SlideShare a Scribd company logo
1 
RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) 
03 
Satuan Pendidikan : SMA 
Mata Pelajaran : Bahasa Jawa 
Kelas/semester : X / 1 
Materi Pokok : Pawarta 
Pembelajaran ke- : 3 
Alokasi waktu : 2 x 45 menit 
A. Kompetensi Inti (KI) 
KI 1Menghayati dan mengamalkan ajaran agama yang dianutnya 
KI 2 Menghayati dan mengamalkan perilaku jujur, disiplin, tanggungjawab, peduli (gotong royong, kerjasama, toleran, damai), santun, responsif dan pro-aktif dan menunjukan sikap sebagai bagian dari solusi atas berbagai permasalahan dalam berinteraksi secara efektif dengan lingkungan sosial dan alam serta dalam menempatkan diri sebagai cerminan bangsa dalam pergaulan dunia 
KI 3 Memaham, menerapkan, menganalisis pengetahuan faktual, konseptual, prosedural berdasarkan rasa ingintahunya tentang ilmu pengetahuan, teknologi, seni, budaya, dan humaniora dengan wawasan kemanusiaan, kebangsaan, kenegaraan, dan peradaban terkait fenomena dan kejadian, serta menerapkan pengetahuan prosedural pada bidang kajian yang spesifik sesuai dengan bakat dan minatnya untuk memecahkan masalah 
KI 4Mengolah, menalar, dan menyaji dalam ranah konkret dan ranah abstrak terkait dengan pengembangan dari yang dipelajarinya di sekolah secara mandiri, dan mampu menggunakan metoda sesuai kaidah keilmuan 
B. Kompetensi Dasar dan Indikator Pencapaian Kompetensi 
KD 1.1 Mensyukuri anugerah Tuhan akan keberadaan bahasa Jawa dan meng-gunakannya secara lisan maupun tulisan sesuai dengan kaidah dan konteks untuk melestarikan budaya bangsa 
KD 1.3 Mensyukuri anugerah Tuhan akan keberadaan bahasa Jawa dan meng-gunakannya sebagai sarana komunikasi dalam mengolah, menalar, dan menyajikan informasi lisan dan tulisan melalui tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa 
KD 2.1 Menunjukkan perilakuresponsif dan imajinatif dalam menggunakan bahasa Jawa lisan maupun tulisan untuk berekspresi melalui tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa 
KD 2.4 Menunjukkan perilakutanggung jawab dan santun dalam menggunakan bahasa Jawa lisan maupun tulisan untuk menyampaikan paparan mengenai tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa 
KD 3.1 Mengidentifikasi struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan 
KD 3.2 Memahami struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan 
Indikator 
1. Siswa mampu mengidentifikasi struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan 
2. Siswa mampu memahami struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan 
KD 4.2 Memroduksipawarta, lisan maupun tulisan 
KD 4.3 Menyuntingpawarta, lisan maupun tulisan 
KD 4.4 Menyajikanpawarta, lisan maupun tulisan 
Indikator 
1. Siswa mampu memroduksipawarta, lisan maupun tulisan 
2. Siswa mampu menyuntingpawarta, lisan maupun tulisan 
3. Siswa mampu menyajikanpawarta, lisan maupun tulisan 
C. Tujuan Pembelajaran 
KD 1.1 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat mensyukuri anugerah Tuhan akan keberadaan bahasa Jawa dan meng-gunakannya secara lisan maupun tulisan sesuai dengan kaidah dan konteks untuk melestarikan budaya bangsa
2 
KD 1.3 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat mensyukuri anugerah Tuhan akan keberadaan bahasa Jawa dan meng-gunakannya sebagai sarana komunikasi dalam mengolah, menalar, dan menyajikan informasi lisan dan tulisan melalui tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa 
KD 2.1 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat menunjukkan perilakuresponsif dan imajinatif dalam menggunakan bahasa Jawa lisan maupun tulisan untuk berekspresi melalui tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa 
KD 2.4 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat menunjukkan perilakutanggung jawab dan santun dalam menggunakan bahasa Jawa lisan maupun tulisan untuk menyampaikan paparan mengenai tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa 
KD 3.1 Setelah proses pembelajaran, siswa dapat mengidentifikasi struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan 
KD 3.2 Setelah proses pembelajaran, siswa dapat memahami struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan 
KD 4.2 Setelah proses pembelajaran, siswa dapatmemroduksipawarta, lisan maupun tulisan 
KD 4.3 Setelah proses pembelajaran, siswa dapatmenyuntingpawarta, lisan maupun tulisan 
KD 4.4 Setelah proses pembelajaran, siswa dapatmenyajikanpawarta, lisan maupun tulisan 
D. Materi Ajar 
1. Fakta 
Teks pawarta 
2. Konsep 
Pangertene pawarta 
3. Prinsip 
a. Unsur pawarta 
b. Teknik maca pawarta 
4. Prosedur 
Cara nulis lan tuladhapawarta 
E. Pendekatan dan Metode Pembelajaran 
- Pendekatan : Scientific 
- Model Pembelajaan : Inquiry, Project Based Learning, Discovery Learning 
- Metode : inkuri, diskusi, praktek, penugasan (bisa disesuaikan) 
F. Media dan Sumber Belajar 
Media : player VCD, CD/VCD, power point 
Alat : LCD, Laptop, Teks Pawarta 
Sumber Belajar : 
1. Widaryatmo, Gandung dkk. 2013. Prigel Basa Jawa Jilid 1. Jakarta: Erlangga 
2. Sasangka, Sry Satriya TW. 2011. Paramasastra Gagrag Anyar Basa Jawa. Jakarta: Paramalingua 
3. Darminto, dkk. 2010. Kamus Besar Bausastra Jawa. Jakarta: Kharisma 
4. Ariwarti, Kalawarti 
5. Internet 
G. Kegiatan Pembelajaran 
Kegiatan 
Deskripsi 
Alokasi Waktu 
Pendahuluan 
1. Orientasi /Pembukaan 
- Guru membuka pembelajaran dengan berdoa, salam, dan menanyakan siswa yang tidak hadir 
2. Apersepsi 
- Guru melakukan apersepsi untuk mengaitkan materi yang telah dikuasai siswa dan yang akan dipelajari 
- Siswa menerima informasi tentang materi pawarta 
3. Motivasi 
5’
3 
- Guru memotivasi siswa 
- Siswa menerima informasi kompetensi, tujuan, dan manfaat mempelajari pawarta 
4. Pemberian acuan 
- Siswa menerima informasi sumber belajar yang bisa digunakan 
Kegiatan Inti 
Mengamati 
1. Siswa mengamati contoh pawarta yang disampaikan melalui tulis, dan rekaman atau lisan 
2. Siswa memahami struktur dan kaidah pawarta 
Menanya 
1. Siswa berdiskusi dan melakukan tanya jawab tentang struktur dan kaidah pawarta 
Menalar 
1. Siswa menganalisis struktur dan kaidah pawarta 
Mencoba 
1. Siswa memproduksipawarta. 
2. Siswa menyuntingpawarta. 
3. Siswamenyajikanpawarta. 
Membentuk jejaring 
1. Siswa menghubungkan materi pawarta dengan tema yang berbeda atau dengan materi pelajaran lain. 
2. Siswa meng-upload hasil pekerjaan ke internet. 
75’ 
Penutup 
1. Siswa mengumpulkan tugas materi yang telah dipelajari 
2. Siswa merefleksi penguasaan materi yang telah dipelajari dengan membuat catatan / rangkuman / kesimpulan 
3. Siswa mendengarkan arahan guru tentangrencana pembelajaran guru pada pertemuan yang akan datang 
10’ 
Soal tes lisan 
1. Apa kang kok ngreteni babagan pawarta? 
2. Jlentrehna unsur-unsure pawarta! 
3. Aweha panemu tumrap andharan wos surasane pawarta kang dijlentrehake dening kancamu! 
Keterangan pengisian skor 
4. Sangat tinggi 
3. Tinggi 
2. Cukup tinggi 
1. Kurang 
4. Wacakna pawarta kasebut ing ngarep klas! 
No 
Nama 
Cethaning pangucap 
(10-20) 
Warna swara 
(10-20) 
Irama 
(10-25) 
Penjiwaan 
(1-5) 
1 
No 
Nama Siswa 
Kinerja Presentasi 
Jumlah Skor 
Nilai 
kelancaran 
Kebahasaan 
sistematis 
1. 1 
2 
2. 3 
3. 4 
4. 5
4 
2 
3 
4 
5 
Ket : 
1 : tidak baik : < 60 
2 : cukup baik : 61 – 70 
3 : baik : 71 – 80 
4 : sangat baik : 81 – 100 
Soal tes tertulis 
5. Gaweya pawarta kanthi tema kang wis ditemtokake! 
No 
Nama 
Keaslian 
(1-5) 
Diksi 
(1-5) 
Keruntutan 
(1-5) 
Isi 
(1-5) 
1 
2 
3 
4 
5 
Ket : 
1 : tidak baik : 1 – 4 
2 : cukup baik : 5 – 10 
3 : baik : 11 – 15 
4 : sangat baik : 16 – 20 
Kunci soal 
1. Pawarta yaiku informasi anyar utawa informasi ngennani sawijining prastawa kang dumadi, diwartakake lumantar wujud cetak, siaran, internet, utawa saka pirembugan marang wong liya utawa pamireng. 
2. Unsur-unsur kang kudu ana ing pawarta yaiku 5W + 1H. 
3. Kawicaksanan 
4. Kawicaksanan 
LAMPIRAN 
1. Pangertene pawarta 
Pawarta yaiku informasi anyar utawa informasi ngennani sawijining prastawa kang dumadi, diwartakake lumantar wujud cetak, siaran, internet, utawa saka pirembugan marang wong liya utawa pamireng. 
2. Perangan pawarta 
Perangan pawarta ing antarane yaiku : 
a. Headline (judul/irah-irahan) 
Headline yaiku irah-irahan kang gunane kanggo : (1) nggampangake pamaca ngreteni pawarta kang bakal diwaca, (2) nuduhake pawarta kang dianggep penting kanthi variasi aksara utawa gambar. 
b. Deadline 
Ancas deadlineyaiku nuduhake papan kedadeyan lan jeneng media massa. Mula perangan iki nyebut jeneng media massa, papan lan tanggal kedadeyan. 
c. Lead (teras pawarta)
5 
Lead biyasane katulis ing wiwitan pawarta/ing paragraf kapisan. Bab iku tinulis amarga minangka perangan kang wigati saka pawarta, kang nemtokake saripati pawarta, lan nggambarake sakabehe pawarta 
d. Body (tubuh/surasane pawarta) 
Surasane nyritakake prastawa kang diwartakake kanthi basa kang cekak, aos, lan cetha. Kanthi mangkono bodyminangka pangembange pawarta. 
3. Unsur-unsur pawarta 
Unsur-unsur kang kudu ana ing pawarta yaiku 5W + 1H. 
4. Teknik maca pawarta 
Kegiyatan macakake pawarta utawa ngandharake informasi mesthine pakaryan kang wis kulina dingreteni. Sabab meh saben jam awake dhewe isa mangreteni saka layar televisi lan ngrungokake radio. 
Macakake pawarta ora mung profesi nanging uga isa dadi pakaryan kang prayoga ing pasrawungan padinan, upamane nalika nemokake sawijining pawarta kang narik kawigaten saka ariwarti lan kanca-kanca liya pengin mangreteni, mula supaya efektif ariwarti kasebut ora prelu diwaca kanthi gentenan, cukup sawijining pawongan wae kang macakake lan liyane nggatekake. 
Sajroning macakake pawarta mbutuhake kaprigelan supaya kang ngrungokake isa rumangsa seneng lan pawartane gampang dingreteni. Kaprigelan kasebut kaya andharan iki. 
1) Nggunakake pangucap kang trep 
2) Pamedhote frasa kang trep 
3) Nggunakake intonasi, nada, lan tekanan kang trep 
4) Ngreteni tandha wacan kanthi trep 
5) Swara kang cetha 
6) Ekspresi kang trep 
7) Ngatur alon lan cepete pamaca 
8) Ngolah treping mlebu wetuning napas 
9) Mahami wacan 
10) Percaya marang dhiri pribadi 
5. Tuladha teks pawarta 
SBC Kapindho 
Solo Batik Carnival (SBC) kapindho bakal digelar ing taun 2009 iki.Miturut rancangan, SBC kapindho bakal digelar ndalem sasi Juni 2009. Mangkono pratelane Dynand Fariz, tetunggule Jember Fashion Carnival (JFC) sing kawitan ngracik SBC kapisan, nalika mandhegani gladhen joged SBC kapindho ig Taman Balekambang, dina Minggu (11/1). 
Miturut Dynand, SBC sing digelar kapisan sawetara sasi kepungkur, kasil nuwuhake krenteg ing generasi mudha Kutha Solo kanggo ndayakake bathik dadi asil karya seni busana. Saliyane iku, SBC uga bisa dirembakakake dadi salah sijine ikon budaya ing Kutha Solo. 
Kapethik saka : Jagad Kridha, SOLOPOS 
6. Tuladha teks pawarta tivi 
