2. • Svaku živu ćeliju odlikuje razlika potencijala sa dve
strane ćelijske membrane.
• Ovaj potencijal je uslovljen nejednakim
rasporedom jona sa obe strane memrane.
Membranski potencijal
3. • Ćelije koje na stimulus reaguju promenom potencijala su
nadražljive ćelije.
• Čulne, nervne, efektorne.
• Membranski potencijal koji je zastupljen u ovim ćelijama
kada su nenadražljive se naziva potencijal mirovanja.
4. • Membrana može menjati svoj potencijal
zahvaljujući voltažno-zavisnim jonskim
kanalima.
5. • Kako će se potencijal menjati, zavisi od vrste jona koje
kanal propušta (od selektivnosti).
• Može doći do hiperpolarizacije membrane tj. do još veće
razlike potencijala od one koja postoji u potencijalu
mirovanja.
6. • Do hiperpolarizacije dolazi kada stimulus
uzrokuje otvaranje kanala za kalijum.
• On počinje da se kreće niz gradijent-izlazi iz
ćelije.
K+
K+
K+K+
K+
7. • Nasuprot ovome, neki stimulusi dovode do
depolarizacije-smanjenja razlike potencijala u odnosu na
potencijal mirovanja.
• Ovo se dešava kada se otvore kanali za natrijumnatrijum koji se
kreće niz gradijent-u ćeliju.
8.
9. Akcioni potencijal
• Kada promena potencijala membrane dostigne određeni
nivo potencijala-kritični nivo depolarizacije-nastaje
akcioni potencijal.
10. • Akcioni potencijal je kratkotrajna promena
potencijala u toku koje se potencijal najpre
smanjuje od -60mV do nule, raste do pozitivnih
vrednosti, a potom se ponovo vraća na potencijal
mirovanja.
11. Jonska osnova akcionog potencijala
• Akcioni potencijal je promena potencijala
membrane koja ima oblik šiljka.
12. • Depolarizacija (potencijal se smanjuje do nule).
• Uzlazna faza (“obrtanje” potencijala: unutrašnja strana
membrane postaje pozitivnija od spoljašnje.
• Repolarizacija (silazna faza).
• Faza prebačaja (pre nego što se ponovo uspostavi potencijal
mirovanja, unutrašnja strana membrane na kratko postaje
negativnija nego u stanju mirovanja).
13.
14. Kada stimulus izazove depolarizaciju, otvaraju se kanali za
Na+, i brzo zatvaraju. Kanali za K+ se sporije otvaraju ali
ostaju duže otvoreni, pa izlazak K+ izaziva repolarizaciju.
15. Mijelinski omotač
Mijelin povećava brzinu sprovođenja akcionih
potencijala.
Na pravilnim rastojanjima od 0.2-2 mm mijelinski
omotač se prekida, ostavljajući ogoljenu
membranu.
16.
Ta ogoljena mesta se nazivaju nodusi, i tu se
nalaze voltažno-zavisni jonski kanali koji
omogućavaju nastanak akcionog potencijala.
Predeo između nodusa se naziva internodus.
Nodus
Nodus
Nodus
17. Akcioni potencijali nastaju samo u
nodusima
Pozitivna naelektrisanja putuju duž vlakna tj. duž
internodusa.
Kada stignu u oblast nodusa, izlaze kroz membranu i
proizvode akcioni potencijal.
Skokovito sprovođenje
