Araling Panlipunan 4
Ekonomiks Learning Module Yunit 1
------------------
Source: DepEd
Regional Mass Training for Grade 10 Teachers on K to 12 Basic Education Program
May 4 - 9, 2015 | Bicol University, Daraga, Albay
salik ng produksyon
Maibibigay ang kahulugan ng produksyon.
Masusuri ang mga salik ng produksyon.
Mapahahalagahan ang mga salik ng produksyon
at ang implikasyon nito sa pang-araw-araw na
pamumuhay.
Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na sangkap (raw materials)
Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na sangkap (refining process)
Final Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na produkto (packaging, labeling and distribution) para mapakinabangan ng tao.
Basahin ang slide
Input
Halimbawa ng fix input lupa
Halimbawa ng variable input lakas paggawa o labor
At Output naman ay mga kalakal o paglilingkod na resulta ng proseso ng produksyon.
Sa madaling salita, pinagsasama-sama ang mga input upang makapagprodyus ng output
Lupa bilang isang salik ng produksyon
Ang lupa ay hindi lamang tumutukoy sa tinataniman ng mga magsasaka o pinagtatayuan ng bahay. Kasama rin dito ang lahat ng yamang likas sa ibabaw at ilalim nito pati ang yamang tubig, yamang mineral at yamang gubat.
Hindi tulad ng ibang salik, ang lupa ay may naiibang katangian sapagkat ito ay FIXED o takda ang bilang.
Sa makatuwid, ang wastong paggamit ng lupa ay mahalaga Malaki man o maliit ang sukat nito.
So Kailangan nating tiyakin ang pagkakaroon ng produktibong paggamit nito.
Mayroon tayong tinatawag na Upa o renta
ito ang tawag sa kabayaran sa paggamit ng lupa.
Tandaan ha kung kayo ay mag b busines
Ang halaga ng lupa o renta ay tinatakda sa laki, gamit at lokasyon ng lupa.
Ang lakas-paggawa ay tumutukoy sa kakayahan ng tao sa produksiyon ng kalakal o serbisyo
Mahalaga ang ginagampanan ng mga manggagawa sa ating pang- araw- araw na pamumuhay sapagkat ang kanilang paggawa ng mga produkto at serbisyo ang tumutustos at tumutugon sa ating pangangailangan
Kabayarang natatanggap mula sa paggawa ay sahod o sweldo.
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman at karanasan ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa (skilled workers)
Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at karanasan
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled
Araling Panlipunan 4
Ekonomiks Learning Module Yunit 1
------------------
Source: DepEd
Regional Mass Training for Grade 10 Teachers on K to 12 Basic Education Program
May 4 - 9, 2015 | Bicol University, Daraga, Albay
salik ng produksyon
Maibibigay ang kahulugan ng produksyon.
Masusuri ang mga salik ng produksyon.
Mapahahalagahan ang mga salik ng produksyon
at ang implikasyon nito sa pang-araw-araw na
pamumuhay.
Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na sangkap (raw materials)
Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na sangkap (refining process)
Final Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na produkto (packaging, labeling and distribution) para mapakinabangan ng tao.
Basahin ang slide
Input
Halimbawa ng fix input lupa
Halimbawa ng variable input lakas paggawa o labor
At Output naman ay mga kalakal o paglilingkod na resulta ng proseso ng produksyon.
Sa madaling salita, pinagsasama-sama ang mga input upang makapagprodyus ng output
Lupa bilang isang salik ng produksyon
Ang lupa ay hindi lamang tumutukoy sa tinataniman ng mga magsasaka o pinagtatayuan ng bahay. Kasama rin dito ang lahat ng yamang likas sa ibabaw at ilalim nito pati ang yamang tubig, yamang mineral at yamang gubat.
Hindi tulad ng ibang salik, ang lupa ay may naiibang katangian sapagkat ito ay FIXED o takda ang bilang.
Sa makatuwid, ang wastong paggamit ng lupa ay mahalaga Malaki man o maliit ang sukat nito.
