SlideShare a Scribd company logo
1 of 8
Eta ilargirik ez balego?
1. Non demontre dago? Ilargia lurraren satelitea da, ez du berezko argirik, baizik eta eguzkitik jasotzen duena islatzen du. Lurran ez bezala, ez du ez urik, ez atmosferarik. Lurrak bezalaxe, bi mugimendu ditu; errotazioa, bere buruari birak eta translazioa, Lurraren inguruan bira. Ilargiaren lau fase bereizten dira: ilbetea, osorik ikusten dugunean;   ilbehera, gero eta txikiagoa   ikusten dugunean,;  ilberria, desagertu arte eta ilgora, prozesua berriz hasten denean. Fase guztiak 28 eguneko epean gertatzen dira, hau da, ilargiaren translazio-mugimendua irauten duena. Duela 4.500 milioi urte, Marteren tamainako gorputz batek Lurra jo zuen, eta askatu ziren pusketetatik sortu zen Ilargia. Ez da ohikoena sateliteak planeten pusketetatik sortzea. Izan ere, gure eguzki-sisteman aurkitu dituzten 165 sateliteetatik, Ilargia da modu horretan garatutako satelite bakarra. Eta, zientzialarien kalkuluen arabera, unibertso osoko planeta-sistemen % 5-10ek besterik ez du era horretan jaiotako sateliteren bat.
[object Object],[object Object]
Mareak lehen kaltetuak dira. Izan ere, Ilargiak Lurrean dituen eragin nabarmenetarikoak itsasgorak eta itsasbeherak dira. Eta Ilargirik ez balego, marearik ere ez litzateke egongo? Bada bai, egongo lirateke, baina beste era batekoak. Mareak bi gorputzen Lurra eta Ilargia arteko grabitate-indarra distantziarekin gutxitu egiten delako  gertatzen dira. Grabitatea materia osatzen duten elementuen arteko  erakarpen-indar unibertsala da. Grabitateak gertuko objektuei urrunekoei  baino tira gehiago egiten die, horregatik Ilargitik gertuen dauden itsasoek  gorago egiten dute.  1897an George Darwin-ek Charles-en semeak, esan zuen urtero ilargia  zentimetro bat urrunago dagoela esan zuen ilargira joan zenean. Ez  Lurrak eta ez Ilargiak errotazio-mugimendurik ez balute eta Eguzkiak mareen eraginik ez balu, ozeanoaren itsasgoretariko bat Ilargiaren  eta Lurraren artean egongo litzateke; bestea, aldiz, Ilargiaren  kontrara dagoen Lurreko aldean.  Ilargitik gertuen dagoen itsasgora gerturatzen saiatzen da; urrutien dagoena, berriz, urruntzen.. 2. Lurra
[object Object],[object Object],[object Object]
[object Object],[object Object],[object Object]
[object Object]
3. Ilargian bizi Urte batzuk barru, Eguzkiaren argia jaso ahal izango da eta eguzki sorgailuen energiaz baliatuta eraikinak egingo dira. Lurrerako bistak izango al dituzte eraikin horiek? NASAren aurreikuspenen arabera, estazio espazial hau 2024 urterako bukatuta egongo da. Ordurako, haraino iritsi ahal izango gara  Hummer  baten laguntzarekin.

More Related Content

What's hot (20)

Lurra
LurraLurra
Lurra
 
Galaxiak
GalaxiakGalaxiak
Galaxiak
 
Eguzki sistema
Eguzki sistemaEguzki sistema
Eguzki sistema
 
Neptuno
Neptuno Neptuno
Neptuno
 
Jupiter
JupiterJupiter
Jupiter
 
Eguzki sistema
Eguzki sistemaEguzki sistema
Eguzki sistema
 
Eguzki sistema eta lurra
Eguzki sistema eta lurraEguzki sistema eta lurra
Eguzki sistema eta lurra
 
Merkurio
MerkurioMerkurio
Merkurio
 
Natur power ibai
Natur power ibaiNatur power ibai
Natur power ibai
 
0 lurra
0 lurra0 lurra
0 lurra
 
0 unibertsoa-orokorra
0 unibertsoa-orokorra0 unibertsoa-orokorra
0 unibertsoa-orokorra
 
