SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 4
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Materiał nauczania 8
4.1. Budowa i właściwości wody 8
4.1.1. Materiał nauczania 8
4.1.2. Pytania sprawdzające 11
4.1.3. Ćwiczenia 11
4.1.4. Sprawdzian postępów 14
4.2. Preparaty do ondulacji i prostowania chemicznego oraz ich działanie
na keratynę 15
4.2.1. Materiał nauczania 15
4.2.2. Pytania sprawdzające 19
4.2.3. Ćwiczenia 20
4.2.4. Sprawdzian postępów 25
5. Sprawdzian osiągnięć 26
6. Literatura 30
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 4
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Materiał nauczania 8
4.1. Budowa i właściwości wody 8
4.1.1. Materiał nauczania 8
4.1.2. Pytania sprawdzające 11
4.1.3. Ćwiczenia 11
4.1.4. Sprawdzian postępów 14
4.2. Preparaty do ondulacji i prostowania chemicznego oraz ich działanie
na keratynę 15
4.2.1. Materiał nauczania 15
4.2.2. Pytania sprawdzające 19
4.2.3. Ćwiczenia 20
4.2.4. Sprawdzian postępów 25
5. Sprawdzian osiągnięć 26
6. Literatura 30
1. 1
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
Źródło: www.pl.fotolia.com
KURS Zasady zabiegów fryzjerskich
MODUŁ Techniki farbowania włosów
2. 2
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
1 Techniki farbowania włosów
Zapoznaj się z prezentacją pt. „Techniki farbowania włosów”.
1.1 Rodzaje technik koloryzacji
Farbowanie to dziś jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów w salonach
fryzjerskich. Mało która kobieta chociaż raz w swoim życiu nie próbowała wykonać go
na swoich włosach. Koloryzację można wykonać wieloma sposobami i przy
zastosowaniu wielu technik. Ich celem jest uzyskanie zamierzonego efektu
kolorystycznego w wybranych sekcjach włosów. To z kolei związane jest z odpowiednim
rozmieszczeniem danego koloru przy jednoczesnym określeniu:
stężenia oksydantu;
rodzaju zastosowanego preparatu do farbowania;
czasu trwania całej koloryzacji lub jej etapów.
Przed wykonywaniem zabiegu bardzo ważne jest, by fryzjer zapoznał się
z instrukcją używania preparatu. Wskazane jest przeprowadzenie najpierw próby
uczuleniowej w celu sprawdzenia reakcji skórnej klienta na składniki mieszaniny
farbującej. Wykonuje się ją 48 godzin przed zabiegiem na wewnętrznej stronie
przedramienia na obszarze o powierzchni 1 cm x 1 cm. Po 45 minutach usuwa się
preparat i sprawdza reakcję skóry na działanie substancji chemicznej. Jeśli wystąpią
jakiekolwiek oznaki uczuleniowe, zabiegu farbowania nie wolno wykonywać.
Wśród technik farbowania włosów można wyróżnić:
technikę farbowania całego porostu;
technikę farbowania odrostów;
technikę wykonywania pasemek i balejażu;
techniki kreatywne.
Technika farbowania całego porostu
Polega na farbowaniu włosów na jednolity kolor na całej ich długości.
Zabieg można podzielić na:
farbowanie włosów po raz pierwszy (włosy naturalne – niefarbowane);
farbowanie włosów po raz kolejny (włosy z odrostami).
3. 3
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
Przy farbowaniu całego porostu istotne jest uzyskanie jednolitego koloru na całej
długości włosów.
Rysunek 1.1. Farbowanie całego porostu
Źródło: Sumirska Z., Nowoczesne fryzjerstwo, Wydawnictwo SUZI, Warszawa 2005
Ze względu na ciepło wydzielane przez skórę głowy przy nasadzie włosów
szybciej zachodzą procesy koloryzacji. Może to niestety doprowadzić do ich
nierównomiernego zabarwienia. Dlatego w przypadku technik II i III substancję
farbującą u nasady włosów nakłada się dopiero pod koniec zabiegu.
