1. Pangalan: ______________________________
Basahin at unawain ang bawat sitwasyon sa ibaba. Isulat ang mga paraan o hakbang ng pagkilos ng iyong konsensiyang maaaring
makatulong sa iyong gagawing pasya. Gabay mo ang unang sitwasyon bilang halimbawa. Sagutin ang mga tanong pagkatapos. Gawin
ito sa notbuk.
(Gawin sa loob ng 7 minuto) (Reflective Approach)
Sitwasyon Paraan o Hakbang ng Pagkilos ng Konsensiya
1. Pagkatapos ng klase, inanyayahan si
Janine ng kanyang mga kaibigang pumunta
sa mall at manood ng sine. Matagal na rin
mula nang huli silang nakalabas bilang isang
grupo. Bago matapos ang palabas, biglang
tumawag ang kanyang ina at pilit siyang
pinauuwi. Mahigpit na ipinagbabawal ng
kanyang mga magulang ang pamamalagi sa
labas, lalo na kung gabi na. Ngunit sinabihan
si Janine ng kanyang mga kaibigang kapag
sinunod niya ang kanyang ina, ititiwalag na
siya sa kanilang barkada at hindi na
iimbitahan pa sa alinmang lakad ng barkada
kailanman. Ano ang dapat gawin ni Janine?
Unang Hakbang: Kailangang sumunod sa payo o utos ng magulang
lalo na kung para ito sa pansariling kaligtasan
Ikalawang hakbang: Likas sa taong gawin ang mabuti at iwasan
ang masama. Itinuturing na masamang gawain ang hindi
pagsunod sa magulang.
Ikatlong Hakbang: Kung ako si Janine, susundin ko ang hatol ng
aking konsensiyang makinig sa utos ng aking ina at umuwi nang
maaga kahit ikagalit pa ito ng aking mga kaibigan.
Ikaapat na Hakbang: Mapatutunayan kong mabuti ang aking naging
pasyang sundin ang utos ng aking ina dahil para
2. ito sa aking kaligtasan. Bukod dito, kung tunay ang
pagkakaibigang mayroon kami ng aking barkada, hindi nila ako
papayuhan nang masama
tulad ng pagsuway sa aking magulang.
2. Nalalapit na ang markahang pagsusulit sa
paaralan nila John nang kausapin siya ng
kanyang ama. Ayon kay Mang Jun, bibilihin
niya ang pinakabagong modelo ng cellphone
na gustung-gusto ng kanyang anak, sa
kondisyon na makakuha siya ng mataas na
marka sa lahat ng asignatura. Magandang
motibasyon ito para kay John kaya’t
naghanda at nag-aral siya nang mabuti. Nang
dumating ang araw na pinakahihintay,
napansin ni John na wala sa kanyang pinag-
aralan ang mga tanong sa pagsusulit. Kahit
kinakabahan, sinimulan niyang sagutin ang
mga tanong. Dahil hindi sigurado, makailang
beses siyang natuksong tumingin sa
sagutang papel ng kanyang katabi lalo na
kapag hindi nakatingin ang guro. Naisip
niyang ito lamang markahang
ito siya mangongopya at hindi na niya ito
uulitin pa. Bukod dito, ayaw
Unang Hakbang:
Ikalawang Hakbang:
Ikatlong Hakbang:
Ikaapat na Hakbang:
3. niyang mawala ang pagkakataon na
mapasaya ang kanyang ama at magkaroon
ng bagong cellphone.
Kung ikaw ang nasa kalagayan ni John,
ano ang gagawin mo?
3. Nais ni Mark na maging isang inhinyero
balang-araw. Nag-aaral siya nang mabuti
upang makapasok sa pinakamahusay na
pamantasan pagdating ng kolehiyo. Ngunit
kahit ginagawa na niya ang lahat, hindi pa rin
siya makakuha ng matataas na marka. Isang
kaibigan ang nag-alok ng tulong upang
makapasa siya sa entrance exam ng isang
sikat na pamantasan, kapalit ng malaking
halaga. Walang hawak na pera si Mark at
alam niyang hindi siya maaaring humingi sa
kanyang ama para ibigay sa kaibigan. Isang
araw, binigyan siya ng pera ng kanyang ama
upang ibili ng aklat na kailangan niya sa
paaralan. Napag-isip-isip niyang ang
halagang iyon ay sapat na upang makapasok
sa sikat na pamantasan at makuha ang gusto
niyang kurso. Hindi niya malaman kung
bibili siya ng aklat na pangunahing
kailangan o ibibigay ito sa kaibigan. Kung
ikaw ang nasa kalagayan ni Mark, ano ang
gagawin
mo?