KW 1 PREMAN KEAMANAN PROYEK REL RANGKEP DITEMBAK /// SEMARANG (((LEAD IN))) SAWIJINE PREMAN KANG DADI KEAMANAN PROYEK PAMBANGUNAN REL RANGKEP ING SEMARANG / KEMIS WAYAH GAGAT BANGUN ESUK / TIWAS DITEMBAK PAWONGAN KANG ORA DIWANUHI / ING NGAREP OMAHE / ING KEBONHARJO SEMARANG /// (((PKG))) PANEMBAKE SOLEH / WARGA GANG GARUDA / KEBONHARJO / SEMARANG UTARA IKI // KEDAEDYAN KEMIS WAYAH GAGAT BANGUN ESUK / WATARA JAM TELU /// PRIA UMUR 33 TAHUN KANG NAYMBUT GAWE DADI KEAMANAN PROYEK REL RANGKEP ING WEWNEGKON SEMARANG UTARA KASBEUT / DITEMOKAKE TIWAS GUMLETHAK ING NGAREP OMAHE / KANTHI TATU TEMBAK ING BAHU MBURI TEMBUS PARU-PARU /// SUWARA TEMBAK NALIKA KEDADEYAN / LANGSUNG NGGEGERAKE WARGA // KANG NULI METU NGOMAH LAN MIKANTUKI KORBAN WIS GUMLETHAK GUBRAS GETIH TANPA NYAWA /// BOJO LAN ANAKE KORBAN KANG ANA ING NJERO NGOMAH / LANGSUNG NANGIS /// MITURUT SAKEHING SEKSI / SAWETARA JAM SADURUNGE KEDADEYAN /
6 
KOBER NGONGANI SAWIJINE PAWONGAN NUMPAK PIT MONTOR / WIRA-WIRI ING NGAREP OMAHE KORBAN /// ADEDASAR ASILE PANITI PRIKSA SAWETARA / KORBAN DITEMBAK SAKA CEDHAKAN /// PELAKU NEMBAK PING PINDHO / SEPISAN KENA KACA CENDELA OMAHE KORBAN /// POLISI ISIH MRIKSA LAN MBURU PELAKU KANG KAKIRA ANA SAMBUNG RAPETE KARO AKSI COLONG JUPUK REL / KANG KASIL DIKONANGI SOLEH // LAN SALAH SIJINE MALING REL KOBER DIPILARA SOLEH /// SURYO WICAKSONO / SEMARANG / TATV KW 2 KONANGAN MBOBOL OMAH, MALING DIKEPUNG WARGA /// BANTUL [LEAD] MALING LORO / KONANGAN NALIKA MBOBOL SAWIJINE OMAH ING RATAN PARANGTRTIS KM 9 // GABUSAN SEWON BANTUL /// WARGA / NULI MBUDIDAYA MIKUT MALING /// ANANGING / AMARGA LIMPAT // MALING KASIL MLAYU KANTHI NGGONDHOL MAS-MASAN LAN DHUWIT YUTAN RUPIAH /// [ANCHOR] PULUHAN WARGA IKI / MBUDIDAYA NGEPUNG KOMPLOTAN MALING KANG NINDAKAKE AKSINE ING OMAHE DOKTER SUPOMO / ING RATAN PARANGTRITIS KM 9 // PENERE ING PEDUKUHAN GABUSAN SEWON /// ANA UGA WARGA KANG MUNGGAH LIWAT GENDHENG // AMARGA JUBRIYA MALING ISIH NDHELIK ING SAINDHENGE KONO /// ANANGING SAWISE DIENTENI WATARA SAK JAM // MALING ORA KASIL DITEMOKAKE / LAN KAKIRA WIS MLAYU /// SADURUNGE // AKSI COLONG JUPUK IKI DIKONANGI DENING ANAKE KANG DUWE OMAH / KANG WEKTU IKKU MENERI LAGI ING NJERO NGOMAH KARO REWANGE /// SEKAWIT KRUNGU SUWARA RAME // ANANGING ORA JUBRIYA LAN NGIRA ANA TANGGA KANG LAGI NDANDANI OMAH /// ANANGING SUWARA KASEBUT / PRANYATA MALING KANG LAGI MBOBOL CENDELA NGIRINGAN OMAH /// AMARGA JUBRIYA // WUSANANE KANG DUWE OMAH MRIKSA LAN NGONANGI CENDELA LAN LAWANG NGIRINGAN RUSAK /// LAN WUSANANE NJALUK TULUNG MARANG WARGA / LUMANTAR LAWANG MBURI /// WARGA BANJUR NGEPUNG OMAH IKU /// WATARA SAK JAM NGENTENI // MALING ORA KASIL DITEMOKAKE // LAN KAKIRA WIS MLAYU /// SAWISE DIPRIKSA // PRANYATA DHUWIT 22 YUTA RUPIAH LAN SSAKEHING MAS-MASAN / KANG DISIMPEN ING LEMARI // ILANG DIGONDHOL PELAKU /// NGANTI WEKTU IKI / PETUGAS ISIH MBUDIDAYA MIYAK KASUS KASEBUT /// PURWANTO BANTUL TATV 
7. Tuladha pawartatema tinamtu 
Penilaian Proses dan Hasil Belajar 
No 
Nama 
Kejujuran 
Kedisiplinan 
Tg.jawab 
Santun 
1 
2 
3 
4 
5 
Ket : 
Siswa yang jujur, disiplin, bertanggung jawab, dan bersikap santun : 1 
Siswa yang tidak jujur, disiplin, bertanggung jawab, dan bersikap santun : 0 
Nilai 4 = Sangat baik, 3= baik, 2 = cukup baik, 0-1 = kurang 
Penilaian Hasil 
- Teknik : Tes Lisan, Produk, dan Kinerja 
- Bentuk : Penugasan mendengarkan, berdiskusi, menulis dan membaca 
pawarta 
- Instrumen : Tes dan Nontes 
- Kunci dan Pedoman penskoran
7 
LEMBAR KERJA SISWA 
I. Ing ngisor iki ana wangsulan sing bener, pilihen! 
Wacanen pawarta iki! 
Guru Punika Pancen Kedah Mumpuni 
Kinten-kinten ingkang cekap dados rembagan, utaminipun ing madyaning pendidikan, inggih punika perkawis sertifiksi guru, kanthi ancas boten sanes kangge nemtokaken standarisasi profesinipun guru, ingkang salajengipun ugi kangge nemtokaken standarisasinipun pendidikan nasional kita.Pranyata boten sekedhik cacahipun guru-guru ingkang nalika dipunuji boten lulus. 
Sanajan kados menapa kemawon standarisasi pendiikan punika penting sanget. Pramila piyayi ingkang dados guru kedah saged minangkani standar tartamtu ingkang dipuntemtokake dening Pamarentah, kangge mujudaken pendidikan ingkang mutunipun becik. Jalaran pendidikan pancen sanes barang gampil, pramila boten sedaya piyayi saged dados guru, sanajan malah wonten ingkang kapeksa milih profesi guru amargi gagal pados padamelan ing pundi-pundi papan. 
Mangka satemenipun guru punika mujudaken profesi ingkang kebak tantangan. Ingkang cetha, guru kedah keconggah njalari tiyang boten saged maos lan etang dados saged. Guru ugi kedah saged maringi motivasi dhateng putra siswanipun supados sregep sinau lan dados warga masyarakat ingkang becik. Pancen boten gampil tumrapipun guru ngyakinaken putra siswanipun, menawi kekiyatan tembe wingkingipun gesangipun saperangan ageng badhe gumantung dhateng daya kekiyatan pikiripun.Lan kekiyatan pikiran wau boten dhawah mandhap ngaten kemawon saking langit, nanging kedah lumantar proses sinau ingkang sregep lan dangu. 
Kangge mujudaken sedaya kala wau dipunbetahaken fasilitas sinau ingkang nyekapi. Sebab kados pundi guru saged mucal kanthi becik, lan putra siswanipun saged sinau kanthi taberi, menawi ruwangan sekolahipun (kelasipun) kerendhem banjir utawi payonipun meh ambruk lan tembok- tembokipun sami ambrol? Ateges ing ngriki sarana pendidikan, sasanesipun faktor guru, ugi perlu pikantuk kawigaten ingkang mirunggan. 
1. Miturut pawarta kasebut ancas wontenipun sertifikasi guru inggih punika … 
a. Nemtokaken standarisasi guru d. Supados guru mucalipun kathah 
b. Namung kangge lelamisan e. Minangka sarana syarat kemawon 
c. Kangge ngindhakaken gaji 
2. Kangge ngindhakaken profesionalisme guru, guru punika kedah purun …, kajawi … 
a. Minangkani standarisasi tinamtu. 
b. Maringi motivasi dhateng putra siswanipun. 
c. Saged ndadosaken ingkang boten saged dados saged. 
d. Tansah ningkataken profesionalismenipun. 
e. Dados guru tinimbang boten wonten padamelan sanesipun 
3. Adhedhasar saking pawarta ing nginggil, wos suraosipun paragraf sepisan inggih punika … 
a. ngindhakaken gaji d. kapinteran punika baku sanget 
b. standarisasi guru e. dados guru menika pancen angel 
c. guru minangka profesi ingkang kebak tantangan 
4. Ingkang dados wos suraosipun paragraf katiga inggih punika … 
a. ngindhakaken gaji d. kapinteran baku sanget 
b. standarisasi guru e. dados guru menika pancen angel 
c. guru minangka profesi ingkang kebak tantangan 
5. Ingkang dados tema pawarta ing nginggil inggih punika … 
a. kabudayan d. basa 
b. pariwisata e. pendidikan 
c. panggesangan 
6. Pamaos nalika macakake pawarta kudu isa mbedakake aksara konsonan ing abjad Jawa. Amarga ana perangan kang beda karo abjad umum. Abjad kasebut yaiku da lan dha, ta lan tha. Perangan iku kalebu kaprigelan babagan …. 
a. nggunakake pangucap kang trep 
b. pamedhote frasa kang trep 
c. nggunakake intonasi, nada, lan tekanan kang trep 
d. ngreteni tandha wacan kanthi trep 
e. swara kang cetha 
7. Kaprigelan kang digunakake nalika ngatur mandheg lan teruse pamacane naskah pawarta iku diarani babagan ….
8 
a. nggunakake pangucap kang trep 
b. pamedhote frasa kang trep 
c. nggunakake intonasi, nada, lan tekanan kang trep 
d. ngreteni tandha wacan kanthi trep 
e. swara kang cetha 
8. Trap-trapan ngembangake cengkorongan dadi paragraf minangka sepisanan yaiku …. 
a. nemtokake topik/tema 
b. nemtokake ancas karangan 
c. nglumpukake bahan karangan 
d. gawe cengkorongan/kerangka karangan 
e. ngembangake cengkorongan dadi paragraf kang utuh 
9. Trap-trapan kang ditindakake panulis eksposisi nalika ngrinci lan mithati sakabehe bahan kang diklumpukake yaiku …. 
a. nemtokake topik/tema 
b. nemtokake ancas karangan 
c. nglumpukake bahan karangan 
d. gawe cengkorongan/kerangka karangan 
e. ngembangake cengkorongan dadi paragraf kang utuh 
10. Pathokan panulise eksposisi kaya ing ngisor iki, kajaba …. 
a. eksposisi mung ngupaya kanggo nyethakake utawa njlentrehake sawijining pokok prastawa/persoalan. 
b. isi eskposisi ora duwe karep ngundang reaksi, ndayani sikap lan panemune pamaos. 
c. gaya eksposisi kudu imajinatif. 
d. basa eksposisi minangka basa pawarta tanpa rasa subjektif lan emosional. 
e. ing eskposisi, fakta-fakta mung digunakake dadi piranti konkritisasi 
II. Tindakna dhawuh iki! 
1. Wacanen pawarta-pawarta iki kaya-kaya putra siswa dadi penyiar! 
Pawarta 1(Tema : Narkoba ngrusak donyaning pendidikan) 
Wilujeng siyang para miyarsa. Siyang iki, Kemis Pon, surya kaping 29 Nopember 2012, pinanggih maneh kaliyan kula Widaryatmo Adi Supriyanto, lumantar radhiyo “SISWA PATULADHAN” SMA Aldakarejo, badhe kaandharake pawarta cekak nanging wigati “SEMPALAN PRASTAWA WIGATI”. 
Rebo paing (28/11), Dinas Pendidikan bebarengan Polres Aldakarejo, kang dipangarsani dening Kepala Dinas lan Kapolres nganakake sidak narkoba ing SMA lan SMK Kota Aldakarejo. Kegiyatan kasebut kawitan esuk nganti sore. Ing sidak kasebut ditemokake ana siswa kang nggawa narkoba lan obat-obatan terlarang, kayata ganja lan pil koplo. Nanging sing akeh gunggunge yaiku ganja. Ora mung winates nyidak narkoba, petugas uga nganakake tes urin kang ancase supaya ngreteni apa ana siswa kang kulina nggunakake narkoba. Saka tes kang dianakake, puluhan siswa dinyatakake pengguna narkoba, amarga asil tes-e nuduhake positif ngandhut narkoba. 
Saka asil kasebut ndadekake keprihatinan tumrap warga pendidikan, dene isih ana wae bocah kang durung sadar marang bebaya lan akibat nggunakake narkoba, ora mung isa ngrusak awak nanging uga isa urusan karo hukum. Mula saka iku miturut ngendikane Kepala Dinas Pendidikan, kegiyatan kaya kasebut bakal dianakake minangka kegiyatan rutin Dinas Pendidikan, supaya aja ana maneh siswa kang lumaku ing dalan sesat. 
Pawarta 2 (Tema : Karesikan Sekolah) 
Wara-wara saka sekolah. Dibyawarakake marang para siswa SMA Aldakarejo, kanggo ngadhepi ngancik ing mangsa rendheng, bakal dianakake reresik lingkungan sekolah. Kegiyatan kasebut bakal diadani ing dina Jemuwah Legi, surya kaping 7 Desember 2012, kawiwitan wanci jam 06.30 esuk. Mula saka iku kabeh siswa kadhawuhan nggawa pranti resik-resik, kayata arit, sapu sada, lap, lan sapiturute. 
Saliyane kanggo ngadhepi mangsa rendheng, uga sisan gawe kanggo ngadhepi lomba wawasan wiyata mandala tingkat kabupaten. Mula saka saking wigatine kegiyatan iki, dijaluk para siswa isa nindakake kanthi tenanan lan tanggung jawab. 
Para miyarsa semanten pawarta “SEMPALAN PRASTAWA WIGATI”, ketemu maneh sesuk ing program acara kang padha. Kula kang nggiyarake ngaturake panuwun. Radhio “SISWA PATULADHAN” prigel lan lantip ing pawiyatan. Sugeng siyang. Nuwun
9 
2. Jlentrehna wos surasane pawarta-pawarta kasebut! 
3. Critakna maneh wos surasane pawarta iku nganggo basamu dhewe! Isa nggunakake basa dhialekmu! 
4. Gaweya wacana eksposisi awujud pawarta cekak. Nanging sadurunge gaweya cengkorongane. Sabanjure kembangna cengkorongan iku dadi pawarta nggunakake basa ngoko lan krama! 
Kepala Guru Mata Pelajaran 
NIP. NIP

