad.

25. 5. Resilience–ang pagiging resilient
ng isang komunidad ay tumutukoy sa kakayahan ng
pamayanan na harapin ang mga epekto na dulot ng
kalamidad. Ang pagiging resilient ay maaaring
istruktural, at pagkakaroon ng kaalaman tungkol sa
hazard ay maaaring makatulong upang sila ay maging
ligtas sa panahon ng kalamidad.

26. 5.1 MITIGATION
• ay ang mga kilos o
hakbang na
naglalayong
bawasan ang mga
elementong
nakapagpapalala sa
negatibong epekto
ng sakuna.

27. 5.2 ADAPTATION
• ay mga kilos o hakbang
na ginagawa upang
maaangkop ang mga
tao sa mga negatibong
epekto ng sakuna.

29. Walang kakayahan ang tao na pigilan ang mga
sakuna, subalit maaring paghandaan ang mga
epekto.
Ang tawag sa paghahanda ng mga pamahalaan
para sa sakuna ay
“ DISASTER RISK REDUCTION
MANAGEMENT “
O
DRRM
Ang DRRM ay isinasagawa sa lokal,
pambansa, rehiyunal at pandaigdigang saklaw.

30. (1) Ang hamon na dulot ng mga kalamidad at
hazard ay dapat pagplanuhan at hindi lamang
haharapin sa panahon ng pagsapit ng iba’t
ibang kalamidad; at
(2) Mahalaga ang bahaging ginagampanan ng
pamahalaan upang mabawasan ang pinsala at
panganib na dulot ng iba’t ibang kalamidad at
hazard.

31. Gampanin
a. Magkaroon pagiging handa ng bansa at mga komunidad
sa panahon ng mga kalamidad at hazard. Sa pamamagitan
nito, ang pinsala sa buhay at ari-arian ay maaaring
mapababa o maiwasan
- Naatasang ang ahensyang ito na mamahala
sa mga hakbangin upang tumugon sa mga
sakuna lalong-lalo na sa pagtatapos nito.

32. b. Isinusulong ang kaisipan na ang lahat ay may
tungkulin paglutas sa mga suliranin at hamong
pangkapaligiran ay hindi lamang tungkulin ng ating
pamahalaan, pagkakaisa at pagtutulungan ng iba’t ibang
sektor ng lipunan tulad ng pamahalaan, private sector,
business sector, NGOs, at higit sa lahat ng mga
mamamayang naninirahan sa isang partikular na komunidad
sa paggawa ng
Disaster Management Plan.
c. Isinusulong ang Community-Based Disaster
Management Approach sa pagbuo ng mga
plano at polisiya sa pagharap sa mga suliranin
at hamong pangkapaligiran.

33.  ay isang pamamaraan kung saan ang mga
pamayanang may banta ng hazard at kalamidad ay
aktibong nakikilahok sa pagtukoy, pagsuri,
pagtugon, pagsubaybay, at pagtataya ng mga risk
na maaari nilang maranasan.
Isinasagawa ito upang maging handa ang
komunidad at maiwasan ang malawakang pinsala
sa buhay at ari-arian
-Abarquez at Zubair (2004)

34.  ay isang proseso ng paghahanda laban sa
hazard at kalamidad na nakasentro sa kapakanan
ng tao. Binibigyan nito ng kapangyarihan ang
tao na alamin at suriin ang mga dahilan at epekto
ng hazard at kalamidad sa kanilang pamayanan.
-Shah at Kenji (2004)
“napakahalaga ng partisipasyon ng mga
mamamayan sa komunidad”
 Magiging matagumpay ang CBDRM Approach
kung magtutulungan ang pamahalaan, iba’t ibang
sektor ng lipunan tulad ng mga mamamayan, NGO, at
business sectors

35. Ang pinakasentro ng CBDRM Approach
ay ang aktibong partipasyon ng mga mamamayan
upang magamit ang kanilang kaalaman sa
pagbuo ng DRRM plan.
 Makatutulong ang CBDRM Approach sa
paglutas ng mga suliranin at hamong
pangkapaligiran dahil hinihikayat nito ang
partisipasyon ng iba’t ibang sektor ng lipunan
tulad ng pamahalaan, mamamayan, business
sectors, at NGO.