Unang Hakbang:
Ikalawang Hakbang:
Ikatlong Hakbang:
Ikaapat na Hakbang:
4. Ang Paghubog ng Konsensiya Batay sa Likas na Batas Moral
Ang konsensya ay ang panloob na bahagi ng isang tao na may kakayahang makaunawa ng isang kaisipan o
gawain kung tama o mali. Ang tao lamang ang may natatanging kakayahan na ito at wala sa hayop o halaman na
kapuwa mga may buhay na nilalang din.
Gaya ng isang kompas, ang konsensya ay nagbibigay ng direksyon sa tao kung ang kaniyang tinatahak na
landasin ay tama o kung magdudulot ng kapahamakan. Kung paanong ang kompas ay nakaturo lagi sa Hilaga,
ang konsensya ay dapat ding nakahilig batay sa likas na batas moral.
Pero ang magnetikong kayarian ng direksyon sa kompas ay maaaring ma-ihilig sa maling direksyon na kapag
sinunod ng mga piloto mo marinero, tiyak na magiging mali na ang kanilang direksyon. Kung kaya maselang
sinusuri ang kompas kung ito ay nakahilig palagi sa Hilaga. Kailangan itong gamitin kasama ng isang maaasahang
mapa. Ang mapa ay hindi nagbabago hindi tulad ng kompas. Nagsasabi ang mapa ng mga napatunayang
direksyon o teritoryo.
Paano din dapat na suriin ang konsensya kung nakahilig sa mga batas moral na inaasahan sa tao? Kailangang
gumamit ang tao ng maasahang mapa, ang Bibliya, upang masanay ang kaniyang konsensya na humatol ayon
sa Hilaga, wika nga ay sa tamang moralidad.
Ang Bibliya ay kailanman hindi nagbabago ng kaniyang mga pamantayan ng kung ano ang tama at kung ano
ang mali. Kapag laging nagkokonsulta ang iyong konsensya ayon sa sinasabi nito, tiyak na magiging matatag sa
pagpapasiya ang iyong konsensya at hindi masisira ng ibang mapanirang magnet o maling mga pilosopiya ng tao.
Bilang konklusyon, ang likas na batas moral ay kailangang nagmumula sa Isa na nagdisenyo ng kayarian ng
tao, ang Diyos at hindi kailanman magmumula sa tao. Hindi kaya ng tao na gumawa ng batas moral yamang ang
tao ay nagbabago at hindi sakdal.
5. Ang batas moral ay ang pinagbabatayan ng mga tao kung ano ba ang mga mabuting gawain at masamang gawain.
Ang batas moral ay base sa Batas na Walang Hanggan o Eternal Law sa wikang Ingles. Ang kahalagahan ng
batas moral ay malaki dahil ito ay gumagabay sa mga tao sa tamang direksyon upang marating nila ang tamang
landas.
Ano ang Batas Moral?
Mula sa isa sa mga salita nito na "moral", ang batas moral ay tumutukoy sa mga batayan ng mga tao kung ano
ba ang mga mabuting gawin at masamang gawin.
Ang basehan ng batas moral ay ang Batas na Walang Hanggan o Eternal Law sa wikang Ingles.
Ang batas moral ay para sa lahat ng tao, dahil nakapaloob dito ang mga bagay na likas sa tao, kagaya ng
pagmamahalan, paggalang, at iba pa.
Kahalagahan ng Batas Moral
Ang batas moral ay mahalaga dahil:
1. Ito ay nagbibigay ng gabay sa mga tao upang pumunta sila sa tamang direksyon nang marating nila ang
tamang landas.
2. Ito ay epektibo sa kahit na sinong tao, anuman ang relihiyon o paniniwala.
3. Ito ay epektibo rin sa lahat ng tao, anuman ang lahi, bansa at kultura.