More Related Content

What's hot

Wacana Berita Pada Siaran Pawartos Jawi Tengah dengan Topik Penghapusan Sekol...
Wacana Berita Pada Siaran Pawartos Jawi Tengah dengan Topik Penghapusan Sekol...Wacana Berita Pada Siaran Pawartos Jawi Tengah dengan Topik Penghapusan Sekol...
Wacana Berita Pada Siaran Pawartos Jawi Tengah dengan Topik Penghapusan Sekol...
Yoke Ana Marlina
 
Silabus basa jawa kelas 4
Silabus basa jawa kelas 4Silabus basa jawa kelas 4
Silabus basa jawa kelas 4
Terry Brengost
 
RPH Tahun 2 Minggu ke 21
RPH Tahun 2 Minggu ke 21RPH Tahun 2 Minggu ke 21
RPH Tahun 2 Minggu ke 21
Mohd Noor CK
 
Bmm3101 bmm3101 pengajian_sukatan_pelajaran_bahasa_melayu
Bmm3101 bmm3101 pengajian_sukatan_pelajaran_bahasa_melayuBmm3101 bmm3101 pengajian_sukatan_pelajaran_bahasa_melayu
Bmm3101 bmm3101 pengajian_sukatan_pelajaran_bahasa_melayuMuhammad Aizat
 
03 silabus bahasa indonesia smp 20012017-ok
03 silabus bahasa indonesia   smp 20012017-ok03 silabus bahasa indonesia   smp 20012017-ok
03 silabus bahasa indonesia smp 20012017-ok
opi niez
 
Silabus b.indo smp versi revisi
Silabus b.indo smp versi revisiSilabus b.indo smp versi revisi
Silabus b.indo smp versi revisi
musdam farera
 
Bahasa Indonesia Kelas X Kurikulum 2013 Revisi 2016
Bahasa Indonesia Kelas X Kurikulum 2013 Revisi 2016Bahasa Indonesia Kelas X Kurikulum 2013 Revisi 2016
Bahasa Indonesia Kelas X Kurikulum 2013 Revisi 2016
Zufar Asyraf Al
 
RPP Bahasa Indonesia kurikulum 2013
RPP Bahasa Indonesia kurikulum 2013RPP Bahasa Indonesia kurikulum 2013
RPP Bahasa Indonesia kurikulum 2013
Om Photrot
 
Pemetaan Bahan Matrikulasi Kurikulum 2013 SMP Kelas VIII
Pemetaan Bahan Matrikulasi Kurikulum 2013 SMP Kelas VIIIPemetaan Bahan Matrikulasi Kurikulum 2013 SMP Kelas VIII
Pemetaan Bahan Matrikulasi Kurikulum 2013 SMP Kelas VIII
Guss No
 
Rpp bjawa kelas iv santa maria
Rpp bjawa kelas iv santa mariaRpp bjawa kelas iv santa maria
Rpp bjawa kelas iv santa maria
Iwan Hariyanto
 
Bahasa Indonesia SMA Kelas 10
Bahasa Indonesia SMA Kelas 10Bahasa Indonesia SMA Kelas 10
Bahasa Indonesia SMA Kelas 10sekolah maya
 
Contoh Soal Bahas Indonesia tentang Wacana
Contoh Soal Bahas Indonesia tentang WacanaContoh Soal Bahas Indonesia tentang Wacana
Contoh Soal Bahas Indonesia tentang Wacana
Ai Roudatul
 
Konsep umum kssr bm
Konsep umum kssr bm Konsep umum kssr bm
Konsep umum kssr bm NAZRI_1982
 
SMA-MA kelas10 bahasa indonesia budi rudi
SMA-MA kelas10 bahasa indonesia budi rudiSMA-MA kelas10 bahasa indonesia budi rudi
SMA-MA kelas10 bahasa indonesia budi rudisekolah maya
 
Rpp bahasa indonesia wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Rpp bahasa indonesia wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2Rpp bahasa indonesia wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Rpp bahasa indonesia wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Soedarmono Soedarmono
 
RPP SMA Bahasa Indonesia Kelas XII
RPP SMA Bahasa Indonesia Kelas XIIRPP SMA Bahasa Indonesia Kelas XII
RPP SMA Bahasa Indonesia Kelas XII
Diva Pendidikan
 
Kelas x bahasa indonesia bg
Kelas x bahasa indonesia bgKelas x bahasa indonesia bg
Kelas x bahasa indonesia bg
Slamet Adiwibowo
 

What's hot (20)

Wacana Berita Pada Siaran Pawartos Jawi Tengah dengan Topik Penghapusan Sekol...
Wacana Berita Pada Siaran Pawartos Jawi Tengah dengan Topik Penghapusan Sekol...Wacana Berita Pada Siaran Pawartos Jawi Tengah dengan Topik Penghapusan Sekol...
Wacana Berita Pada Siaran Pawartos Jawi Tengah dengan Topik Penghapusan Sekol...
 