So Kailangan nating tiyakin ang pagkakaroon ng produktibong paggamit nito.
Mayroon tayong tinatawag na Upa o renta
ito ang tawag sa kabayaran sa paggamit ng lupa.
Tandaan ha kung kayo ay mag b busines
Ang halaga ng lupa o renta ay tinatakda sa laki, gamit at lokasyon ng lupa.
Ang lakas-paggawa ay tumutukoy sa kakayahan ng tao sa produksiyon ng kalakal o serbisyo
Mahalaga ang ginagampanan ng mga manggagawa sa ating pang- araw- araw na pamumuhay sapagkat ang kanilang paggawa ng mga produkto at serbisyo ang tumutustos at tumutugon sa ating pangangailangan
Kabayarang natatanggap mula sa paggawa ay sahod o sweldo.
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman at karanasan ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa (skilled workers)
Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at karanasan
White-Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang mental. Ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas ng katawan sa paggawa.
Halimbawa: mga propesyunal tulad ng doctor, abogado, inhinyero, guro at iba pa.
2. Blue Collar Job – Ang mga manggagawang may kakayahang pisikal.
Mas ginagamit nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa paggawa.
Halimbawa: karpintero, drayber, magsasaka, tubero, at iba pa
Uri ng Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan
Semi-skilled
2. Mga Layunin:
01
02
03
04
Nasusuri ang kaugnayan ng ekonomiks sa pang-
araw-araw na pamumuhay.
Nabibigyang kahulugan ang ekonomiks..
Napapahahalagahan ang ekonomiks sa pang-araw-a
raw na pamumuhay bilang isang mag- aaral, kasapi
ng pamilya at lipunan.
Makagagawa ng grapikong representasyon na nagp
apakita ng kanilang matalinong pagdesisyon sa pan
g araw araw na gastusin
3. Kakatapos mo lang maligo nang biglang
mangyari ng sabay-sabay ang mga
sumusunod. Ano ang iyong uunahin?
Lagyan ng bilang 1 ang una hanggang 4
ang pinakahuli.
4. 1. Maari mo bang gawin ang mga
sumusunod nang sabay-sabay?
2. Ano ang batayan mo sa iyong
pagpili sa kung anong gawain
ang uunahin?
5. Araw-araw, ang tao ay
laging nahaharap sa
sitwasyong kailangan
niyang pumili.
Pinipili nga tao ang bagay na nagdudulot ng labis na
kapakinabangan.
6. Ang mabuting pasya ay
magdudulot sa iyo ng
kasiyahan (satisfaction).
Ninanais ng tao ang maging masaya at iniiwasan ang
pagdurusa.
Ang hindi mabuting pasya
ay nagdudulot sa iyo ng
dusa (suffering)
9. Isang sangay ng Agham
Panlipunan na nag-aaral kung
paano tutugunan ang tila
walang katapusang
pangangailangan at kagustuhan
ng tao gamit ang limitadong
pinagkukunang-yaman
13. Hindi kasapatan ng
pinagkukunang yaman
upang matugunan ang
walang katapusang
pangangailangan at
kagustuhan ng tao.
K A K A P U S A N
Ang pamayanan katulad ng sambahayan, ay gumaganap din ng iba’t ibang
desisyon
14. KOMPROMISO
“Sa pagpili ng isa, may
isasakripisyong iba.”
COST – BENEFITS
ANALYSIS
“Tumutukoy sa alternatibong isinuko mo
sa iyong pagpili.”
“Ito ang pakinabang na tinalikdan mo sa
iyong sarili.”
Tumutugon ang tao batay sa gantimpalang
makukuha o parusang matatamo
“Rational people think at the
margin.”
19. 1. Magkano ang baon mo sa isang linggo?
2. Ano ang pinakamalaki mong pinaglalaan ng baon?
3. Masinop ka bang gumastos?
4. Saan nagkakapareho at nagkakaiba ang iyong sagot kumpara sa iyong
kamag-aral?