1. Εθνικοί Ευεργέτες
Με το όνομα αυτό είναι γνωστοί οι πλούσιοι
Έλληνες οι οποίοι, από την Άλωση της
Κωνσταντινούπολης και μετά, δαπάνησαν
χρήματα για κοινωφελείς σκοπούς, συμβάλλοντας
έτσι σημαντικά στην πνευματική ανάπτυξη και
στην κοινωνική πρόοδο του αναγεννημένου
ελληνικού έθνους.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

2. Διαχρονικά από την ίδρυση του Ελληνικού
Κράτους οι Εθνικοί μας Ευεργέτες άφησαν πίσω
τους ιστορικά κτίρια και μνημεία που αποτελούν
σήμερα μέρος της καθημερινότητας μας.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

3. Άς παρουσιάζουμε μερικούς από τους
σπουδαίους Έλληνες ευεργέτες που
συνέδεσαν το όνομα τους με σπουδαίες
κινήσεις αληθινού πατριωτισμού.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

4. 1.ΑΒΕΡΩΦ Γεώργιος (Μέτσοβο 1815,
Αλεξάνδρεια 1899). Ο πρύτανης των
νεοτέρων εθνικών ευεργετών.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

5. Στο Μέτσοβο, ανήγειρε
μεγαλόπρεπο σχολείο.
Στην ελληνική παροικία της
Αλεξάνδρειας ιδρύει Σχολή
Βιοτεχνίας, γυμνάσιο,
παρθεναγωγείο, τα οποία και
επιδοτεί.
Ναυπηγεί το θωρηκτό
«Αβέρωφ» ,που αποτελεί ένα
σημαντικό κομμάτι της ιστορίας
του ελληνικού Πολεμικού
Ναυτικού.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

6. Χρηματοδοτεί την
αποπεράτωση του Εθνικού
Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Κτίζει τη Στρατιωτική Σχολή
Ευελπίδων.
Aναμορφώνει το
Παναθηναϊκό Στάδιο.
Ιδρύει τις φυλακές Αβέρωφ
(εκεί που είναι σήμερα ο
‘Αρειος Πάγος).
Κατά την πτώχευση του Χαρ.
Τρικούπη το 1893 δώρισε στο
ελληνικό κράτος 70.000 λίρες.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

7. 2. ΑΡΣΑΚΗΣ Απόστολος (Πρεμετή 1792-
Βουκουρέστι 1874).
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

8. Ίδρυσε το Αρσάκειο στην
Αθήνα - οδός Πανεπιστημίου-
και το 1836 τη
Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία.
Διέθεσε χρηματικά ποσά
για υποτροφίες διδασκάλων.
 Ίδρυσε, εκτός των άλλων,
φερώνυμο σχολείο στη
γενέτειρά του.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

9. ΔΟΜΠΟΛΛΗΣ Ιωάννης, από το Δεσποτικό των Ιωαννίνων,
γεννήθηκε στην Πετρούπολη το 1769, όπου και πέθανε εκεί
το 1850. Ίδρυσε το Πανεπιστήμιο Αθηνών και επί αρκετά
χρόνια διέθετε χρήματα για τη συντήρησή του.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

10. ΖΑΠΠΑΙΟΙ -Ευάγγελος και Κωνσταντίνος.
Οι δύο αυτοί εξάδελφοι ανήγειραν το γνωστό Ζάππειο Μέγαρο,
στο ομώνυμο άλσος της Αθήνας.
Είναι εκθεσιακό κέντρο, όπου φιλοξενούνται τα περισσότερα
διεθνή συνέδρια, όπως της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

11. ΖΩΣΙΜΑΔΕΣ. Έξι (6) αδέλφια, οι:
Αναστάσιος, Ιωάννης, Ζώης, Μιχαήλ,
Θεοδόσιος, Νικόλαος, γιοι του Χατζή-
Παναγιώτη Ζωσιμά. Aπό το Γραμμένο των
Ιωαννίνων. Γεννήθηκαν στα Γιάννινα, ανάμεσα
στα 1754 και 1762.
Ολόκληρη την περιουσία τους.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

12. Μεγάλο μέρος της περιουσίας που απέκτησαν στη
Μόσχα και στο Λιβόρνο της Ιταλίας, τη διέθεσαν για
την ίδρυση ευαγών πνευματικών ιδρυμάτων, καθώς
και για την στήριξη αναξιοπαθούντων
συμπατριωτών τους.
 Τα πιο γνωστά ιδρύματά τους είναι :
Η Ζωσιμαία Σχολή,
Η Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία,
Η Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη, στα Ιωάννινα.
Ανεκτίμητη ήταν η συμβολή τους στο διαφωτισμό και
την εθνική αναγέννηση.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