Silabus basa jawa kelas 4
Silabus basa jawa kelas 4Silabus basa jawa kelas 4
Silabus basa jawa kelas 4
 
RPH Tahun 2 Minggu ke 21
RPH Tahun 2 Minggu ke 21RPH Tahun 2 Minggu ke 21
RPH Tahun 2 Minggu ke 21
 
Bmm3101 bmm3101 pengajian_sukatan_pelajaran_bahasa_melayu
Bmm3101 bmm3101 pengajian_sukatan_pelajaran_bahasa_melayuBmm3101 bmm3101 pengajian_sukatan_pelajaran_bahasa_melayu
Bmm3101 bmm3101 pengajian_sukatan_pelajaran_bahasa_melayu
 
03 silabus bahasa indonesia smp 20012017-ok
03 silabus bahasa indonesia   smp 20012017-ok03 silabus bahasa indonesia   smp 20012017-ok
03 silabus bahasa indonesia smp 20012017-ok
 
Silabus b.indo smp versi revisi
Silabus b.indo smp versi revisiSilabus b.indo smp versi revisi
Silabus b.indo smp versi revisi
 
Bahasa Indonesia Kelas X Kurikulum 2013 Revisi 2016
Bahasa Indonesia Kelas X Kurikulum 2013 Revisi 2016Bahasa Indonesia Kelas X Kurikulum 2013 Revisi 2016
Bahasa Indonesia Kelas X Kurikulum 2013 Revisi 2016
 
RPP Bahasa Indonesia kurikulum 2013
RPP Bahasa Indonesia kurikulum 2013RPP Bahasa Indonesia kurikulum 2013
RPP Bahasa Indonesia kurikulum 2013
 
Pemetaan Bahan Matrikulasi Kurikulum 2013 SMP Kelas VIII
Pemetaan Bahan Matrikulasi Kurikulum 2013 SMP Kelas VIIIPemetaan Bahan Matrikulasi Kurikulum 2013 SMP Kelas VIII
Pemetaan Bahan Matrikulasi Kurikulum 2013 SMP Kelas VIII
 
062 bahasa sunda
062 bahasa sunda062 bahasa sunda
062 bahasa sunda
 
Rpp bjawa kelas iv santa maria
Rpp bjawa kelas iv santa mariaRpp bjawa kelas iv santa maria
Rpp bjawa kelas iv santa maria
 
Bahasa Indonesia SMA Kelas 10
Bahasa Indonesia SMA Kelas 10Bahasa Indonesia SMA Kelas 10
Bahasa Indonesia SMA Kelas 10
 
Contoh Soal Bahas Indonesia tentang Wacana
Contoh Soal Bahas Indonesia tentang WacanaContoh Soal Bahas Indonesia tentang Wacana
Contoh Soal Bahas Indonesia tentang Wacana
 
Konsep umum kssr bm
Konsep umum kssr bm Konsep umum kssr bm
Konsep umum kssr bm
 
SMA-MA kelas10 bahasa indonesia budi rudi
SMA-MA kelas10 bahasa indonesia budi rudiSMA-MA kelas10 bahasa indonesia budi rudi
SMA-MA kelas10 bahasa indonesia budi rudi
 
Resensi Buku non fiksi
Resensi Buku non fiksiResensi Buku non fiksi
Resensi Buku non fiksi
 
Rpp bahasa indonesia wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Rpp bahasa indonesia wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2Rpp bahasa indonesia wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Rpp bahasa indonesia wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
 
RPP SMA Bahasa Indonesia Kelas XII
RPP SMA Bahasa Indonesia Kelas XIIRPP SMA Bahasa Indonesia Kelas XII
RPP SMA Bahasa Indonesia Kelas XII
 
Ptk'ku
Ptk'kuPtk'ku
Ptk'ku
 
Kelas x bahasa indonesia bg
Kelas x bahasa indonesia bgKelas x bahasa indonesia bg
Kelas x bahasa indonesia bg
 

Viewers also liked

Tata Cara Pernikahan adat jawa
Tata Cara Pernikahan adat jawaTata Cara Pernikahan adat jawa
Tata Cara Pernikahan adat jawa
Mariana Sudirinanti
 
Pathokan Pedhalangan Gagrag Banyumas
Pathokan Pedhalangan Gagrag BanyumasPathokan Pedhalangan Gagrag Banyumas
Pathokan Pedhalangan Gagrag Banyumas
br3k3l3
 
Pola Pengembangan Paragraf Eksposisi
Pola Pengembangan Paragraf EksposisiPola Pengembangan Paragraf Eksposisi
Pola Pengembangan Paragraf Eksposisi
Rizki Ginting
 
Upacara panggih pengantin jawa
Upacara panggih pengantin jawaUpacara panggih pengantin jawa
Upacara panggih pengantin jawa
Wilda Oliviani Alorka
 
BAHASA JAWA UPACARA ADAT Selamatan (selametan)
BAHASA JAWA UPACARA ADAT Selamatan (selametan)BAHASA JAWA UPACARA ADAT Selamatan (selametan)
BAHASA JAWA UPACARA ADAT Selamatan (selametan)
Awanda Gita
 
pernikahan adat jawa
pernikahan adat jawapernikahan adat jawa
pernikahan adat jawa
unidev26
 
Tembang macapat andrew xi.ia6_02
Tembang macapat andrew xi.ia6_02Tembang macapat andrew xi.ia6_02
Tembang macapat andrew xi.ia6_02Andrew Hutabarat
 

Viewers also liked (7)

Tata Cara Pernikahan adat jawa
Tata Cara Pernikahan adat jawaTata Cara Pernikahan adat jawa
Tata Cara Pernikahan adat jawa
 
Pathokan Pedhalangan Gagrag Banyumas
Pathokan Pedhalangan Gagrag BanyumasPathokan Pedhalangan Gagrag Banyumas
Pathokan Pedhalangan Gagrag Banyumas
 
Pola Pengembangan Paragraf Eksposisi
Pola Pengembangan Paragraf EksposisiPola Pengembangan Paragraf Eksposisi
Pola Pengembangan Paragraf Eksposisi
 
Upacara panggih pengantin jawa
Upacara panggih pengantin jawaUpacara panggih pengantin jawa
Upacara panggih pengantin jawa
 
BAHASA JAWA UPACARA ADAT Selamatan (selametan)
BAHASA JAWA UPACARA ADAT Selamatan (selametan)BAHASA JAWA UPACARA ADAT Selamatan (selametan)
BAHASA JAWA UPACARA ADAT Selamatan (selametan)
 
pernikahan adat jawa
pernikahan adat jawapernikahan adat jawa
pernikahan adat jawa
 
Tembang macapat andrew xi.ia6_02
Tembang macapat andrew xi.ia6_02Tembang macapat andrew xi.ia6_02
Tembang macapat andrew xi.ia6_02
 

Similar to RPP Bahasa Jawa X Pawarta Kurikulum 2013

Rpp bahasa inggris wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Rpp bahasa inggris wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2Rpp bahasa inggris wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Rpp bahasa inggris wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Soedarmono Soedarmono
 
Rpp kelas 7 semester ganjil
Rpp kelas 7 semester ganjilRpp kelas 7 semester ganjil
Rpp kelas 7 semester ganjil
madenovta
 
Rpp eksposisi 1
Rpp eksposisi 1Rpp eksposisi 1
Rpp eksposisi 1
smatalmashum
 
Rpp kls x 2013
Rpp kls x 2013Rpp kls x 2013
Rpp kls x 2013
Teguh Santoso
 
Rpp Bahasa Inggris SMK kelas XI reading speech hopes and dream
Rpp Bahasa Inggris SMK kelas XI reading speech hopes and dreamRpp Bahasa Inggris SMK kelas XI reading speech hopes and dream
Rpp Bahasa Inggris SMK kelas XI reading speech hopes and dream
Siti Purwaningsih
 
Rpp teks berita kd 3
Rpp teks berita kd 3Rpp teks berita kd 3
Rpp teks berita kd 3
astutyutomo
 
06. rpp mc
06. rpp mc06. rpp mc
06. rpp mc
Cecep Subagja
 
Lesson plan recount text kelas 8 semester 2 kutilas
Lesson plan recount text kelas 8 semester 2 kutilasLesson plan recount text kelas 8 semester 2 kutilas
Lesson plan recount text kelas 8 semester 2 kutilas
Listi Wira
 
RPP ABOUT ME.gsgsgeeterereryeryeryteryteyeryerydocx
RPP ABOUT ME.gsgsgeeterereryeryeryteryteyeryerydocxRPP ABOUT ME.gsgsgeeterereryeryeryteryteyeryerydocx
RPP ABOUT ME.gsgsgeeterereryeryeryteryteyeryerydocx
ssusereb7da3
 
Rpp kurtilas bahasa inggris kls 7 lengkap
Rpp kurtilas bahasa inggris kls 7  lengkapRpp kurtilas bahasa inggris kls 7  lengkap
Rpp kurtilas bahasa inggris kls 7 lengkap
deden alamsyah
 
K1 t1-st2-p6 rpp tema 1 kelas 1sub tema 2 (4)
K1 t1-st2-p6 rpp tema 1 kelas 1sub tema 2 (4)K1 t1-st2-p6 rpp tema 1 kelas 1sub tema 2 (4)
K1 t1-st2-p6 rpp tema 1 kelas 1sub tema 2 (4)
eli priyatna laidan
 
Rencana pelaksanaan pembelajaran 1
Rencana pelaksanaan pembelajaran 1Rencana pelaksanaan pembelajaran 1
Rencana pelaksanaan pembelajaran 1
renimeilani
 
Rpp kelas x bab 1 a
Rpp kelas x bab 1 aRpp kelas x bab 1 a
Rpp kelas x bab 1 a
ulises esterlina
 
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
AndiCoc
 
Rpp Bahasa Arab MTs kelas 7 Edisi Revisi
Rpp Bahasa Arab MTs kelas 7 Edisi RevisiRpp Bahasa Arab MTs kelas 7 Edisi Revisi
Rpp Bahasa Arab MTs kelas 7 Edisi Revisi
miftah1984
 
RPP people around me - Kurikulum 2013 Bahasa Inggris SMP/MTs
RPP people around me - Kurikulum 2013 Bahasa Inggris SMP/MTsRPP people around me - Kurikulum 2013 Bahasa Inggris SMP/MTs
RPP people around me - Kurikulum 2013 Bahasa Inggris SMP/MTs
Pesantren Persatuan Islam 04 Cianjur
 
Rpp bahas indonesia sma xii bab 6
Rpp bahas indonesia sma xii bab 6Rpp bahas indonesia sma xii bab 6
Rpp bahas indonesia sma xii bab 6
eli priyatna laidan
 

Similar to RPP Bahasa Jawa X Pawarta Kurikulum 2013 (20)

