SlideShare a Scribd company logo
1 of 34
Download to read offline
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA         Marko teorikoa




HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA

                                         Marko teorikoa
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                 Marko teorikoa




Hezkuntza Berriztatzea         Hezkuntza Ikuskaritza
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA...........................................Marko teorikoa




                     HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO
                          KONPETENTZIA




                                                                                  Aurkibidea


1. Konpetentziaren justifikazioa.                                                             2



2. Konpetentziaren deskribapena.                                                              2



3. Hizkuntza-komunikaziorako konpetentziaren dimentsioak.                                     3



4. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa.                                    6


      4.1. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa
      Lehen Hezkuntzako 4. mailarako.                                                         7


      4.2. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa
      Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 2. mailarako.                                      22




                                                     1
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                       Marko teorikoa


1.   Konpetentziaren justifikazioa


Hizkuntza giza garapenerako funtsezko osagaia da bere bi alderdietan, indibiduala eta
soziala. Indibiduala, gizabanako bakoitzari pentsatzea, bere ezagutza eraldatzea, bere
jarduera antolatzea eta gauzak adieraztea ahalbidetzen diolako. Soziala, sozialki helarazi
eta mantentzeaz gain, gizataldeak hizkuntza ardatz eta euskarri duen jarduera baten
baitan eratzen eta garatzen direlako. Kultura sortzeko, sendotzeko eta helarazteko tresna
da.

Pertsonen bizitza afektibo eta kognitiboari estuki lotua, hizkuntza sentimenduen
erregulatzailea eta ikaskuntza ororen bitartekorik behinena da, bai bizitzan bai mundu
akademikoan. Hizkuntza menderatzea norberaren baitara hobeto hurbiltzeko, modu
autonomoan ikasteko, besteen aurrean norberaren burua kokatzeko, bizikidetza arautzeko
eta besteekin elkarlanean aritzeko tresna egokiak edukitzea da.

Hizkuntzak, finean, norberaren irudia sortzen laguntzen du eta besteekiko nahiz
ingurunearekiko harreman konstruktiboak faboratzen du. Komunikatzen ikastea beste
pertsonekin harremanak ezartzea da, ezagutzen diren heinean aintzat hartuak diren
kultura, errealitate eta mundu berrietara gerturatzea.

Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia, hizkuntzaren erabilera-eremu ezberdinetan
modu eraginkorrean komunikatzeko ahalmen gisa ulertua, funtsezkoa da, gainerako
oinarrizko konpetentziak bezala, norberaren errealizazioa sustatzeko, ikaskuntza modu
etengabe eta autonomoan garatzeko, gizarteratzeko eta herritar aktiboa izateko.




2.   Konpetentziaren deskribapena


Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia hizkuntza erabiltzeko trebetasuna da, hau
da, kontzeptuak, sentimenduak, gertakariak eta iritziak ahozko eta idatzizko
diskurtsoen bidez adierazi eta interpretatzekoa eta gizarte- zein kultura-ingurune
guztietan linguistikoki elkarreragitekoa.

Entzutea, mintzatzea eta solas egitea trebetasun linguistiko eta ez-linguistikoak
beharrezkoak dituzten ekintzak dira besteekiko eta ingurunearekiko loturak ezartzeko.
Horretarako, komunikazio-trukearen berezko arauak erabili behar dira testuinguru
ezberdinetan, eta ahozko mintzairaren berezko ezaugarriak identifikatu behar dira
komunikazio-egoera bakoitzerako egokiak diren ahozko diskurtsoak interpretatu eta
ekoizteko.

Irakurtzea eta idaztea informazioa bilatu, bildu, hautatu eta prozesatzeko trebetasunak
beharrezkoak dituzten ekintzak dira, pertsona askotariko komunikazio-asmoak dituzten
testu-mota ezberdinak ulertu eta ekoizteko gaitzen dutenak.

Hizkuntza-komunikaziorako     oinarrizko   konpetentziak   komunikazioaren    egintzan
elkarlotzen eta elkar elikatzen diren abilezien, ezagutzen eta jarreren multzoa barne
hartzen du.

                                            2
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                       Marko teorikoa


Abileziak edo prozedurak askotariko diskurtsoak entzun eta ulertzeko nahiz mintzairaren
bidez norberaren ideiak adierazteko beharrezkoak diren trebetasunak dira. Komunikazio-
trukea arautzeko beharrezkoak diren estrategiak barne hartzen dituzte, eta baita
irakurketa-helburu ezberdinak dituzten askotariko testuak irakurri eta ulertzeko
trebetasunak nahiz asmo ezberdinekin askotariko testuak, idazketa-prozesuaren fase
guztiak kontrolatuz, idazteko trebetasunak ere.

Ezagutzak edo kontzeptuak beharrezkoak dira hizkuntzaren eta haren erabilera-arauen
inguruan gogoeta egiteko. Zehazki, alderdi linguistiko, soziolinguistiko eta pragmatikoei
buruzko ezagutzak dira.

Jarrera egokiak dira entzutea, iritziak trukatzea eta besteen usteekiko errespetua nahiz
kulturarteko komunikazioarekiko interesa sustatzen dituztenak. Konpetentzia honen
funtsezko osagai bat kultura- eta hizkuntza-aniztasunaren balorazio positiboa da, beste
kultura eta herrialde batzuetako pertsonekin komunikatzeko eta harremanetan jartzeko
bitarteko gisa. Era berean, irakurketa zein idazketarekiko jarrera positiboa bultzatu behar
da, lehena gozamen- eta ikaskuntza-iturri moduan eta bigarrena gizarte-erregulaziorako
eta ezagutza helarazteko tresna moduan.

Konpetentzia hau garatzeak hizkuntzak erabileraren bidez ikastea dakar askotariko
komunikazio-egoera eta -testuingurutan; izan ere, abileziak edo prozedurak, hizkuntza-
komunikaziorako konpetentzian funtsezko eduki direnak, erabileraren poderioz –eta
erabilera horren inguruan hausnartuta, hobetu ahal izateko– soilik garatzen dira.
Ezinbestekoa da hizkuntza erabilera-egoeratan behatu eta aztertzea tresna hori hobeto
menderatu ahal izateko, eta horrek hizkuntzaren erabileran esku hartzen duten osagai
guztiei buruz gogoeta egitera garamatza.

Euskal Autonomia Erkidegoan, hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia bi hizkuntza
ofizialak –euskara eta gaztelania– modu egoki eta eraginkorrean erabiltzean oinarritzen
da, testuinguru ezberdinetako askotariko komunikazio-egoeratan eta gero eta maila formal
eta konplexuagoz. Atzerriko hizkuntzen komunikazioan, konpetentzia honen garapenaz
aurrez aipatu hizkuntza-trebetasunei lotutako oinarrizko abileziak eskuratzea lortu behar
da, komunikazio-egoera eguneroko eta mugatuagoetan.




3.   Hizkuntza-komunikaziorako konpetentziaren dimentsioak


Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia bloke handi batzuetan egituratu da, DIMENTSIO
deituak. Dimentsio horietako bakoitza AZPIKONPETENTZIA batzuetan zertzen da, eta
azpikonpetentzia bakoitzerako ikasleak jakin eta egiten jakin behar duena azaltzen duten
EBALUAZIO-ADIERAZLE batzuk xedatu dira.




                                            3
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                       Marko teorikoa

Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia DIMENTSIO hauetan egituratuta dago:

                  AHOZKOAREN ULERMENA edo ENTZUMENA
                  IDATZIAREN ULERMENA edo IRAKURMENA
                  MINTZAMENA
                  IDAZMENA
                  AHOZKO ELKARREKINTZA


ENTZUMENA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen errealizazio
pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalerako beharrezkoak diren ahozko diskurtsoen
zentzua berreraikitzeko trebetasun, ezagutza eta jarreren oinarrizko multzoa barne
hartzen du. Dimentsio honek batez ere hizkuntzaren erabileraren bi arlorekin du zerikusia:
pertsonarteko harremanak eta komunikabideak.

IRAKURMENA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen errealizazio
pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalerako beharrezkoak diren idatzizko testuen
zentzua berreraikitzeko trebetasun, ezagutza eta jarreren oinarrizko multzoa barne
hartzen du. Dimentsio honek ezagutzaren gizartean funtsezkoak diren informazioaren
tratamendu eta hautaketarako oinarrizko trebetasunak biltzen ditu.

MINTZAMENA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen errealizazio
pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalerako beharrezkoak diren ahozko diskurtsoak,
batik bat norberak kudeatuak, ekoizteko trebetasun, ezagutza eta jarreren oinarrizko
multzoa barne hartzen du. Dimentsio honen baitan, komunikazio-egoera ezberdinetara
egokitutako ahozko diskurtsoen ekoizpena gobernatzen duten berariazko trebetasunak
menderatu behar dira; diskurtso horiek beren edukiaren antolaeran koherenteak eta
bateratuak izan beharko dute.

IDAZMENA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen errealizazio
pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalerako beharrezkoak diren idatzizko testuak
ekoizteko trebetasun, ezagutza eta jarreren oinarrizko multzoa barne hartzen du. Testuok
askotarikoak eta ezberdinak izango dira, komunikazio-egoera anitzetara egokituak,
edukiaren antolaeran koherenteak eta testualki bateratuak, eta alderdi formaletan
zuzenak.

AHOZKO ELKARREKINTZA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen
errealizazio pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalari begira behar bezala garatu
behar den pertsonarteko komunikazioa sustatzeko oinarrizko trebetasun, ezagutza eta
jarreren multzoa barne hartzen du. Berariazko ezaugarriak dituen dimentsio bat da, batik
bat esanahiaren negoziazio partekatuari eta arau soziokomunikatiboak errespetatzeari
lotuak.




                                            4
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                    Marko teorikoa

Aldi berean, aipatutako hizkuntza-komunikaziorako konpetentziaren dimentsio bakoitza
AZPIKONPETENTZIA batzuetan zertzen da, jarraian doan taulan ageri direnak:


1. DIMENTSIOA: ENTZUMENA

   1. Ahozko testuen zentzu orokorra identifikatzea.
   2. Ahozko testuen helburua antzematea.
   3. Ahozko testuetan, proposatutako helburuei begira garrantzia duten
      informazioak hautatzea.
   4. Ahozko testuen edukia kritikoki interpretatzea.
   5. Ahozko testu-mota ezberdinak hobeto ulertzeko estrategiak erabiltzea.

2. DIMENTSIOA: IRAKURMENA
   5. Idatzizko testuen zentzu orokorra identifikatzea.
   6. Idatzizko testuen helburua antzematea.
   7. Idatzizko testuetan, proposatutako helburuei begira garrantzia duten
      informazioak hautatzea.
   8. Idatzizko testuen edukia kritikoki interpretatzea.
   9. Idatzizko testu-mota ezberdinak hobeto ulertzeko estrategiak erabiltzea.

3. DIMENTSIOA: MINTZAMENA
   10. Komunikazio-egoeraren ezaugarriak aintzat hartzea.
   11. Ekoizpen-prozesua planifikatzea.
   12. Adierazi beharrekoa egoki eta zuzen adieraztea.
   13. Kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak erabiltzea.

4. DIMENTSIOA: IDAZMENA
   14. Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea.
   15. Ekoizpen-prozesua planifikatzea.
   16. Adierazi beharrekoa egoki eta zuzen adieraztea.
   17. Kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak erabiltzea.

5. DIMENTSIOA: AHOZKO ELKARREKINTZA

   18. Komunikazio-trukeetan modu aktibo eta egokian parte hartzea.
   19. Arau soziokomunikatiboak errespetatzea.
   20. Komunikazioari eusteko eta haren eraginkortasuna areagotzeko estrategiak
       erabiltzea.



Dimentsio eta azpikonpetentzien zerrenda ikasle baten hizkuntza-komunikaziorako
konpetentzian esku hartzen duten hizkuntza guztiei aplikagarria da. Zerrenda, aurkezten
den moduan, EAEko hizkuntza ofizialei begira egin da. Azpikonpetentzia hauek eta
dagozkien adierazleak atzerriko lehen edo bigarren hizkuntza batean espero daitekeen
menderatze-mailara egokitzeko, hainbat ñabardura egin beharko lirateke.


                                          5
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                      Marko teorikoa

4. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa


Azpikonpetentzia bakoitzak hura deskribatzen duten oinarrizko adierazle batzuk ditu
bereizgarri. Era berean, adierazle horietako bakoitza hiru lorpen-mailatan zertu da. Maila
horiek, probak egin aurretik ezarri direnez, lan-hipotesiak baino ezin daitezke izan.
Ezarritako mailen baliozkotasuna behin proben emaitzak aztertu ondoren egiaztatu
beharko da.

Mailak finkatzeko irizpide gisa parametro hauek baliatu dira:

      -      Agindutako atazaren lorpen-maila.
      -      Agindutako atazaren konplexutasuna.
      -      Alderdi ezberdinak (ideiak, egitura...) elkarlotzeko ahalmena.
      -      Autonomia-maila agindutako ataza egitean.
      -      Hizkuntza-zuzentasunaren maila.
      -      Esplizitua ez dena inferitu eta interpretatzeko ahalmena.
      -      Ataza egiteko ezagutza linguistikoak kontzienteki erabiltzea.

Parametro horiek adierazle ezberdinei aplikatuta, azpikonpetentzien garapen-maila
bakoitzean ikasleengandik espero daitezkeen portaerak gutxi gorabehera deskribatu ahal
izango ditugu.

Hasierako mailan kokatuko ditugu beren adinari dagozkien komunikazio-atazak modu
osatugabe eta partzialean egiteko adinako diskurtso-trebetasunak dituzten ikasleak.
Gehienetan ez dira ezarritako komunikazio-helburua lortzera iristen. Hizkuntzaren
funtzionamendua modu oso mugatuan menderatzen dutela agerian uzten duten elementu
linguistiko bakanak ezagutzen, erabiltzen edo menderatzen dituzte. Atazak lagunduta eta
autonomia eskasaz burutzen dituztelarik, gehienetan ez dituzte beren akatsak
identifikatzen eta ez dira horiei irtenbidea aurkitzeko gai.

Erdi mailan kokatuko ditugu beren adinari dagozkien komunikazio-atazak modu egoki eta
nahikoa osatuan egiteko adinako diskurtso-trebetasunak dituzten ikasleak, batzuetan
laguntza behar badute ere. Gehienetan, ezarritako komunikazio-helburua lortzen dute.
Beren adinari begira hizkuntzaren funtzionamendua egoki menderatzen dutela agerian
uzten duten elementu linguistikoak ezagutzen, erabiltzen edo menderatzen dituzte. Argi
eta ekarri egokiaz mintzatzen dira. Halaber, testuak ulertu eta ekoizteko beste hizkuntza
batzuetako zenbait ezagutza baliatzen dituzte.

Maila aurreratuan kokatuko ditugu beren adinari dagozkien komunikazio-atazak
eraginkortasun handiz egiteko adinako diskurtso-trebetasunak dituzten ikasleak. Eskuarki,
ezarritako komunikazio-helburua lortzen dute. Hizkuntzaren funtzionamendua modu egoki
eta eraginkorrean menderatzen dutela agerian uzten duten elementu linguistikoak
ezagutzen, erabiltzen edo menderatzen dituzte. Naturaltasunez, argi eta ekarri egokiaz
mintzatzen dira, eta aldi berean diskriminaziozko esaerak saihesten ahalegintzen dira.
Testuak ulertu eta ekoizteko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak kontzienteki baliatzen
dituzte. Proposatutako atazak modu autonomoan burutzen dituzte eta ia beti beren
akatsak identifikatu eta horiei irtenbidea aurkitzeko gai dira.




                                             6
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                              Marko teorikoa


4.1 Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa Lehen Hezkuntzako 4.
    mailarako


1. dimentsioa: Entzumena


1.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuen (albisteak,
solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...)
zentzu orokorra identifikatzea.

     Adierazleak:

Testuaren zentzu orokorra identifikatzen du.
Testuaren informazio-edukia laburbiltzen du.
Ideia nagusiak eta bigarren mailakoak antzematen ditu.
Testuko ideien arteko harremana antzematen du.
Zikloaren berezko lexikoa ezagutzen du.


       Hasierako maila                         Erdi maila                Maila aurreratua
   Testuaren zentzu orokorra         Testuaren zentzu orokorra        Testuaren zentzu orokorra
   gutxi gorabehera identifikatzen   identifikatzen du.               identifikatzen du.
   du.                               Testuaren gai orokorra           Testuaren gai orokorra
   Testuaren informazio-edukia,      parafraseatzen du.               parafraseatzen du.
   xehetasun handirik gabe,          Testuaren informazio-edukia      Testuaren informazio-edukiari
   laburbiltzen du.                  gehienbat jasotzen duen          buruzko laburpen oso eta
   Ahozko testuaren ideia            laburpen ordenatua egiten du.    ordenatua egiten du.
   nagusia antzematen du.            Ideia nagusiak bereizten ditu.   Ideia nagusiak eta bigarren
   Testuan ageri den hiztegiaren     Testuan ageri den hiztegiaren    mailakoak bereizten ditu.
   zati bat ezagutzen du.            zatirik handiena ezagutzen du.   Bigarren mailako zenbait
                                                                      ideiak nagusiarekin duten
                                                                      harremana antzematen du.
                                                                      Testuan ageri den hiztegia
                                                                      ezagutzen du.




2.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuen (albisteak,
solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...)
helburua antzematea.

     Adierazleak:

Testuaren xedea identifikatzen du.
Testuaren igorlea antzematen du.
Igorlearen asmoa identifikatzen du.
Erabilitako hizkuntza-aldaera antzematen du.
Testuaren generoa antzematen du.




                                                   7
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa



       Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Lagunduta, testuaren xedea        Testuaren xedea identifikatzen    Testuaren xedea identifikatzen
   identifikatzen du.                du.                               du.
   Lagunduta, testuaren igorlea      Testu narratiboen igorlea         Testu narratibo eta
   antzematen du.                    antzematen du.                    azalpenezkoen igorlea
   Lagunduta, erabilitako            Lagunduta, igorlearen asmoa       antzematen du.
   hizkuntza-aldaera antzematen      identifikatzen du.                Igorlearen asmoa
   du.                               Gehienetan, erabilitako           identifikatzen du.
   Lagunduta, testuaren generoa      hizkuntza-aldaera antzematen      Erabilitako hizkuntza-aldaera
   antzematen du.                    du.                               antzematen du.
                                     Testuaren generoa                 Testuaren generoa
                                     antzematen du.                    antzematen du.




3.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuetan (albisteak,
solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...)
proposatutako helburuei erantzuteko garrantzizko informazioa hautatzea.

     Adierazleak:
Testuaren garrantzizko informazioa bereizten du.
Berariazko informazioa antzematen eta identifikatzen du.
Jasotako informazioa proposatutako helbururako erabiltzen du.


       Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Testuaren garrantzizko            Testuaren garrantzizko            Testuaren garrantzizko
   informazioaren zati bat           informazioaren zati handi bat     informazio bereizten du.
   bereizten du.                     bereizten du.                     Eskatutako berariazko
   Eskatutako berariazko             Eskatutako berariazko             informazioak aurkitzen ditu.
   informazioetako batzuk            informazio gehienak aurkitzen     Jasotako informazioa
   aurkitzen ditu.                   ditu.                             proposatutako helbururako
   Lagunduta, jasotako               Jasotako informazioa              erabiltzen du.
   informazioa proposatutako         proposatutako helbururako
   helbururako erabiltzen du.        erabiltzen du.




4.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuen (albisteak,
solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...)
edukia interpretatzea.

     Adierazleak:
Testuaren edukia berak dituen ezagutzen argitan interpretatzen ditu.
Testuaren osagai ez-linguistikoen esanahia interpretatzen du.
Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu.
Diskriminaziozko esaerak antzematen ditu.




                                                 8
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa



       Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Lagunduta, bere ideietatik        Bere ideietatik abiatuta          Bere ideietatik abiatuta
   abiatuta testuaren informazioa    testuaren informazioa             testuaren informazioa
   interpretatzen du.                interpretatzen du.                interpretatzen eta integratzen
   Testuaren osagai ez-linguistiko   Testuaren osagai ez-linguistiko   du.
   batzuen esanahia antzematen       eta linguistikoen esanahia        Testuaren osagai ez-linguistiko
   du.                               erlazionatzen du.                 eta linguistikoen esanahia
   Lagunduta, testuaren osagai       Testuaren osagai inplizitu        integratzen du.
   inplizitu batzuk berreraikitzen   batzuk berreraikitzen ditu.       Testuaren osagai inplizitu
   ditu.                             Diskriminaziozko esaera           gehienak berreraikitzen ditu.
                                     batzuk antzematen ditu.           Diskriminaziozko esaera
                                                                       ohikoenak antzematen ditu.




5.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuen (albisteak,
solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...)
ulermena hobetzeko estrategiak erabiltzea.

     Adierazleak:

Entzute aktiboa egiten du.
Testuaren edukiari aurrea hartzen dio.
Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu.
Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak erabiltzen ditu.


       Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Arretaz entzuten du.              Entzute aktiboa egiten du,        Entzute aktiboa egiten du,
   Gaiari buruz aurrez zituen        galderak paratuz.                 galdera egokiak paratuz.
   ezagutzetako batzuk               Testuaren edukiari aurrea         Testuaren edukiari aurrea
   aktibatzen ditu.                  hartzen dio.                      hartzen dio.
   Lagunduta, testuaren edukiari     Testuaren edukiari buruz          Testuaren edukiari buruz
   buruz inferentzia batzuk egiten   inferentzia batzuk egiten ditu.   inferentziak egiten ditu.
   ditu.                             Ulermena hobetzeko beste          Ulermena hobetzeko beste
   Lagunduta, beste hizkuntza        hizkuntza batzuetako              hizkuntza batzuetako
   batzuetako osagai lexikoak        ezagutzak erabiltzen ditu.        ezagutzak kontzienteki
   alderatzen ditu ulermena                                            erabiltzen ditu.
   hobetzeko.




