αρχαία γ γυμνασίου

1. Διδάσκουσα:Μαρίνα Μνάσωνος
1
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Γ’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ Γ’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
(για την Ενότητα 2)
ΜΕΡΟΣ Α’: ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ (μον. 10)
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
………………………… …………….............................................................................................................
ΜΕΡΟΣ Β’: ΚΕΙΜΕΝΟ – ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ (μον. 35)
1. Να αποδώσετε το πιο κάτω υπογραμμισμένο κείμενο στα Νέα
Ελληνικά. (μον. 20)
[…] Γενόμενος δὲ κατά τινα τόπον, ἤκουσε παιδίου κλαίοντος καὶ γραὸς
λεγούσης αὐτῷ· «Παῦσαι τοῦ κλαίειν· εἰ δὲ μή, τῇ ὥρᾳ ταύτῃ ἐπιδώσω σε
τῷ λύκῳ.» Οἰόμενος δὲ ὁ λύκος ὅτι ἀληθεύει ἡ γραῦς, ἵστατο πολλὴν
ἐκδεχόμενος ὥραν. Ὡς δ᾿ ἑσπέρα κατέλαβεν, ἀκούει πάλιν τῆς γραὸς
κολακευούσης τὸ παιδίον καὶ λεγούσης αὐτῷ· «Ἐὰν ἔλθῃ ὁ λύκος δεῦρο,
φονεύσομεν, ὦ τέκνον, αὐτόν». Ταῦτα ἀκούσας ὁ λύκος ἐπορεύετο
λέγων· «Ἐν ταύτῃ τῇ ἐπαύλει ἄλλα μὲν λέγουσιν, ἄλλα δὲ πράττουσιν». Ὁ
μῦθος πρὸς ἀνθρώπους οἵτινες τὰ ἔργα τοῖς λόγοις οὐκ ἔχουσιν ὅμοια.
Αἰσώπου Μῦθοι (διασκευή)
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………….

2. Διδάσκουσα:Μαρίνα Μνάσωνος
2
2. Να απαντήσετε στις ερωτήσεις, επιλέγοντας λέξεις – φράσεις από το
κείμενο. (μον. 5)
α) Τίς ἤκουσε παιδίου κλαίοντος ;
........................................................................................................................................
β) Τι υποσχόταν η γριά προσπαθώντας να κολακεύσει το παιδί;
......................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
3. Ποιο μήνυμα δίνει ο μύθος αυτός; Να σχολιάσετε την τελευταία
πρόταση (επιμύθιο). (μον. 10)
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
ΜΕΡΟΣ Γ’: ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ (μον. 20)
1. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της Α’ στήλης με τη σημασία τους στη Β’
στήλη (μια λέξη στη Β’ στήλη περισσεύει): (μον. 6)
Α΄ στήλη Β΄ στήλη
1. Λιμώττω α. καταγγέλλω
2. Καταδίδω β. καταλογίζω
3. λογοδοτώ γ. πεινώ πολύ
4. αποδίδω δ. απολογούμαι
5. οἴομαι ε. φτάνω
στ. νομίζω
1. 2. 3. 4. 5. 6.
2. Να συμπληρώσετε τα κενά επιλέγοντας την κατάλληλη λέξη από το
πλαίσιο (μια λέξη περισσεύει): (μον. 8)
μεταδίδω, ενδίδω, βηματοδότης, αποδίδω, δοσοληψία
α) __________________ στο ν ωμό εκβι ασμό δι άφο ρ ων
επι χει ρ ηματι κών συμφερ ό ντων η Κυβέρνηση άνοιξε τον ασκό του
Αιόλου.
β) Καταδικάζουμε τα επεισόδια. Προέχει η ασφάλεια των
ποδοσφαιριστών και των φιλάθλων γι' αυτό εδώ και ένα μήνα