Urano
UranoUrano
Urano
 
Ner1
Ner1Ner1
Ner1
 
Manex unibertsoa 15_16
Manex unibertsoa 15_16Manex unibertsoa 15_16
Manex unibertsoa 15_16
 
09 mario unibertsoa
09 mario unibertsoa 09 mario unibertsoa
09 mario unibertsoa
 
10 ohiane unibertsoa
10 ohiane unibertsoa10 ohiane unibertsoa
10 ohiane unibertsoa
 
12 izaro unibertsoa 2015 16
12 izaro unibertsoa 2015 1612 izaro unibertsoa 2015 16
12 izaro unibertsoa 2015 16
 
Unibertsoa unai
Unibertsoa  unaiUnibertsoa  unai
Unibertsoa unai
 
Eguzki-sistema
Eguzki-sistemaEguzki-sistema
Eguzki-sistema
 
04 nahikari unibertsoa 2015 16
04 nahikari unibertsoa 2015 1604 nahikari unibertsoa 2015 16
04 nahikari unibertsoa 2015 16
 

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

63_viznoli2proba_txanti kar2c.ppt
63_viznoli2proba_txanti kar2c.ppt63_viznoli2proba_txanti kar2c.ppt
63_viznoli2proba_txanti kar2c.ppt
 
176_korrika.ppt
176_korrika.ppt176_korrika.ppt
176_korrika.ppt
 
171_eskursioa.pdf
171_eskursioa.pdf171_eskursioa.pdf
171_eskursioa.pdf
 
150_suaren istoria2s.ppt
150_suaren istoria2s.ppt150_suaren istoria2s.ppt
150_suaren istoria2s.ppt
 
69_rubenleire.ppt
69_rubenleire.ppt69_rubenleire.ppt
69_rubenleire.ppt
 
Amortissement (bac)
Amortissement (bac)Amortissement (bac)
Amortissement (bac)
 
59_2-a.ppt
59_2-a.ppt59_2-a.ppt
59_2-a.ppt
 
199_irati eta anastasia (ilargia)).ppt
199_irati eta anastasia (ilargia)).ppt199_irati eta anastasia (ilargia)).ppt
199_irati eta anastasia (ilargia)).ppt
 
224_ozpinezko kohete-jaurtigailua.ppt
224_ozpinezko kohete-jaurtigailua.ppt224_ozpinezko kohete-jaurtigailua.ppt
224_ozpinezko kohete-jaurtigailua.ppt
 
152_olaberriako erreka.ppt
152_olaberriako erreka.ppt152_olaberriako erreka.ppt
152_olaberriako erreka.ppt
 
260_txus2d_jaia.doc
260_txus2d_jaia.doc260_txus2d_jaia.doc
260_txus2d_jaia.doc
 
239_2a aurkezteko.ppt
239_2a aurkezteko.ppt239_2a aurkezteko.ppt
239_2a aurkezteko.ppt
 
661_money.ppt
661_money.ppt661_money.ppt
661_money.ppt
 
637_golden retrievea.ppt
637_golden retrievea.ppt637_golden retrievea.ppt
637_golden retrievea.ppt
 
211_azkue 2009.doc
211_azkue 2009.doc211_azkue 2009.doc
211_azkue 2009.doc
 
170_lautadako patateroak 1.proba.pps
170_lautadako patateroak 1.proba.pps170_lautadako patateroak 1.proba.pps
170_lautadako patateroak 1.proba.pps
 
116_zernola4froga1s.ppt
116_zernola4froga1s.ppt116_zernola4froga1s.ppt
116_zernola4froga1s.ppt
 
69_zernolasanfermin2b_3proba.ppt
69_zernolasanfermin2b_3proba.ppt69_zernolasanfermin2b_3proba.ppt
69_zernolasanfermin2b_3proba.ppt
 
