Download to read offline
2.1. TIẾP CẬN NHIỄM TRÙNG TIỂU.pdf
- 1.
- 2. MỤC TIÊU 1. Phânbiệt NTTT và NTTD 2. Biết nguyên tắc xử trí (Xét nghiệm, điều trị ) 3. Biết cơ chế bệnh sinh 4. Biết các vấn đề tồn tại trong lĩnh vực này trên thế giới 2
- 3. Nhiễm trùngtiểu chiếm tỷ lệ 5% đến 20% ở trẻ từ 2 tháng đến 2 tuổi có biểu hiện sốt. 30% du khuẩn huyết -> nhiễm trùng huyết 3
- 4. 20% -50% có trào ngược bàng quang niệu quản 10% - 20% di chứng sẹo thận 10% - 30% di chứng tăng huyết áp. 30% suy thận mạn do sẹo thận 4
- 5. Còn nhiềubàn cãi trong cách xử trí Còn nhiều hướng nghiên cứu trong bệnh sinh 5
- 6.
- 7. SINH LÍ BỆNH ĐƯỜNGVÀO Ngược dòng Đường máu Không phải ai cũng bị NTT Điều kien vi trùng Điều kiện kí chủ 7
- 8. VI TRÙNG Chủng “uropathogenic”(OKH serotypes) Vi trùng có khả năng dính vào niêm mạc nhờ P-fimbriae Lipopolysaccharide, hemolysine : làm tăng thể hiện với endotoxine của niêm mạc 8
- 9. KÍ CHỦ Hệtiết niệu hoàn chỉnh: cơ học , hóa học, chức năng cơ vòng Khởi phát đáp ứng miễn dịch ban đầu (innate immunity)-> viêm-> hủy mô…( gene) Đáp ứng bình thường -> vi trùng xâm nhập không phát triển được, hoặc mang trùng không triệu chứng (ABU) 9
- 10. Nhiễm trùngtiểu trên = viêm đài bể thận cấp: tình trạng viêm hệ niệu do vi trùng với đáp ứng viêm toàn thân và tổn thương nhu mô thận. 10
- 11. Nhiễm trùngtiểu dưới= viêm bàng quang : tình trạng viêm hệ niệu do vi trùng nhưng không có đáp ứng viêm toàn thân và không gây tổn thương nhu mô thận. 11
- 12. TIÊU CHUẨN CHẨNĐOÁN 1. Lấy nước tiểu giữa dòng hay thông tiểu Vi khuaån 105 (100.000)/ml : caù thể hoùa Baïch caàu (nöôùc tieåu) 105 /1ml (thoâng thường) 2. Chọc bàng quang trên xương mu Có VT gram âm: có NTT VT Gram dương: > 103 /ml 12
- 13. 3. Đặt sondetiểu >105 95% NTT 104-105 Rất có khả năng nhiễm trùng 103-104 Có thể nhiễm trùng, cấy lại <103 Không nhiễm trùng 13 Giữ nước tiểu 4oC đến khi cấy (< 60 phút)
- 14. Nguyeân nhaân Escherichiacoli: 90% NTT laàn ñaàu ôû treû em Enterococcus, Pseudomonas, Klebsiella, Proteùus, Staphylocoque : beänh nhaân coù dò daïng ñöôøng nieäu 14
- 15. Trieäu chöùng laâmsaøng Treû nhỏ < 2 tuổi : Soát khoâng roõ nguyeân nhaân Ói, tiêu chảy Tiểu “nặng mùi”, tiểu máu… Khoâng taêng cân Treû em lôùn : Tieåu ñau, tieåu laét nhaét, tieåu soùn, Ñau buïng - thaét löng, chaïm thaän ± • 15
- 16. Caän laâm saøng Xeùtnghieäm maùu: bất thường trong VĐBTC . Huyeát ñoà: baïch caàu maùu taêng, ña nhaân trung tính taêng. . CRP, Procalcitonin: taêng . Cấy máu + 20% Xeùt nghieäm nöôùc tieåu: . Toång phaân tích nöôùc tieåu (TPTNT) : BC, nitrite . Soi vaø nhuoäm Gram, caáy nöôùc tieåu 16
- 17. Nhiễm trùng tiểutrên Nhiễm trùng tiểu dưới Lâm sàng Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ Sốt cao, ói. Tiêu lõng Đau bụng,đau hông lưng +/- Trẻ lớn Không sốt Rối loạn đi tiểu Bạch cầu CRP, Siêu âm Tăng cao ,chủ yếu là Neutrophil (≥10.000/mm3) Tăng cao (>40mg/l) Thường kèm bất thường niệu quản, thận. Bình thường Không tăng Không tăng Bất thường bàng quang 17
- 18. NHÓM NGUY CƠCAO = CẦN KHẢO SÁT SÂU NTT tái phát Kèm thận to, tia nước tiểu yếu Kèm cấy máu + Loại vi trùng khác E.Coli Chậm đáp ứng kháng sinh sau 48-72g Siêu âm hệ niệu có bất thường Xuất hiện ở trẻ trai, > 4 tuổi 18
- 19. Chaån ñoaùn hìnhaûnh Sieâu aâm ñöôøng nieäu: chæ ñònh cho taát caû treû NTT, phaùt hieän dò taät baåm sinh, xaùc ñònh vị trí taéc ngheõn ño kích thöôùc thaän, tình trạng BQ Chuïp BQND: chæ ñònh cho caùc treû NTT coù nguy cơ cao phaùt hieän traøo ngöôïc BQ nieäu quaûn Xaï hình: DMSA: tìm seïo thaän (sau 6 tháng) DTPA: tìm taéc ngheõn MRI: xaùc ñònh dò daïng, khoái u… 19
- 20. ULTRASOUND NORMAL ABNORMAL HIGH RISKDILATE YES NO YES NO VCUG NORMAL ABNORMAL STOP DMSA DTPA / VCUG/ DMSA DMSA + VCUG
- 21.