Presentation at NAC 2016 Credits: ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช

1. ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
1

2. แนวโน้มโลก แนวโน้มเทคโนโลยี
และความท้าทายต่อประเทศไทย

3. แนวโน้มความเปลี่ยนแปลงระดับโลก (Megatrends)
• การย้ายถิ่นฐานสู่เมือง (Urbanization)
• ความเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ (Climate Change)
• การแก่งแย่งทรัพยากร แร่ธาตุ น้ามัน ... น้าสะอาด
• การพลิกผันของอุตสาหกรรมและการค้า
• สังคมสูงวัย
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
3

4. การย้ายถิ่นฐานสู่เมือง (Urbanization)
• ตั้งแต่เมื่อใหร่ ?
• มากแค่ไหน ?
• มีผลกระทบอะไรบ้าง?
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
4
0
10,000,000
20,000,000
30,000,000
40,000,000
50,000,000
60,000,000
70,000,000
80,000,000
1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2016
Population
Urban Population

5. การย้ายถิ่นฐานสู่เมือง (Urbanization)
• ตั้งแต่เมื่อใหร่ ?
• มากแค่ไหน ?
• มีผลกระทบอะไรบ้าง?
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
5
0.0%
10.0%
20.0%
30.0%
40.0%
50.0%
60.0%
1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015 2016
สัดส่วนประชากรเมืองของไทย

6. 6
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม

7. 7
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
โครงสร้างพื้นฐาน

8. 8
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
ประเทศผู้มีอิทธิพล
ทางเศรษฐกิจเปลี่ยนขั้ว
ชนชั้นกลางในสังคมต่างๆ
เพิ่มขึ้น

9. 9
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
Life Style ของคนเปลี่ยนไป

10. ความเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ (Climate Change)
• ภัยพิบัติที่รุนแรงขึ้น ถี่ขึ้น
• สิ่งมีชีวิตปรับตัวต่อความเปลี่ยนแปลงไม่ทัน –
กระทบต่อผลผลิตเกษตร ประมง และสัตว์ป่ า
• โรคอุบัติใหม่ อุบัติซ้า
• ขาดน้าสะอาด
• ระดับน้าทะเลสูงขึ้น
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
10

11. ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
11

12. 12
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
ความเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ
อาจนาไปสู่
การแก่งแย่งทรัพยากร
แร่ธาตุ น้ามัน ... น้าสะอาด

13. การแก่งแย่งทรัพยากร แร่ธาตุ น้ามัน ... น้าสะอาด
• Water-Food-Energy Nexus
• ความเหลื่อมล้า
• สงครามใหม่?
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
13

14. 14
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.

15. 15
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.

16. การพลิกผันของ
อุตสาหกรรมและ
การค้า
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
16

17. 17
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
เครื่องจักร - หุ่นยนต์

18. การพลิกผันของ
อุตสาหกรรมและ
การค้า
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
18

19. 19
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
การพลิกผันของ
อุตสาหกรรมและ
การค้า

20. สังคมสูงวัย
• สุขภาพคนดีขึ้น คนอายุยืนขึ้น
• คนรุ่นใหม่ ไม่พึงประสงค์จะมีลูก และแยกออกจากครอบครัวเดิม
• ผู้สูงอายุไม่มีคนดูแล เหงา ไม่มีหลานจะให้เลี้ยง
• การขาดแคลนกาลังคนในอนาคต
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
20

21. 21
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.

22. New Normal
ของที่เคยไม่ธรรมดา จะกลายเป็นธรรมดา

23. คิดกันเล่นๆ New Normal ระดับโลก
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
23
ข้อสังเกต สมัยก่อน อีกไม่นานเราจะชินกับ...
โทรศัพท์ ใช้สาย ไร้สาย
โทรทัศน์ รับจากอากาศ รับจากสายเคเบิล
การจ่ายเงิน เงินสด เช็ค ... บัตรเครดิต โทรศัพท์มือถือ
ช็อปปิ้ง เข้าร้าน เข้าห้าง เข้าเว็บ
การถ่ายภาพ ใช้ฟิล์ม ล้างฟิล์ม อัดรูป ดิจิทัล ถ่ายบ่อยๆ แชร์ถี่ๆ
การเขียนจดหมาย บนกระดาษ ส่งไปรษณีย์ Email…instant messages