173_labiaga ikastola.ppt
173_labiaga ikastola.ppt173_labiaga ikastola.ppt
173_labiaga ikastola.ppt
 
503_granadako alhambra eta matematikak.ppt
503_granadako alhambra eta matematikak.ppt503_granadako alhambra eta matematikak.ppt
503_granadako alhambra eta matematikak.ppt
 

Similar to 215_zernola osoa.ppt

221_ilargia definitiboa 2.pps
221_ilargia definitiboa 2.pps221_ilargia definitiboa 2.pps
221_ilargia definitiboa 2.ppsElhuyarOlinpiada
 
202_1.froga axular lizeoa 0809.ppt
202_1.froga axular lizeoa 0809.ppt202_1.froga axular lizeoa 0809.ppt
202_1.froga axular lizeoa 0809.pptElhuyarOlinpiada
 
Amamalur (Lehen hezkuntza / Izar-eskola / Pamplonetario)
Amamalur (Lehen hezkuntza / Izar-eskola / Pamplonetario)Amamalur (Lehen hezkuntza / Izar-eskola / Pamplonetario)
Amamalur (Lehen hezkuntza / Izar-eskola / Pamplonetario)Planetario de Pamplona
 
08 uxue espazioa
08 uxue espazioa 08 uxue espazioa
08 uxue espazioa 3ZIKLO
 
1. unibertsoa eta lurra
1. unibertsoa eta lurra1. unibertsoa eta lurra
1. unibertsoa eta lurraMargaGutierrez
 
Lurra natur iraide f
Lurra   natur iraide fLurra   natur iraide f
Lurra natur iraide fAingeruzeani
 
Eboluzioa (Derrigorrezko Bigarren hezkuntza / Batxilergoa / Izar-eskola / Pam...
Eboluzioa (Derrigorrezko Bigarren hezkuntza / Batxilergoa / Izar-eskola / Pam...Eboluzioa (Derrigorrezko Bigarren hezkuntza / Batxilergoa / Izar-eskola / Pam...
Eboluzioa (Derrigorrezko Bigarren hezkuntza / Batxilergoa / Izar-eskola / Pam...Planetario de Pamplona
 
LURRA ETA UNIBERTSOA
LURRA ETA UNIBERTSOALURRA ETA UNIBERTSOA
LURRA ETA UNIBERTSOAaltzagakoak
 
01 june uniberttsoa 2015 16
01 june uniberttsoa 2015 1601 june uniberttsoa 2015 16
01 june uniberttsoa 2015 163ZIKLO
 
LURRA ETA UNIBERTSOA
LURRA ETA UNIBERTSOALURRA ETA UNIBERTSOA
LURRA ETA UNIBERTSOAaltzagakoak
 

Similar to 215_zernola osoa.ppt (20)

208_portada.doc
208_portada.doc208_portada.doc
208_portada.doc
 
196_zernola jijiji.ppt
196_zernola jijiji.ppt196_zernola jijiji.ppt
196_zernola jijiji.ppt
 
221_ilargia definitiboa 2.pps
221_ilargia definitiboa 2.pps221_ilargia definitiboa 2.pps
221_ilargia definitiboa 2.pps
 
202_1.froga axular lizeoa 0809.ppt
202_1.froga axular lizeoa 0809.ppt202_1.froga axular lizeoa 0809.ppt
202_1.froga axular lizeoa 0809.ppt
 
Amamalur (Lehen hezkuntza / Izar-eskola / Pamplonetario)
Amamalur (Lehen hezkuntza / Izar-eskola / Pamplonetario)Amamalur (Lehen hezkuntza / Izar-eskola / Pamplonetario)
Amamalur (Lehen hezkuntza / Izar-eskola / Pamplonetario)
 
216_zernola.odp
216_zernola.odp216_zernola.odp
216_zernola.odp
 
08 uxue espazioa
08 uxue espazioa 08 uxue espazioa
08 uxue espazioa
 
1. unibertsoa eta lurra
1. unibertsoa eta lurra1. unibertsoa eta lurra
1. unibertsoa eta lurra
 