Rpp bahasa inggris wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Rpp bahasa inggris wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2Rpp bahasa inggris wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
Rpp bahasa inggris wajib kurikulum 2013 kelas xii semester 2
 
Rpp kelas 7 semester ganjil
Rpp kelas 7 semester ganjilRpp kelas 7 semester ganjil
Rpp kelas 7 semester ganjil
 
Rpp eksposisi 1
Rpp eksposisi 1Rpp eksposisi 1
Rpp eksposisi 1
 
Rpp kls x 2013
Rpp kls x 2013Rpp kls x 2013
Rpp kls x 2013
 
Rpp bi new
Rpp bi newRpp bi new
Rpp bi new
 
Rpp Bahasa Inggris SMK kelas XI reading speech hopes and dream
Rpp Bahasa Inggris SMK kelas XI reading speech hopes and dreamRpp Bahasa Inggris SMK kelas XI reading speech hopes and dream
Rpp Bahasa Inggris SMK kelas XI reading speech hopes and dream
 
Rpp teks berita kd 3
Rpp teks berita kd 3Rpp teks berita kd 3
Rpp teks berita kd 3
 
Rpp k.d 3.4
Rpp k.d 3.4Rpp k.d 3.4
Rpp k.d 3.4
 
06. rpp mc
06. rpp mc06. rpp mc
06. rpp mc
 
Lesson plan recount text kelas 8 semester 2 kutilas
Lesson plan recount text kelas 8 semester 2 kutilasLesson plan recount text kelas 8 semester 2 kutilas
Lesson plan recount text kelas 8 semester 2 kutilas
 
RPP Bahasa Indonesia Lingkungan
RPP Bahasa Indonesia LingkunganRPP Bahasa Indonesia Lingkungan
RPP Bahasa Indonesia Lingkungan
 
RPP ABOUT ME.gsgsgeeterereryeryeryteryteyeryerydocx
RPP ABOUT ME.gsgsgeeterereryeryeryteryteyeryerydocxRPP ABOUT ME.gsgsgeeterereryeryeryteryteyeryerydocx
RPP ABOUT ME.gsgsgeeterereryeryeryteryteyeryerydocx
 
Rpp kurtilas bahasa inggris kls 7 lengkap
Rpp kurtilas bahasa inggris kls 7  lengkapRpp kurtilas bahasa inggris kls 7  lengkap
Rpp kurtilas bahasa inggris kls 7 lengkap
 
K1 t1-st2-p6 rpp tema 1 kelas 1sub tema 2 (4)
K1 t1-st2-p6 rpp tema 1 kelas 1sub tema 2 (4)K1 t1-st2-p6 rpp tema 1 kelas 1sub tema 2 (4)
K1 t1-st2-p6 rpp tema 1 kelas 1sub tema 2 (4)
 
Rencana pelaksanaan pembelajaran 1
Rencana pelaksanaan pembelajaran 1Rencana pelaksanaan pembelajaran 1
Rencana pelaksanaan pembelajaran 1
 
Rpp kelas x bab 1 a
Rpp kelas x bab 1 aRpp kelas x bab 1 a
Rpp kelas x bab 1 a
 
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdfMODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
MODUL AJAR BAHASA INDONESIA KELAS 6 KURIKULUM MERDEKA.pdf
 
Rpp Bahasa Arab MTs kelas 7 Edisi Revisi
Rpp Bahasa Arab MTs kelas 7 Edisi RevisiRpp Bahasa Arab MTs kelas 7 Edisi Revisi
Rpp Bahasa Arab MTs kelas 7 Edisi Revisi
 
RPP people around me - Kurikulum 2013 Bahasa Inggris SMP/MTs
RPP people around me - Kurikulum 2013 Bahasa Inggris SMP/MTsRPP people around me - Kurikulum 2013 Bahasa Inggris SMP/MTs
RPP people around me - Kurikulum 2013 Bahasa Inggris SMP/MTs
 
Rpp bahas indonesia sma xii bab 6
Rpp bahas indonesia sma xii bab 6Rpp bahas indonesia sma xii bab 6
Rpp bahas indonesia sma xii bab 6
 

Recently uploaded

LAPORAN TUGAS TAMBAHAN PEMBINA PRAMUKA..
LAPORAN TUGAS TAMBAHAN PEMBINA PRAMUKA..LAPORAN TUGAS TAMBAHAN PEMBINA PRAMUKA..
LAPORAN TUGAS TAMBAHAN PEMBINA PRAMUKA..
widyakusuma99
 
Bab 3 Sejarah Kerajaan Hindu-Buddha.pptx
Bab 3 Sejarah Kerajaan Hindu-Buddha.pptxBab 3 Sejarah Kerajaan Hindu-Buddha.pptx
Bab 3 Sejarah Kerajaan Hindu-Buddha.pptx
nawasenamerta
 
Form B8 Rubrik Refleksi Program Pengembangan Kompetensi Guru -1.docx
Form B8 Rubrik Refleksi Program Pengembangan Kompetensi Guru -1.docxForm B8 Rubrik Refleksi Program Pengembangan Kompetensi Guru -1.docx
Form B8 Rubrik Refleksi Program Pengembangan Kompetensi Guru -1.docx
EkoPutuKromo
 
LAPORAN EKSTRAKURIKULER SEKOLAH DASAR NEGERI
LAPORAN EKSTRAKURIKULER SEKOLAH DASAR NEGERILAPORAN EKSTRAKURIKULER SEKOLAH DASAR NEGERI
LAPORAN EKSTRAKURIKULER SEKOLAH DASAR NEGERI
PURWANTOSDNWATES2
 
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaanPermainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
DEVI390643
 
PPT Aksi Nyata Diseminasi Modul 1.4.pptx
PPT Aksi Nyata Diseminasi Modul 1.4.pptxPPT Aksi Nyata Diseminasi Modul 1.4.pptx
PPT Aksi Nyata Diseminasi Modul 1.4.pptx
Kurnia Fajar
 
Sapawarga - Manual Guide PPDB Tahun 2024.pdf
Sapawarga - Manual Guide PPDB Tahun 2024.pdfSapawarga - Manual Guide PPDB Tahun 2024.pdf
Sapawarga - Manual Guide PPDB Tahun 2024.pdf
TarkaTarka
 
RANCANGAN TINDAKAN AKSI NYATA MODUL 1.4.pptx
RANCANGAN TINDAKAN AKSI NYATA MODUL 1.4.pptxRANCANGAN TINDAKAN AKSI NYATA MODUL 1.4.pptx
RANCANGAN TINDAKAN AKSI NYATA MODUL 1.4.pptx
SurosoSuroso19
 
INSTRUMEN PENILAIAN PRAKTIK KINERJA KS Dok Rating Observasi (1).docx
INSTRUMEN PENILAIAN PRAKTIK KINERJA KS Dok Rating Observasi (1).docxINSTRUMEN PENILAIAN PRAKTIK KINERJA KS Dok Rating Observasi (1).docx
INSTRUMEN PENILAIAN PRAKTIK KINERJA KS Dok Rating Observasi (1).docx
lindaagina84
 
Modul Ajar PAI dan Budi Pekerti Kelas 2 Fase A Kurikulum Merdeka
Modul Ajar PAI dan Budi Pekerti Kelas 2 Fase A Kurikulum MerdekaModul Ajar PAI dan Budi Pekerti Kelas 2 Fase A Kurikulum Merdeka
Modul Ajar PAI dan Budi Pekerti Kelas 2 Fase A Kurikulum Merdeka
Fathan Emran
 
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdfNUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
DataSupriatna
 
Koneksi Antar Materi Modul 1.4.ppt x
Koneksi Antar Materi Modul 1.4.ppt           xKoneksi Antar Materi Modul 1.4.ppt           x
Koneksi Antar Materi Modul 1.4.ppt x
johan199969
 
Seminar: Sekolah Alkitab Liburan (SAL) 2024
Seminar: Sekolah Alkitab Liburan (SAL) 2024Seminar: Sekolah Alkitab Liburan (SAL) 2024
Seminar: Sekolah Alkitab Liburan (SAL) 2024
SABDA
 
Modul Projek - Modul P5 Kearifan Lokal _Menampilkan Tarian Daerah Nusantara_...
Modul Projek  - Modul P5 Kearifan Lokal _Menampilkan Tarian Daerah Nusantara_...Modul Projek  - Modul P5 Kearifan Lokal _Menampilkan Tarian Daerah Nusantara_...
Modul Projek - Modul P5 Kearifan Lokal _Menampilkan Tarian Daerah Nusantara_...
MirnasariMutmainna1
 
Dokumen Rangkuman Kehadiran Guru ini dipergunakan sebagai bukti dukung yang w...
Dokumen Rangkuman Kehadiran Guru ini dipergunakan sebagai bukti dukung yang w...Dokumen Rangkuman Kehadiran Guru ini dipergunakan sebagai bukti dukung yang w...
Dokumen Rangkuman Kehadiran Guru ini dipergunakan sebagai bukti dukung yang w...
haryonospdsd011
 
Program Kerja Kepala Sekolah 2023-2024.pdf
Program Kerja Kepala Sekolah 2023-2024.pdfProgram Kerja Kepala Sekolah 2023-2024.pdf
Program Kerja Kepala Sekolah 2023-2024.pdf
erlita3
 
SOSIALISASI PPDB TAHUN AJARAN 2024-2025.pptx
SOSIALISASI PPDB TAHUN AJARAN 2024-2025.pptxSOSIALISASI PPDB TAHUN AJARAN 2024-2025.pptx
SOSIALISASI PPDB TAHUN AJARAN 2024-2025.pptx
astridamalia20
 
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdfPPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
safitriana935
 
VISI MISI KOMUNITAS BELAJAR SDN 93 KOTA JAMBI
VISI MISI KOMUNITAS BELAJAR SDN 93 KOTA JAMBIVISI MISI KOMUNITAS BELAJAR SDN 93 KOTA JAMBI
VISI MISI KOMUNITAS BELAJAR SDN 93 KOTA JAMBI
gloriosaesy
 
Laporan wakil kepala sekolah bagian Kurikulum.pdf
Laporan wakil kepala sekolah bagian Kurikulum.pdfLaporan wakil kepala sekolah bagian Kurikulum.pdf
Laporan wakil kepala sekolah bagian Kurikulum.pdf
yuniarmadyawati361
 

Recently uploaded (20)

LAPORAN TUGAS TAMBAHAN PEMBINA PRAMUKA..
LAPORAN TUGAS TAMBAHAN PEMBINA PRAMUKA..LAPORAN TUGAS TAMBAHAN PEMBINA PRAMUKA..
LAPORAN TUGAS TAMBAHAN PEMBINA PRAMUKA..
 