2. dimentsioa: Irakurmena


6.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuen (ikasgelako
arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak,
eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) zentzu
orokorra identifikatzea.




                                                  9
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa

     Adierazleak:

Testuaren zentzu orokorra identifikatzen du.
Testuaren informazio-edukia laburbiltzen du.
Ideia nagusiak eta bigarren mailakoak antzematen ditu.
Testuko ideien arteko harremana antzematen du.
Zikloaren berezko lexikoa ezagutzen du.


       Hasierako maila                         Erdi maila                 Maila aurreratua
   Testuaren zentzu orokorra         Testuaren zentzu orokorra        Testuaren zentzu orokorra
   gutxi gorabehera identifikatzen   identifikatzen du.               identifikatzen du.
   du.                               Testuaren informazio-edukia      Testuaren informazio-edukiari
   Testuaren informazio-edukia,      gehienbat jasotzen duen          buruzko laburpen oso eta
   xehetasun handirik gabe,          laburpen ordenatua egiten du.    ordenatua egiten du.
   laburbiltzen du.                  Idatzizko testuaren gai          Testuaren gai orokorra
   Ahozko testuaren ideia            orokorra parafraseatzen du.      parafraseatzen du.
   nagusia antzematen du.            Ideia nagusiak bereizten ditu.   Ideia nagusiak eta bigarren
   Testuan ageri den hiztegiaren     Lagunduta, elementu              mailakoak bereizten ditu.
   zati bat ezagutzen du.            tipografikoak erabiltzen ditu    Bigarren mailako zenbait
                                     ideien antolaera                 ideiak nagusiarekin duten
                                     identifikatzeko.                 harremana antzematen du.
                                     Testuan ageri den hiztegiaren    Elementu tipografikoak
                                     zatirik handiena ezagutzen du.   erabiltzen ditu ideien antolaera
                                                                      identifikatzeko.
                                                                      Testuan ageri den hiztegia
                                                                      ezagutzen du.




7.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuen (ikasgelako
arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak,
eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) helburua
antzematea.

     Adierazleak:

Testuaren xedea identifikatzen du.
Testuaren igorlea antzematen du.
Igorlearen asmoa identifikatzen du.
Erabilitako hizkuntza-aldaera antzematen du.
Testuaren generoa antzematen du.


       Hasierako maila                         Erdi maila                 Maila aurreratua
   Lagunduta, testuaren xedea        Gehienetan, testuaren xedea      Testuaren xedea identifikatzen
   identifikatzen du.                identifikatzen du.               du.
   Lagunduta, testuaren igorlea      Testu narratiboen igorlea        Testu narratibo eta
   antzematen du.                    antzematen du.                   azalpenezkoen igorlea
   Lagunduta, erabilitako            Lagunduta, igorlearen asmoa      antzematen du.
   hizkuntza-aldaera antzematen      identifikatzen du.               Igorlearen asmoa
   du.                               Gehienetan, erabilitako          identifikatzen du.
   Lagunduta, testuaren generoa      hizkuntza-aldaera antzematen     Erabilitako hizkuntza-aldaera
   antzematen du.                    du.                              antzematen du.
                                     Testuaren generoa                Testuaren generoa
                                     antzematen du.                   antzematen du.




                                                  10
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa

8.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuetan (ikasgelako
arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak,
eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) proposatutako
helburuei erantzuteko garrantzizko informazioa hautatzea.

     Adierazleak:

Irakurketaren helburua identifikatzen du.
Testuaren garrantzizko informazioa bereizten du.
Berariazko informazioa antzematen eta identifikatzen du.
Jasotako informazioa proposatutako helbururako erabiltzen du.


       Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Testuaren garrantzizko            Lagunduta, irakurketaren          Irakurketaren helburua
   informazioaren zati bat           helburua identifikatzen du.       identifikatzen du.
   bereizten du.                     Testuaren garrantzizko            Testuaren garrantzizko
   Eskatutako berariazko             informazioaren zati handi bat     informazioa bereizten du.
   informazioetako batzuk            bereizten du.                     Eskatutako berariazko
   aurkitzen ditu.                   Eskatutako berariazko             informazioak aurkitzen ditu.
   Lagunduta, jasotako               informazio gehienak aurkitzen     Jasotako informazioa
   informazioa proposatutako         ditu.                             proposatutako helbururako
   helbururako erabiltzen du.        Jasotako informazioa              erabiltzen du.
                                     proposatutako helbururako
                                     erabiltzen du.




9.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuen (ikasgelako
arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak,
eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) edukia
interpretatzea.

     Adierazleak:

Testuaren edukia berak dituen ezagutzen argitan interpretatzen ditu.
Testuaren osagai ez-linguistikoen esanahia interpretatzen du.
Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu.
Diskriminaziozko esaerak antzematen ditu.


       Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Lagunduta, bere ideietatik        Bere ideietatik abiatuta          Bere ideietatik abiatuta
   abiatuta testuaren informazioa    testuaren informazioa             testuaren informazioa
   interpretatzen du.                interpretatzen du.                interpretatzen eta integratzen
   Testuaren osagai ez-linguistiko   Testuaren osagai ez-linguistiko   du.
   batzuen esanahia antzematen       eta linguistikoen esanahia        Testuaren osagai ez-linguistiko
   du.                               erlazionatzen du.                 eta linguistikoen esanahia
   Lagunduta, testuaren osagai       Testuaren osagai inplizitu        integratzen du.
   inplizitu batzuk berreraikitzen   batzuk berreraikitzen ditu.       Testuaren osagai inplizitu
   ditu.                             Diskriminaziozko esaera           gehienak berreraikitzen ditu.
                                     batzuk antzematen ditu.           Diskriminaziozko esaera
                                                                       ohikoenak antzematen ditu.




                                                 11
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                              Marko teorikoa

10.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuen (ikasgelako
arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak,
eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) ulermena
hobetzeko estrategiak erabiltzea.

     Adierazleak:

Testuaren edukiari aurrea hartzen dio.
Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu.
Ulermenean arazoak antzematen ditu.
Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak erabiltzen ditu.


       Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Gaiari buruz aurrez zituen         Testuaren edukiari aurrea       Testuaren edukiari aurrea
   ezagutzak aktibatzen ditu.         hartzen dio.                    hartzeko testu-adierazle
   Lagunduta, testuaren edukiari      Testuaren edukiari buruz        batzuk erabiltzen ditu.
   buruzko zuzeneko inferentziak      zuzeneko inferentzia batzuk     Testuaren edukiari buruz
   egiten ditu.                       egiten ditu.                    inferentziak egiten ditu.
   Bere ulermenean zenbait            Bere ulermenean arazoak         Bere ulermenean arazoak
   arazo antzematen ditu.             antzematen ditu.                antzematen eta kontrolatzen
   Testuinguruari esker hitz          Testuinguruari esker esaera     ditu.
   ezezagunak identifikatzen          ezezagunak identifikatzen       Hiztegia erabiltzen du
   ditu.                              ditu.                           zalantzak argitzeko.
   Lagunduta, beste hizkuntza         Gidatuta, hiztegia erabiltzen   Ulermena hobetzeko beste
   batzuetako osagai lexikoak         du zalantzak argitzeko.         hizkuntza batzuetako
   alderatzen ditu ulermena           Ulermena hobetzeko beste        ezagutzak kontzienteki
   hobetzeko.                         hizkuntza batzuetako            erabiltzen ditu.
                                      ezagutzak erabiltzen ditu.




3. dimentsioa: Mintzamena


11.- Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea hizkuntzaren hainbat
alorretako ahozko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoak (albisteak,
solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...)
ekoizteko.

     Adierazleak:

Hartzailearen ezaugarriak kontuan izaten ditu.
Testuaren xedea kontuan izaten du.
Hizkuntza-aldaera egokia hautatzen du.
Egoerari begira erregistro egokia hautatzen du.
Testu-genero egokia hautatzen du.




                                                  12
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                  Marko teorikoa



       Hasierako maila                       Erdi maila                      Maila aurreratua
   Lagunduta, hartzailearen           Hartzailearen ezaugarrietako        Hartzailearen ezaugarriak
   ezaugarriak kontuan izaten         batzuk kontuan izaten ditu.         kontuan izaten ditu.
   ditu.                              Testuaren xedea kontuan             Testuaren xedea argi
   Lagunduta, testuaren xedea         izaten du.                          identifikatzen du.
   kontuan izaten du.                 Gehienetan, hizkuntza-              Hizkuntza-aldaera egokia
   Lagunduta, hizkuntza-aldaera       aldaera egokia hautatzen du.        hautatzen du.
   egokia hautatzen du.               Lagunduta, erregistro egokia        Erregistro egokia hautatzen
   Lagunduta, genero egokia           hautatzen du.                       du.
   hautatzen du.                      Gehienetan, genero egokia           Genero egokia hautatzen du.
                                      hautatzen du.




12.- Hizkuntzaren hainbat alorretako ahozko testu soil eta ikasleen interesetatik
gertukoak (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien
kontakizunak, narrazioak...) planifikatzen hastea.

     Adierazleak:

Informazioa hainbat euskarritan bilatzen du.
Lortu nahi den helbururako garrantzizko informazioa hautatzen du.
Diskurtsoa egituratzen du.


       Hasierako maila                       Erdi maila                      Maila aurreratua
   Lagunduta, iturri bibliografiko    Hein batean, iturri bibliografiko   Iturri bibliografiko eta
   eta digital soiletan informazioa   eta digital soiletan informazioa    digitaletan informazioa
   eskuratzen du.                     eskuratzen du.                      eskuratzen du.
   Lagunduta, lortu nahi den          Lortu nahi den helbururako          Lortu nahi den helbururako
   helbururako garrantzizko           garrantzizkoa den                   garrantzizko informazioa
   informazioa hautatzen du.          informazioaren zati handi bat       hautatzen du.
   Hautatutako informazioa            hautatzen du.                       Hautatutako informazioa
   antolatu gabe aurkezten du.        Hautatutako informazioa             modu egituratuan antolatzen
                                      modu oinarrizkoan antolatzen        du.
                                      du.




13.- Hizkuntzaren hainbat alorretako ahozko testu soil eta ikasleen interesetatik
gertukoak (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien
kontakizunak, narrazioak...) erabiliz egoki mintzatzea.

     Adierazleak:

Argi eta ekarri egokiaz mintzatzen da.
Elementu prosodiko eta keinuzkoak erabiltzen ditu.
Testu-generoaren berezko ezaugarriak errespetatzen ditu.
Diskriminaziozko esaerak saihesten ditu.




                                                  13
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                 Marko teorikoa


       Hasierako maila                       Erdi maila                     Maila aurreratua
   Bere mintzaldiaren une            Argi eta ekarri egokiaz            Argi eta ekarri egokiaz
   batzuetan nahiko argi             mintzatzen da.                     mintzatzen da.
   mintzatzen da.                    Intonazioa egoki aldatzen du.      Intonazioa diskurtsoaren
   Keinuak eta jarrera zailtasunez   Keinuak eta jarrera modu           ezaugarrietara egokitzen du.
   kontrolatzen ditu.                nahiko eraginkorrean               Keinuak eta jarrera modu
   Testu-generoaren oinarrizko       kontrolatzen ditu.                 eraginkorrean kontrolatzen
   ezaugarri batzuk kontuan          Testu-generoaren oinarrizko        ditu.
   izaten ditu.                      ezaugarriak errespetatzen ditu.    Testu-generoaren berezko
                                     Bere ekoizpenetan                  ezaugarriak errespetatzen ditu.
                                     diskriminaziozko esaera batzuk     Bere ekoizpenetan
                                     antzematen eta zuzentzen ditu.     diskriminaziozko esaera
                                                                        batzuk antzematen eta
                                                                        zuzentzen ditu.




14.- Hizkuntzaren hainbat alorretako ahozko testu soil eta ikasleen interesetatik
gertukoak (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien
kontakizunak, narrazioak...) ekoiztean kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak
erabiltzea.

     Adierazleak:
Ekoizpena arautzeko estrategiak erabiltzen ditu.
Autoebaluazio-estrategiak erabiltzen ditu.
Ekoizpen-prozesuan autonomia agertzen du.


       Hasierako maila                       Erdi maila                     Maila aurreratua
   Komunikazioari eusteko            Komunikazioari eusteko             Komunikazioari eusteko
   konpentsazio-estrategiak          konpentsazio-estrategia batzuk     konpentsazio-estrategiak
   erabiltzeari ekin dio.            erabiltzen ditu.                   modu eraginkorrean erabiltzen
   Beste hizkuntza batzuetako        Ekoizpen-prozesuan zehar           ditu.
   osagai lexikoak erabiltzen ditu   beste hizkuntza batzuetako         Ekoizpen-prozesuan zehar
   komunikazioari eusteko.           zenbait ezagutza erabiltzen        beste hizkuntza batzuetako
   Lagunduta, akats batzuk           ditu.                              ezagutzak kontzienteki
   identifikatzen ditu.              Akats batzuk identifikatzen ditu   erabiltzen ditu.
   Ekoizpen-prozesuan                eta horiek zuzentzeko gai da.      Bere akatsak identifikatzen eta
   autonomia eskasa agertzen         Ekoizpen-prozesuan                 zuzentzen ditu.
   du.                               nolabaiteko autonomia              Ekoizpen-prozesuan
                                     agertzen du.                       autonomia-maila egoki
                                                                        samarra agertzen du.




                                                   14
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                              Marko teorikoa

4. dimentsioa: Idazmena


15.- Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea hizkuntzaren hainbat
alorretako idatzizko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoak (ikasgelako
arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak,
eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) ekoizteko.

     Adierazleak:
Bere ekoizpenerako, testuaren xedea kontuan izaten du.
Bere testua hartzailera egokitzen du.
Hizkuntza-aldaera egokia hautatzen du.
Egoerari begira erregistro egokia erabiltzen du.
Testu-genero egokia hautatzen du.


       Hasierako maila                     Erdi maila                    Maila aurreratua
   Lagunduta, testuaren xedea       Testuaren xedea jasotzen du.      Testuaren xedea argi jasotzen
   jasotzen du.                     Bere testuaren oinarrizko         du.
   Hartzailearen ezaugarriak        alderdi batzuk hartzailera        Bere testua hartzailera
   kontuan izaten ditu.             egokitzen ditu.                   egokitzen du.
   Lagunduta, hizkuntza-aldaera     Gehienetan, hizkuntza-aldaera     Hizkuntza-aldaera egokia
   egokia hautatzen du.             egokia hautatzen du.              hautatzen du.
   Lagunduta, erregistro egokia     Lagunduta, erregistro egokia      Erregistro egokia hautatzen
   hautatzen du.                    hautatzen du.                     du.
                                    Zenbait aukeren artetik, genero   Genero egokia hautatzen du.
                                    egokia hautatzen du.




16.- Gidatuta, hizkuntzaren hainbat alorretako idatzizko testu soil eta ikasleen
interesetatik gertukoak (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau
orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web
orriak, albisteak, oharrak...) ekoizteko prozesua planifikatzea.

     Adierazleak:

Informazioa hainbat iturritan bilatzen du.
Lortu nahi den helbururako garrantzizko informazioa hautatzen du.
Testuaren edukia eta forma planifikatzen eta egituratzen ditu.




                                                15
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                   Marko teorikoa


       Hasierako maila                        Erdi maila                     Maila aurreratua
   Lagunduta, iturri bibliografiko    Lagunduta, iturri bibliografiko    Askotariko iturri bibliografiko
   eta digital soiletan informazioa   eta digital soiletan               eta digitaletan informazioa
   eskuratzen du.                     informazioren bat eskuratzen       eskuratzen du.
   Lagunduta, lortu nahi den          du.                                Lortu nahi den helbururako
   helbururako garrantzizko           Lagunduta, lortu nahi den          garrantzizko informazioa
   informazioa hautatzen du.          helbururako garrantzizko           hautatzen du.
   Testu-generoaren berezko           informazioren bat hautatzen        Informazioa testu-generoaren
   egitura zailtasunez erabiltzen     du.                                arabera egituratzen du.
   du.                                Informazioa testu-generoaren       Paragrafoa erabiltzen du
                                      arabera modu oinarrizkoan          testuaren ideien antolatzaile
                                      egituratzen du.                    gisa.
                                      Gidatuta, paragrafoa erabiltzen
                                      du testuaren ideien antolatzaile
                                      gisa.




17.- Hizkuntzaren hainbat alorretako idatzizko testu soil eta ikasleen interesetatik
gertukoen bidez (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak,
ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak,
oharrak...) adierazi beharrekoa modu egokian adieraztea.

     Adierazleak:
Testua egoki eta zuzen aurkezten du.
Askotariko hizkuntza-baliabideak erabiltzen ditu.
Diskriminaziozko esaerak erabiltzea saihesten du.


       Hasierako maila                        Erdi maila                     Maila aurreratua
   Testu-generoaren oinarrizko        Testu-generoaren oinarrizko        Testu-generoaren berezko
   ezaugarri batzuk errespetatzen     ezaugarriak errespetatzen ditu.    ezaugarriak errespetatzen ditu.
   ditu.                              Testua berrikusteko, zikloaren     Testua berrikusteko, zikloaren
   Testua berrikusteko, zikloaren     berezko ezagutza linguistiko       berezko ezagutza linguistiko
   berezko ezagutza linguistiko       batzuk erabiltzen ditu.            batzuk erabiltzen ditu.
   batzuk erabiltzen ditu.            Zikloaren berezko arau             Zikloaren berezko arau
   Zikloaren berezko arau             gramatikal, lexiko eta             gramatikal, lexiko eta
   gramatikal, lexiko eta             ortografiko gehienak               ortografikoak errespetatzen
   ortografiko batzuk                 errespetatzen ditu.                ditu.
   errespetatzen ditu.                Testua berrikusteko interesa       Testua berrikusteko iniziatiba
   Kohesioko oinarrizko               agertzen du.                       agertzen du.
   prozedurak zailtasunez             Lagunduta, enuntziatuak modu       Lagunduta, enuntziatuak modu
   erabiltzen ditu.                   bateratuan uztartzen ditu.         bateratuan uztartzen ditu.
   Azken testua idazteko, IKTak       Azken testua idatzi eta            Azken testua idatzi eta
   zailtasunez erabiltzen ditu.       berrikusteko, IKTak                berrikusteko IKTak modu
   Lagunduta, bere ekoizpenetan       zailtasunez erabiltzen ditu.       nahiko eraginkorrean
   diskriminaziozko esaera            Bere ekoizpenetan                  erabiltzen ditu.
   batzuk identifikatzen ditu.        diskriminaziozko esaera            Bere ekoizpenetan
                                      batzuk identifikatzen ditu.        diskriminaziozko esaerak
                                                                         saihesten ahalegintzen da.




                                                  16
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa

18.- Hizkuntzaren hainbat alorretako idatzizko testu soil eta ikasleen interesetatik
gertukoak (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak,
ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak,
oharrak...) ekoiztean kontroleko eta autoebaluazioko estrategiak erabiltzea.

     Adierazleak:
Ekoizpena arautzeko estrategiak erabiltzen ditu
Autoebaluazio-estrategiak erabiltzen ditu
Testua ekoizteko eta berrikusteko prozesuan autonomia agertzen du

       Hasierako maila                     Erdi maila                      Maila aurreratua
   Lagunduta, ekoizpen-             Ekoizpen-prozesuan zehar           Ekoizpen-prozesuan zehar
   prozesuan zehar beste            beste hizkuntza batzuetako         beste hizkuntza batzuetako
   hizkuntza batzuetako osagai      zenbait ezagutza erabiltzen        ezagutzak kontzienteki
   lexikoak alderatzen ditu.        ditu.                              erabiltzen ditu.
   Lagunduta, akats batzuk          Akats batzuk identifikatzen ditu   Bere akatsak identifikatzen eta
   identifikatzen ditu.             eta horiek zuzentzeko gai da.      zuzentzen ditu.
                                    Testua ekoizteko eta               Testua ekoizteko eta
                                    berrikusteko prozesuan             berrikusteko prozesuan
                                    autonomia eskasa agertzen          autonomia-maila egoki
                                    du.                                samarra agertzen du.




5. dimentsioa: Ahozko elkarrekintza

19.- Ikasgelan, ikastetxean eta ingurunean eguneroko bizitzan ohikoak diren
komunikazio-trukeetan modu aktibo eta egokian parte hartzea.

     Adierazleak:
Naturaltasunez esku hartzen du eta aktiboki entzuten du.
Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izaten ditu.
Informazioa eta azalpenak modu ordenatu eta egokian ematen ditu.

       Hasierako maila                     Erdi maila                      Maila aurreratua
   Komunikazio-trukean arreta       Komunikazio-trukean arreta         Komunikazio-trukean arreta
   zailtasunez mantentzen du.       mantentzen du.                     mantentzen eta esku hartzen
   Bere komunikazio-trukeetan       Naturaltasunez, komunikazio-       du.
   inhibizioa agertzen du.          trukeak hasten eta mantentzen      Naturaltasunez eta modu
   Lagunduta, komunikazio-          ditu.                              eraginkorrean, komunikazio-
   egoeraren ezaugarriak kontuan    Komunikazio-egoeraren              trukeak hasten eta mantentzen
   izaten ditu.                     ezaugarriak kontuan izaten         ditu.
                                    ditu.                              Komunikazio-egoeraren
                                    Solaskidearen aurrean              ezaugarrietara modu
                                    erantzuna modu nahiko              eraginkorrean egokitzen da.
                                    eraginkorrean egokitzen du.        Erregistro egokia erabiltzen du.
                                    Hizkuntza-aldaera modu             Solaskidearen aurrean
                                    nahiko eraginkorrean egokitzen     erantzuna egokitzen du.
                                    du elkarrekintzara.                Hizkuntza-aldaera
                                                                       elkarrekintzara egokitzen du.