Barwienie włosów w przypadku różnych odcieni na długości i końcach włosów
wymaga zastosowania poniższych technik.
Techniki koloryzacji wykonywanej po raz pierwszy
Technika I – włosy na tym samym poziomie kolorystycznym/odcienie
ciemniejsze
Emulsję farbującą nakłada się na:
część środkową (1 cm od nasady włosa) końce
po 5-10 minutach u ich nasady.
Technika II – na odcienie jaśniejsze
Emulsję farbującą (należy zachować różnicę w doborze utleniacza zarówno dla
długości, jak i końców) rozprowadza się najpierw na długości i końcach włosów,
a następnie u ich nasady:
część środkowa włosów końce nasada.
Technika III – na odcienie o intensywnych, fantazyjnych barwach
Preparat farbujący nakłada się na długość i końce włosów, a po 5-10 minutach u ich
nasady:
część środkowa włosów końce nasada.
4. 4
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
Technika farbowania odrostu
Technikę tę stosuje się, gdy przy nasadzie wcześniej farbowanych włosów
pojawiają się odrośnięte, o naturalnej barwie kosmyki. Celem tej koloryzacji jest
wyrównanie koloru na całym poroście włosów – od nasady aż po końce. Zabieg polega
na nałożeniu preparatu farbującego na odrośnięte włosy u ich nasady. W tym celu
kosmyki dzieli się na krzyż albo od ucha do ucha przez środek głowy. Po upływie
wyznaczonego czasu emulsję rozprowadza się na całej ich długości w celu odświeżenia
koloru. Przeciągnięcie barwy można wykonać na dwa sposoby: delikatnie przeczesując
włosy grzebieniem lub nakładając emulgację farby na zwilżone kosmyki włosów.
Techniki farbowania wykonywanego po raz kolejny
Technika I Farbowanie odświeżające
Koloryzacja na włosach ciemniejszych od ich naturalnej barwy, polega na
rozprowadzeniu preparatu na
długość i końce włosów po 5-10 minutach u ich nasady.
Technika II
Farbowanie włosów rozjaśnionych
Koloryzację wykonuje się najpierw na odrost, a potem na końce:
nasada długość włosów i końce.
Przygotowuje się dwie emulsje farbujące:
farbę połączoną z oksydantem o stężeniu dobranym do różnicy tonów
pomiędzy odcieniem naturalnym włosów a kolorem
docelowym nakłada się na nasadę (odrost) włosów;
farbę z oksydantem o stężeniu uzależnionym od różnicy tonów między
odcieniem wyjściowym włosów a kolorem docelowym rozprowadza
się na długości i końcach włosów.
5. 5
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
Rysunek 1.2. Farbowanie odrostu
Źródło: Sumirska Z., Nowoczesne fryzjerstwo, Wydawnictwo SUZI, Warszawa 2005
Techniki farbowania pasemek
Techniki te polegają na rozmieszczeniu różnych odcieni kolorystycznych we
włosach. Pasma mogą być rozprowadzone w obrębie całego porostu lub w wybranych
jego partiach. Farbowanie wykonuje się, wybierając pasma bądź pukle z masy włosów.
Następnie pod pasemko podkłada się grzebień – szpikulec z zagiętą na nim folią
aluminiową, a pędzelkiem rozprowadza preparat. Folia zabezpiecza kolor barwiony
pasma, jak również chroni przed powstaniem plam w okolicy farbowanych włosów.
Intensywność barwy stosowanej w technice farbowania pasemek uzależniona jest od
ilości, szerokości i grubości wybranych pasm oraz naturalnego ułożenia włosów, a także
samej techniki. Pasma można wybrać na trzy sposoby.
Kreatywne techniki farbowania
Kreatywne techniki farbowania włosów pozwalają fryzjerowi na osiągniecie
niesymetrycznych i niepowtarzalnych efektów kolorystycznych na włosach. Zabiegi te
polegają na łączeniu pasemek i pasm o różnej barwie w obrębie jednego porostu.
