1. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος
( Ιθάκη, 1788-1790 — Αθήνα, 5 Ιουνίου 1825)
ήταν επιφανής αγωνιστής οπλαρχηγός της
Επανάστασης του 1821. Πολέμησε μέχρι το
1820 για λογαριασμό του Αλή Πασά και στη
συνέχεια αγωνίστηκε για την επανάσταση.
Φυλακίστηκε το 1825 κατηγορούμενος για
συνεργασία με τους Τούρκους στην Ακρόπολη
των Αθηνών όπου και δολοφονήθηκε πριν
δικαστεί στις 5 Ιουνίου του ίδιου χρόνου.
Μαρία Μαυρογιαννάκη
2. Η Λασκαρίνα "Μπουμπουλίνα" Πινότση (11
Μαΐου 1771 - 22 Μαΐου 1825)
ήταν Ελληνίδα ηρωίδα της Ελληνικής
Επανάστασης του 1821. Γεννήθηκε στην Ύδρα
αλλά μετακόμισε στις Σπέτσες. Είχε 8 ετεροθαλή
αδέρφια.
Παντρεύτηκε δυο φορές, στην ηλικία των
δεκαεπτά με τον Σπετσιώτη Δημήτριο Γιάννουζα
και στην ηλικία των τριάντα ετών με τον
Σπετσιώτη πλοιοκτήτη και πλοίαρχο Δημήτριο
Μπούμπουλη. Και οι δυο σκοτώθηκαν από
Αλγερινούς πειρατές. Της άφησαν, ωστόσο, μια
τεράστια περιουσία, την οποία ξόδεψε εξ
ολοκλήρου για να αγοράσει καράβια και
εξοπλισμό για την Ελληνική Επανάσταση.
3. Ο Αθανάσιος-Νικόλαος "Διάκος"
Μασσαβέτας
ήταν ένας από τους Έλληνες πρωταγωνιστές
ήρωες - οπλαρχηγούς του πρώτου έτους
της Επανάστασης του 1821 που έδρασε
στη Στερεά Ελλάδα. Σύμφωνα με μια εκδοχή, το
πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος
Γραμματικός ή κατά άλλους ήταν Αθανάσιος
Μασσαβέτας. Το 1820 έγινε αρματολός
στη Λιβαδειά. Τον Απρίλιο του 1821 σε συνεργασία
με άλλους οπλαρχηγούς κατέλαβε το φρούριο της
Λιβαδειάς και χρησιμοποιώντας το σαν ορμητήριο,
έδωσε πολλές νικηφόρες μάχες. Κατέλαβε
την γέφυρα της Αλαμάνας και στις 22
Απριλίου 1821 έδωσε μάχη με τα στρατεύματα
του Ομέρ Βρυώνη. Στη μάχη αυτή συνελήφθη και
αφού μεταφέρθηκε στη Λαμία δολοφονήθηκε
με ανασκολοπισμό(λογοτεχνικά αναφέρεται ότι
"σουβλίστηκε") από τους Τούρκους και κάηκε
στις 24 Απριλίου 1821.
Ο Ελληνικός Στρατός του απένειμε τιμητικά τον
βαθμό του Στρατηγού.
4. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ
Γεννήθηκε το 1782 σε μια σπηλιά κοντά στο
Μαυρομάτι Καρδίτσας. Πατέρας του μάλλον ήταν ο
Δημήτριος Ίσκος και μητέρα του η Ζωή Ντιμισκή, η
οποία έγινε καλόγρια στο κοντινό μοναστήρι του
Αγίου Γεωργίου. Η μητέρα του πέθανε όταν ήταν 8
ετών και πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια. Όταν ήταν
ακόμα μικρός αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους και
βρέθηκε στα Ιωάννινα.
Όταν τα σουλτανικά στρατεύματα πολιόρκησαν τον
Αλή πασά πολέμησε στο πλευρό του Αλή αλλά και
εναντίον του για λίγο χρονικό διάστημα. Στο
διάστημα αυτό άρχισαν να εμφανίζονται τα
συμπτώματα της φυματίωσης, μιας ασθένειας που
τον ταλαιπώρησε σε όλη του τη ζωή.
Το 1819 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία και το 1820
προσπάθησε να υποκινήσει επανάσταση στην
περιοχή της Βόνιτσας χωρίς όμως επιτυχία. Τον
Δεκέμβριο του 1821 ανέλαβε καπετάνιος στην
περιοχή των Αγράφων.