                                                17
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                               Marko teorikoa

20.- Ikasgelan, ikastetxean eta ingurunean eguneroko bizitzan ohikoak diren
komunikazio-trukeetan arau soziokomunikatiboak errespetatzea.

     Adierazleak:

Hizkuntza-moldeak errespetatzen ditu.
Besteen esku-hartzeak errespetatzen ditu.
Hitz egiteko txandak errespetatzen ditu.
Adei-legea kontuan izaten du.
Diskriminaziozko esaerak saihesten ditu.


     Hasierako maila                        Erdi maila                    Maila aurreratua
   Komunikazio-trukean            Komunikazio-trukean                  Komunikazio-trukean lankidetza
   errespetuzko jarrera           errespetuzko jarrera mantentzen      eta errespetuzko jarrera ageri
   zailtasunez mantentzen du.     du.                                  du.
   Komunikazio-trukean            Komunikazio-trukean ahotsaren        Komunikazio-trukean
   ahotsaren tonua eta            tonua eta bolumena noizean           ahotsaren tonua eta bolumena
   bolumena zailtasunez           behin kontrolatzen ditu.             kontrolatzen ditu.
   kontrolatzen ditu.             Jarrera eta keinuak noizean behin    Hitz egiteko txandak
   Jarrera eta keinuak            kontrolatzen ditu.                   errespetatzen ditu.
   zailtasunez kontrolatzen       Hitz egiteko txandak ia beti         Adei-legea errespetatzen du.
   ditu.                          errespetatzen ditu.                  Jarrera eta keinuak
   Lagunduta, hitz egiteko        Noizean behin komunikazio-           kontrolatzen ditu.
   txandak errespetatzen ditu.    trukea hasteko eta bukatzeko         Komunikazio-trukea hasteko
                                  hizkuntza-formula egokiak            eta bukatzeko hizkuntza-
                                  erabiltzen ditu.                     formula egokiak erabiltzen
                                  Diskriminaziozko esaera batzuk       ditu.
                                  antzematen eta zuzentzen ditu.       Diskriminaziozko esaerak
                                                                       erabiltzea saihesten du.




21.- Ikasgelan, ikastetxean eta ingurunean eguneroko bizitzan ohikoak diren
komunikazio-trukeetan komunikazioari eusteko estrategiak erabiltzea.

     Adierazleak:
Komunikazioari eusteko konpentsazio-estrategiak erabiltzen ditu.


     Hasierako maila                        Erdi maila                    Maila aurreratua
   Ulermen-arazoak                Ulermen-arazoak gainditzeko,         Ulermen-arazoak gainditzeko,
   gainditzeko, bere              bere komunikazio-trukeetan           bere komunikazio-trukeetan
   komunikazio-trukeetan          galdera soilak egiten ditu.          galderak egiten ditu.
   galdera soilen bat egiten      Elkarrekintzan zailtasunak           Elkarrekintzan zailtasunak
   du.                            gainditzeko, ahozko baliabideak      gainditzeko, ahozko
   Elkarrekintzan zailtasunak     eta ahozkoak ez direnak              baliabideak eta ahozkoak ez
   gainditzeko, ahozkoak ez       erabiltzen ditu.                     direnak erabiltzen ditu.
   diren baliabideak erabiltzen   Mezuaren edukiari buruzko bere       Mezuaren edukiari buruzko bere
   ditu.                          hipotesietakoren bat egiaztatu eta   hipotesiak egiaztatu eta
   Komunikazio-trukean, bere      berresteko galdera desegokiak        berresteko galdera egokiak
   esku-hartzeak arazoekin        egiten ditu.                         egiten ditu.
   txertatzen ditu.               Komunikazio-trukean, bere esku-      Komunikazio-trukean, bere
                                  hartzeak modu nahiko                 esku-hartzeak egoki txertatzen
                                  eraginkorrean txertatzen ditu.       ditu.




                                                 18
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                  Marko teorikoa


4.2. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta lorpen-mailak Derrigorrezko
     Bigarren Hezkuntzako 2. mailarako



1. dimentsioa: Entzumena

1.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoen (abisuak, arauak, argibideak, albisteak,
aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) zentzu orokorra identifikatzea.

      Adierazleak:

Testuaren zentzu orokorra ulertzen du.
Testuaren gaia inferitzen du.
Testuaren informazio-edukia laburbiltzen du.
Testuaren ideia nagusiak bereizten ditu.
Testuaren ideia nagusiak eta bigarren mailakoak bereizten ditu.
Testuaren atalen arteko erlazio logikoak antzematen ditu.


       Hasierako maila                       Erdi maila                     Maila aurreratua
   Testuaren zentzu orokorra          Testuaren zentzu orokorra          Testuaren zentzu orokorra
   ulertzen du.                       ulertzen du.                       ulertzen du.
   Testuaren zentzu orokorra          Testuaren zentzu orokorra          Testuaren gaia inferitzen eta
   parafraseatzen du.                 parafraseatzen du.                 zuzen adierazten du.
   Testuaren edukiarekin nolabait     Izenburu egoki bat hautatzen       Izenburu egoki bat hautatzen
   bat datorren izenburu bat          du.                                du.
   hautatzen du.                      Laburpen batean testuaren          Testuaren funtsezko edukia
   Testua haren edukiari begira       edukiaren garrantzizko             egoki laburbiltzen du.
   egokia ez den moduan               alderdiak jasotzen ditu.           Testu-adierazleak erabiltzen
   laburbiltzen du.                   Ideia nagusiak eta bigarren        ditu testuaren egitura
   Testuaren ideia nagusietako        mailakoak bereizten ditu.          berreraikitzeko.
   batzuk identifikatzen ditu.        Testuaren egituraren atal          Testuaren atalen arteko erlazio
                                      nagusiak antzematen ditu.          logikoak antzematen ditu.




2.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoen (abisuak, arauak, argibideak, albisteak,
aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) helburua antzematea.

      Adierazleak:

Testuaren xedea identifikatzen du.
Ezagutza linguistikoak erabiltzen ditu testuaren xedea interpretatzeko laguntza gisa.
Igorlearen asmoa identifikatzen du.
Informazioa eta iritzia bereizten ditu.
Erabilitako hizkuntza-aldaera identifikatzen du.
Testuaren generoa antzematen du.




                                                 19
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                    Marko teorikoa



       Hasierako maila                       Erdi maila                        Maila aurreratua
   Lagunduta, testuaren              Gehienetan, testuaren                 Testuaren komunikazio-xedea
   komunikazio-xedea                 komunikazio-xedea                     identifikatzen du.
   identifikatzen du.                identifikatzen du.                    Testuko elementu esplizitu eta
   Igorlearen asmoa zailtasunez      Testuko testuinguru-elementu          inplizituetatik abiatuta
   identifikatzen du.                esplizituetatik abiatuta              igorlearen asmoa antzematen
   Lagunduta, informazioa eta        igorlearen asmoa antzematen           du.
   iritzia bereizten ditu.           du.                                   Testuan adierazpen-markak
   Testuan adierazpen-marka          Testuan adierazpen-marka              antzematen ditu.
   batzuk antzematen ditu.           gehienak antzematen ditu.             Testuaren xedea antzemateko,
   Lagunduta, erabilitako            Testuaren xedea antzemateko,          ezagutza testual eta
   hizkuntza-aldaera antzematen      ezagutza testual eta linguistiko      linguistikoak erabiltzen ditu.
   du.                               batzuk erabiltzen ditu.               Informazioa eta iritzia
   Lagunduta, testuaren generoa      Gehienetan, informazioa eta           bereizten ditu.
   antzematen du.                    iritzia bereizten ditu.               Erabilitako hizkuntza-aldaera
                                     Gehienetan, erabilitako               antzematen du.
                                     hizkuntza-aldaera antzematen          Testuaren generoa
                                     du.                                   antzematen du.
                                     Testuaren generoa
                                     antzematen du.




3.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoetan (abisuak, arauak, argibideak, albisteak,
aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) lortu nahi den xederako garrantzizkoa
den informazioa bereiztea.

     Adierazleak:

Informazio berria bereizten du.
Lortu nahi den helbururako garrantzizkoa den informazioa identifikatzen du.
Berariazko informazioa antzematen eta identifikatzen du.
Jasotako informazioa lortu nahi den helbururako erabiltzen du.


      Hasierako maila                     Erdi maila                         Maila aurreratua
   Testuaren zenbait alderdi       Testuaren garrantzizko               Proposatutako helbururako
   informatibo identifikatzen      informazioetako batzuk               garrantzizkoa den informazioa
   ditu.                           identifikatzen ditu.                 identifikatzen du.
   Berariazko informazioren bat    Garrantzizko informazioa             Testuan agertuz doan informazio
   aurkitzen du.                   errepikapen, adibide edota           berria identifikatzen du.
   Lortu nahi den helbururako      pasadizozko datuetatik               Garrantzizko informazioa
   jasotako informazioa modu       bereizten du.                        errepikapen, adibide edota
   desegokian erabiltzen du.       Eskatutako berariazko                pasadizozko datuetatik modu
                                   informazio gehiena aurkitzen         eraginkorrean bereizten du.
                                   du.                                  Eskatutako berariazko informazio
                                   Lortu nahi den helbururako           guztia aurkitzen du.
                                   jasotako informazioa hein            Lortu nahi den helbururako
                                   batean erabiltzen du.                jasotako informazioa modu
                                                                        eraginkorrean erabiltzen du.




                                                 20
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                 Marko teorikoa

4.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoen (abisuak, arauak, argibideak, albisteak,
aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) edukia kritikoki interpretatzea.

     Adierazleak:

Testuaren edukia berak dituen ezagutzen argitan interpretatzen ditu.
Testuaren osagai ez-linguistikoen esanahia interpretatzen du.
Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu.
Diskriminaziozko esaerak identifikatzen ditu.
Testuaren edukitik abiatuta bere iritzia ematen du.


       Hasierako maila                       Erdi maila                      Maila aurreratua
   Testuaren zentzua eta bere         Bere ideietatik abiatuta          Bere ideietatik abiatuta
   ideiak funts eskasez               testuaren informazioa             testuaren informazioa
   elkarlotzen ditu.                  interpretatzen du.                interpretatzen eta integratzen
   Testuaren osagai ez-               Testuaren osagai ez-              du.
   linguistiko batzuen esanahia       linguistiko eta linguistikoen     Testuaren osagai ez-
   antzematen du.                     esanahia erlazionatzen du.        linguistiko eta linguistikoen
   Testuaren edukiari buruz           Testuaren edukiari buruz          esanahia integratzen du.
   zuzeneko inferentzia batzuk        zuzeneko inferentziak eta         Testuaren edukiari buruz
   egiten ditu.                       zeharkako inferentzia batzuk      zuzeneko eta zeharkako
   Lagunduta, informazioa eta         egiten ditu.                      inferentziak egiten ditu.
   iritzia bereizten ditu.            Gehienetan, informazioa eta       Informazioa eta iritzia
   Diskriminaziozko esaera            iritzia bereizten ditu.           bereizten ditu.
   batzuk antzematen ditu.            Informazioaren balioari           Informazioaren balioari
   Iritziak modu oinarrizkoan eta     buruzko iruzkinak egiten ditu.    buruzko iruzkin kritikoak
   askorik arrazoitu gabe ematen      Diskriminaziozko esaerak          egiten ditu.
   ditu.                              antzematen ditu.                  Diskriminaziozko esaerak
                                      Testuaren edukiari buruz bere     antzematen eta ebaluatzen
                                      iritzia ematen du.                ditu.
                                                                        Testuaren edukiari buruzko
                                                                        iritzi sakona ematen du.




5.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoen (abisuak, arauak, argibideak, albisteak,
aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) ulermena hobetzeko estrategiak
erabiltzea.

     Adierazleak:

Entzute aktiboa egiten du.
Testuaren edukiari aurrea hartzen dio.
Informazioa atxikitzeko askotariko erregistro-baliabideak erabiltzen ditu.
Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak erabiltzen ditu.




                                                  21
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                               Marko teorikoa


       Hasierako maila                       Erdi maila                   Maila aurreratua
   Arretaz entzuten du.               Entzute aktiboa egiten du,      Entzute aktiboa egiten du,
   Gaiari buruz aurrez zituen         galdera egokiak paratuz.        galdera egokiak eta esku-
   ezagutzetako batzuk                Testuaren edukiari aurrea       hartze argigarriak eginez.
   aktibatzen ditu.                   hartzen dio.                    Testuaren edukiari buruz
   Lagunduta, beste hizkuntza         Hein batean, testuen edukia     inferentziak egiten ditu.
   batzuetako ezagutzak               atxikitzen du erregistro-       Testuen edukia atxikitzen du
   alderatzen ditu ulermena           baliabideak erabiliz.           erregistro-baliabideak erabiliz.
   hobetzeko.                         Ulermena hobetzeko beste        Ulermena hobetzeko beste
                                      hizkuntza batzuetako            hizkuntza batzuetako
                                      ezagutzak erabiltzen ditu.      ezagutzak kontzienteki
                                                                      erabiltzen ditu.




2. dimentsioa: Irakurmena

6.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoen (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako
liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web
orriak...) zentzu orokorra identifikatzea.

     Adierazleak:

Testuaren zentzu orokorra ulertzen du.
Testuaren gaia inferitzen du.
Testuaren funtsezko edukia laburbiltzen du.
Ideia nagusiak eta bigarren mailakoak bereizten ditu.
Testuaren egitura orokorra berreraikitzen du.
Testuaren ideien arteko erlazio logikoak antzematen ditu.


       Hasierako maila                       Erdi maila                   Maila aurreratua
   Testuaren zentzu orokorra         Testuaren zentzu orokorra        Testuaren zentzu orokorra
   ulertzen du.                      ulertzen du.                     ulertzen du.
   Testuaren zentzu orokorra         Testuaren zentzu orokorra        Testuaren gaia inferitzen eta
   parafraseatzen du.                parafraseatzen du.               zuzen adierazten du.
   Testuaren edukia egokiegia ez     Laburpen batean testuaren        Testuaren funtsezko edukia
   den moduan laburbiltzen du.       edukiaren garrantzizko alderdi   egoki laburbiltzen du.
   Testuaren edukiarekin nolabait    gehienak jasotzen ditu.          Testuaren eduki orokorrari
   bat datorren izenburu bat         Izenburu egoki bat hautatzen     begira egokia den izenburu bat
   hautatzen du.                     du.                              hautatzen du.
   Testuaren ideia nagusietako       Ideia nagusiak eta bigarren      Testuaren egitura orokorra
   batzuk identifikatzen ditu.       mailakoak bereizten ditu.        berreraikitzen du.
   Testuaren egituraren ataletako    Testuaren egituraren atal        Testuaren atalen arteko erlazio
   batzuk antzematen ditu.           nagusiak antzematen ditu.        logikoak antzematen ditu.
   Testuaren egitura eskema          Testuaren egitura eskema         Testu-adierazleak erabiltzen
   osatugabe batean jasotzen du.     egoki batean jasotzen du.        ditu testuaren egitura
                                                                      berreraikitzeko.
                                                                      Testuaren egitura eskema oso
                                                                      batean jasotzen du.




                                                 22
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                   Marko teorikoa

7.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoen (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako
liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web
orriak...) helburua antzematea.

      Adierazleak:

Testuaren xedea identifikatzen du.
Ezagutza linguistikoak erabiltzen ditu testuaren xedea interpretatzeko laguntza gisa.
Igorlearen asmoa identifikatzen du.
Informazioa eta iritzia bereizten ditu.
Erabilitako hizkuntza-aldaera antzematen du.
Testuaren generoa antzematen du.


        Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Lagunduta, testuaren                Gehienetan, testuaren            Testuaren komunikazio-xedea
   komunikazio-xedea                   komunikazio-xedea                identifikatzen du.
   identifikatzen du.                  identifikatzen du.               Testuaren xedea eta testu-
   Lagunduta, testuaren xedea eta      Testuaren xedea eta testu-       mota erlazionatzen ditu.
   testu-mota erlazionatzen ditu.      mota erlazionatzen ditu.         Testuko elementu esplizitu eta
   Igorlearen asmoa zailtasunez        Testuko testuinguru-elementu     inplizituetatik abiatuta
   identifikatzen du.                  esplizituetatik abiatuta         igorlearen asmoa antzematen
   Lagunduta, informazioa eta          igorlearen asmoa antzematen      du.
   iritzia bereizten ditu.             du.                              Testuan adierazpen-markak
   Testuan adierazpen-marka            Testuan adierazpen-marka         antzematen ditu.
   batzuk antzematen ditu.             batzuk antzematen ditu.          Testuaren xedea antzemateko,
   Lagunduta, erabilitako              Testuaren xedea                  ezagutza testual eta
   hizkuntza-aldaera antzematen        antzemateko, ezagutza            linguistikoak erabiltzen ditu.
   du.                                 testual eta linguistiko batzuk   Informazioa eta iritzia bereizten
   Lagunduta, testuaren generoa        erabiltzen ditu.                 ditu.
   antzematen du.                      Gehienetan, informazioa eta      Erabilitako hizkuntza-aldaera
                                       iritzia bereizten ditu.          antzematen du.
                                       Gehienetan, erabilitako          Testuaren generoa
                                       hizkuntza-aldaera                antzematen du.
                                       antzematen du.
                                       Testuaren generoa
                                       antzematen du.




8.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoetan (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako
liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web
orriak...) lortu nahi den xederako garrantzizkoa den informazioa bereiztea.

      Adierazleak:

Informazio berria bereizten du.
Lortu nahi den helbururako garrantzizkoa den informazioa identifikatzen du.
Berariazko informazioa antzematen eta identifikatzen du.
Jasotako informazioa lortu nahi den helbururako erabiltzen du.
Informazioa fitxetan edo datu-bilketarako beste sistema batzuetan erregistratzen ditu.




                                                  23
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa


       Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Testuaren zenbait alderdi          Testuaren garrantzizko           Proposatutako helbururako
   informatibo identifikatzen ditu.   informazioetako batzuk           garrantzizkoa den informazioa
   Berariazko informazioren bat       identifikatzen ditu.             identifikatzen du.
   aurkitzen du.                      Garrantzizko informazioa         Testuan agertuz doan
   Informazioa fitxetan edo beste     errepikapen, adibide edota       informazio berria identifikatzen
   sistema batzuetan modu             pasadizozko datuetatik           du.
   osatugabean erregistratzen du.     bereizten du.                    Garrantzizko informazioa
   Lortu nahi den helbururako         Eskatutako berariazko            errepikapen, adibide edota
   jasotako informazioa modu          informazio gehiena aurkitzen     pasadizozko datuetatik
   desegokian erabiltzen du.          du.                              bereizten du.
                                      Informazioa fitxetan edo beste   Eskatutako berariazko
                                      sistema batzuetan partzialki     informazio guztia aurkitzen du.
                                      erregistratzen du.               Informazioa fitxetan edo beste
                                      Lortu nahi den helbururako       sistema batzuetan modu
                                      jasotako informazioa hein        eraginkorrean erregistratzen du.
                                      batean erabiltzen du.            Lortu nahi den helbururako
                                                                       jasotako informazioa modu
                                                                       eraginkorrean erabiltzen du.



9.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoen (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako
liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web
orriak...) edukia kritikoki interpretatzea.

     Adierazleak:
Testuaren edukia berak dituen ezagutzen argitan interpretatzen ditu.
Testuaren osagai ez-linguistikoen esanahia interpretatzen du.
Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu.
Testuaren edukitik abiatuta bere iritzia ematen du.
Diskriminaziozko esaerak identifikatzen ditu.


       Hasierako maila                       Erdi maila                    Maila aurreratua
   Testuaren osagai ez-linguistiko    Bere ideietatik abiatuta         Bere ideietatik abiatuta
   batzuen esanahia antzematen        testuaren informazioa            testuaren informazioa
   du.                                interpretatzen du.               interpretatzen eta integratzen
   Testuaren edukiari buruz           Testuaren osagai ez-             du.
   zuzeneko inferentzia batzuk        linguistiko eta linguistikoen    Testuaren osagai ez-linguistiko
   egiten ditu.                       esanahia erlazionatzen du.       eta linguistikoen esanahia
   Iritziak modu oinarrizkoan eta     Testuaren edukiari buruz         integratzen du.
   askorik arrazoitu gabe ematen      zuzeneko inferentziak eta        Testuaren edukiari buruz
   ditu.                              zeharkako inferentzia batzuk     zuzeneko eta zeharkako
   Lagunduta, informazioa eta         egiten ditu.                     inferentziak egiten ditu.
   iritzia bereizten ditu.            Testuaren edukiari buruz         Testuaren edukiari buruzko
   Zenbait kasutan, testuaren         bere iritzia ematen du.          iritzi sakona ematen du.
   izaera objektiboa edo              Gehienetan, informazioa eta      Informazioa eta iritzia
   subjektiboa antzematen du.         iritzia bereizten ditu.          bereizten ditu.
   Diskriminaziozko esaera            Gehienetan, testuaren izaera     Marka linguistikoak aintzat
   batzuk antzematen ditu.            objektiboa edo subjektiboa       hartuta, testuaren izaera
                                      antzematen du.                   objektiboa edo subjektiboa
                                      Informazioaren balioari          antzematen du.
                                      buruzko iruzkinak egiten ditu.   Informazioaren balioari buruzko
                                      Diskriminaziozko esaerak         iruzkin kritikoak egiten ditu.
                                      antzematen ditu                  Diskriminaziozko esaerak
                                                                       antzematen eta ebaluatzen ditu.

                                                 24
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                               Marko teorikoa


10.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoen (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako
liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web
orriak...) ulermena hobetzeko estrategiak erabiltzea.