Bab 3 Sejarah Kerajaan Hindu-Buddha.pptx
Bab 3 Sejarah Kerajaan Hindu-Buddha.pptxBab 3 Sejarah Kerajaan Hindu-Buddha.pptx
Bab 3 Sejarah Kerajaan Hindu-Buddha.pptx
 
Form B8 Rubrik Refleksi Program Pengembangan Kompetensi Guru -1.docx
Form B8 Rubrik Refleksi Program Pengembangan Kompetensi Guru -1.docxForm B8 Rubrik Refleksi Program Pengembangan Kompetensi Guru -1.docx
Form B8 Rubrik Refleksi Program Pengembangan Kompetensi Guru -1.docx
 
LAPORAN EKSTRAKURIKULER SEKOLAH DASAR NEGERI
LAPORAN EKSTRAKURIKULER SEKOLAH DASAR NEGERILAPORAN EKSTRAKURIKULER SEKOLAH DASAR NEGERI
LAPORAN EKSTRAKURIKULER SEKOLAH DASAR NEGERI
 
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaanPermainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
Permainan Wiwi Wowo aksi nyata berkebhinekaan
 
PPT Aksi Nyata Diseminasi Modul 1.4.pptx
PPT Aksi Nyata Diseminasi Modul 1.4.pptxPPT Aksi Nyata Diseminasi Modul 1.4.pptx
PPT Aksi Nyata Diseminasi Modul 1.4.pptx
 
Sapawarga - Manual Guide PPDB Tahun 2024.pdf
Sapawarga - Manual Guide PPDB Tahun 2024.pdfSapawarga - Manual Guide PPDB Tahun 2024.pdf
Sapawarga - Manual Guide PPDB Tahun 2024.pdf
 
RANCANGAN TINDAKAN AKSI NYATA MODUL 1.4.pptx
RANCANGAN TINDAKAN AKSI NYATA MODUL 1.4.pptxRANCANGAN TINDAKAN AKSI NYATA MODUL 1.4.pptx
RANCANGAN TINDAKAN AKSI NYATA MODUL 1.4.pptx
 
INSTRUMEN PENILAIAN PRAKTIK KINERJA KS Dok Rating Observasi (1).docx
INSTRUMEN PENILAIAN PRAKTIK KINERJA KS Dok Rating Observasi (1).docxINSTRUMEN PENILAIAN PRAKTIK KINERJA KS Dok Rating Observasi (1).docx
INSTRUMEN PENILAIAN PRAKTIK KINERJA KS Dok Rating Observasi (1).docx
 
Modul Ajar PAI dan Budi Pekerti Kelas 2 Fase A Kurikulum Merdeka
Modul Ajar PAI dan Budi Pekerti Kelas 2 Fase A Kurikulum MerdekaModul Ajar PAI dan Budi Pekerti Kelas 2 Fase A Kurikulum Merdeka
Modul Ajar PAI dan Budi Pekerti Kelas 2 Fase A Kurikulum Merdeka
 
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdfNUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
NUMERASI KOMPETENSI PENDIDIK TAHAP CAKAP DAN MAHIR.pdf
 
Koneksi Antar Materi Modul 1.4.ppt x
Koneksi Antar Materi Modul 1.4.ppt           xKoneksi Antar Materi Modul 1.4.ppt           x
Koneksi Antar Materi Modul 1.4.ppt x
 
Seminar: Sekolah Alkitab Liburan (SAL) 2024
Seminar: Sekolah Alkitab Liburan (SAL) 2024Seminar: Sekolah Alkitab Liburan (SAL) 2024
Seminar: Sekolah Alkitab Liburan (SAL) 2024
 
Modul Projek - Modul P5 Kearifan Lokal _Menampilkan Tarian Daerah Nusantara_...
Modul Projek  - Modul P5 Kearifan Lokal _Menampilkan Tarian Daerah Nusantara_...Modul Projek  - Modul P5 Kearifan Lokal _Menampilkan Tarian Daerah Nusantara_...
Modul Projek - Modul P5 Kearifan Lokal _Menampilkan Tarian Daerah Nusantara_...
 
Dokumen Rangkuman Kehadiran Guru ini dipergunakan sebagai bukti dukung yang w...
Dokumen Rangkuman Kehadiran Guru ini dipergunakan sebagai bukti dukung yang w...Dokumen Rangkuman Kehadiran Guru ini dipergunakan sebagai bukti dukung yang w...
Dokumen Rangkuman Kehadiran Guru ini dipergunakan sebagai bukti dukung yang w...
 
Program Kerja Kepala Sekolah 2023-2024.pdf
Program Kerja Kepala Sekolah 2023-2024.pdfProgram Kerja Kepala Sekolah 2023-2024.pdf
Program Kerja Kepala Sekolah 2023-2024.pdf
 
SOSIALISASI PPDB TAHUN AJARAN 2024-2025.pptx
SOSIALISASI PPDB TAHUN AJARAN 2024-2025.pptxSOSIALISASI PPDB TAHUN AJARAN 2024-2025.pptx
SOSIALISASI PPDB TAHUN AJARAN 2024-2025.pptx
 
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdfPPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
PPT Observasi Praktik Kinerja PMM SD pdf
 
VISI MISI KOMUNITAS BELAJAR SDN 93 KOTA JAMBI
VISI MISI KOMUNITAS BELAJAR SDN 93 KOTA JAMBIVISI MISI KOMUNITAS BELAJAR SDN 93 KOTA JAMBI
VISI MISI KOMUNITAS BELAJAR SDN 93 KOTA JAMBI
 
Laporan wakil kepala sekolah bagian Kurikulum.pdf
Laporan wakil kepala sekolah bagian Kurikulum.pdfLaporan wakil kepala sekolah bagian Kurikulum.pdf
Laporan wakil kepala sekolah bagian Kurikulum.pdf
 