Eguzki sistema
Eguzki sistemaEguzki sistema
Eguzki sistema
 
Unibertsoa
Unibertsoa Unibertsoa
Unibertsoa
 
Lurra natur iraide f
Lurra   natur iraide fLurra   natur iraide f
Lurra natur iraide f
 
Eboluzioa (Derrigorrezko Bigarren hezkuntza / Batxilergoa / Izar-eskola / Pam...
Eboluzioa (Derrigorrezko Bigarren hezkuntza / Batxilergoa / Izar-eskola / Pam...Eboluzioa (Derrigorrezko Bigarren hezkuntza / Batxilergoa / Izar-eskola / Pam...
Eboluzioa (Derrigorrezko Bigarren hezkuntza / Batxilergoa / Izar-eskola / Pam...
 
Ingurune
InguruneIngurune
Ingurune
 
LURRA ETA UNIBERTSOA
LURRA ETA UNIBERTSOALURRA ETA UNIBERTSOA
LURRA ETA UNIBERTSOA
 
01 june uniberttsoa 2015 16
01 june uniberttsoa 2015 1601 june uniberttsoa 2015 16
01 june uniberttsoa 2015 16
 
LURRA ETA UNIBERTSOA
LURRA ETA UNIBERTSOALURRA ETA UNIBERTSOA
LURRA ETA UNIBERTSOA
 
Unibertsoa
UnibertsoaUnibertsoa
Unibertsoa
 
Unibertsoa ibon
Unibertsoa ibonUnibertsoa ibon
Unibertsoa ibon
 
Unibertsoa
UnibertsoaUnibertsoa
Unibertsoa
 
Unibertsoa
UnibertsoaUnibertsoa
Unibertsoa
 

More from ElhuyarOlinpiada

More from ElhuyarOlinpiada (20)

990_basoen garrantzia.ppt
990_basoen garrantzia.ppt990_basoen garrantzia.ppt
990_basoen garrantzia.ppt
 
941_umea.doc
941_umea.doc941_umea.doc
941_umea.doc
 
932_zientzia.doc
932_zientzia.doc932_zientzia.doc
932_zientzia.doc
 
912_doc1.doc
912_doc1.doc912_doc1.doc
912_doc1.doc
 
885_energia motak.ppt
885_energia motak.ppt885_energia motak.ppt
885_energia motak.ppt
 
861_triangulo de penrose.pdf
861_triangulo de penrose.pdf861_triangulo de penrose.pdf
861_triangulo de penrose.pdf
 
860_euskal dantzak.ppt
860_euskal dantzak.ppt860_euskal dantzak.ppt
860_euskal dantzak.ppt
 
833_nuevos_dibujos_de_j.breaver.pps
833_nuevos_dibujos_de_j.breaver.pps833_nuevos_dibujos_de_j.breaver.pps
833_nuevos_dibujos_de_j.breaver.pps
 
832_musika motak[1].ppt
832_musika motak[1].ppt832_musika motak[1].ppt
832_musika motak[1].ppt
 
830_aurkezpena1.ppt
830_aurkezpena1.ppt830_aurkezpena1.ppt
830_aurkezpena1.ppt
 
827_itsaso_koala.ppt
827_itsaso_koala.ppt827_itsaso_koala.ppt
827_itsaso_koala.ppt
 
826_tipo_de_tortugas.doc
826_tipo_de_tortugas.doc826_tipo_de_tortugas.doc
826_tipo_de_tortugas.doc
 
825_hartz_arrea.ppt
825_hartz_arrea.ppt825_hartz_arrea.ppt
825_hartz_arrea.ppt
 
824_tutanjamon.doc
824_tutanjamon.doc824_tutanjamon.doc
824_tutanjamon.doc
 
823_iritziak_dbh1.ppt
823_iritziak_dbh1.ppt823_iritziak_dbh1.ppt
823_iritziak_dbh1.ppt
 
823_dbh1_irakurzaletsuna_bultzatuz.ppt
823_dbh1_irakurzaletsuna_bultzatuz.ppt823_dbh1_irakurzaletsuna_bultzatuz.ppt
823_dbh1_irakurzaletsuna_bultzatuz.ppt
 