     Adierazleak:

Testuaren edukiari aurrea hartzen dio.
Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu.
Ulermenean arazoak antzematen ditu.
Ulermenean arazoak konpontzeko estrategiak erabiltzen ditu.
Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak erabiltzen ditu.


       Hasierako maila                      Erdi maila                     Maila aurreratua
   Gaiari buruz aurrez zituen        Testuaren edukiari aurrea        Testuaren edukiari aurrea
   ezagutzak erabiltzen ditu.        hartzen dio.                     hartzeko testu-adierazle
   Hein batean, testuinguruko        Hein batean, gako testualak      batzuk erabiltzen ditu.
   gakoak erabiltzen ditu            eta testuingurukoak erabiltzen   Testuaren edukiari buruz
   esanahia inferitzeko.             ditu esanahia inferitzeko.       inferentziak egiten ditu.
   Bere ulermenean zenbait           Bere ulermenean arazoak          Gako testualak eta
   arazo antzematen ditu.            antzematen ditu.                 testuingurukoak erabiltzen
   Lagunduta, testuinguruari         Testuinguruari esker esaera      ditu esanahia inferitzeko.
   esker hitz ezezagunak             ezezagunak identifikatzen        Bere ulermenean arazoak
   identifikatzen ditu.              ditu.                            antzematen eta kontrolatzen
   Lagunduta, beste hizkuntza        Kontsulta-iturriak erabiltzen    ditu.
   batzuetako ezagutzak              ditu zalantzak argitzeko.        Testuinguruari esker esaera
   erabiltzen ditu ulermena          Ulermena hobetzeko beste         ezezagunak identifikatzen
   hobetzeko.                        hizkuntza batzuetako             ditu.
                                     ezagutza batzuk kontzienteki     Kontsulta-iturriak erabiltzen
                                     erabiltzen ditu.                 ditu zalantzak argitzeko.
                                                                      Ulermena hobetzeko beste
                                                                      hizkuntza batzuetako
                                                                      ezagutzak kontzienteki
                                                                      erabiltzen ditu.




3. dimentsioa: Mintzamena


11.- Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea jarduera akademikoarekin
zerikusia duten edo gai interesgarriei buruzkoak diren ahozko azalpen soilak
ekoizteko.

     Adierazleak:

Hartzailearen interesak eta ezagutzak kontuan izaten ditu.
Testuaren xedea kontuan izaten du.
Hizkuntza-aldaera egokia hautatzen du.
Erregistro egokia hautatzen du.
Informazioa ulergarri egiteko azalpen-prozedurak hautatzen ditu.




                                                25
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa



       Hasierako maila                      Erdi maila                    Maila aurreratua
   Lagunduta, hartzailearen          Hartzailearen interes eta         Hartzailearen interesak eta
   interesak eta ezagutzak           ezagutzetako batzuk kontuan       ezagutzak kontuan izaten ditu.
   kontuan izaten ditu.              izaten ditu.                      Testuaren xedea kontuan
   Testuaren xedea zailtasunez       Testuaren xedea kontuan           izaten du.
   kontuan izaten du.                izaten du.                        Hizkuntza-aldaera egokia
   Lagunduta, hizkuntza-aldaera      Gehienetan, hizkuntza-aldaera     hautatzen du.
   egokia hautatzen du.              egokia hautatzen du.              Ahozko azalpen baterako
   Lagunduta, komunikazio-           Komunikazio-egoerari begira       egokia den erregistro baten
   egoerari begira egokia den        egokia den erregistroaren         berezko ezaugarri
   erregistroaren oinarrizko         ezaugarri linguistiko batzuk      linguistikoak hautatzen ditu.
   ezaugarri batzuk hautatzen        hautatzen ditu.                   Hainbat azalpen-prozedura
   ditu.                             Oinarrizko azalpen-               hautatzen ditu.
                                     prozeduretakoren bat
                                     hautatzen du.




12.- Jarduera akademikoarekin zerikusia duten edo gai interesgarriei buruzkoak
diren ahozko azalpen soilak ekoizteko prozesua planifikatzea.

     Adierazleak:

Informazioa hainbat iturri eta euskarritan bilatzen du.
Lortu nahi den helbururako garrantzizko informazioa hautatzen du.
Eskemak egiten ditu informazioa antolatzeko bitarteko gisa.
Diskurtsoa antolatzen du.


       Hasierako maila                      Erdi maila                    Maila aurreratua
   Informazio-bilaketak modu         Ohiko iturri analogiko eta        Askotariko iturri analogiko eta
   osatugabean egiten ditu.          digitaletan informazio-           digitaletan informazio-
   Hautatutako informazioan,         bilaketak modu nahiko             bilaketak eraginkortasunez
   lortu nahi den helbururako        eraginkorrean egiten ditu.        egiten ditu.
   alderdi garrantzitsuak eta        Lortu nahi den helbururako        Lortu nahi den helbururako
   garrantzirik gabeak nahasten      hein batean egokia den            garrantzizko informazioa
   ditu.                             informazioa hautatzen du.         hautatzen du.
   Informazioa modu ez oso           Nahiko erraz jarrai daitekeen     Erraz jarrai daitekeen egitura
   argian antolatzen du.             egitura batez antolatzen du       argi batez antolatzen du
                                     informazioa.                      informazioa.
                                     Oinarrizko lokailuak erabiltzen   Bere diskurtsoaren atalak
                                     ditu bere diskurtsoa              askotariko lokailuez
                                     bateratzeko.                      elkarlotzen ditu.




                                                 26
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                             Marko teorikoa

13.- Jarduera akademikoarekin zerikusia duten edo gai interesgarriei buruzkoak
diren ahozko azalpen soilak egiteko orduan egoki eta zuzen mintzatzea.

     Adierazleak:

Argi, zuzen eta ekarri egokiaz mintzatzen da.
Elementu prosodiko eta keinuzkoak egoki erabiltzen ditu.
Hartzailea inplikatzeko estrategiak erabiltzen ditu.
Testu-generoaren berezko arauak errespetatzen ditu.
Diskriminaziozko esaerak erabiltzea saihesten du.
Ikus-entzunezko baliabideen eta IKTen bermea erabiltzen du.


       Hasierako maila                       Erdi maila                 Maila aurreratua
   Bere diskurtsoaren zenbait         Bere diskurtsoan argi eta      Bere diskurtsoan argitasun eta
   unetan argi eta ekarri egokiaz     nahiko ekarri egokiaz          ekarri egoki samarrez
   mintzatzen da.                     mintzatzen da.                 mintzatzen da.
   Bere diskurtsoaren                 Dezentetan, linguistikoki      Diskurtsoan zehar behar
   zuzentasuna zailtasunez            zuzentasunez mintzatzen da.    adinako zuzentasun
   kontrolatzen du.                   Elementu prosodiko eta         linguistikoz mintzatzen da.
   Elementu prosodiko eta             keinuzko batzuk kontrolatzen   Elementu prosodiko eta
   keinuzkoak zailtasunez             ditu                           keinuzkoak egoki kontrolatzen
   kontrolatzen ditu.                 Hartzailearen inplikazioa      ditu.
   Hartzailea inplikatzeko            bilatzen du prozedura          Hartzailea inplikatzen du
   gutxienez keinu-baliabideren       linguistiko eta keinuzkoak     askotariko prozedura
   bat erabiltzen du.                 erabiliz.                      linguistiko eta keinuzkoak
   Bere diskurtsoak apenas ageri      Noizean behin jarrera egokia   erabiliz.
   ditu generoaren arauak:            kontrolatzen du.               Jarrera modu egoki
   aurkezpena, amaiera...             Generoaren arauetako batzuk    samarrean kontrolatzen du.
   Lagunduta, bere ekoizpenetan       errespetatzen ditu:            Bere ezagutza linguistiko eta
   diskriminaziozko esaera            aurkezpena, amaiera...         testualak erabiltzen ditu
   batzuk identifikatzen ditu.        Ikus-entzunezko baliabideen    generoaren berezko arauak
                                      eta IKTen bermea funts         errespetatzeko.
                                      eskasez erabiltzen du.         Ikus-entzunezko baliabideen
                                      Bere ekoizpenetan              eta IKTen bermea funtsez
                                      diskriminaziozko esaera        erabiltzen du.
                                      batzuk identifikatzen ditu.    Bere ekoizpenetan
                                                                     diskriminaziozko esaerak
                                                                     saihesten ditu.




14.- Jarduera akademikoarekin zerikusia duten edo gai interesgarriei buruzkoak
diren ahozko azalpen soilak egiteko orduan kontroleko eta egokitzapeneko
estrategiak erabiltzea.

     Adierazleak:

Ekoizpena arautzeko estrategiak erabiltzen ditu.
Autoebaluazio-estrategiak erabiltzen ditu.
Ekoizpen-prozesuan autonomia agertzen du.




                                                   27
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa



       Hasierako maila                      Erdi maila                    Maila aurreratua
   Komunikazioari eusteko            Komunikazioari eusteko            Komunikazioari eusteko
   oinarrizko konpentsazio-          askotariko konpentsazio-          konpentsazio-estrategiak
   estrategiak erabiltzen ditu.      estrategiak erabiltzen ditu.      modu eraginkorrean erabiltzen
   Bere diskurtsoan zehar egiten     Beste hizkuntza batzuetako        ditu.
   dituen akatsetako batzuk          zenbait ezagutza erabiltzen       Beste hizkuntza batzuetako
   identifikatzen ditu.              ditu ekoizpen-prozesua            ezagutzak kontzienteki
   Ekoizpen-prozesuan                arautzeko.                        erabiltzen ditu ekoizpen-
   autonomia eskasa agertzen         Bere diskurtsoan zehar egiten     prozesua arautzeko.
   du.                               dituen akatsetako batzuk          Bere akatsak identifikatzen eta
                                     identifikatzen ditu eta horiek    zuzentzen ditu.
                                     zuzentzeko gai da.                Ekoizpen-prozesuan
                                     Ekoizpen-prozesuan                autonomoa da.
                                     autonomia-maila egoki
                                     samarra agertzen du.




4. dimentsioa: Idazmena


15.- Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea hizkuntzaren hainbat
erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik
gertukoak (gutunak, argibideak, arauak, abisuak, albisteak, erreportajeak,
kontakizunak, azalpenak, glosarioak, txostenak, liburuxkak...) ekoizteko.

     Adierazleak:

Hartzailearen interesak eta ezagutzak kontuan izaten ditu.
Xedeari begira egokia den testu-generoa hautatzen du.
Hizkuntza-aldaera egokia hautatzen du.
Erregistro egokia hautatzen du.
Informazioa ulergarri egiteko azalpen-prozedurak hautatzen ditu.


       Hasierako maila                      Erdi maila                    Maila aurreratua
   Lagunduta, hartzailearen          Hartzailearen interes eta         Hartzailearen interesak eta
   interesak eta ezagutzak           ezagutzetako batzuk kontuan       ezagutzak kontuan izaten ditu.
   kontuan izaten ditu.              izaten ditu.                       Xedeari begira egokia den
   Testu-genero egokia               Zenbait aukeren artetik, testu-   testu-generoa hautatzen du.
   zailtasunez hautatzen du.         genero egokia hautatzen du.       Hizkuntza-aldaera egokia
   Hizkuntza-aldaera egokia          Gehienetan, hizkuntza-aldaera     hautatzen du.
   zailtasunez hautatzen du.         egokia hautatzen du.              Komunikazio-egoerari begira
   Lagunduta, komunikazio-           Komunikazio-egoerari begira       egokia den erregistroaren
   egoerari begira egokia den        egokia den erregistroaren         berezko ezaugarri
   erregistroaren oinarrizko         ezaugarri linguistiko batzuk      linguistikoak hautatzen ditu.
   ezaugarri batzuk hautatzen        hautatzen ditu.                   Askotariko azalpen-
   ditu.                             Oinarrizko azalpen-               prozedurak hautatzen du.
                                     prozeduretakoren bat
                                     hautatzen du.




                                                 28
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa

16.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoen (gutunak, argibideak, arauak, abisuak, albisteak,
erreportajeak, kontakizunak, azalpenak, glosarioak, txostenak, liburuxkak...)
ekoizpen-prozesua planifikatzea.

     Adierazleak:

Informazioa hainbat iturri eta euskarritan bilatzen du.
Lortu nahi den helbururako garrantzizko informazioa hautatzen du.
Informazioa biltzeko teknikak erabiltzen ditu.
Edukia planifikatzen eta egituratzen du.


       Hasierako maila                      Erdi maila                    Maila aurreratua
   Ohiko iturri analogiko eta        Ohiko iturri analogiko eta        Askotariko iturri analogiko eta
   digitaletan informazio-           digitaletan informazio-           digitaletan informazio-
   bilaketak eraginkortasun          bilaketak modu nahiko             bilaketak eraginkortasunez
   handirik gabe egiten ditu.        eraginkorrean egiten ditu.        egiten ditu.
   Hautatutako informazioan,         Lortu nahi den helbururako        Lortu nahi den helbururako
   lortu nahi den helbururako        hein batean egokia den            garrantzizko informazioa
   alderdi garrantzitsuak eta        informazioa hautatzen du.         hautatzen du.
   garrantzirik gabeak nahasten      Nahiko erraz jarrai daitekeen     Erraz jarrai daitekeen egitura
   ditu.                             egitura batez antolatzen du       koherente batez antolatzen du
   Informazioa modu ez oso           informazioa.                      informazioa.
   argian antolatzen du.             Oinarrizko lokailuak erabiltzen   Testuaren atalak hainbat
                                     ditu testua bateratzeko.          lokailuz elkarlotzen ditu.
                                     Paragrafoa erabiltzen du,         Paragrafoa eraginkortasunez
                                     irizpide garbirik gabe.           erabiltzen du, testuaren ideien
                                                                       antolatzaile gisa.




17.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoak (gutunak, argibideak, arauak, abisuak, albisteak,
erreportajeak, kontakizunak, azalpenak, glosarioak, txostenak, liburuxkak...) egiteko
orduan adierazi beharrekoa egoki eta zuzen adieraztea.

     Adierazleak:

Testu-generoaren ezaugarriak errespetatzen ditu.
Enuntziatuak modu bateratuan uztartzen ditu.
Testuaren komunikazio-eraginkortasuna hobetzeko estrategiak erabiltzen ditu.
Arau gramatikal, lexiko eta ortografikoak errespetatzen ditu.
Askotariko hizkuntza-baliabideak erabiltzen ditu: sintaktikoak, lexikoak...
Testua berrikusteko interesa agertzen du.
Diskriminaziozko esaerak erabiltzea saihesten du.
Testua egoki eta zuzen aurkezten du.




                                                 29
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                Marko teorikoa

       Hasierako maila                      Erdi maila                     Maila aurreratua
   Testu-generoaren oinarrizko       Testu-generoaren oinarrizko        Testu-generoaren berezko
   ezaugarri batzuk                  ezaugarriak errespetatzen ditu.    ezaugarriak errespetatzen ditu.
   errespetatzen ditu.               Ohiko lokailu batzuk               Testuaren atalak hainbat
   Kohesio eskaseko testuak          erabiltzen ditu testua             lokailuz elkarlotzen ditu.
   egiten ditu.                      bateratzeko.                       Askotariko azalpen-
   Gidatuta, baliabide grafiko eta   Noizean behin azalpen-             prozedurak erabiltzen ditu.
   tipografiko batzuk erabiltzen     prozedurak erabiltzen ditu.        Askotariko baliabide grafiko
   ditu testuaren komunikazio-        Baliabide grafiko eta             eta tipografikoak erabiltzen
   eraginkortasuna mantentzeko.      tipografiko batzuk erabiltzen      ditu testuaren komunikazio-
   Hizkuntza-baliabide gutxi         ditu testuaren komunikazio-        eraginkortasuna mantentzeko.
   erabiltzen ditu.                  eraginkortasuna mantentzeko.       Hizkuntza-baliabide ugari
   Testuaren ulermenean              Askotariko hizkuntza-              erabiltzen ditu.
   eragiten duten zuzentasun         baliabideak erabiltzen ditu.       Arau gramatikal, lexiko eta
   gramatikal, lexiko edo            Oro har, arau gramatikal,          ortografikoak errespetatzen
   ortografikoko arazoak ageri       lexiko eta ortografikoak           ditu.
   ditu.                             errespetatzen ditu.                Testua berrikusteko, bere
   Testua berrikusteko,              Testua berrikusteko,               ezagutza linguistikoak
   ikasturtearen berezko             ikasturtearen berezko              erabiltzen ditu.
   ezagutza linguistiko batzuk       ezagutza linguistiko batzuk        Testua berrikusteko iniziatiba
   erabiltzen ditu.                  erabiltzen ditu.                   agertzen du.
   IKTak zailtasunez erabiltzen      Testua berrikusteko interesa       IKTak modu eraginkorrean
   ditu azken testua idatzi eta      agertzen du.                       erabiltzen ditu azken testua
   aurkezteko.                       IKTak erabiltzen ditu azken        idatzi eta berrikusteko.
   Lagunduta, bere ekoizpenetan      testua idatzi eta aurkezteko.      Bere ekoizpenetan
   diskriminaziozko esaera           Bere ekoizpenetan                  diskriminaziozko esaerak
   batzuk identifikatzen ditu.       diskriminaziozko esaerak           saihesten ditu.
   Testua haren                      identifikatzen ditu.               Testua egoki eta zuzen
   irakurgarritasunean eragiten      Testua nahiko egoki eta            aurkezten du.
   duten arazoekin aurkezten du.     zuzen aurkezten du.



18.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta
ikasleen interesetatik gertukoak (gutunak, argibideak, arauak, abisuak, albisteak,
erreportajeak, kontakizunak, azalpenak, glosarioak, txostenak, liburuxkak...) egiteko
orduan kontroleko eta autoebaluazioko estrategiak erabiltzea.

     Adierazleak:
Autoebaluazio-estrategiak erabiltzen ditu.
Erabakiak hartzeko orduan iniziatiba agertzen du.
Testua ekoizteko prozesuan zailtasunak antzematen eta konpontzen ditu.


       Hasierako maila                      Erdi maila                     Maila aurreratua
   Gidatuta, beste hizkuntza         Beste hizkuntza batzuetako         Beste hizkuntza batzuetako
   batzuetako ezagutzak              zenbait ezagutza erabiltzen ditu   ezagutzak kontzienteki
   erabiltzen ditu ekoizpen-         ekoizpen-prozesua arautzeko.       erabiltzen ditu ekoizpen-
   prozesua arautzeko.               Bere akats batzuk                  prozesua arautzeko.
   Bere akats batzuk                 identifikatzen ditu eta horiek     Bere akatsak identifikatzen
   identifikatzen ditu.              zuzentzeko gai da.                 eta zuzentzen ditu.
   Ekoizpen-prozesuan                Ekoizpen-prozesuan                 Ekoizpen-prozesuan
   autonomia eskasa agertzen         autonomia-maila egoki              autonomoa da.
   du.                               samarra agertzen du.               Testua ekoizteko eta
   Testua ekoizteko eta hobetzeko    Testua ekoizteko eta               hobetzeko prozesuan
   prozesuan autonomia eskasa        hobetzeko prozesuan                autonomoa da.
   agertzen du.                      autonomia-maila egoki
                                     samarra agertzen du.


                                                30
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA                                                   Marko teorikoa


5. dimentsioa: Ahozko elkarrekintza


19.- Ikaskuntzarako eta gizarte-harremanetarako komunikazio-trukeetan modu
aktibo eta egokian parte hartzea.

     Adierazleak:

Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izaten ditu.
Naturaltasunez esku hartzen du eta aktiboki entzuten du.
Informazioa eta azalpenak modu ordenatuan ematen ditu.
Ikuspegi pertsonal bat azaltzen du.
Bere esku-hartzeari buruzko galderei modu egokian erantzuten die.
Besteen esku-hartzeen inguruan iruzkin eta galdera egokiak egiten ditu.
Egoerari begira erregistro egokia erabiltzen du.
Elkarrekintzan zehar hizkuntza-aldaera egokitzen du.


       Hasierako maila                      Erdi maila                       Maila aurreratua
   Oinarrizko formulak erabiltzen    Formula egokiak erabiltzen           Formula egokiak eta
   ditu komunikazio-trukeak hasi,    ditu komunikazio-trukeak hasi,       askotarikoak erabiltzen ditu
   mantendu eta bukatzeko.           mantendu eta bukatzeko.              komunikazio-trukeak hasi,
   Komunikazio-trukean arreta        Komunikazio-trukean arreta           mantendu eta bukatzeko.
   zailtasunez mantentzen du.        mantentzen du eta esku               Komunikazio-trukean arreta
   Informazioa ordena handirik       hartzen du.                          mantentzen du eta modu
   gabe ematen du.                   Informazioa modu nahiko              eraginkorrean esku hartzen
   Gidatuta, ikuspegi pertsonal      ordenatuan ematen ditu.              du.
   bat azaltzen du.                  Ikuspegi pertsonal bat               Informazioa modu ordenatuan
   Bere esku-hartzeari buruzko       azaltzen du.                         ematen du.
   galderaren bati zailtasun         Bere esku-hartzeari buruzko          Ikuspegi pertsonal bat
   handiz erantzuten dio.            galderei modu soilean                azaltzen du, hura arrazoituz.
   Solaskidearen asmoa               erantzuten die.                      Bere esku-hartzeari buruzko
   zailtasun handiz                  Solaskidearen asmoa                  galderei modu egokian
   interpretatzen du.                interpretatzen du.                   erantzuten die.
   Komunikazio-trukean, bere         Komunikazio-trukean, bere            Solaskidearen asmoa modu
   esku-hartzeak zailtasun           esku-hartzeak egoki                  eraginkorrean interpretatzen
   handiz txertatzen ditu.           txertatzen ditu                      du eta erantzuna haren
   Hizkuntza-aldaera zailtasunez     Hizkuntza-aldaera modu               arabera egokitzen du.
   egokitzen du elkarrekintzara.     nahiko eraginkorrean                 Komunikazio-trukean, bere
   Egoerari begira egokiegia ez      egokitzen du elkarrekintzara.        esku-hartzeak modu
   den erregistro bat erabiltzen     Komunikazio-egoerari begira          eraginkorrean txertatzen ditu.
   du.                               egokia den erregistroaren            Hizkuntza-aldaera
                                     berezko ezaugarri                    elkarrekintzara egokitzen du.
                                     linguistikoetako batzuk              Komunikazio-egoerari begira
                                     hautatzen ditu.                      erregistro egoki bat erabiltzen
                                                                          du.