Możemy do nich zaliczyć takie techniki jak:
technika diagonalna – jest to technika służąca do koloryzacji włosów o każdej
długości. Dzięki niej uzyskuje się efektowne, barwne rozłożenie koloru. Wybór
grubości, ilości oraz kątu separacji pasma jest uzależniony od rezultatu
końcowego, jaki chcemy uzyskać. W obrębie całego porostu fryzjer powinien
wybrać od 2 do 10 pasemek. Również faktura włosów oraz ich forma ma wpływ na
wygląd pasm;
technika panelowa – jest to technika barwienia włosów dłuższych i nie powinna
być stosowana w przypadku włosów krótkich. Zastosowanie w niej trzech kolorów
różniących się jedynie głębokością tonu umożliwia uzyskanie trójwymiarowego
6. 6
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
efektu kolorystycznego. Zasada nakładania farby polega na tym, że kolor
najciemniejszy nakładany jest na szczycie głowy, jaśniejszy na tyle, a najjaśniejszy
z przodu i na bokach w obrębie konturu wewnętrznego i zewnętrznego;
technika tęczy – jest przeznaczona do włosów cieniowanych oraz długich. W celu
uzyskania efektu rozproszenia koloru w sekcjach przedniej i tylnej (potylicznej)
pasma separuje się diagonalnie (ukośnie). Od ich nachylenia zależy rozłożenie
koloru we włosach. Im pasmo większe, tym bardziej widoczny jest kolor;
technika rombu – przeznaczona jest dla włosów długich i półdługich. Wykonuje się
ją poprzez wydzielenie z pasm na szczycie głowy kształtu rombu. Następnie
równolegle do jego boków separuje się w niewielkich odstępach po 2, 3, 4 pasma.
Środek barwiący nakłada się najpierw na wyznaczone pasma, a resztę porostu
oraz warstwy między pasemkami barwi się na kolor podstawowy;
technika jodełkowa – jest to technika stosowana w przypadku włosów długich
i półdługich w celu rozświetlenia podstawowego koloru włosów. Sposób
wykonania tej techniki polega na wydzieleniu w górnej części porostu pasm pod
kątem 45° w kierunku od czoła do szczytu głowy. Możliwe jest ułożenie pasemek
w kilku rzędach – jeden powinien składać się z 2-3 pasm;
techniki farbowania sekcyjnego – farbowanie tymi technikami polega na
koloryzacji porostu w sekcjach. Taki sposób farbowania daje możliwość
wprowadzenia we włosy różnych kolorów i odcieni. Technika ta polega na
wybieraniu sekcji – albo z małego fragmentu porostu, albo większego. Jej znakiem
szczególnym jest to, że separowane sekcje przyjmują kształty figur
geometrycznych (prostokąt, kwadrat, trójkąt i romb) oraz kształty wynikające
z połączenia tych figur. Do technik farbowania sekcyjnego zalicza się technikę:
panelową, aury, eclipse i spotlight;
technika aury – jest to technika przeznaczona do gładkich włosów średniej
długości. Polega ona na wyznaczeniu zygzakiem na szczycie głowy, po obu
stronach przedziałka, prostokątnej sekcji (o szerokości 1-2 cm). Bezpośrednio pod
separowaną sekcją wybiera się kolejne pasmo (o szerokości ok. 1-2 cm). Każdą
sekcję oddziela się folią w celu uniknięcia mieszania się nałożonych kolorów.