RPP Bahasa Jawa X Pawarta Kurikulum 2013

  • 1. 1 RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) 03 Satuan Pendidikan : SMA Mata Pelajaran : Bahasa Jawa Kelas/semester : X / 1 Materi Pokok : Pawarta Pembelajaran ke- : 3 Alokasi waktu : 2 x 45 menit A. Kompetensi Inti (KI) KI 1Menghayati dan mengamalkan ajaran agama yang dianutnya KI 2 Menghayati dan mengamalkan perilaku jujur, disiplin, tanggungjawab, peduli (gotong royong, kerjasama, toleran, damai), santun, responsif dan pro-aktif dan menunjukan sikap sebagai bagian dari solusi atas berbagai permasalahan dalam berinteraksi secara efektif dengan lingkungan sosial dan alam serta dalam menempatkan diri sebagai cerminan bangsa dalam pergaulan dunia KI 3 Memaham, menerapkan, menganalisis pengetahuan faktual, konseptual, prosedural berdasarkan rasa ingintahunya tentang ilmu pengetahuan, teknologi, seni, budaya, dan humaniora dengan wawasan kemanusiaan, kebangsaan, kenegaraan, dan peradaban terkait fenomena dan kejadian, serta menerapkan pengetahuan prosedural pada bidang kajian yang spesifik sesuai dengan bakat dan minatnya untuk memecahkan masalah KI 4Mengolah, menalar, dan menyaji dalam ranah konkret dan ranah abstrak terkait dengan pengembangan dari yang dipelajarinya di sekolah secara mandiri, dan mampu menggunakan metoda sesuai kaidah keilmuan B. Kompetensi Dasar dan Indikator Pencapaian Kompetensi KD 1.1 Mensyukuri anugerah Tuhan akan keberadaan bahasa Jawa dan meng-gunakannya secara lisan maupun tulisan sesuai dengan kaidah dan konteks untuk melestarikan budaya bangsa KD 1.3 Mensyukuri anugerah Tuhan akan keberadaan bahasa Jawa dan meng-gunakannya sebagai sarana komunikasi dalam mengolah, menalar, dan menyajikan informasi lisan dan tulisan melalui tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa KD 2.1 Menunjukkan perilakuresponsif dan imajinatif dalam menggunakan bahasa Jawa lisan maupun tulisan untuk berekspresi melalui tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa KD 2.4 Menunjukkan perilakutanggung jawab dan santun dalam menggunakan bahasa Jawa lisan maupun tulisan untuk menyampaikan paparan mengenai tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa KD 3.1 Mengidentifikasi struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan KD 3.2 Memahami struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan Indikator 1. Siswa mampu mengidentifikasi struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan 2. Siswa mampu memahami struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan KD 4.2 Memroduksipawarta, lisan maupun tulisan KD 4.3 Menyuntingpawarta, lisan maupun tulisan KD 4.4 Menyajikanpawarta, lisan maupun tulisan Indikator 1. Siswa mampu memroduksipawarta, lisan maupun tulisan 2. Siswa mampu menyuntingpawarta, lisan maupun tulisan 3. Siswa mampu menyajikanpawarta, lisan maupun tulisan C. Tujuan Pembelajaran KD 1.1 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat mensyukuri anugerah Tuhan akan keberadaan bahasa Jawa dan meng-gunakannya secara lisan maupun tulisan sesuai dengan kaidah dan konteks untuk melestarikan budaya bangsa
  • 2. 2 KD 1.3 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat mensyukuri anugerah Tuhan akan keberadaan bahasa Jawa dan meng-gunakannya sebagai sarana komunikasi dalam mengolah, menalar, dan menyajikan informasi lisan dan tulisan melalui tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa KD 2.1 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat menunjukkan perilakuresponsif dan imajinatif dalam menggunakan bahasa Jawa lisan maupun tulisan untuk berekspresi melalui tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa KD 2.4 Selama dan setelah proses pembelajaran, siswa dapat menunjukkan perilakutanggung jawab dan santun dalam menggunakan bahasa Jawa lisan maupun tulisan untuk menyampaikan paparan mengenai tembang, crita cekak, pawarta, kawruh basa, kawruh subasita, kawruh budaya, danaksara Jawa KD 3.1 Setelah proses pembelajaran, siswa dapat mengidentifikasi struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan KD 3.2 Setelah proses pembelajaran, siswa dapat memahami struktur dan kaidah pawarta, lisan maupun tulisan KD 4.2 Setelah proses pembelajaran, siswa dapatmemroduksipawarta, lisan maupun tulisan KD 4.3 Setelah proses pembelajaran, siswa dapatmenyuntingpawarta, lisan maupun tulisan KD 4.4 Setelah proses pembelajaran, siswa dapatmenyajikanpawarta, lisan maupun tulisan D. Materi Ajar 1. Fakta Teks pawarta 2. Konsep Pangertene pawarta 3. Prinsip a. Unsur pawarta b. Teknik maca pawarta 4. Prosedur Cara nulis lan tuladhapawarta E. Pendekatan dan Metode Pembelajaran - Pendekatan : Scientific - Model Pembelajaan : Inquiry, Project Based Learning, Discovery Learning - Metode : inkuri, diskusi, praktek, penugasan (bisa disesuaikan) F. Media dan Sumber Belajar Media : player VCD, CD/VCD, power point Alat : LCD, Laptop, Teks Pawarta Sumber Belajar : 1. Widaryatmo, Gandung dkk. 2013. Prigel Basa Jawa Jilid 1. Jakarta: Erlangga 2. Sasangka, Sry Satriya TW. 2011. Paramasastra Gagrag Anyar Basa Jawa. Jakarta: Paramalingua 3. Darminto, dkk. 2010. Kamus Besar Bausastra Jawa. Jakarta: Kharisma 4. Ariwarti, Kalawarti 5. Internet G. Kegiatan Pembelajaran Kegiatan Deskripsi Alokasi Waktu Pendahuluan 1. Orientasi /Pembukaan - Guru membuka pembelajaran dengan berdoa, salam, dan menanyakan siswa yang tidak hadir 2. Apersepsi - Guru melakukan apersepsi untuk mengaitkan materi yang telah dikuasai siswa dan yang akan dipelajari - Siswa menerima informasi tentang materi pawarta 3. Motivasi 5’
  • 3. 3 - Guru memotivasi siswa - Siswa menerima informasi kompetensi, tujuan, dan manfaat mempelajari pawarta 4. Pemberian acuan - Siswa menerima informasi sumber belajar yang bisa digunakan Kegiatan Inti Mengamati 1. Siswa mengamati contoh pawarta yang disampaikan melalui tulis, dan rekaman atau lisan 2. Siswa memahami struktur dan kaidah pawarta Menanya 1. Siswa berdiskusi dan melakukan tanya jawab tentang struktur dan kaidah pawarta Menalar 1. Siswa menganalisis struktur dan kaidah pawarta Mencoba 1. Siswa memproduksipawarta. 2. Siswa menyuntingpawarta. 3. Siswamenyajikanpawarta. Membentuk jejaring 1. Siswa menghubungkan materi pawarta dengan tema yang berbeda atau dengan materi pelajaran lain. 2. Siswa meng-upload hasil pekerjaan ke internet. 75’ Penutup 1. Siswa mengumpulkan tugas materi yang telah dipelajari 2. Siswa merefleksi penguasaan materi yang telah dipelajari dengan membuat catatan / rangkuman / kesimpulan 3. Siswa mendengarkan arahan guru tentangrencana pembelajaran guru pada pertemuan yang akan datang 10’ Soal tes lisan 1. Apa kang kok ngreteni babagan pawarta? 2. Jlentrehna unsur-unsure pawarta! 3. Aweha panemu tumrap andharan wos surasane pawarta kang dijlentrehake dening kancamu! Keterangan pengisian skor 4. Sangat tinggi 3. Tinggi 2. Cukup tinggi 1. Kurang 4. Wacakna pawarta kasebut ing ngarep klas! No Nama Cethaning pangucap (10-20) Warna swara (10-20) Irama (10-25) Penjiwaan (1-5) 1 No Nama Siswa Kinerja Presentasi Jumlah Skor Nilai kelancaran Kebahasaan sistematis 1. 1 2 2. 3 3. 4 4. 5
  • 4. 4 2 3 4 5 Ket : 1 : tidak baik : < 60 2 : cukup baik : 61 – 70 3 : baik : 71 – 80 4 : sangat baik : 81 – 100 Soal tes tertulis 5. Gaweya pawarta kanthi tema kang wis ditemtokake! No Nama Keaslian (1-5) Diksi (1-5) Keruntutan (1-5) Isi (1-5) 1 2 3 4 5 Ket : 1 : tidak baik : 1 – 4 2 : cukup baik : 5 – 10 3 : baik : 11 – 15 4 : sangat baik : 16 – 20 Kunci soal 1. Pawarta yaiku informasi anyar utawa informasi ngennani sawijining prastawa kang dumadi, diwartakake lumantar wujud cetak, siaran, internet, utawa saka pirembugan marang wong liya utawa pamireng. 2. Unsur-unsur kang kudu ana ing pawarta yaiku 5W + 1H. 3. Kawicaksanan 4. Kawicaksanan LAMPIRAN 1. Pangertene pawarta Pawarta yaiku informasi anyar utawa informasi ngennani sawijining prastawa kang dumadi, diwartakake lumantar wujud cetak, siaran, internet, utawa saka pirembugan marang wong liya utawa pamireng. 2. Perangan pawarta Perangan pawarta ing antarane yaiku : a. Headline (judul/irah-irahan) Headline yaiku irah-irahan kang gunane kanggo : (1) nggampangake pamaca ngreteni pawarta kang bakal diwaca, (2) nuduhake pawarta kang dianggep penting kanthi variasi aksara utawa gambar. b. Deadline Ancas deadlineyaiku nuduhake papan kedadeyan lan jeneng media massa. Mula perangan iki nyebut jeneng media massa, papan lan tanggal kedadeyan. c. Lead (teras pawarta)
  • 5. 5 Lead biyasane katulis ing wiwitan pawarta/ing paragraf kapisan. Bab iku tinulis amarga minangka perangan kang wigati saka pawarta, kang nemtokake saripati pawarta, lan nggambarake sakabehe pawarta d. Body (tubuh/surasane pawarta) Surasane nyritakake prastawa kang diwartakake kanthi basa kang cekak, aos, lan cetha. Kanthi mangkono bodyminangka pangembange pawarta. 3. Unsur-unsur pawarta Unsur-unsur kang kudu ana ing pawarta yaiku 5W + 1H. 4. Teknik maca pawarta Kegiyatan macakake pawarta utawa ngandharake informasi mesthine pakaryan kang wis kulina dingreteni. Sabab meh saben jam awake dhewe isa mangreteni saka layar televisi lan ngrungokake radio. Macakake pawarta ora mung profesi nanging uga isa dadi pakaryan kang prayoga ing pasrawungan padinan, upamane nalika nemokake sawijining pawarta kang narik kawigaten saka ariwarti lan kanca-kanca liya pengin mangreteni, mula supaya efektif ariwarti kasebut ora prelu diwaca kanthi gentenan, cukup sawijining pawongan wae kang macakake lan liyane nggatekake. Sajroning macakake pawarta mbutuhake kaprigelan supaya kang ngrungokake isa rumangsa seneng lan pawartane gampang dingreteni. Kaprigelan kasebut kaya andharan iki. 1) Nggunakake pangucap kang trep 2) Pamedhote frasa kang trep 3) Nggunakake intonasi, nada, lan tekanan kang trep 4) Ngreteni tandha wacan kanthi trep 5) Swara kang cetha 6) Ekspresi kang trep 7) Ngatur alon lan cepete pamaca 8) Ngolah treping mlebu wetuning napas 9) Mahami wacan 10) Percaya marang dhiri pribadi 5. Tuladha teks pawarta SBC Kapindho Solo Batik Carnival (SBC) kapindho bakal digelar ing taun 2009 iki.Miturut rancangan, SBC kapindho bakal digelar ndalem sasi Juni 2009. Mangkono pratelane Dynand Fariz, tetunggule Jember Fashion Carnival (JFC) sing kawitan ngracik SBC kapisan, nalika mandhegani gladhen joged SBC kapindho ig Taman Balekambang, dina Minggu (11/1). Miturut Dynand, SBC sing digelar kapisan sawetara sasi kepungkur, kasil nuwuhake krenteg ing generasi mudha Kutha Solo kanggo ndayakake bathik dadi asil karya seni busana. Saliyane iku, SBC uga bisa dirembakakake dadi salah sijine ikon budaya ing Kutha Solo. Kapethik saka : Jagad Kridha, SOLOPOS 6. Tuladha teks pawarta tivi KW 1 PREMAN KEAMANAN PROYEK REL RANGKEP DITEMBAK /// SEMARANG (((LEAD IN))) SAWIJINE PREMAN KANG DADI KEAMANAN PROYEK PAMBANGUNAN REL RANGKEP ING SEMARANG / KEMIS WAYAH GAGAT BANGUN ESUK / TIWAS DITEMBAK PAWONGAN KANG ORA DIWANUHI / ING NGAREP OMAHE / ING KEBONHARJO SEMARANG /// (((PKG))) PANEMBAKE SOLEH / WARGA GANG GARUDA / KEBONHARJO / SEMARANG UTARA IKI // KEDAEDYAN KEMIS WAYAH GAGAT BANGUN ESUK / WATARA JAM TELU /// PRIA UMUR 33 TAHUN KANG NAYMBUT GAWE DADI KEAMANAN PROYEK REL RANGKEP ING WEWNEGKON SEMARANG UTARA KASBEUT / DITEMOKAKE TIWAS GUMLETHAK ING NGAREP OMAHE / KANTHI TATU TEMBAK ING BAHU MBURI TEMBUS PARU-PARU /// SUWARA TEMBAK NALIKA KEDADEYAN / LANGSUNG NGGEGERAKE WARGA // KANG NULI METU NGOMAH LAN MIKANTUKI KORBAN WIS GUMLETHAK GUBRAS GETIH TANPA NYAWA /// BOJO LAN ANAKE KORBAN KANG ANA ING NJERO NGOMAH / LANGSUNG NANGIS /// MITURUT SAKEHING SEKSI / SAWETARA JAM SADURUNGE KEDADEYAN /