                                                31
310009e pub isei_competencia_comunicacion_ling_e

More Related Content

Viewers also liked

Your secure
Your secureYour secure
Your secureaya44
 
Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko konpetentzia – Mar...
Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko konpetentzia – Mar...Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko konpetentzia – Mar...
Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko konpetentzia – Mar...txiotxio
 
310010e pub isei_competencia_leng_extranjera_e
310010e pub isei_competencia_leng_extranjera_e310010e pub isei_competencia_leng_extranjera_e
310010e pub isei_competencia_leng_extranjera_etxiotxio
 
Eskola inklusiboaren esparruan aniztasunari erantzuteko plan estrategikoa
Eskola inklusiboaren esparruan aniztasunari erantzuteko plan estrategikoaEskola inklusiboaren esparruan aniztasunari erantzuteko plan estrategikoa
Eskola inklusiboaren esparruan aniztasunari erantzuteko plan estrategikoatxiotxio
 
ประวัติส่วนตัวของฉัน
ประวัติส่วนตัวของฉันประวัติส่วนตัวของฉัน
ประวัติส่วนตัวของฉันsuthidapakpamnak
 
2001: A Space Odyssey præsentation
2001: A Space Odyssey præsentation2001: A Space Odyssey præsentation
2001: A Space Odyssey præsentationDanielle Streiff
 
310021e pub isei_competencia_aprender_aprender_e
310021e pub isei_competencia_aprender_aprender_e310021e pub isei_competencia_aprender_aprender_e
310021e pub isei_competencia_aprender_aprender_etxiotxio
 
310023e pub isei_competencia_humanistica_e
310023e pub isei_competencia_humanistica_e310023e pub isei_competencia_humanistica_e
310023e pub isei_competencia_humanistica_etxiotxio
 
การเชื่อมโยง
การเชื่อมโยงการเชื่อมโยง
การเชื่อมโยงsuthidapakpamnak
 
การเชื่อมโยง
การเชื่อมโยงการเชื่อมโยง
การเชื่อมโยงsuthidapakpamnak
 
310020e pub isei_competencia_digital_e
310020e pub isei_competencia_digital_e310020e pub isei_competencia_digital_e
310020e pub isei_competencia_digital_etxiotxio
 
Bullyctionary
BullyctionaryBullyctionary
Bullyctionarytxiotxio
 
The Basics of SIOP
The Basics of SIOPThe Basics of SIOP
The Basics of SIOPtxiotxio
 

Viewers also liked (19)

Your secure
Your secureYour secure
Your secure
 
Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko konpetentzia – Mar...
Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko konpetentzia – Mar...Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko konpetentzia – Mar...
Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko konpetentzia – Mar...
 
'Ko
'Ko'Ko
'Ko
 
310010e pub isei_competencia_leng_extranjera_e
310010e pub isei_competencia_leng_extranjera_e310010e pub isei_competencia_leng_extranjera_e
310010e pub isei_competencia_leng_extranjera_e
 
Eskola inklusiboaren esparruan aniztasunari erantzuteko plan estrategikoa
Eskola inklusiboaren esparruan aniztasunari erantzuteko plan estrategikoaEskola inklusiboaren esparruan aniztasunari erantzuteko plan estrategikoa
Eskola inklusiboaren esparruan aniztasunari erantzuteko plan estrategikoa
 
ประวัติส่วนตัวของฉัน
ประวัติส่วนตัวของฉันประวัติส่วนตัวของฉัน
ประวัติส่วนตัวของฉัน
 
2001: A Space Odyssey præsentation
2001: A Space Odyssey præsentation2001: A Space Odyssey præsentation
2001: A Space Odyssey præsentation
 
310021e pub isei_competencia_aprender_aprender_e
310021e pub isei_competencia_aprender_aprender_e310021e pub isei_competencia_aprender_aprender_e
310021e pub isei_competencia_aprender_aprender_e
 
งานดา
งานดางานดา
งานดา
 
Aqua Pro
Aqua ProAqua Pro
Aqua Pro
 
310023e pub isei_competencia_humanistica_e
310023e pub isei_competencia_humanistica_e310023e pub isei_competencia_humanistica_e
310023e pub isei_competencia_humanistica_e
 
การเชื่อมโยง
การเชื่อมโยงการเชื่อมโยง
การเชื่อมโยง
 
Neo Nørd
Neo NørdNeo Nørd
Neo Nørd
 
งานดา
งานดางานดา
งานดา
 
การเชื่อมโยง
การเชื่อมโยงการเชื่อมโยง
การเชื่อมโยง
 
310020e pub isei_competencia_digital_e
310020e pub isei_competencia_digital_e310020e pub isei_competencia_digital_e
310020e pub isei_competencia_digital_e
 
Bullyctionary
BullyctionaryBullyctionary
Bullyctionary
 
The Basics of SIOP
The Basics of SIOPThe Basics of SIOP
The Basics of SIOP
 
Wondercool
WondercoolWondercool
Wondercool
 

Similar to 310009e pub isei_competencia_comunicacion_ling_e

Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna_1
Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna_1Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna_1
Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna_1Mª Dolores Vazquez
 
Ataza bidezko Ikaskuntza eta Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza Haur eta L...
Ataza bidezko Ikaskuntza eta Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza Haur eta L...Ataza bidezko Ikaskuntza eta Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza Haur eta L...
Ataza bidezko Ikaskuntza eta Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza Haur eta L...Ainhoa Ezeiza
 
Currriculuma galderak
Currriculuma galderakCurrriculuma galderak
Currriculuma galderakikusi-makusi
 
Dekretuari buruzko galderak
Dekretuari buruzko galderakDekretuari buruzko galderak
Dekretuari buruzko galderakmagisteritza
 
Dekretuari buruzko galderak
Dekretuari buruzko galderakDekretuari buruzko galderak
Dekretuari buruzko galderakmagisteritza
 
Oinarrizko Gaitasunak
Oinarrizko GaitasunakOinarrizko Gaitasunak
Oinarrizko Gaitasunakmusikaz
 
Zientzien Ekarpenak
Zientzien EkarpenakZientzien Ekarpenak
Zientzien Ekarpenakmarimarpego
 
Curriculumeko galderak
Curriculumeko galderakCurriculumeko galderak
Curriculumeko galderakbashirlazahar
 
3. dekretuaren galderak
3. dekretuaren galderak3. dekretuaren galderak
3. dekretuaren galderakEquipoa754
 
Curriculumaren inguruko galderak power point
Curriculumaren inguruko galderak power pointCurriculumaren inguruko galderak power point
Curriculumaren inguruko galderak power point92939394
 
Dekretu galderak[1]
Dekretu galderak[1]Dekretu galderak[1]
Dekretu galderak[1]txinparta1
 
Filosofia eta herritartasuna: programazioa (luzea)
Filosofia eta herritartasuna: programazioa (luzea)Filosofia eta herritartasuna: programazioa (luzea)
Filosofia eta herritartasuna: programazioa (luzea)Andeka
 
Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna
Hizkuntza komunikaziorako gaitasunaHizkuntza komunikaziorako gaitasuna
Hizkuntza komunikaziorako gaitasunabnhizkuntzak
 
Galderak (didaktika orokorra) igo
Galderak (didaktika orokorra) igoGalderak (didaktika orokorra) igo
Galderak (didaktika orokorra) igoEtiopiaUtopia
 
Galderak
GalderakGalderak
GalderakXingola
 
Curriculumaren dekretua
Curriculumaren dekretuaCurriculumaren dekretua
Curriculumaren dekretuagazgarane
 
Galderak (didaktika orokorra) igo
Galderak (didaktika orokorra) igoGalderak (didaktika orokorra) igo
Galderak (didaktika orokorra) igoEtiopiaUtopia
 

Similar to 310009e pub isei_competencia_comunicacion_ling_e (20)

Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna_1
Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna_1Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna_1
Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna_1
 
Ataza bidezko Ikaskuntza eta Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza Haur eta L...
Ataza bidezko Ikaskuntza eta Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza Haur eta L...Ataza bidezko Ikaskuntza eta Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza Haur eta L...
Ataza bidezko Ikaskuntza eta Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza Haur eta L...
 
Currriculuma galderak
Currriculuma galderakCurrriculuma galderak
Currriculuma galderak
 
Dekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesiaDekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesia
 
Dekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesiaDekretuaren sintesia
Dekretuaren sintesia
 
Dekretuari buruzko galderak
Dekretuari buruzko galderakDekretuari buruzko galderak
Dekretuari buruzko galderak
 
Dekretuari buruzko galderak
Dekretuari buruzko galderakDekretuari buruzko galderak
Dekretuari buruzko galderak
 
Oinarrizko Gaitasunak
Oinarrizko GaitasunakOinarrizko Gaitasunak
Oinarrizko Gaitasunak
 
Zientzien Ekarpenak
Zientzien EkarpenakZientzien Ekarpenak
Zientzien Ekarpenak
 
Curriculumeko galderak
Curriculumeko galderakCurriculumeko galderak
Curriculumeko galderak
 
3. dekretuaren galderak
3. dekretuaren galderak3. dekretuaren galderak
3. dekretuaren galderak
 
Curriculumaren inguruko galderak power point
Curriculumaren inguruko galderak power pointCurriculumaren inguruko galderak power point
Curriculumaren inguruko galderak power point
 
Dekretu galderak[1]
Dekretu galderak[1]Dekretu galderak[1]
Dekretu galderak[1]
 
Galderak zuzenduta
Galderak zuzendutaGalderak zuzenduta
Galderak zuzenduta
 
Filosofia eta herritartasuna: programazioa (luzea)
Filosofia eta herritartasuna: programazioa (luzea)Filosofia eta herritartasuna: programazioa (luzea)
Filosofia eta herritartasuna: programazioa (luzea)
 
Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna
Hizkuntza komunikaziorako gaitasunaHizkuntza komunikaziorako gaitasuna
Hizkuntza komunikaziorako gaitasuna
 
Galderak (didaktika orokorra) igo
Galderak (didaktika orokorra) igoGalderak (didaktika orokorra) igo
Galderak (didaktika orokorra) igo
 
Galderak
GalderakGalderak
Galderak
 
Curriculumaren dekretua
Curriculumaren dekretuaCurriculumaren dekretua
Curriculumaren dekretua
 
Galderak (didaktika orokorra) igo
Galderak (didaktika orokorra) igoGalderak (didaktika orokorra) igo
Galderak (didaktika orokorra) igo
 