13. ΡΙΖΑΡΗΔΕΣ, αδελφοί από το Μονοδέντρι των
Ιωαννίνων, Μάνθος και Γιώργος .
Με δωρεές τους ιδρύθηκε το 1844 η Ριζάρειος Εκκλησιαστική
Σχολή.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

14. Από τον ευρύ αυτόν κύκλο των Ελλήνων, που αξίζουν τον
τίτλο του εθνικού ευεργέτη , πρέπει επίσης να
μνημονευθούν ιδιαίτερα οι:
Ο Μανολάκης Καστοριανός, ανακαινιστής της
πατριαρχικής σχολής της Κωνσταντινούπολης (1661) και
ιδρυτής σχολείων στην Άρτα, στο Αιτωλικό, στην
Καστοριά και στη Χίο.
Οι ηπειρώτες Επιφάνιος Ηγούμενος, Εμμανουήλ
Γκιούμας, οι Μαρούτσηδες, ο Ζώης Καπλάνης.
Οι: Γεώργιος Σταύρου, Ανδρέας Συγγρός, Γεώργιος
Χατζηκώστας και Γεώργιος Δρομοκαΐτης (ίδρυση
νοσοκομείων και ορφανοτροφείων).
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

15. Είναι γνωστό ότι τα κτίρια και ο εξοπλισμός των σπουδαιότερων
εκπαιδευτικών και πνευματικών ιδρυμάτων της χώρας οφείλονται, κατά
μεγάλο μέρος, σε τέτοιου είδους χορηγίες:
Πανεπιστήμιο Αθηνών (δωρεά Δόμπολη, Τοσίτσα, Βερναρδάκη κ.ά.),
 Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (δωρεά Τοσίτσα, Στουρνάρα, Αβέρωφ),
Ακαδημία Αθηνών (δωρεά Σίνα),
 Πάντειος Σχολή Πολιτικών Επιστημών (δωρεά Πάντου)
,
 Βαρβάκειο (δωρεά Βαρβάκη),
 Μαράσλειος Παιδαγωγική Ακαδημία (δωρεά Μαρασλή),
 Ωδείο Αθηνών (δωρεά Αριστάρχη και Αβέρωφ),
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

16. Αστεροσκοπείο (δωρεά Σίνα),
 Εθνική Βιβλιοθήκη (δωρεά αδελφών Βαλλιάνων,)
 Γεννάδειος Βιβλιοθήκη (δωρεά Γενναδίου)
Δημοτικό θέατρο Αθηνών και μουσεία Ολυμπίας
και Δελφών
(δωρεά Συγγρού),
 Μουσείο Μπενάκη, Μπενάκειος Βιβλιοθήκη και
Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Κηφισιάς (δωρεά
Εμμανουήλ Μπενάκη)
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

17. Στους σύγχρονους ευεργέτες του Οικουμενικού
Πατριαρχείου ανήκει η οικογένεια Αγγελόπουλου. Ο Π.
Αγγελόπουλος, λόγω των μεγάλων προσφορών του,
ανακηρύχθηκε Μέγας Ευεργέτης.
 Άλλος ένας από τους σύγχρονους εθνικούς ευεργέτες
υπήρξε ο Αριστοτέλης Ωνάσης. Μετά τον θάνατό του και
σύμφωνα με τη διαθήκη του δημιουργήθηκε το ίδρυμα
Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης, το οποίο αναπτύσσει κοινωφελή
δραστηριότητα.
Επιπλέον το σύγχρονο «Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό
Κέντρο» είναι ένα από τα παραδείγματα της δράσης των
εθνικών ευεργετών, στη συγκεκριμένη περίπτωση του
Αριστοτέλη Ωνάση.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου

18. Σε όλη αυτή τη μακρά και κοπιώδη πορεία του Γένους
αναδείχτηκαν μεγάλοι και σπουδαίοι ευεργέτες που τα
ονόματά τους έχουν συνδεθεί στενά με την ιστορία της
νεότερης Ελλάδας.
Στη σύντομη αυτή απαρίθμηση δεν είναι δυνατό να μνημονευτούν
εκατοντάδες άλλοι ευεργέτες , ιδρυτές σχολείων και ευαγών
ιδρυμάτων με τοπική σημασία, τα οποία όμως όλα μαζί
σχηματίζουν ένα πυκνό δίκτυο μνημείων έκφρασης της αγάπης
προς τον ευρύτερο ελληνισμό, από την Κορυτσά έως την
Καππαδοκία και από την Τραπεζούντα έως την Κύπρο και την
Αίγυπτο.
Αλεξάνδρα Μιχαλοπούλου