24. คิดกันเล่นๆ
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
24
ข้อสังเกต 20-40 ปีก่อน ปัจจุบัน อีก 10 ปีข้างหน้า
Growth ของ ญี่ปุ่น สูงมากเมื่อ 40 ปีก่อน ต่า ต่า
Growth ของ จีน ต่า สูงมาก ในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา ปานกลาง
Growth ของ
อินเดีย
ต่า ปานกลาง สูง
Growth ของ เอเซีย ต่า ปานกลาง สูง
ศูนย์การเงินของโลก สหรัฐ (ยุโรป ญี่ปุ่น) สหรัฐ ??

25. คิดกันเล่นๆ สาหรับคนไทย
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
25
ข้อสังเกต 20-40 ปีก่อน ปัจจุบัน อีก 10 ปีข้างหน้า
การทุจริตขนาดใหญ่ กินกระจาย จ่ายกระจาย กินกระจุก จ่ายกระจาย ขึ้นอยู่กับผลการปฏิรูป
ราคาSoba ในญี่ปุ่น ชามละ 420 เยน ชามละ 420 เยน น่าจะไม่ขึ้นมาก
ราคาก๋วยเตี๋ยวใน
ไทย
ชามละ 7 บาท ชามละ 35 บาท คงขึ้นต่อไปอีก
% ประชากรในเมือง 13.4% 51.1% 70%
เจ้าของที่ดินใน
ชนบท
เกษตรกรไทย นายทุนไทย+ต่างชาติเป็นส่วนใหญ่ เกษตรกรส่วนน้อย มีที่ทากิน
ของตัวเอง
ขนาดครอบครัวไทย ใหญ่ อยู่รวมกันหลายรุ่น เล็กลง แยกกันอยู่
น้าดื่ม น้าฝน หรือน้าประปาต้ม น้าประปากรอง ซื้อเป็นขวด ??

26. 26
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.

27. ความท้าทายต่อประเทศไทย
• 11 กลุ่มของการปฏิรูปประเทศไทย ตามรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวฯ พ.ศ. ๒๕๕๗
• มาตรา ๒๗ ให้มีสภาปฏิรูปแห่งชาติมีหน้าที่ศึกษาและเสนอแนะเพื่อให้เกิดการปฏิรูปในด้านต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
(๑) การเมือง
(๒) การบริหารราชการแผ่นดิน
(๓) กฎหมายและกระบวนการยุติธรรม
(๔) การปกครองท้องถิ่น
(๕) การศึกษา
(๖) เศรษฐกิจ
(๗) พลังงาน
(๘) สาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม
(๙) สื่อสารมวลชน
(๑๐) สังคม
(๑๑) อื่น ๆ
• สปท. เพิ่ม กลุ่มพิเศษ คือ เรื่องการปราบปรามทุจริตคอรัปชั่น
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
27

28. 28
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.

29. ความท้าทายระดับโลก – Sustainable Development Goals
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
29

30. วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม กับการกาหนดอนาคตของประเทศ
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
30
ความไม่แน่นอนในอนาคตของประเทศ
การบริหารจัดการทรัพยากรและ
ภาวะโลกร้อน
พัฒนาการของเมือง หรือการปรับ
โครงสร้างประชากรไทย
ทักษะและความรู้ของคนในชาติเพื่อ
รองรับเศรษฐกิจรูปแบบใหม่
ความเหลื่อมล้า รวมถึงทิศทางการ
พัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
ความท้าทายของประเทศ
Emerging disease, Pollutions,
Sustainable Product etc.
Smart City, Employment,
Water Management,
Nutrition, Medธech etc.
eLearning, Life-long Learning,
Individualized Education,
Data Science, Collective
Intelligence etc.
New Biz Model, Industry 4.0,
เกษตรบริการ etc.
บทบาทของวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี
และ นวัตกรรม
บทบาทของวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี
และ นวัตกรรม

31. ขอบคุณ
ติดต่อได้ที่
president@nstda.or.th
ฝ่ายวิจัยนโยบาย สวทช.
31