36. Magkaugnay ang National Disaster Risk
Reduction and Management Framework at ang
Community-Based Disaster Risk Management
Approach dahil kabilang sa framework nito
ang paghihikayat sa aktibong partisipasyon ng
mga mamayan at paggamit ng lokal na
kaalaman sa pagbuo ng DRRM Plan.
 Pinakamahalagang layunin ng ay ang
pagbuo ng disaster-resilient na mga
pamayanan.

37. -kung saan ay nagsisimula sa mga mamamayan
at iba pang sektor ng lipunan ang mga hakbang sa
pagtukoy, pag-aanalisa, at paglutas sa mga
suliranin at hamong pangkapaligiran na
nararanasan sa kanilang pamayanan.
-ang konsepto nito ay ginagamit sa CBDRM.
-binibigyang pansin dito ang maliliit na detalye na
may kaugnayan sa mga hazard, kalamidad, at
pangagangilangan ng pamayanan.

38. a. Ang mga mamamayan ay may kakayahang
simulan at panatilihin ang kaunlaran ng kanilang
komunidad
b. Bagama’t mahalaga ang tungkulin ng lokal na
pamahalaan, pribadong sektor at mga NGOs,
nanatiling pangunahing kailangan para sa
grassroots development ang pamumuno ng lokal na
pamayanan.
c. Ang malawak na partisipasyon ng mga
mamamayan sa komprehensibong pagpaplano at
mga gawain sa pagbuo ng desisyon para
matagumpay na bottom-up strategy.

39. d. Ang responsableng paggamit ng mga tulong-
pinansyal ay kailangan
e. Mahalagang salik sa pagpapatuloy ng
matagumpay na bottom-up approach ay ang
pagkilala sa mga pamayanan na may maayos na
pagpapatupad nito
f. Ang responsiblidad sa pagbabago ay nasa
kamay ng mga mamamayang naninirahan sa
pamayanan.
g. Ang iba’t ibang grupo sa isang pamayanan ay
maaaring may magkakaibang pananaw sa mga
banta at vulnerabilities na nararanasan sa kanilang
lugar.

40. -maisaalang-alang ang pananaw ng mga
namumuno sa pamahalaan sa pagbuo ng plano
dahil sa kanilang kaalaman sa mga sistemang
ipatutupad ng disaster risk management.
-ay tumutukoy sa situwasiyon kung saan lahat
ng gawain mula sa pagpaplano na dapat gawin
hanggang sa pagtugon sa panahon ng kalamidad ay
inaasa sa mas nakatataas na tanggapan o ahensya
ng pamahalaan.

41. National Disaster Risk Reduction
Management Council (NDDRMC)
-Layunin ng programang ito na maturuan
ang mga lokal na pinuno sa pagbuo ng
Community Based Disaster Risk Management
Plan. Mahalaga ang proyektong ito sapagkat
binibigyan nito ng sapat nakaalaman at
hinahasa ang kakayahan ng mga lokal na
pinuno kung paano maisasama ang CBDRM
Plan sa mga plano at programa ng lokal na
pamahalaan.

44. SHORT QUIZ
• Ano ang ibig sabihin ng
mitigation?
• Ano ang ibig sabihn ng
adaptation?
• Ipaliwanag ng
kahalagahan ng
pagsasanib ng top-down
approach at bottom-up
approach sa pagbuo ng
disaster management
plan
• Ibigay ang kahulugan ng
Bottom up approach
• Ibigay ang kahulugan ng
Top Down Approach
• Ano ang ibig sabihin ng
acronym na NDRRMF
• Ano ang ibig sabihin ng
acronym na CBDRRM