310009e pub isei_competencia_comunicacion_ling_e

  • 1. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa
  • 2. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hezkuntza Berriztatzea Hezkuntza Ikuskaritza
  • 3. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA...........................................Marko teorikoa HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Aurkibidea 1. Konpetentziaren justifikazioa. 2 2. Konpetentziaren deskribapena. 2 3. Hizkuntza-komunikaziorako konpetentziaren dimentsioak. 3 4. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa. 6 4.1. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa Lehen Hezkuntzako 4. mailarako. 7 4.2. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 2. mailarako. 22 1
  • 4. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 1. Konpetentziaren justifikazioa Hizkuntza giza garapenerako funtsezko osagaia da bere bi alderdietan, indibiduala eta soziala. Indibiduala, gizabanako bakoitzari pentsatzea, bere ezagutza eraldatzea, bere jarduera antolatzea eta gauzak adieraztea ahalbidetzen diolako. Soziala, sozialki helarazi eta mantentzeaz gain, gizataldeak hizkuntza ardatz eta euskarri duen jarduera baten baitan eratzen eta garatzen direlako. Kultura sortzeko, sendotzeko eta helarazteko tresna da. Pertsonen bizitza afektibo eta kognitiboari estuki lotua, hizkuntza sentimenduen erregulatzailea eta ikaskuntza ororen bitartekorik behinena da, bai bizitzan bai mundu akademikoan. Hizkuntza menderatzea norberaren baitara hobeto hurbiltzeko, modu autonomoan ikasteko, besteen aurrean norberaren burua kokatzeko, bizikidetza arautzeko eta besteekin elkarlanean aritzeko tresna egokiak edukitzea da. Hizkuntzak, finean, norberaren irudia sortzen laguntzen du eta besteekiko nahiz ingurunearekiko harreman konstruktiboak faboratzen du. Komunikatzen ikastea beste pertsonekin harremanak ezartzea da, ezagutzen diren heinean aintzat hartuak diren kultura, errealitate eta mundu berrietara gerturatzea. Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia, hizkuntzaren erabilera-eremu ezberdinetan modu eraginkorrean komunikatzeko ahalmen gisa ulertua, funtsezkoa da, gainerako oinarrizko konpetentziak bezala, norberaren errealizazioa sustatzeko, ikaskuntza modu etengabe eta autonomoan garatzeko, gizarteratzeko eta herritar aktiboa izateko. 2. Konpetentziaren deskribapena Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia hizkuntza erabiltzeko trebetasuna da, hau da, kontzeptuak, sentimenduak, gertakariak eta iritziak ahozko eta idatzizko diskurtsoen bidez adierazi eta interpretatzekoa eta gizarte- zein kultura-ingurune guztietan linguistikoki elkarreragitekoa. Entzutea, mintzatzea eta solas egitea trebetasun linguistiko eta ez-linguistikoak beharrezkoak dituzten ekintzak dira besteekiko eta ingurunearekiko loturak ezartzeko. Horretarako, komunikazio-trukearen berezko arauak erabili behar dira testuinguru ezberdinetan, eta ahozko mintzairaren berezko ezaugarriak identifikatu behar dira komunikazio-egoera bakoitzerako egokiak diren ahozko diskurtsoak interpretatu eta ekoizteko. Irakurtzea eta idaztea informazioa bilatu, bildu, hautatu eta prozesatzeko trebetasunak beharrezkoak dituzten ekintzak dira, pertsona askotariko komunikazio-asmoak dituzten testu-mota ezberdinak ulertu eta ekoizteko gaitzen dutenak. Hizkuntza-komunikaziorako oinarrizko konpetentziak komunikazioaren egintzan elkarlotzen eta elkar elikatzen diren abilezien, ezagutzen eta jarreren multzoa barne hartzen du. 2
  • 5. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Abileziak edo prozedurak askotariko diskurtsoak entzun eta ulertzeko nahiz mintzairaren bidez norberaren ideiak adierazteko beharrezkoak diren trebetasunak dira. Komunikazio- trukea arautzeko beharrezkoak diren estrategiak barne hartzen dituzte, eta baita irakurketa-helburu ezberdinak dituzten askotariko testuak irakurri eta ulertzeko trebetasunak nahiz asmo ezberdinekin askotariko testuak, idazketa-prozesuaren fase guztiak kontrolatuz, idazteko trebetasunak ere. Ezagutzak edo kontzeptuak beharrezkoak dira hizkuntzaren eta haren erabilera-arauen inguruan gogoeta egiteko. Zehazki, alderdi linguistiko, soziolinguistiko eta pragmatikoei buruzko ezagutzak dira. Jarrera egokiak dira entzutea, iritziak trukatzea eta besteen usteekiko errespetua nahiz kulturarteko komunikazioarekiko interesa sustatzen dituztenak. Konpetentzia honen funtsezko osagai bat kultura- eta hizkuntza-aniztasunaren balorazio positiboa da, beste kultura eta herrialde batzuetako pertsonekin komunikatzeko eta harremanetan jartzeko bitarteko gisa. Era berean, irakurketa zein idazketarekiko jarrera positiboa bultzatu behar da, lehena gozamen- eta ikaskuntza-iturri moduan eta bigarrena gizarte-erregulaziorako eta ezagutza helarazteko tresna moduan. Konpetentzia hau garatzeak hizkuntzak erabileraren bidez ikastea dakar askotariko komunikazio-egoera eta -testuingurutan; izan ere, abileziak edo prozedurak, hizkuntza- komunikaziorako konpetentzian funtsezko eduki direnak, erabileraren poderioz –eta erabilera horren inguruan hausnartuta, hobetu ahal izateko– soilik garatzen dira. Ezinbestekoa da hizkuntza erabilera-egoeratan behatu eta aztertzea tresna hori hobeto menderatu ahal izateko, eta horrek hizkuntzaren erabileran esku hartzen duten osagai guztiei buruz gogoeta egitera garamatza. Euskal Autonomia Erkidegoan, hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia bi hizkuntza ofizialak –euskara eta gaztelania– modu egoki eta eraginkorrean erabiltzean oinarritzen da, testuinguru ezberdinetako askotariko komunikazio-egoeratan eta gero eta maila formal eta konplexuagoz. Atzerriko hizkuntzen komunikazioan, konpetentzia honen garapenaz aurrez aipatu hizkuntza-trebetasunei lotutako oinarrizko abileziak eskuratzea lortu behar da, komunikazio-egoera eguneroko eta mugatuagoetan. 3. Hizkuntza-komunikaziorako konpetentziaren dimentsioak Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia bloke handi batzuetan egituratu da, DIMENTSIO deituak. Dimentsio horietako bakoitza AZPIKONPETENTZIA batzuetan zertzen da, eta azpikonpetentzia bakoitzerako ikasleak jakin eta egiten jakin behar duena azaltzen duten EBALUAZIO-ADIERAZLE batzuk xedatu dira. 3
  • 6. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hizkuntza-komunikaziorako konpetentzia DIMENTSIO hauetan egituratuta dago: AHOZKOAREN ULERMENA edo ENTZUMENA IDATZIAREN ULERMENA edo IRAKURMENA MINTZAMENA IDAZMENA AHOZKO ELKARREKINTZA ENTZUMENA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen errealizazio pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalerako beharrezkoak diren ahozko diskurtsoen zentzua berreraikitzeko trebetasun, ezagutza eta jarreren oinarrizko multzoa barne hartzen du. Dimentsio honek batez ere hizkuntzaren erabileraren bi arlorekin du zerikusia: pertsonarteko harremanak eta komunikabideak. IRAKURMENA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen errealizazio pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalerako beharrezkoak diren idatzizko testuen zentzua berreraikitzeko trebetasun, ezagutza eta jarreren oinarrizko multzoa barne hartzen du. Dimentsio honek ezagutzaren gizartean funtsezkoak diren informazioaren tratamendu eta hautaketarako oinarrizko trebetasunak biltzen ditu. MINTZAMENA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen errealizazio pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalerako beharrezkoak diren ahozko diskurtsoak, batik bat norberak kudeatuak, ekoizteko trebetasun, ezagutza eta jarreren oinarrizko multzoa barne hartzen du. Dimentsio honen baitan, komunikazio-egoera ezberdinetara egokitutako ahozko diskurtsoen ekoizpena gobernatzen duten berariazko trebetasunak menderatu behar dira; diskurtso horiek beren edukiaren antolaeran koherenteak eta bateratuak izan beharko dute. IDAZMENA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen errealizazio pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalerako beharrezkoak diren idatzizko testuak ekoizteko trebetasun, ezagutza eta jarreren oinarrizko multzoa barne hartzen du. Testuok askotarikoak eta ezberdinak izango dira, komunikazio-egoera anitzetara egokituak, edukiaren antolaeran koherenteak eta testualki bateratuak, eta alderdi formaletan zuzenak. AHOZKO ELKARREKINTZA dimentsioak Derrigorrezko Hezkuntza bukatzean ikasleen errealizazio pertsonal, akademiko, sozial eta profesionalari begira behar bezala garatu behar den pertsonarteko komunikazioa sustatzeko oinarrizko trebetasun, ezagutza eta jarreren multzoa barne hartzen du. Berariazko ezaugarriak dituen dimentsio bat da, batik bat esanahiaren negoziazio partekatuari eta arau soziokomunikatiboak errespetatzeari lotuak. 4
  • 7. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Aldi berean, aipatutako hizkuntza-komunikaziorako konpetentziaren dimentsio bakoitza AZPIKONPETENTZIA batzuetan zertzen da, jarraian doan taulan ageri direnak: 1. DIMENTSIOA: ENTZUMENA 1. Ahozko testuen zentzu orokorra identifikatzea. 2. Ahozko testuen helburua antzematea. 3. Ahozko testuetan, proposatutako helburuei begira garrantzia duten informazioak hautatzea. 4. Ahozko testuen edukia kritikoki interpretatzea. 5. Ahozko testu-mota ezberdinak hobeto ulertzeko estrategiak erabiltzea. 2. DIMENTSIOA: IRAKURMENA 5. Idatzizko testuen zentzu orokorra identifikatzea. 6. Idatzizko testuen helburua antzematea. 7. Idatzizko testuetan, proposatutako helburuei begira garrantzia duten informazioak hautatzea. 8. Idatzizko testuen edukia kritikoki interpretatzea. 9. Idatzizko testu-mota ezberdinak hobeto ulertzeko estrategiak erabiltzea. 3. DIMENTSIOA: MINTZAMENA 10. Komunikazio-egoeraren ezaugarriak aintzat hartzea. 11. Ekoizpen-prozesua planifikatzea. 12. Adierazi beharrekoa egoki eta zuzen adieraztea. 13. Kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak erabiltzea. 4. DIMENTSIOA: IDAZMENA 14. Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea. 15. Ekoizpen-prozesua planifikatzea. 16. Adierazi beharrekoa egoki eta zuzen adieraztea. 17. Kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak erabiltzea. 5. DIMENTSIOA: AHOZKO ELKARREKINTZA 18. Komunikazio-trukeetan modu aktibo eta egokian parte hartzea. 19. Arau soziokomunikatiboak errespetatzea. 20. Komunikazioari eusteko eta haren eraginkortasuna areagotzeko estrategiak erabiltzea. Dimentsio eta azpikonpetentzien zerrenda ikasle baten hizkuntza-komunikaziorako konpetentzian esku hartzen duten hizkuntza guztiei aplikagarria da. Zerrenda, aurkezten den moduan, EAEko hizkuntza ofizialei begira egin da. Azpikonpetentzia hauek eta dagozkien adierazleak atzerriko lehen edo bigarren hizkuntza batean espero daitekeen menderatze-mailara egokitzeko, hainbat ñabardura egin beharko lirateke. 5
  • 8. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 4. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa Azpikonpetentzia bakoitzak hura deskribatzen duten oinarrizko adierazle batzuk ditu bereizgarri. Era berean, adierazle horietako bakoitza hiru lorpen-mailatan zertu da. Maila horiek, probak egin aurretik ezarri direnez, lan-hipotesiak baino ezin daitezke izan. Ezarritako mailen baliozkotasuna behin proben emaitzak aztertu ondoren egiaztatu beharko da. Mailak finkatzeko irizpide gisa parametro hauek baliatu dira: - Agindutako atazaren lorpen-maila. - Agindutako atazaren konplexutasuna. - Alderdi ezberdinak (ideiak, egitura...) elkarlotzeko ahalmena. - Autonomia-maila agindutako ataza egitean. - Hizkuntza-zuzentasunaren maila. - Esplizitua ez dena inferitu eta interpretatzeko ahalmena. - Ataza egiteko ezagutza linguistikoak kontzienteki erabiltzea. Parametro horiek adierazle ezberdinei aplikatuta, azpikonpetentzien garapen-maila bakoitzean ikasleengandik espero daitezkeen portaerak gutxi gorabehera deskribatu ahal izango ditugu. Hasierako mailan kokatuko ditugu beren adinari dagozkien komunikazio-atazak modu osatugabe eta partzialean egiteko adinako diskurtso-trebetasunak dituzten ikasleak. Gehienetan ez dira ezarritako komunikazio-helburua lortzera iristen. Hizkuntzaren funtzionamendua modu oso mugatuan menderatzen dutela agerian uzten duten elementu linguistiko bakanak ezagutzen, erabiltzen edo menderatzen dituzte. Atazak lagunduta eta autonomia eskasaz burutzen dituztelarik, gehienetan ez dituzte beren akatsak identifikatzen eta ez dira horiei irtenbidea aurkitzeko gai. Erdi mailan kokatuko ditugu beren adinari dagozkien komunikazio-atazak modu egoki eta nahikoa osatuan egiteko adinako diskurtso-trebetasunak dituzten ikasleak, batzuetan laguntza behar badute ere. Gehienetan, ezarritako komunikazio-helburua lortzen dute. Beren adinari begira hizkuntzaren funtzionamendua egoki menderatzen dutela agerian uzten duten elementu linguistikoak ezagutzen, erabiltzen edo menderatzen dituzte. Argi eta ekarri egokiaz mintzatzen dira. Halaber, testuak ulertu eta ekoizteko beste hizkuntza batzuetako zenbait ezagutza baliatzen dituzte. Maila aurreratuan kokatuko ditugu beren adinari dagozkien komunikazio-atazak eraginkortasun handiz egiteko adinako diskurtso-trebetasunak dituzten ikasleak. Eskuarki, ezarritako komunikazio-helburua lortzen dute. Hizkuntzaren funtzionamendua modu egoki eta eraginkorrean menderatzen dutela agerian uzten duten elementu linguistikoak ezagutzen, erabiltzen edo menderatzen dituzte. Naturaltasunez, argi eta ekarri egokiaz mintzatzen dira, eta aldi berean diskriminaziozko esaerak saihesten ahalegintzen dira. Testuak ulertu eta ekoizteko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak kontzienteki baliatzen dituzte. Proposatutako atazak modu autonomoan burutzen dituzte eta ia beti beren akatsak identifikatu eta horiei irtenbidea aurkitzeko gai dira. 6
  • 9. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 4.1 Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta mailaketa Lehen Hezkuntzako 4. mailarako 1. dimentsioa: Entzumena 1.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuen (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...) zentzu orokorra identifikatzea. Adierazleak: Testuaren zentzu orokorra identifikatzen du. Testuaren informazio-edukia laburbiltzen du. Ideia nagusiak eta bigarren mailakoak antzematen ditu. Testuko ideien arteko harremana antzematen du. Zikloaren berezko lexikoa ezagutzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra gutxi gorabehera identifikatzen identifikatzen du. identifikatzen du. du. Testuaren gai orokorra Testuaren gai orokorra Testuaren informazio-edukia, parafraseatzen du. parafraseatzen du. xehetasun handirik gabe, Testuaren informazio-edukia Testuaren informazio-edukiari laburbiltzen du. gehienbat jasotzen duen buruzko laburpen oso eta Ahozko testuaren ideia laburpen ordenatua egiten du. ordenatua egiten du. nagusia antzematen du. Ideia nagusiak bereizten ditu. Ideia nagusiak eta bigarren Testuan ageri den hiztegiaren Testuan ageri den hiztegiaren mailakoak bereizten ditu. zati bat ezagutzen du. zatirik handiena ezagutzen du. Bigarren mailako zenbait ideiak nagusiarekin duten harremana antzematen du. Testuan ageri den hiztegia ezagutzen du. 2.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuen (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...) helburua antzematea. Adierazleak: Testuaren xedea identifikatzen du. Testuaren igorlea antzematen du. Igorlearen asmoa identifikatzen du. Erabilitako hizkuntza-aldaera antzematen du. Testuaren generoa antzematen du. 7
  • 10. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, testuaren xedea Testuaren xedea identifikatzen Testuaren xedea identifikatzen identifikatzen du. du. du. Lagunduta, testuaren igorlea Testu narratiboen igorlea Testu narratibo eta antzematen du. antzematen du. azalpenezkoen igorlea Lagunduta, erabilitako Lagunduta, igorlearen asmoa antzematen du. hizkuntza-aldaera antzematen identifikatzen du. Igorlearen asmoa du. Gehienetan, erabilitako identifikatzen du. Lagunduta, testuaren generoa hizkuntza-aldaera antzematen Erabilitako hizkuntza-aldaera antzematen du. du. antzematen du. Testuaren generoa Testuaren generoa antzematen du. antzematen du. 3.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuetan (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...) proposatutako helburuei erantzuteko garrantzizko informazioa hautatzea. Adierazleak: Testuaren garrantzizko informazioa bereizten du. Berariazko informazioa antzematen eta identifikatzen du. Jasotako informazioa proposatutako helbururako erabiltzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren garrantzizko Testuaren garrantzizko Testuaren garrantzizko informazioaren zati bat informazioaren zati handi bat informazio bereizten du. bereizten du. bereizten du. Eskatutako berariazko Eskatutako berariazko Eskatutako berariazko informazioak aurkitzen ditu. informazioetako batzuk informazio gehienak aurkitzen Jasotako informazioa aurkitzen ditu. ditu. proposatutako helbururako Lagunduta, jasotako Jasotako informazioa erabiltzen du. informazioa proposatutako proposatutako helbururako helbururako erabiltzen du. erabiltzen du. 4.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuen (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...) edukia interpretatzea. Adierazleak: Testuaren edukia berak dituen ezagutzen argitan interpretatzen ditu. Testuaren osagai ez-linguistikoen esanahia interpretatzen du. Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu. Diskriminaziozko esaerak antzematen ditu. 8
  • 11. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, bere ideietatik Bere ideietatik abiatuta Bere ideietatik abiatuta abiatuta testuaren informazioa testuaren informazioa testuaren informazioa interpretatzen du. interpretatzen du. interpretatzen eta integratzen Testuaren osagai ez-linguistiko Testuaren osagai ez-linguistiko du. batzuen esanahia antzematen eta linguistikoen esanahia Testuaren osagai ez-linguistiko du. erlazionatzen du. eta linguistikoen esanahia Lagunduta, testuaren osagai Testuaren osagai inplizitu integratzen du. inplizitu batzuk berreraikitzen batzuk berreraikitzen ditu. Testuaren osagai inplizitu ditu. Diskriminaziozko esaera gehienak berreraikitzen ditu. batzuk antzematen ditu. Diskriminaziozko esaera ohikoenak antzematen ditu. 5.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko ahozko testuen (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...) ulermena hobetzeko estrategiak erabiltzea. Adierazleak: Entzute aktiboa egiten du. Testuaren edukiari aurrea hartzen dio. Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu. Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak erabiltzen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Arretaz entzuten du. Entzute aktiboa egiten du, Entzute aktiboa egiten du, Gaiari buruz aurrez zituen galderak paratuz. galdera egokiak paratuz. ezagutzetako batzuk Testuaren edukiari aurrea Testuaren edukiari aurrea aktibatzen ditu. hartzen dio. hartzen dio. Lagunduta, testuaren edukiari Testuaren edukiari buruz Testuaren edukiari buruz buruz inferentzia batzuk egiten inferentzia batzuk egiten ditu. inferentziak egiten ditu. ditu. Ulermena hobetzeko beste Ulermena hobetzeko beste Lagunduta, beste hizkuntza hizkuntza batzuetako hizkuntza batzuetako batzuetako osagai lexikoak ezagutzak erabiltzen ditu. ezagutzak kontzienteki alderatzen ditu ulermena erabiltzen ditu. hobetzeko. 2. dimentsioa: Irakurmena 6.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuen (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) zentzu orokorra identifikatzea. 9
  • 12. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Adierazleak: Testuaren zentzu orokorra identifikatzen du. Testuaren informazio-edukia laburbiltzen du. Ideia nagusiak eta bigarren mailakoak antzematen ditu. Testuko ideien arteko harremana antzematen du. Zikloaren berezko lexikoa ezagutzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra gutxi gorabehera identifikatzen identifikatzen du. identifikatzen du. du. Testuaren informazio-edukia Testuaren informazio-edukiari Testuaren informazio-edukia, gehienbat jasotzen duen buruzko laburpen oso eta xehetasun handirik gabe, laburpen ordenatua egiten du. ordenatua egiten du. laburbiltzen du. Idatzizko testuaren gai Testuaren gai orokorra Ahozko testuaren ideia orokorra parafraseatzen du. parafraseatzen du. nagusia antzematen du. Ideia nagusiak bereizten ditu. Ideia nagusiak eta bigarren Testuan ageri den hiztegiaren Lagunduta, elementu mailakoak bereizten ditu. zati bat ezagutzen du. tipografikoak erabiltzen ditu Bigarren mailako zenbait ideien antolaera ideiak nagusiarekin duten identifikatzeko. harremana antzematen du. Testuan ageri den hiztegiaren Elementu tipografikoak zatirik handiena ezagutzen du. erabiltzen ditu ideien antolaera identifikatzeko. Testuan ageri den hiztegia ezagutzen du. 7.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuen (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) helburua antzematea. Adierazleak: Testuaren xedea identifikatzen du. Testuaren igorlea antzematen du. Igorlearen asmoa identifikatzen du. Erabilitako hizkuntza-aldaera antzematen du. Testuaren generoa antzematen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, testuaren xedea Gehienetan, testuaren xedea Testuaren xedea identifikatzen identifikatzen du. identifikatzen du. du. Lagunduta, testuaren igorlea Testu narratiboen igorlea Testu narratibo eta antzematen du. antzematen du. azalpenezkoen igorlea Lagunduta, erabilitako Lagunduta, igorlearen asmoa antzematen du. hizkuntza-aldaera antzematen identifikatzen du. Igorlearen asmoa du. Gehienetan, erabilitako identifikatzen du. Lagunduta, testuaren generoa hizkuntza-aldaera antzematen Erabilitako hizkuntza-aldaera antzematen du. du. antzematen du. Testuaren generoa Testuaren generoa antzematen du. antzematen du. 10
  • 13. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 8.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuetan (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) proposatutako helburuei erantzuteko garrantzizko informazioa hautatzea. Adierazleak: Irakurketaren helburua identifikatzen du. Testuaren garrantzizko informazioa bereizten du. Berariazko informazioa antzematen eta identifikatzen du. Jasotako informazioa proposatutako helbururako erabiltzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren garrantzizko Lagunduta, irakurketaren Irakurketaren helburua informazioaren zati bat helburua identifikatzen du. identifikatzen du. bereizten du. Testuaren garrantzizko Testuaren garrantzizko Eskatutako berariazko informazioaren zati handi bat informazioa bereizten du. informazioetako batzuk bereizten du. Eskatutako berariazko aurkitzen ditu. Eskatutako berariazko informazioak aurkitzen ditu. Lagunduta, jasotako informazio gehienak aurkitzen Jasotako informazioa informazioa proposatutako ditu. proposatutako helbururako helbururako erabiltzen du. Jasotako informazioa erabiltzen du. proposatutako helbururako erabiltzen du. 9.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuen (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) edukia interpretatzea. Adierazleak: Testuaren edukia berak dituen ezagutzen argitan interpretatzen ditu. Testuaren osagai ez-linguistikoen esanahia interpretatzen du. Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu. Diskriminaziozko esaerak antzematen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, bere ideietatik Bere ideietatik abiatuta Bere ideietatik abiatuta abiatuta testuaren informazioa testuaren informazioa testuaren informazioa interpretatzen du. interpretatzen du. interpretatzen eta integratzen Testuaren osagai ez-linguistiko Testuaren osagai ez-linguistiko du. batzuen esanahia antzematen eta linguistikoen esanahia Testuaren osagai ez-linguistiko du. erlazionatzen du. eta linguistikoen esanahia Lagunduta, testuaren osagai Testuaren osagai inplizitu integratzen du. inplizitu batzuk berreraikitzen batzuk berreraikitzen ditu. Testuaren osagai inplizitu ditu. Diskriminaziozko esaera gehienak berreraikitzen ditu. batzuk antzematen ditu. Diskriminaziozko esaera ohikoenak antzematen ditu. 11