Używa się trzech odcieni farby:
− w sekcji prostokątnej po obu stronach przedziałka na szczycie głowy stosuje
się odcień pośredni;
− najjaśniejszy odcień umieszcza się na włosach pod prostokątną sekcją;
− na pozostały porost włosów rozprowadza się najciemniejszy kolor;
technika spotlight (czyt. sputlajt; z ang. świetlista plama) – technika stosowana do
włosów krótkich i średniej długości, naddająca im efekt rozświetlenia. Polega ona
na separacji pasm w kształcie półksiężyców po obu bokach głowy, gdzie z kolei
proste krawędzie wyznacza się zygzakiem. Wybrane pasma barwi się na jaśniejszy
odcień, a pozostałą część porostu na kolor podstawowy;
freestyle (czyt. fristajl, z ang. wolny styl) – najnowsze osiągnięcie w farbowaniu:
technika stosowana do koloryzacji sekcji. Głównym jej zamysłem jest wydobycie
7. 7
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
barwnych refleksów w obrębie kształtu nadanego fryzurze. Ten rodzaj farbowania
wyróżnia 4 techniki:
− błysk (ang. flash) – polega na wybraniu szerokich warstw wokół głowy
i farbowaniu ich kilkoma kolorami w tonacji od najjaśniejszej do
najciemniejszej, od nasady w kierunku końców. Uzyskany efekt kolorystyczny
pozwala uwypuklić górną powierzchnię włosów;
− zaćmienie (ang. eclipse) – polega na separowaniu sekcji w kształcie okręgów
i stosowaniu kilku odcieni farb na tym samym poziomie kolorystycznym;
− przepływ (ang. flow) – technika oparta na przenikaniu się kolorów od szczytu
głowy po końcówki; w ten sposób uzyskać można tzw. wrażenie ruchu we
włosach i lekkości fryzury;
− mozaika (ang. mosaic) – technika ta polega na warstwowym cieniowaniu
kolorem, który może być eksponowany lub ukryty;
technika mostkowa – nowoczesna technika barwienia zalecana do włosów długich
i półdługich. Porost dzieli się na dwie sekcje (od ucha do ucha). Następnie
wyznacza się miejsce, gdzie będzie wykonywana koloryzacja. Nakładanie
preparatu rozpoczyna się zarówno od tylnej, jak i przedniej części głowy, a na
sekcję w kształcie mostków rozprowadza się kolor podstawowy (szersze pasmo)
z kolorem kontrastowym (cieńsze pasmo);
pasemka na krótkich włosach – w celu wykonania pasemek na włosach krótkich
dzieli się porost na dwa obszary: sekcję pasemek i sekcję podstawy. W sekcji
podstawy nakładany jest jednolity kolor zabezpieczany folią. Natomiast w sekcji
pasemek separujemy pasemka (poziomo, pionowo lub ukośnie) i rozprowadzamy
na nie emulsję, a następnie zabezpieczamy każde pasemko folią. W przestrzeniach
między pasemkami pozostawia się pasma podstawy w celu otrzymania
naturalnego efektu;
Rysunek 1.3. Pasemka – krótkie włosy
Źródło: Sumirska Z., Nowoczesne fryzjerstwo, Wydawnictwo SUZI, Warszawa 2005
pasemka na długich włosach – w zależności od efektu, jaki chcemy uzyskać,
pasemka na włosach długich mogą mieć różne położenie oraz rozmieszczenie
w obrębie porostu. Ciekawe efekty uzyskuje się przy cienkich i rozproszonych
pasmach. Najczęściej wykorzystuje się w tej technice separację poziomą,
wydzielając pasemka jedno nad drugim. Między nimi pozostawia się pasma
8. 8
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
z sekcji podstawy. Koloryzacja polega na tym, iż najpierw farbowane są pasemka,
a następnie podstawa włosów;
Rysunek 1.4. Pasemka – długie włosy
Źródło: Sumirska Z., Nowoczesne fryzjerstwo, Wydawnictwo SUZI, Warszawa 2005
balejaż – jest to jedna z nowszych technik wykonywania pasemek, jednak końcowy
efekt zabiegu tego jest całkowicie inny niż w przypadku uzyskania zwykłych
pasemek. Włosy wyglądają tak, jakby były rozświetlane promieniami słońca.
Balejaż należy do trudnych technik koloryzacji, gdyż taki sposób farbowania
włosów polega na nałożeniu farb w różnych odcieniach na cieniutkie pasemka
i stworzeniu efektu rozświetlenia. Prawidłowo wykonany balejaż to gra kolorów
i światła, która nie powinna być kojarzona ze zwykłymi pasemkami czy
pospolitym dwukolorowym balejażem. Rozróżniwszy odpowiednio tonację
kolorystyczną, można go wykonać w każdym odcieniu. Najpierw wykonuje się
koloryzację podstawy, a następnie separuje się cienkie pasemka i na nie nakłada
emulsję farbującą. Balejaż można wykonać przy pomocy foli lub grzebienia do
pasemek.