5. Ηγετική μορφή της Ελληνικής
Επανάστασης, που έδρασε στην
Πελοπόννησο και είναι γνωστός ως
«Γέρος του Μωριά».
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
γεννήθηκε το 1770, 3 Απριλίου την
Δευτέρα της Λαμπρής, στην παλιά
Μεσσηνία, στο χωριό Ραμαβούνι».
Ήταν γιος του κλεφτοκαπετάνιου
Κωνσταντή Κολοκοτρώνη (1747-
1780) από το Λιμποβίσι Αρκαδίας
και της Γεωργίτσας Κωτσάκη,
κόρης προεστού από την
Αλωνίσταινα Αρκαδίας.
Η οικογένεια των Κολοκοτρωναίων
από το 16ο αιώνα, που εμφανίζεται
στο προσκήνιο της ιστορίας,
βρίσκεται σε αδιάκοπο πόλεμο με
τους Τούρκους. Μονάχα από το
1762 έως το 1806, 70
Κολοκοτρωναίοι εξοντώθηκαν από
τους κατακτητές.
Το 1780, ήταν 10 ετών, όταν ο
πατέρας του σκοτώθηκε από τους
Τούρκους, ένα γεγονός που
σημάδεψε τη ζωή του. Στα 17 του
έγινε οπλαρχηγός του Λεονταρίου
και στα 20 του παντρεύτηκε την
κόρη του τοπικού προεστού
Αικατερίνη Καρούσου. Το 1806,
κατά τη διάρκεια του μεγάλου
διωγμού των κλεφτών από τους
κατακτητές, κατόρθωσε να
διασωθεί και να καταφύγει στη
Ζάκυνθο, όπου κατατάχθηκε στον
αγγλικό στρατό κι έφθασε μέχρι το
βαθμό του ταγματάρχη. Το 1818
μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και
στις αρχές του 1821 αποβιβάστηκε
στη Μάνη για να λάβει μέρος στον
επικείμενο Αγώνα.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ
6. ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ
Γεννήθηκε το 1794 στον συνοικισµό Αβορίτι
Δωρίδας και όταν ήταν ακόµα βρέφος έχασε
τον πατέρα του Δηµήτρη Τριανταφύλλου, ο
οποίος δολοφονήθηκε από τους Τούρκους.
Το επώνυµο Μακρυγιάννης το απέκτησε αρ-
γότερα λόγω του ύψους του. Στα εφτά του
κιόλας χρόνια, έχοντας ζήσει τη µαύρη
φτώχεια, δούλεψε σαν υπηρέτης· ωστόσο,
ένιωθε ταπείνωση και δεν ήθελε να κάνει τις
δουλειές που του ανέθεταν οι αφέντες του.
Το 1811, ο γραµµατέας του Αλή Πασά και
συµπολίτης του, Αθανάσιος Λιδωρίκης, τον
παίρνει µαζί του και µεγαλώνει στην Άρτα
και τα Γιάννενα. Εκεί όπως λέει και ο ίδιος
ζει πλουσιοπάροχα.
Ήδη το 1820 έχει µυηθεί στη Φιλική Εται-
ρεία και έναν χρόνο αργότερα, τον Μάρτιο
του 1821, στέλνεται σε σηµαντική αποστολή
στην Πάτρα.
7. Η Μαντώ Μαυρογένους (Τεργέστη 1796 ή 1797 - Πάρος,
Ιούλιος 1848) ήταν αγωνίστρια της Ελληνικής Επανάστασης
του 1821.
Καταγόταν από ελληνική οικογένεια της Ρουμανίας, η οποία
έφυγε κρυφά για την Ιταλία. Η μητέρα της, Ζαχαράτη
Μπάτη, ήταν γεννημένη στη Μύκονο. Εγκαταστάθηκαν στην
Τεργέστη και εκεί ο πατέρας της Νικόλαος ασχολήθηκε με το
εμπόριο.