  • 14. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 10.- Hizkuntzaren hainbat alorretatik heldutako ohiko idatzizko testuen (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) ulermena hobetzeko estrategiak erabiltzea. Adierazleak: Testuaren edukiari aurrea hartzen dio. Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu. Ulermenean arazoak antzematen ditu. Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak erabiltzen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Gaiari buruz aurrez zituen Testuaren edukiari aurrea Testuaren edukiari aurrea ezagutzak aktibatzen ditu. hartzen dio. hartzeko testu-adierazle Lagunduta, testuaren edukiari Testuaren edukiari buruz batzuk erabiltzen ditu. buruzko zuzeneko inferentziak zuzeneko inferentzia batzuk Testuaren edukiari buruz egiten ditu. egiten ditu. inferentziak egiten ditu. Bere ulermenean zenbait Bere ulermenean arazoak Bere ulermenean arazoak arazo antzematen ditu. antzematen ditu. antzematen eta kontrolatzen Testuinguruari esker hitz Testuinguruari esker esaera ditu. ezezagunak identifikatzen ezezagunak identifikatzen Hiztegia erabiltzen du ditu. ditu. zalantzak argitzeko. Lagunduta, beste hizkuntza Gidatuta, hiztegia erabiltzen Ulermena hobetzeko beste batzuetako osagai lexikoak du zalantzak argitzeko. hizkuntza batzuetako alderatzen ditu ulermena Ulermena hobetzeko beste ezagutzak kontzienteki hobetzeko. hizkuntza batzuetako erabiltzen ditu. ezagutzak erabiltzen ditu. 3. dimentsioa: Mintzamena 11.- Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea hizkuntzaren hainbat alorretako ahozko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoak (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...) ekoizteko. Adierazleak: Hartzailearen ezaugarriak kontuan izaten ditu. Testuaren xedea kontuan izaten du. Hizkuntza-aldaera egokia hautatzen du. Egoerari begira erregistro egokia hautatzen du. Testu-genero egokia hautatzen du. 12
  • 15. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, hartzailearen Hartzailearen ezaugarrietako Hartzailearen ezaugarriak ezaugarriak kontuan izaten batzuk kontuan izaten ditu. kontuan izaten ditu. ditu. Testuaren xedea kontuan Testuaren xedea argi Lagunduta, testuaren xedea izaten du. identifikatzen du. kontuan izaten du. Gehienetan, hizkuntza- Hizkuntza-aldaera egokia Lagunduta, hizkuntza-aldaera aldaera egokia hautatzen du. hautatzen du. egokia hautatzen du. Lagunduta, erregistro egokia Erregistro egokia hautatzen Lagunduta, genero egokia hautatzen du. du. hautatzen du. Gehienetan, genero egokia Genero egokia hautatzen du. hautatzen du. 12.- Hizkuntzaren hainbat alorretako ahozko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoak (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...) planifikatzen hastea. Adierazleak: Informazioa hainbat euskarritan bilatzen du. Lortu nahi den helbururako garrantzizko informazioa hautatzen du. Diskurtsoa egituratzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, iturri bibliografiko Hein batean, iturri bibliografiko Iturri bibliografiko eta eta digital soiletan informazioa eta digital soiletan informazioa digitaletan informazioa eskuratzen du. eskuratzen du. eskuratzen du. Lagunduta, lortu nahi den Lortu nahi den helbururako Lortu nahi den helbururako helbururako garrantzizko garrantzizkoa den garrantzizko informazioa informazioa hautatzen du. informazioaren zati handi bat hautatzen du. Hautatutako informazioa hautatzen du. Hautatutako informazioa antolatu gabe aurkezten du. Hautatutako informazioa modu egituratuan antolatzen modu oinarrizkoan antolatzen du. du. 13.- Hizkuntzaren hainbat alorretako ahozko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoak (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...) erabiliz egoki mintzatzea. Adierazleak: Argi eta ekarri egokiaz mintzatzen da. Elementu prosodiko eta keinuzkoak erabiltzen ditu. Testu-generoaren berezko ezaugarriak errespetatzen ditu. Diskriminaziozko esaerak saihesten ditu. 13
  • 16. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Bere mintzaldiaren une Argi eta ekarri egokiaz Argi eta ekarri egokiaz batzuetan nahiko argi mintzatzen da. mintzatzen da. mintzatzen da. Intonazioa egoki aldatzen du. Intonazioa diskurtsoaren Keinuak eta jarrera zailtasunez Keinuak eta jarrera modu ezaugarrietara egokitzen du. kontrolatzen ditu. nahiko eraginkorrean Keinuak eta jarrera modu Testu-generoaren oinarrizko kontrolatzen ditu. eraginkorrean kontrolatzen ezaugarri batzuk kontuan Testu-generoaren oinarrizko ditu. izaten ditu. ezaugarriak errespetatzen ditu. Testu-generoaren berezko Bere ekoizpenetan ezaugarriak errespetatzen ditu. diskriminaziozko esaera batzuk Bere ekoizpenetan antzematen eta zuzentzen ditu. diskriminaziozko esaera batzuk antzematen eta zuzentzen ditu. 14.- Hizkuntzaren hainbat alorretako ahozko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoak (albisteak, solasaldiak, argibideak, deskribapenak, esperientzien kontakizunak, narrazioak...) ekoiztean kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak erabiltzea. Adierazleak: Ekoizpena arautzeko estrategiak erabiltzen ditu. Autoebaluazio-estrategiak erabiltzen ditu. Ekoizpen-prozesuan autonomia agertzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Komunikazioari eusteko Komunikazioari eusteko Komunikazioari eusteko konpentsazio-estrategiak konpentsazio-estrategia batzuk konpentsazio-estrategiak erabiltzeari ekin dio. erabiltzen ditu. modu eraginkorrean erabiltzen Beste hizkuntza batzuetako Ekoizpen-prozesuan zehar ditu. osagai lexikoak erabiltzen ditu beste hizkuntza batzuetako Ekoizpen-prozesuan zehar komunikazioari eusteko. zenbait ezagutza erabiltzen beste hizkuntza batzuetako Lagunduta, akats batzuk ditu. ezagutzak kontzienteki identifikatzen ditu. Akats batzuk identifikatzen ditu erabiltzen ditu. Ekoizpen-prozesuan eta horiek zuzentzeko gai da. Bere akatsak identifikatzen eta autonomia eskasa agertzen Ekoizpen-prozesuan zuzentzen ditu. du. nolabaiteko autonomia Ekoizpen-prozesuan agertzen du. autonomia-maila egoki samarra agertzen du. 14
  • 17. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 4. dimentsioa: Idazmena 15.- Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea hizkuntzaren hainbat alorretako idatzizko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoak (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) ekoizteko. Adierazleak: Bere ekoizpenerako, testuaren xedea kontuan izaten du. Bere testua hartzailera egokitzen du. Hizkuntza-aldaera egokia hautatzen du. Egoerari begira erregistro egokia erabiltzen du. Testu-genero egokia hautatzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, testuaren xedea Testuaren xedea jasotzen du. Testuaren xedea argi jasotzen jasotzen du. Bere testuaren oinarrizko du. Hartzailearen ezaugarriak alderdi batzuk hartzailera Bere testua hartzailera kontuan izaten ditu. egokitzen ditu. egokitzen du. Lagunduta, hizkuntza-aldaera Gehienetan, hizkuntza-aldaera Hizkuntza-aldaera egokia egokia hautatzen du. egokia hautatzen du. hautatzen du. Lagunduta, erregistro egokia Lagunduta, erregistro egokia Erregistro egokia hautatzen hautatzen du. hautatzen du. du. Zenbait aukeren artetik, genero Genero egokia hautatzen du. egokia hautatzen du. 16.- Gidatuta, hizkuntzaren hainbat alorretako idatzizko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoak (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) ekoizteko prozesua planifikatzea. Adierazleak: Informazioa hainbat iturritan bilatzen du. Lortu nahi den helbururako garrantzizko informazioa hautatzen du. Testuaren edukia eta forma planifikatzen eta egituratzen ditu. 15
  • 18. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, iturri bibliografiko Lagunduta, iturri bibliografiko Askotariko iturri bibliografiko eta digital soiletan informazioa eta digital soiletan eta digitaletan informazioa eskuratzen du. informazioren bat eskuratzen eskuratzen du. Lagunduta, lortu nahi den du. Lortu nahi den helbururako helbururako garrantzizko Lagunduta, lortu nahi den garrantzizko informazioa informazioa hautatzen du. helbururako garrantzizko hautatzen du. Testu-generoaren berezko informazioren bat hautatzen Informazioa testu-generoaren egitura zailtasunez erabiltzen du. arabera egituratzen du. du. Informazioa testu-generoaren Paragrafoa erabiltzen du arabera modu oinarrizkoan testuaren ideien antolatzaile egituratzen du. gisa. Gidatuta, paragrafoa erabiltzen du testuaren ideien antolatzaile gisa. 17.- Hizkuntzaren hainbat alorretako idatzizko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoen bidez (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) adierazi beharrekoa modu egokian adieraztea. Adierazleak: Testua egoki eta zuzen aurkezten du. Askotariko hizkuntza-baliabideak erabiltzen ditu. Diskriminaziozko esaerak erabiltzea saihesten du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testu-generoaren oinarrizko Testu-generoaren oinarrizko Testu-generoaren berezko ezaugarri batzuk errespetatzen ezaugarriak errespetatzen ditu. ezaugarriak errespetatzen ditu. ditu. Testua berrikusteko, zikloaren Testua berrikusteko, zikloaren Testua berrikusteko, zikloaren berezko ezagutza linguistiko berezko ezagutza linguistiko berezko ezagutza linguistiko batzuk erabiltzen ditu. batzuk erabiltzen ditu. batzuk erabiltzen ditu. Zikloaren berezko arau Zikloaren berezko arau Zikloaren berezko arau gramatikal, lexiko eta gramatikal, lexiko eta gramatikal, lexiko eta ortografiko gehienak ortografikoak errespetatzen ortografiko batzuk errespetatzen ditu. ditu. errespetatzen ditu. Testua berrikusteko interesa Testua berrikusteko iniziatiba Kohesioko oinarrizko agertzen du. agertzen du. prozedurak zailtasunez Lagunduta, enuntziatuak modu Lagunduta, enuntziatuak modu erabiltzen ditu. bateratuan uztartzen ditu. bateratuan uztartzen ditu. Azken testua idazteko, IKTak Azken testua idatzi eta Azken testua idatzi eta zailtasunez erabiltzen ditu. berrikusteko, IKTak berrikusteko IKTak modu Lagunduta, bere ekoizpenetan zailtasunez erabiltzen ditu. nahiko eraginkorrean diskriminaziozko esaera Bere ekoizpenetan erabiltzen ditu. batzuk identifikatzen ditu. diskriminaziozko esaera Bere ekoizpenetan batzuk identifikatzen ditu. diskriminaziozko esaerak saihesten ahalegintzen da. 16
  • 19. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 18.- Hizkuntzaren hainbat alorretako idatzizko testu soil eta ikasleen interesetatik gertukoak (ikasgelako arauak, gutunak, zuzendariari gutunak, arau orokorrak, ipuinak, narrazio laburrak, eskola-entziklopediak, hezkuntzako web orriak, albisteak, oharrak...) ekoiztean kontroleko eta autoebaluazioko estrategiak erabiltzea. Adierazleak: Ekoizpena arautzeko estrategiak erabiltzen ditu Autoebaluazio-estrategiak erabiltzen ditu Testua ekoizteko eta berrikusteko prozesuan autonomia agertzen du Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, ekoizpen- Ekoizpen-prozesuan zehar Ekoizpen-prozesuan zehar prozesuan zehar beste beste hizkuntza batzuetako beste hizkuntza batzuetako hizkuntza batzuetako osagai zenbait ezagutza erabiltzen ezagutzak kontzienteki lexikoak alderatzen ditu. ditu. erabiltzen ditu. Lagunduta, akats batzuk Akats batzuk identifikatzen ditu Bere akatsak identifikatzen eta identifikatzen ditu. eta horiek zuzentzeko gai da. zuzentzen ditu. Testua ekoizteko eta Testua ekoizteko eta berrikusteko prozesuan berrikusteko prozesuan autonomia eskasa agertzen autonomia-maila egoki du. samarra agertzen du. 5. dimentsioa: Ahozko elkarrekintza 19.- Ikasgelan, ikastetxean eta ingurunean eguneroko bizitzan ohikoak diren komunikazio-trukeetan modu aktibo eta egokian parte hartzea. Adierazleak: Naturaltasunez esku hartzen du eta aktiboki entzuten du. Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izaten ditu. Informazioa eta azalpenak modu ordenatu eta egokian ematen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Komunikazio-trukean arreta Komunikazio-trukean arreta Komunikazio-trukean arreta zailtasunez mantentzen du. mantentzen du. mantentzen eta esku hartzen Bere komunikazio-trukeetan Naturaltasunez, komunikazio- du. inhibizioa agertzen du. trukeak hasten eta mantentzen Naturaltasunez eta modu Lagunduta, komunikazio- ditu. eraginkorrean, komunikazio- egoeraren ezaugarriak kontuan Komunikazio-egoeraren trukeak hasten eta mantentzen izaten ditu. ezaugarriak kontuan izaten ditu. ditu. Komunikazio-egoeraren Solaskidearen aurrean ezaugarrietara modu erantzuna modu nahiko eraginkorrean egokitzen da. eraginkorrean egokitzen du. Erregistro egokia erabiltzen du. Hizkuntza-aldaera modu Solaskidearen aurrean nahiko eraginkorrean egokitzen erantzuna egokitzen du. du elkarrekintzara. Hizkuntza-aldaera elkarrekintzara egokitzen du. 17
  • 20. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 20.- Ikasgelan, ikastetxean eta ingurunean eguneroko bizitzan ohikoak diren komunikazio-trukeetan arau soziokomunikatiboak errespetatzea. Adierazleak: Hizkuntza-moldeak errespetatzen ditu. Besteen esku-hartzeak errespetatzen ditu. Hitz egiteko txandak errespetatzen ditu. Adei-legea kontuan izaten du. Diskriminaziozko esaerak saihesten ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Komunikazio-trukean Komunikazio-trukean Komunikazio-trukean lankidetza errespetuzko jarrera errespetuzko jarrera mantentzen eta errespetuzko jarrera ageri zailtasunez mantentzen du. du. du. Komunikazio-trukean Komunikazio-trukean ahotsaren Komunikazio-trukean ahotsaren tonua eta tonua eta bolumena noizean ahotsaren tonua eta bolumena bolumena zailtasunez behin kontrolatzen ditu. kontrolatzen ditu. kontrolatzen ditu. Jarrera eta keinuak noizean behin Hitz egiteko txandak Jarrera eta keinuak kontrolatzen ditu. errespetatzen ditu. zailtasunez kontrolatzen Hitz egiteko txandak ia beti Adei-legea errespetatzen du. ditu. errespetatzen ditu. Jarrera eta keinuak Lagunduta, hitz egiteko Noizean behin komunikazio- kontrolatzen ditu. txandak errespetatzen ditu. trukea hasteko eta bukatzeko Komunikazio-trukea hasteko hizkuntza-formula egokiak eta bukatzeko hizkuntza- erabiltzen ditu. formula egokiak erabiltzen Diskriminaziozko esaera batzuk ditu. antzematen eta zuzentzen ditu. Diskriminaziozko esaerak erabiltzea saihesten du. 21.- Ikasgelan, ikastetxean eta ingurunean eguneroko bizitzan ohikoak diren komunikazio-trukeetan komunikazioari eusteko estrategiak erabiltzea. Adierazleak: Komunikazioari eusteko konpentsazio-estrategiak erabiltzen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Ulermen-arazoak Ulermen-arazoak gainditzeko, Ulermen-arazoak gainditzeko, gainditzeko, bere bere komunikazio-trukeetan bere komunikazio-trukeetan komunikazio-trukeetan galdera soilak egiten ditu. galderak egiten ditu. galdera soilen bat egiten Elkarrekintzan zailtasunak Elkarrekintzan zailtasunak du. gainditzeko, ahozko baliabideak gainditzeko, ahozko Elkarrekintzan zailtasunak eta ahozkoak ez direnak baliabideak eta ahozkoak ez gainditzeko, ahozkoak ez erabiltzen ditu. direnak erabiltzen ditu. diren baliabideak erabiltzen Mezuaren edukiari buruzko bere Mezuaren edukiari buruzko bere ditu. hipotesietakoren bat egiaztatu eta hipotesiak egiaztatu eta Komunikazio-trukean, bere berresteko galdera desegokiak berresteko galdera egokiak esku-hartzeak arazoekin egiten ditu. egiten ditu. txertatzen ditu. Komunikazio-trukean, bere esku- Komunikazio-trukean, bere hartzeak modu nahiko esku-hartzeak egoki txertatzen eraginkorrean txertatzen ditu. ditu. 18
  • 21. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 4.2. Azpikonpetentzia bakoitzaren adierazleak eta lorpen-mailak Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 2. mailarako 1. dimentsioa: Entzumena 1.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoen (abisuak, arauak, argibideak, albisteak, aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) zentzu orokorra identifikatzea. Adierazleak: Testuaren zentzu orokorra ulertzen du. Testuaren gaia inferitzen du. Testuaren informazio-edukia laburbiltzen du. Testuaren ideia nagusiak bereizten ditu. Testuaren ideia nagusiak eta bigarren mailakoak bereizten ditu. Testuaren atalen arteko erlazio logikoak antzematen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra ulertzen du. ulertzen du. ulertzen du. Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra Testuaren gaia inferitzen eta parafraseatzen du. parafraseatzen du. zuzen adierazten du. Testuaren edukiarekin nolabait Izenburu egoki bat hautatzen Izenburu egoki bat hautatzen bat datorren izenburu bat du. du. hautatzen du. Laburpen batean testuaren Testuaren funtsezko edukia Testua haren edukiari begira edukiaren garrantzizko egoki laburbiltzen du. egokia ez den moduan alderdiak jasotzen ditu. Testu-adierazleak erabiltzen laburbiltzen du. Ideia nagusiak eta bigarren ditu testuaren egitura Testuaren ideia nagusietako mailakoak bereizten ditu. berreraikitzeko. batzuk identifikatzen ditu. Testuaren egituraren atal Testuaren atalen arteko erlazio nagusiak antzematen ditu. logikoak antzematen ditu. 2.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoen (abisuak, arauak, argibideak, albisteak, aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) helburua antzematea. Adierazleak: Testuaren xedea identifikatzen du. Ezagutza linguistikoak erabiltzen ditu testuaren xedea interpretatzeko laguntza gisa. Igorlearen asmoa identifikatzen du. Informazioa eta iritzia bereizten ditu. Erabilitako hizkuntza-aldaera identifikatzen du. Testuaren generoa antzematen du. 19
  • 22. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, testuaren Gehienetan, testuaren Testuaren komunikazio-xedea komunikazio-xedea komunikazio-xedea identifikatzen du. identifikatzen du. identifikatzen du. Testuko elementu esplizitu eta Igorlearen asmoa zailtasunez Testuko testuinguru-elementu inplizituetatik abiatuta identifikatzen du. esplizituetatik abiatuta igorlearen asmoa antzematen Lagunduta, informazioa eta igorlearen asmoa antzematen du. iritzia bereizten ditu. du. Testuan adierazpen-markak Testuan adierazpen-marka Testuan adierazpen-marka antzematen ditu. batzuk antzematen ditu. gehienak antzematen ditu. Testuaren xedea antzemateko, Lagunduta, erabilitako Testuaren xedea antzemateko, ezagutza testual eta hizkuntza-aldaera antzematen ezagutza testual eta linguistiko linguistikoak erabiltzen ditu. du. batzuk erabiltzen ditu. Informazioa eta iritzia Lagunduta, testuaren generoa Gehienetan, informazioa eta bereizten ditu. antzematen du. iritzia bereizten ditu. Erabilitako hizkuntza-aldaera Gehienetan, erabilitako antzematen du. hizkuntza-aldaera antzematen Testuaren generoa du. antzematen du. Testuaren generoa antzematen du. 3.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoetan (abisuak, arauak, argibideak, albisteak, aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) lortu nahi den xederako garrantzizkoa den informazioa bereiztea. Adierazleak: Informazio berria bereizten du. Lortu nahi den helbururako garrantzizkoa den informazioa identifikatzen du. Berariazko informazioa antzematen eta identifikatzen du. Jasotako informazioa lortu nahi den helbururako erabiltzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren zenbait alderdi Testuaren garrantzizko Proposatutako helbururako informatibo identifikatzen informazioetako batzuk garrantzizkoa den informazioa ditu. identifikatzen ditu. identifikatzen du. Berariazko informazioren bat Garrantzizko informazioa Testuan agertuz doan informazio aurkitzen du. errepikapen, adibide edota berria identifikatzen du. Lortu nahi den helbururako pasadizozko datuetatik Garrantzizko informazioa jasotako informazioa modu bereizten du. errepikapen, adibide edota desegokian erabiltzen du. Eskatutako berariazko pasadizozko datuetatik modu informazio gehiena aurkitzen eraginkorrean bereizten du. du. Eskatutako berariazko informazio Lortu nahi den helbururako guztia aurkitzen du. jasotako informazioa hein Lortu nahi den helbururako batean erabiltzen du. jasotako informazioa modu eraginkorrean erabiltzen du. 20
  • 23. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 4.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoen (abisuak, arauak, argibideak, albisteak, aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) edukia kritikoki interpretatzea. Adierazleak: Testuaren edukia berak dituen ezagutzen argitan interpretatzen ditu. Testuaren osagai ez-linguistikoen esanahia interpretatzen du. Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu. Diskriminaziozko esaerak identifikatzen ditu. Testuaren edukitik abiatuta bere iritzia ematen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren zentzua eta bere Bere ideietatik abiatuta Bere ideietatik abiatuta ideiak funts eskasez testuaren informazioa testuaren informazioa elkarlotzen ditu. interpretatzen du. interpretatzen eta integratzen Testuaren osagai ez- Testuaren osagai ez- du. linguistiko batzuen esanahia linguistiko eta linguistikoen Testuaren osagai ez- antzematen du. esanahia erlazionatzen du. linguistiko eta linguistikoen Testuaren edukiari buruz Testuaren edukiari buruz esanahia integratzen du. zuzeneko inferentzia batzuk zuzeneko inferentziak eta Testuaren edukiari buruz egiten ditu. zeharkako inferentzia batzuk zuzeneko eta zeharkako Lagunduta, informazioa eta egiten ditu. inferentziak egiten ditu. iritzia bereizten ditu. Gehienetan, informazioa eta Informazioa eta iritzia Diskriminaziozko esaera iritzia bereizten ditu. bereizten ditu. batzuk antzematen ditu. Informazioaren balioari Informazioaren balioari Iritziak modu oinarrizkoan eta buruzko iruzkinak egiten ditu. buruzko iruzkin kritikoak askorik arrazoitu gabe ematen Diskriminaziozko esaerak egiten ditu. ditu. antzematen ditu. Diskriminaziozko esaerak Testuaren edukiari buruz bere antzematen eta ebaluatzen iritzia ematen du. ditu. Testuaren edukiari buruzko iritzi sakona ematen du. 5.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako ahozko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoen (abisuak, arauak, argibideak, albisteak, aurkezpenak, narrazioak, arrazoiketa soilak...) ulermena hobetzeko estrategiak erabiltzea. Adierazleak: Entzute aktiboa egiten du. Testuaren edukiari aurrea hartzen dio. Informazioa atxikitzeko askotariko erregistro-baliabideak erabiltzen ditu. Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak erabiltzen ditu. 21
  • 24. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Arretaz entzuten du. Entzute aktiboa egiten du, Entzute aktiboa egiten du, Gaiari buruz aurrez zituen galdera egokiak paratuz. galdera egokiak eta esku- ezagutzetako batzuk Testuaren edukiari aurrea hartze argigarriak eginez. aktibatzen ditu. hartzen dio. Testuaren edukiari buruz Lagunduta, beste hizkuntza Hein batean, testuen edukia inferentziak egiten ditu. batzuetako ezagutzak atxikitzen du erregistro- Testuen edukia atxikitzen du alderatzen ditu ulermena baliabideak erabiliz. erregistro-baliabideak erabiliz. hobetzeko. Ulermena hobetzeko beste Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako hizkuntza batzuetako ezagutzak erabiltzen ditu. ezagutzak kontzienteki erabiltzen ditu. 2. dimentsioa: Irakurmena 6.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoen (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web orriak...) zentzu orokorra identifikatzea. Adierazleak: Testuaren zentzu orokorra ulertzen du. Testuaren gaia inferitzen du. Testuaren funtsezko edukia laburbiltzen du. Ideia nagusiak eta bigarren mailakoak bereizten ditu. Testuaren egitura orokorra berreraikitzen du. Testuaren ideien arteko erlazio logikoak antzematen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra ulertzen du. ulertzen du. ulertzen du. Testuaren zentzu orokorra Testuaren zentzu orokorra Testuaren gaia inferitzen eta parafraseatzen du. parafraseatzen du. zuzen adierazten du. Testuaren edukia egokiegia ez Laburpen batean testuaren Testuaren funtsezko edukia den moduan laburbiltzen du. edukiaren garrantzizko alderdi egoki laburbiltzen du. Testuaren edukiarekin nolabait gehienak jasotzen ditu. Testuaren eduki orokorrari bat datorren izenburu bat Izenburu egoki bat hautatzen begira egokia den izenburu bat hautatzen du. du. hautatzen du. Testuaren ideia nagusietako Ideia nagusiak eta bigarren Testuaren egitura orokorra batzuk identifikatzen ditu. mailakoak bereizten ditu. berreraikitzen du. Testuaren egituraren ataletako Testuaren egituraren atal Testuaren atalen arteko erlazio batzuk antzematen ditu. nagusiak antzematen ditu. logikoak antzematen ditu. Testuaren egitura eskema Testuaren egitura eskema Testu-adierazleak erabiltzen osatugabe batean jasotzen du. egoki batean jasotzen du. ditu testuaren egitura berreraikitzeko. Testuaren egitura eskema oso batean jasotzen du. 22