1.2 Farbowanie włosów
Farbowanie włosów wykonuje się przy użyciu specjalnych preparatów zwanych
farbami. Najstarsze receptury tego typu emulsji pochodzą już ze starożytnej Grecji
i Egiptu. Dzisiaj dostępne na rynku środki do koloryzacji można podzielić na trzy grupy
ze względu na: rodzaj używanych farb, barwę włosa i trwałość koloru.
1.3 Farbowanie ze względu na rodzaj farby zastosowanej do koloryzacji
Farby roślinne
Koloryzacja tego typu polega na nałożeniu na włosy przygotowanej wcześniej
papki ze zmieszanych sproszkowanych części roślin z dodatkiem gorącej wody. Drugi
sposób to płukanki włosów w odwarach bądź naparach roślinnych. Działanie farb
roślinnych polega na ich oddziaływaniu na zewnętrzną powierzchnię włosa poprzez
oblepienie nimi jego łuski lub wniknięcie w jej zewnętrzne warstwy.
9. 9
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
Farby syntetyczne (organiczne)
Barwienie takie polega na nakładaniu na włosy produktów zawierających
składniki, które w czasie utleniania tworzą w korze włosa barwnik. Mogą być to również
produkty z gotowymi już cząsteczkami barwnika, które działają tylko na zewnętrzną
warstwę włosa, oklejając go. Wyróżnia się tutaj farbowanie permanentne, półtrwałe
i krótkotrwałe.
Farby nieorganiczne z barwnikiem metalicznym
Jest to niebezpieczny rodzaj farbowania włosów – z tego względu nie jest już
w zasadzie stosowany. W farbach do włosów nie wolno bowiem stosować soli metali.
Jednym z nielicznych produktów tego typu dostępnych na rynku są odsiwiacze do
włosów. Włosy barwione odsiwiaczami mają charakterystyczny metaliczny wygląd i są
łamliwe. Poziom i efekt zabarwienia pasm zależy od częstotliwości stosowania takiego
produktu.
1.4 Farbowanie ze względu na stopień ciemności koloru
Farbowanie ton w ton
Jest to koloryzacja, która odbywa się na tym samym poziomie głębi koloru. Jest
on taki sam, zmienia się za to refleks odcienia. Ten rodzaj koloryzacji nie rozjaśnia i nie
przyciemnia, ale jedynie zmienia barwę odcienia. W przypadku tej techniki koloryzacji
stosuje się utleniacze o stężeniu 3-6%.
Farbowanie na kolor ciemniejszy
Jest to koloryzacja polegająca na nakładaniu farb w tonacjach ciemniejszych niż
kolor wyjściowy. Celem tej techniki farbowania jest uzyskanie efektu przyciemnienia
(o poziom) w stosunku do koloru wyjściowego i zmiana odcienia.
Farbowanie na kolor jaśniejszy
Polega na nałożeniu farby o numeracji wyższej od numeracji koloru wyjściowego.
Efektem takiego zabiegu będzie kolor jaśniejszy od wyjściowego, o zmienionej tonacji
i odcieniu barwy. W tej koloryzacji poziom rozjaśnienia zależy od stężenia oksydantu:
– 1-2 poziomy – aktywator 6%;
– 3-4 poziomy – aktywator 9%;
– 4-5 poziomów – aktywator 12%.
1.5 Farbowanie ze względu na poziom trwałości
Trwałe – permanentne
Polega na trwałej zmianie barwy włosa poprzez utlenienie (rozjaśnienie)
naturalnych pigmentów i wprowadzenie w ich miejsce nowych. W efekcie zmienia się
głębia i kierunek koloru. Możemy wyróżnić farbowanie ton w ton, na kolor jaśniejszy lub
ciemniejszy.