  • 6. 6 KOBER NGONGANI SAWIJINE PAWONGAN NUMPAK PIT MONTOR / WIRA-WIRI ING NGAREP OMAHE KORBAN /// ADEDASAR ASILE PANITI PRIKSA SAWETARA / KORBAN DITEMBAK SAKA CEDHAKAN /// PELAKU NEMBAK PING PINDHO / SEPISAN KENA KACA CENDELA OMAHE KORBAN /// POLISI ISIH MRIKSA LAN MBURU PELAKU KANG KAKIRA ANA SAMBUNG RAPETE KARO AKSI COLONG JUPUK REL / KANG KASIL DIKONANGI SOLEH // LAN SALAH SIJINE MALING REL KOBER DIPILARA SOLEH /// SURYO WICAKSONO / SEMARANG / TATV KW 2 KONANGAN MBOBOL OMAH, MALING DIKEPUNG WARGA /// BANTUL [LEAD] MALING LORO / KONANGAN NALIKA MBOBOL SAWIJINE OMAH ING RATAN PARANGTRTIS KM 9 // GABUSAN SEWON BANTUL /// WARGA / NULI MBUDIDAYA MIKUT MALING /// ANANGING / AMARGA LIMPAT // MALING KASIL MLAYU KANTHI NGGONDHOL MAS-MASAN LAN DHUWIT YUTAN RUPIAH /// [ANCHOR] PULUHAN WARGA IKI / MBUDIDAYA NGEPUNG KOMPLOTAN MALING KANG NINDAKAKE AKSINE ING OMAHE DOKTER SUPOMO / ING RATAN PARANGTRITIS KM 9 // PENERE ING PEDUKUHAN GABUSAN SEWON /// ANA UGA WARGA KANG MUNGGAH LIWAT GENDHENG // AMARGA JUBRIYA MALING ISIH NDHELIK ING SAINDHENGE KONO /// ANANGING SAWISE DIENTENI WATARA SAK JAM // MALING ORA KASIL DITEMOKAKE / LAN KAKIRA WIS MLAYU /// SADURUNGE // AKSI COLONG JUPUK IKI DIKONANGI DENING ANAKE KANG DUWE OMAH / KANG WEKTU IKKU MENERI LAGI ING NJERO NGOMAH KARO REWANGE /// SEKAWIT KRUNGU SUWARA RAME // ANANGING ORA JUBRIYA LAN NGIRA ANA TANGGA KANG LAGI NDANDANI OMAH /// ANANGING SUWARA KASEBUT / PRANYATA MALING KANG LAGI MBOBOL CENDELA NGIRINGAN OMAH /// AMARGA JUBRIYA // WUSANANE KANG DUWE OMAH MRIKSA LAN NGONANGI CENDELA LAN LAWANG NGIRINGAN RUSAK /// LAN WUSANANE NJALUK TULUNG MARANG WARGA / LUMANTAR LAWANG MBURI /// WARGA BANJUR NGEPUNG OMAH IKU /// WATARA SAK JAM NGENTENI // MALING ORA KASIL DITEMOKAKE // LAN KAKIRA WIS MLAYU /// SAWISE DIPRIKSA // PRANYATA DHUWIT 22 YUTA RUPIAH LAN SSAKEHING MAS-MASAN / KANG DISIMPEN ING LEMARI // ILANG DIGONDHOL PELAKU /// NGANTI WEKTU IKI / PETUGAS ISIH MBUDIDAYA MIYAK KASUS KASEBUT /// PURWANTO BANTUL TATV 7. Tuladha pawartatema tinamtu Penilaian Proses dan Hasil Belajar No Nama Kejujuran Kedisiplinan Tg.jawab Santun 1 2 3 4 5 Ket : Siswa yang jujur, disiplin, bertanggung jawab, dan bersikap santun : 1 Siswa yang tidak jujur, disiplin, bertanggung jawab, dan bersikap santun : 0 Nilai 4 = Sangat baik, 3= baik, 2 = cukup baik, 0-1 = kurang Penilaian Hasil - Teknik : Tes Lisan, Produk, dan Kinerja - Bentuk : Penugasan mendengarkan, berdiskusi, menulis dan membaca pawarta - Instrumen : Tes dan Nontes - Kunci dan Pedoman penskoran
  • 7. 7 LEMBAR KERJA SISWA I. Ing ngisor iki ana wangsulan sing bener, pilihen! Wacanen pawarta iki! Guru Punika Pancen Kedah Mumpuni Kinten-kinten ingkang cekap dados rembagan, utaminipun ing madyaning pendidikan, inggih punika perkawis sertifiksi guru, kanthi ancas boten sanes kangge nemtokaken standarisasi profesinipun guru, ingkang salajengipun ugi kangge nemtokaken standarisasinipun pendidikan nasional kita.Pranyata boten sekedhik cacahipun guru-guru ingkang nalika dipunuji boten lulus. Sanajan kados menapa kemawon standarisasi pendiikan punika penting sanget. Pramila piyayi ingkang dados guru kedah saged minangkani standar tartamtu ingkang dipuntemtokake dening Pamarentah, kangge mujudaken pendidikan ingkang mutunipun becik. Jalaran pendidikan pancen sanes barang gampil, pramila boten sedaya piyayi saged dados guru, sanajan malah wonten ingkang kapeksa milih profesi guru amargi gagal pados padamelan ing pundi-pundi papan. Mangka satemenipun guru punika mujudaken profesi ingkang kebak tantangan. Ingkang cetha, guru kedah keconggah njalari tiyang boten saged maos lan etang dados saged. Guru ugi kedah saged maringi motivasi dhateng putra siswanipun supados sregep sinau lan dados warga masyarakat ingkang becik. Pancen boten gampil tumrapipun guru ngyakinaken putra siswanipun, menawi kekiyatan tembe wingkingipun gesangipun saperangan ageng badhe gumantung dhateng daya kekiyatan pikiripun.Lan kekiyatan pikiran wau boten dhawah mandhap ngaten kemawon saking langit, nanging kedah lumantar proses sinau ingkang sregep lan dangu. Kangge mujudaken sedaya kala wau dipunbetahaken fasilitas sinau ingkang nyekapi. Sebab kados pundi guru saged mucal kanthi becik, lan putra siswanipun saged sinau kanthi taberi, menawi ruwangan sekolahipun (kelasipun) kerendhem banjir utawi payonipun meh ambruk lan tembok- tembokipun sami ambrol? Ateges ing ngriki sarana pendidikan, sasanesipun faktor guru, ugi perlu pikantuk kawigaten ingkang mirunggan. 1. Miturut pawarta kasebut ancas wontenipun sertifikasi guru inggih punika … a. Nemtokaken standarisasi guru d. Supados guru mucalipun kathah b. Namung kangge lelamisan e. Minangka sarana syarat kemawon c. Kangge ngindhakaken gaji 2. Kangge ngindhakaken profesionalisme guru, guru punika kedah purun …, kajawi … a. Minangkani standarisasi tinamtu. b. Maringi motivasi dhateng putra siswanipun. c. Saged ndadosaken ingkang boten saged dados saged. d. Tansah ningkataken profesionalismenipun. e. Dados guru tinimbang boten wonten padamelan sanesipun 3. Adhedhasar saking pawarta ing nginggil, wos suraosipun paragraf sepisan inggih punika … a. ngindhakaken gaji d. kapinteran punika baku sanget b. standarisasi guru e. dados guru menika pancen angel c. guru minangka profesi ingkang kebak tantangan 4. Ingkang dados wos suraosipun paragraf katiga inggih punika … a. ngindhakaken gaji d. kapinteran baku sanget b. standarisasi guru e. dados guru menika pancen angel c. guru minangka profesi ingkang kebak tantangan 5. Ingkang dados tema pawarta ing nginggil inggih punika … a. kabudayan d. basa b. pariwisata e. pendidikan c. panggesangan 6. Pamaos nalika macakake pawarta kudu isa mbedakake aksara konsonan ing abjad Jawa. Amarga ana perangan kang beda karo abjad umum. Abjad kasebut yaiku da lan dha, ta lan tha. Perangan iku kalebu kaprigelan babagan …. a. nggunakake pangucap kang trep b. pamedhote frasa kang trep c. nggunakake intonasi, nada, lan tekanan kang trep d. ngreteni tandha wacan kanthi trep e. swara kang cetha 7. Kaprigelan kang digunakake nalika ngatur mandheg lan teruse pamacane naskah pawarta iku diarani babagan ….
  • 8. 8 a. nggunakake pangucap kang trep b. pamedhote frasa kang trep c. nggunakake intonasi, nada, lan tekanan kang trep d. ngreteni tandha wacan kanthi trep e. swara kang cetha 8. Trap-trapan ngembangake cengkorongan dadi paragraf minangka sepisanan yaiku …. a. nemtokake topik/tema b. nemtokake ancas karangan c. nglumpukake bahan karangan d. gawe cengkorongan/kerangka karangan e. ngembangake cengkorongan dadi paragraf kang utuh 9. Trap-trapan kang ditindakake panulis eksposisi nalika ngrinci lan mithati sakabehe bahan kang diklumpukake yaiku …. a. nemtokake topik/tema b. nemtokake ancas karangan c. nglumpukake bahan karangan d. gawe cengkorongan/kerangka karangan e. ngembangake cengkorongan dadi paragraf kang utuh 10. Pathokan panulise eksposisi kaya ing ngisor iki, kajaba …. a. eksposisi mung ngupaya kanggo nyethakake utawa njlentrehake sawijining pokok prastawa/persoalan. b. isi eskposisi ora duwe karep ngundang reaksi, ndayani sikap lan panemune pamaos. c. gaya eksposisi kudu imajinatif. d. basa eksposisi minangka basa pawarta tanpa rasa subjektif lan emosional. e. ing eskposisi, fakta-fakta mung digunakake dadi piranti konkritisasi II. Tindakna dhawuh iki! 1. Wacanen pawarta-pawarta iki kaya-kaya putra siswa dadi penyiar! Pawarta 1(Tema : Narkoba ngrusak donyaning pendidikan) Wilujeng siyang para miyarsa. Siyang iki, Kemis Pon, surya kaping 29 Nopember 2012, pinanggih maneh kaliyan kula Widaryatmo Adi Supriyanto, lumantar radhiyo “SISWA PATULADHAN” SMA Aldakarejo, badhe kaandharake pawarta cekak nanging wigati “SEMPALAN PRASTAWA WIGATI”. Rebo paing (28/11), Dinas Pendidikan bebarengan Polres Aldakarejo, kang dipangarsani dening Kepala Dinas lan Kapolres nganakake sidak narkoba ing SMA lan SMK Kota Aldakarejo. Kegiyatan kasebut kawitan esuk nganti sore. Ing sidak kasebut ditemokake ana siswa kang nggawa narkoba lan obat-obatan terlarang, kayata ganja lan pil koplo. Nanging sing akeh gunggunge yaiku ganja. Ora mung winates nyidak narkoba, petugas uga nganakake tes urin kang ancase supaya ngreteni apa ana siswa kang kulina nggunakake narkoba. Saka tes kang dianakake, puluhan siswa dinyatakake pengguna narkoba, amarga asil tes-e nuduhake positif ngandhut narkoba. Saka asil kasebut ndadekake keprihatinan tumrap warga pendidikan, dene isih ana wae bocah kang durung sadar marang bebaya lan akibat nggunakake narkoba, ora mung isa ngrusak awak nanging uga isa urusan karo hukum. Mula saka iku miturut ngendikane Kepala Dinas Pendidikan, kegiyatan kaya kasebut bakal dianakake minangka kegiyatan rutin Dinas Pendidikan, supaya aja ana maneh siswa kang lumaku ing dalan sesat. Pawarta 2 (Tema : Karesikan Sekolah) Wara-wara saka sekolah. Dibyawarakake marang para siswa SMA Aldakarejo, kanggo ngadhepi ngancik ing mangsa rendheng, bakal dianakake reresik lingkungan sekolah. Kegiyatan kasebut bakal diadani ing dina Jemuwah Legi, surya kaping 7 Desember 2012, kawiwitan wanci jam 06.30 esuk. Mula saka iku kabeh siswa kadhawuhan nggawa pranti resik-resik, kayata arit, sapu sada, lap, lan sapiturute. Saliyane kanggo ngadhepi mangsa rendheng, uga sisan gawe kanggo ngadhepi lomba wawasan wiyata mandala tingkat kabupaten. Mula saka saking wigatine kegiyatan iki, dijaluk para siswa isa nindakake kanthi tenanan lan tanggung jawab. Para miyarsa semanten pawarta “SEMPALAN PRASTAWA WIGATI”, ketemu maneh sesuk ing program acara kang padha. Kula kang nggiyarake ngaturake panuwun. Radhio “SISWA PATULADHAN” prigel lan lantip ing pawiyatan. Sugeng siyang. Nuwun
  • 9. 9 2. Jlentrehna wos surasane pawarta-pawarta kasebut! 3. Critakna maneh wos surasane pawarta iku nganggo basamu dhewe! Isa nggunakake basa dhialekmu! 4. Gaweya wacana eksposisi awujud pawarta cekak. Nanging sadurunge gaweya cengkorongane. Sabanjure kembangna cengkorongan iku dadi pawarta nggunakake basa ngoko lan krama! Kepala Guru Mata Pelajaran NIP. NIP