822_prozedurak..doc.doc
822_prozedurak..doc.doc822_prozedurak..doc.doc
822_prozedurak..doc.doc
 
778_jesus_obreroko_jaiak[1] zuzenduta.ppt
778_jesus_obreroko_jaiak[1] zuzenduta.ppt778_jesus_obreroko_jaiak[1] zuzenduta.ppt
778_jesus_obreroko_jaiak[1] zuzenduta.ppt
 
749_arparen atalak(irudia).doc
749_arparen atalak(irudia).doc749_arparen atalak(irudia).doc
749_arparen atalak(irudia).doc
 
742_emakume taldearentzako gutuna.doc
742_emakume taldearentzako gutuna.doc742_emakume taldearentzako gutuna.doc
742_emakume taldearentzako gutuna.doc
 

215_zernola osoa.ppt

  • 2. 1. Non demontre dago? Ilargia lurraren satelitea da, ez du berezko argirik, baizik eta eguzkitik jasotzen duena islatzen du. Lurran ez bezala, ez du ez urik, ez atmosferarik. Lurrak bezalaxe, bi mugimendu ditu; errotazioa, bere buruari birak eta translazioa, Lurraren inguruan bira. Ilargiaren lau fase bereizten dira: ilbetea, osorik ikusten dugunean; ilbehera, gero eta txikiagoa ikusten dugunean,; ilberria, desagertu arte eta ilgora, prozesua berriz hasten denean. Fase guztiak 28 eguneko epean gertatzen dira, hau da, ilargiaren translazio-mugimendua irauten duena. Duela 4.500 milioi urte, Marteren tamainako gorputz batek Lurra jo zuen, eta askatu ziren pusketetatik sortu zen Ilargia. Ez da ohikoena sateliteak planeten pusketetatik sortzea. Izan ere, gure eguzki-sisteman aurkitu dituzten 165 sateliteetatik, Ilargia da modu horretan garatutako satelite bakarra. Eta, zientzialarien kalkuluen arabera, unibertso osoko planeta-sistemen % 5-10ek besterik ez du era horretan jaiotako sateliteren bat.
  • 3.
  • 4. Mareak lehen kaltetuak dira. Izan ere, Ilargiak Lurrean dituen eragin nabarmenetarikoak itsasgorak eta itsasbeherak dira. Eta Ilargirik ez balego, marearik ere ez litzateke egongo? Bada bai, egongo lirateke, baina beste era batekoak. Mareak bi gorputzen Lurra eta Ilargia arteko grabitate-indarra distantziarekin gutxitu egiten delako gertatzen dira. Grabitatea materia osatzen duten elementuen arteko erakarpen-indar unibertsala da. Grabitateak gertuko objektuei urrunekoei baino tira gehiago egiten die, horregatik Ilargitik gertuen dauden itsasoek gorago egiten dute. 1897an George Darwin-ek Charles-en semeak, esan zuen urtero ilargia zentimetro bat urrunago dagoela esan zuen ilargira joan zenean. Ez Lurrak eta ez Ilargiak errotazio-mugimendurik ez balute eta Eguzkiak mareen eraginik ez balu, ozeanoaren itsasgoretariko bat Ilargiaren eta Lurraren artean egongo litzateke; bestea, aldiz, Ilargiaren kontrara dagoen Lurreko aldean. Ilargitik gertuen dagoen itsasgora gerturatzen saiatzen da; urrutien dagoena, berriz, urruntzen.. 2. Lurra
  • 5.
  • 6.
  • 7.
  • 8. 3. Ilargian bizi Urte batzuk barru, Eguzkiaren argia jaso ahal izango da eta eguzki sorgailuen energiaz baliatuta eraikinak egingo dira. Lurrerako bistak izango al dituzte eraikin horiek? NASAren aurreikuspenen arabera, estazio espazial hau 2024 urterako bukatuta egongo da. Ordurako, haraino iritsi ahal izango gara Hummer baten laguntzarekin.