  • 25. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 7.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoen (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web orriak...) helburua antzematea. Adierazleak: Testuaren xedea identifikatzen du. Ezagutza linguistikoak erabiltzen ditu testuaren xedea interpretatzeko laguntza gisa. Igorlearen asmoa identifikatzen du. Informazioa eta iritzia bereizten ditu. Erabilitako hizkuntza-aldaera antzematen du. Testuaren generoa antzematen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, testuaren Gehienetan, testuaren Testuaren komunikazio-xedea komunikazio-xedea komunikazio-xedea identifikatzen du. identifikatzen du. identifikatzen du. Testuaren xedea eta testu- Lagunduta, testuaren xedea eta Testuaren xedea eta testu- mota erlazionatzen ditu. testu-mota erlazionatzen ditu. mota erlazionatzen ditu. Testuko elementu esplizitu eta Igorlearen asmoa zailtasunez Testuko testuinguru-elementu inplizituetatik abiatuta identifikatzen du. esplizituetatik abiatuta igorlearen asmoa antzematen Lagunduta, informazioa eta igorlearen asmoa antzematen du. iritzia bereizten ditu. du. Testuan adierazpen-markak Testuan adierazpen-marka Testuan adierazpen-marka antzematen ditu. batzuk antzematen ditu. batzuk antzematen ditu. Testuaren xedea antzemateko, Lagunduta, erabilitako Testuaren xedea ezagutza testual eta hizkuntza-aldaera antzematen antzemateko, ezagutza linguistikoak erabiltzen ditu. du. testual eta linguistiko batzuk Informazioa eta iritzia bereizten Lagunduta, testuaren generoa erabiltzen ditu. ditu. antzematen du. Gehienetan, informazioa eta Erabilitako hizkuntza-aldaera iritzia bereizten ditu. antzematen du. Gehienetan, erabilitako Testuaren generoa hizkuntza-aldaera antzematen du. antzematen du. Testuaren generoa antzematen du. 8.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoetan (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web orriak...) lortu nahi den xederako garrantzizkoa den informazioa bereiztea. Adierazleak: Informazio berria bereizten du. Lortu nahi den helbururako garrantzizkoa den informazioa identifikatzen du. Berariazko informazioa antzematen eta identifikatzen du. Jasotako informazioa lortu nahi den helbururako erabiltzen du. Informazioa fitxetan edo datu-bilketarako beste sistema batzuetan erregistratzen ditu. 23
  • 26. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren zenbait alderdi Testuaren garrantzizko Proposatutako helbururako informatibo identifikatzen ditu. informazioetako batzuk garrantzizkoa den informazioa Berariazko informazioren bat identifikatzen ditu. identifikatzen du. aurkitzen du. Garrantzizko informazioa Testuan agertuz doan Informazioa fitxetan edo beste errepikapen, adibide edota informazio berria identifikatzen sistema batzuetan modu pasadizozko datuetatik du. osatugabean erregistratzen du. bereizten du. Garrantzizko informazioa Lortu nahi den helbururako Eskatutako berariazko errepikapen, adibide edota jasotako informazioa modu informazio gehiena aurkitzen pasadizozko datuetatik desegokian erabiltzen du. du. bereizten du. Informazioa fitxetan edo beste Eskatutako berariazko sistema batzuetan partzialki informazio guztia aurkitzen du. erregistratzen du. Informazioa fitxetan edo beste Lortu nahi den helbururako sistema batzuetan modu jasotako informazioa hein eraginkorrean erregistratzen du. batean erabiltzen du. Lortu nahi den helbururako jasotako informazioa modu eraginkorrean erabiltzen du. 9.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoen (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web orriak...) edukia kritikoki interpretatzea. Adierazleak: Testuaren edukia berak dituen ezagutzen argitan interpretatzen ditu. Testuaren osagai ez-linguistikoen esanahia interpretatzen du. Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu. Testuaren edukitik abiatuta bere iritzia ematen du. Diskriminaziozko esaerak identifikatzen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testuaren osagai ez-linguistiko Bere ideietatik abiatuta Bere ideietatik abiatuta batzuen esanahia antzematen testuaren informazioa testuaren informazioa du. interpretatzen du. interpretatzen eta integratzen Testuaren edukiari buruz Testuaren osagai ez- du. zuzeneko inferentzia batzuk linguistiko eta linguistikoen Testuaren osagai ez-linguistiko egiten ditu. esanahia erlazionatzen du. eta linguistikoen esanahia Iritziak modu oinarrizkoan eta Testuaren edukiari buruz integratzen du. askorik arrazoitu gabe ematen zuzeneko inferentziak eta Testuaren edukiari buruz ditu. zeharkako inferentzia batzuk zuzeneko eta zeharkako Lagunduta, informazioa eta egiten ditu. inferentziak egiten ditu. iritzia bereizten ditu. Testuaren edukiari buruz Testuaren edukiari buruzko Zenbait kasutan, testuaren bere iritzia ematen du. iritzi sakona ematen du. izaera objektiboa edo Gehienetan, informazioa eta Informazioa eta iritzia subjektiboa antzematen du. iritzia bereizten ditu. bereizten ditu. Diskriminaziozko esaera Gehienetan, testuaren izaera Marka linguistikoak aintzat batzuk antzematen ditu. objektiboa edo subjektiboa hartuta, testuaren izaera antzematen du. objektiboa edo subjektiboa Informazioaren balioari antzematen du. buruzko iruzkinak egiten ditu. Informazioaren balioari buruzko Diskriminaziozko esaerak iruzkin kritikoak egiten ditu. antzematen ditu Diskriminaziozko esaerak antzematen eta ebaluatzen ditu. 24
  • 27. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 10.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoen (argibideak, arauak, iragarkiak, erreferentziako liburuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, liburuxkak, hezkuntzako web orriak...) ulermena hobetzeko estrategiak erabiltzea. Adierazleak: Testuaren edukiari aurrea hartzen dio. Testuaren edukiari buruz inferentziak egiten ditu. Ulermenean arazoak antzematen ditu. Ulermenean arazoak konpontzeko estrategiak erabiltzen ditu. Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak erabiltzen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Gaiari buruz aurrez zituen Testuaren edukiari aurrea Testuaren edukiari aurrea ezagutzak erabiltzen ditu. hartzen dio. hartzeko testu-adierazle Hein batean, testuinguruko Hein batean, gako testualak batzuk erabiltzen ditu. gakoak erabiltzen ditu eta testuingurukoak erabiltzen Testuaren edukiari buruz esanahia inferitzeko. ditu esanahia inferitzeko. inferentziak egiten ditu. Bere ulermenean zenbait Bere ulermenean arazoak Gako testualak eta arazo antzematen ditu. antzematen ditu. testuingurukoak erabiltzen Lagunduta, testuinguruari Testuinguruari esker esaera ditu esanahia inferitzeko. esker hitz ezezagunak ezezagunak identifikatzen Bere ulermenean arazoak identifikatzen ditu. ditu. antzematen eta kontrolatzen Lagunduta, beste hizkuntza Kontsulta-iturriak erabiltzen ditu. batzuetako ezagutzak ditu zalantzak argitzeko. Testuinguruari esker esaera erabiltzen ditu ulermena Ulermena hobetzeko beste ezezagunak identifikatzen hobetzeko. hizkuntza batzuetako ditu. ezagutza batzuk kontzienteki Kontsulta-iturriak erabiltzen erabiltzen ditu. ditu zalantzak argitzeko. Ulermena hobetzeko beste hizkuntza batzuetako ezagutzak kontzienteki erabiltzen ditu. 3. dimentsioa: Mintzamena 11.- Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea jarduera akademikoarekin zerikusia duten edo gai interesgarriei buruzkoak diren ahozko azalpen soilak ekoizteko. Adierazleak: Hartzailearen interesak eta ezagutzak kontuan izaten ditu. Testuaren xedea kontuan izaten du. Hizkuntza-aldaera egokia hautatzen du. Erregistro egokia hautatzen du. Informazioa ulergarri egiteko azalpen-prozedurak hautatzen ditu. 25
  • 28. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, hartzailearen Hartzailearen interes eta Hartzailearen interesak eta interesak eta ezagutzak ezagutzetako batzuk kontuan ezagutzak kontuan izaten ditu. kontuan izaten ditu. izaten ditu. Testuaren xedea kontuan Testuaren xedea zailtasunez Testuaren xedea kontuan izaten du. kontuan izaten du. izaten du. Hizkuntza-aldaera egokia Lagunduta, hizkuntza-aldaera Gehienetan, hizkuntza-aldaera hautatzen du. egokia hautatzen du. egokia hautatzen du. Ahozko azalpen baterako Lagunduta, komunikazio- Komunikazio-egoerari begira egokia den erregistro baten egoerari begira egokia den egokia den erregistroaren berezko ezaugarri erregistroaren oinarrizko ezaugarri linguistiko batzuk linguistikoak hautatzen ditu. ezaugarri batzuk hautatzen hautatzen ditu. Hainbat azalpen-prozedura ditu. Oinarrizko azalpen- hautatzen ditu. prozeduretakoren bat hautatzen du. 12.- Jarduera akademikoarekin zerikusia duten edo gai interesgarriei buruzkoak diren ahozko azalpen soilak ekoizteko prozesua planifikatzea. Adierazleak: Informazioa hainbat iturri eta euskarritan bilatzen du. Lortu nahi den helbururako garrantzizko informazioa hautatzen du. Eskemak egiten ditu informazioa antolatzeko bitarteko gisa. Diskurtsoa antolatzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Informazio-bilaketak modu Ohiko iturri analogiko eta Askotariko iturri analogiko eta osatugabean egiten ditu. digitaletan informazio- digitaletan informazio- Hautatutako informazioan, bilaketak modu nahiko bilaketak eraginkortasunez lortu nahi den helbururako eraginkorrean egiten ditu. egiten ditu. alderdi garrantzitsuak eta Lortu nahi den helbururako Lortu nahi den helbururako garrantzirik gabeak nahasten hein batean egokia den garrantzizko informazioa ditu. informazioa hautatzen du. hautatzen du. Informazioa modu ez oso Nahiko erraz jarrai daitekeen Erraz jarrai daitekeen egitura argian antolatzen du. egitura batez antolatzen du argi batez antolatzen du informazioa. informazioa. Oinarrizko lokailuak erabiltzen Bere diskurtsoaren atalak ditu bere diskurtsoa askotariko lokailuez bateratzeko. elkarlotzen ditu. 26
  • 29. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 13.- Jarduera akademikoarekin zerikusia duten edo gai interesgarriei buruzkoak diren ahozko azalpen soilak egiteko orduan egoki eta zuzen mintzatzea. Adierazleak: Argi, zuzen eta ekarri egokiaz mintzatzen da. Elementu prosodiko eta keinuzkoak egoki erabiltzen ditu. Hartzailea inplikatzeko estrategiak erabiltzen ditu. Testu-generoaren berezko arauak errespetatzen ditu. Diskriminaziozko esaerak erabiltzea saihesten du. Ikus-entzunezko baliabideen eta IKTen bermea erabiltzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Bere diskurtsoaren zenbait Bere diskurtsoan argi eta Bere diskurtsoan argitasun eta unetan argi eta ekarri egokiaz nahiko ekarri egokiaz ekarri egoki samarrez mintzatzen da. mintzatzen da. mintzatzen da. Bere diskurtsoaren Dezentetan, linguistikoki Diskurtsoan zehar behar zuzentasuna zailtasunez zuzentasunez mintzatzen da. adinako zuzentasun kontrolatzen du. Elementu prosodiko eta linguistikoz mintzatzen da. Elementu prosodiko eta keinuzko batzuk kontrolatzen Elementu prosodiko eta keinuzkoak zailtasunez ditu keinuzkoak egoki kontrolatzen kontrolatzen ditu. Hartzailearen inplikazioa ditu. Hartzailea inplikatzeko bilatzen du prozedura Hartzailea inplikatzen du gutxienez keinu-baliabideren linguistiko eta keinuzkoak askotariko prozedura bat erabiltzen du. erabiliz. linguistiko eta keinuzkoak Bere diskurtsoak apenas ageri Noizean behin jarrera egokia erabiliz. ditu generoaren arauak: kontrolatzen du. Jarrera modu egoki aurkezpena, amaiera... Generoaren arauetako batzuk samarrean kontrolatzen du. Lagunduta, bere ekoizpenetan errespetatzen ditu: Bere ezagutza linguistiko eta diskriminaziozko esaera aurkezpena, amaiera... testualak erabiltzen ditu batzuk identifikatzen ditu. Ikus-entzunezko baliabideen generoaren berezko arauak eta IKTen bermea funts errespetatzeko. eskasez erabiltzen du. Ikus-entzunezko baliabideen Bere ekoizpenetan eta IKTen bermea funtsez diskriminaziozko esaera erabiltzen du. batzuk identifikatzen ditu. Bere ekoizpenetan diskriminaziozko esaerak saihesten ditu. 14.- Jarduera akademikoarekin zerikusia duten edo gai interesgarriei buruzkoak diren ahozko azalpen soilak egiteko orduan kontroleko eta egokitzapeneko estrategiak erabiltzea. Adierazleak: Ekoizpena arautzeko estrategiak erabiltzen ditu. Autoebaluazio-estrategiak erabiltzen ditu. Ekoizpen-prozesuan autonomia agertzen du. 27
  • 30. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Komunikazioari eusteko Komunikazioari eusteko Komunikazioari eusteko oinarrizko konpentsazio- askotariko konpentsazio- konpentsazio-estrategiak estrategiak erabiltzen ditu. estrategiak erabiltzen ditu. modu eraginkorrean erabiltzen Bere diskurtsoan zehar egiten Beste hizkuntza batzuetako ditu. dituen akatsetako batzuk zenbait ezagutza erabiltzen Beste hizkuntza batzuetako identifikatzen ditu. ditu ekoizpen-prozesua ezagutzak kontzienteki Ekoizpen-prozesuan arautzeko. erabiltzen ditu ekoizpen- autonomia eskasa agertzen Bere diskurtsoan zehar egiten prozesua arautzeko. du. dituen akatsetako batzuk Bere akatsak identifikatzen eta identifikatzen ditu eta horiek zuzentzen ditu. zuzentzeko gai da. Ekoizpen-prozesuan Ekoizpen-prozesuan autonomoa da. autonomia-maila egoki samarra agertzen du. 4. dimentsioa: Idazmena 15.- Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izatea hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoak (gutunak, argibideak, arauak, abisuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, azalpenak, glosarioak, txostenak, liburuxkak...) ekoizteko. Adierazleak: Hartzailearen interesak eta ezagutzak kontuan izaten ditu. Xedeari begira egokia den testu-generoa hautatzen du. Hizkuntza-aldaera egokia hautatzen du. Erregistro egokia hautatzen du. Informazioa ulergarri egiteko azalpen-prozedurak hautatzen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Lagunduta, hartzailearen Hartzailearen interes eta Hartzailearen interesak eta interesak eta ezagutzak ezagutzetako batzuk kontuan ezagutzak kontuan izaten ditu. kontuan izaten ditu. izaten ditu. Xedeari begira egokia den Testu-genero egokia Zenbait aukeren artetik, testu- testu-generoa hautatzen du. zailtasunez hautatzen du. genero egokia hautatzen du. Hizkuntza-aldaera egokia Hizkuntza-aldaera egokia Gehienetan, hizkuntza-aldaera hautatzen du. zailtasunez hautatzen du. egokia hautatzen du. Komunikazio-egoerari begira Lagunduta, komunikazio- Komunikazio-egoerari begira egokia den erregistroaren egoerari begira egokia den egokia den erregistroaren berezko ezaugarri erregistroaren oinarrizko ezaugarri linguistiko batzuk linguistikoak hautatzen ditu. ezaugarri batzuk hautatzen hautatzen ditu. Askotariko azalpen- ditu. Oinarrizko azalpen- prozedurak hautatzen du. prozeduretakoren bat hautatzen du. 28
  • 31. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 16.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoen (gutunak, argibideak, arauak, abisuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, azalpenak, glosarioak, txostenak, liburuxkak...) ekoizpen-prozesua planifikatzea. Adierazleak: Informazioa hainbat iturri eta euskarritan bilatzen du. Lortu nahi den helbururako garrantzizko informazioa hautatzen du. Informazioa biltzeko teknikak erabiltzen ditu. Edukia planifikatzen eta egituratzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Ohiko iturri analogiko eta Ohiko iturri analogiko eta Askotariko iturri analogiko eta digitaletan informazio- digitaletan informazio- digitaletan informazio- bilaketak eraginkortasun bilaketak modu nahiko bilaketak eraginkortasunez handirik gabe egiten ditu. eraginkorrean egiten ditu. egiten ditu. Hautatutako informazioan, Lortu nahi den helbururako Lortu nahi den helbururako lortu nahi den helbururako hein batean egokia den garrantzizko informazioa alderdi garrantzitsuak eta informazioa hautatzen du. hautatzen du. garrantzirik gabeak nahasten Nahiko erraz jarrai daitekeen Erraz jarrai daitekeen egitura ditu. egitura batez antolatzen du koherente batez antolatzen du Informazioa modu ez oso informazioa. informazioa. argian antolatzen du. Oinarrizko lokailuak erabiltzen Testuaren atalak hainbat ditu testua bateratzeko. lokailuz elkarlotzen ditu. Paragrafoa erabiltzen du, Paragrafoa eraginkortasunez irizpide garbirik gabe. erabiltzen du, testuaren ideien antolatzaile gisa. 17.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoak (gutunak, argibideak, arauak, abisuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, azalpenak, glosarioak, txostenak, liburuxkak...) egiteko orduan adierazi beharrekoa egoki eta zuzen adieraztea. Adierazleak: Testu-generoaren ezaugarriak errespetatzen ditu. Enuntziatuak modu bateratuan uztartzen ditu. Testuaren komunikazio-eraginkortasuna hobetzeko estrategiak erabiltzen ditu. Arau gramatikal, lexiko eta ortografikoak errespetatzen ditu. Askotariko hizkuntza-baliabideak erabiltzen ditu: sintaktikoak, lexikoak... Testua berrikusteko interesa agertzen du. Diskriminaziozko esaerak erabiltzea saihesten du. Testua egoki eta zuzen aurkezten du. 29
  • 32. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Testu-generoaren oinarrizko Testu-generoaren oinarrizko Testu-generoaren berezko ezaugarri batzuk ezaugarriak errespetatzen ditu. ezaugarriak errespetatzen ditu. errespetatzen ditu. Ohiko lokailu batzuk Testuaren atalak hainbat Kohesio eskaseko testuak erabiltzen ditu testua lokailuz elkarlotzen ditu. egiten ditu. bateratzeko. Askotariko azalpen- Gidatuta, baliabide grafiko eta Noizean behin azalpen- prozedurak erabiltzen ditu. tipografiko batzuk erabiltzen prozedurak erabiltzen ditu. Askotariko baliabide grafiko ditu testuaren komunikazio- Baliabide grafiko eta eta tipografikoak erabiltzen eraginkortasuna mantentzeko. tipografiko batzuk erabiltzen ditu testuaren komunikazio- Hizkuntza-baliabide gutxi ditu testuaren komunikazio- eraginkortasuna mantentzeko. erabiltzen ditu. eraginkortasuna mantentzeko. Hizkuntza-baliabide ugari Testuaren ulermenean Askotariko hizkuntza- erabiltzen ditu. eragiten duten zuzentasun baliabideak erabiltzen ditu. Arau gramatikal, lexiko eta gramatikal, lexiko edo Oro har, arau gramatikal, ortografikoak errespetatzen ortografikoko arazoak ageri lexiko eta ortografikoak ditu. ditu. errespetatzen ditu. Testua berrikusteko, bere Testua berrikusteko, Testua berrikusteko, ezagutza linguistikoak ikasturtearen berezko ikasturtearen berezko erabiltzen ditu. ezagutza linguistiko batzuk ezagutza linguistiko batzuk Testua berrikusteko iniziatiba erabiltzen ditu. erabiltzen ditu. agertzen du. IKTak zailtasunez erabiltzen Testua berrikusteko interesa IKTak modu eraginkorrean ditu azken testua idatzi eta agertzen du. erabiltzen ditu azken testua aurkezteko. IKTak erabiltzen ditu azken idatzi eta berrikusteko. Lagunduta, bere ekoizpenetan testua idatzi eta aurkezteko. Bere ekoizpenetan diskriminaziozko esaera Bere ekoizpenetan diskriminaziozko esaerak batzuk identifikatzen ditu. diskriminaziozko esaerak saihesten ditu. Testua haren identifikatzen ditu. Testua egoki eta zuzen irakurgarritasunean eragiten Testua nahiko egoki eta aurkezten du. duten arazoekin aurkezten du. zuzen aurkezten du. 18.- Hizkuntzaren hainbat erabilera-eremutako idatzizko testu nahiko konplexu eta ikasleen interesetatik gertukoak (gutunak, argibideak, arauak, abisuak, albisteak, erreportajeak, kontakizunak, azalpenak, glosarioak, txostenak, liburuxkak...) egiteko orduan kontroleko eta autoebaluazioko estrategiak erabiltzea. Adierazleak: Autoebaluazio-estrategiak erabiltzen ditu. Erabakiak hartzeko orduan iniziatiba agertzen du. Testua ekoizteko prozesuan zailtasunak antzematen eta konpontzen ditu. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Gidatuta, beste hizkuntza Beste hizkuntza batzuetako Beste hizkuntza batzuetako batzuetako ezagutzak zenbait ezagutza erabiltzen ditu ezagutzak kontzienteki erabiltzen ditu ekoizpen- ekoizpen-prozesua arautzeko. erabiltzen ditu ekoizpen- prozesua arautzeko. Bere akats batzuk prozesua arautzeko. Bere akats batzuk identifikatzen ditu eta horiek Bere akatsak identifikatzen identifikatzen ditu. zuzentzeko gai da. eta zuzentzen ditu. Ekoizpen-prozesuan Ekoizpen-prozesuan Ekoizpen-prozesuan autonomia eskasa agertzen autonomia-maila egoki autonomoa da. du. samarra agertzen du. Testua ekoizteko eta Testua ekoizteko eta hobetzeko Testua ekoizteko eta hobetzeko prozesuan prozesuan autonomia eskasa hobetzeko prozesuan autonomoa da. agertzen du. autonomia-maila egoki samarra agertzen du. 30
  • 33. HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA Marko teorikoa 5. dimentsioa: Ahozko elkarrekintza 19.- Ikaskuntzarako eta gizarte-harremanetarako komunikazio-trukeetan modu aktibo eta egokian parte hartzea. Adierazleak: Komunikazio-egoeraren ezaugarriak kontuan izaten ditu. Naturaltasunez esku hartzen du eta aktiboki entzuten du. Informazioa eta azalpenak modu ordenatuan ematen ditu. Ikuspegi pertsonal bat azaltzen du. Bere esku-hartzeari buruzko galderei modu egokian erantzuten die. Besteen esku-hartzeen inguruan iruzkin eta galdera egokiak egiten ditu. Egoerari begira erregistro egokia erabiltzen du. Elkarrekintzan zehar hizkuntza-aldaera egokitzen du. Hasierako maila Erdi maila Maila aurreratua Oinarrizko formulak erabiltzen Formula egokiak erabiltzen Formula egokiak eta ditu komunikazio-trukeak hasi, ditu komunikazio-trukeak hasi, askotarikoak erabiltzen ditu mantendu eta bukatzeko. mantendu eta bukatzeko. komunikazio-trukeak hasi, Komunikazio-trukean arreta Komunikazio-trukean arreta mantendu eta bukatzeko. zailtasunez mantentzen du. mantentzen du eta esku Komunikazio-trukean arreta Informazioa ordena handirik hartzen du. mantentzen du eta modu gabe ematen du. Informazioa modu nahiko eraginkorrean esku hartzen Gidatuta, ikuspegi pertsonal ordenatuan ematen ditu. du. bat azaltzen du. Ikuspegi pertsonal bat Informazioa modu ordenatuan Bere esku-hartzeari buruzko azaltzen du. ematen du. galderaren bati zailtasun Bere esku-hartzeari buruzko Ikuspegi pertsonal bat handiz erantzuten dio. galderei modu soilean azaltzen du, hura arrazoituz. Solaskidearen asmoa erantzuten die. Bere esku-hartzeari buruzko zailtasun handiz Solaskidearen asmoa galderei modu egokian interpretatzen du. interpretatzen du. erantzuten die. Komunikazio-trukean, bere Komunikazio-trukean, bere Solaskidearen asmoa modu esku-hartzeak zailtasun esku-hartzeak egoki eraginkorrean interpretatzen handiz txertatzen ditu. txertatzen ditu du eta erantzuna haren Hizkuntza-aldaera zailtasunez Hizkuntza-aldaera modu arabera egokitzen du. egokitzen du elkarrekintzara. nahiko eraginkorrean Komunikazio-trukean, bere Egoerari begira egokiegia ez egokitzen du elkarrekintzara. esku-hartzeak modu den erregistro bat erabiltzen Komunikazio-egoerari begira eraginkorrean txertatzen ditu. du. egokia den erregistroaren Hizkuntza-aldaera berezko ezaugarri elkarrekintzara egokitzen du. linguistikoetako batzuk Komunikazio-egoerari begira hautatzen ditu. erregistro egoki bat erabiltzen du. 31