Με την έναρξη της Επανάστασης η Μαντώ πήγε στην
Μύκονο και ξεσήκωσε τους κατοίκους εναντίον των
Τούρκων. Με πλοία εξοπλισμένα με δικά της έξοδα,
καταδίωξε τους πειρατές που λυμαίνονταν τις Κυκλάδες και
αργότερα πολέμησε στο Πήλιο, στη Φθιώτιδα και στη
Λιβαδειά. Κάτοχος της γαλλικής γλώσσας, συνέταξε
συγκινητική έκκληση προς τις γυναίκες της Γαλλίας,
ζητώντας τη συμπαράστασή τους στον πληθυσμό της
Ελλάδας. Για τον Αγώνα διέθεσε όλη της την περιουσία. Για
τη δραστηριότητά της, συνολικά, ο Ιωάννης Καποδίστριας
της απένειμε -τιμή μοναδική σε γυναίκα- το αξίωμα του
επίτιμου αντιστράτηγου και της παραχώρησε κεντρικό σπίτι
στο Ναύπλιο. Επίσης εκτός από τη Γαλλική, μιλούσε
άπταιστα την Ιταλική αλλά και την Τουρκική.
8. Ο Μάρκος Μπότσαρης (1790 - Κεφαλόβρυσο, 21
Αυγούστου 1823) ήταν Έλληνας στρατηγός, ήρωας της
επανάστασης του 1821 και καπετάνιος των Σουλιωτών.
Γεννήθηκε στο Σούλι και ήταν ο δεύτερος γιος του
Κίτσου Μπότσαρη, που ήταν μια από τις επιφανέστερες
μορφές του Σουλίου. Ύστερα από την πτώση του
Σουλίου, πήγε στην Κέρκυρα μαζί με άλλους Σουλιώτες
όπου κατατάχτηκε ως υπαξιωματικός στο σώμα των
Ηπειρωτών και Σουλιωτών που συγκρότησαν οι Γάλλοι.
Το 1814 έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρίας.
Τραυματίστηκε στη μάχη του κεφαλόβρυσου, όπου
τελικά και πέθανε.
9. ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΙΑΟΥΛΗΣ
Ναύαρχος του ελληνικού στόλου κατά την
Επανάσταση του 1821. Ο τόπος της γέννησής του
δεν είναι επακριβώς γνωστός. Ορισμένοι βιογράφοι
του υποστηρίζουν ότι γεννήθηκε στις 20
Μαΐου 1769 στα Φύλλα της Εύβοιας, απ' όπου η
οικογένεια του μετοίκησε στην Ύδρα, ενώ άλλοι στο
νησί του Αργοσαρωνικού.
Το πραγματικό του επίθετο ήταν Βώκος ή Μπώκος.
Για το παρωνύμιο Μιαούλης υπάρχουν δύο εκδοχές:
Η μία ότι του τo κόλλησαν οι ναύτες του, όταν τους
έδινε τη διαταγή «Μία ούλοι!» για να κωπηλατούν
συγχρόνως. Η δεύτερη, από ένα τουρκικό μπρίκι
που αγόρασε, με την ονομασία «Μιαούλ». Ο
Μιαούλης ήταν σχεδόν αγράμματος,εν τούτοις
υπερείχε σε ευφυΐα και ναυτική τέχνη. Είχε
ανεπτυγμένη την αίσθηση του καθήκοντος μέχρι
υπερβολής, που πολλές φορές έφθανε στα όρια της
σκληρότητας για τους υφισταμένους του.
10. ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ, ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣ
Κληρικός, από τους σημαντικότερους αγωνιστές της
Επανάστασης του ‘21.
Ο Γεώργιος Δικαίος Φλέσσας, γεννήθηκε το 1786 ή το 1788 στην
Πολιανή Μεσσηνίας. Φοίτησε στην ονομαστή Σχολή της
Δημητσάνας και το 1816 έγινε μοναχός στο μοναστήρι της
Βαλανιδιάς στην Καλαμάτα κι έλαβε το όνομα Γρηγόριος.
Ζωηρός και εριστικός ως χαρακτήρας, γρήγορα ήρθε σε ρήξη με
τον ηγούμενό του και πήγε να μονάσει στο μοναστήρι της
Ρεκίτσας, μεταξύ Μυστρά και Λεονταρίου. Αργότερα βρέθηκε
στην Κωνσταντινούπολη όπου γνωρίστηκε με τον Παναγιώτη
Αναγνωστόπουλο, όπου μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία με το
συνθηματικό όνομα Αρμόδιος. Την ίδια περίοδο έγινε
αρχιμανδρίτης.
Από τη στιγμή που έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρείας, ο
Παπαφλέσσας αφιερώθηκε στην υπόθεση του εθνικού
ξεσηκωμού. Ταξίδεψε γι’ αυτόν το σκοπό στις παραδουνάβιες
ηγεμονίες. Λίγο αργότερα η Φιλική Εταιρεία τον έστειλε στον
Μοριά για να συνεχίσει τη δράση του.