Marianne Wildeman Hoe geef je als school en bedrijf vorm aan co-makership? Welke successen en valkuilen kom je onderweg tegen? Welke mogelijkheden zijn er voor jouw opleiding om een co-makership met een bedrijf te starten? Kom naar onze workshop! “Door leren in de praktijk sla je sneller iets op.” “Ik vond het heel leuk. Ik heb nu een beter beeld bij de theorielessen.” “Mijn beroepsbeeld is nu veel duidelijker.” “Je leert heel veel in de praktijk en onthoudt het ook door de herhaling.” Dit is een kleine greep uit de antwoorden die studenten geven op de vraag “Hoe heb je de afgelopen weken ervaren?”. Sinds de samenwerking tussen Fitland XL en de horecaopleidingen van ROC Leiden vindt een groter deel van het curriculum van de horecaopleidingen plaats in de praktijk. Fitland XL levert binnen ons gebouw verschillende bedrijfsmatige leeromgevingen waarin studenten kennis, vaardigheden en beroepshouding oefenen in de praktijk. De opleidingen leveren de theorie en basisvaardigheden. Tijdens wekelijkse gesprekken wordt het werkend leren op de Fitland XL werkvloer gezamenlijk geëvalueerd aan de hand van zelfreflectie en feedback van medestudenten, medewerkers van Fitland XL en docenten van de horecaopleidingen. Alvast wat lezen? Lees dan de publicatie ‘Co-makership: Duurzame vormen van samenwerking onderwijs bedrijfsleven’ van het ECBO.

1. Co-makership
in beeld

2. Waar kom je
co-makership tegen?
Een rondje door het
Level gebouw!
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

3. Waar?: Begane grond
Wat?: Leerwerkbedrijf ROC Leiden Foodstore
Wie?: ROC Leiden: Paulien, Medewerker Foodstore (student Middelbare Hotelschool, leerjaar 1)
ROC Leiden: Saskia en Anthony, Leidinggevenden Foodstore (studenten Middelbare Hotelschool, leerjaar 2)
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

4. Waar?: Eerste verdieping
Wat?: Leerwerkbedrijf Fitland Banqueting
Wie?: ROC Leiden: David en Ardy, Medewerker Banqueting (studenten Middelbare Hotelschool, leerjaar 1)
Fitland: Maud, Banqueting & Conference Coordinator
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

5. Waar?: Tweede verdieping
Wat?: Leerwerkbedrijf CV Fitland/ROC Leiden Mensa
Wie?: ROC Leiden: Shairon en Lotte, Medewerker Mensa (studenten Middelbare Hotelschool, leerjaar 1)
ROC Leiden: Jari, Leidinggevende Mensa (student Middelbare Hotelschool, leerjaar 2)
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

6. Waar?: Tweede verdieping
Wat?: Leerwerkbedrijf CV Fitland/ROC Leiden Mensa
Wie?: ROC Leiden: Arjun en Wessel, Zelfstandig werkend kok (studenten Zelfstandig werkend kok niveau 3, leerjaar 1)
ROC Leiden: Jari, Leidinggevende Mensa (student Middelbare Hotelschool, leerjaar 2)
Fitland: Jeffrey, Supervisor Mensa
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

7. Waar?: Tweede verdieping
Wat?: Leerwerkbedrijf CV Fitland/ROC Leiden Restaurant Second Level
Wie?: ROC Leiden: Vera en Chrislande, Medewerker Bediening (studenten Middelbare Hotelschool, leerjaar 1)
Fitland: Vic, Medewerker Bediening Second Level
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

8. Waar?: Tweede verdieping
Wat?: Leerwerkbedrijf CV Fitland/ROC Leiden Restaurant Second Level
Wie?: ROC Leiden: Kevin en Quincy, Zelftstandig werkend kok (studenten Zelfstandig werkend kok niveau 3, leerjaar 1)
Fitland: Stef, Zelfstandig werkend kok Second Level
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

9. Waar?: Tweede verdieping
Wat?: Leerafdeling Fitland Second Level Patisserie
Wie?: ROC Leiden: Medewerkers Patisserie (studenten Patisserie)
Fitland/ROC Leiden: Danny, Leidinggevende Patisserie
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

10. Waar?: Vijfde verdieping
Wat?: Leerafdeling CV Fitland/ROC Leiden Productiekeuken
Wie?: ROC Leiden: Medewerkers Productiekeuken (studenten leerjaar 1)
ROC Leiden: Peter, begeleidend docent Productiekeuken
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

11. Waar?: Tiende verdieping
Wat?: Leerwerkbedrijf Hampshire Hotel Fitland
Wie?: ROC Leiden: Patrick, Medewerker Housekeeping (student Middelbare Hotelschool, leerjaar 1)
Fitland: Lilianne, Room Attendant
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

12. Waar?: Twaalfde verdieping
Wat?: Leerwerkbedrijf Fitland Restaurant Top Level en Wellness Restaurant
Wie?: ROC Leiden: Pien en Daan, Medewerker Bediening (studenten Middelbare Hotelschool, leerjaar 1)
Fitland: Montana, Supervisor Top Level
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

13. Waar?: Twaalfde verdieping
Wat?: Leerwerkbedrijf Fitland Restaurant Top Level en Wellness Restaurant
Wie?: ROC Leiden: Maxime, Zelfstandig werkend kok (student Zelfstandig werkend kok niveau 3, leerjaar 2)
Fitland: Paul, Sous-chef Top Level
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