10. 10
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
Półtrwałe
Polega na zmianie barwy włosa na konkretny czas, od 6 do 10 myć. Koloryzacja ta
pozwala na wnikanie do włosów gotowych, sztucznych pigmentów, co prowadzi do
zmiany koloru. Barwniki nie przenikają do warstwy korowej włosa, lecz tylko do
głębszych warstw jego osłony. Nowoczesne preparaty do koloryzacji półtrwałej
zawierające barwniki bezpośrednie lub pośrednie muszą być stosowane razem
z aktywatorem o stężeniu 4%. Barwniki te odkładają się w łusce włosa i zewnętrznych
warstwach części korowej.
Krótkotrwałe
Polega na zastosowaniu preparatów zawierających gotowe wielocząsteczkowe
barwniki niewnikające do wnętrza włosa, tylko oblepiające jego powierzchnię.
1.6 Literatura
1.6.1 Literatura obowiązkowa
Albinus I., Silke D., Nowe fryzjerstwo, Wydawnictwo REA, Warszawa 2012;
Fiest B., Kulikowska-Jakubik T., Richter M., Fryzjerstwo. Podstawy, Wydawnictwa
Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2011;
Sumirska Z., Nowoczesne fryzjerstwo, wydanie 2., Wydawnictwo SUZI, Warszawa
2010;
Sumirska Z., Nowoczesna stylizacja, wydanie 2., Wydawnictwo SUZI, Warszawa
2011.
1.6.2 Literatura uzupełniająca
Hülsken M., Kortekamp H., Wiggelinghoff B., Fryzjerstwo wraz z poradami
kosmetycznymi, Wydawnictwo REA, Warszawa 2006;
Sumirska Z., Bezpieczeństwo i higiena pracy w zawodzie fryzjer, Wydawnictwo
SUZI, Warszawa 2002;
Sumirska Z., Chemia preparatów fryzjerskich i ich działanie na włosach oraz
bezpieczeństwo i higiena pracy w zawodzie fryzjer, Wydawnictwo SUZI, Warszawa
2006;
Sumirska Z., Nowoczesne fryzjerstwo, Wydawnictwo SUZI, Warszawa 2005;
Sumirska Z., Technologia fryzjerstwa. Stylizacja. Zeszyt ćwiczeń, Wydawnictwo
SUZI, Warszawa 2006.
1.6.3 Netografia
http://www.epi-centrum.pl/;
www.info.zdrowie.gazeta.pl/temat/zdrowie/lecytyna/;
www.aminokwasy.com/;
11. 11
Kurs: Zasady zabiegów fryzjerskich
www.zdrowauroda.wordpress.com/2012/02/25/ceramidy-co-to-takiego/;
www.pkik24.pl/warto–wiedziec/gruczoly–lojowe–budowa–i–funkcje.
1.7 Spis rysunków
Rysunek 1.1. Farbowanie całego porostu..............................................................................................3
Rysunek 1.2. Farbowanie odrostu ............................................................................................................5
Rysunek 1.3. Pasemka – krótkie włosy...................................................................................................7
Rysunek 1.4. Pasemka – długie włosy.....................................................................................................8
1.8 Spis treści
1 Techniki farbowania włosów............................................................................................................2
1.1 Rodzaje technik koloryzacji .........................................................................................................................2
1.2 Farbowanie włosów........................................................................................................................................8
1.3 Farbowanie ze względu na rodzaj farby zastosowanej do koloryzacji......................................8
1.4 Farbowanie ze względu na stopień ciemności koloru ......................................................................9
1.5 Farbowanie ze względu na poziom trwałości ......................................................................................9
1.6 Literatura..........................................................................................................................................................10
1.6.1 Literatura obowiązkowa.............................................................................................................................................10
1.6.2 Literatura uzupełniająca.............................................................................................................................................10
1.6.3 Netografia..........................................................................................................................................................................10
1.7 Spis rysunków.................................................................................................................................................11
1.8 Spis treści..........................................................................................................................................................11