3. Διδάσκουσα:Μαρίνα Μνάσωνος
3
συνεργαζόμαστε με την αστυνομία. Το αποτέλεσμα δεν ήταν αυτό που
θέλαμε. Δεν _______________η συνεργασία μας.
γ) Ο ι α π ο κ α λ ύ ψ ε ι ς γ ι α α ν ά μ ε ι ξ η
π ο λ ι τ ι κ ώ ν τ η ς α ν τ ι π ο λ ί τ ε υ σ η ς σ ε
ύ π ο π τ ε ς ___________________ με επιχειρηματίες διευρύνουν τη διαμάχη για
τη διαφθορά.
δ) Οι ______________________είναι ιατρικές συσκευές που τοποθετούνται σε
πάσχοντες από ορισμένες μορφές καρδιακής αρρυθμίας.
3. Να σχηματίσετε μια πρόταση με καθεμιά από τις λέξεις που σας
δίνονται, έτσι ώστε να φαίνεται η σημασία τους: (μον. 6)
α) λογοκρισία
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
β) αναμεταδίδω
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
γ) λογοθεραπεία
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
ΜΕΡΟΣ Δ’: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ (μον. 30)
1. Να συμπληρώσετε τα κενά των παρακάτω προτάσεων με τον
κατάλληλο τύπο του ρήματος που δίνεται στην παρένθεση: (μον. 5)
1) Oἱ Θηβαίων ἄνδρες εἰσῆλθον περὶ τὸν πρῶτον ………….. (ὕπνος) ἐς Πλάταιαν
τῆς Βοιωτίας.
2) Προδότας καλοῦμεν τοὺς τοῖς …………….. ( ἐχθρός) δόντες τήν πόλιν.
3) Τῷ………… ( Δημάρατος) δῶρον αὕτη ἡ χώρα ἐδόθη ἐκ βασιλέως ἀντὶ τῆς ἐπί
τὴν Ἑλλάδα στρατείας.
4) Οὗτος ἐκόσμησεν τὸ σκῆπτρον τοῖς πᾶσι…………… (μέταλλον).
5) Καθέζεται ὁ θεὸς ἐν τῷ…………… (θρόνος).
2.Να συμπληρώσετε τον σωστό τύπο οριστικής μέλλοντα του ρ. εἰμὶ στα
αποσπάσματα: (μον. 10)
(α) Ἡμεῖς ………………..φίλοι καὶ σύμμαχοι.
(β) Σὺ ξένος ……………… ἐν τῇ χώρᾳ ταύτῃ.
(γ) Αὕτη ἡ ὁδὸς μακρὰ ……………….
(δ) Ἐγὼ ……………… δίκαιος κριτής.
(ε) Οἱ μαθηταὶ ἀγαθοί ……………………

4. Διδάσκουσα:Μαρίνα Μνάσωνος
4
3. Να συμπληρώσετε τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του ρήματος στην
οριστική του χρόνου που δίνεται στην παρένθεση: (μον. 5)
α. Ἐγώ, ἔφη, ______________ (παρασκευάζομαι, μέλλ.) πείθεσθαι τοῖς νόμοις.
β. Ὁ ἑρμηνεύς (= ο διερμηνέας) εἶπε περσιστί (= στην περσική γλώσσα) ὅτι
παρὰ βασιλέως στρατιῶται ______________ (πορεύομαι, μέλλ.) πρὸς τὸν
σατράπην.
γ. Πατρὸς ὁ Κῦρος _____________ (λέγομαι, ενεστ.) γενέσθαι Καμβύσου.
δ. Εἰς τὸ τῆς Ἀθηνᾶς καὶ Ἡφαίστου οἴκημα τὸ κοινὸν Προμηθεὺς λαθών (=
ξεφεύγοντας από την προσοχή, κρυφά) _____________ (εἰσέρχομαι, ενεστ.).
ε. Διαβεβηκόσι αὐτοῖς (= όταν αυτοί είχαν διαβεί) πάλιν ______________
(φαίνομαι, ενεστ.) Μιθραδάτης, ἔχων ἱππέας χιλίους, τοξότας δὲ καὶ
σφενδονήτας εἰς τετρακισχιλίους.
4. Να μεταφέρετε στην α.ε. τις παρακάτω προτάσεις: (μον. 2)
α. Εμείς θα είμαστε σύμμαχοι, ενώ εσείς (= ὑμεῖς δέ) θα είστε εχθροί.
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
β. Οι Αθηναίοι θα σκεφτούν (ρ. βουλεύομαι) για την ειρήνη(περί + γενική).
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
5. Συμπληρώστε το σταυρόλεξο και θα σχηματιστεί καθέτως το όνομα
ενός μεγάλου ιστορικού. (μον. 8)
1. ἡ νῆσος → αιτιατική ενικού
2. ὁ ἐχθρός → γενική πληθυντικού
3. τό σῦκον → δοτική πληθυντικού
4. ἡ ὁδός → γενική ενικού
5. ὁ σπόρος → αιτιατική ενικού
6. τό ποτήριον → δοτική ενικού
7. ὁ ὕμνος → ονομαστική πληθυντικού
8. τό ἄστρον → δοτική πληθυντικού
ΜΕΡΟΣ Ε’: ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ (μον. 5)
1. Να εντοπίσετε στις παρακάτω προτάσεις το ρήμα (αν είναι συνδετικό
να το δηλώσετε) και το υποκείμενο, και όπου υπάρχουν, το
κατηγορούμενο ή το αντικείμενο ή τα αντικείμενα. (μον. 5)
α. Μικρός ἐστιν οὗτος ὁ οἷκος.
β. Προμηθεὺς ἔδωκε το πῦρ.

5. Διδάσκουσα:Μαρίνα Μνάσωνος
5
γ. Ἅπαντες ἤκουον τοῦ ρήτορος.
δ. Λεωνίδας ἀπέθανεν ἐν Θερμοπύλαις.
ε. Ἡ δικαιοσύνη καὶ ἡ σωφροσύνη νομίζονται ἀρεταί.