14. Co-makership,
de inspirators:
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

15. Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

16. Erica Aalsma ,
De Omgekeerde Leerweg (2011)
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

17. Co-makership,
de makers:
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

18. Fitland XL Leiden:
• Henneke Nieboer: General Manager Fitland XL Leiden
• Arnold Schreij: F&B manager Fitland XL Leiden
• Medewerkers Fitland Banqueting, Restaurant Second Level, Restaurant Top Level, Wellness restaurant, Fitland Housekeeping
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

19. ROC Leiden:
• Marjan van Dongen: Directeur Onderwijs
• Marc Schoorel: Manager Onderwijs Food Design, Hospitality & Service
• Michel Jehee: Beleidsmedewerker Dienst Onderwijs en Kwaliteitszorg
• Onderwijsteams Food Design en Hospitality & Service
• Tweede- en derdejaars studenten Middelbare Hotelschool: leidinggevend in Mensa, Foodstore en Personeelszaken
FOTO
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

20. ROC Leiden:
De karrentrekkers van Food Design en Hospitality & Service:
bb Hospitality & Service: gastheerschap
Food Design: gastronomie
Food Design: patisserie
Hospitality & Service: coaching
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

21. Co-makership,
de theoretische
modellen:
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

22. Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015
Co-makership
Leids
Onderwijs-
model
(ROC Leiden,
2011)
Omgekeerde
Leerweg
(Aalsma, 2011)
Ruggengraat-
model
(Aalsma, 2010)
Hybride
leeromgevingen
(ECBO, 2012)
Leids model
Werkplekleren
(Jehee e.a.,
2008)
4C-ID model
(van
Merriënboer,
2002)

23. Co-makership,
de praktijk:
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

24. Werkend leren Kok: de carroussel
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015
Kok
Productie-
keuken
Kok
Mensa
Kok
Second
Level
Kok
Top Level
Kok
Nieuwe
Energie

25. Werkend leren Middelbare Hotelschool: de carroussel
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015
Medewerker
Mensa
Medewerker
Bediening
Second Level,
Top Level,
Wellness
Medewerker
House-
keeping
Medewerker
Foodstore
Medewerker
Banqueting

26. Co-makership,
de wederkerigheid
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

27. Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015
Feedback op
assessment-
instrument
Training coaching
studenten voor
medewerkersBedrijf:
bedrijfmatige
leeromgevingen
Onderwijs:
theorie en
basisvaardigheden

28. Co-makership,
vijf vormen:
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

29. Vijf vormen van co-makership (ECBO, 2012)
• De school in het bedrijf
(bijv. ROC Leiden in Nieuwe Energie, Leiden en De Baak, Noordwijk)
• Een nieuwe entiteit
(bijv. CV Fitland XL/ROC Leiden CS Mensa)
• Het bedrijf in de school
(bijv. Fitland XL Restaurant Top Level in ROC Leiden CS)
• Tijdelijke samenwerking tussen school en bedrijf
(bijv. ROC Leiden en Kwik Events tijdens Leiden Culinair)
• Samenwerking tussen school en intermediair
(bijv. kenniscentrum)
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

30. Jouw co-makership:
• Welke leerwerkervaringen zoek je voor je studenten?
• Welke bedrijfsmatige leeromgeving zoek je of kan je leveren?
• Welke vorm(en) van co-makership zou je aan willen gaan?
• Welke diversiteit aan leerwerkervaringen zou je je studenten willen
aanbieden?
• Welke opleidingen en/of leerjaren zou je samen willen laten werken en
leren?
• Wie zijn vanuit je opleiding/team/domein/bedrijf je co-makers?
• Welke mogelijkheden en/of belemmeringen zie je?
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015

31. Verder lezen, kijken en luisteren?
Over co-makership:
• Smulders, H., Hoeve, A., & van der Meer, M. (2012). Co-makership: Duurzame vormen van samenwerking
onderwijs-bedrijfsleven. Den Bosch/Utrecht: Expertisecentrum
Over hybride leeromgevingen:
• Hybride leeromgevingen (Het Platform Beroepsonderwijs, 2014):
https://www.youtube.com/watch?v=Filwz-iFRn0
• Hybride leeromgevingen in het beroepsonderwijs (Explanimation (ECBO, 2013)):
https://www.youtube.com/watch?v=81pZIi0CmRY
• Huisman, J. e. (2010). Leren in hybride leeromgevingen in het beroepsonderwijs.
• Zitter, I. H. (2012). Hybride leeromgevingen: Het verweven van leer- en werkprocessen. Den Bosch/Utrecht:
Expertisecentrum Beroepsonderwijs (ECBO).
Over werkplekleren:
• Aalsma, E. (2011). De Omgekeerde Leerweg: een nieuw perspectief voor het beroepsonderwijs. Delft: Eburon.
• Poortman, C., & Visser, K. (2009). Leren door werk. De match tussen deelnemer en werkplek. Den Bosch/Utrecht:
Expertisecentrum Beroepsonderwijs (ECBO).
Arnold Schreij (Fitland), Marianne Wildeman (ROC Leiden)
Onderwijsconferentie ROC Leiden 2015